Wirtualne otoczenie jednostek medycznych składa się ze współistniejących w globalnej sieci obiektów, niektóre z nich są odpowiednikami organizacji lub osób działających w tradycyjnie pojmowanym otoczeniu przedsiębiorstwa. Składnikami otoczenia wirtualnego mogą być zatem: strony internetowe, statyczne lub generowane dynamicznie, tworzone przez internautów fora dyskusyjne, wyszukiwarki internetowe, jawne i ukryte zasoby wiedzy, klienci. W otoczeniu tym realizowana jest koncepcja e-zdrowia, a jej narzędzia służą między innymi komunikacji między pacjentem a usługodawcami z branży opieki zdrowotnej, przekazywaniu danych między poszczególnymi instytucjami oraz bezpośrednim kontaktom zarówno między pacjentami, jak i pracownikami służby zdrowia. Mogą one również obejmować sieci informacji o zdrowiu, elektroniczne kartoteki, usługi telemedycyny oraz przenośne lub nadające się do noszenia na sobie urządzenia komunikacyjne, wspomagające pacjenta i umożliwiające monitorowanie jego stanu zdrowia. Tak, więc można przypuszczać, iż nowe formy organizacyjne pojawiające się na rynku usług zdrowotnych będą miały duży wpływ na funkcjonowanie jednostek medycznych jak i na pacjentów. Możliwości, jakie dają nowe technologie jeśli chodzi o kontakt z pacjentami, pozwalają m.in. na wykorzystanie ich konsumenckiego doświadczenia w procesie tworzenia nowych usług (wykorzystanie koncepcji prosumenta), komunikację z innymi pacjentami, gdzie występują w roli doradcy lub eksperta, czy w rozpowszechnianiu informacji marketingowych. Elementem nabierającym szczególnego znaczenia w kontekście wirtualnego otoczenia staje się problematyka budowania i kształtowania relacji między podmiotami rynku usług zdrowotnych. Wynika to z faktu, iż polskie jednostki medyczne funkcjonowały wcześniej w systemie centralnie planowanym i zupełnie nie były przygotowane do kształtowania owych relacji w warunkach gospodarki rynkowej. Obecnie obserwuje się dynamiczny rozwój różnego typu więzi (relacji) łączących podmioty rynku działające w układach kooperacyjnych lub/i konkurencyjnych, na które mocno wpływa rozwój nowych technologii. Celem tego opracowania jest identyfikacja i charakterystyka związków (relacji) zachodzących w otoczeniu wirtualnym między jednostkami medycznymi a ich klientami indywidualnymi (pacjentami) oraz próba opracowania modeli kształtowania się relacji jednostek medycznych z pacjentami w otoczeniu wirtualnym.

Książka jest uzupełnieniem podręcznika EKG łatwo zrozumieć w wersji kieszonkowej. Ma ona na celu dostarczenie w przystępny i przejrzysty sposób wiedzy niezbędnej do interpretacji podstawowych zaburzeń rytmu serca. Każdemu opisowi towarzyszy lista cech charakterystycznych danego rytmu oraz przykładowy elektrokardiogram.

Podręcznik podzielono na części zawierające słownik podstawowych terminów biochemicznych, rozdziały opisujące metabolizm węglowodanów, kwasów tłuszczowych, białek i aminokwasów, kwasów nukleinowych i witamin oraz rozdziały dotyczące utrzymania homoestazy energetycznej, a także zasad właściwego żywienia i układania fizjologicznej diety całodobowej. Rozdziały wzbogacono przejrzystymi tabelami i schematami oraz zabawnymi komentarzami, mającymi pobudzać wyobraźnię i ułatwiać przyswojenie wiedzy z zakresu skomplikowanych reakcji biochemicznych zachodzących w organizmie człowieka. Ponadto informacje te uzupełniono i interesująco powiązano z wiedzą kliniczną dotyczącą najczęściej występujących zaburzeń metabolicznych u człowieka, ich genetycznych podstaw, sposobów dziedziczenia, charakterystycznych objawów klinicznych w różnych schorzeniach o podłożu metabolicznym oraz prób nowoczesnych metod ich leczenia. Metabolizm i żywienie jest wartościowym podręcznikiem akademickim wypełniającym lukę wydawniczą na polskim rynku z tego zakresu, który rewelacyjnie odpowiada wymogom aktualnie wprowadzanych do polskich uczelni zintegrowanych programów nauczania medycyny na podstawie połączenia nauk podstawowych z wiedzą kliniczną.

