Książka jest pracą filozoficzną i metafilozoficzną z etyki (filozofii moralności). Posiada ponadto profil pedagogiczny, ponieważ dziedzina moralności w jednym z aspektów to właśnie wychowanie i doskonalenie człowieka w jego człowieczeństwie za pomocą sprawności (cnót) moralnych. Autor konfrontuje klasyczny model pedagogiki (za Arystotelesem, Tomaszem z Akwinu i Karolem Wojtyłą) jako nauki o wychowaniu do pełni człowieczeństwa, z nowożytnym i współczesnym jej modelem od strony rozumienia związku z etyką. Nowożytna etyka jest jednak odmiennie pojmowana, bo jest to z jednej strony hedonizm etyczny i pedagogiczny (np. J. Lockea czy J. J. Rousseau), a z drugiej myśl I. Kanta i J. F. Herbarta, wspólnie wykluczających zasadę realizmu z etyki i pedagogiki. Autor rekonstruuje ponadto koncepcję pedagogiczną i etykę postmodernizmu R. Rortyego i Z. Baumana, ale także etykę dyskursywną J. Habermasa oraz tzw. neuroetykę. Jeśli nowożytny hedonizm etyczny redukuje dobro moralne do dobra przyjemnego, to autonomizm etyczny (np. etyka I. Kanta), redukuje dobro moralne do nacisku ze strony kreatywnego rozumu, określającego dowolnie granicę pomiędzy dobrem i złem moralnym. Obydwa nurty spotkały się w etyce i pedagogice ponowoczesnej, usprawiedliwiającej instrumentalizację człowieka we wszystkich dziedzinach jego życia, w tym także w dziedzinie płciowości. Instrumentalizacja ta wpisana jest w nowożytny program nauki, który traktuje wiedzę o człowieku oraz wiedzę o wymaganiach moralnych (etykę) jako ugruntowaną w wynikach nauk szczegółowych, szczególnie w medycynie i biologii. Stąd Autor poddaje szczegółowej analizie powszechne dzisiaj zjawisko medykalizacji problemów pedagogicznych i moralnych (w tym ich psychiatryzacji) oraz pokazuje na przykładach konsekwencje tego procesu, którymi jest zakłócenie czy nawet uniemożliwienie rozwoju moralnego człowieka.Tematyka książki wpisuje się w nurt rozwijanej w Lubelskiej Szkole Filozoficznej filozofii i etyki klasycznej, akcentującej konieczny związek pedagogiki z etyką, a etyki z antropologią filozoficzną. Autor jest świadom, że etyka jako teoria działania moralnego, jak również pedagogika jako teoria i praktyka wychowania, zależy od integralnej prawdy o człowieku jako osobie. Tezę tę Autor aplikuje do zagadnień współczesnej pedagogiki, wskazując klasyczne rozwiązanie problemu tożsamości seksualnej. Dzięki temu podejściu, monografia stanowi cenny wkład naukowy w problematykę aplikacji etyki klasycznej do rozwiązywania współczesnych problemów społecznych i kulturowych.
Książka jest opartą na greckich tekstach źródłowych rekonstrukcją i interpretacją sporu, którą toczył Jan Filopon z Arystotelesem na temat podstawowych założeń fizyki, w tym na temat zagadnienia wieczności świata. Ważną częścią książki jest tłumaczenie po raz pierwszy na język polski De aeternitate mundi contra Aristotelem Filopona w dwujęzyczne edycji, dzięki czemu publikacja uzupełnia skromny w języku polskim zbiór prac, poświęconych filozofii greckiej późnej starożytności.Czytelnik może prześledzić sposób, w jaki chrześcijański filozof aleksandryjski Filopon uzasadniał słuszność przyjęcia koncepcji stworzenia świata z niczego (creatio ex nihilo) na gruncie filozoficznym. Autor dokonuje analizy argumentacji Filopona zachowanej fragmentarycznie w traktacie poświęconym temu problemowi, jak również w częściowej rekonstrukcji jego dzieła w oparciu o zachowane fragmenty. Autor wprowadza w złożony kontekst religijno-filozoficzny Aleksandrii, przedstawia postać Filopona, jego poglądy oraz spuściznę literacką i odnosi dzieło Filopona do twórczości Symplicjusza, myśliciela, który dzięki swoim komentarzom dał możliwość wglądu w wiele fragmentów zaginionego dzieła Filopona. Następnie Autor zajmuje się Arystotelesowską teorią ruchu i miejsca naturalnego, problematyką doskonałości nieba i budowy wszechświata, odwieczności ruchu, czasu, niezniszczalności nieba, pierwszego czynnika ruchu oraz Boga. Prezentacji Arystotelesowskiej fizyki towarzyszy krytyka dokonana przez Jana Filopona, w tym argumenty za tezą, że niebo nie może istnieć odwiecznie i musi mieć swój początek w czasie, jak również koncepcja Boga stwarzającego.Integralną częścią opracowania jest obszerny aneks, na który składa się: oryginalny grecki tekst złożony z fragmentów pochodzących z dwóch komentarzy Symplicjusza, ich polskie tłumaczenie oraz słownik terminów.
