Szybki postęp medycyny i rozwój jej technicznych możliwości dostarcza nowych metod leczenia chorób i ratowania życia. Jednocześnie wyostrza on najbardziej fundamentalne i trudne problemy moralne, dotyczące życia i śmierci. Oczywiście sam problem eutanazji, rozumianej jako zadanie bezbolesnej śmierci w przypadku przedłużającej się agonii lub choroby niedającej nadziei na wyleczenie, nie jest nowy. Nie dotyczy już tylko sytuacji, w której nieuleczalnie chora osoba (najczęściej na nowotwór) prosi o skrócenie życia np. poprzez podanie jej dawki morfiny. Pojawiły się bowiem nowe sytuacje związane z rozwojem technologii medycznych, a szczególnie intensywnej terapii, które nie miały miejsca jeszcze 50-60 lat temu. Powstają w związku z tym pytania: jak postępować z pacjentami np. w stanie trwale wegetatywnym? Czy można zrezygnować: z nawadniania i odżywiania takich pacjentów, z podawania leków zwalczających infekcje oraz odłączyć aparaturę podtrzymującą życie? Jak postępować w przypadku dzieci dotkniętych nieuleczalnymi wadami, np. bezmózgowiem?W jakich sytuacjach rezygnacja ze środków ratujących i podtrzymujących życie jest przerwaniem uporczywej terapii, a w jakich przypadkach jest to eutanazja bierna?W jakich przypadkach podawanie środków przeciwbólowych, będące głównym zadaniem opieki paliatywnej nad nieuleczalnie chorym pacjentem, może stać się eutanazją czynną? W jaki sposób ocenić terminalną sedację?
Recenzowana monografia Katarzyny Guczalskiej z pewnością zawiera wiele celnych uwag i analiz, a podjęta tematyka niewątpliwie należy do ważkich. Ponadto w pracy tej znalazło się wiele wątków nowych na tle polskiej dotychczasowej literatury przedmiotu. Wielką zaletą dzieła jest omawianie elementów dyskursu feministycznego bez częstej u adherentek i adherentów myśli feministycznej egzaltacji i doktrynerskiego rozpalenia. Praca jest napisana ładnym i klarownym językiem Autorka formułuje myśli w bardzo precyzyjny sposób i dobrze panuje nad stylem. Narracja prowadzona jest w sposób rzeczowy i wyważony, pozwalający czytelnikowi samodzielnie ukształtować sobie zdanie na temat podejmowanych zagadnień.Z recenzji dr. hab. Piotra SzymańcaAutorka pracy postawiła sobie za cel przybliżenie sylwetki i poglądów politycznych jednej z bardziej wpływowych przedstawicielek współczesnego feminizmu i antyliberalizmu Carole Pateman. Zamiar ten jest ze wszech miar cenny, gdyż umożliwia polskiemu czytelnikowi zapoznanie się z głównymi wątkami twórczości tej radykalnej myślicielki. Niewątpliwą zasługą Katarzyny Guczalskiej jest drobiazgowe i analityczne omówienie poglądów Pateman oraz określenie ich mianem feminizmu antykontraktowego, który to termin najtrafniej oddaje stanowisko tej myślicielki. Można wyrazić przekonanie, że zdefiniowanie poglądów Pateman jako feminizmu antykontraktowego umożliwi innym badaczom dorobku Pateman przyjęcie perspektywy, pozwalającej na lepsze zrozumienie stanowiska autorki Kontraktu płci. Zaletą pracy jest także umieszczenie poglądów Pateman w szerszym kontekście filozoficzno-politycznym i pokazanie tej myślicielki jako znaczącej postaci we współczesnym dyskursie feministycznym.Z recenzji dr. hab. Dariusza JurusiaKatarzyna Guczalska filozofka, adiunkt w Katedrze Filozofii Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Zajmuje się filozofią społeczną i naukami o polityce. Istotną rolę w jej dorobku badawczym odegrały studia hegloznawcze. Autorka monografii Państwo jako dzieło sztuki. Piękno i wolność w filozofii Hegla (2010), Miłość i cnota polityczna. Rodzina i kobieta w filozofii Hegla (2002). Redagowała Zrozumieć Hegla (2009), współredagowała Wokół sporu komunitarian z liberałami (2016). Dała się poznać jako tłumaczka tekstów Wolfganga Welscha (2005). Autorka kilku recenzji i ponad dwudziestu artykułów akademickich dotyczących m.in.: liberalizmu, libertarianizmu, feminizmu, własności prywatnej, metafizyki, społecznej odpowiedzialności biznesu.
