Książka jest zbiorem studiów, szkiców i esejów autora z ostatnich lat, które wiąże pewna wspólna przestrzeń problemowa, mianowicie najszerzej rozumiana filozofia kultury. To najszersze rozumienie filozofii kultury jest tu wszakże na tyle płynne i na tyle ""nieortodoksyjne"", że przestrzeń tę nazwano skromnie ""filozofią kultury i okolicami"", zaś tymi okolicami byłyby: filozofa społeczna, filozofia polityki, filozofia historii, estetyka i krytyka literacka. Pierwsza część książki wydaje się najwłaściwiej przynależeć do nawet rygorystycznie rozumianej filozofii kultury i dotyczy pewnego jej fragmentu, określanego jako ""filozofia turystyki"". Opatrzono tę poddyscyplinę cudzysłowem w związku z jej jednak nieustabilizowaną pozycją w przestrzeni refleksji filozoficznej, aczkolwiek doświadczenia badawcze autora pozwalają mu właściwie zdjąć z niej ów nawias oraz widzieć w niej twórcze penetrowanie pogranicza filozofii i takich dyscyplin jak antropologia kultury, antropologia historyczna, filozofująca refleksja nad społeczeństwem. A w dodatku w zupełnym centrum staje tu kwestia innego i inności. A ponieważ kwestia ta była istotną inspiracją także innych studiów filozoficznych autora, to uznał on za możliwe i korzystne dołączyć je do ""turystycznego"" zrębu głównego tej książki.
"Czy Polacy popierają demokrację i od czego to zależy? Czy Polacy są autorytarni i jak to wpływa na ich rozumienie i poparcie demokracji? Jak Polacy rozumieją demokrację i dobre porządki w państwie? Co to jest myślenie spiskowe i paranoja polityczna? Jaką rolę w rozumieniu i poparciu dla demokracji odgrywa religijność? Książka przedstawia rzetelne i ciekawe odpowiedzi na te i inne pytania. Czyni to językiem prostym i zrozumiałym, wolnym od specjalistycznego żargonu."Z recenzji prof. dr hab. Bogdana Wojciszke"Wydaje się, że obecnie mamy do czynienia z globalnym i stanem, i procesem de-demokratyzacji. Nie wiadomo dokładnie, w jakim kierunku zmierza świat, ani tym bardziej co się wydarzy w ciągu najbliższego dziesięciolecia. Trudno też przewidzieć, jaki los spotka demokrację. Trzeba pamiętać, że de-demokratyzacja nie jest jedynym procesem zmian, jaki zachodzi na świecie. Wygląda na to, że czeka nas globalna zmiana totalna. Dlatego pomyślałem, że to już może ostatnia chwila, by napisać książkę Psychologia demokracji. Nie wiadomo, czy za lat kilka nie będzie za późno, czy będzie jeszcze ktoś, kto w ogóle zrozumie ten tytuł."Z tekstu
Opis semiotyki wszystkich mediów i całej komunikacji masowej jest
niemożliwy, bo musiałaby to być semiotyka wszystkiego. Można
jednak badać media przy pomocy narzędzi semiologicznych, odkrywając
w ten sposób wewnętrzne mechanizmy i prawidłowości,
a także błędy, niekonsekwencje, sprzeczności i manipulacje.
Ta książka to zarys semiologii i semiotyki mediów. Opowiada o znakach
w naszym życiu, kodach i konwencjach komunikacyjnych, narracjach
i retoryce, mitach i ideologiach. Dostarcza semiologicznych
narzędzi do analizy studentom, badaczom, dziennikarzom, projektantom
komunikacji, jak również ciekawym, kreatywnym i krytycznym
użytkownikom mediów. Zawiera podstawową terminologię,
najciekawsze teorie, przykłady praktycznych analiz różnych wycinków
medialnej rzeczywistości, niekiedy zaś także własne teorie
i domniemania Autorki. Powinna pomóc w badaniach nad mediami
tym czytelnikom, którzy chcą albo muszą je prowadzić. Jednak
przede wszystkim jest zaproszeniem do dyskusji.
