W numerze [Contents]
Artykuły [Articles]
Adriana Rosocha, Robert Balas: Warunkowanie ewaluatywne: czy można mieć niespójne postawy? Próba częściowej replikacji badań Rydella i współpracowników [Evaluative conditioning: Can we have inconsistent attitudes? An attempt of partial replication of Rydell et al.], doi 10.7366/1896180020174201, s. 256–267;
Maciej Kościelniak, Przemysław Kubaszewski, Jarosław Piotrowski, Magdalena Żemojtel-Piotrowska: Zmiana w wyglądzie zewnętrznym polityka a jego wizerunek [The effect of changes in the facial appearance on politician image], doi 10.7366/1896180020174202, s. 268–279;
Dagmara Gawron: Jawna i ukryta konfrontacja z upiększoną wersją własnej twarzy a ocena własnego wyglądu i nastrój [Explicit and implicit confrontation with beautified face images and its impact on appearance and mood], doi 10.7366/1896180020174203, s. 280–292;
Joanna Sokołowska, Patrycja Śleboda: Zależność odwrotna: znaczenie afektu i wiedzy eksperckiej [The inverse relation: Affect vs. expertise], doi 10.7366/1896180020174204, s. 293–303;
Magdalena Szubielska, Kamila Dziopa: Media a rozwój pojęciowy: badanie nazywania zwierzęcych bohaterów filmów animowanych przez dzieci [Mass media and conceptual development: A study of naming animal cartoon characters by children], doi 10.7366/1896180020174205, s. 304–318.
Metody [Methods]
Karolina Świst: Skala opinii uczniów (Student Opinion Scale): analiza właściwości psychometrycznych [The analysis of psychometric properties of Student Opinion Scale], doi 10.7366/1896180020174206, s. 319–346.
Kto i dlaczego podejmuje ryzykowną aktywność w świecie przyrody? Czy trzeba mieć odpowiedni temperament, zapotrzebowanie na stymulację, opracowane mechanizmy opanowywania stresu i zarządzania ryzykiem, czy tylko odpowiednią motywację i przygotowanie…. Na takie pytania można poszukiwać odpowiedzi w dziele Piotra Próchniaka.
(…)
Autor sprawia wrażenie pasjonata zarówno aktywności przygodowej, jak i badań psychologicznych skupionych na tej tematyce. Obszernie omawia zagadnienia związane z ryzykiem w świecie przyrody i motywacją do podejmowania tego typu aktywności. Opisuje modele i przedstawia teorie wyjaśniające rekreacyjną aktywność przygodową, raportuje istniejące badania na ten temat.
(…)
Książka zainteresuje psychologów, pedagogów, socjologów, osoby zajmujące się sportem i rekreacją oraz liczne rzesze ludzi kochających przyrodę. Nie jest to dzieło popularnonaukowe ale napisane jest przystępnie i stąd może trafić do wielu potencjalnych odbiorców.
fragmenty recenzji wydawniczej prof. dr. hab. P.K. Olesia
Piotr Próchniak, doktor psychologii. Jego zainteresowania naukowe dotyczą ciekawości, eksploracji i przetrwania ludzi w środowisku przyrody. Jest autorem dziewięciu monografii i kilkudziesięciu artykułów naukowych opublikowanych zarówno w polskich, jak i zagranicznych czasopismach psychologicznych. Współpracuje z pracownikami naukowymi Arctic University (Norwegia), prowadząc badania na temat postaw społeczeństw wobec środowiska przyrodniczego. Jest członkiem Adventure Tourism Research Association.