Publikacja podejmuje ważny problem stereotypów dotyczących osób z upośledzeniem umysłowym. Jej znaczenie należy postrzegać w kontekście trendów integracyjnych w edukacji i społecznym współbyciu osób niepełnosprawnych z pełnosprawnymi. Autorki wnoszą niewątpliwy wkład do teorii pedagogiki specjalnej i socjologii, dostarczając praktykom podstaw do rozwiązań systemowych oraz inspirując innych badaczy problemu do podejmowania kolejnych eksploracji.

Trzymiesięczny skuteczny program wspomagania płodności Stosując jedyną w swoim rodzaju metodę pozwalającą w dopełniający sposób połączyć posiadane zasoby wiedzy, endokrynolog rozrodu dr Sami David oraz założycielka ośrodka YinOva, Jil Blakeway, stworzyli program, w którym zawarli to, co ich zdaniem jest najlepsze w zachodniej i wschodniej medycynie. Celem programu jest umożliwienie każdej kobiecie zajście w ciążę w sposób tak naturalny, jak to tylko możliwe. Mając na koncie 4000 udanych ciąż, David i Blakeway wyjaśniają, jakie czynniki mogą sprawiać, że nie zachodzisz w ciążę, a także jak opracować sobie własny i dostosowany do swoich potrzeb plan działania. Jeśli będziesz kierowała się wskazówkami programu to: przygotujesz swoje ciało do zdrowej, naturalnej ciąży poprzez zmianę trybu życia i strategię wczesnej interwencji; dowiesz się o częstych (i nie tak częstych) zaburzeniach upośledzających twoją płodność, które są dość łatwe do wyleczenia (czasem wystarczy jedna seria antybiotyku); ustalisz swój typ płodności i dowiesz się, jak przygotować dostosowany do swoich potrzeb i łatwy w realizacji plan leczenia.

Cecylia Poli to kochająca taniec młoda kobieta, od dwóch lat żona, a od trzech miesięcy szczęśliwa matka, która dowiaduje się, że jest chora na groźną odmianę białaczki. Gdy trafia do szpitala i rozpoczyna leczenie, postanawia pisać pamiętnik: w prostych i mocnych słowach przedstawia swoją historię. Ta książka jest opowieścią osoby, która nigdy nie porzuciła nadziei, która prosi o pocieszenie i odpowiedź na jej fizyczne i duchowe cierpienie. To hymn miłości i życia ? delikatny, poruszający, rozbrajająco świeży, utkany z tanecznych kroków wśród szpitalnych sal, wyczerpujących terapii i uśmiechów dziecka.

Sumienie i mózg. O wewnętrznym regulatorze zachowań moralnych to publikacja posiadająca istotne walory poznawcze i praktyczne, stanowi także inspirację do planowania i podejmowania dalszych badań nad złożonymi i skomplikowanymi mechanizmami warunkującymi funkcjonowanie sumienia człowieka. Nie ma wątpliwości, iż wielu praktyków, klinicystów czy psychologów sądowo-penitencjarnych z wielkim zainteresowaniem i satysfakcją będzie sięgać do książki Ryszarda Stacha, stanowiącej kompendium wiedzy na temat mózgowych organizacji tych czynności psychicznych, które mają wpływ na pełnienie przez sumienie jego adaptacyjnych i regulacyjnych funkcji. Książka istotnie poszerza bowiem wiedzę na temat sumienia, konstruktu guasi-osobowościowego, pełniącego ważne funkcje poznawcze, oceniające, kontrolne oraz motywacyjne. Z recenzji prof. dr. hab. Józefa K. Gierowskiego

