Najbardziej bezpośrednie formy nekroprzemocy wymierzone są w martwe ciała. Zbyt często umarli stają się obiektem nekropolityki, która nie ogranicza się – jak pisał przed laty Foucault – do prawa „skazywania na śmierć i zezwalania na życie” czy „skazywania na życie i zezwalania na śmierć”, lecz obejmuje swoim zasięgiem również zwłoki. Decyduje o ich istnieniu w sferze publicznej albo nadaje im status politycznego odpadu. Jednak nekroprzemoc to także – mniej uchwytne, choć nie mniej powszechne – nadużycia symboliczne. Literatura i sztuka dostarczają niezliczonych tego przykładów.
Autorki i autorzy zgromadzonych tu tekstów na rozmaite sposoby pytają o obszary panowania nekroprzemocy. Odpowiedzi, jakich udzielają, pokazują, że nasze (jeszcze żywych) kontakty z nimi (już umarłymi) rzadko są bezinteresowne.
Krzyż Jezusa i ślepy Amor wpisuje się w żywy od kilku dekad nurt symboliczno-teologicznych wykładni twórczości Jana Sebastiana Bacha, w tym takich arcydzieł muzyki czysto instrumentalnej jak Wariacje goldbergowskie, Muzyczna Ofiara czy Sztuka fugi. W Polsce nurt ten jest obecny zaledwie śladowo – może z powodu przekonania, że muzyka instrumentalna jest niemotą, zamknięta w samej sobie, nie potrafi przekraczać własnych granic, by „mówić” o sprawach pozamuzycznych. Tymczasem – przekonuje Józef Majewski – twórczość Bacha pokazuje, że to, co dano filozofom i filozofii, teolożkom i teologii, poetom i poezji czy malarkom i malarstwu: zgłębiać tajemnice życia i śmierci, skończoności i nieskończoności, wiary i Boga – dane jest także muzykom i muzyce, w tym muzyce instrumentalnej. A nawet więcej – z pomocą tej muzyki geniusze sztuki dźwięku potrafią o najważniejszych sprawach „powiedzieć” to, czego nie da się wyrazić słowami czy obrazami.
Sokrates jest figurą paradoksalną. Od dwóch i pół tysiąca lat prowokuje do nieustającego ruchu myśl kolejnych pokoleń filozofów. Napisano o nim więcej niż o jakimkolwiek innym filozofie. Jednocześnie nadal pozostaje postacią bardzo tajemniczą, taką, o której możemy powiedzieć wszystko i nic.
Perspektywa autora sytuuje się gdzieś „pomiędzy” licznymi dotychczasowymi obrazami Sokratesa. Ukazuje go jako filozofa mieniącego się pełnią barw. Jako przepełnionego wolą mocy „nietzscheańskiego” zawadiakę, który wypełnia antyczną maksymę melete thanatou. Jest po części mędrcem, po części błaznem, mistagogiem, postacią iście tragiczną, wielkim ironistą, prawdziwym wychowawcą, trochę sofistą i retorycznym blefiarzem, a trochę chutliwym satyrem i logosowym chuliganem, krążącym pomiędzy życiem i śmiercią.
Wbrew wielu dotychczasowym próbom Sokratesa nie warto za wszelką cenę rozgrzeszać. Wygładzając powierzchnię i tuszując pęknięcia marmurowego posągu, którym stał się przez wieki, często odbiera się mu to, co najcenniejsze. Kastruje z pasji, która w Platońskim Sokratesie nieraz wręcz buzuje. Dlaczego odzieramy go z tego, co arcyludzkie?
Album z fotografiami autorstwa Andrzeja Fidyka, które powstały podczas
realizacji pięciu niezwykłych filmów reżysera w latach 90. XX wieku.
Rosyjski striptiz, Carnaval. Największe party świata, Dojenie wielbłąda,
Kiniarze z Kalkuty oraz Taniec trzcin to filmy, które – jak pisze Michał
Ogórek – pokazują, „cały dziwny świat końca XX wieku, sfilmowany
skupioną, ale bynajmniej nie współczującą kamerą Andrzeja Fidyka".
Zdjęciom towarzyszą cytaty, nierzadko szokujące, zawsze jednak zmuszające do refleksji.
