Pamiątki Soplicy są zbiorem gawęd szlacheckich opowiadających o latach konfederacji barskiej, czyli zbrojnego związku szlachty polskiej wymierzonego przeciwko kurateli Imperium Rosyjskiego i reprezentującemu tę kuratelę ostatniemu królowi Rzeczypospolitej Obojga Narodów Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu. Utwór składa się z dwudziestu pięciu gawęd, których bohaterem i fikcyjnym narratorem jest Seweryn Soplica, archetyp polskiego szlachcica, kierujący się w swoim postępowaniu typowymi dla swojego środowiska wartościami, światopoglądem i poczuciem humoru. Pamiątki Soplicy zostały napisane w połowie dziewiętnastego wieku przez Henryka Rzewuskiego, który kierował się pragnieniem zachowania pamięci o utraconych czasach, tradycjach i języku. Książka spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem i na trwałe wpisała do kanonu polskiej literatury pięknej.
Lektura dla szkół średnich
Powrót posła jest oświeceniową komedią polityczną w trzech aktach pisaną wierszem. Utwór powstał w 1790 roku, czyli w ostatnim momencie nadziei na zreformowanie i przetrwanie Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Pomimo, że bezpośrednim impulsem do powstania utworu były obrady Sejmu Czteroletniego i próba przekonania posłów do przyjęcia reformatorskiego kierunku, Powrót posła wpisał się na stałe do kanonu literatury polskiej. Utwór posiada wybitne walory artystyczne, a równocześnie przedstawia obraz stylu życia, trosk i postaw politycznych Polaków w przededniu III rozbioru. Państwo Podkomorzowie, w majątku których rozgrywa się akcja dramatu, reprezentują reformatorów, zwolenników ukrócenia samowoli szlachty, wzmocnienia roli państwa, nadania większych praw mieszczanom i chłopom. Konserwatyści, z których najzagorzalszym okazuje się Gadulski, obstają z uporem przy wolnej elekcji i liberum veto. Konfrontacja pomiędzy zwolennikami przeciwnych obozów politycznych zdaje się być nierozerwalną częścią życia codziennego ówczesnych Polaków, a nawet wkradać w intrygi miłosne i dzielić rodziny. Nie dotyczy jedynie Starościny i Szarmanckiego skupionych wyłącznie na sobie, swoich przyjemnościach i luksusie.
Lektura dla szkół średnich
Nad Niemnem jest epopeją pozytywistyczną ukazującą obraz polskiego społeczeństwa drugiej połowy XIX wieku. Powieść Elizy Orzeszkowej wpisała się do kanonu literatury polskiej. Tłem powieści jest świat polskich dworów i zaścianków szlacheckich na Litwie. Autorka wprowadza nas w rytm, obyczaje i piękno tego świata, opisując losy ubogiej szlachcianki Justyny Orzelskiej i miłości, jaka połączyła ją z żyjącym z pracy własnych rąk Janem Bohatyrowiczem. Wątek mezaliansu, nawiązujący do staropolskiej legendy o Janie i Cecylii, a zapowiadający pogodze-nie się zaścianka z dworem, jest ważnym motywem powieści. W Nad Niemnem obecne są także wspomnienie powstania styczniowego i refleksja nad ideą odrodzenia narodu polskiego.
Powieść Elizy Orzeszkowej była kilkakrotnie ekranizowana w kinie
i telewizji.
Lektura dla szkół średnich
Przygody Plastusia są drugą częścią Plastusiowego pamiętnika, jednej z najpopularniejszych polskich powieści dla dzieci, lektury szkolnej dla pierwszoklasistów. Akcja Przygód Plastusia rozgrywa się na wsi. Tosia spędza zimowe ferie i letnie wakacje u swojej kuzynki Halinki, gdzie zabiera ze sobą małego ludzika z plasteliny i jego przyjaciół z piórnika. Plastuś przeżywa na wsi mnóstwo pasjonujących przygód i poznaje wiele ciekawych zwierząt, fascynujących istotek i nowych zabaw. O wszystkim opowiada małym czytelnikom, wprowadzając ich równocześnie w świat przyrody, zmieniających się pór roku i ludowych tradycji.