Prezentowane materiały mają charakter teoretyczno-badawczy z właściwymi procedurami metodologicznymi oraz interdyscyplinarną podbudową teoretyczną [?]. W przedstawionym tu spektrum walorów pracy należy podkreślić praktyczną przydatność zawartych w niej treści. Książka może być adresowana do różnych instytucji, osób i służb, a mianowicie specjalistów ds. rehabilitacji, nauczycieli, wychowawców, opiekunów, personelu pracującego w domach pomocy społecznej, zakładach aktywności zawodowej i zakładach pracy chronionej, różnych ogniw administracji rządowej, organizacji pozarządowych, ruchów samopomocowych, rodziców. Monografia może stanowić cenną pomoc naukową dla studentów, zwłaszcza kierunków pedagogicznych, socjologicznych i psychologicznych. Z recenzji dr hab. Teresy Żółkowskiej, prof. US Przedstawione w tym opracowaniu badania są próbą nakreślenia charakterystyki zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży głęboko upośledzonej umysłowo, prowadzonych w ośrodkach pozarządowych oraz na terenie domów pomocy społecznej. Jestem przekonana, że niniejsza książka pozwoli na ukazanie zarówno słabych, jak i mocnych stron zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, ale przede wszystkim rozwiązań, które mogą się stać inspiracją dla innych osób pracujących z omawianą grupą wychowanków, tak aby najlepiej i najowocniej wpływały one na rozwój psychofizyczny dziecka z głęboką niepełnosprawnością intelektualną. Autorka ufa, że informacje zebrane w niniejszej książce pozwolą na przynajmniej częściowe uzupełnienie luki teoretycznej dotyczącej funkcjonowania osób głęboko upośledzonych umysłowo, a także ich edukacji. Ponadto mogą stać się inspiracją do zainicjowania i wdrożenia zmian organizacyjnych.

Dlaczego niektóre włosy są sztywne, a inne kędzierzawe? Dlaczego czasem siusiamy do łóżka? Dlaczego nie wszyscy mamy jednakowy kolor skóry? Co robią tancerze, by nie zakręciło im się w głowie? Dlaczego cieknie nam z nosa, gdy mamy katar? Odpowiedzi na te i na prawie 500 innych pytań znajdują się w tej ilustrowanej książce, która jest prawdziwą skarbnicą wiedzy, zarówno dla młodszych, jak i dla starszych.W serii ukazały się tytuły: Przyroda, Nauka, Ciało, Zwierzęta, Prehistoria, Ekologia, Sport, Kosmos i Morze.

Dlaczego niektóre włosy są sztywne, a inne kędzierzawe? Dlaczego czasem siusiamy do łóżka? Dlaczego nie wszyscy mamy jednakowy kolor skóry? Co robią tancerze, by nie zakręciło im się w głowie? Dlaczego cieknie nam z nosa, gdy mamy katar? Odpowiedzi na te i na prawie 500 innych pytań znajdują się w tej ilustrowanej książce, która jest prawdziwą skarbnicą wiedzy, zarówno dla młodszych, jak i dla starszych.W serii ukazały się tytuły: Przyroda, Nauka, Ciało, Zwierzęta, Prehistoria, Ekologia, Sport, Kosmos i Morze.

Antoni Kępiński (1918-1972) - lekarz, filozof, humanista - wprowadza w tej książce czytelnika w świat przeżyć chorego na schizofrenię, pokazuje bogactwo jego fantazji, myśli, wyobraźni, analizuje twórczość plastyczną. Jako lekarz wychodzi daleko poza konwencje opisu klinicznego - klasyfikuje objawy choroby na podstawie obserwacji stosunku pacjentów do świata, do własnych ról społecznych, do siebie samych, do życia erotycznego.W tej głęboko humanistycznej książce, łączącej w sobie cechy pasjonującej lektury i dzieła o niepodważalnej wartości naukowej, najważniejszy jest pełen zrozumienia, dobroci i miłości stosunek lekarza do chorego, pozwalający na odkrywanie najgłębiej w psychice człowieka położonych tajemnic choroby.

Jest to kolejne, uaktualnione wydanie cieszącego się dużą popularnością podręcznika opracowanego przez zespół autorów z głównych polskich ośrodków leczenia chorób zakaźnych. W części ogólnej przedstawiono zjawiska immunologiczne w chorobach zakaźnych i pasożytniczych, etiopatogenezę tych chorób oraz metody ich leczenia. W części szczegółowej omówiono poszczególne jednostki chorobowe, zarówno występujące w kraju od lat, jak i „egzotyczne”, przenoszone z terenów odległych wskutek coraz większej migracji ludności. Podręcznik uwzględnia najnowsze zdobycze nauk medycznych, genetyki i biologii molekularnej. Na końcu każdego rozdziału zamieszczono kilka tematów kontrolnych, mających służyć za sprawdzian przyswojonego materiału. Jest przeznaczona dla studentów medycyny oraz lekarzy wszystkich specjalności.

