Książka 30 srebrników jest obszernym studium zjawiska donosu. Autor przeprowadza porównawczą analizę instytucji wspierających donosicielstwo w dwóch systemach totalitarnych: w Trzeciej Rzeszy i w Związku Radzieckim oraz w krajach radzieckiej strefy wpływów. Szczególnie obfite i dobrze przeanalizowane są przykłady z Polski ? w polskim wydaniu potraktowane szerzej niż w wydaniu niemieckim.
Autor docieka istotnych motywacji oraz kulturowych i społecznych przesłanek donosicielstwa. Analizuje związki pomiędzy współczesna sceną publiczną z dominującymi na niej mediami a nowymi formami donosu; rozważa wreszcie związki pomiędzy instytucją donosu a mediami i kulturą masową. Kolejne uwagi dotyczą polityki sterowania donosami: Zbieranie wszystkich możliwych informacji - włącznie z plotką i pogłoską itd.- stwarza efekt wszechwiedzy służb. Mówi o ukrytych forma donosu - w literaturze, nauce. Zjawisko donosu wiąże z władzą słowa pisanego. Omawia formy donoszenia (donos anonimowy, pogłoska, recenzja), oraz pojęcia szpiega i kolaboranta. Przywołuje znane koncepcje M. Foucault o totalnym obserwowaniu i kontrolowaniu jako cechach społeczeństwa nowożytnego i nowożytnych systemów władzy.
Sauerland zarysowuje też niedługą stosunkowo historię poszanowania sfery prywatności, którą donos zawsze narusza.
Książkę kończy ciekawe nawiązanie do biblijnej historii Judasza (jego samobójstwa), która wiąże się z ogólny problemem osądzenia i zadośćuczynienia za donosicielstwo w licznych formach, jakie wykształciły czasy totalitaryzmu. Rozliczanie donosicieli uważa Sauerland za rzecz ważną i formułuje bardzo interesująca krytykę polityki, jakiej w tej kwestii bronił Adam Michnik - wybaczenie, którego domaga się Michnik, jest godnym propagowania aktem indywidualnym, lecz ujawnienie prawdy i ukaranie jest ważnym i koniecznym aktem społecznym, bez którego nie ma praworządnej demokracji.
Autor wprowadza szereg pożytecznych rozróżnień i definicji. Wnioski z porównania zjawisk donoszenie w dwóch systemach totalitarnych są przekonujące, a ogólno-filozoficzne uwagi wiążące donosicielstwo z uniwersalnymi aspektami ludzkiej kondycji są trafne i oryginalne. To wielki krok naprzód w refleksji nad bolesnymi problemami moralno-historycznymi współczesności. Książka powinna się w Polsce ukazać przed laty. Jej publikacja będzie prawdziwym wydarzeniem wydawniczym w naszym kraju, w którym temat donosu jest nadal aktualny i pozostaje wciąż otwartą sprawą zarówno nauki, jak społecznego sumienia.
Ze względu na walory poznawcze i wychowawcze winna być lekturą obowiązkową na wydziałach historii, politologii, socjologii, antropologii, filozofii, germanistyki, rusycystyki i in. Atrakcyjna będzie także dla bardzo szerokiego grona czytelników. Dla młodego pokolenia powinna być wręcz lekturą obowiązkową ? tylko ciągłe przypominanie o chorobie donosicielstwa w służbie reżimom może chronić przed jej nawrotami.
Książka Wojciecha Chudego jest zbiorem tekstów zmarłego przed trzema laty lubelskiego filozofa, który w swoich pracach systematycznie wracał do Hegla w przekonaniu, że zrozumienie miejsca jego koncepcji w nowożytnym (pokartezjańskim) nurcie filozofii, a także jej krytyka, są ważne dla aktualnego uprawiania filozofii.
Wojciech Chudy widzi nowożytne korzenie systemu Hegla i postrzega ów system jako logiczną kontynuację oraz istotne uzupełnienie klasycznego paradygmatu filozofii bytu.
