Autorzy publikacji opisują dzieje Afryki ? począwszy od czasów pradziejowych poprzez okres wczesnych i późnych europejskich penetracji tego kontynentu aż po współczesne problemy polityczne ? oraz przedstawiają zagadnienia dotyczące historii podróżowania i odkrywania, a także zdobywania i kolonizacji. Tom zawiera również tekst poświęcony metodologii badań afrykanistycznych. Część artykułów została napisana na podstawie etnograficznych badań terenowych i obejmuje zjawiska współczesne, między innymi: seksualność i obrzędy przejścia kobiet z Mozambiku, działalność ludowych uzdrowicieli w Tanzanii czy prawo zwyczajowe w Afryce.
Człowiek w dialogu to drugi tom z cyklu Filozofia na tropie człowieka. Monografią otwierającą ten cykl była publikacja Człowiek. Filozoficzne wyzwanie, a zakończy go Przeszłość i przyszłość antropologii fundamentalnej – książka poświęcona projektowi Michaela Landmanna.
Określenie „człowiek w dialogu” przywodzi na myśl dialog, będący powszechnym medium porozumiewania się i komunikacji. Tymczasem dialog jest nie tylko rozmową (może być nawet bezsłowny), podobnie jak nie każda rozmowa jest dialogiem – w sensie, który przypomniany nam został za sprawą dwudziestowiecznej filozofii dialogu, a nawet dzięki niej doczekał się antropologicznej rehabilitacji i wydobycia z filozoficznej niepamięci. Człowiek jest podmiotem użytkującym język – w słowie mówionym i pisanym – i w ten sposób dającym wyraz swojej rozumności, ale to pozostaje oczywiste, przynajmniej od czasów Arystotelesa. Jednak słowo dialog, gdyby uwzględnić jego morfologię, ujawnia dwie prawdy, niezależne od siebie, a zarazem współtworzące szczególną jakość. Mówi ono, że „dia” jest nie tylko reminiscencją greckiego liczebnika, lecz także posiada inną etymologię, wskazującą na zapośredniczenie ludzkiego Ja przez Ty. Owo osobowe, interpersonalne Ty nie może zostać sprowadzone do żadnego To – nie dlatego i nie tylko dlatego, że taka procedura byłaby niebezpieczna czy kulturowo niestosowna. Przyczyna leży w fakcie międzyosobowego „zagadnięcia”, które za sprawą swego transcendentnego źródła dysponuje potencjałem zapewniającym możliwość pełnego uczłowieczenia tym, którzy stają się jego beneficjentami.
Ukazany przez dialogików paradoks polega na tym, że chociaż dialog nie jest żadnym poddającym się weryfikacji obiektem, kulturowym artefaktem ani żadną ontyczną realnością, to jednak – i właśnie dzięki temu – stanowi bezprecedensową okoliczność, która jako jedyna zdolna jest doprowadzić do ukonstytuowania się bytu ludzkiego. Ów odkrywany przez dialogików człowiek jest nie tylko istotą myślącą, mówiącą, formującą przestrzeń cywilizacyjno-kulturową oraz formowaną przez tę przestrzeń. Jest on ponadto kimś wyjątkowym i niepowtarzalnym – ludzką osobą.
Książka ukazuje wieloaspektowość problematyki związanej z poznawaniem ciała i cielesności. Sam tytuł sugeruje, że jest to pewien proces, który przebiega w czasie, zarówno jeśli chodzi o historię rozwoju myśli fenomenologicznej, jak i w aspekcie jego indywidualnego poznawania/przeżywania.
Autor skoncentrował się na wydobyciu różnicy między specyfiką francuskiej wersji fenomenologii, wywodzącej się od Edmunda Husserla, a tak zwaną fenomenologią materialną, której najważniejszymi przedstawicielami są Michel Henry i Jean-Luc Marion. Rozważania te przeprowadza w sposób bardzo dokładny, porównując ich poglądy, ale przede wszystkim pokazując to, co może nam pomóc w zrozumieniu podmiotowego charakteru ludzkiego ciała. Dokonuje tego na wielu płaszczyznach: ontycznej, epistemicznej, etycznej, teologicznej.