"Autor książki rozważa funkcje, jakie pełnią koncepcje „tego, co?boskie” w?obrębie teorii filozoficznej. Przedstawia wyjaśnienie hasła bóg filozofów . W?zaprezentowanym schemacie interpretacyjnym nazywa ono niepełniący funkcji religijnych „rodzaj” koncepcji boskości, podporządkowany poszukiwaniom teoretycznym. Dążenie do? zdobycia orientacji w?świecie za?pomocą teorii objaśniającej porządek rzeczywistości łączy się z?tendencją do?wprowadzania – obok innych kategorii podstawowych – odmiennych od?religijnych formuł boskości. Pojawiły się one już w?myśli presokratyków. Abstrakcyjne i?metaforyczne koncepcje boskości Platona, Arystotelesa i?Plotyna różniły?się od? religijnych, antropomorficznych, tradycyjnych wyobrażeń świata grecko-rzymskiego. W?późnym antyku i?średniowieczu, po?przekroczeniu progu epokowego, teologiczne, religijne koncepcje „tego, co? boskie” zdominowały starożytne formuły filozoficzne. Podporządkowane wizji judaizmu, chrześcijaństwa i?islamu, występują w?metaforyce połączonej z? religijnymi przedstawieniami Boga. W? myśli nowożytnej, w?wyniku „rewolucji kopernikańskiej”, gdy wraz?z?odkryciami naukowymi pojawiła się mechanicystyczna wizja natury, a?zarazem nasiliły się spory religijne wewnątrz chrześcijaństwa, doszło do?wyraźnego wyodrębnienia się różnych koncepcji określanych mianem boga filozofów . Formuły boskości deklaratywnie odrębne od?religijnych?pojawiły? się wówczas w? licznych teoriach filozoficznych i? naukowych. Wzorcową przedstawił Spinoza w?postaci koncepcji Deus?sive Natura . Metaforyczne, odmienne od?religijnych ujęcia boskości wraz ze?zmiana mi epokowymi pełniły swoją podstawową funkcję, gwarantując – zależnie od?potrzeb teorii – ład kosmosu, natury bądź historii przedstawiony w?rozważaniach filozoficznych. Ich dzieje rzucają światło na myśl europejską i?jej przemiany. "
Z?recenzji dr. hab. Dariusza Jurusia
Mówi się, że z roku na rok marnujemy coraz więcej żywności, a w śmietnikach lądują kilogramy resztek, które mogłyby stanowić pełnowartościowe pożywienie.Wyrzucamy to, co wydaje nam się niejadalne: sterty ziemniaczanych obierków, dziesiątki suchych kromek chleba, resztki jogurtu zalegające na dnie plastikowych kubeczków, obite jabłka, opakowania z przeterminowanym makaronem, którego nie zdążyliśmy ugotować. Ale czy na pewno marnotrawstwo żywieniowe rośnie w tak szybkim tempie, jak straszą nas media?Marta Sapała postanowiła zbadać ten temat. Rozmawia z ludźmi, którzy żywią się tym, co znajdą w śmietnikach, zagląda do kompostowników i kuchennych szafek swoich rozmówców, szpera w kontenerach przy dyskontach spożywczych, oddaje głos ludziom bez domu i tym, którzy oszczędzanie mają we krwi. Odwiedza miejsca, w których powstaje żywność, i te, w których kończy się jej droga. Zagląda do magazynów w supermarketach i bankach żywności. Ludzkie portrety splata ze statystykami i opiniami ekspertów. Nie boi się również podawać w wątpliwość powtarzanych w mediach obiegowych opinii dotyczących marnotrawstwa.Na marne to zbiór reportaży o naszych codziennych nawykach i doskonała lekcja odpowiedzialnej konsumpcji.
Dzieje świata są historią kobiet i mężczyzn, choć ta pisana bardziej jednak jest historią mężczyzn. Kobiety, jak w życiu, przez wieki pozostawały w cieniu, zakulisowo wpływając na losy świata, delikatniej i często inteligentniej przyczyniając się do zmian. To ich przebywanie w cieniu powodowało, że także na kartach książek, które ten świat próbują wyrwać z mroków zapomnienia, często pozostają gdzieś w oddali prowadzonych narracji. Z rzadka jedynie przebijają się w przysłowiowe światła reflektorów, by ze sceny dziejów dyrygować całym światem. Postaci, takie jak Bona Sforza, Katarzyna II Wielka czy Margaret Thatcher pozostają jednak rzadkością.- fragment wstępu
Autorki skupiły się na tożsamości trzech pokoleń mieszkańców polskiej Orawy. Swoje badania zbudowały wokół problemu konstruowania i przekraczania granic istniejących w świadomości i praktykach kulturowych jej mieszkańców. W książce pojawiają się treści do tej pory nieopracowane i niepublikowane, oparte na pamięci oraz postpamięci osób uwikłanych w wydarzenia burzliwego dla Orawy XX wieku. Zachowanie i rozpowszechnienie zebranego materiału ma szczególną wartość, gdyż stanowi on zapis ważnego i niezwykle ulotnego elementu kultury niematerialnej - wspomnień naocznych świadków wydarzeń. W publikacji podjęto unikatowy temat badawczy i wszechstronnie go omówiono. Zaprezentowano nowe ujęcie badań ziemi pogranicza oraz tematyki zróżnicowanych granic, które występują w kulturze Orawy. Autorki znakomicie wykonały zadanie - brak podobnych opracowań kulturoznawczych tego regionu. To bardzo cenna praca.Prof. dr hab. Zbigniew PasekAnna Filimowska i Natalia Krygowska podjęły się ambitnego zadania i od razu trzeba zauważyć, że podjęty trud okazał się owocny. Za tym, że Moja chata z kraja to cenne opracowanie, przemawiają trzy względy: tematyka, sposób jej ujęcia i sformułowane wnioski.Dr hab. Julian Kwiek, prof. AGH
Czy dotyk to temat, którego lepiej nie „dotykać”? Już nie!
