Azja to obszar wciąż odkrywany od nowa, stanowiący obiekt zainteresowań wielu badaczy. Naukowców fascynują jego historia, kultura, polityka czy też możliwość czerpania a tamtejszych wzorców. Książka, którą trzymacie Państwo w rękach to rezultat połączonych wysiłków historyka, politologa i absolwenta stosunków międzynarodowych. Autorzy podjęli próbę ukazania Azji z różnych punktów widzenia, nawiązując przy tym do swoich zainteresowań badawczych. W ten sposób powstała monografia, która udowadnia, że podejmując wspólny wysiłek, naukowcy są w stanie stworzyć spójną i wartościową pozycję niezależnie od dzielących ich różnic.

Po lekturze tej biografii perfumy Chanel No. 5 nigdy nie będą pachniały jak dawniej: poza różą stulistną, jaśminem, ambrą i ylang-ylang, można będzie w nich wyczuć zapach żydowskich pieniędzy, woń kolaboracji i nutę antysemityzmu.Ile wart był dla Coco Chanel flakon perfum podczas niemieckiej okupacji Paryża? Czy jej działania faktycznie mogły zaszkodzić Francji? Czy po prostu doskonale wiedziała, co przyniesie jej osobistą korzyść?Ikona stylu, która uwolniła kobiety z gorsetów i zbiła na tym fortunę, przed niemiecką inwazją uciekła do Vichy, a następnie powróciła do Paryża, gdzie resztę wojny spędziła w hotelu Ritz, w towarzystwie wysoko postawionych Niemców. Współpracowała w tym czasie z Abwehrą. Po wyzwoleniu Francji została na krótko aresztowana, ale wypuszczono ją między innymi dzięki protekcji Winstona Churchilla.Biografia, która jako pierwsza ujawnia szokujące fakty z życia legendarnej projektantki mody: współpracę z nazistami, długoletni romans z niemieckim szpiegiem i tajną misję dla Himmlera.Vaughan znakomicie udowadnia, że Chanel nie była niewinną ofiarą okoliczności podczas II wojny światowej, ale pełnoprawną agentką Abwehry z własnym numerem i kryptonimem: Westminster (bez wątpienia był to ukłon w stronę jej kochanka, diuka Westminsteru). Vaughan z polotem przedstawia głęboko zwodniczą osobowość Chanel.Tobias Gray, Financial TimesTo szczery i pozbawiony sentymentów portret postaci, której autorzy zajmujący się modą nie są w stanie skrytykować. Vaughan przedstawia bardzo szerokie spojrzenie na osobę, która została zarówno przesadnie opisana, jak i niedostatecznie zanalizowana.Isabel Schwab, The New RepublicNie jest to bynajmniej relacja o rodzącym się stylu, ale opowieść o tym, jak samotna kobieta stawiała czoła historii, dokonywała trudnych wyborów, knuła, kłamała, współpracowała i wykorzystywała każdy pomysł, żeby przeżyć i przekonać się, że ludzie, na których jej zależało, także przeżyli. Vaughan dotarł do dokumentów, które przez lata były rozrzucone po europejskich archiwach.Marie Arana, The Washington PostWojenne lata Chanel to materiał na film równie dobry co niezapomniane Bękarty wojny Quentina Tarantino. I równie trudno będzie teraz zapomnieć o zdemaskowanej Coco.David D'Arcy, San Francisco ChronicleHal Vaughan amerykański żołnierz, dyplomata, pisarz i dziennikarz. Służył w armii Stanów Zjednoczonych podczas II wojny światowej i w Korei. Był zaangażowany w wiele tajnych działań w czasie zimnej wojny oraz wojny w Wietnamie. Pełnił obowiązki dyplomatyczne w Europie i Azji. Jako korespondent pracował dla New York Daily News i International Press Service (IPS). Relacjonował próbę zabójstwa Jana Pawła II dla ABC-News w Rzymie. Poliglota władał językiem francuskim, niemieckim, włoskim, arabskim i urdu. Zmarł w 2013 roku w Paryżu.