Filmowe opowieści Fidyka zainspirowały innych twórców do napisania esejów, które dodatkowo oświetlają niepokojący przekaz fotografii.
Komentarze do książki napisali: Manuela Gretkowska, Katarzyna Grochola, Łukasz Maciejewski, Krzysztof Zanussi oraz Michał Ogórek.
Jak pisze sam reżyser: Film działa na linii czasu, w którym się wyświetla. Fotografia ma być jakby ukłuciem w czuły punkt świadomości widza. Owe ukłucia w czułe punkty naszej świadomości przypominają, że
dziwny koniec XX wieku wciąż trwa.
Autoportret Wydawnictwa to książka obrazująca działalność wydawnictwa na przestrzeni ostatnich dwudziestu pięciu lat. Bogato ilustrowana dotychczas zrealizowanymi projektami publikacja symbolicznie wieńczy pewien etap dorobku wydawniczego.
Od początku nowożytności zaczynają w Gdańsku powstawać kolekcje prywatne. Aż do XIX wieku domy przede wszystkim uczonych mieszczan gdańskich zapełniają się ozdobnymi naczyniami, cennymi tkaninami, trofeami myśliwskimi, bronią, a także obrazami, rysunkami i grafikami oraz – zbieranymi z nie mniejszą pasją – naturaliami. W owym czasie zainteresowanie przedmiotami kolekcjonerskimi różnego typu stało się jednym z wyznaczników kultury miasta. Gdańscy zbieracze i naukowcy w XVII i XVIII wieku gromadzili malarskie, rysunkowe i graficzne przedstawienia kwiatów, owoców czy zwierząt, których autorami byli zarówno artyści obcy, jak i miejscowi. Kolekcjonowali i klasyfikowali muszle, skamieliny i okazy bursztynu. Tworzyli zielniki, budowali ogrody i zlecali wykonanie ilustracji naukowych w celu dopełnienia swoich rozpraw.
Źródła odnalezione między innymi w Gdańsku, Amsterdamie, Berlinie, Dreźnie, Florencji, Gocie, Hadze, Hamburgu, Marburgu, Monachium i Wolfenbüttel pozwoliły zrekonstruować opowieść o zapomnianych gdańskich kolekcjonerach i zbieranych przez nich naturaliach i artefaktach.
„Niewinna i urocza gorączka bibliofila u bibliomana jest ostrą chorobą posuniętą do obłędu” – twierdzi Charles Nodier. I w tym zawiera się sedno bibliomanii – w obłędzie czytelnika, który bierze do ręki książkę i nie potrafi jej odstawić, chyba że na własną półkę. Gdzie nas ten obłęd zaprowadzi? Do kompulsywnego zbieractwa? Do zbrodniczych czynów? A może sprawi, że przekroczymy granicę szaleństwa i zejdziemy do piekła bibliofila?
Kreśląc w zebranych w niniejszym tomie opowiadaniach groteskowe portrety miłośników książek, Charles Nodier, Gustave Flaubert i Charles Asselineau starają się dociec istoty bibliomanii. Ich dociekaniom towarzyszą ilustracje Alfreda Kubina i Léona Lebegue’a, będące swoistym komentarzem tego niezwykłego zjawiska.
Pierwsza wojna światowa zapoczątkowała kryzys tradycyjnie pojmowanej męskości: hekatomba spowodowana użyciem nieznanych wcześniej śmiercionośnych broni pozbawiła uczestniczących w niej mężczyzn aury bohaterów, cykliczne nawroty kryzysów gospodarczych pozbawiały pracowników poczucia godności, upowszechnianie się postaw konformistycznych osłabiało zamiłowanie do ryzykownych przygód. Postępy w dziedzinie równości płci, zdobycze feminizmu podważały odwieczne męskie przywileje i prawo do ich egzekwowania przemocą.
Osiemnaścioro autorów analizuje na wielu płaszczyznach przyczyny, przejawy i skutki tego kryzysu.
Drobiazgowe i najpełniejsze kalendarium życia Franza Kafki, obejmujące najbliższe środowisko pisarza – rodzinę, przyjaciół – genezę twórczości, karierę zawodową, podróże oraz najważniejsze dla Kafki wydarzenia kulturalne i polityczne. Stach streszcza także wszystkie listy i wpisy do pamiętnika, które przybliżają relacje Kafki, pokazują zadziwiające paralele, sprzeczności i powiązania.