W diagnozowaniu intelektualnych i duchowych perspektyw współczesnej filozofii szczególnie inspirujące były dla Autora znakomite Heglowskie analizy relacji międzyludzkich. Oryginalnie i odważnie interpretuje słynną Heglowską dialektykę pana i sługi, stosując ją do zjawisk naszego współczesnego życia: związków kobiety z mężczyzną, mistrza z uczniem, rodziny i państwa czy moralności i polityki. Autor po mistrzowsku połączył głębię refleksji z wnikliwym opisem codziennego życia. O filozofii Hegla pisze, że może być twórczą inspiracją w interpretacji współczesnych problemów społeczeństwa, polityki i kultury. Podkreśla, że filozof ten ma nam wciąż wiele do powiedzenia na temat ludzkiej kondycji, wartości i podstaw życia społecznego.
Nierówności społeczne oraz przemilczane w polskiej sferze publicznej podziały klasowe to główny temat artykułów znajdujących się w tej książce. Małe dzieci czasem nie chcąc patrzeć na coś, co wzbudza ich strach, zamykają oczy i mają wrażenie, że źródło ich niepokoju przestaje istnieć. Osoby nie pozbawione wyobraźni socjologicznej i wrażliwości społecznej nie mogą udawać, jak małe dzieci, że pewne rzeczy nie istnieją. Krytyczny umysł, mający zdolność samodzielnego myślenia, nie może uznać mechanizmów i procesów społecznych świadomie konstruowanych przez konkretne decyzje polityczne za zjawiska „naturalne” i „nieodzowne”. Zwłaszcza jeśli rzeczywistość za oknem w pełnym świetle odsłania rosnące podziały w społeczeństwie, a kryzys ekonomiczno-społeczny, który przetacza się przez świat, przypomina o aktualności analiz klasowych. Refleksja nad realizowanym w Polsce po 1989 roku modelem kapitalizmu nie powinna unikać opisywania różnych skutków społecznych realizowanej polityki. Zwłaszcza w czasie, gdy pytanie o kondycję kapitalizmu oraz możliwości jego przekształceń po krachu neoliberalnej wersji stosunków społeczno-ekonomicznych stało się sprawą otwartą i dyskutowaną na poziomie globalnym nie tylko w krajach peryferyjnych, ale również w państwach tworzących rdzeń systemu światowego. Stanowisko autorów ma często charakter polemiczny wobec poglądów i mitów wygłaszanych przez strategiczne instytucje obecnego porządku. Tym bardziej warto poznać opinie ludzi, których głos na co dzień nie jest zbyt często w Polsce słyszalny.
Działalność gospodarcza, społeczna i polityczna jest coraz częściej poddawana ocenie moralnej. Książka Pharo otwiera ważny dyskurs teoretyczny nad moralnością z teoretycznego punktu widzenia, informuje o statusie teoretycznym i metodologicznym socjologii moralności
"Trzeba wciąż do znudzenia powtarzać, że nie ma żadnych "wyższych wartości", które w jakikolwiek sposób mogłyby poświadczyć jakąś przewagę siermiężnej i zapyziałej nieudolności nad tym, co dojrzałe, normalne i racjonalne. [...] Ani moralne przekonanie, ani religijna wiara - bez względu na to, jak bardzo są wzniosłe i budujące - nie potrafią w niczym zmienić tego, że urzeczywistniony w Europie Zachodniej system wolnościowo-demokratycznego społeczeństwa obywatelskiego z jego praworządnym państwem i oświeconą kulturą jest najpełniejszą realizacją nowoczesnej formy człowieczeństwa i uspołecznienia, i że poza lub ponad nim nie może być nic, co nie byłoby powtórnym upadkiem w chaos głupoty, samowoli i przemocy".
Niniejszym tomem Oficyna Naukowa rozpoczyna edycję wydzielonego w obrębie serii Terminus cyklu. Będą to opracowania ściśle dydaktyczne, objęte wspólnym podtytułem Prolegomena(gr. wprowadzenie do tematu, zagadnienia). Przedstawiane tu będą najistotniejsze, trudne i zawiłe kwestie filozofii europejskiej.