Zmysł dotyku, tak często przez nas niedoceniany, to prawdziwy majstersztyk natury. Jego receptory znajdują się niemal wszędzie: nie tylko w skórze, lecz także w tkance łącznej, śluzówce, mięśniach, ścięgnach czy stawach. Codziennie doświadczamy jego wpływu na nasze życie, utrzymując pionową postawę, odganiając natarczywą muchę czy mimowolnie dotykając twarzy, by obniżyć poziom stresu.
Martin Grunwald to kierownik jedynego w Europie laboratorium zajmującego się zmysłem dotyku. W książce Homo hapticus dowodzi, że zmysł ten jest o wiele ważniejszy niż słuch, węch czy smak – okazuje się wprost niezbędny do naszego przeżycia biologicznego. Obrazowo opisuje fascynujący proces powstawania wrażeń dotykowych i spektrum problemów oraz zagadnień związanych z dotykiem. Bóle fantomowe, techniki masażu noworodków, kwestia kontaktu fizycznego w różnych kręgach kulturowych, projektowanie marki haptycznej pozwalającej rozpoznać przedmiot za pomocą dotyku – to tematy, którymi obecnie zajmują się na całym świecie naukowcy, lekarze, konstruktorzy i marketingowcy.
Nie możemy więc czuć się dotknięci, widząc narodziny nowego gatunku: homo sapiens hapticus.
Czy wiesz, że:
rekonwalescencja przebiega szybciej, jeśli na chwilę przed operacją lekarze i pielęgniarki przyjaźnie pogłaszczą pacjenta;
nieprzytulane dzieci gorzej się rozwijają;
ciepłe ręce zwiększają nasze szanse na sukces podczas rozmowy o pracę;
cięższe przedmioty są według naszej oceny cenniejsze.
"Jest z nami niemal od samego początku i opuszcza nas jako ostatni. Pomaga w ocenie sytuacji oraz innych ludzi. Oddziałuje na granicy świadomości albo całkiem podświadomie. Przynosi ulgę lub dostarcza cierpień. Dotyk - najczęściej pomijany ze wszystkich zmysłów - doczekał się wreszcie swojego „złotego wieku”. Poznajcie go lepiej dzięki tej książce.”
Marta Alicja Trzeciak - dziennikarka naukowa, autorka książek popularnonaukowych
Są takie książki, które powinny od razu znaleźć się na liście lektur.
„Die Presse”
Pasjonująca lektura, z której dowiemy się wiele na temat zmysłu dotyku.
„WA Nachrichten”
Książka otwierająca ekscytujący świat przed czytelnikami, którym przybliża nową wiedzę o ciele. Gorąco polecam.
„bibliotheksnachrichten”
Ta książka w zrozumiały sposób wyjaśni laikowi, jak bardzo dotyk wpływa na wszystkie sfery życia człowieka.
„Sächsische Zeitung”
Martin Grunwald jest niemieckim psychologiem. Założyciel i kierownik Laboratorium Haptycznego na Uniwersytecie w Lipsku. Jest to jedyna tego typu w Europie jednostka badawcza zajmująca się kompleksowym badaniem neurologicznych, biologicznych i psychologicznych aspektów dotyku. Wydana w 2008 roku książka Human Haptic Perception jego autorstwa to kanoniczna pozycja w badaniach nad dotykiem.
CZY MOŻNA DOŚWIADCZAĆ ŻYCIA W WIELU ŚWIATACH NARAZ?
CZY MASZYNY MOGĄ POSIADAĆ SZTUCZNĄ ŚWIADOMOŚĆ?
W JAKI SPOSÓB DZIAŁA EMPATIA I POZNANIE SPOŁECZNE?
Thomas Metzinger przedstawia oryginalną koncepcję świadomości i osoby, stworzoną na podstawie współczesnych wyników ba- dań prowadzonych często przy jego udziale w wielu dziedzinach – od psychologii i neuronauk po sztuczną inteligencję. Odwołuje się zarówno do codziennych doświadczeń dostępnych każdemu, jak i do odmiennych stanów świadomości generowanych farmakologicznie oraz powstających w kontakcie z nowoczesną technologią. Metzinger kładzie szczególny nacisk na etyczne aspekty stanów świadomości.
„Problem jedności świata jest tak prosty, że łatwo go przeoczyć: aby świat nam się objawił, musi to być przede wszystkim jeden świat. Dla większości z nas jest oczywiste, że przeżywamy świadome życie w jednej rzeczywistości i że świat, w którym budzimy się każdego dnia, to ten sam świat, w którym budziliśmy się dzień wcześniej. Nasz tunel to jeden tunel; nie ma w nim zaułków, przecznic czy tras alternatywnych. Jedynie ludzie cierpiący na zaburzenia psychiczne lub ci, którzy eksperymentowali z dużymi dawkami halucynogenów, są w stanie wyobrazić sobie, co to znaczy żyć w więcej niż jednym tunelu naraz. Jedność świadomości należy do największych osiągnięć mózgu”.
Fragment książki
Tunel ego
Seria W POSZUKIWANIU IDEI XXI WIEKU prezentuje najnowsze publikacje z dziedziny filozofii, nauk społecznych, etyki i neurobiologii, które nie są znane polskiemu czytelnikowi. Stanowią one odbicie najaktualniejszych tendencji intelektualnych we współczesnej humanistyce, naukach przyrodniczych oraz studiach interdyscyplinarnych.