W związku ze zbliżającą się rocznicą śmierci pisarza Wydawnictwo POLITYKA przedstawia wybór felietonów Jerzego Pilcha, które napisał dla tygodnika „Polityka” w latach 2002–2006. Nie jest to wybór przypadkowy, lecz książka zaplanowana i ułożona przez samego autora. Zgodnie z jego pomysłem przypominane teksty zostały podzielone na dwie grupy: o literaturze i o piłce nożnej. W obu tych dziedzinach Jerzy Pilch się wyróżniał, tyle że w literaturze jako oryginalny twórca, a w piłce nożnej jako niezmordowany kibic i komentator. Pilch felietonista w niepowtarzalny sposób łączy światy kultury „wysokiej” i rozrywki mas, zachowując zawsze błyskotliwość, trzeźwość spojrzenia, polemiczną finezję i bezkompromisowość. To wybitny zawodnik na tym boisku – sprawdzał się zarówno w ataku, jak i obronie. Jego teksty sprzed lat wciąż potrafią ożywiać umysł i wyobraźnię czytelnika. Zatem, jak głosi tytuł zbioru zaproponowany przez redakcję, „Pretensja o tytuł jest jedyną, jaką mieć tu można”.

Tomasz J. Kosiński, znawca historii i obyczajów dawnej Słowiańszczyzny, autor m.in. „Rodowodu Słowian”, „Wiary Słowian” i „Bogów Słowian”, w swej najnowszej książce wprowadza czytelników w świat słowiańskiej miłości i seksualności. Można się z niej dowiedzieć, jak Słowianie kochali (dosłownie i w przenośni), jak odnosili się do nagości i seksu, jak zawierali związki małżeńskie i czy byli wierni małżonkom. Poznamy też obyczaje, magię i sztukę związane z erotyką i płodnością. Jak pisze T.J. Kosiński: „Dla Słowian sfera seksualna stanowiła niezwykle istotny aspekt życia. Była związana z kultem życia i płodności, a dzięki prokreacji rodziły się dzieci ? nowe pokolenia. Ziemia była utożsamiana z kobietą w myśl zasady: »matka ziemia przynosi nam owoce, jak kobieta rodzi dziecko«. Z kolei męskiej mocy przypisywano magiczne właściwości i porównywano ją do siewu. Dlatego przed obsianiem ziemi przedstawiciele niektórych plemion słowiańskich oddawali się miłosnym igraszkom na polach. Dawni Słowianie kojarzyli seks ze szczęściem, tańcem i muzyką oraz cudem narodzin, co miało zapewnić połączenie z naturą...”.

Teatr w Polsce to rocznik poświęcony polskiemu życiu teatralnemu, gromadzący kompletne informacje dotyczące wszystkich działających w Polsce teatrów zarówno instytucjonalnych wszystkich szczebli, jak i działających jako stowarzyszenia, fundacje, jednostki prywatne czy inicjatywy społeczne a także szkół artystycznych, festiwali, instytucji, agencji itd.Wiedza o zdarzeniach ułożona jest w alfabetycznym układzie miast od Andrychowa do Żywca, w obrębie których powtarzany jest układ zapisu informacji w kolejności: teatry dramatyczne, teatry muzyczne, teatry lalkowe, teatry tańca i ruchu, teatry inne, przedstawienia impresaryjne, kabarety, instytucje, agencje, sale teatralne, szkolnictwo, festiwale, konferencje, wystawy i czasopisma. Tom zawiera też informacje o indywidualnych nagrodach i odznaczeniach oraz teatralnych portalach internetowych, wykaz osób zmarłych, opisy cyklicznie organizowanych konkursów dramaturgicznych i projektów organizowanych pod patronatem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Publikacja zawiera kilkanaście rozmaitych indeksów oraz analizy statystyczne sezonu.

Dziesięć uroczych historyjek, które wprowadzą malucha w świąteczny nastrój. Na pięknie ilustrowanych stronach czekają na niego sympatyczni bohaterowie: pomysłowy elf Leon, mały pirat Hektor, biały zajączek Oskar i wielu innych. Razem z nimi przeżyje niesamowite przygody, spotka też świętego Mikołaja i renifery. Te baśniowe opowiastki będą wspaniałą lekturą przed snem!

Rymowanki, które umilą dzieciom oczekiwanie na Święta i... prezenty!Oprócz zabawnych wierszyków znajdziecie tu bożonarodzeniowe zadania i wypychanki.Świetna zabawa gwarantowana!Tytuły w serii: Bałwankowe czary, Mikołajowe prace, Słodkości Piernikowego Ludzika, Zadania elfów.