W Rozprawie o metodzie Kartezjusza – dziele pod wieloma względami przełomowym w historii filozofii nowożytnej – pada niby to niepozorna wzmianka o Kanibalach. W początkach XVII wieku termin ten natychmiast przywoływał szereg dobrze ugruntowanych w myśli europejskiej problemów: Czy rodzaj ludzki jest jeden? Czy rozum jest powszechny? A może nasze poznanie zawsze ma charakter kulturowy? Albo czy wychowanie pośród Kanibali uczyniłoby z nas Kanibali? Czy to klimat, czy raczej społeczeństwo nas kształtuje? Wreszcie, co począć w obliczu narastającego sceptycyzmu tak w dziedzinie wiedzy, jak moralności?
By zrozumieć rolę Kanibali w Rozprawie na tle historycznego kontekstu, którym jest epoka europejskiej ekspansji w „Nowym Świecie”, cofamy się ku narodzinom tej idei i obserwujemy kolejne stadia jej rozwoju. Śledzimy, jak wraz z próbami jej opisu słowa odrywają się od rzeczy, a filozofowie coraz bardziej odczuwają ciężar swego umiejscowienia – osadzenia w partykularnej kulturze ówczesnej Europy. Być może to dlatego jedynym ratunkiem przed Montaigne’owskimi ruchomymi piaskami, który Kartezjuszowi przychodzi na myśl, jest wyrwanie filozofii z kulturowego gruntu i reterytorializowanie jej w czystym podmiocie?
Książka zawiera nigdy i nigdzie przedtem niepublikowane opowiadania Stanisławy Przybyszewskiej (1901-1935), od roku 1921 aż do śmierci związanej z Wolnym Miastem Gdańskiem, którego, jak potwierdzają ustalenia biograficzne, niemal w ogóle nie opuszczała, poświęcając się pracy literackiej. Podstawę wydania stanowią rękopisy i powstałe za życia pisarki maszynopisy, przechowywane w Archiwum Polskiej Akademii Nauk. Zbiór ma na celu przywrócenie pamięci o zamieszkałej w międzywojennym, niemieckojęzycznym Gdańsku wybitnej polskojęzycznej pisarce, stanowiąc kontynuację projektu wydania drukiem wszystkich jej niepublikowanych dzieł, w ramach którego ukazały się Cyrograf na własnej skórze i inne opowiadania (2015), Asymptoty (2018) i Twórczość Gerarda Gasztowta (2019)
Kim był Aby Warburg? Przedwcześnie zmarłym, znakomitym znawcą sztuki i kultury Renesansu, wizjonerem, któremu śmierć uniemożliwiła realizację Atlasu Mnemosyne, dziejów samoświadomości człowieka, widzianych przez pryzmat wyrazowej energii obrazów? Mistrzem historii, prekursorem najróżniejszych nowoczesnych sposobów odczytywania obrazów: antropologii obrazowej, visual studies, rozmaitych form krytycznej historii sztuki? A może Warburg był ojcem ikonologii, a zarazem dziewiętnastowiecznym uczonym, głęboko zakorzenionym w praktykach uprawiania nauki tego czasu, wiernym przekonaniu o pozytywnej i oświecającej misji studiów humanistycznych?
Zebrane w niniejszym tomie wspomnienia, artykuły i rozprawy ukazują różne oblicza tego wielkiego hamburskiego uczonego, rysując portret wszechstronny, bogaty i złożony, powstający na przestrzeni osiemdziesięciu lat po śmierci Warburga. Napisane po części przez uczonych, którzy zetknęli się z nim jeszcze za jego życia i blisko z nim współpracowali, po części przez badaczy późniejszych pokoleń, pozostają świadectwem geniuszu i magicznego oddziaływania humanisty, którego dzieło nadal pozostaje niewyczerpanym źródłem inspiracji, a także interpretacji jego spuścizny.
120 dni Kultury to wybitna, odkrywcza książka! Rodzaj testamentu Wojciecha Karpińskiego, któremu zawdzięczamy „książki zbójeckie”: nowe spojrzenie na literaturę Polską w podzielonej Europie w „napowietrznym boju” o wolność indywidualną, społeczną i polityczną.