Placówka jest powieścią pozytywistyczną Bolesława Prusa należącą do kanonu literatury polskiej. Akcja powieści rozgrywa się na polskiej wsi końca XIX wieku i opowiada o losach chłopa Józefa Ślimaka i jego rodziny. Pomimo roztropności i pracowitości Ślimak nie jest w stanie stawić czoła przeobrażeniom, które zmieniają jego świat w następstwie rozwoju kapitalistycznego i polityki niemieckiego zaborcy. Autor opisuje w duchu naturalizmu trudne życie Ślimaków, sprowadzone przez nową dynamikę społeczną do codziennej walki o byt. W powieści pojawiają się również inni bohaterowie dramatu, który rozgrywa się na polskiej wsi. Dziedzic Władysław reprezentuje ziemiaństwo, Josel społeczność żydowską, proboszcz duchowieństwo, osadnicy niemieccy zaborców. Prus tworzy realistyczny i wielostronny obraz przemian zachodzących na polskich ziemiach. Dokumentalny niemal charakter studium Prusowskiego nie umniejsza jego literackiego charakteru. Geniusz autora polega na pogodzeniu naturalistycznych i realistycznych założeń powieści pozytywistycznej z fascynującą prozą, którą czyta się jednym tchem. Lektura dla klasy VIII i szkół średnich
Sanatorium pod Klepsydrą Brunona Schulza jest zbiorem opowiadań należącym do kanonu literatury polskiej. Do wydanego po raz pierwszy w 1937 roku zbioru należą następujące utwory: Księga, Genialna epoka, Wiosna, Noc lipcowa, Mój ojciec wstępuje do strażaków, Druga jesień, Martwy sezon, Sanatorium pod Klepsydrą, Dodo, Edzio, Emeryt, Samotność, Ostatnia ucieczka ojca. Opowiadania tworzące Sanatorium pod Klepsydrą są silnie ze sobą powiązane, między innymi postacią wspólnego bohatera i narratora, Józefa. Dzieło Bruno Schulza ma w wielkiej mierze charakter autobiograficzny. W dorastającym w prowincjonalnym galicyjskim miasteczku bohaterze literaturoznawcy dopatrują się samego autora i jego doświadczeń w rodzinnym Drohobyczu. Awangardowy charakter opowiadań, w których rzeczywistość miesza się ze snem, a najbardziej banalne zdarzenia urastają do rangi mitu, stawia Schulza pośród najciekawszych i najbardziej fascynujących pisarzy dwudziestego wieku. Lektura dla szkół średnich
Znak Zorro jest jedną z najpopularniejszych amerykańskich powieści przygodowych XX wieku. Książka na stałe wpisała się do światowego kanonu literatury dziecięcej i młodzieżowej. Opowiada o czasach, kiedy Kalifornia była częścią Meksyku i należała do Hiszpanii, a jej mieszkańcy Californios, byli uciskani przez skorumpowane władze kolonialne. Młody arystokrata, Don Diego Vega, buntuje się przeciwko rządom komendanta miasteczka Reina de Los Angeles. Nie mogąc wystąpić oficjalnie przeciwko legalnej władzy, przemienia się w legendarną postać Zorra. Zakłada czarną maskę, zarzuca na ramiona czarną pelerynę i ze szpadą w dłoni staje po stronie uciemiężonego ludu. Od pierwszego wydania w 1920 roku, Znak Zorro został sprzedany z Stanach Zjednoczonych w rekordowym nakładzie pięćdziesięciu milionów egzemplarzy. Na podstawie powieści nakręcono kilka filmów kinowych i kilka seriali telewizyjnych. Stworzona przez Johnstona McCulley'a postać Zorra stała się ikoną kultury kalifornijskiej i amerykańskiej.