Norwegia – kraj Ibsena, egalitarnego „prawa Jante”, surowej przyrody i zamożnych obywateli. Społeczeństwo harmonii, otwartości na reformy i troski o wspólne dobro, dbające o równouprawnienie, tolerancję i sprawiedliwość. Czy jednak na pewno Norwegia jest realizacją wolnościowej utopii? Najlepszy kraj na świecie to analiza głębokiej sprzeczności tkwiącej w historii norweskiej kultury od XIX wieku po dziś – wtedy ujawniającej się w pojedynku między tak zwanymi patriotami a partią inteligencką, obecnie w tarciach wewnątrz norweskiego „reżimu dobroci”. To również pamflet, który rzuca światło na norweski talent godzenia sprzeczności: między radykalizmem a konserwatyzmem, religijnością a sekularyzmem, indywidualizmem a komunitaryzmem, utopijnymi ideami i zdrowym rozsądkiem. Nina Witoszek, uznana polska historyczka kultury od lat mieszkająca w Norwegii, wkłada kij w mrowisko politycznej poprawności. Świeże spojrzenie, ostre pióro, odwaga polemiki, bezlitosna ironia i doskonała znajomość norweskiej kultury. Jej książka to moralna biografia Norwegii – kraju który zadziwia, prowokuje i inspiruje do przemyśleń na temat idealnej demokracji i społeczeństwa dobrobytu. „Nina Witoszek opisuje Norwegię z sympatią, ale i z ironią. Zrozumieć norweską duszę – to jedno. Rozkochać w niej czytelnika i zadziwić go paradoksami – drugie. Żeby to zrobić, autorka żongluje norweskimi baśniami, anegdotami, cytatami z wybitnych myślicieli i doprawia to wszystko szczyptą szelmowskiego humoru.” Maciej Czarnecki

Książka dotyczy piśmiennictwa i kultury XVIII w. Część I przedstawia główne problemy badawcze, zarysowuje kwestie sporne i perspektywy dalszych prac syntetycznych o charakterze interdyscyplinarnym i kulturowym. Na część II składają się rozprawy, których tematem są zagadnienia takie jak szczęście, uniwersalizm i rodzimość, tradycja antyczna i stosunek do formacji staropolskiej, podstawy i metody dydaktyki społecznej. Część III to studia o Ignacym Krasickim, Adamie Naruszewiczu i Franciszku Zabłockim oraz nowe interpretacje ich ważnych utworów.

The book presents the history of the International Fryderyk Chopin Piano Competition narrated from the anthropological-cultural perspective and based on extensive source material, which enabled the authors to explore the less known aspects of one of the most important music competitions in the world.

Kuchnia chińska uznawana jest za jedną z najbogatszych i najwykwintniejszych kuchni świata. To niesamowita fuzja smaków, aromatów, barw i oryginalnych składników, jak ziarna i kłącza lotosu, kwiat jaśminu czy cała feeria warzyw, zarówno świeżych, jak i marynowanych. Trudno jednak mówić o jednej „kuchni chińskiej”, gdy ten ogromny kraj mieści w sobie tradycje kulinarne Shandongu (to trzon kuchni chińskiej), Mongołów, chińskich muzułmanów, miłośników mocnej pikanterii z Syczuanu i Hunanu oraz koneserów łagodnych, „niebiańskich” dań z ryb z Jiangsu. Obok dań mięsnych, rybnych i jarskich znajdziemy multum przekąsek, deserów i pożywnych zup oraz naturalnie wspaniałe herbaty. Niniejsza książka to opowieść o cechach, pochodzeniu i ciekawostkach związanych z kuchniami różnych regionów Chin, a także wskazówki, jak przyrządzić potrawy chińskie w domu – korzystając z ponad 140 zamieszczonych tu przepisów!