Choroba nie jest czyimś upadkiem, agresją, przed którą się ustępuje, ale pierwotnym, makromolekularnym defektem. Jeśli organizacja jest pierwotnie rodzajem języka, to genetycznie uwarunkowana choroba (maladie) nie jest przekleństwem (malédiction), lecz nieporozumieniem (malentendu). Można źle odczytać hemoglobinę, tak jak można źle odczytać rękopis. Tutaj jednak chodzi o słowo, które nie wyszło z czyichkolwiek ust, o pismo, które nie wyszło spod czyjejkolwiek ręki. Za wadą (malfaçon) nie kryje się żadna zła wola (malveillance). Być chorym znaczy być złym, jednak nie w znaczeniu, w jakim o chłopcu mówi się, że jest zły, ale w takim, w jakim mówi się, że jest zła o ziemi. Choroba nie ma już niczego wspólnego z indywidualną odpowiedzialnością.
Georges Canguilhem
Czujesz się zagubiona, zagubiony w tym, co się dzieje z naszą rzeczywistością? Zaskakuje cię to, jak bardzo się upodabnia do świata „podręcznych” z powieści Margaret Atwood? Masz rację, od kilku lat dzieje się coś bez precedensu. Czytasz wiadomości z Polski, Argentyny, ze Stanów Zjednoczonych czy Włoch i widzisz te same średniowieczne pomysły, krążące niebezpiecznie szybko po całym globie. Ktoś chce ci odebrać prawo do decydowania o intymności, o twoim ciele, o tym, jak kochać i kogo, i w ogóle jak żyć.
Ta książka opowiada o źródłach tego ciemnego, fundamentalistycznego nurtu, śledzi, kto za nim stoi. Klementyna Suchanow, autorka m.in. głośnej biografii Witolda Gombrowicza, dowodzi, że tu nic nie dzieje się przypadkiem, a kobiece ciała stały się dziś przedmiotem wielkiej politycznej rozgrywki o losy świata. Równolegle „To jest wojna” opowiada historię międzynarodowego buntu kobiet. To pisany na gorąco dziennik protestów, najnowsza historia feminizmu, który narodził się na nowo w Czarny Poniedziałek 3 października 2016, kiedy Polki, przerażone pomysłem karania za aborcję, wyszły na deszczowe ulice, by walczyć o swoje prawa. A potem szybko okazało się, że muszą tak naprawdę walczyć o wszystko.
Mówią: „to jest wojna”. Ale kto ją wygra? Im dłużej się przyglądam temu zjawisku, tym bardziej rośnie we mnie przekonanie, że wygra wolność.
Dbajcie o siebie i nie dawajcie się ani cudacznym rycerzom zła, ani zwątpieniu.
Do zobaczenia na ulicy.
Klementyna Suchanow
The monograph contains reflections divided into seven parts. The first part Towards the Philosophy of Localness is a theoretical interpretation of the idea of localness being developed as a broad and affirmative concept defining the humans' way according to the teaching of a place. This part stems from the need to trace a creative power in what is only seemingly passive, stiffened, separate. A local man is demonstrated in the power to create bonds with the world and a valid story of a place. The next part Being at Home on the Border: The Silesian History of Place and Things introduces into the understanding of local space as world space because it is a place which is the beginning of determining oneself as an individual and as a part of a community there is Jedermann in a local man. Silesian Grlitz, together with the experience of wandering and stories of those who lost home, enables reflection on localness in the proximity of home and migration. In the part The Transgression of History and the Desire for Nature: The Value of a Derelict Park I focus on the experience of existence developed by a local man, which is formulated on the very margins of the world. The reflection is focused on a fallen landscape design of the former Fazaniec park in Silesia. The next part The Narrative of the Cultural Border and the Silesian Philosophy of Home is focused on the description of the borders and the problem of the dialectics of oppression and border protection. Where could one search for new ways of narrating the border, ones that would not only constitute a novelty but affect the realm of relations? The reflection leads to the Silesian narrative of home. The part An Insight into a Post- Industrial Place is focused on the post-industrial place which is more than just design. The post-factory teaches us to understand we are attached to the ground and offers us such a journey which is perhaps a passage to the heart of darkness. It also inscribes our existence in the larger event of dwelling. The Philosophy of Localness and the Arts combines thinking about a city with thinking about a metaphysical community, home and localness, which directs to the description of cultural practice in Barcelona, but also to the reflection upon a local metropolis. The last part University and the Idea of Place is an interpretation of the idea of the university at the intersection of the world and home. The main aim of this part is to describe problems of autonomy, location, and connection with regions. The explanation of the idea of wonder leads to the consideration of an important role of university as an independent and autonomous place in our common space.