Cennym wkładem poznawczym Piotra Karpińskiego są jego ustalenia na temat fenomenologicznego pojmowania intersubiektywności, zwłaszcza gdy chodzi o jej wymiar odsłaniający się w relacji erotycznej. Ważnymi ustaleniami są również te dotyczące tak zwanego zwrotu teologicznego w fenomenologii francuskiej, o którym mówi Dominique Janicaud. Autor, przywołując poglądy Henry’ego i Mariona, próbuje pokazać, że nie jest to „teologizacja fenomenologii”, jak utrzymuje Janicaud, ale „fenomenologizacja teologii”. W tym celu analizuje szczegółowo zarówno poglądy Mariona, porównując je z głoszonymi przez Henry’ego, jak i dokonuje własnych konstatacji, że taka fenomenologizacja teologii jest możliwa, gdy bardziej doceni się rolę ciała w ujawnianiu pewnych fenomenów wymykających się badaniom nauk ścisłych. Zgłębiając odsłanianie się cielesności, można badać również fenomeny o charakterze religijnym.
Ks. prof. dr hab. Ryszard Moń
(z recenzji naukowej)
Traktat dotyczący roli religii w powstaniu i podtrzymywaniu kultury. Kunsztowna analiza dowodzi, że pojawienie się świętości musiało nastąpić wraz z zaistnieniem języka, koniecznego dla przetrwania społeczeństwa ludzkiego, w którym kod językowy zastępuje kod genetyczny.
To jedna z najbardziej znanych i polecanych publikacji akademickich na świecie,
W sposób przystępny i całościowy omawia, fizjologiczne, ewolucyjne i rozwojowe mechanizmy zachowań i przeżyć psychicznych,
Napisana barwnym językiem, z doskonale dobranym materiałem ilustracyjnym,
Wprowadza w świat na styku biologii i psychologii, wskazując na niezwykłą przydatność wiedzy z zakresu biologii w pracy przyszłego psychologa.
XXI wiek, to teoretycznie czas, gdy poziom wiedzy o świecie i o człowieku osiągnął wysoki poziom rozwoju. Tymczasem prawda okazuje się zupełnie inna. Wizja naszej rzeczywistości zdominowana jest przez poglądy wyłącznie materialistyczne oraz utarte schematy przekazywane przez środowisko, w którym dorastamy. W świetle wielu relacji i badań naukowych wiemy, że życie nie kończy się po śmierci, istnieją inne wymiary egzystencji oraz istoty, a rzeczywistość materialna na głębszym poziomie ma charakter metafizyczny. Materialistyczne podejście do świata sprawiło, że ludzkość zatraciła wiedzę na temat własnej wyższej natury. Pogoń za dobrami materialnymi przysłoniła nam prawdziwe wartości, sprowadziła na drogę pozornego dobrobytu.Książka ukazuje blokady percepcyjne wytworzone przez materialistyczną cywilizację XXI wieku. Na podstawie konkretnych dowodów wykazano, że człowiek, to istota wielowymiarowa, a świat wokół nas jest tylko pozornie fizyczny. Publikacja zabiera nas w podróż po różnych wymiarach rzeczywistości pokazując, że nie jesteśmy jedynymi mieszkańcami wszechświata. Brak równowagi w dzisiejszym świecie wynika z niezrozumienia roli człowieka na Ziemi, o której o dziwo wiedzieli nasi przodkowie.
Tom niniejszy opiera się w swym głównym zrębie na edycji "Osoby i czynu" z 1985 r., zawiera także uzupełnienia, których celem jest przedstawienie antropologii filozoficznej Karola Wojtyły w jak najpełniejszym kształcie.
Książka wpisuje się doskonale w dzisiejszą humanistykę, która przygotowała grunt dla wszystkich myślicieli zajmujących się antropologią światów słowno-muzycznych.
Autorka podjęła się monograficznego ujęcia memu internetowego z perspektywy pamięcioznawcy oraz mediologa. Cieszę się, że mogłam być pierwszym czytelnikiem takiego opracowania, którego Autorka jak mało kto w środowisku mediologiczno-kulturoznawczo-językoznawczym ma kompetencje, oczytanie, zasób poznawczy wystarczający do zamieszczenia na rynku wydawniczym monografii memu internetowego.