Są jeszcze miejsca na ziemi ostatkiem sił nie goni się tam z pracy do domu, nie zauważając, co mija się po drodze; są jeszcze takie miejsca, w których sąsiad znajduje czas, by usiąść na ławie, popatrzeć sąsiadowi głęboko w oczy i powierzyć mu swoje troski, i wsłuchać się w jego boleści; są jeszcze miejsca na polskiej ziemi, w których ludzie znajdują chwile, by spojrzeć w niebo i z zachwytem przywitać klucze powracających z nastaniem wiosny żurawi czy z zaciekawieniem przyglądać się, jak z trawy ospale wysuwają się winniczki, by zażyć odrobiny ciepła; są też miejsca, w których zbierają się ludzie, by w gromadzie śpiewem czy muzykowaniem budować wspólnotę odczuć i przyjacielskich relacji. Są jeszcze i takie miejsca, w których, skoro na jednych przychodzi czas smutku, inni szanują ten stan i przynajmniej nie obrażają powagi chwili, a gdy spada na kogoś radość i wesele, inni wtórują mu w uniesieniu, nastrajając się na odpowiednią nutę, kiedy jedni oddają się postowi i zadumie modlitewnej, inni, choćby nie mieli ku temu powołania, z karnawałem wstrzymują się na inną porę. Te miejsca przynależą do świata, który teoretycznie nie powinien istnieć już dzisiaj, a istnieje w małych miastach.
Drodzy Smakosze! Przedstawiając wam te średniowieczne przepisy kuchenne, zapraszamy do odbycia podroży w czasie w poszukiwaniu naszych korzeni. Nasi przodkowie używali obficie przypraw korzennych, gotowali wielobarwne potrawy o smakach budzących dziś czasem zaskoczenie. Nie znali pomidorów, ziemniaków ani papryki, które miały się pojawić znacznie później. Nie mieli talerzy ani widelców, posługiwali się tylko łyżkami i nożami. Jedli palcami, a jedzenie nakładali na drewnianą deseczkę albo kromkę chleba, zwaną po francuski souppe, a po włosku zuppa. Niewiele znamy średniowiecznych dzieł kulinarnych, dopiero na początku XIV stulecia skrybowie i kuchmistrze zaczęli spisywać na pergaminie traktaty, kopiowane ręczne, a potem wielokrotnie przedrukowywane. W tych książkach kucharskich zawarte jest dziedzictwo kuchni rzymskiej, wrażenia z podroży na Wschód i smakołyki szykowane przez kuchmistrzów z najznamienitszych dworów europejskich. Dzięki wprowadzeniu przypraw korzennych, rozwojowi hodowli, karczowaniu lasów pod nowe uprawy mogła się pojawić kuchnia bardziej zróżnicowana i dostępna nie tylko dla wybrańców. Wykorzystuje ona produkty sezonowe, zapoczątkowuje łączenie rozmaitych składników i smaków. Kuchnia średniowieczna to rozkosz dla oka i podniebienia; kucharz wprowadza w życie słynne zalecenie greckiego lekarza Hipokratesa: ?Niech twoje pożywienie będzie lekarstwem, a lekarstwo pożywieniem?. Autorzy średniowiecznej literatury kulinarnej dbają, by dostosować przepisy do ówczesnych zaleceń zdrowotnych. Niezastąpiony hipokras ? średniowieczne wino z przyprawami korzennymi ? przypomina o przywiązaniu tamtej epoki do Hipokratesa. Średniowieczni lekarze i kuchmistrze, choć nie znali dokładnego składu rozmaitych potraw, dostrzegali już wówczas ich dobroczynny wpływ na zdrowie.
Kasztany jadalne, śledzie, cebulę, pory i inne produkty zaleca się dziś jako źródło kwasów omega 3, mikro- i makroelementów oraz przeciwutleniaczy. Życzymy wam więc wybornych potrawek, polewek, pasztetów, placuszków..., którym smaku dodaje kulinarna podroż w głąb dziejów!
Podstawowa praca Wehlera dla studentów i sympatyków filozofii. Zawiera syntezę podstawowych pojęć filozoficznych, zawarto w niej tylko takie poglądy na świat, które da się poprzeć racjonalną argumentacją. Rozum stanowi tu podstawę wiarygodności naszej wiedzy, stanowiącej istotę nauki, refleksje na temat narodzin, życia i śmierci, skonfrontowania religii z filozofią oraz nowego postawienia pytania o odpowiedzialność człowieka.