W 120 dniach Kultury Karpiński powraca do najważniejszych tekstów opublikowanych w czasopiśmie, do najważniejszych autorów i wydarzeń. Dzięki oryginalnemu doborowi cytatów i komentarzy książka ta może zainteresować nie tylko oddanych miłośników „Kultury”, ale też zupełnie nową, młodą publiczność, która do tej pory mogła czuć się przytłoczona mnogością tekstów (i kontekstów) związanych z czasopismem Giedroycia.
Dla tych, którzy „Kulturę” znają, będzie to więc podróż sentymentalna. Dla młodych czytelników – rodzaj przewodnika, który otworzy przed nimi świat Czapskiego, Miłosza, Gombrowicza, Jeleńskiego i wielu innych.
Prof. Andrzej St. Kowalczyk, Uniwersytet Warszawski
Skoro „łzy żałoby upodobniono do wydzielin chorego”, jak twierdzi Philippe Aries, żałoba zaś postrzegana jest jako niebezpieczna „choroba zakaźna”, to zgodnie z zasadami profilaktyki należałoby unikać miejsc i osób, z którymi kontakt grozi zarażeniem. Przeczy temu niezwykła mnogość tekstów, które na różne sposoby doświadczenie to tematyzują i upubliczniają. Wbrew panującemu przez długi czas przekonaniu żałoba nie ma przecież jednego wzoru i optymalnego przebiegu. „Estetyka żałoby” rozpięta jest między intymnością i oszczędnością głosu podmiotu a dwuznaczną rozkoszą, jaką z przedstawiania cierpienia czerpie i żałobnik, i przyglądający się mu uczestnik kultury.
Zdarza się, że żałoba staje się towarem, produktem oferowanym publiczności, choć motywacje są tu dalece odmienne od cynicznej rachuby zysków rynkowych. Jednym z częściej używanych w tej książce określeń jest „praca żałoby” – wymaga ona wysiłku i aktywności.
To niezwykle trudne zadanie wybrać dziesięć obiektów bibliotecznych spośród ponad miliona pozycji inwentarzowych zgromadzonych w Bibliotece Gdańskiej. Jakie przyjąć kryteria, czy kierować się unikatowością, czy walorem artystycznym, a może wartością dla nauki? Wyłonione obiekty wydają się spełniać wszystkie te wymogi z nawiązką – są spektakularne pod każdym względem. Zadziwiają artyzmem wykonania, stanowią unikalne źródła do badań i odzwierciedlają stan wiedzy minionych epok, ale przede wszystkim mają gdańską proweniencję i dotyczą samego miasta.
Zofia Tylewska-Ostrowska
Morze wyrzuciło nam Bonifacia na brzeg niczym prezent… Mimo że brzmi to jak baśń, zdarzyło się naprawdę, czyniąc z włoskiego imigranta pierwszego donatora Biblioteki Gdańskiej. Trudno uwierzyć, że mimo kolejnych wojen, pożarów i zmian władzy księgozbiór Biblioteki Gdańskiej trwa od 1596 roku, wciąż służąc czytelnikom, […] to dobro wspólne i prawdziwy powód do dumy wszystkich gdańszczanek i gdańszczan. Gromadzonych przez wieki zbiorów dziś nie dałoby się kupić za żadne pieniądze, w żadnym antykwariacie świata. Przy ulicy Wałowej mieszka wiedza o przeszłości naszej i naszego miasta, bez niej nie bylibyśmy sobą. A i myśl o przyszłości napawałaby większym lękiem. Niech Biblioteka Gdańska trwa bezpiecznie i pomnaża księgozbiór dla tych, którzy przyjdą po nas.
Aleksandra Dulkiewicz
To niezwykle trudne zadanie wybrać dziesięć obiektów bibliotecznych spośród ponad miliona pozycji inwentarzowych zgromadzonych w Bibliotece Gdańskiej. Jakie przyjąć kryteria, czy kierować się unikatowością, czy walorem artystycznym, a może wartością dla nauki? Wyłonione obiekty wydają się spełniać wszystkie te wymogi z nawiązką – są spektakularne pod każdym względem. Zadziwiają artyzmem wykonania, stanowią unikalne źródła do badań i odzwierciedlają stan wiedzy minionych epok, ale przede wszystkim mają gdańską proweniencję i dotyczą samego miasta.