Justyna Pokojska w pełni przekonuje do podstawowego dla pracy założenia, że to charakter granicy decyduje o ładzie społecznym wśród mieszkańców pogranicza. W rozważaniach konsekwentnie sięga do wielu aspektów życia codziennego, poddając analizie cztery rodzaje relacji – rodzinne, religijne, sąsiedzkie i gospodarcze. Należy przy tym podkreślić, że każda z nich została potraktowana z uwzględnieniem wewnętrznego zróżnicowania.
z recenzji prof. dr. hab. Zbigniewa Kurcza
Prezentowana książka jest bogatym w warstwie empirycznej i oryginalnym studium funkcjonowania społeczności transgranicznych i pogranicznych, opartym na dobrej znajomości historii regionu, sprawnym wykorzystaniu teorii społecznej oraz gruntownych badaniach własnych (…). Mimo zachowania w pracy godnej pochwały rzeczowości i powściągliwości, Autorka zdradza w niej również fascynację regionem, będącym przedmiotem jej badań. Nie dostrzegam w tym bynajmniej uchybienia, uważam wręcz, że dzięki temu otrzymaliśmy pracę rzetelną, napisaną dodatkowo w sposób niebywale przystępny i zachęcający do lektury.
z recenzji dr. hab. Marcina Lubasia
Justyna Pokojska – socjolog, doktor nauk społecznych, adiunkt w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego i koordynator programu Jobs & Skills for the Future w DELab UW. Dwukrotna stypendystka Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Pasjonatka badań terenowych. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół kwestii budowania i podtrzymywania tożsamości kulturowych i etnicznych, szczególnie w kontekście postępujących zmian cywilizacyjnych i technologicznych.
Dlaczego tak jest, że jeden system ulega zniszczeniu, a inny ma zdolność do przetrwania?
Czy możliwa jest polityka odporności i elastyczności w obliczu gwałtownych zmian i fali szoków?
Czy destrukcja może być twórcza?
Agnieszka Rothert odpowiada na te pytania w sposób prowokacyjny i niekonwencjonalny. Wszechświat, rafy koralowe, ulice miast, ludzki mózg i ciało – wszędzie tam widoczne są wspólne cechy i prawidłowości. Formują ślady, które można wykorzystać do tworzenia drogowskazów politycznych. Tu i teraz – po to, żeby lepiej radzić sobie w przyszłości.
Autorka wykorzystuje idee z różnych dziedzin nauki. Przywołuje takie pojęcia, jak złożoność, odporność, ewolucja, adaptacja, zakłócenie, twórcza destrukcja, katastrofa. Zostały one zaadoptowane, zmiksowane i zwizualizowane w celu pokazania, że
WSZYSTKO JEST ZE SOBĄ POŁĄCZONE i KONIEC JEST POCZĄTKIEM.
Agnieszka Rothert – doktor habilitowana, profesor UW, politolożka, kierowniczka Zakładu Instytucji Europejskich, Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Autorką licznych artykułów oraz kilku książek na temat zastosowania teorii złożoności, analizy sieciowej w naukach politycznych, zarządzania transnarodowego, innowacji i kreatywnego myślenia, m.in. Emergencja rządzenia sieciowego (2008), Dezagregacja polityki (2010), Power of Imagination. Education, Innovations and Democracy (2016).
In the current book, the Author discusses the latest findings related to the theory of organisation, public management and inter-organisational collaboration. She identifies conditions and motivational patterns which increase the effectiveness of inter-organisational collaboration in the public safety management system. Using a methodology that integrates various concepts and approaches, she develops her own, innovative model of collaboration. She examines factors that impact her model’s efficiency, demonstrating that it is not only determined by legal regulations and procedures, but also by social, organisational and situational conditions.
“Publications such as this one, discussing a specific management system, are relatively rare in the field of inter-organisational collaboration. Therefore, the work by Katarzyna Sienkiewicz-Małyjurek deserves recognition.”
excerpt from a review by dr hab. Ewa Bogacz-Wojtanowska
Katarzyna Sienkiewicz-Małyjurek – Doctor of Economics with the specialisation in management sciences. Assistant Professor in the Institute of Management, Administration, and Logistics of the Faculty of Organisation and Management of the Silesian University of Technology. She specialises in public management, including theory of collaboration, coordination theory, and management systems and methods. She conducts research related to public safety management and crisis management. She is the author of many scientific articles and publications, among others: “Bezpieczeństwo publiczne. Zarys problematyki” [Public safety. An outline of the problematic aspects] (2nd edition – 2011; with Zygmunt T. Niczyporuk) and “Skuteczne zarządzanie kryzysowe” [Effective crisis management] (2015). A participant of international scientific conferences.