Z recenzji prof. dr hab. Iwony Loewe
Tematem monografii jest analiza wybranych autobiograficznych narracji autorstwa kobiet z perspektywy związków między matkami a córkami w kontekście relacji rodzinnych i artystycznych. Przedstawione badania dotyczą przede wszystkim tego, w jaki sposób relacje rodzinne wpływają na matczyną oraz córczyną twórczość literacką lub artystyczną i na odwrót – w jaki sposób życie artystyczne wpływa na relacje panujące w rodzinie. W ten sposób analizie poddane zostały te kategorie i problemy, które pojawiają się w literaturze jako skutek działania tych relacji. Celem przeprowadzanych rozpoznań było znalezienie i zinterpretowanie na zasadzie case studies tych duetów matek i córek, których teksty najlepiej odzwierciedlają charakterystyczny sposób tworzenia narracji o sobie i rodzinie.
Wybrane utwory poddano analizie w kontekście m.in. takich kategorii, jak córectwo, etyka troski, uznanie, epigenetyka, wstyd, empatia, topologie choroby, żałoba. Zinterpretowano również te specyficzne teksty lub prace autobiograficzne, które nie wpisują się w sztywne ramy gatunkowe. Należą one do tej grupy projektów i/lub narracji, które podkreślają różnorodność estetyk oraz konwencji tego hybrydycznego gatunku, jakim jest autobiografia. Rozpoznania i teorie różnych dziedzin wiedzy akademickiej zostały wykorzystane jako narzędzia analityczne. Zaliczają się do nich chociażby teoria i interpretacja literatury, gender studies, antropologia kultury, badania nad pamięcią i materialnością, analizy socjologiczne, koncepcje psychologiczne i psychoanalityczne, a także hipotezy podejmujące kwestie wpływu zmian społeczno-politycznych na literaturę autobiograficzną. Wszystko to przyczyniło się do stworzeniu metodologii uwzględniającej specyfikę badanych tekstów, odpowiadającą przekształceniom współczesnej literatury autobiograficznej.
Pasjonująca relacja ze zdumiewających doświadczeń i odkryć językoznawcy Daniela Everetta, w czasie gdy żył on wśród Piraha, niewielkiego plemienia Indian Amazońskich w centralnej Brazylii. Daniel Everett znalazł się wśród Piraha wraz żoną i trójką małych dzieci w nadziei, że nawróci ich na chrześcijaństwo, szybko jednak porzucił ten pomysł i wkrótce zaczął mieć obsesję na punkcie ich języka oraz jego kulturowych i językoznawczych konsekwencji. Książka jest swoistym apelem Everetta o zachowanie języków mniejszości. Uważa on język jako narzędzie kultury dlatego postrzega utratę języka jako coś więcej niż utratę abstrakcyjnego, arbitralnego zestawu symboli do komunikowania się, ale jako utratę zestawu rozwiązań uniwersalnych problemów życia: znaczenia, relacji i wartości.Wspaniała książka dla ludzi ciekawych wszystkiego (nie tylko dla lingwistów czy antropologów, którzy będą nią zachwyceni!) Mistrzostwo w swoim gatunku.
Książka ukazuje w rozległej perspektywie obraz kobiecości w kulturze europejskiej i światowej. Obraz ten wyłania się z tekstów pochodzących zarówno z początków ruchu kobiecego, jak i najnowszych, opisujących aktualne doświadczenie egzystencjalne kobiet w wymiarze globalnym i lokalnym. Publikacja naświetla problemy odległych kultur i bliskich, choć często nieznanych „małych” narodów naszego kontynentu, zwłaszcza obszaru Europy Środkowej. Z przedstawionych ujęć – mimo zróżnicowania historycznego i geograficznego – wyłania się obraz uderzającej symetrii losu kobiet żyjących w kręgu kultury zachodniej, bliskowschodniej, afrykańskiej i azjatyckiej.
******
A Woman in the Eyes of Women. Female (Auto) Narrations in Transcultural Perspective
The book shows the the picture of feminity in European and world culture, which emerges from the texts concerning the beginnings of women’s movement as well as in the recent publications, describing existential experience of women in local and global dimension. The publication explores the problems of distant cultures and close nations of our continent, especially Central Europe. The provided perspectives show a visible symmetry of fates of women living in Western, Middle East, African and Asian cultures.