Stwierdzenia, iż rok 1918 zapisał się w dziejach kobiet złotymi zgłoskami, nie można uznać za przesadzone. To rok, w którym Austriaczki, ale także Niemki i Polki po trudnych i burzliwych działaniach zmierzających do
zaakcentowania swojego istnienia na płaszczyźnie społeczno-polityczno--gospodarczej uzyskały prawa wyborcze, a przez to możliwość współdecydowania nie tylko w kwestiach ich bezpośrednio dotyczących, ale i w sprawach o randze narodowej.
Aby pierwszy raz w historii kobiety w Austrii mogły zagłosować na równych prawach z mężczyznami, musiały stoczyć nierówną walkę o samostanowienie,
uzyskanie praw wyborczych i równouprawnienie pod względem wynagrodzenia za świadczoną pracę, często narażając się na kpinę, szyderstwo, a nawet pozbawienie wolności.
(Ze Wstępu)
Spis treści
Słowo wstępne
Renata Dampc-Jarosz, Wiedeńska „piękna dusza”. Fanny von Arnstein i jej znaczenie dla życia kulturalno-społecznego austriackiej stolicy na przełomie XVIII i XIX wieku
Elwira Poleszczuk, Przecierając nowe ścieżki. Szkic o Idzie Pfeiffer (1797–1858)
Romuald Jędruszczak, Marie Schwarz – pedagog czy polityk?
Magdalena Popławska, Rosa Mayreder – życie i twórczość wiedeńskiej feministki
Agata Borek, Kobieta (nie)zapomniana? Synergia sztuki, mody, przedsiębiorczości
i wolności w spuściźnie Emilie Flöge
Michał Skop, Z Wiednia do Hollywood. Aktorka, gwiazda filmowa i wynalazca
Hedy Lamarr
Nina Nowara-Matusik, Artystka jako miejsce niedookreślone: Ingeborg Bachmann
portret(y) Anny Marii
Monika Blidy, Autoportret odczuwany. Malarstwo świadomości ciała Marii Lassnig
Alan Rymarczyk, Elfriede Jelinek: pisarka niezłomna
Kobiety, którym Austria zawdzięcza swoją tożsamość – informacje biograficzne
Indeks nazwisk
Wolność to jeden z najważniejszych problemów epoki nowożytnej. W książce rozpatrywana jest na gruncie filozofii Kanta, który uczynił ją pojęciem kluczowym swojej filozofii. Ukazuje on wolnośćgłównie przez pryzmat rozbieżności między teorią poznania i etyką. Heidegger opisuje filozofię Kanta właśnie w kontekście teorii poznania, której fundamentem jest ontologia. Wolność wyrażona przez pojęcia spontaniczności, niezależności, suwerenności, niepodległości i samostanowienia ma u swojej podstawy źródłowe doświadczenie, jakim jest otwartość na bycie. W niej dopiero możemy spostrzegać siebie, innych i otaczający świat. Kanta i Heideggera łączy chęć budowania nowej metafizyki.
W takim kontekście pojawia się u Kanta wolność jako spontaniczność na poziomie Krytyki czystego rozumu oraz wolność jako niezależność od pobudek wypływających z doświadczenia w Krytyce praktycznego rozumu. Krytyka władzy sądzenia wiąże ze sobą obydwa doświadczenia wolności, czyniąc system metafizyki spójnym. Pojmowanie wolności przez Heideggera ewoluuje od spontaniczności, przez samostanowienie, do struktury „pozwolić być”. Heidegger, dochodząc do stwierdzenia, że człowiek nie ma wolności, lecz „jest” wolnością, ukazuje istotę wolności.W niniejszym opracowaniu wolność przedstawiana jest przy użyciu dwóch kluczowych starogreckich pojęć: eleutheria i apatheia. Autor, stosując metodę fenomenologiczno-hermeneutyczną, dokonuje analizy poszczególnych fragmentów dzieł Kanta i Heideggera, by w ostatnim rozdziale pokazać wpływ myśli Kanta na myśl Heideggera. Obydwa systemy, zdecydowanie się różniące, łączy doświadczenie wolności, do której Heidegger stopniowo „dojrzewał” i którą w późniejszych dziełach uczynił podstawowym pojęciem swojej filozofii.