W numerze [Contents]
Jan Lichtarski, Dominika Bąk-Grabowska: Zarządzanie publiczne – rozważania o granicach [Public management – Deliberations concerning boundaries], doi 10.15678/ZP.2017.40.2.01, s. 7–16;
Józef Szabłowski: Innowacje w szkolnictwie wyższym jako podstawa modernizacji sektora [Innovation in higher education as the basis for the modernization of the sector], doi 10.15678/ZP.2017.40.2.02, s. 17–32;
Ewa Glińska: Angażowanie interesariuszy w proces brandingu miasta – teoria versus praktyka [Stakeholders’ involvement in the process of city branding – Theory versus practice], doi 10.15678/ZP.2017.40.2.03, s. 33–49;
Beata Irma Buchelt, Joanna Anna Jończyk: Powiązania kultury organizacyjnej i zarządzania zasobami ludzkimi w szpitalach publicznych [The relationship between human resource management and organizational culture in public hospitals], doi 10.15678/ZP.2017.40.2.04, s. 50–64;
Wojciech Kowalik: Partycypacja w zarządzaniu organizacjami publicznymi na przykładzie gminnych instytucji kultury [Participatory management in public institutions – The case of communal cultural organizations], doi 10.15678/ZP.2017.40.2.05, s. 65–79.
Artykuły [Articles]
Janusz Reykowski: Przemoc a realizacja celów grupowych: perspektywa makropsychologiczna [Violence as the recurring means of reaction in group conflicts: Societal perspective], doi 10.7366/1896180020174101, s. 112–129;
Paulina Szostek: Zazdrość romantyczna: kluczowe koncepcje teoretyczne i narzędzia pomiaru [Romantic jealousy: Main theoretical conceptions and measurement instruments], doi 10.7366/1896180020174102, s. 130–141;
Robert Balas, Joanna Sweklej: Rola procesów asocjacyjnych i formułowania sądów w nabywaniu i ekspresji postaw [The role of associative and propositional processes in attitude acquisition and expression], doi 10.7366/1896180020174103, s. 142–155;
Andrzej Falkowski, Maria Sidoruk-Błach: Siła cech negatywnych w kształtowaniu się podobieństwa: implikacje dla budowania wizerunku marki miasta [The strength of negative features in shaping similarity: Implications for creating the brand image of a city], doi 10.7366/1896180020174104, s. 156–165;
Aleksandra Pilarska, Anna Suchańska: Problem adaptacyjnej wartości empatii w kontekście jej związków z poziomem organizacji osobowości [The adaptive value of empathy in the context of its relation to the personality organization level], doi 10.7366/1896180020174105, s. 166–174;
Nina Ogińska-Bulik, Magdalena Kobylarczyk: Rola zasobów osobistych i społecznych w kształtowaniu poczucia jakości życia u nastolatków – wychowanków domów dziecka [The role of personal and social resources in the development of a sense of the quality of life in adolescents-children’s homes], doi 10.7366/1896180020174106, s. 175–184.
Metody [Methods]
Alan Mandal, Marcin Moroń: Skala typów przywiązania do miejsca według typologii Davida M. Hummona (1992): ustrukturyzowana jakościowa metoda badania przywiązania do miejsca zamieszkania [Type of Place Attachment Scale based on Hummon’s (1992) typology: A structured qualitative method of place attachment measurement], doi 10.7366/1896180020174107, s. 185–204;
Gabriela Czarnek, Piotr Dragon, Paulina Szwed, Bogdan Wojciszke: Kwestionariusz przekonań politycznych: własności psychometryczne [Political Beliefs Questionnaire: Psychometric properties], doi 10.7366/1896180020174108, s. 205–222;
Anita Zbieg, Aleksandra Słowińska, Błażej Żak: Siła relacji interpersonalnej: wstępna weryfikacja koncepcji i metody pomiarowej [Strength of interpersonal relations: Introductory verification of the concept and measurement method], doi 10.7366/1896180020174109, s. 223–239.
