Co łączy chrześcijaństwo z religiami pogańskimi, religię mono-teistyczną z wielobóstwem? Wydawać by się mogło, że nic... Jednak chrześcijaństwo wyrasta nie tylko z judaizmu. Korzeniami swymi sięga również świata grecko-rzymskiego, czerpie z filozofii greckiej. O tym dziedzictwie, jak się zdaje, łatwo dziś zapominamy. Książka prof. Anny Świderkówny i o. Włodzimierza Zatorskiego w pasjonujący sposób odsłania przed nami te obszary, podkreślając jak wiele możemy nauczyć się od starożytnych.
Autorzy ukazują świat, w którym ukształtowały się najważniejsze dogmaty chrześcijańskie - dogmat o Trójcy Świętej, o wcieleniu Syna Bożego, o Duchu Świętym. Lecz jest to jedynie punkt wyjścia do rozważań nad naszą relacją z Bogiem. Jednak wielkość tej małej książeczki nie polega jedynie na tym, że "wiele wyjaśnia", że "interpretuje". Wyrasta ona bowiem z tęsknoty za komunią z Bogiem, za życiem w Jego cieniu i to uczucie, przebijające z każdego zdania, zaszczepia również w naszej duszy.
Niniejsza bibliografia to pierwsza publikacja systematycznie ogarniająca mnogość i bogactwo polskich tłumaczeń literatury wczesnochrześcijańskiej. Odnotowuje ponad 13 tysięcy polskich przekładów dzieł patrystycznych wykonanych w ciągu XX wieku, zarówno tych nadal popularnych, jak i nieznanych lub zapomnianych nawet przez specjalistów. Zawiera ponadto spis wydań zbiorczych, serii patrystycznych i edycji monograficznych. Powinna posłużyć jako narzędzie i ułatwienie patrologom, historykom, teologom i filozofom oraz autorom i tłumaczom wszelkich prac — także beletrystycznych czy publicystycznych — odnoszących się do chrześcijańskiego antyku.
Niniejsze wydanie uzupełnione jest o indeks nazwisk.
„Wojciech Stawiszyński docenił przede wszystkim trud tłumaczy dzieł antycznych. Dla uporządkowania tych dokonań polskich uczonych jego publikacja jest nieoceniona, a jego wykaz będzie długo jeszcze jedynym informatorem o istnieniu autorów i tłumaczeń tego rodzaju”.
Wincenty Myszor
Czy ktoś ma prawo do chorału? Chciałoby się rzec: Kościół! Ale przecież chorał pozostaje niezaprzeczalnym, uniwersalnym wytworem kultury – nawet jeśli jego brzmienie wyjęte jest z pierwotnego kontekstu liturgicznego! A trzeba zauważyć, że chociaż liturgia jest dzisiaj dostępna (przynajmniej zewnętrznie) każdemu, trzeba przyznać, że chorału jest w niej coraz mniej. Więcej go natomiast w mediach, nagraniach – w internecie. Trochę na koncertach. Pojawia się jako nastrojowe tło, muzyczny wyraz mniej lub bardziej określonej egzotyki. Oczywiście tu i ówdzie istnieją jeszcze klasztory, ale i w nich nie zawsze śpiewa się chorał. Zadziwia więc jego istnienie. Tak naprawdę, poniekąd wydziedziczony ze swego właściwego środowiska, radzi sobie całkiem dobrze. A może należałoby powiedzieć inaczej – że w dzisiejszych czasach nie wystarczą mu dotychczasowe ramy, chce zaistnieć mocno na zewnątrz. I tak się dzieje. Ale czy traci przez to swoją tożsamość? A może jest jeszcze bardziej sobą?
Na pewno jest poszukiwany i potrzebny. Skoro tak, to coś musi znaczyć. Oddziałuje na słuchacza. Jak? Co daje? Radość, przyjemność, spełnienie? Po trochu tak. I nic w tym dziwnego. Tyle wieków ukształtowało i sprawdziło jego brzmienie! Musiało pozostać to, co najlepsze. Sama istota. Czyli – co? Na czym polega owa istota, rzec by się chciało: „tajemnica chorału” – tyleż wzniosła, co dostępna, w sumie na miarę wrażliwości i muzycznego wyrobienia? Nie ma tutaj ekspertów ani monopolistów. W pewnym sensie każdy ma do chorału swoją drogę. Może prostszą i bliższą niż do innych rodzajów muzyki. To gwarantuje jego prostota i wielkość. Czy zatem można wypowiadać się o nim adekwatnie i w sposób dla wszystkich dostępny? Po co zakłócać czystość i niepowtarzalność jego odbioru?