W ramach serii dotychczas ukazały się:
Michael Ruse, Ateizm. Co każdy powinien wiedzieć?
Martin L. Kringelbach, Ośrodek przyjemności. Zaufaj swoim instynktom
Chad Meister. Wprowadzenie do filozofii religii
Henry Jenkins. Sam Ford. Joshua Green. Rozprzestrzenialne media. Jak powstają wartości i znaczenia w usieciowionej kulturze
Victor J. Stenger. Bóg. Błędna hipoteza. Jak nauka wykazuje. że Bóg nie istnieje
Wkrótce ukażą się:
John Hick. Nowe pogranicze religii i nauki
J.L. Schellenberg. Religia ewolucyjna
„Z dziejów honoru w Polsce” to wybór dzieł publicystów, filozofów i pisarzy XX w. bardzo celnie skomentowany przez autora.
Są tam: Kula, Elzenberg, Malewska, Kott, Szczepański, Herling-Grudziński. Piszą o tym, jak się odnaleźć w nowym, niewspaniałym
świecie. Jak po przegranej nie czuć się pokonanym, jak ochronić kulturę i siebie przed barbarzyńcami, jak zachować twarz.
Ostatnia część eseju to wybór poezji Herberta, Miłosza, Norwida. Poeci i autor wyboru mówią o „tajemnicy ludzkiej godności,
o spokoju w desperacji, nadziei w beznadziejności, o dumie potrzebnej i dumie niepotrzebnej, o pogardzie dla procederu
szpiclów i katów, o geście solidarności z poniżonym i bitym". I o tym, że pociechy spodziewać się nie należy, a jedyną nagrodą
będzie świadomość, że było się wiernym. O tym jest ta książka.
Dramatyczne powojenne dylematy polskich intelektualistów wobec stalinizmu, pogodzenie się z historią, ugoda, opór, uwiedzenie
komunizmem. Te pytania Adam cały czas stawia też sobie. Pisze przecież tę książkę w więzieniu… a wystarczyłoby kilka słów
i mógłby się znaleźć na wolności. Czytałem tę książkę w Paryżu w 1985 roku ze ściśniętą krtanią.
Seweryn Blumsztajn
W czasach, gdy władze Rzeczypospolitej zamierzają każdemu obywatelowi wpisać do paszportu słowa: „Bóg, honor, ojczyzna”, warto
przypomnieć, co Adam Michnik za komuny pisał o honorze.
Karol Modzelewski
Wydanie wznowione
zawierające aneks – trzy szkice z „Wyznań nawróconego dysydenta”
wydanych w 2003 r. nakładem wydawnictwa Zeszyty Literackie.
Smutek mamuta jest książką marzeniem, bo powstała z tęsknoty za lepszym i mądrzejszym światem. Takim, który nie tylko akceptuje różnorodność, lecz także ją poznaje, czyni z niej wartość i przewodnika. Jest zaproszeniem do ogniska, przy którym w dawnych czasach siadali nasi przodkowie i opowiadali sobie historie.Te małe, codzienne, ale i te większe. Historie o wojownikach, o potworach, strachu, nadziei, początku i końcu, czyli o tym, z czym człowiek mierzy się do dziś. Z tych historii i ich wspólnego przeżywania powstały kiedyś mity.Dzisiaj, gdy świat stał się jeden, dawne ognisko znacznie się powiększyło. Mamy okazję usiąść przy nim wszyscy i podzielić się opowieściami rodziców i dziadków, poznać nowe i pokochać łączącą nas różnorodność.Jędrek i jego mama już przy nim siedzą, rozmawiają o tradycjach i religiach świata, niektórych bardzo starych, jak opowieści Sumerów, Żydów, Persów, poprzez wierzenia chińskie i japońskie, baśnie syberyjskie, Innuitów, muzułmanów, Indian, a nawet Słowian. Nie jest to jednak zwykła rozmowa. Dawne opowieści budzą się. Baśń ożywa. Wychodzą z niej owady giganty, hinduskie potwory, a nawet sam twórca psychoanalizy, Zygmunt Freud. Magia działa.Przekonanie, że tylko starożytni Grecy stworzyli mity jest mitem - oczywiście w potocznym tego słowa rozumieniu. Wszędzie, gdzie rodzili się ludzie, mity także się rodziły, bo wszędzie ludzie próbowali zrozumieć i opisać świat. Zawsze pojawiał się jakiś Jędrek, który zadawał pytania o początek wszystkiego... A że nasza malutka planeta niestrudzenie kręci się wokół własnej osi, mity łączą i mieszają się ze sobą. Pewnie dlatego współczesna cywilizacja coraz bardziej przypomina danie jednogarnkowe. Ale lubimy takie, prawda? Wiele składników tworzących jeden niepowtarzalny smak! Grzegorz Kasdepke.Nie wątpię, że sam napisałbym lepiej, ale skoro podobno wymarłem, ktoś musiał to zrobić za mnie. Ewa Jałochowska mówi, że jest historyczką sztuki i dziennikarką, ale do tej pory pisała tylko dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Jakąś tam powieść Duchy Singapuru, Historię sztuki dla dzieci i rodziców. Rozmowy z Kajtkiem i W cieniu sławy. Zapomniane rodzeństwa sławnych Polaków. Dla mamutów nie napisała jeszcze nic. Cieszę się, że właśnie naprawia ten błąd.