Książka to szczególna, Autor żywi bowiem przekonanie, że podstawowy rys współczesnej cywilizacji stanowi odchodzenie od realnej rzeczywistości i pogrążanie się w fałszywym (skutek pomyłki) czy wirtualnym (celowo wytworzonym sztucznym) świecie. Choć tendencja taka była już zidentyfikowana już u początków cywilizacji europejskiej, to jednak w dziejach przebierała różne postaci, mniejszej lub większej kumulacji, wpływając na bieg wydarzeń. U początków myśli cywilizacyjnej filozofowie poszukiwali i wskazywali na jej racjonalne i realistyczne podstawy, identyfikowali absurdy i nieciągłości w racjonalnym poznawaniu świata osób i rzeczy, próbowali wychodzić z rozwiązań błędnych i wypracować właściwe. Autor w swych rozważaniach zwraca się do historycznych podstaw i źródeł filozofii w tym celu, aby przechować to, co potwierdziło swą wartość w biegu dziejów, kontynuować tradycję poszukiwania i pogłębiania prawdy o świecie poprzez lepsze jej zrozumienie. Autor przywołuje w szczególności dwóch największych filozofów starożytności Platona i Arystotelesa, którzy wskazali podstawy filozofii i racjonalnego poznawania rzeczywistości by dać komentarz do zjawisk społecznych z przełomu XX i XXI w.
Filozofia prawa Antonio Rosminiego wydana po raz pierwszy w latach 18411843, w dwóch tomach, należy dzisiaj do klasyki myśli filozoficznoprawnej. Obecne wydanie obejmuje część pierwszą dzieła, posiadającą charakter zdecydowanie filozoficzny. Jej przekładu na język polski dokonał prof. Krzysztof Wroczyński. Podstawą tłumaczenia i polsko-włoskiej edycji ukazującej się pod tytułem O istocie prawa jest wydanie drugie dzieła, poprawione jeszcze przez Rosminiego, a które ukazało się po jego śmierci, w 1865 r.Całość książki obejmuje trzy części, z których druga zawiera tekst przekładu traktatu z towarzyszeniem języka oryginału. W części pierwszej znajduje się natomiast słowo od wydawcy, wstęp oraz wprowadzenie tłumacza do wydania polskiego, zawierające szkic biograficzny Rosminiego, z omówieniem jego dorobku naukowego oraz komentarzami do tekstu przekładu. Wprowadzenie zawiera w szczególności prezentację treści Filozofii prawa Rosminiego, omówienie wpływu koncepcji Rosminiego na dalszy rozwój tej dziedziny badań w szkole rosminiańskiej, a ponadto zwraca uwagę na personalizm obecny w koncepcji prawa Rosminiego.Część trzecia książki zawiera aparat krytyczny, na który składa się indeks osobowy, indeks przedmiotowy oraz wybrana bibliografia, w której akcent położony został na podstawową literaturę włoską, dotyczącą myśli filozoficznoprawnej Rosminiego, oraz na główne pozycje książkowe i artykuły poświęcone Rosminiemu w literaturze polskiej.Lektura traktatu Rosminiego może być zdaniem Tłumacza i wielu znawców koncepcji włoskiego filozofa niezwykle pomocna i inspirująca dla badań współczesnych w dziedzinie zarówno filozofii prawa, jak i nauk prawnych, szczególnie zaś rozwijanych w nurcie personalistycznym. Osoba ludzka jest bowiem centrum doświadczenia i wyjaśnienia fenomenu prawa, gdyż jak uważał Rosmini osoba jest istniejącym prawem.