Kandyd, czyli optymizm jest satyryczną powiastką filozoficzną napisaną przez Woltera, wybitnego przedstawiciela francuskiego Oświecenia. Powiastka charakteryzuje się szybką narracją i pełną zaskakujących zwrotów akcją parodiującą powieści przygodowe swojej epoki. Oparta częściowo na faktach historycznych, nie stroni od fantastycznych opisów i nieprawdopodobnych wydarzeń. Problematyka powiastki dotyczy losów Kandyda, młodego bohatera wychowanego przez preceptora Panglossa w duchu leibnizowskiej filozofii optymizmu. Na skutek nieszczęśliwego zbiegu okoliczności, wychowany w cieplarnianych warunkach Kandyd zostaje wygnany ze swojej ojczyzny i tuła się po świecie, gdzie czekają na niego doświadczenia, wystawiające raz po raz na próbę jego wiarę w dobroć ludzi i świata. Barwne przygody bohatera są dla Woltera pretekstem do poruszenia najważniejszych problemów filozoficznych epoki Oświecenia, przede wszystkim pytania o zło i o receptę na życie szczęśliwe. w zderzeniu z ustaloną racjonalnie wiedzą o życiu.
Kandyd, wydany po raz pierwszy w 1759 roku, okazał się ogromnym sukcesem wydawniczym, wywołując równocześnie międzynarodowy skandal i ściągając na siebie w wielu krajach cenzurę. Do dzisiaj uważany jest za jedno z najważniejszych dzieł literatury światowej.
Lektura dla szkół średnich
Fircyk w zalotach jest komedią obyczajową w trzech aktach napisaną w 1781 roku przez Franciszka Zabłockiego i należącą do kanonu polskiej literatury. Utwór opowiada o miłości tytułowego bohatera do niedostępnej Podstoliny, młodej i pięknej wdowy, siostry Arysta, przyjaciela Fircyka. Wartka akcja, komiczne sytuacje, nieoczekiwane i zabawne zdarzenia wynikające z zabiegów Fircyka o rękę Podstoliny, wreszcie trzymająca w napięciu intryga przyczyniły się do ponadczasowego sukcesu oświeceniowego utworu, który ponad dwa wieki temu zdobył uznanie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, i do dzisiaj uważany jest za jedną z najdoskonalszych polskich komedii i często jest wystawiany w teatrach. O wartości utworu świadczy zresztą nie tylko atrakcyjna fabuła, ale także konsekwentnie zbudowana intryga, zgodnie z zasadą trzech jedności, oraz pięknie zarysowane postacie. Ze szczególnym literackim kunsztem i psychologiczną głębią autor rysuje postać Fircyka, równie komicznego w swojej dworskości i lekkomyślności, jak ujmującego w swojej pomysłowości i zakochaniu. O wielkości tej kreacji najlepiej świadczy fakt, że imię bohatera komedii przeszło do języka potocznego. Dodatkową wartością Fircyka w zalotach jest wyłaniający się z niej opis osiemnastowiecznej Warszawy, panujących w niej stosunków obyczajowych, mód i zwyczajów.
Lektura dla szkół średnich
Powieść Tadeusza Dołęgi-Mostowicza Kariera Nikodema Dyzmy należy do kanonu literatury polskiej. Powieść powstała w 1932 roku i w zamyśle autora miała być literacką satyrą kraju pod rządami sanacji. Nikodem Dyzma jest prostym prowincjuszem, zarabiającym z gry na mandolinie w warszawskich lokalach. W wyniku zbiegu nieoczekiwanych okoliczności, zawikłanych układów pomiędzy ówczesnymi biznesmenami i władzą, a także intryg wysokich urzędników administracji państwowej, bohater powieści robi oszałamiającą karierę, najpierw w sektorze prywatnych majątków i interesów, następnie w aparacie Państwa. Nikodem Dyzma zdaje sobie sprawę, że piastowane przez niego urzędy zupełnie go przerastają, ale szybko uczy się, że może się tym nie przejmować. Wystarczy sprytnie i bez skrupułów lawirować i można troszczyć się jedynie o wykorzystywanie pozycji dla swoich prywatnych celów i prowadzenia bujnego życia towarzyskiego, pełnego balów, rautów i barwnych przygód miłosnych. Ostra krytyka Polski sanacyjnej zawarta w powieści Dołęgi-Mostowicza okazała się ponadczasowa. Każde pokolenie Polaków odkrywa ze smutkiem swoich Nikodemów-Dyzmów, którzy obejmują najwyższe funkcje w Państwie. Nic więc dziwnego, że świetnie napisana prorocza powieść przedwojennego dziennikarza politycznego i pisarza zajmuje ważne miejsce w literaturze polskiej, a postać Nikodema Dyzmy stała się synonimem niekompetentnych i nastawionych na prywatę karierowiczów. Kariera Nikodema-Dyzmy była kilkakrotnie ekranizowana, w 1956 roku w postać głównego bohatera wcielił się Adolf Dymsza, w 1980 Roman Wilhelmi, a w 2002 Cezary Pazura.