Rosnące możliwości różnych form sztucznej inteligencji niepokoją ludzi od kilkudziesięciu lat. Stopniowo uzależniamy się od ciągłej asysty nowoczesnych technologii, jednak coraz doskonalsze metody uczenia maszynowego, dostępna i potężna moc obliczeniowa korzystająca z niewyobrażalnie wielkich zasobów danych każą zadawać sobie pytania: do czego doprowadzi ten szalony rozwój techniki? Jak będzie wyglądało społeczeństwo przyszłości? Czy ludzie wyginą? Czy grozi nam zniewolenie ze strony maszyn albo garstki polityków pragnących jeszcze większej władzy? Coraz wyraźniej widać, że AI staje się powoli narracją współczesności. Świat, jaki znamy, przestanie istnieć. Przed jakimi wyborami przyjdzie stanąć ludzkości już wkrótce i czy zdołamy wybrać dobrze?
Ponad 60 lat po ukazaniu się słynnej Cybernetyki Norberta Wienera 25 wyjątkowych umysłów naszych czasów postanowiło ponownie przyjrzeć się koncepcjom tego matematyka i filozofa. Efektem kilkuletnich dyskusji na temat umysłu, myślenia, inteligencji i sensu człowieczeństwa jest ten zbiór 25 esejów - znakomite, wyjątkowo wszechstronne wprowadzenie w krajobraz kluczowych problemów związanych z AI. O wartości tego dzieła stanowi zawarte w nim zderzenie różnych poglądów i punktów widzenia: autorami esejów są wybitni informatycy, robotycy, fizycy, ale również osoby związane z kulturą, filozofią i psychologią. To rzecz, która zmusza do szerszego spojrzenia na jedno z najważniejszych wyzwań naszych czasów.
W książce znalazły się poglądy o AI w wielu kontekstach:
ograniczeń uczących się maszyn
egzystencjalnego ryzyka i przyszłości ludzkiej inteligencji
możliwych zagrożeń dla społeczeństwa, demokracji, wolności
idei, kreatywności i sztuki
przyszłości naszej cywilizacji
Czym jest AI? Oto 25 punktów widzenia 25 błyskotliwych umysłów!
O autorze
John Brockman (redaktor publikacji) jest amerykańskim pisarzem i agentem literackim. Specjalizuje się w tematach związanych z nauką i najnowocześniejszymi technologiami. Założył Edge Foundation, organizację mającą na celu inicjowanie i ułatwianie współpracy ekspertów z wielu dziedzin. Jego pasją jest rozpowszechnianie najbardziej nośnych idei naukowych. Jest założycielem i dyrektorem Brockman Inc., agencji literackiej i programistycznej. Mieszka w Nowym Jorku.
W Matrycy profesor Robert Plomin, pionier genetyki behawioralnej, czerpiąc z naukowego dorobku całego życia, argumentuje, że DNA jest najważniejszym czynnikiem modelującym to, kim jesteśmy. Nasze rodziny, szkoły i środowisko są ważne, ale nie wpływają na nas w takim stopniu, co geny. To dlatego, dowodzi Plomin, nauczyciele i rodzice, zamiast próbować popychać dzieci w różnych kierunkach, powinni zaakceptować je takimi, jakimi są. Nawet wybierane przez nas otoczenie i wydarzenia odciskające na nas największe piętno, od rozwodu po uzależnienia, do pewnego stopnia wynikają z naszych genetycznych predyspozycji. Dzięki rewolucji DNA już niedługo na podstawie samego kodu genetycznego od momentu urodzenia będziemy w stanie przewidzieć, kim staniemy się w przyszłości.Prowokująca i dająca do myślenia nowa pozycja - Daily MailMatryca Plomina to najbardziej bezpośrednia i bezkompromisowa książka w tym temacie już teraz ma zadatki na współczesnego klasyka - Boston Review
W piśmiennictwie polskim istnieje kilka dobrych opracowań poświęconych historii starożytnego Izraela, napisanych przez rodzimych autorów i przetłumaczonych z języków obcych. Jednak żadne z nich nie ma zalet będących udziałem Starożytnego Izraela. Z szerokim zakresem poruszanej problematyki, obejmującej rozległą panoramę od początków patriarchalnych do 70 r. po Chr., idzie w parze głębia w jej potraktowaniu, zaś rzeczowości i erudycji towarzyszy jasność i precyzja wykładu. Duże znaczenie ma umiejętne przedstawianie rozmaitych stanowisk, punktów widzenia i poglądów, natomiast tam, gdzie pełna zgoda uczonych nie jest możliwa, pomaganie czytelnikowi w wyrabianiu własnej opinii na poruszane tematy. Ważne uzupełnienie tekstu stanowią mapy, wykresy i fotografie, które powiększają wiedzę i oddziałują na wyobraźnię.