Autorzy podejmują temat miłości w odniesieniu do szeroko rozumianej pedagogiki w rozmaitych aspektach – to wielogłos pochodzący z wielu obszarów naukowych. Cechuje ich wielobarwność światopoglądowa i różny poziom wrażliwości, ale wszyscy są przekonani, że miłość w kontekście pedagogicznym to zagadnienie doniosłe, którym należy się zajmować. Zróżnicowanie ujęć tego zagadnienia oraz postaw i poglądów sprawia, że w prezentowanej monografii czytelnik znajdzie treści, które go zainteresują i zainspirują w odniesieniu zarówno do badań naukowych, jak i pedagogicznej (edukacyjnej, wychowawczej) działalności praktycznej.
Tom otwiera wprowadzenie czytelników w najważniejsze dyskusje dotyczące pojęcia miłości. W pierwszej części zawarto artykuły, w których z kunsztem i właściwą humanistyce finezją zostało omówione znaczenie tego pojęcia, a także – na podstawie badań – zaprezentowane społeczne funkcjonowanie miłości. Część druga to zbiór tekstów ukazujących miłość w różnych kontekstach kulturowych, oddający zróżnicowanie i bogactwo inspiracji, które wiążą się z problematyką miłości. Takie ujęcie pozwala na dobre przygotowanie do rozważań ściśle pedagogicznych z części trzeciej. Autorzy próbują uchwycić w niej bowiem niezwykłość fenomenu miłości w doświadczeniu pedagogicznym.
******
Love and pedagogy
The authors cover the subject of love as related to broadly defined pedagogy in its different aspects. Thanks to the varied approaches to the issue, as well as different attitudes and beliefs, readers can find in this monograph content that will interest them and inspire both academic research and pedagogic practice (education, upbringing).
Irving Babbitt, Demokracja i przywództwo
Irving Babbitt (1865-1933), wykładowca Uniwersytetu Harvarda, twórca – wraz z Paulem Elmerem More’em – ruchu zwanego „nowym humanizmem”, był jednym z najciekawszych amerykańskich myślicieli XX wieku. Jego najsłynniejsza książka Demokracja i przywództwo zajmuje istotne miejsce w kanonie myśli konserwatywnej. To imponująca rozmachem, inspirująca opowieść o głównych prądach politycznych Zachodu – ich źródłach, ewolucji oraz związkach z religią, kulturą i filozofią. Babbitt zestawia je również z tradycjami Wschodu. Ukazane przez niego niebezpieczne tendencje nowożytnej polityki, w tym demokratycznej, w wielu aspektach wciąż są aktualne, a nawet się nasiliły. Jego analiza wyposaża czytelników w instrumenty intelektualne przydatne do tego, aby te procesy zrozumieć i stawić im czoła.
W związku z kolejną reformą systemu szkolnictwa w Polsce problemy kształcenia literackiego, kulturowego i językowego ciągle stanowią przedmiot dyskusji nie tylko w środowisku akademickim, ale przede wszystkim w środowisku praktyków. Czy kształcenie polonistyczne będzie oparte na schematach? A może będzie to uczenie kreatywne? Z jednej strony spotkamy się bowiem z koniecznością zmierzenia się z dość sztywną podstawą programową, z drugiej z potrzebą rozbudzania indywidualnych zainteresowań uczniów.Autorzy publikacji ukazują szkołę i nauczyciela w obliczu nowych zjawisk społecznych, wychowawczych, kulturowych i edukacyjnych oraz tradycyjnych modeli edukacji. W tomie poruszane są również zagadnienia związane z rolą przedmiotu język polski w reformowanej szkole, starymi i nowymi mediami w edukacji polonistycznej, możliwościami i sposobami kształcenia oraz samokształcenia nauczycieli.
Tak wiele sytuacji potrafi nas wyprowadzić z równowagi. A może zaprosić do rozmowy znanych filozofów – Platona, Spinozę, Epikura, Arystotelesa – i zapytać ich o wszystkie codzienne, dręczące nas kwestie? Co na przykład odpowiedziałby Kant na wiadomość o zerwaniu?
Dwanaście opowieści, dwanaście koncepcji, dwanaście doktryn filozoficznych pomoże ci z humorem zareagować na niespodzianki, jakie niesie życie.
CZY RELIGIA EWOLUUJE RAZEM Z NAMI?
JAK BĘDZIE WYGLĄDAĆ RELIGIA PRZYSZŁOŚCI?
CZY MOŻLIWY JEST SOJUSZ MIĘDZY SCEPTYCYZMEM A WIARĄ?
NA JAKIM ETAPIE ROZWOJU EWOLUCYJNEGO ZNAJDUJE SIĘ LUDZKOŚĆ?