Ciało ludzkie to zadziwiający organizm wykonujący skomplikowane i zróżnicowane czynności. Każda z nich wymaga rozbudowanego układu, złożonego z wyspecjalizowanych narządów. Wszystkie układy uczestniczą w prawidłowym funkcjonowaniu ciała i utrzymaniu równowagi fizjologicznej. Zrozumienie funkcji ciała to niezbędny warunek zachowania zdrowia. Mamy nadzieję, że ?Atlas Budowy ludzkiego ciała? pomoże czytelnikom lepiej poznać własny organizm, a dzięki temu przyczyni się do poprawy jakości życia. W atlasie przedstawiono systematyczny przegląd budowy ciała ludzkiego. Jest on podzielony na rozdziały, w których opisano poszczególne układy. Szczegółowe ilustracje i objaśnienia ułatwiają przyswojenie cennych informacji. Autorzy i wydawcy mieli na celu stworzenie atrakcyjnej publikacji, dającej odpowiedzi na większość pytań interesujących czytelników. Dokładne ilustracje oraz zwięzłe i precyzyjne objaśnienia sprawiają, że atlas jest niezastąpioną pomocą dla uczniów szkół średnich i nauczycieli, kandydatów na studia medyczne oraz wielu grup zawodowych, m.in. Trenerów sportowych, fizjoterapeutów, sportowców, homeopatów, pielęgniarek i masażystów, a także dla wszystkich zainteresowanych medycyną.

Lekarze weterynarii pomordowani w obozach niemieckich i sowieckich, Unikatowe fotografie ofiar terroru, Omówienie poszczególnych grup pomordowanych, Biogramy lekarzy w układzie alfabetycznym.

Nowoczesny podręcznik uwzględniający aktualną wiedzę z zakresu psychiatrii i pielęgniarstwa psychiatrycznego. Podręcznik składa się z 3 części. W części 1 przedstawiono podstawy neuro- i psychofizjologiczne, pozwalające zrozumieć mechanizmy regulujące zachowanie człowieka i występowanie zaburzeń psychicznych. W części 2 omówiono: badanie psychiatryczne, relacje terapeutyczne z pacjentem z zaburzeniami psychicznymi, wywiad psychiatryczny. Część 3 dotyczy podstaw klinicznych najczęstszych zaburzeń i chorób psychicznych oraz problemy, cele opieki i interwencje pielęgniarskie. Na końcu podręcznika zamieszczono wzory dokumentacji procesu pielęgnowania chorego z zaburzeniami psychicznymi.

Nowoczesny i przekrojowy wykład o diagnozie i rehabilitacji neuropsychologicznej osób po urazie mózgu! Atutem pracy jest połączenie w jedną spójną całość najnowszych światowych trendów w myśleniu o mózgu (przede wszystkim teorii mikrogenetycznej) wraz ze specyficznymi wskazówkami, jak prowadzić diagnozę i terapię neuropsychologiczną chorego po urazie mózgu. Zakres tematyczny książki obejmuje: kompleksowe podejście do diagnozy zaburzeń poznawczych (w tym językowych), emocjonalnych i behawioralnych; szczegółowe, oparte na bogatym doświadczeniu klinicznym autorki, opisy technik, metod, programów i podejść terapeutycznych. Problematyka kliniczna jest zaprezentowana w każdym rozdziale zgodnie z przejrzystym i logicznym układem: teoretyczne wprowadzenie, metody diagnostyczne, ukierunkowana terapia. W tomie drugim autorka omawia problemy związane z wyższymi funkcjami, takimi jak myślenie, mowa i język, tożsamość i osobowość oraz trudności z reintegracją pacjenta po urazie mózgu w życiu rodzinnym, społecznym i zawodowym. Wskazuje także na najpilniejsze potrzeby oraz na kierunki dalszych badań w zakresie diagnozy i rehabilitacji neuropsychologicznej osób po urazach mózgu. Książka przeznaczona jest głównie dla studentów psychologii, neuropsychologii, logopedii i neurologopedii, a także terapeutów i psychologów specjalizujących się w terapii poznawczej.