Niniejsza książka rodzi się – paradoksalnie – z niemożności odpowiedzi na powyższe pytania. Stwarza ją, skądinąd sympatyczna i nieco rozleniwiająca, „bezradność” wobec chorału, którą – być może – należałoby nazwać zachwytem, co jednakże niekoniecznie musiałoby implikować słowa czy próby opisu. Lepiej więc jednak pozostać przy bezradności, lecz takiej, która nie może się ze sobą pogodzić i każe podjąć się rzeczy niemożliwych. Bo chorał taki właśnie jest: wzywa do nieznanego, pociąga tam, gdzieśmy jeszcze nie byli. Jest blisko nas i naszego życia, ale i naszych, nawet najbardziej ukrytych marzeń i tęsknot. Co więcej – wyrasta gdzieś z prapoczątków naszej historii. Po prostu oplata ze wszystkich stron życie. Nawet pewnym sensie je tworzy, a raczej – gdy go poznamy i pozwolimy mu działać – pozwala je odkrywać w coraz głębszej i intensywniejszej pełni.
Pisma, tom 1
W niniejszej książce zebrano część pism weneckiego patrycjusza Pawła Justinianiego. W roku 1510, w wieku 34 lat, Justiniani zostaje mnichem w eremie kamedułów, ale porzuca klasztor w roku 1520, żeby założyć nowe zgromadzenie: Eremitów ...
Aby zrozumieć istnienie w VIII w. na samym zachodzie Irlandii angielskiego klasztoru, w którym mnisi hołdowali zwyczajom Kościoła celtyckiego, w przeciwieństwie do większości swoich braci w wierze w samej Irlandii, nie wystarczy znajomość ...
Jest to jeden z najważniejszych utworów opowiadających o egipskich mnichach, który powstał u schyłku IV w., a więc w czasach, gdy monastycyzm egipski fascynował religijne elity całego chrześcijańskiego świata. Ich przedstawiciele odwiedzali wspólnoty ascetyczne Egiptu, szukając wzorów, które dałyby się wprowadzić we własnych krajach.
„Ojca Leona słów kilka” to niezwykła książka napisana przez niezwykłego człowieka. Ojciec Leon Knabit OSB dzięki swojej zdolności mówienia o rzeczach trudnych w sposób prosty i zrozumiały podejmuje najważniejsze problemy współczesnego człowieka. Dla autora nie ma tematów TABU. Znajdziecie tutaj szeroki wachlarz poruszanych tematów, poznacie opinię na takie tematy jak: homoseksualizm, pedofilia, odejścia z Kościoła, aborcja, in vitro, zdrada małżeńska, feminizm itp. Pojawią się również kwestie teologiczne, które często są niezrozumiałe dla osób świeckich, jak chociażby: Skąd zło? Czy czyściec istnieje? Jak rozumieć piekło? — oraz wiele innych.
Książka Cisza i trwanie jest zapisem – czy też należałoby raczej powiedzieć podaniem w pigułkach – nauki o medytacji o. Maina. Samo sformułowanie „nauka o medytacji” nie jest jednak tutaj zbyt trafne. Ojciec Main prowadzi nas do „trwania” w praktyce medytacji. Stale przy tym podkreśla, że ważniejsze jest regularne praktykowanie, niż rozprawianie o medytacji. Nie rozważa medytacji w kontekście nauki w zakresie duchowości, czy psychologii, nie tworzy teorii czy systemu, ale zaprasza do uczestnictwa dając konkretne wskazówki. Dzieli się rozmaitymi refleksjami i spostrzeżeniami oraz podprowadza. Niniejsza książka to nic innego jak antologia takich podprowadzeń, najczęściej przyjmujących formę aforyzmów o medytacji. Zostały one zebrane z rozmaitych nauk Johna Maina, a pomyślane jako praktyczne i systematyczne wskazówki dla tych, którzy chcą i próbują podążać tą ścieżką duchowego wzrostu.