Niniejszy tom esejów stanowi kontynuację opublikowanego w 2015 r. zbioru Prawo i literatura. Szkice, poświęconego tematyce prawnej w literaturze polskiej XIX w. Tym razem przedmiotem analizy (…) stały się wybrane utwory literackie okresu międzywojennego. Podobnie jak w przypadku poprzedniego tomu staraliśmy się sięgać po różne gatunki (…) i tematykę w różny sposób odnoszącą się do rzeczywistości ówczesnej Polski. Mamy świadomość tego, że ta panorama nie jest kompletna, że brakuje w niej wielu ważnych autorów i ważnych utworów, ale wydaje się, że omówione przykłady dają dostatecznie dużo materiału do ogólniejszych spostrzeżeń dotyczących zarówno oceny prawa i jego roli w świadomości społecznej II Rzeczypospolitej, jak i sposobu traktowania prawa jako tworzywa literackiego, zrozumiałego i atrakcyjnego dla czytelników. Pamiętajmy przy tym, że czasy II Rzeczypospolitej to okres budowy od podstaw, w dramatycznych niekiedy okolicznościach, instytucji polskiej państwowości i ujednolicanego prawa. W dziełach literackich jak w lustrze, a niekiedy jak w krzywym zwierciadle zobaczyć możemy niebezpieczeństwa towarzyszące tym wielkim zadaniom.
Ze wstępu Marka Wąsowicza
Autorzy omawiają wątki prawne w utworach: Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, Witolda Gombrowicza, Juliusza Kadena-Bandrowskiego, Zofii Nałkowskiej, Adama Nasielskiego, Tadeusza Rittnera, Jerzego Szaniawskiego, Juliana Tuwima i Stefana Żeromskiego.
Czy polska diaspora na Islandii przetrwa i stanie się trwałym elementem krajobrazu społecznego wyspy, czy będzie zjawiskiem efemerycznym? Jaki jest profil organizacji polonijnych na Islandii? Jak globalizacja, transnarodowość współczesnych migracji i rozwój technik telekomunikacyjnych wpływają na charakter i formy działania nowych diaspor? Jak Polacy poradzili sobie w czasie kryzysu ekonomicznego na wyspie? Islandia nie chce należeć do Unii Europejskiej, mimo negatywnych doświadczeń związanych z kryzysem 2008 r. Jakie są tego powody? Dlaczego wyspiarze do początków XX w. realizowali agrarny model rozwoju, kompletnie nieprzystający do warunków przyrodniczych, który doprowadził do ubóstwa i wielokrotnie do klęsk głodu, a dopiero w XX w. zdecydowali się oprzeć model gospodarczy na rybołówstwie? Czy pomysłem na rozwój w XXI w. jest turystyka, która ma zastąpić marzenia z początku XXI w. o byciu centrum finansowym Europy?
Na te i wiele innych pytań autorka odpowiada w sposób zajmujący, kompetentny i komparatystyczny, porównując sytuację polskiej diaspory na Islandii z sytuacją Polonii w innych krajach, prezentując islandzki proces narodowotwórczy w odniesieniu do procesów narodowotwórczych innych „małych i młodych” narodów europejskich. Książka jest wielowymiarowym opisem polskiej społeczności na Islandii, czerpiącym z kilkuletnich badań empirycznych, i fascynującą opowieścią o oryginalności i odrębności tego wyspiarskiego kraju.