JAK RELIGIA EWOLUCYJNA WYKAZUJE NASZĄ GATUNKOWĄ NIEDOJRZAŁOŚĆ?
John L. Schellenberg wychodzi z założenia, że teorię ewolucji można pogodzić z wierzeniami religijnymi. Uważa, że religia przyszłości powinna mieć charakter sceptycki i zawierać jak najmniej twierdzeń o otaczającej nas rzeczywistości. Spójność tych zaskakujących wniosków autor utrzymuje dzięki pojęciu „czasu głębokiego”, za pomocą którego obrazuje nasze miejsce na linii rozwoju ewolucyjnego i nową perspektywę dla myślenia religijnego.
„Idea wczesnych kartografów, że kraniec kontynentu i Pacyfik znajdują się zaraz za Appalachami musiała upaść, gdy odkryto Wielkie Równiny i jeszcze wyższe Góry Skaliste leżące za nimi. Równie naiwne wydaje się myślenie, że kres naszych projektów intelektualnych widać wyraźnie z intelektualnych szczytów, na które udało nam się wspiąć do tej pory. Jeśli rzeczywiście dopiero rozpoczęliśmy proces dociekań intelektualnych, a czeka nas być może nawet kolejny miliard lat takich badań, to czyż nie powinniśmy uznać, że niektóre z naszych problemów da się rozwiązać za kilkaset czy kilka tysięcy pokoleń, a nie za naszego życia czy w przeciągu najbliższych stu lat? Czyż na niektóre z najbardziej głębokich projektów ludzkich eksploracji intelektualnych nie powinno się raczej patrzeć jako na projekty gatunku jako całości?”
Fragment książki Religia ewolucyjna
Seria W POSZUKIWANIU IDEI XXI WIEKU prezentuje najnowsze publikacje z dziedziny filozofii, nauk społecznych, etyki i neurobiologii, które nie są znane polskiemu czytelnikowi. Stanowią one odbicie najaktualniejszych tendencji intelektualnych we współczesnej humanistyce, naukach przyrodniczych oraz studiach interdyscyplinarnych.
W ramach serii dotychczas ukazały się:
Michael Ruse, Ateizm. Co każdy powinien wiedzieć?
Martin L. Kringelbach, Ośrodek przyjemności. Zaufaj swoim instynktom
Chad Meister, Wprowadzenie do filozofii religii
Henry Jenkins, Sam Ford, Joshua Green, Rozprzestrzenialne media. Jak powstają wartości i znaczenia w usieciowionej kulturze
Victor J. Stenger, Bóg. Błędna hipoteza. Jak nauka wykazuje. że Bóg nie istnieje
Thomas Metzinger, Tunel Ego. Naukowe badanie umysłu a mit świadomego „ja”
John Hick, Nowe pogranicze religii i nauki. Doświadczenie religijne, neuronauka i Transcendentne
Wkrótce ukaże się:
John Harris, Poprawianie ewolucji
Zamierzona lub niezamierzona bezdzietność ciągle nie jest przez społeczeństwo akceptowana. U różnych osób chęć posiadania dziecka pojawia się w odmiennym okresie życia. U jednych jest silniejsza, u innych słabsza, często zależy od aktualnej sytuacji związku obojga partnerów, środowiska kulturowego i warunków socjalnych. W rzeczywistości każdy człowiek jest przekonany o swojej zdolności do posiadania własnego dziecka. U większości ludzi rozpoznanie niepłodności wywołuje głębokie załamanie. Dotyczy to również osób, które nie identyfikują swojego celu życia z rodzicielstwem. W ostatnich dwudziestu pięciu latach częstość występowania niepłodności w populacji wzrosła ponad dwukrotnie. Podczas kiedy na początku lat 60. XX wieku jedynie około 8% młodych małżeństw nie było zdolnych do skutecznego zapłodnienia, obecnie co piąta młoda para pragnąca mieć dzieci nie może zrealizować tego zamiaru. Właśnie dlatego Światowa Organizacja Zdrowia uznała niepłodność za chorobę społeczną. Coraz więcej par musi się z nią zmierzyć, a dotyka ona zawsze nie jednostkę, ale dwójkę ludzi. Trzeba pamiętać, że para zawsze przechodzi przez to razem. Niepłodność wpływa na każdy aspekt życia osób nią dotkniętych, a obciążenie psychiczne z niej wynikające jest niestety praktycznie nieodłączne. Niepłodność w jakimś stopniu obniża jakość życia. Brak upragnionego dziecka może stać się powodem przewlekłego stresu, problemów w związku, zaburzenia relacji z otoczeniem, a przede wszystkim silnego napięcia psychicznego. Gdy para zdecyduje się na leczenie, nagle całe życie zostaje temu podporządkowane. Staje się to centralną myślą, wokół której kręci się każdy dzień dwojga ludzi. Nic dziwnego, że kobiety i mężczyźni walczący z niepłodnością mogą doświadczać wielu problemów natury psychicznej.