Prezentowana praca stanowi jedną z nielicznych prac pedagogicznych poświęconych w całości rodzinie polskiej w kulturze realnego socjalizmu, ze szczególnym uwzględnieniem lat 60. i 70. Badając rodzinę w tym okresie, przyjęto założenie mówiące o trudnej sytuacji rodziny pod względem kulturowym, w tym także społeczno-psychologicznym, co wywierało wpływ na jej postrzeganie i wartościowanie w świadomości społecznej oraz określało możliwości rozwojowo-wychowawcze. Rodzina przez kilkadziesiąt lat trwania realnego socjalizmu znajdowała się w warunkach swoistego dualizmu kulturowego będącego przejawem konfliktu i niespójności systemu aksjonormatywnego występującego w kulturze PRL.Dualizm ten polegał na funkcjonowaniu społeczeństwa w dwóch warstwach równocześnie, tj. w: 1) warstwie reguł oficjalnych (tworzonych przez propagandę, indoktrynację ideologiczną, edukację) oraz w 2) warstwie reguł nieoficjalnych (czyli spontanicznych działań adaptacyjnych i obronnych stosowanych wobec narzuconych odgórnie warunków życia).W niniejszej pracy warstwy te określone zostały - za Janem Lutyńskim - jako oficjalna nadrzeczywistość i codzienna rzeczywistość. W pierwszej obowiązywało rodzinę funkcjonowanie zgodne z zasadami realnego socjalizmu, marksistowską koncepcją rodziny i wymogami propagandy, a w drugiej życie według realiów codzienności, czyli w warunkach niedoborów, bylejakości, tymczasowości i braku nadziei na zamianę (czyli w warunkach przetrwania). Każda z tych warstw rządziła się innymi prawami, regułami, posiadała odrębną wizję świata, a nawet posługiwała się odmiennym językiem. Równoczesne funkcjonowanie w tych dwóch rzeczywistościach rodziło liczne sytuacje trudne pod względem psychologicznym (tj. sytuacje konfliktowe, przeciążenia, deprywacji, zagrożenia) i prowadziło do kryzysów, wypaczeń w sferze psychicznej, poznawczej, moralnej, jak również kształtowało postawy bierne i uległe. W takim kontekście społeczno-kulturowym rodzina polska zmuszona była pełnić swoje role i funkcje jako środowisko życia, rozwoju i wychowania człowieka. Chcąc lepiej poznać jej możliwości rozwojowo-wychowawcze w kulturze realnego socjalizmu postanowiono zdiagnozować środowisko społeczno- wychowawcze rodziny propagowane na łamach prasy socjalistycznej oraz występujące w codziennym życiu. Badając te dwa obszary kultury, starano się dowiedzieć i porównać, jaki sens i znaczenie nadawano rodzinie, małżeństwu, rolom małżeńsko-rodzinnym kobiety oraz posiadaniu i wychowywaniu dziecka w tych dwóch odrębnych rzeczywistościach, z których pierwsza, oficjalna nadrzeczywistość miała być wzorcem dla codziennej rzeczywistości i z czasem ją zastąpić oraz występujących między nimi podobieństwach, różnicach, jak również wpływie na zachowania ludzi. Celem badań było zatem pokazanie modelu i wzoru ( w ujęciu A. Kłoskowskiej) ówczesnej rodziny, czyli rodziny jako projektu ideologiczno-propagandowego i rodziny - wytworu codziennej rzeczywistości. W obydwu ujęciach dążono do uchwycenia właściwości rodziny jako środowiska społeczno-wychowawczego, postrzeganego w kategoriach systemowych, dynamicznych, obiektywnych i subiektywnych.Badaniami objęto trzy grupy zagadnień, tj:1) codzienność jako kontekst życia i rozwoju rodziny w socjalistycznej rzeczywistości,2) dyskurs ideologiczno-propagandowy zawarty w prasie kobiecej i przekazywany w nim model rodziny socjalistycznej;3) funkcjonowanie rodziny ( małżeństwa, rodzicielstwa, dziecka) w codziennej rzeczywistości (miejskiej i wiejskiej).