Małgorzata Budyta-Budzyńska – socjolog i politolog, ekspert w dziedzinie polityki narodowościowej w Europie Środkowej i Wschodniej, zajmuje się problematyką migracji. W latach 1992–2008 pracownik naukowy Instytutu Studiów Politycznych PAN, od 2008 r. pracownik naukowy i nauczyciel akademicki w Collegium Civitas, kierownik kilku projektów badawczych dotyczących mniejszości narodowych i polskiej diaspory na Islandii. Autorka artykułów i książek na tematy narodowościowe i migracyjne, m.in.: Mniejszości narodowe – bogactwo czy problem? (2003), Socjologia narodu i konfliktów etnicznych (2010), Integracja czy asymilacja? Polscy imigranci na Islandii (2011).
Będzie mowa o Polakach, także o Polkach, o naszym szczęściu i nieszczęściu, o bardziej lub mniej udanym życiu w III Rzeczypospolitej. I tym głównie ta publikacja różni się od kilku wydanych ostatnio w Polsce prac o szczęściu, przede wszystkim amerykańskich autorów. Nie chcę przez to powiedzieć, że jest w niej więcej prawdy o nas, ale jest w niej niewątpliwie więcej o nas i bardziej o nas. Prawdy o społeczeństwie amerykańskim często nie są prawdami uniwersalnymi. (…) Większość dowiedzionych na świecie mnóstwem badań prawidłowości nas także obejmuje, ale istotne jest, czy my sami o tym wiemy i – co ważniejsze – czy to na sobie sprawdziliśmy. Niniejsza książka jest takim sprawdzianem i zarazem poszukiwaniem tych aspektów, w których pozostajemy jednak odmienni. Nie żeby się tą odmiennością chwalić czy martwić. Po prostu, dobrze byłoby wiedzieć, jacy jesteśmy naprawdę.
ze Wstępu
Książka Janusza Czapińskiego ma charakter unikalny, stanowi:
• wnikliwe odzwierciedlenie typu badań prowadzonych w zakresie bujnie rozwijającej się psychologii pozytywnej;
• kompendium wiedzy uzyskanej w toku mało znanych współczesnych badań nad szczęściem – wiedzy o korelatach i uwarunkowaniach poczucia szczęścia, a także o uczestniczących w tych badaniach ludziach (różnych narodowości i kultur);
• potężny stymulator pytań o naturę człowieka;
• układ odniesienia dla dalszych empirycznych poszukiwań zróżnicowania przyczyn i przejawów dobrego życia.
z recenzji prof. Marii Jarymowicz
Janusz Czapiński – psycholog społeczny, emerytowany profesor Uniwersytetu Warszawskiego i prorektor ds. nauki Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Warszawie. Od 2000 r. kieruje cyklicznie przeprowadzanymi badaniami warunków i jakości życia Polaków (Diagnoza społeczna), autor dziesiątków artykułów, w 2005 r. pod jego redakcją ukazała się Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka.
Autorka stara się znaleźć odpowiedzi na następujące pytania:
– Czy lękowe style więzi są koniecznym i wystarczającym predyktorem rozwoju „emocjonalnej ślepoty” i dysocjacji?
– W jakich warunkach bezpieczne przywiązanie stanowi fundament adaptacyjnego radzenia sobie z konsekwencjami traumy, a w jakich nie chroni już wystarczająco efektywnie?
– Czy dezintegracja psychiczna, będąca skutkiem skłonności do patologicznej dysocjacji, sprzyja zaburzeniom afektywnym, analizowanym w książce na przykładzie uzależnienia od alkoholu?
– Jak to się dzieje, że powiązane ze sobą aleksytymia i dysocjacja, pełniąc rolę nieadaptacyjnych mechanizmów radzenia sobie z emocjami negatywnymi – głównie lękiem i złością – utrudniają radzenie sobie z przeciwnościami opartymi na refleksji i samokontroli oraz wręcz blokują dojrzałe relacje z innymi?
Książka ta przeznaczona jest dla przedstawicieli psychologii klinicznej, neurokognitywistyki, psychologii poznawczej i psychologii rozwoju człowieka, psychoterapeutów, psychotraumatologów, terapeutów uzależnień. Publikacja adresowana jest także do osób zainteresowanych wpływem stylów więzi na rozwój emocjonalny człowieka, również w kontekście tworzenia bliskich relacji w dorosłości – w tym związków romantycznych.