Okres ciąży i porodu to nie zawsze szczęśliwe chwile. Zdarzają się również sytuacje trudne. I tak Lucyna Sochocka pokazuje wpływ porodu przedwczesnego na pourodzeniowe funkcjonowanie dziecka, a Joanna Dzierżanowska-Peszko przedstawia wpływ straty dziecka w okresie prenatalnym na funkcjonowanie psychologiczne matek i ojców oraz kolejnych dzieci. Paulina Kołosowska prezentuje kilka dygresji psychoterapeuty na temat nieuświadomionych doświadczeń, które kształtują nasze życie. Ks. Paweł Landwójtowicz podejmuje się trudnego zadania przedstawienia wsparcia duszpasterskiego, jakiego oczekują matki w perspektywie okołoporodowych zmian psychicznych. Emilia Lichtenberg-Kokoszka przedstawia możliwości wspierania rozwoju poczętego dziecka, a Mirosław Hanulewicz – dwurodzicielstwo jako fundament prawidłowego rozwoju dziecka. Zawarte w niniejszej publikacji artykuły są owocem V Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Ciąża i narodziny fundamentem przyszłości dziecka” zorganizowanej przez Uniwersytet Opolski, Uniwersytet Jagielloński, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Akademię Medyczną z Wrocławia, Państwową Medyczną Szkołę Zawodową z Opola oraz Polskie Towarzystwo Położnych, Oddział w Opolu. Konferencja odbyła się 23 maja 2012 roku. Naszym celem nie było jednak przekazanie kompendium wiedzy, a raczej ukazanie interdyscyplinarności i doniosłości zagadnienia, jakim jest prenatalny okres rozwoju człowieka. Niemniej mamy nadzieję, że przedstawione rozważania zachęcą czytelników, zarówno rodziców, jak i personel medyczny, położne oraz lekarzy, psychologów i pedagogów do głębszej refleksji na temat ciąży i narodzin jako fundamentu przyszłości dziecka. Emilia Lichtenberg-Kokoszka Ewa Janiuk

Praca ma charakter unikatowy. Zawiera konkretne wskazówki co do diagnozy psychopedagogicznej i pracy terapeutyczno-wychowawczej z małymi dziećmi z autyzmem. Szczególną wartością tego opracowania jest to, że mogą z niego korzystać zarówno studenci psychologii i studiów pokrewnych, jak i rodzice, nauczycielki przedszkoli i specjaliści, pracujący w ośrodkach diagnostyczno-terapeutycznych. Ta praca stanowi konkretną pomoc dla wszystkich osób, borykających się z trudnościami rozumienia, współprzeżywania i korygowania zachowań dzieci autystycznych. Z recenzji prof. dr hab. Małgorzaty Kościelskiej Książka przedstawia metodę wspomagania rozwoju dzieci stosowaną z sukcesem od 15 lat w Klubie Terapeutycznym dla Dzieci z Poważnymi Problemami Emocjonalnymi i ich Rodzin działającym przy Ośrodku Badań i Usług Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Program terapii opiera się na scenariuszach procedur terapeutycznych, pomagających kształtować podstawowe kompetencje społeczne u dzieci, umożliwiających budowanie relacji z innymi ludźmi. Metody postępowania zostały tak opracowane, by mogły je stosować osoby, także rodzice, bez specjalistycznego wykształcenia. Proponowane metody nie wymagają nakładów finansowych ani specjalistycznego sprzętu – „narzędziem” terapii są opiekunowie lub terapeuci. Do książki dołączono karty, które pomagają w diagnozie dziecka, zaplanowaniu najlepszego programu pracy z nim oraz w obserwacji postępów. Do książki dołączona jest płyta CD z kartami pomocnymi w diagnozie dziecka, zaplanowaniu indywidualnej pracy z nim oraz obserwacji jego postępów.

Przepiękna pozycja albumowa odkrywająca tajniki ludzkiego ciała. Dowiesz się m.in. w jaki sposób jest zbudowany mózg, co to są neurony i jakie procesy zachodzą podczas oddychania. Kolorowe zdjęcia i interesujące opisy spowodują, że wybierzesz się w niezapomnianą podróż do świata nauki i medycyny.