Studia zebrane w niniejszym tomie zostały po raz pierwszy przedstawione i poddane dyskusji jako referaty na międzynarodowym sympozjum naukowym pt. "Transzendentalphilosophie und Dialektik", zorganizowanym przez Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego w czerwcu 1989 roku w Mogilanach pod Krakowem. Następnie większość z nich - nieraz po znacznych modyfikacjach uwzględniających m.in. wyniki dyskusji z mogilańskiego sympozjum - opublikowano w oryginalnej wersji niemieckiej na lamach nowo powstałej edycji cyklicznej "Fichte-Studien" wydawanej od 1990 roku. Teksty nasze ukazywały się kolejno w czterech różnych tomach tej edycji, stąd też powstało opóźnienie w pracach nad przekładem i redakcją wydania polskiego, w których nie można wszak było nie wziąć pod uwagę ostatecznej wersji niemieckich oryginałów. Opóźnienie to bynajmniej więc nie zdezaktualizowało tekstów tu zamieszczonych, lecz przeciwnie, w wielu wypadkach dopiero pozwoliło nadać im dojrzałą, już definitywną postać (np. nieraz uwzględniającą publikacje, które ukazały się w wiele miesięcy po mogilańskim sympozjum). Ale też i z innego powodu zwloką ta wyszła książce na dobre. Wydanie polskie ukazuje się bowiem niemal dokładnie w przypadającą właśnie na ten rok dwusetna rocznicę obu ważnych wydarzeń, którymi w dziejach klasycznej filozofii niemieckiego idealizmu po raz pierwszy swój udział zaznaczyła osoba i myśl Johanna Gottłieba Fichtego. Jesienią 1794 roku objął on mianowicie katedrę filozofii na Uniwersytecie w Jenie, a już od lata tegoż roku lipski wydawca Christian Ernst Gabler rozpoczął druk kolejnych arkuszy pierwszej jego obszernej pracy pt. Gnindlage der gesamten. Wissenscbafislebre [Podstawy calkowitej Teorii miedzy], która co prawda w całości ukazała się jako książka dopiero w rok później, ale już od początku - służąc Fichtemu za podręcznik do prowadzonych przezeń akademickich zajęć ("jako skrypt dla jego słuchaczy") - stalą się znana i od razu zdobyła wielki rozgłos. Z uwagi na obydwie te dwusetne rocznice - jenajskiej profesury Fichtego i publikacji jego Podstaw... - bieżący rok stał się dla środowisk filozoficznych tak w Niemczech, jak i na świecie swoistym..rokiem Fichteańskim". O tyle więc niniejszy tom studiów ukazuje się w najstosowniejszej chwili. Fichteańska Teoria wiedzy zajmuje bowiem w nim wyraźnie pierwszoplanowe miejsce. Ze względu tak na dobór tematów, jak zwłaszcza na krąg autorów caty tom jest pomyślany jako zwięzły, ale wielostronny i reprezentatywny przegląd głównych kierunków badawczych oraz ważniejszych rezultatów w najnowszej literaturze naukowej poświęconej badaniom nad filozofią transcendentalną Fichtego"
Zbiór artykułów podzielonych na trzy grupy: Homo in artibus eruditus, Homo philosophus oraz Homo politicus, autorstwa m.in. Leszka Kołakowskiego (Pochwała nudy), Zygmunta Baumanna (Love in Adversity) i Michała Głowińskiego (Cztery szkice o propagandzie stanu wojennego).
Ernst Tugendhat należy do nielicznych współczesnych filozofów niemieckich, którzy z jednakową sprawnością potrafią poruszać się zarówno po rozległych obszarach filozofii tradycyjnej, jak i filozofii analitycznej. Tugendhatowi udało się znaleźć klucz pozwalający, w poszukiwaniu rzeczywistych problemów filozoficznych, swobodnie przekraczać najgłębsze granice między szkołami filozoficznymi. Dzięki niemu możemy uczyć się, jak docierać do "rzeczy samych". Mimo to jest w Polsce autorem prawie nieznanym, a jego prace pozostawały dla polskiego czytelnika niedostępne. Intencją niniejszego wyboru prac autora jest zapełnienie tej luki.