Elżbieta Zdankiewicz-Ścigała – psycholog, dr nauk humanistycznych, pracuje na Uniwersytecie SWPS w Warszawie. Autorka artykułów i książek naukowych z zakresu uwarunkowań rozwoju psychicznej reprezentacji emocji w normie i patologii (aleksytymii) oraz zaburzeń po stresie traumatycznym. Realizuje projekty badawcze w obszarze wpływu traum na rozwój PTSD i innych zaburzeń związanych z konsekwencjami traum złożonych. Kieruje autorskimi studiami podyplomowymi na Uniwersytecie SWPS: Psychologia kryzysu i interwencji kryzysowej oraz Psychotraumatologia. Od kilkunastu lat nieprzerwanie zajmuje się praktyką kliniczną, specjalizując się w psychoterapii osób, które doświadczyły traum złożonych. Jest członkiem m.in. Polskiego Towarzystwa Psychologicznego i European Society for Traumatic Stress Studies.
Książka Witolda Klausa jest niezwykle interesującą próbą przedstawienia problemu przemocy domowej wobec kobiet z perspektywy multikulturowej. Próbą zdecydowanie udaną. Książka zawiera nie tylko opis problemu, lecz także jego uwarunkowań i konsekwencji. Autor wykazuje również jak skomplikowanym zagadnieniem jest stworzenie systemu skutecznej reakcji społecznej, gdy mamy do czynienia z problemami silnie związanymi ze zróżnicowaniem kulturowym. (…) Szczególną wartością książki jest wnikliwa analiza zagadnienia przemocy wobec migrantek przeprowadzona na podstawie niezwykle bogatej literatury dotyczącej badań zagranicznych przeprowadzanych w krajach, w których populacja migrantów jest od dawna bardzo liczna. Prezentacja materiału badawczego poprzedzona jest pogłębioną analizą zagadnienia przemocy wobec kobiet w jej wielu aspektach (uwarunkowania, przejawy, reakcja społeczna). Dzięki temu podstawowy problem badawczy zyskuje niezbędną perspektywę.
Z recenzji dr hab. Anny Kossowskiej
Książka jest opracowaniem bardzo ważnym i cennym. Decyduje o tym zarówno aktualność tematu, jak i wartość naukowa tekstu zawierającego pogłębioną analizę prawnych oraz kryminologicznych aspektów zagadnienia. Na szczególne podkreślenie zasługuje logiczna struktura pracy oraz waga wyników przeprowadzonych przez Autora innowacyjnych badań empirycznych, a także trafne wnioski, zmierzające do stworzenia skutecznego systemu ochrony i wsparcia migrantek, doświadczających przemocy ze względu na płeć. Opracowanie (…) ma więc duże walory zarówno teoretyczne, jak i praktyczne. Jest też interesująco napisane, tak że może stać się znakomitą lekturą również dla osób interesujących się problematyką multikulturowości spoza grona specjalistów. (…) Przedstawienie metodologii badań (…) oceniam bardzo wysoko: mało, że nie budzi żadnych zastrzeżeń, to nawet – moim zdaniem – może służyć jako wzór dla innych Autorów.
Z recenzji prof. dr hab. Eleonory Zielińskiej
Witold Klaus – doktor nauk prawnych, adiunkt w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk oraz w Ośrodku Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego, prezes Stowarzyszenia Interwencji Prawnej, sekretarz Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Kryminologicznego im. prof. Stanisława Batawii, stypendysta Max Planck Society for the Advancement of Science oraz rządu USA, laureat II Nagrody w XLIV Ogólnopolskim Konkursie „Państwa i Prawa” na najlepsze prace habilitacyjne i doktorskie z dziedziny nauk prawnych w 2009 r., autor wielu prac z zakresu kryminologii, polityki kryminalnej, wiktymologii, praw człowieka, migracji i uchodźstwa.