Ks. prof. dr hab. Waldemar Chrostowski
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
W 1970 roku do publicznej obrony pracy doktorskiej przystąpiła Hanna Tadeusiewicz, obecnie już Profesor. Od tego wydarzenia minęło 50 lat. Monografia została opracowana z myślą o dostojnej Jubilatce, która poprzez swoją osobowość, pracowitość, systematyczność oraz liczne prace naukowe i organizacyjne w bardzo istotny, niezwykle pozytywny sposób wpłynęła na rozwój i kształt polskiej nauki o książce i bibliotece. Bibliologia i informatologia, dyscyplina funkcjonująca pod tą nazwą w obszarze nauk humanistycznych w latach 2011–2018, po reformie została włączona do nauk społecznych, tworząc wspólny obszar badawczy z szeroko pojętymi naukami o komunikacji społecznej i mediach. Naukowcy zajmujący się przedmiotami badań przynależącymi do bibliologii i informatologii wciąż jednak piszą teksty z pogranicza nauk humanistycznych i społecznych, koncentrując się na mediach (do których należy zaliczyć też książkę i bibliotekę), komunikacji społecznej, ale także na kulturze i historii, czasem na literaturze i języku. W publikacji zawarto teksty o charakterze interdyscyplinarnym, a wśród autorów znaleźli się bibliolodzy, informatolodzy, literaturoznawcy, historycy, językoznawcy i kulturoznawcy. Z pewnością zebrane w tomie artykuły okażą się wartościową lekturą dla badaczy i pasjonatów nauk humanistyczno-społecznych. Publikacja adresowana jest przede wszystkim do środowiska naukowego, ale również do studentów, bibliotekarzy i nauczycieli.
Antologia Rzeczowy świadek jest summą doświadczeń praktyczno-teoretycznych Kolektywu Kuratorskiego, nieformalnej wspólnoty akademickiej powołanej w 2015 roku przy Ośrodku Badań nad Kulturami Pamięci UJ. Publikacja przynosi rewizję kluczowej figury dyskursu pamięciologicznego – świadka. Stawiając pytanie o to, czy i na ile obiekty materialne (miejsca, przedmioty, rośliny) są w stanie świadczyć o dokonanej przemocy, grupa badaczy i badaczek krakowskich proponuje w istocie gruntowne przemyślenie obecności i swoistego życia rzeczy w kontekście wywołanych przez człowieka konfliktów wojennych i katastrof ekologicznych. Dzięki połączeniu koncepcji materialnego świadka z ideą dowodu rzeczowego autorzy uzyskują efekt oderwania przedmiotu od osoby ludzkiej i wyodrębnienia swoistej autonomii rzeczy, miejsca, krajobrazu. Katarzyna Grzybowska. Doktorantka w Katedrze Antropologii Literatury i Badań Kulturowych Wydziału Polonistyki UJ. Zajmuje się badaniem pamięci, zwłaszcza miejsc związanych z II wojną światową. Sylwia Papier. Doktorantka w Katedrze Antropologii Literatury i Badań Kulturowych Wydziału Polonistyki UJ. Zajmuje się performatywnym wymiarem świadectw Zagłady oraz związanymi z tym tematem projektami artystycznymi. Roma Sendyka. Pracuje na Wydziale Polonistyki UJ, prowadzi Ośrodek Badań nad Kulturami Pamięci. Zajmuje się teoriami badań literackich i kulturowych, w tym zwłaszcza badaniami nad kulturą wizualną i zjawiskami pamięci.
Język umiera wtedy, kiedy ludzie przestają nim mówić.