Głównym celem niniejszej pracy jest diagnoza sytuacji emocjonalnej osób zmagających się z problemem niepłodności, przyjrzenie się czy i jak zmienia się jakość życia w rodzinie z diagnozą niepłodności.
Setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości była niepowtarzalną okazją do obserwowania aktywności społecznej związanej z obchodami święta państwowego. Jubileusz przypadający w 2018 roku dawał sposobność do uczestnictwa w kulturze oraz wyrażania i (re)konstruowania pamięci i tożsamości.Autorzy, opierając się na wynikach badań socjologicznych (sondażowych, etnograficznych, ilościowej analizie treści i analizie sieci społecznych), nakreślili ciekawy obraz uczestnictwa Polaków w obchodach świąt narodowych. Przybliżyli tło teoretyczne, historię obchodów Święta Niepodległości w Polsce, przygotowania do obchodów wyjątkowej ? setnej ? rocznicy (na poziomie instytucji centralnych, samorządowych czy obywatelskim), sposoby jej fetowania oraz emocje, jakie towarzyszyły w tym dniu Polakom. Pogłębiona analiza postaw wobec obchodów narodowego święta pozwoliła na wyciągnięcie wniosków na temat ich więziotwórczej funkcji.Badacze docierali do dużych, średnich i małych miejscowości. Towarzyszyli respondentom. Analizowali dane z lat wcześniejszych. Są to pierwsze tego typu kompleksowe badania dotyczące świętowania narodowych rocznic. Publikacja ukazuje procesy konstruowania podmiotowości polskich obywateli w codziennym życiu poprzez konieczność refleksyjnego spojrzenia na swój kraj, społeczeństwo, symbole państwowe, historię. To jest publikacja o Polsce, w której trwają społeczne i kulturowe negocjacje dotyczące tożsamości i pamięci. dr hab. Małgorzata Bogunia-Borowska, prof. UJ
Filozofia jako sztuka życia sprowadza się, paradoksalnie, do nauki odważnego stawania w obliczu śmierci do sztuki umierania.W decyzji o śmierci nie brakuje pewnej ironii: ponosi się największą ofiarę, własne życie, za filozofię, za coś co powszechnie uważane jest za najmniej praktyczne zajęcie. Ale filozofom w każdym razie najciekawszym z nich nie brakuje poczucia własnej wartości, jaki i ironii. W pewnym sensie więc, Życie za idee jest przewodnikiem z dziedziny jeszcze nadal nieznanej ontologii ontologii ironicznej egzystencji.- Costica BradatanW kręgu zainteresowań autora znalazły się zagadnienia śmierci za wiarę, bliźnich, idee. Autor zastanawia się, jakimi filozofami są ci, którzy umierają dla sprawy. Stawia tezę, że pomimo różnych poglądów łączy ich przekonanie, że filozofia ma znaczenie praktyczne. Tak rozumiana filozofia nie jest treścią zachowaną w książkach, ale czymś co filozof niesie ze sobą i co realizuje w praktyce sposobem życia lub sztuką życia.
Tom (Nie)zależne państwo, społeczeństwo (Nie)zależna kultura i edukacja stanowi pokłosie konferencji z cyklu Edukacja-Kultura-Społeczeństwo"". Podczas ósmej edycji tego projektu tematem przewodnim były problemy, których spoiwem pozostawała różnie rozumiana oraz artykułowana sfera podległości i wolności, zależności i niezależności. W 15 tekstach Autorzy historycy, dydaktycy i nauczyciele mając relatywnie dużą swobodę doboru podejmowanej tematyki podjęli zagadnienia funkcjonowania państwa, społeczeństwa, kultury i edukacji. Dotyczyły one wydarzeń z historii II Rzeczypospolitej, okresu tzw. Polski Ludowej, a także bliższej i dalszej przeszłości III RP. Znalazły się tu także teksty wykraczające poza te ramy czasowe, ale których osnowę stanowiły kwestie wolności i niezależności oraz innowacji w nauczaniu.