Lektura dla szkół średnich
Magda, Paweł i Ty to książka niezwykła nie tylko dlatego, że opowiada o niesamowitych przygodach, jakie mieli Magda i Paweł podczas wakacji. Niezwykłośc tej książki polega na tym, że tworzyć możesz ją i Ty - pisząc, rysując i rozwiązując łamigłówki i zagadki. Jeśli zabierzesz ją ze sobą na wakacje, na pewno nie zabraknie Ci dobrej zabawy!
Powieść irlandzkiego pisarza Oscara Wilde’a, Portret Doriana Graya, należy do ścisłego kanonu literatury pięknej. Wydana po raz pierwszy w 1890 roku, w epoce wiktoriańskiej, uważana jest za najwybitniejsze dzieło estetyzmu angielskiego. Oscar Wilde pyta w niej o kwestie nurtujące ówczesną epokę, ale jakże aktualne i dzisiaj, jak czym są sztuka, piękno, młodość i moralność. Portret Doriana jest powieścią fantastyczną, w której zdarzenia wyimaginowane przechodzą do świata rzeczywistego i są pretekstem do podkreślenia atrakcyjności intrygi i pogłębienia wymowy filozoficznej dzieła.
Powieść Oscara Wilde’a wywołała w swoim czasie oburzenie i polemikę. Krytycy atakowali zwłaszcza postać głównego bohatera, Lorda Henry’ego – uosobienie hedonistycznego dandysa, wyznawcy dekadenckich obyczajów
i wyrafinowanych przyjemności – często utożsamianego z samym autorem.
Portret Doriana Graya stał się przedmiotem wielu adaptacji teatralnych i ekranizacji filmowych.
Lektura dla szkół średnich
Pożegnanie z Marią i inne opowiadania Tadeusza Borowskiego, napisane zaraz po II wojnie światowej między 1946 a 1950 rokiem, należą do klasyki literatury polskiej i literatury wojennej. Pisarz dał w nich świadectwo przemocy okupujących Europę Niemców. Bohaterowie Borowskiego są ludźmi zlagrowanymi, czyli odczłowieczonymi, których potrzeby zostały sprowadzone do myśli o przetrwaniu, a podstawowymi motorami działań są głód i strach. W tej wstrząsającej lekturze Borowski nie analizuje zachowań i nie próbuje się wczuwać w emocje bohaterów, a jedynie opisuje beznamiętnie historie obozowe, co idzie w parze z jego przekonaniem o zezwierzęceniu człowieka w nieludzkim świecie obozów zagłady i pokazuje dobitnie, do czego doprowadziła faszystowska ideologia i jak mało znaczy człowiek w czasach wojny.