Prezentowana monografia jest próbą całościowego ujęcia myśli uczonego, o którym mowa w tytule. W związku z tym ma charakter biografii z elementami analizy historiograficznej. Została sporządzona przede wszystkim w perspektywie uprawiania historii kultury. Zawiera swoistą mapę dorobku naukowego, obraz mentalności i humanistycznych przekonań J. Pasierba na tle klimatu kulturowego Polski i Europy XX wieku. Powstała jako analiza wybranych archiwaliów, publikacji prozatorskich i wywiadów uczonego – przechowywanych przez archiwa polskie i zagraniczne, państwowe i kościelne, wyższych uczelni, w których studiował i pracował – a także w oparciu o materiały z archiwów stacji radiowych i telewizyjnych. Książka składa się z trzech części. W pierwszej zawarto charakterystykę myśli teologicznej w XX w. oraz przegląd propozycji metodologicznych w zakresie badań nad kulturą, w tym sztuką. W drugiej omówiono myśl J. Pasierba z zakresu teologii, historii sztuki oraz kultury. W ostatniej części ukazano teoretyczne i praktyczne wnioski w celu ukazania miejsca J. Pasierba w rozwoju kulturowo-intelektualnym Polski i Europy. Publikacja jest kontynuacją tomu pierwszego, który ukazał się w 2019 roku (https://marszalek.com.pl/sklep/pl/glowna/4216-janusz-stanislaw-pasierb-teolog-historyk-sztuki-teoretyk-kultury-t1.html).

Andrzej Klim zabiera nas w podróż do barwnych lat sześćdziesiątych, kiedy w warszawskim SPATiF-ie dyskutowano Heideggera i szanse odzyskania niepodległości, Czesław Niemen koncertował w Stodole, a w sylwestrową noc Szampanskoje Igristoje lało się strumieniami. Pokazuje szerokie spektrum życia kulturalnego w ponurym PRL-u, zaprasza do kultowych miejsc, kabaretów, klubów studenckich, odsłania kulisty życia towarzyskiego w ośrodkach wypoczynkowych i sanatoriach, a także osobliwości rozrywek kultywowanych w kręgach dyplomatycznych.

Komiks i mit"" traktuje właściwie o tym samym, co pierwsza książka autora ""Wprowadzenie do kognitywnej poetyki komiksu"" - to próba analizy komiksu przez pryzmat sposobu, w jaki patrzymy na świat, rozdzielenia w nim tego, co kulturowe i wrodzone (czy też może: wpisane w sam fakt istnienia w świecie). Tym razem jednak fizjologia i konwencje plastyczne zastąpione zostały przez metafizykę, psychologię i trudne do jednoznacznego określenia ludzkie potrzeby. Gąsowski rozmyśla zatem o bogach (choć raczej nie tych przez wielkie ""B"") i herosach, o transcendencji i jej poszukiwaniu, o symbolach, kulturze, rytuałach, życiu, śmierci i historii, którą niekiedy od mitu dzieli bardzo niewiele. Wszystko to przy akompaniamencie łopoczących peleryn, wybuchów i szczęku ścierających się w boju ostrzy. Być może pod przygodowym i awanturniczym kostiumem uda się dostrzec znacznie więcej.Paweł Gąsowski (ur. 23 listopada 1987 roku w Stargardzie, lipiańczyk i szczecinianin) ? literaturoznawca, kulturoznawca, doktor nauk humanistycznych, badacz, kolekcjoner, a przede wszystkim pasjonat komiksów, którym poświęcił swoją pracę magisterską (""Komiks jako narzędzie budowania mitu postmodernistycznego"", obronioną pod kierunkiem profesora Roberta Cieślaka), rozprawę doktorską (""Semiotyczna poetyka komiksu"", obronioną pod kierunkiem profesor Danuty Dąbrowskiej) oraz kilkadziesiąt publikacji naukowych (w tym książki ""Komiks i mit"" i ""Wprowadzenie do kognitywnej poetyki komiksu"", Wydawnictwo Instytut Kultury Popularnej, Poznań 2016) i popularnonaukowych. Inspiruje go popkultura, świat filmu i seriali, książki, sztuki plastyczne, gry komputerowe, muzyka, reklama i szeroko pojęte dyskursy współczesności. Komiksami jego życia niezmiennie pozostają: ""Arkham Asylum"", ""Scott Pilgrim"" i ""Amazing Spider-Man"" vol. 1 #338.

Jesteśmy świadkami narastania wielkiego społecznego gniewu. Jak możemy go przekształcić we wspólne działanie, zwłaszcza dziś w społeczeństwach zduszonych pandemią? Czy rozczarowanie współczesną formą demokracji liberalnej da się zamienić w pragnienie jej dogłębnej zmiany? Bohaterkami i bohaterami tej książki są: rewolucja francuska, punkowy duet Siksa, patologie liberalnych demokracji i słabości populizmów, czarny feminizm i projekty ratowania klimatu.