Książkę tę można czytać, a właściwie czytywać od dowolnego miejsca. Ma układ tygodniowego kalendarza, co można rozumieć jako pomoc w systematycznej lekturze. Czytelnik nieco zaznajomiony z duchowością benedyktyńską oczekiwałby być może związku wybranych tekstów z kalendarzem liturgicznym. Takiego związku jednak nie ma. Medytacja jest zawsze i wszędzie. Jest przestrzenią do nasycenia – także treścią liturgiczną. I tak się faktycznie dzieje. Jak wynika z doświadczenia wspólnot medytujących metodą o. Maina, zarówno słuchanie nagrań jego nauk, jak i ich lektura stają się inspiracją do sięgnięcia, czy to do Pisma Świętego, czy też do innych lektur duchowych np. w ramach lectio divina.
Pojęcie medytacji jest dzisiaj bardzo modne. Ludzie spodziewają się po niej bardzo dużo. Dla wielu będzie to środek na odnalezienie swojej tożsamości, dla innych wewnętrznej harmonii. Z tych pragnień biorą się poszukiwania mistrzów medytacji, a także metod dochodzenia do niej.
Bóg przychodzi w ciszy. Prorok Eliasz oczekiwał Go w burzy i wichurze a On przyszedł w lekkim powiewie. Mistrzowie duchowi uczą nas właśnie tego, jak szukać Boga w kontemplacji aby go odnaleźć. Nasza książka to swojego rodzaju przewodnik po trzech najważniejszych tradycjach medytacyjnych zachodniego chrześcijaństwa: benedyktyńskiej, karmelitańskiej i ignacjańskiej.
Autorzy poszczególnych rozdziałów przeprowadzą czytelnika przez własną szkołę duchowości zarówno od strony praktycznej, jak i dostarczając podstaw teoretycznych. Jest to więc także bogate kompendium duchowości. Dzięki niemu czytelnik zapozna się z medytacją zachodniochrześcijańską i bez wątpienia zostanie zachęcony do podjęcia starań o pogłębienie własnego życia modlitewnego.
Kiedy zaczyna się mówić o duchowości nie tylko w Kościele, ale także wśród ludzi świeckich, od razu kojarzy się ją z moralnością. Dlatego w Kościele tematem zasadniczym w odniesieniu do biznesu jest „etyka biznesu”. Lidera widzi się od razu w kategoriach tego, co on powinien, a czego nie powinien robić, kiedy jego działanie jest dobre moralnie, a kiedy jest złe, itd. Natomiast prawie w ogóle nie spotkałem tematu: „duchowość lidera”. Owszem jest on zasygnalizowany, ale w ujęciu świeckim i sprowadzony do psychologii. Duchowość rozumiana jest tam jako sfera przeżywania i tego, co się dzieje w psychice lidera. Oczywiście w tym kontekście w duchowości będzie chodziło o uzyskanie pewnego komfortu życia.
Natomiast zarówno ujęcie duchowości jako życia moralnego z elementami pobożności, jak i rozumianej jako psychiczne przeżycia człowieka jest zbyt płytkim rozumieniem duchowości, co bardziej zaciemnia całą sprawę niż pomaga ją właściwie podjąć. Spytajmy zatem: Co to jest duchowość? Jest to niewątpliwie zasadnicze pytanie, które ustawia naszą dalszą refleksję.
Każdy tekst może rozbudzić wyobraźnię czytelnika, otworzyć łańcuch wewnętrznych skojarzeń, „dać do myślenia” czy stworzyć okazję do wypowiedzenia czegoś „na marginesie”. Przy lekturze bowiem myśli „przychodzą” do głowy i po niej „chodzą”. Nie można ich wyrzucić lub zatrzymać – można się jednak nimi podzielić. Tak też jest w przypadku niniejszej pozycji.
Książka składa się z dwóch części. Pierwsza – „Notatki o liturgii” – śledzi etapy celebracji Mszy świętej odprawianej zgodnie z rytem liturgii świętego Jana Złotoustego. Poprzez omówienie poszczególnych elementów tego rytu autor pomaga nam dotrzeć do głębokiego, duchowego i powszechnego znaczenia tajemnicy ofiary, ofiary Syna składanej Ojcu, a także ofiary całego ludu kapłańskiego „za wszystkich i za wszystko”.
Rozważania te dopełnione są medytacją nad powołaniem kapłańskim – „Bądź moim kapłanem” – w której odnaleźć można mistyczne i ewangeliczne źródła inspiracji Mnicha Kościoła Wschodniego.