Lektura w szkole średniej
Nowela pozytywistyczna Stefana Żeromskiego Siłaczka należy do kanonu literatury polskiej. Utwór, wydany po raz pierwszy w 1895 roku, opowiada historię spotkania lekarza Pawła Obareckiego i jego młodzieńczej miłości nauczycielki Stanisławy Bozowskiej. Okoliczności, w jakich bohaterowie Siłaczki odnajdują się w małym miasteczku Obrzydłówek, są bardzo osobliwe: lekarz zostaje wezwany do umierającej na tyfus nauczycielki. Wstrząśnięty widokiem chorej przyjaciółki, Obarecki powraca myślami do lat studenckich w Warszawie, kiedy to on i Stasia byli entuzjastami idei pozytywistycznych. To w imię tych idei każdy z nich pewnego dnia zrezygnował z własnej kariery, a nawet miłości, by wyjechać na prowincję z misją podjęcia pracy u podstaw. W zderzeniu pięknych ideałów z realiami i mentalnością polskiej wsi w zaborze rosyjskim, lekarz zrozumiał swoją naiwność i poddał się rządzącym obyczajom i oportunizmowi lokalnych elit. Jak się okazało nauczycielka przeciwnie, walczyła do końca, prowadząc pracę oświatową i wspierając ubogą ludność wiejską. Swoją wierność ideałom opłaciła najwyższą ceną.Lektura dla klasy VII i szkół średnich
Romeo i Julia jest dramatem Williama Szekspira należącym do kanonu literatury angielskiej i światowej. Utwór wpisuje się w tradycję tragedii miłosnych zapoczątkowaną już w Starożytności. Opowiada historię tragicznej miłości dwojga młodych kochanków, których śmierć połączyła ich wrogo nastawione rody. Pomimo że Romeo i Julia należą do pierwszych dzieł Szekspira (dramaturg pisał je, mając około trzydziestu lat), w utworze objawia się wiele elementów charakterystycznych dla talentu twórcy. Przede wszystkim właściwa Szekspirowi konstrukcja sztuki polegająca na przeplataniu się scen komicznych i dramatycznych, co zwiększa napięcie widowiska, czy rozwinięcie ról i intryg drugoplanowych wpływające na dynamizm i atrakcyjność spektaklu.Dzieło Szekspira doczekało się wielu inscenizacji teatralnych, operowych, baletowych i filmowych, a postacie Romea i Julii stały się w kulturze europejskiej wzorcami romantycznych kochanków. Lektura dla klasy VII i szkół średnich.
Cyd jest barokową sztuką tragikomiczną w pięciu aktach francuskiego dramaturga Pierre’a Corneille’a. Jej premiera odbyła się w 1637 roku w Théâtre du Maras w Paryżu. Utwór inspirowany jest życiem kastylijskiego rycerza, pogromcy Maurów i zdobywcy Walencji, bohatera narodowego Hiszpanii z XI wieku, Rodriga Diaza de Vivara, zwanego Cydem Walecznym. Opowiada o niezwykłych dziejach hiszpańskiego hidalgo, jego tryumfach, a przede wszystkim pełnej dramatycznych epizodów miłości do pięknej Chimeny. Jednak nie akcja, a nowatorska forma zdecydowała o niegasnącej popularności Cyda i jego znaczeniu w dziejach literatury. Prekursorski charakter dzieła polega na niemal całkowitym usunięciu odniesień obyczajowych i historycznych wskazujących na umiejscowienie akcji w jedenastowiecznej Hiszpanii i na skupieniu się na elementach ogólnoludzkich, uniwersalizujących wymowę opisywanych postaci i zdarzeń. Równocześnie Corneille rezygnuje z efektownych scen przedstawiających pojedynki czy inne emocjonujące zajścia, wysuwając na pierwszy plan dialogi, których rolą jest ukazanie ludzkich uczuć
i rozterek, a w konsekwencji wewnętrznych przemian bohaterów. Wreszcie, rysując postać pięknego Cyda, Corneille tworzy nowy typ bohatera, który najpierw zawładnął Paryżem, a następnie całą Europą. Jest to człowiek o niezwykle silnej woli, kontrolujący swoje uczucia i panujący nad swoim losem, a równocześnie człowiek o głębokim poczuciu własnej godności, zdolny do największych poświęceń dla zachowania honoru.