Zofia Tylewska-Ostrowska
Jeżeli bibliotekarze rzeczywiście są wielką rodziną – przez chwilę w to uwierzymy – dziećmi mistrza Bonifacia, tajnym stowarzyszeniem z Kodu da Vinci, to strzegą właśnie tego miejsca: magazynu. Czerwonego budynku z rzędami na wpół ślepych okien. Z zewnątrz wygląda niepozornie. Przypomina fabryczny skład lub spichlerz. […] Ten dom to ceglana skorupa. W środku nie ma murowanych ścian ani stropów. Zamiast nich tkwi ruszt. Siedmiopiętrowy żelazny regał z wąskimi schodami prowadzącymi na kolejne poziomy z kilometrami blaszanych półek. […] Można odnieść wrażenie, że znajdujemy się na statku, wewnątrz kadłuba. Frachtowiec Bonifacia wciąż płynie. Drży pod stopami.
Marcin Wicha
Był sobie pewien Kocur. Zwierzęta w lesie bardzo go kochały, a w każdym razie zdawało im się, że go kochają. I temu Kocurowi – nazywanemu też czasem Wyliniałym – udało się stworzyć krainę, w której zwierzęta poczuły wreszcie, że nie wypadły sroce spod ogona. Odzyskana godność i równie ważne poczucie bezpieczeństwa miały jednak swoją cenę. Kto ją zapłacił?
Przeczytaj i przekonaj się, czy już żyjesz w Kocurii.
W Kocurii nie ma prawej i lewej strony – są tylko mroczne namiętności i ciemne interesy. I pragnienie władzy.
Przedmiotem tej książki nie jest idea czasu. Jest nim sam czas. Czas wypełniany faktami przez historyków, przyrodników i fizyków, którego topologia i kierunek zawsze budziły spory, i to nie tylko wśród intelektualistów. Zastygły i eliminowany w imię zrozumiałości w niektórych naukach przyrodniczych, społecznych i humanistycznych. Teoretycznie roztrząsany przez filozofów, teologów i uczonych. Mierzony, ujednolicany, standaryzowany i narzucany przez władze religijne, polityczne i gospodarcze jednostkom, których życie psychiczne i somatyczne bywało z tego powodu dosłownie zaburzone. Przedmiotem tej książki jest zatem czas rozpatrywany w perspektywie encyklopedycznej. Często w niej mowa o Krytyce czystego rozumu. Ale również o dziełach historyków, o wytwarzaniu zegarków i o kolejowych rozkładach jazdy.
Urodzone na początku XX wieku w rodzinie mandżurskiego wieśniaka dziecko zostaje polskim katolickim księdzem – tak w jednym zdaniu streścić można żywot Józefa Kaingby (1900-1988). Nawet ta lakoniczna informacja jest już sama w sobie intrygująca, a jeśli dodać do niej wojnę rosyjsko-japońską, wieloletni romans z uroczą dziewczyną z kościelnego chóru, nieślubne dziecko, okupacyjne perypetie i zażyłą przyjaźń z Ludwikiem Solskim, biografia Józefa obrasta w zdarzenia godne vie romancée. Ponad trzydzieści lat po jego śmierci starannie rekonstruuje ją i opowiada wnuczka księdza Kaingby, Ewa Kraskowska. Książka zawiera bogaty materiał ilustracyjny (fotografie, dokumenty) zaczerpnięty z domowych zbiorów autorki oraz z różnych archiwów.
Autor analizuje rolę Gdańska w historycznym, mentalnym i politycznym dyskursie polsko-niemieckim, a także bada przeszłość Gdańska i jego ponadregionalne znaczenie historyczne.
Gdańsk w książce Loewa ukazany został jako miejsce ścierania się wpływów dwóch narodów. Dramatyzm jego dziejów oraz zakorzenienie w literaturze światowej czy we współczesnej ikonografii politycznej wciąż przyczyniają się do tworzenia nowych impulsów mitotwórczych.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