Problematyka monografii dotyczy (...) kwestii kluczowych z punktu widzenia społeczeństwa oraz jakości jego instytucji. Kwestie dostępu do prawa były rzadko podejmowane przez polskich socjologów prawa, w odróżnieniu od socjologów ze Stanów Zjednoczonych i Europy Zachodniej, gdzie stanowiły one, i nadal stanowią, ważny przedmiot badań empirycznych i debaty teoretycznej, co z kolei stanowi impuls dla rozwoju socjologii prawa jako dziedziny nauki. Ponadto recenzowana monografia w sposób niezwykle obszerny i rzetelny przedstawia całość dorobku zagranicznego oraz polskiego i jest przykładem twórczej analizy tego dorobku, opartej na istotnych kompetencjach – teoretycznych i empirycznych – jej autora. Należy dodać, iż autor monografii jest jednocześnie autorem wspomnianych rzadkich badań oraz opracowań związanych z problemem dostępu do prawa.
Z recenzji prof. dr hab. Grażyny Skąpskiej
Temat dostępu do prawa nie został do tej pory wszechstronnie opracowany w rodzimej literaturze. Mamy rozproszone, wąskie studia, które najczęściej nie pokazują złożoności nie tylko samego zagadnienia, ale też dyskusji prowadzonych na ten temat w światowej nauce. Recenzowana pozycja wyróżnia się na tym tle jako próba całościowego ujęcia tematu. Już to powoduje, że praca Jana Winczorka niewątpliwie będzie stanowiła punkt wyjścia dla następnych prób naukowych podejmowanych w tej dziedzinie. Nie mam żadnych wątpliwości, że w polskiej literaturze naukowej podobnej pracy nie znajdziemy.
Z recenzji dr. hab. Mateusza Stępnia
Jan Winczorek, dr, jest prawnikiem i socjologiem, pracownikiem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, autorem kilkudziesięciu publikacji z zakresu teoretycznej i empirycznej socjologii prawa. Jego zainteresowania naukowe obejmują zagadnienia dostępu do prawa i funkcjonowania instytucji prawnych, teorii socjologicznej i teorii prawa. W tym obszarze był doradcą wielu polskich instytucji publicznych i prywatnych.
Ilona Matysiak – socjolożka, uzyskała stopień doktora w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Adiunkt w Katedrze Socjologii Zmiany Społecznej w Instytucie Filozofii i Socjologii Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej oraz stała współpracowniczka Ośrodka Badań nad Społecznymi Problemami Płci w Instytucie Studiów Społecznych im. Profesora Roberta B. Zajonca UW. Jej zainteresowania naukowe obejmują problematykę kapitału społecznego, zmian demograficznych oraz ról społecznych kobiet i mężczyzn w wiejskich społecznościach lokalnych, a także mniejszości narodowych i etnicznych oraz szkolnictwa wyższego. Stypendystka Fulbrighta i autorka książki pt. „Rola sołtysów we współczesnych społecznościach wiejskich. Płeć jako czynnik różnicujący”. Publikowała m.in. w: Gender, Place and Culture: A Journal of Feminist Geography, Wieś i Rolnictwo, Nationalities Papers: The Journal of Nationalism and Ethnicity.
Autorka koncentruje się na specyficznej i dotychczas w niewielkim stopniu badanej grupie mieszkańców wsi – młodych ludziach z wyższym wykształceniem. Poszukuje odpowiedzi na pytanie, jaką rolę odgrywają oni w społecznościach, w których żyją. Sprawdza, kim są, dlaczego zdecydowali się na życie na wsi i co z tego wynika. Podjęta problematyka ma istotne znaczenie dla przyszłości polskiej wsi. Książka została oparta na różnorodnym, ilościowym i jakościowym materiale empirycznym, zebranym przez autorkę. Jej ramy teoretyczne wyznacza teoria kapitału kulturowego Pierre’a Bourdieu oraz obszerna analiza dynamicznych przemian, jakie współcześnie przechodzi polska wieś.