Imponujący zestaw haseł europejskiego i śródziemnomorskiego dziedzictwa. Pośród wątków i tematów znajdziemy w nim m.in.: mitologiczne bóstwa, bohaterów sag, legend, epopei, romansów, poematów, pieśni, żywotów, bajek, folkloru, dzieł literackich, legendarnych i historycznych twórców cywilizacji, słynne dynastie, rody, kobiety...

O TAKIM ŚREDNIOWIECZU NIKT JESZCZE NIE PISAŁ Co wówczas człowiek myślał o zwierzętach? Jak wyglądała praca dawnego zoologa i jego magiczne eksperymenty? Jak powstały wyobrażenia o ludzko-zwierzęcych hybrydach? Czy w średniowieczu istniały ogrody zoologiczne? Czy wierzono, że zwierzęta pójdą do nieba i należy je sądzić jak ludzi? Barwne opowieści o średniowiecznej faunie wzbogacone zostały o oryginalne ilustracje, które mogą wzbudzać zarówno śmiech, jak i przerażenie. Znaczną część autorka poświeciła opisom stworów fantastycznych: smoków, gargulców i jednorożców. Nie zapomniała też o ówczesnych wegetarianach. Wszystko to prowadzi do zastanawiającego wniosku: świat zwierząt oddziaływał na ludzi w średniowieczu silniej niż obecnie. Maja Iwaszkiewicz jest historyczką sztuki i mediewistką zakochaną w kulturze średniowiecznej i odszyfrowywaniu jej tajemniczego języka symboli. Próbuje zarazić tą miłością innych.

Czarnobyl jako symbol technologicznej katastrofy szczególnie w ciągu ostatnich lat zmienił swe oblicze.W 2019 r. Czarnobylską Strefę Wykluczenia odwiedziło 124 tys. osób z całego świata. Zona postrzegana jest dziś z jednej strony jako miejsce pamięci, z drugiej zaś jako atrakcja turystyczna, co nierzadko wzbudza wiele kontrowersji.

Fakty z tużpowojennej biografii Zbigniewa Herberta, najpierw studia w krakowskiej Wyższej Szkole Handlowej, a potem kilkumiesięczna praca w gdyńskim oddziale Narodowego Banku Polskiego, zainspirowały Józefa Marię Ruszara do postawienia zasadnego, a przy okazji oryginalnego pytania o znaczenie ekonomii w twórczości i życiu autora Pana Cogito. Niniejsza publikacja podejmuje szereg zagadnień związanych z ekonomicznym i praktycznym aspektem biografii Herberta. Źródłem informacji stały się przede wszystkim korespondencja, wypowiedzi wyjęte z wywiadów oraz wiedza na temat realiów życia w PRL. Ruszar zarówno omawia postawę poety wobec dwóch systemów gospodarczych – socjalizmu i kapitalizmu – w obrębie których i pomiędzy którymi dokonywały się jego życiowe wybory, „zapasy ze światem”, jak i przedstawia finansowe konsekwencje jego działalności literackiej. Książka ma jeden podstawowy walor – urealnia i zarazem rewiduje legendę o Herbercie jako „chudym literacie”. Obraz młodego, niedożywionego pisarza, „cierpiącego nędzę” i zmuszonego do pracy poniżej swoich kwalifikacji, utrwalił w świadomości czytelników Leopold Tyrmand w Dzienniku 1954. Ruszar dowodzi, że sytuacji finansowa poety, w latach 40. i 50. nieustabilizowana, zmieniła się wyraźnie na korzyść, gdy po wyjeździe na zachód Europy został odkryty przez tłumaczy, wydawców i czytelników – przede wszystkim niemieckich, w dalszej kolejności angielskich, holenderskich i francuskich, a potem amerykańskich. Wzrost popularności pomnażał zasób zagranicznych walut. Nigdy co prawda nie stał się literackim krezusem, ale dochody z tłumaczeń, kolejnych emisji słuchowisk, publicznych wystąpień w ramach promocyjnych tournées, licznych stypendiów i nagród pozwalały mu żyć tak, jak chciał – nomadycznie, w ciągłych podróżach, bez ograniczeń narzucanych przez stałą pracę zarobkową, jako freelancer (określenie badacza). (z recenzji wydawniczej dr. hab. Tomasza Tomasika)