Mnich Kościoła Wschodniego – Ludwik Gillet, ur. w 1893 roku w Saint-Marcelline we Francji. W wieku 27 lat wstąpił do benedyktyńskiego klasztoru w Farnborough w Anglii. Studiował w Rzymie. Udał się na Ukrainę, gdzie w Uniowie współorganizował klasztor studycki. W 1927 r. przeniósł się do Nicei. Po ogłoszeniu encykliki Mortalium animos w 1928 r. przeszedł na prawosławie. W 1939 r. wyjechał do Londynu. Działał także w Libanie. Zmarł w Anglii w 1980 r.
Pośród różnych fundacji św. Romualda Camaldoli zajmuje uprzywilejowane miejsce. Początkowo było ono tylko małą pustelnią składającą się z pięciu cel, skupionych wokół oratorium, oraz hospicjum, przyjmującego ubogich i pielgrzymów. Jednak żarliwość pierwszych eremitów przyciągnęła tam szybko nowe powołania. Camaldoli rozwijało się bardzo dynamicznie, aż w końcu stało się centrum kongregacji, mając nie tylko pustelnie, lecz także klasztory. Camaldoli kontynuowało w ten sposób dzieło św. Romualda.
(…) Eremici prowadzili nadal życie kontemplacyjne w swej pustelni, podczas gdy mnisi w klasztorach wiedli w pobliżu ludzi życie, które można nazwać czynnym. To jest sytuacja, w której znalazł się bł. Paweł Giustiniani. Całe jego dzieło polega na próbie uzdrowienia jej. (…) Wreszcie Błogosławiony otrzymał od przełożonych kongregacji Camaldoli i św. Michała w Murano oficjalny akt erekcyjny nowej fundacji, która otrzymała nazwę Towarzystwo Pustelników św. Romualda [zakonu Kamedulskiego]. Z okazji pierwszej kapituły generalnej spisuje nowe konstytucje, które różnią się od przyjętych w pustelni Camaldoli tylko większą surowością i ubóstwem.
Po kilku latach od śmierci bł. Pawła zobaczymy jego [duchowych] synów organizujących pustelnię Monte Corona na wzór Camaldoli. W nowej fundacji nic się więc nie zmieniło. To takie życie pustelnicze, jakie ustanowił św. Romuald; takie, jak Błogosławiony zaczął przywracać w Camaldoli.
Herodot stwierdził kiedyś, opisując mechanizmy wylewu Nilu, że Egipt jest darem tej świętej rzeki. Znad Nilu pochodzi jeszcze jedna forma życia, która w głęboki sposób zaważyła nad kształtem obecnego świata. Mamy na myśli życie mnisze, ów drugi, obok samego Egiptu, dar Nilu. Święta Rzeka zawsze powracała spokojnie do swego koryta. Monastycyzm okazał się jednak siłą o wiele większą i nie mniej żywotną: wylewając się poza Egipt dotarł na krańce ówczesnego świata, a z czasem, gdy sam świat się powiększył, dotarł także na jego nowe obszary. O żywotności egipskich ideałów świadczy przede wszystkim różnorodność ich interpretacji, popularność, która przez wieki nie słabła, ale na przekór różnym zawirowaniom historii nasilała się i żyła własnym życiem. Nie zmienia to jednak faktu, że kolejni reformatorzy wracali do Egiptu, który, o dziwo!, był dla nich niczym Ziemia Obiecana…
Casel żył tym, o czym pisał i co głosił, aczkolwiek przyszło mu żyć w czasach szczególnego nasilenia się zła, i to przede wszystkim w jego własnej ojczyźnie. Nie tracił czasu na dyskusje z nazizmem. Jego teologia była zapisem światła, jakiego Bóg udziela duszy w ciemnościach wiary, z którą szedł ku nowym horyzontom współczesnego Kościoła. Autor umarł już po wojnie, w 1948 r., kiedy śpiewał Exultet podczas Wigilii Paschalnej. Tak niegdyś - śpiewając psalmy - umierał założyciel jego zakonu - święty Benedykt z Nursji, mąż, który uczynił swe życie liturgią i zdobył nią serca narodów zachodniej Europy. Mamy nadzieję, że ta mała książeczka zachęci wielu do studiów nad liturgią, do odnalezienia w sobie tego liturgicznego ducha, który ożywiał pierwotny Kościół i - jeśli się dobrze przyjrzeć - każdą poważniejszą odnowę w Kościele w całej jego historii. Nasze czasy nie są pod tym względem wyjątkiem, choć - jak zwykle - szukają nowych form i nowego zrozumienia.