Najbardziej oczekiwana książka roku! Jerzy Stuhr znów pisze! Wydawnictwo towarzyszy znanemu aktorowi w kontynuowaniu pracy literackiej. Po historiach rodzinnych – wyznania osobiste, z trudnego czasu dla aktora. Gdy jesienią 2011 roku pojawiła się informacja o poważnej chorobie Jerzego Stuhra, cała Polska wstrzymała oddech. Uwielbiany przez publiczność aktor rozpoczął walkę o życie... i zaczął pisać. W zeszycie podarowanym przez córkę niemal każdego dnia, w szpitalu i w domu, w każdej wolnej chwili spisywał swoje myśli, refleksje i obserwacje. Tak powstał niezwykły dziennik, który jest nie tylko zapisem walki, ale też świadectwem miłości do życia. We wszelkich jego przejawach. Jerzy Stuhr komentuje w "Tak sobie myślę..." aktualne wydarzenia polityczne w Polsce i Europie, czasem z przekąsem, a czasem bardzo serio śledzi wydarzenia sportowe. Ale najwięcej miejsca poświęca kulturze. Pisze o swej karierze i swej aktorskiej misji, zastanawia się, co to znaczy być aktorem we współczesnym świecie. Momentami zamienia się nawet w krytyka filmowego i dogłębnie analizuje oglądane filmy. A choroba? Oczywiście jest, ale jakby w tle. Jerzego Stuhra najbardziej zajmuje to, co za szpitalnymi oknami. Im bliżej końca książki, tym coraz dłuższe odstępy między notatkami. Zaznacza się w ten sposób powrót aktora do życia zawodowego, a tym samym zbliża się do końca ta niezwykła rozmowa Jerzego Stuhra z samym sobą i czytelnikiem równocześnie. O autorze Jerzy Stuhr – (ur. 1947 r.) jeden z najpopularniejszych i najbardziej wszechstronnych aktorów polskich, reżyser filmowy i teatralny, w latach 1972-1991 związany z krakowskim Teatrem Starym, wykładowca krakowskiej PWST i rektor tej uczelni, jest laureatem wielu prestiżowych nagród, członek Europejskiej Akademii Filmowej przyznającej Felixy. Tak sobie myślę – fragment książki GLIWICE, 10 X 201 I Dziwny nastrój! Dlaczego akurat dzisiaj pociągnęło mnie to pióro? No ale skoro pociągnęło, to brnijmy w te strzępy, migawki, skrawki tego, co jeszcze być może dane będzie mi przeżyć. Dzisiaj jest pierwszy dzień po wyborach. Zacznie się może coś nowego. Zwycięzcy! Daję wam szansę. Będę was też śledził przez cztery lata - jeśli dożyję. Po raz kolejny zaczynam wszystko od nowa. Tym razem jest to poważna walka o życie. Teraz nie ma już moich dokonań, uznania u publiczności, pozycji, popularności. Jestem tylko ja i choroba. I jest jeszcze moja żona Basia. Poświęciła mi się całkowicie. Choruje razem ze mną. Jest październik. Dajemy sobie czas do maja na pokonanie choroby. Jeśli nam się uda, oczywiście. Wierzymy w to głęboko, mimo że Basia ma z pewnością więcej złych wieści od różnych zespołów lekarskich. A więc i ta moja pisanina do maja. Tak się ze sobą umawiam, bo potem już muszę wrócić. Ma-rianko, nie stracę siły. Ale jakoś mimo choroby mam coraz wyraźniejsze poczucie, że okres mej aktywności mija i nawet - co dziwniejsze - nie tęsknię za nim, pozwalam mu odejść. Role zagrane, kilka myśli osobistych rzuconych do ludzi w postaci filmów - studenci wyuczeni gorzej, lepiej, ale jednak, setki wywiadów udzielone, nagrody odebrane, paręset metrów czerwonych dywanów przechodzone, nic mnie nie gna. Pomału, z własnej woli, zamieniam się w obserwatora rzeczywistości. I może dlatego warto dla samego siebie to zapisać. Profesor Bardini kiedyś, w wywiadzie, na pytanie: „Co pan robił przez ostatnie dziesięć lat?", odpowiedział: „Przygotowywałem się do starości". Podoba mi się. Jestem w fazie przygotowywania. Zbieram książki, których nie zdążyłem przeczytać, filmy nieobejrzane, rozmowy z najbliższymi nieprzeprowadzone, wyznania miłości nigdy z braku czasu, nastroju, skupienia niewypowiedziane. Jest co