Książka zawiera filozoficzną analizę wielu nurtów, prądów i ruchów religijnych, które powstają w opozycji do Kościoła katolickiego, wspólnot chrześcijańskich oraz innych wielkich religii świata. Autor określa to zjawisko jako powstawanie alternatywnych ruchów religijnych lub alternatywnych form religijności i pokazuje, że towarzyszy ono wielkim religiom od początku ich istnienia. Jednak dopiero w latach 70. ub. w. badania naukowe dotyczące alternatywnej religijności stały się odrębną dyscypliną naukową. Obecnie kilkuset uczonych na całym świecie zajmuje się studiowaniem różnych aspektów tej problematyki.Autor wpisuje się w szerszy kontekst badań naukowych prowadzonych przez takich badaczy jak M. Introvigne, J. Gordon Melton i E. Barker. Specyfiką książki jest wykorzystanie realistycznej filozofii bytu jako głównego źródła dla zastosowanego w książce aparatu naukowego. Wiadomości historyczne, zawartość krytycznie opracowanych źródeł oraz konteksty społeczne podjętych tematów składają się na bazę, która zostaje poddana analizie (oraz ocenie) w świetle realistycznej filozofii bytu, rozwiniętej przez Lubelską Szkołę Filozoficzną, do której Autor należy.Książka składa się z dwóch części. Pierwsza porządkuje dotychczasową wiedzę na temat alternatywnej religijności. Wyjaśnione są w niej kwestie terminologiczne, przyczyny i źródła wyników dotychczasowych badań nad oddziaływaniem alternatywnych ruchów religijnych (w zakresie zarówno indywidualnym jak i społecznym), oraz metody badania tych ruchów. Część ta zawiera też prezentację najważniejszych sekt i herezji w dawnej Europie oraz alternatywnych ruchów religijnych powstałych w czasach nowożytnych i współczesnych. W części drugiej Autor analizuje relacje między ideami filozoficznymi a doktrynami i nauczaniem alternatywnych ruchów religijnych, prezentuje m.in. najważniejsze współczesne koncepcje filozoficzne, za sprawą których alternatywne ruchy religijne zyskały obecną pozycję w zachodniej kulturze.
Książka dotyczy problemu nieskończonej mocy Boga podjętego w perspektywie metafizyki realistycznej. Rozważania prowadzone są na gruncie egzystencjalnej teorii bytu, której zręby sformułował św. Tomasz z Akwinu, a współcześnie rozwinął podążający za myślą . Gilsona i J. Maritaina główny twórca Lubelskiej Szkoły Filozoficznej, M. A. Krąpiec. Celem analiz jest namysł nad tym, czy i w jaki sposób fakt zaistnienia bytów przygodnych, poznawanych w świetle ostatecznych racji jako skutki stwórczego działania Boga, niesie w sobie informację dotyczącą Boskiej mocy i przysługujących jej własności. Autorka ukazuje znaczący wkład św. Tomasza z Akwinu w określenie filozoficznego rozumienia mocy Boga, a przede wszystkim komplementarność Tomaszowej metafizyki odnoszącej się do istnienia i natury Boga, bytu przygodnego oraz stworzenia świata ex nihilo. Autorka ukazuje creatio ex nihilo jako najpełniejszy przejaw Bożej wszechmocy. Problematyka podjęta w książce uzupełnia podstawowy wykład z metafizyki o problematykę dotyczącą aktu stwórczego i mocy Boga.