Księża dla władzy groźni. Duchowni współpracujący z opozycją (1976-1989) T.1, red. Rafał ŁatkaSytuacja duchownych, których komunistyczne władze nazywały ,,księżmi negatywnymi"" ze względu na ich współpracę z opozycją oraz otwarcie wyrażany sprzeciw wobec ówczesnych rządów, była skomplikowana. Wynikało to z faktu, że nie tylko dygnitarze partyjni negatywnie oceniali ich działalność, ale zdarzało się również, że czynili tak ich kościelni zwierzchnicy lub inni duchowni pracujący w tej samej diecezji. Władze PRL zaangażowanie opozycyjne duchowieństwa traktowały jako niezwykle groźny przejaw kooperacji między Kościołem a środowiskami ,,antysocjalistycznymi"". Z tego względu przy pomocy przede wszystkim aparatu represji prowadziły aktywne działania mające na celu zmuszenie osób konsekrowanych do zaniechania tego typu współpracy. Katalog represji był niezwykle szeroki, od inwigilacji i tzw. rozmów profilaktyczno-ostrzegawczych po zastraszanie i przemoc fizyczną uznawane za przestępstwa także w świetle PRL-owskiego prawa. Najbardziej znanym przykładem zbrodniczych działań aparatu bezpieczeństwa było oczywiście zamordowanie ks. Jerzego Popiełuszki.Publikacja składa się z 23 artykułów, w których autorzy w różny sposób podchodzą do analizy współpracy duchowieństwa z opozycją w latach 1976-1989. Opracowanie ma charakter zbioru studiów i nie aspiruje do wyczerpania podejmowanej problematyki. Część z nich to próby całościowego spojrzenia na aktywność danego kapłana, wybiegające poza cezurę lat wskazanych w tytule opracowania. Wynika to zwykle z ciągłości jego działalności, która oceniana była przez komunistyczne władze jako wroga, np. przy walce o nowe świątynie, wygłaszaniu antykomunistycznych kazań czy wsparciu dla środowisk podejmujących opór wobec polityki PZPR, a niemających charakteru zorganizowanego.
Brentano i jego Arystoteles. Szkic o relacji Bóstwo–człowiek to obszerne, wnikliwe opracowanie poglądów Brentana na relację Bóg–człowiek, wziętych tak jak prezentują się one w dziełach poświęconych Arystotelesowi. Gdy w jakimś historycznym opracowaniu czytamy o Brentanie, to poznajemy go głównie jako tego, który wprowadził do filozofii współczesnej tematykę intencjonalności, dalej – jako jednego z ojców psychologii rozumianej jako samodzielna dyscyplina naukowa, wreszcie jako nauczyciela Husserla. W bardziej wnikliwych analizach historycznych wskazuje się na to, że całe filozoficzne podejście Brentana ukształtowało się w opozycji do idealizmu niemieckiego, w wyraźnym nawiązaniu do stylu filozofowania Arystotelesa. Czasem przeczytamy, że było to pokłosie jego scholastyczno-arystotelesowskiego wykształcenia. Rzadko jednak jesteśmy świadomi, że większość prac, które Brentano samodzielnie opublikował, dotyczy właśnie filozofii Stagiryty. Ma to z pewnością związek z hiperkrytyczną postawą, jaką Brentano miał wobec publikacji swoich idei. W konsekwencji wiele z tego, co opracowywał, pozostało w manuskryptach. Kiedy więc weźmiemy pod uwagę również te nieopublikowane prace, wówczas proporcja prac poświęconych Arystotelesowi przestaje być tak szokująca, a oprócz tego zauważamy jeszcze jeden ciekawy aspekt. Okazuje się mianowicie, że bardzo wiele z pomysłów, które Brentano sformułował w swoich opublikowanych bądź niepublikowanych pismach, krystalizuje się w jawnej lub ukrytej dyskusji z poglądami Filozofa. Omawiana książka jest więc ważna nie tylko jako historyczna analiza poglądów pewnego znanego filozofa na temat poglądów
innego znanego filozofa, lecz także jako klucz – lub przynajmniej jego część – do zrozumienia filozofii samego Brentana.
Z recenzji prof. dr. hab. Arkadiusza Chrudzimskiego
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