Materie kultury. Heteronomie życia mieszkańców współczesnych miastW swej najnowszej książce Piotr Jakub Fereński ukazuje relacje zachodzące pomiędzy kulturą, miastem i życiem jego mieszkańców. Autor proponuje specyficzny sposób czytania nakładających się na siebie w przestrzeni miejskiej kodów. Stara się pokazać, jak można interpretować zawarte w niej przekazy i znaczenia. Interesuje go zarówno to, co materialne, namacalne, bezpośrednio obserwowalne, jak i to, co niewidzialne, ukryte, a co zarazem stanowi klucz do zrozumienia sposobów myślenia i zachowań ludzi. Z jednej strony istotne okazują się wartości (estetyczne, artystyczne, etyczne), z drugiej zaś kapitał i praktyki władzy. Fereński zabiera czytelnika w podróż po różnych kontynentach pisze zarówno o Wrocławiu czy Wiedniu, jak i o Braslii, Limie, Detroit, Petersburgu, Nowokuźniecku i Tomsku. Pytając o heteronomie życia w mieście, rozważa kwestie związane z rozwojem cywilizacyjnym, ze znaczeniem architektury, z religią, z ideologią, z polityką, z globalnością, z przeobrażeniami społeczno-ekonomicznymi, z uwarunkowaniami geograficznymi. Najważniejsza wciąż jednak pozostaje kultura...Wśród wielu prac podejmujących tematykę miasta książka Piotra J. Fereńskiego zajmuje szczególne miejsce. Wyznacza je oryginalna kulturoznawcza perspektywa bazującą na zorientowanej na wartości koncepcji kultury S. Pietraszki, ale też integrująca wiele odmiennych punktów widzenia w tym m. in. Lefebvra, Ortegi y Gasseta czy Bourdieu. Wyposażony w takie narzędzia metodologiczne autor zabiera nas w podróż do miast położonych na trzech kontynentach, barwnie ukazując procesy, dzięki którym miasta te stawały się bastionami modernizmu. Polski Wrocław przenikający się z niemieckim Breslau, Wiedeń, Petersburg i syberyjskie Kemerowo, a wreszcie Detroit są świadkami chwały, upadku, a często ponownego odnowienia modernistycznej wizji nie tyle miasta, co całej w nim żyjącej i tworzącej go wspólnoty. Książka jest dygresyjna w najlepszym sensie tego słowa. Autor nie stroni od odniesień do sztuki, literatury, polityki, co sprawia, że przed czytelnikiem otwierają się nowe horyzonty poznawcze. Być może w naszych czasach mozaikowa budowa narracji to jedyny sposób, by powiedzieć coś ciekawego. Niemniej ani na chwilę nie gubi się główny wątek pracy, poszukiwanie odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące kulturowego sensu nowoczesności, dla której życie miejskie jest jednocześnie fundamentem i konstytuującym obrazem.Prof. dr hab. Leszek KoczanowiczPiotr J. Fereński kulturoznawca i historyk idei, zatrudniony w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego. Prowadzi też zajęcia na wrocławskiej ASP. Autor blisko 110 publikacji z zakresu teorii i filozofii kultury, historii nauki, kultury wizualnej i studiów miejskich. Jest krytykiem sztuki oraz kuratorem wystaw. Współredaguje czasopismo naukowe M. Journal of Visual Semiotics i internetowy periodyk Kultura-Historia-Globalizacja. Współpracuje również z pismem artystycznym Format. Jest członkiem PTK i Stowarzyszenia PAKT. Zrealizował wiele projektów naukowych, społecznych i artystycznych. Prowadzi badania w Polsce, Rosji, na Ukrainie, a także w krajach Ameryki Południowej i Północnej (w Brazylii, Chile, Peru, USA). Interesują go związki pomiędzy estetyką i etyką a klasowością w aspekcie politycznych i ekonomicznych sporów o kształt współczesnych miast. Analizuje też utopijne koncepcje przestrzeni miejskiej. Obecnie bada strategie radzenia sobie z pamięcią o okresie dwudziestowiecznych dyktatur w Chile, Hiszpanii, na Węgrzech oraz na Ukrainie. Prace dotyczą form upamiętniania przeszłości w przestrzeni publicznej.
Miejsca postindustrialne jako przedmiot badań transdyscyplinarnych. Od dizajnu do zakorzenieniaProjekt Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki Rozwój 2.b pt. Miejsca postindustrialne jako przedmiot badań transdycyplinarnych. Od dizajnu do zakorzenienia wyrasta z potrzeby wypracowania transdyscyplinarnej ścieżki badawczej, aby radykalnie uzupełnić i transformować dotychczasowe ujęcia dizajnu poprzemysłowych przestrzeni o złożoną analizę filozofii i antropologii miejsca. Fundamentem, na którym się wspieramy, jest kulturoznawstwo []. Zależy nam jednak na radykalnym wychyleniu dyskursu kulturoznawczego w stronę filozofii i antropologii miejsca, ale i dalej w stronę dziedziny sztuk plastycznych, a także działań twórczych projektantów czy praktyków kultury. Perspektywa taka, jakkolwiek łącząca dotychczasowe badania, prowadzone na wielu polach, jest jednak ich przekroczeniem. Kluczowe jest dla nas przejście od ujęcia dizajnu jako jedynie artystycznej i społecznej ingerencji w przestrzeń postindustrialną do dizjanu, który byłby wejściem w złożoną kulturową wykładnię miejsca regionu, tożsamości miejsca, fundamentów aksjologicznych i metafizycznych wspólnoty, doświadczenia kulturowego. Szukanie miejsca, zakorzenienia i domu po stronie projektowania przestrzeni poprzemysłowej wymaga spotkania porządków myślenia i doświadczenia kulturowego by budować ścieżkę badawczą, wrażliwą na czas i miejsce, kulturową i historyczną głębię. Wydobycie potencjału w poprzemysłowej przeszłości jest zarazem wezwaniem do odpowiedzialnego wpisania się w miejsce.