Książka stanowi zbiór esejów z filozofii kultury. Autor odsłania przed Czytelnikiem nie zawsze uświadamiany sobie przez twórców obszar kultury. Chodzi mianowicie o religię i o to wszystko, co związane jest z życiem religijnym człowieka, a co stanowi integralny i szczególnie doniosły element kultury. Autor wprowadza w ten bezcielesny, duchowy sens wewnętrznego wymiaru życia kulturowego człowieka, którego celem jest doprowadzić do zaktualizowania w stopniu możliwie najwyższym wszystkich osobowych potencjalności człowieka. Autor ukazuje metafizyczne podstawy kultury prawdziwie ludzkiej, będącej kolebką egzystencji i rozwoju osobowego człowieka, oraz wzory osobowe pisarzy i artystów, którzy w swej twórczości odnoszą się do sfery istnienia. Wraz z Autorem tego wyjątkowego zbioru esejów zgłębiamy tajemnicę twórczego życia osobowego człowieka, przemierzając filozofię, teologię, literaturę, sztukę i religię.
Książka poświęcona jest problemowi relacji bytowych, które w tradycji filozoficznej określano mianem relacji realnych, odróżniając je od relacji myślnych, będących przedmiotem logiki. Relacje realne muszą stanowić nieodłączny element rozumienia rzeczywistości, jeśli wyjaśnienia mają uniknąć monistycznego redukcjonizmu. Trudno bowiem - jak zauważa we Wstępie autor - ""wyobrazić sobie jakąkolwiek interpretację świata, a w jego ramach poszczególnych rodzajów bytów, nie wyłączając człowieka, bez uwzględnienia elementarnych odniesień, jakie występują między bytami bądź w samych bytach"". Metafizyczny charakter proponowanych analiz wyraża się w tym, że ukazują one relacje fundamentalne i najpowszechniejsze, na bazie których można podjąć próbę zrozumienia istnienia oraz istotnych właściwości bytu, zwłaszcza jego struktury. W części pierwszej przedstawione zostały trzy charakterystyczne podejścia do problemu relacji, jakie ukształtowały się w ciągu dziejów filozofii. W starożytności za dominujące uznano pojmowanie relacji na sposób jednej z kategorii bytu, w średniowieczu jako ""bytu pomiędzy"", zaś w nowożytności i czasach współczesnych jako kategorii logicznej. W części drugiej omówiono kwestię związku problemu relacji z koncepcją bytu oraz dokonano określenia metody poznania relacji. W części trzeciej wyodrębniono podstawowe typy relacji bytowych, a następnie ukazano ich właściwości, strukturę, status bytowy, główne rodzaje, funkcje bytowe oraz zastosowanie w poznaniu metafizycznym. Autor zaznacza przy tym, że ostatecznie nie tyle chodzi mu o wyjaśnianie relacji dla samych relacji, ile raczej o metafizyczne uzasadnienie pluralizmu bytowego, którego istotną racją są relacje- Wstęp
Wierność rzeczywistości to księga pamiatkowa poświęcona o. prof. Mieczysławowi A. Krąpcowi w 50 rocznicę jego pracy naukowej w KUL. Zawiera teksty z dziedziny antropologii filozoficznej, metafizyki, etyki, filozofii kultury, filozofii polityki, historii filozofii. W książce zamieszczono także list Ojca Św. Jana Pawła II, list Przewodniczącego PAN, biogram M. A. Krąpca, bibliografię jego prac i zdjęcia, ilustrujące główne obszary jego aktywności.
Świat, w którym żyjemy, zaskakuje nas bogactwem swej różnorodności i złożoności. Człowiek, który z natury dąży do poznania otaczających go rzeczy chce też rozumieć to co poznaje. Jednym z etapów rozumiejącego poznania jest odkrycie uprzyczynowanego oraz analogicznego sposobu bytowania rzeczy. Związki przyczynowe czyli relacje przenikają każdą rzecz i zachodzą pomiędzy rzeczami. Nie są one czymś co jest przed rzeczą, ale są następstwem powstałej rzeczy. Wraz z wyprowadzeniem przez twórcę lub Stwórcę rzeczy do istnienia, zastają one naznaczone różnorodnym rodzajem przyczynowania, które ujawnia się do doborze materii, formy czy celu dla powstałej rzeczy. Z drugiej strony, świat w którym żyjemy urzeka nas swoją różnorodnością. Każda rzecz jest niepowtarzalna, inna, nieredukowalna a zatem analogiczna. Poznać rozumiejąco daną rzecz to właśnie odczytać owe różnorakie rodzaje przyczyn i odkryć analogiczny sposób bytowania rzeczy.