robić! Całe młode i dojrzałe życie służyłem ludziom. Bawiłem, wzruszałem, szokowałem. Teraz myślę, żeby ludzie posłużyli trochę mnie. Ale tylko trochę, abym mógł ich obserwować, wyciągać i układać z tej obserwacji swoje fantazje. Przyglądać się ludziom - oto rnoja rozrywka. GLIWICE, II X 201 I Niepotrzebnie napisałem wczoraj, że będę śledził polityków. Przez następną kadencję. Właściwie mało mnie to obchodzi, czasem jeszcze śmieszy. Ważne staje się to, co blisko wokół mnie, i jak to we mnie przenika, co powoduje. Specjalnie piszę piórem w zeszycie podarowanym mi przez córkę w trudnych dla mnie chwilach. Właściwie robię to dla niej, i myślę, że w ten sposób mój Megalomanio nie pogna mnie z tym do Wydawnictwa Literackiego czy Znaku. Kiedyś, przemierzając wraz z moją Marianną ponure, pełne boleści korytarze gmachu Centrum Onkologii, modliłem się: Boże, daj, żeby ta choroba przeszła na mnie, ja już sobie pożyłem, świat zobaczyłem, sukcesy odniosłem, a przed nią wszystko stoi otworem, do zdobycia. I sprawdziło się! Wysłuchano! Ona jest zdrowa, spodziewa się dziecka, a ja przemierzam korytarze w Gliwicach. W kwietniu 2012 Marianna urodzi nam wnuczkę lub wnuczka. Zacząłem przygotowania do tej premiery. Muszę być w formie. Tak sobie obiecywałem, że nie podrażnia mnie już polskie prowincjonalne aktualności. No i nie da rady, nie potrafię... kiedy czytam dzisiaj w „Gazecie Wyborczej", że polski GWIAZDOR jest oskarżony o handel kobietami. Okazuje się, że jest to GWIAZDOR... Ballady o lekkim zabarwieniu erotycznym (SIC!). On gwiazdor i ja poniekąd gwiazdor. I to „G. W", nie jakaś tam szmata. Przypomniałem sobie - to taki obleśny facecik z kitką, warkoczykiem. Czekał zawsze na mnie pod Grandem w Łodzi, szedł za mną kilkadziesiąt metrów, żeby wszyscy widzieli, że niby to my, gwiazdorzy, na przechadzce, a kumpel robił mu zdjęcia. Boże! Daj, żeby nigdy już w tym kraju nikt nie nazwał mnie gwiazdorem. To jeszcze jeden powód, aby zająć już pozycję obserwatora. GLIWICE, 12 X 201 I Zaczynam się bać młodych. Nie młodzieży. Młodzieży często zazdroszczę - beztroski, spontaniczności, pocałunków na Plantach, zazdroszczę w taki, powiedzmy, gombrowiczowski sposób. A kto to są ci młodzi, których się boję? Zacznę od banalnych obserwacji: boję się tych, którzy nie kłaniają mi się na korytarzu w szkole, chociaż wiedzą, kim jestem (a może nie?), tych, którzy w tramwaju nie ustępują miejsca pani w moim wieku, tych, którzy nie znają słowa „przepraszam", którzy robią „co chceta". A z poważniejszych spraw: tych się boję, którzy zaczynają zastępować mnie w zawodzie, którzy gardzą moją opinią na temat naszej profesji - człowieka teatru, którzy moje opinie wyśmiewają, czasem publicznie, którzy moich argumentów a priori nie przyjmują, nie daj Boże, jak jeszcze będę się starał dowodzić, że płyną one z doświadczenia - to już budzi pusty śmiech, dla których moja argumentacja już nie jest po prostu anachroniczna (to jeszcze bym zrozumiał), ale śmieszna i głupia, których kompletnie nie obchodzi moja przeszłość. Tych, których kompletnie nie interesuje, co mówię. Być może młodzi czują tę niechęć i trochę ją odwzajemniają. Circulus vitiosus! Jeszcze jeden punkcik na mapie mojej podróży w cień. Swoją drogą, mógłby to być ciekawy temat na film. Trzeba pomyśleć. GLIWICE, 13 X 201 I Jeszcze o młodych. Zauważyłem natomiast, kiedy zaczynam im być potrzebny, kiedy na zajęciach nadstawiają ucha. Otóż wtedy, gdy podpowiadam im rzeczy techniczne związane z zawodem aktora czy reżysera. Jak opanować tremę, jak zrobić, żeby nogi nie drżały na scenie, jak dyskretnie sprawdzić rozporek... no, ale to chyba trochę mało jak na profesora zwyczajnego, belwederskiego?...