Niniejsza publikacja stanowi zbiór artykułów na tematy ważne i bardzo ważne, obejmujące swoim zakresem takie nauki, jak socjologia, psychologia, filozofia oraz pedagogika. Początkowo artykuły miały być skierowane tylko do młodszego pokolenia, ale w czasie ich powstawania okazało się, że mogą zainteresować każdego potencjalnego czytelnika. Jest to literatura obowiązkowa dla młodzieży, ale także studentów socjologii, psychologii, pedagogiki, filozofii, nauk medycznych i tych wszystkich osób, które interesują się otaczającym ich światem. Świat zmienia się w sposób dynamiczny, zatem coraz trudniejsze staje się uchwycenie go w danym momencie. Było to nie lada wyzwanie dla autorów publikacji, żeby skupić się na określonym, małym wycinku rzeczywistości i go w sposób zrozumiały opisać, biorąc pod uwagę fakt, że wszystko szybko ulega przekształceniu. (Z Wprowadzenia)
W czasach negowania autorytetów, brutalizacji życia publicznego oraz negowania prawdy opracowanie to jest niezwykle ambitną próbą wyjaśnienia otaczającej nas rzeczywistości w sposób obiektywny, z zastosowaniem naukowego wywodzenia stawianych tez. (prof. Piotr Jabkowski)
Projekt Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki Rozwój 2.b pt. Miejsca postindustrialne jako przedmiot badań transdyscyplinarnych. Od dizajnu do zakorzenienia wyrasta nie tylko z potrzeby wypracowania transdyscyplinarnej ścieżki badawczej, ale również pokazania praktykowania miejsca postindustrialnego w kulturze. I to sfery praxis dotyczy prezentowany tom.Spojrzenie, które łączy perspektywy teoretyków i praktyków kultury, a także projektantów, jest ważne w badaniu zjawisk związanych z dziedzictwem postindustrialnym. Dla humanistyki istotne jest uchwycenie momentu przejścia od zagadnień projektowych do kulturowego namysłu nad zaprojektowanymi miejscami/rzeczami/pojęciami. Odwrót od produkcji przemysłowej jako wytwarzania rzeczy, na rzecz wytwarzania i przetwarzania idei, znaczy szlak transformacji technologicznej i powstającego przemysłu usług. Odejście od tego, co planowe i masowe, ku temu, co przynajmniej w potencji indywidualne, otwiera nas na praktyki projektowe przekształcające to, co wykorzenione, opuszczone, dawne, zdegradowane. Analizy miasta, dizajnu, ekonomiki, społecznościowej okolicy otwierają się na badawcze oswojenie eksplozji projektowania w odziedziczonej przestrzeni postindustrialnej. Miejsce, jakkolwiek dzisiaj nadwerężone, jest wciąż wyzwaniem w myśli humanistycznej.
„Autor z perspektywy konstruktywistycznej – a dokładniej TZI, czyli teorii zwrotu inkorporacyjnego – podejmuje zagadnienia zaanonsowane w tytule pracy, egzemplifikując je szczególnie obficie opisem i interpretacją wydarzeń z historii niemieckiego faszyzmu. Miejscami – i to było dla mnie bodaj najbardziej interesujące – widać w tej książce próby tworzenia ogólniejszej teorii socjologicznej przy wykorzystaniu nieklasycznych odmian socjologii wiedzy, w tym zwłaszcza dorobku badaczy toruńskiego UMK. Autor wykorzystuje też szeroko teorie należące do innych nurtów współczesnych teorii socjologicznych. Czuje się on swobodnie na pograniczu filozofii i socjologii demonstrując duże i wszechstronne oczytanie” (z recenzji wydawniczej prof. dr. hab. Mirosława Chałubińskiego).
„Ta książka znajdzie czytelników nie tylko wśród socjologów, historyków, kulturoznawców. Jest studium, któremu mało co dorównuje w nowoczesnej literaturze socjologicznej w Polsce. Kontrowersyjna i paradoksalna, innowacyjna, osobista w zdwojonych zaangażowaniach naukowych, literackich, moralnych, owszem, prowokuje w najlepszym tego słowa rozumieniu, do polemiki, debaty, myślenia niestandardowego” (z recenzji wydawniczej prof. dr. hab. Andrzeja Wójtowicza).
Tytuł monografii – Społeczności lokalne. Teraźniejszość i przyszłość (ver 2.0) – wyraźnie nawiązuje do klasycznych socjologicznych pozycji z przełomu tysiącleci. Nie chodzi jednak o podkreślenie wagi nowej książki, nie stawia ona sobie bowiem tak ambitnych celów, nie wskazuje – tak jak poprzedniczki – drogi rozwoju polskiego lokalizmu w obliczu drastycznej zmiany społecznej. Szczególnie inspirująca okazała się raczej wielowymiarowość, pokazanie różnych ujęć społeczności lokalnej; pojęcia funkcjonującego na styku kilku dyscyplin. Liczy się również tytułowa teraźniejszość oraz przyszłość, bo chociaż na próżno szukać w monografii futurystycznych opisów tego, jak wyglądać będą społeczności za kilka czy kilkadziesiąt lat, to jednak przekaz wielu autorów nakierowuje na przyszłość (opis swoistej społecznej zmiany, której jesteśmy świadkami; podkreślanie konieczności naprawy zastanej sytuacji). Co ciekawe, jeden z artykułów dotyczy nawet przeszłości – jest relacją z konkretnego okresu historii obrazującą i skłaniającą do refleksji na temat stanu obecnego. Właśnie ze względu na wszechstronność tematyki oraz „czasowy” wymiar tekstów uznać można, że mamy do czynienia z wersją 2.0 klasycznych dzieł dotyczących społeczności lokalnych.