Książka to drugie wydanie przystępnie napisanego ABC filozofii tomistycznej, którego autor podkreśla aktualność i rolę realistycznego stylu filozofowania dla filozofii kultury, wykazując błędność współczesnych interpretacji, a szczególnie postaw banalizacji czy dogmatyzacji tomizmu. Realistyczny rys myśli Tomasza, jej maksymalizm i mądrościowy wymiar akcentuje w przedmowie Mieczysław A. Krąpiec.
W książce przeanalizowano sposoby rozumienia cielesności człowieka obecne u autorów (głównie) nurtu filozofii realistycznej i zaproponowano wprowadzenie do filozofii człowieka (antropologii filozoficznej) kategorii organizmu, obecnej w filozofii niemal od samych jej od początków. Nowością jest próba umiejscowienia organizmu w strukturze bytowej człowieka. Organizm jest rozumiany jako specyficzna całość, ale stanowiąca charakterystyczny dla człowieka układ przypadłości, zapodmiotowany w całości wyższego rzędu w ludzkiej substancji osobie. Sama zaś substancja w tradycyjnym rozumieniu jest kompozycją formy (duszy) i ciała (organizowanej przez formę materii). Takie rozumienie cielesności człowieka skłoniło autora do ponownego przemyślenia początków życia człowieka (oraz możliwych rozumień grzechu pierworodnego), śmierci (oraz związanego z nią zmartwychwstania), jak również bardziej szczegółowych problemów związanych z cielesnością, jak transplantacje organów. W zakończeniu Autor zarysowuje możliwość spojrzenia z tej perspektywy również na zagadnienie ludzkiej płciowości.
Książka jest próbą przeanalizowania i wyjaśnienia sporu, jaki toczy się współcześnie w polskiej literaturze przedmiotu, o rozumienie praw dziecka i ich ochronę w międzynarodowych dokumentach dotyczących praw człowieka oraz w praktyce społecznej. Rozprawa należy, jak zaznaczono w tytule, do dziedziny filozofii prawa, a więc przyjmuje filozoficzny punkt widzenia na toczący się spór. Dotyczy on zwłaszcza takich problemów, jak: podmiot i przedmiot praw dziecka, specyfika dóbr należnych dziecku z tytułu tych praw jako praw człowieka, specyfika samego dziecka jako bytu zależnego i środowisk, w jakich przebywa dziecko (rodzina, szkoła), a w których dokonuje się realizacja jego uprawnień. Ukazanie antropologicznych podstaw praw dziecka pozwala wskazać na źródła zróżnicowanych interpretacji tychże praw oraz sformułować propozycje dróg prowadzących do rozwiązania tytułowego sporu.
Rozprawa podejmuje zagadnienia dotyczące metodologii metafizyki realistycznej. Jest to refleksja z zakresu metametafizyki, w której Autor odwołuje się do teorii bytu Mieczysława A. Krąpca i Stanisława Kamińskiego. Na bazie tych osiągnięć wykazuje metodologicznie kluczową rolę ogólno-egzystencjalnego aspektu badań metafizycznych oraz wynikających z niego swoistych metod poznawczych. Podkreśla także konieczność autonomicznego uprawiania filozofii, bez odwołań do wyników nauk szczegółowych czy uwarunkowań religijnych, dzięki któremu metafizyka zachowuje wciąż otwarte pespektywy badawcze. Oparty na takich warunkach projekt metafizyki realistycznej stanowi na gruncie współczesnej filozofii propozycję maksymalistycznego sposobu wyjaśniania rzeczywistości, w ramach którego powstaje spójny i całościowy system filozoficzny.