Głęboko w lesie deszczowym w Papui Nowej Gwinei jest maleńka wioska Gapun, w której mieszka 200 osób. Tylko 45 z nich mówi rdzennym językiem tayap i z roku na rok jest ich coraz mniej. Antropolog kulturowy Don Kulick postanawia udokumentować proces wymierania tego języka. Zafascynowany światem gapuńczyków, na przestrzeni trzydziestu lat powraca do wioski kilkakrotnie, a jego życie splata się z życiem mieszkańców.
Owocem tych spotkań jest pełna humoru opowieść o ludziach, ich problemach, radościach i smutkach. Autor niczym lokalny przewodnik oprowadza nas po wiosce, pokazując, jak to jest być częścią mikrospołeczności i mieszkać w niedostępnym miejscu, wyciętym niczym szczelina w samym środku tropikalnego lasu deszczowego. Książka Kulicka to zarazem otwierające oczy spojrzenie na wpływ zachodniej kultury na najdalsze zakątki naszego globu, a także opowieść o tym, jak ów antropolog zdał sobie w końcu sprawę, że czas pożegnać się z wioską i jej mieszkańcami.
Pasjonująca, niezmiernie wnikliwa, a przy tym bardzo zabawna książka Śmierć w lesie deszczowym wprowadza czytelników w świat, który w obliczu potężnych zmian wciąż trwa, o krok od całkowitego zaniku.
„Jeśli pragniesz doświadczyć kultury całkowicie odmiennej od własnej bez konieczności ruszenia się z fotela (nie wspominając o kosztach podróży), to ta książka stanowi doskonały wybór.”
The Washington Post
„Niezwykły wyczyn – porywająca opowieść nie tyle o antropologu, ile o pewnym plemieniu, dla którego życie jest zawsze tu i teraz”.
Marilyn Strathern, autorka książki Before and After Gender
„Głęboko ludzka opowieść o pozornie egzotycznym, obcym miejscu, które w istocie nie jest wcale takie obce. Kulick bywa zabawny, liryczny, melancholijny, a przy tym zawsze spostrzegawczy i empatyczny”.
Carl Hoffman, autor książki The Last Wild Men of Borneo
Don Kulick – antropolog kulturowy pracujący na Uniwersytecie w Uppsali. Kieruje programem badawczym Engaging Vulnerability (Wyjść naprzeciw słabszym). Prowadził szeroko zakrojone antropologiczne badania terenowe w Papui-Nowej Gwinei, Brazylii i Skandynawii. Otrzymał liczne granty i tytuły honorowe, w tym Stypendium NEH oraz Stypendium Guggenheima. Autor i redaktor kilkunastu książek poświęconych między innymi antropologii tłuszczu i życiu transpłciowych prostytutek.
Historia ciała, monumentalne dzieło francuskich historyków, pokazuje, w jaki sposób ciało staje się przedmiotem historii. Autorzy nie pomijają żadnej sfery: mówią o religii, medycynie, seksualności, sztuce i innych dziedzinach życia. Ewolucję wyobrażeń ciała w kolejnych stuleciach ukazują w perspektywie „konkretnego” człowieka danej epoki. W rozważaniach tych daje się już przeczuć ciało naszych czasów. Uwadze autorów nie umyka żaden krzyk, szmer, milczenie ani gest, który może powiedzieć coś o kondycji człowieka. Ciało ukazane zostaje we wszelkich możliwych stanach: w cierpieniu, pragnieniu, marzeniu, w relacji do innych ciał. Także, jak chciał Foucault, w relacji do samego siebie.
Prezentowana książka jest wielowątkowa. To podróż po różnych częściach naszego globu (od „kociej” dzielnicy Port Miejski we Wrocławiu, przez pokłady statków i okrętów, aż po odległe geograficznie Japonię czy Amerykę), różnorodnych przestrzeniach, w których obserwowane i analizowane są relacje międzygatunkowe: w więzieniach i schroniskach dla zwierząt, muzeach, dzielnicach portowych i domach, na kartach książek i fotografiach, wreszcie w narracjach opiekunów, karmicieli i wielbicieli. W tym bardziej metaforycznym sensie również w świecie mitów i wierzeń, w świecie literatury, filozofii.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