Swój Obcy Wróg. Wędrówki w labiryntach kultur, red. Tomasz Michał KorczyńskiInny jest trwałą figurą naszego myślenia. Zdaje się, że napisano już o tym wszystko, rozpisując Inność na wszelkie możliwe warianty. Wynika to z faktu, że świat zawsze był wielokulturowy, był zatem od zarania dziejów melang różnych konwencji życia, które ścierały się ze sobą, rywalizowały, ale potrafiły także zgodnie współżyć na mocy przyjętych reguł. Historia kultury to dzieje kontaktów, dyfuzji, wzajemnych inspiracji, dzięki którym budowało się przekonanie, że istniejemy wprawdzie my, ale nigdy nie jako samotna wyspa, lecz w otoczeniu innych. Stąd właśnie tendencja na równi indywidualna jak zbiorowa do kategoryzowania owych innych i wpisywania ich w szerokie spektrum wariantów: swój przyjaciel wróg obcy monstrum etc. Również ta książka pokazuje, iż najpierw rodzą się społecznie fundowane kategorie ludzi, a dopiero potem przypisuje się im odpowiednie charakterystyki, które następnie mają walor obowiązujących wyobrażeń o konkretnym gatunku. Dlatego właśnie inność i obcość nie mają granic, w tym sensie, że mają tendencję do multiplikowania się i rozsiewania w społecznych imaginarium każdej grupy ludzkiej.Tom składa się z trzech części tematycznych, odrębnych formalnie, ale korespondujących ze sobą w wielu momentach. Część pierwsza zawiera rozważania teoretyczno-metodologiczne nad aporiami i horyzontami badań nad obcością, niestroniące także od pewnych ogólniejszych przesądzeń filozoficznych. Część druga gromadzi wypowiedzi autorów na temat krajowej rzeczywistości w kilku odsłonach, traktując najpierw o historycznych, a potem także o współczesnych odmianach konstruowania opozycji my oni. Część trzecia opowiada wreszcie o doświadczeniach swojskości, obcości i wrogości w różnych kulturowych kontekstach, będąc wprawdzie wędrówką poza polską rzeczywistość kulturową, ale wskazującą na wspólne punkty przecinania się nastawienia rodzajowego, które zawsze skutkuje klasyfikacjami kategorialnymi grup ludzi, tracących własną indywidualność na rzecz charakterystyk grupowych.
Celem rozprawy jest analiza i ocena koncepcji emocji Leona Petrażyckiego, jednego z najwybitniejszych polskich naukowców przełomu XIX i XX wieku. Refleksja nad emocjami była mu potrzebna do wytłumaczenia natury prawa. Jego ambicje były jednak większe chciał wyjaśnić emocje w ogóle, czemu miało służyć naukowe opracowanie psychologicznej teorii tych zjawisk.Projekt Petrażyckiego został w prezentowanej książce ujęty w szerszej perspektywie historyczno-filozoficznej i psychologicznej, jak również w kontekście teorii prawa.W rozdziale pierwszym autor omawia wybrane poglądy na temat emocji w historii filozofii. Rozdział ten stanowi niezbędne tło dalszych rozważań i dostarcza odpowiedniego materiału do oceny projektu Petrażyckiego.W rozdziale drugim badacz przedstawia motywacje badawcze Petrażyckiego i jego założenia metodologiczne, które zawierają uniwersalne postulaty odnoszące się do wszystkich nauk. Dotyczą one poprawnego tworzenia pojęć, twierdzeń i teorii naukowych. Ta część obejmuje też odpowiednie metody badania zjawisk psychicznych, w tym emocji.W rozdziale trzecim autor analizuje różne propozycje klasyfikacji zjawisk psychicznych, krytyczne uwagi Petrażyckiego odnośnie do tych podziałów oraz jego własną propozycję klasyfikacji. Dzieli on wszystkie zjawiska psychiczne na dwie główne klasy: 1) zjawiska dwustronne, bierno-czynne, do których należą impulsje/emocje oraz 2) zjawiska jednostronne; te ostatnie dzielą się na dodatkowe podklasy: a) jednostronnie bierne (przeżycia poznawcze i przeżycia uczuciowe) oraz b) jednostronnie czynne (przeżycia woli).W rozdziale czwartym Dąbrowski osadza teorię Petrażyckiego we współczesnej psychologii emocji, a częściowo też neuropsychologii. Zdaniem badacza emocje pełnią ważną funkcję ewolucyjną przystosowują organizm do warunków życia. Stanowią też pierwotną podstawę rozwoju psychiki. Emocje wpływają na przebieg procesów neurofizjologicznych i różne formy myślenia. Najbardziej specyficzną cechą tak rozumianych emocji jest jednak motywacja emocje motywują do działania.W ostatnim rozdziale piątym autor ukazuje związek między emocjami i prawem. Według Petrażyckiego źródłem prawa i moralności jest psychika człowieka. Wśród norm etycznych wyróżnił Petrażycki normy moralne i normy prawne. Te pierwsze mają charakter zobowiązujący, podczas gdy normy prawne charakter zobowiązujący i uprawniający (imperatywno-atrybutywny).
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