Lektura dla szkół średnich
Mity greckie, będące dziełem amerykańskiego pisarza Nathaniela Hawthorne'a, zapisały się do światowego kanonu literatury dziecięcej jako znakomita adaptacja mitologii dla młodszych czytelników. Narracja prowadzona jest na dwóch poziomach. Przypowieści mityczne połączone są ze sobą i zamknięte we wspólną ramę opowieścią dotyczącą Eustachego Brighta, studenta Williams College, który postanowił zapoznać grupkę drogich mu dzieci z greckimi mitami i rozpalić w nich zainteresowanie pięknymi tekstami i płynącą z nich mądrością. W pierwotnym wydaniu amerykańskim mity zebrane były w dwóch książkach: Księdze cudów dla dziewcząt i chłopców (A Wonder-Book for Girls and Boys) z 1851 roku i Opowieściach z zaczaro- wanego lasu (Tanglewood Tales) z 1853 roku. W połączonym wydaniu polskim znalazł się komplet dwunastu mitów z obu książek: Chimera, Głowa Meduzy, Król Midas, Laska Merkurego, Minotaur, Nasiona granatu, Pigmeje, Szkatułka Pandory, Trzy złote jabłka, W pałacu Kirke, Zęby smoka i Złote runo. Lektura dla klasy III i V
Moralność Pani Dulskiej tragifarsa kołtuńska jest dramatem w trzech aktach Gabrieli Zapolskiej należącym do kanonu literatury polskiej. Premiera utworu miała miejsce w Krakowie w 1906 roku. Sztuka opisuje obyczaje panujące w mieszczańskiej rodzinie Anieli Dulskiej. Główna bohaterka jest osobą dwulicową. Przykłada wielu starań, aby na pokaz, w oczach sąsiadów, wypaść na osobę szacowną i godną poważania. Ale są to tylko pozory, pod którymi kryje się wyrachowany egoizm, chciwość, brak życzliwości i pogarda dla ludzi ubogich. W domu pani Dulskiej królują interesowność i zakłamanie, czystej kalkulacji podporządkowany jest na przykład stosunek bohaterki do romansu jej syna ze służącą Hanką. Moralność pani Dulskiej jest krytyką mentalności drobnomieszczańskiej z silnym przesłaniem moralnym. Utwór zawiera zarówno elementy komedii, w których zachowanie kołtuńskie okazuje się godne śmiechu, jak i tragedii, gdzie to zachowanie prowadzi do ludzkich dramatów i łez. Sztuka spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem, zarówno wśród widzów, jak i ludzi teatru. Była wielokrotnie wystawiana, często w doskonałej obsadzie aktorskiej. Dzisiaj jest tym bardziej aktualna, że we współczesnym świecie całkowitej tolerancji i odchodzenia od moralności chrześcijańskiej coraz trudniej krytykować chciwość i fałszywość pań i panów Dulskich.Lektura dla szkół średnich
Powieść psychologiczna amerykańskiego pisarza Jacka Londona Martin Eden należy do kanonu literatury światowej. Od pierwszego wydania książki w 1909 roku uważa się, że historia Martina Edena, bohatera geniusza nierozumianego przez świat, ma wiele wspólnego z życiem samego autora. Zarówno Jack London, jak i jego bohater, pragnęli wypełnić swoje życie przygodami, aspirowali do awansu społecznego, byli samoukami, odrzucającymi mieszczańskie konwencje i przyjętą drogę dochodzenia do pozycji w społeczeństwie. Jednak nie sposób zredukować dzieła Jacka Londona do wątków autobiograficznych. Martin Eden jest świetnie skonstruowaną powieścią inicjacyjną, mówiącą o wysokiej cenie, jaką młody bohater oślepiony miłością i pokusą pieniędzy, których nigdy nie posiadał, musi zapłacić za podejmowane próby zrobienia kariery i spełnienia swoich ambicji. Równocześnie, dzieło Londona jest opowieścią o rozczarowaniu konformizmem i jałowym samozadowoleniem elit, a przede wszystkim filozofią indywidualizmu budującą autorytet współczesnych elit.Lektura dla klasy VIII i dla szkół średnich.
Ignacy Krasicki był równocześnie księciem, biskupem i pierwszoplanowym przedstawicielem polskiego klasycyzmu, czyli nurtu w programie oświeceniowym, który pojmował literaturę jako narzędzie wychowania i oświecenia społeczeństwa. W Bajkach. Satyrach. Monachomachii zebrane są utwory świadczące zarówno o szerokim zainteresowaniu Krasickiego postawami Polaków różnych stanów, o doskonałej orientacji w obyczajach i problemach współczesnego mu społeczeństwa oraz o wszechstronności jego pisarstwa, jeśli chodzi o formy wypowiedzi. W Bajkach autor posługuje się krótkimi, wierszowanymi utworami, których bohaterami są najczęściej zwierzęta, aby poruszać najważniejsze prawdy o ludzkiej naturze. W Satyrach, krótkich groteskowych formach, Krasicki piętnuje ludzkie przywary i godne reprymendy zachowania z życia codziennego. Monachomachia, czyli Wojna mnichów jest poematem heroikomicznym, w którym autor z utrzymanym w duchu oświecenia groteskowym humorem krytykuje zacofanie i zasobne życie duchownych.
Lektura dla klasy VI
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