Analizy przedstawione w niniejszej rozprawie stanowią inspirującą propozycję, nadającą się do zastosowania na gruncie współczesnych badań dotyczących problematyki związanej z kulturą. Celem analiz jest ukazanie filozoficznych i antropologicznych podstaw sporu o kulturę, zwłaszcza w perspektywie sporu o kulturę wysoką i kulturę niską. Perspektywa metafizyczno-antropologiczna zaproponowana w książce ukazuje oryginalny projekt filozoficznego wyjaśniania kultury wysokiej jako analogicznego zwieńczenia kultury w ogóle. Autorka stara się wykazać, iż rozstrzygnięcie sporu o kulturę wymaga ostatecznie rozstrzygnięcia sporu o człowieka, uzyskania odpowiedzi na pytanie: co rzeczywiście aktualizuje jego potencjalności, sprawiając, że coraz bardziej staje się człowiekiem i coraz bardziej żyje po ludzku. Autorka uzasadnia, iż jest to możliwe jedynie na gruncie filozofii, która poprzez odwołanie do ludzkiej struktury bytowej daje odpowiedź na pytanie o istotę kultury, jej miejsce i rolę w życiu osobowym człowieka, jako jej podmiotu i celu. Kultura w niniejszej książce ujęta została zatem przy pomocy kategorii metafizycznych, zarówno w wymiarze historycznym, jak i systemowym, z uwzględnieniem wyjaśnień dokonanych na gruncie antropologii filozoficznej.
Książka stanowi kolejną pracę prof. Possentiego przełożoną na język polski. Autor jest profesorem na Uniwersytecie w Wenecji, gdzie wykłada filozofię polityki i prowadzi Międzywydziałowe Centrum Badań nad Prawami Człowieka (CIRDU). Szczególną uwagę poświęca metafizyce, filozofii polityki i etyce. W książce Trzecie żeglowanie Autor w nawiązaniu do platońskiej metafory ""pierwszego i drugiego żeglowania"" zajmuje się zwrotnym momentem w dziejach filozofii, którym jest realistyczna koncepcja bytu.
W książce znajdują się referaty wygłoszone podczas międzynarodowego sympozjum, które odbyło się 11-12 XII 1998 r. w KUL. Poruszenie ważnego dla współczesnej filozofii i kultury problemu - czy metafizyka powinna zajmować się ustalaniem sensów wypowiedzi, czy poznaniem bytu - uświadamia potrzebę metafizycznych poszukiwań. O aktualności zagadnienia przekonuje głęboki kryzys współczesnej filozofii oraz opartej na niej kultury, którego owocami są relatywizm i nihilizm.
Pozycja zawiera materiały ze zorganizowanego przez PTTA międzynarodowego sympozjum metafizycznego pt. ""Fides et ratio w rocznicę ogłoszenia. Interpretacje - nadinterpretacje - deformacje"" (9-10 XII 1999 r.). Celem sympozjum było wydobycie wiodących treści Encykliki oraz zreflektowanie recepcji Encykliki w środowiskach teologów, filozofów i innych grup naukowych. Oprócz tekstów wykładów książka zawiera materiały z dyskusji panelowych.
Vittorio Possenti, profesor filozofii moralnej na Uniwersytecie w Wenecji, poszukuje punktów stycznych między klasycznym (realistycznym) wyjaśnianiem świata i człowieka, a współczesna kulturą i myślą filozoficzną, która odrzuciwszy metafizyczne rozumienie rzeczywistości popada w głębokie kryzysy intelektualno-moralne. Zasadniczą postać takiego kryzysu zwykliśmy określać mianem nihilizmu. Znaczenia i konteksty tego właśnie zjawiska są przedmiotem książki Possentiego.
Rozmowy o metafizyce to wykład - w formie dialogu - metafizyki realistycznej, w którym szczególny nacisk kładzie się na ostateczne podstawy rozumienia świata i człowieka, jego istnienia i działania, oraz na metodę filozofowania, gwarantującą wolność w poznawaniu. Książka zawiera trzy rozmowy, poświęcone kolejno: dziejom formowania się rozumienia bytu, problematyce antropologicznej oraz relacji byt a Bóg. Rozmowy o metafizyce dostępne są także w języku rosyjskim.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