W książce publikowane są prace wybitnych współczesnych filozofów i socjologów, teoretyków sztuki i badaczy kultury. Celem serii jest prezentacja dzieł najbardziej nowatorskich, które ukazują nowe horyzonty poznawcze i prowokują do dyskusji nad doniosłymi problemami współczesności.
Próba rehabilitacji sokratejskiej "filozofii akuszerskiej". Filozofia akademicka od dawna wycofała się do willowej dzielnicy czystego ducha i tam prowadziła historyczne analizy samej siebie, tworzyła ezoteryczny język pojęć bądź uprawiała sztuczne gry szklanych paciorków mądrości. Ogłoszony został koniec, upadek i rozpad "zesklerotyczniałej filozofii". Celem autora jest przywrócenie sokratejskiego dziedzictwa, uczynienie filozofii bliską życiu, praktyce jak to było u jej początków.
Autor w książce "Topografia obcego" przedstawia zarys fenomenologicznej koncepcji obcego. "To co obce" jest dla Autora pojęciem tyleż filozoficznym, co psychologicznym, socjologicznym i politycznym, a zawarte w książce analizy są znakomitym dowodem na to, że filozofia może dostarczać instrumentów pojęciowych przydatnych w próbach głębszego zrozumienia realnej rzeczywistości społecznej i politycznej. Subtelnym fenomenologicznym analizom pojęciowym towarzyszą tu bowiem również studia, w których pada pytanie o tożsamość zarówno współczesnych europejskich ruchów unifikacyjnych, jak i erupcji europejskich nacjonalizmów rozpatrywanych z punktu widzenia filozoficznej refleksji wokół fenomenu obcości.
Marek Siemek jest wybitnym badaczem filozofii niemieckiej, zwłaszcza klasycznej. Jego prace publikowane w wielu językach zdobyły mu zasłużone uznanie badaczy tej filozofii na świecie. Proponowany obecnie zbiór 8 studiów koncentruje się na podstawowych kwestiach filozofii Hegla mających szczególne znaczenie w badaniach filozoficznych konfrontujących myśl Hegla ze współczesnością. W perspektywie filozofii Heglowskiej autor ukazuje szerokie spektrum zagadnień współczesnych. (...) Proponowany zbiór rozpraw o Heglu poszerzy i pogłębi znajomość filozofii Hegla, którą Siemek nazywa "filozofią XXI wieku". Z recenzji wydawniczej Zbigniewa Zwolińskiego.
Zmienione przez człowieka środowisko naturalne staje się dla niego problemem tylko dlatego, że destrukcyjny potencjał tych zmian zaczyna on odczuwać na własnym ciele. Uświadamia mu to, że on sam jako zmysłowa istota cielesna żyje w środowiskach, i zmusza go do ponownego włączenia swojej własnej naturalności do obszaru swojej samowiedzy. Samo > może stać jest jednym z podstawowych tematów estetyki.""Przeobrażenia, które spotykają estetykę za sprawą spojrzenia na nią przez pryzmat pytania o usytuowanie człowieka w otoczeniach, idą tym samym znacznie dalej niż to, czego można by oczekiwać jako konsekwencji jej ekologicznej orientacji. Ekologicznej estetyki przyrody nie można rozwijać po prostu kontynuując dotychczasowe tradycje i umieścić w ramach znanych gałęzi estetyki. W samej ekologicznej estetyce przyrody chodzi przede wszystkim o estetyczne doświadczenie przyrody. Nie należy tego jednak rozumieć ani jako zależnego od smaku osądu piękna przyrody lub jako moralnej oceny naturalności, ani jako jakiegoś innego zdystansowanego przyjęcia do wiadomości, lecz jako zmysłowe doświadczenie cielesne będące udziałem człowieka, który znajduje się, mieszka, pracuje i porusza się w jakimś określonym fragmencie przyrody. Przez przyrodę nie rozumiem przy tym przeciwieństwa kultury czy techniki, lecz >, na którą wskazywałem już jako na temat rozszerzonej ekologii. Ponieważ również przestrzenie miejskie, a ostatecznie również przestrzenie wewnętrzne są przyswojoną przyrodą, dlatego także w tym przypadku granice między estetyką przyrody i estetyką ogólną są płynne. Ekologiczna estetyka przyrody w sensie ścisłym miejsce swego zastosowania znajduje w kształtowaniu środowiska ludzkiego. O tyle jest też częścią rozszerzonej ekologii.