Mimo wielu lat, jakie upłynęły od wydania oryginału, myśli zawarte w konferencjach Casela nie tracą na aktualności. Wciąż zbyt mało jest ludzi Kościoła, którzy z taką pasją potrafiliby dzielić się swym odkryciem liturgicznego misterium, prowadzić uczestniczących w nim ku prawdziwemu spotkaniu z Chrystusem-Arcykapłanem i odważnie podnosić ich duchowy wzrok ku kontemplacji Jego tajemnic.
Praca ta jest hymnem pochwalnym życia poświęconego Bogu. Ojciec Larkin zmarł wkrótce po jej ukończeniu. Wierzył, że nie ma większej służby niż prowadzenie ludzi do spotkania z Bogiem w ich własnych sercach. Książka ta jest jego dziedzictwem dla potomnych i ukazuje mądrość i miłość Tego, z którym o. Larkin jest już w pełni zjednoczony.
Medytacja Chrześcijańska. Kontemplatywna modlitwa na dziś zawiera kilka wcześniej publikowanych artykułów na temat osobistej podróży duchowej o. Larkina do praktyki modlitwy prowadzącej do środka i Medytacji Chrześcijańskiej. Książka jest dialogiem dziedzictwa Karmelu z innymi współczesnymi wykładniami mądrości Ojców Pustyni. Zawiera wiele pomocnych rad dla początkujących na drodze kontemplacji i odkrywa nowe głębiny dla tych, którzy się już na niej znajdują.
Chrześcijaństwo postrzegało rośliny jako stworzone przez Boga w celu ukazania Jego potęgi, piękna i dobroci. Symbolikę wielu kwiatów i legend o nich, przejęło w dużej mierze z innych religii, lecz uzgodniło ich znaczenie z zasadami prawd objawionych, głównie: prawdy o Trójcy Świętej, o dziele stworzenia, o odkupieniu, o budowaniu Królestwa Bożego na ziemi, o przemianie stworzenia w Nowe Stworzenie w czasach eschatologicznych.
Homilie ojca Włodzimierza Zatorskiego na każdy dzień Wielkiego Postu układają się w uporządkowany zbiór rozważań prowadzących do pełnego przeżycia tego okresu.
Intencją autora jest propozycja, aby w oparciu o codzienne rozważania czytań biblijnych, spróbować przemienić swoje życie - stanąć do walki o własne nawrócenie; aby wykorzystać czas, gdyż "Wielki Post jest błogosławionym czasem".
Ojciec Włodzimierz zauważa, iż tak jak z modlitwą, tak i z postem - kwestia skuteczności jest próbą prawdziwego otwarcia serca. Otwarcia zmysłów na głos Boga, a nie na głosy naszych potrzeb, gdyż przeważnie to "nasze oczekiwania stanowią największą przeszkodę na drodze modlitwy i spotkania z Bogiem". Tymczasem ON "przychodzi tak, jak sam chce i zawsze zaskakuje, zawsze jest inaczej, niż sobie to wyobrażamy".
Autor jest świadomy, że w naszych modlitwach i poświęceniach, nie tylko w okresie postu, często spotykamy się z ciszą. "Pan Jezus milczy. Milczy, ale Jego milczenie mówi o wiele więcej, niż jakiekolwiek napominanie, tłumaczenie czy polemika. Daje możliwość przemówienia sumieniu".
Monastyczna tradycja nakazywała bić o zmroku w dzwon, aby ułatwić orientację pielgrzymom kierującym się do klasztorów i sanktuariów. Dzwon zagubionych wskazywał właściwy kierunek, przybliżoną odległość, a przede wszystkim pozwalał odnaleźć właściwy szlak tym, których zaskoczyły mrok, mgła i innego rodzaju przeciwności. Taki obraz nabiera wartości symbolicznej. Klasztory na całym świecie pełnią dziś podobną rolę. Prowadzą wiernych przez mgłę jaką stanowią wyzwania współczesności. Pozwalają ustalić naszą "odległość" do Boga. Obie tradycje, pielgrzymowania i życia klasztornego, są jednocześnie ostoją ortodoksji i otwarciem na nową ewangelizację.
Aby owocnie funkcjonować we wspólnocie Kościoła trzeba poznać obie rzeczywistości, w czym zdecydowanie pomoże niniejsza książka.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