Książka traktuje o: rozumności historii i historyczności rozumu, o historycznym oświeceniu, o dialektyce rozumu historycznego, o irracjonalności i irracjonalizmie, ponadto: Hegel i teoria umowy społecznej, neoarystotelizm, krytyka kompensacji.
Spis treści: Historyzacja natury i uniezależnienie nauk od moralności od wieku XVIIIRewolucja w imię natury; Piękno ucywilizowanej przyrody; Szczególna pozycja człowieka; Uniezależnienie nauk od moralności; Uhistorycznienie przyrody; Przejście do teorii ewolucji; Oczywistości i problemy głupiego stulecia Lęk a naukaNauka i technika jako środki pokonywania lęku. Wczesne nadzieje; Uwewnętrznienie lęku; Przypadek Kanta; Trywializacja lęku i wczesny pesymizm; Powrót lęku w sferze nauki i techniki Walka nauki z literaturąWczesna faza różnicowania nauki i literatury; Status socjologii; Między rozumem a uczuciem Niebezpieczne powinowactwa z wyboru. Niektóre etapy stosunków pomiędzy naukami społecznymi w Niemczech i we FrancjiPoczątki; Francuzi i Niemcy. Status uczonych; Durkheim i Niemcy; Durkheim i Weber; Socjologia niemiecka w perspektywie Maussa; Raymonda Arona powinowactwa z wyboru Przeszłość i przyszłość historii nauki. Dzieło Gastona BachelardaIdea niemieckiego uniwersytetu z punktu widzenia naukoznawstwaWizja Du Bois-Reymonda; Koncepcja Jaspersa i jej polityczne tło; Transformacja idei uniwersytetu
amta strona filozofii wzbudziła w obszarze języka niemieckiego większe zainteresowanie, niż się spodziewałem. Jedną z przyczyn tego "sukcesu" jest okoliczność, że książkę czytano jako przyczynek do dzieła "ulepszania" modnego konstruktywizmu,jaką przeprowadzam na końcu w rozprawie Jak radykalny jest konstruktywizm Nie chodzi mi wszelako o to, by do realistycznych, idealistycznych, analitycznych, pragmatycznych i relatywistycznych wersji myślenia dualistycznego dorzucać kolejną wersję lub zgoła podejmować próbę "ostatecznego" rozwiązania problemów filozoficznych. Intencją moją jest krytyczna rekonstrukcja wspólnej bazy rozmaitych wersji myślenia dualistycznego w ramach alternatywnego sposobu myślenia, który rezygnuje z założeń dualizmu. Wprowadzenie takiego alternatywnego sposobu myślenia do filozoficznego dyskursu jest sprawą trudną. Jedna z trudności polega na tym, że decyzja na rzecz Innego sposobu filozoficznego myślenia jest również decyzją w innych kwestiach. W filozofii zaś rozpowszechniony jest pogląd, że filozoficzny biegun północny został już dawno odkryty, toteż dyskusja powinna dotyczyć Już tylko dróg, jakie do niego prowadzą. Wielu filozofów Jest w ogóle zdania, że i tak mamy aż nadto problemów, nie powinniśmy przeto stwarzać nowych. Inna trudność polega na tym, że wszyscy mamy za sobą proces socjalizacji wdrażający w dualistyczny paradogmat poznawczy. Książka spełni swoje zadanie, jeżeli czytelnik zechce podzielić moją koncepcję, że dualistyczny sposób myślenia ma charakter opcji, tj. że możemy opowiedzieć się za nim albo przeciwko niemu. Dopiero wtedy można rozpocząć krytyczną dyskusję zarówno z dualizmem, jak z proponowanym tu alternatywnym ujęciem. Ale o tym decyduje czytelnik, nie autor. Dziękuję Elżbiecie Nowakowskiej-Sołtan za polskie wydanie książki, Małgorzacie Łukasiewicz za przekład, a Markowi Slemkowi za coś więcej. Josef Mitterer
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