Badanie aktywistów i działaczy Solidarności Rolników Indywidualnych miało całościowy, nie lokalny charakter. Nasz projekt był pogłębionym badaniem jakościowym, jak mówią socjologowie. Opierał się na wywiadach indywidualnych i zbiorowych, będących specjalnym doświadczeniem także dla samych badaczy terenowych. Mimo że w praktyce zebraliśmy ich kilkadziesiąt, staraliśmy się tak dobrać rozmówców, aby móc stworzyć wizerunek całego ruchu Solidarności Rolników, powstałego z połączenia trzech niezależnych, lokalnych inicjatyw związkowych mieszkańców wsi. Nasze badanie opisuje proces tworzenia niezależnej organizacji związkowej przez pryzmat opowieści jej uczestników po wielu latach od tamtych wydarzeń. W związku z tym jest ono zarazem badaniem społecznej pamięci o zjawisku, które jako ruch Solidarności wpisało się nie tylko w polską historię, lecz także w historię świata. Dawne doświadczenie staraliśmy się skonfrontować z tym, co tworzy naszą współczesność. Niektórzy oceniają krytycznie, a może nazbyt krytycznie dorobek Polaków w latach po 1989 roku, ale większość materiałów pokazuje również wielką zmianę, której doświadczyliśmy. Analizujemy też przyczyny, dla których jest czasem tak źle osądzana. Mamy nadzieję, że to, co udało nam się utrwalić będzie służyło w przyszłości innym badaczom, w tym historykom, którzy w coraz większym stopniu, wzorem socjologii, korzystają ze świadectw mówionej historii.
prof. dr hab. Ireneusz Krzemiński
W tomie publikują:
Marcin Jóźko, Ireneusz Krzemiński, Krzysztof Martyniak, Wojciech Ogrodnik, Jowita Wiśniewska.
Praca należy do tego rodzaju przedsięwzięć badawczych, które w wy-raźny sposób łączą refleksję teoretyczną z analizami empirycznymi. (…) Tak więc wypada pozytywnie ocenić zamierzenie Autorki. Studium empirycznie zorientowanego socjologa przynieść bowiem może argumenty, pozwalające na weryfikację niektórych tez i często nie ugruntowanych przekonań, dotyczących formuły i funkcji dobroczynności w zaawansowanej nowoczesności.
z recenzji prof. Zbigniewa Bokszańskiego
Katarzyna Górniak swą książkę poświęciła kategorii dobroczynności, która stanowi odpowiedź na mechanizm wykluczenia społecznego. Podjęto w niej rozważania nad działaniami praktykowanymi przez organizacje społeczne na rzecz osób doświadczających wykluczenia społecznego i nad tym, jak te organizacje przystosowują się do współczesnych wyzwań, jaką ofertę pomocy i wsparcia przygotowują. Stawiane jest pytanie o kształt współczesnej dobroczynności realizowanej w Polsce i wyrażanej poprzez działania organizacji pozarządowych. Inne pytania, to: jakie zmiany zachodzą we wzorach ich działalności, jaki rodzaj systemu tworzą, jak organizacje społeczne reagują na problematykę wykluczenia, jak ją traktują, jak definiują osoby, do których kierują swoje działania.
Całość dociekań Autorki koncentruje się zatem wokół problemu, który skrótowo można ująć: dobroczynność w kontekście wykluczenia.
Katarzyna Górniak – socjolożka, jest adiunktem na Wydziale Administracji i Nauk Społecznych Politechniki Warszawskiej. Zajmuje się badaniem ubóstwa, wykluczenia społecznego i nierówności społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem wymiaru kulturowego oraz analiz dyskursu wokół tych zjawisk. Autorka licznych opracowań i publikacji dotyczących tych obszarów tematycznych.
Monografia podejmuje pierwszą w literaturze polskiej próbę kompleksowego oraz interdyscyplinarnego ujęcia problematyki intencjonalnych, dowolnych działań człowieka, których regulacją zajmuje się specyficzny system współcześnie zwany funkcjami wykonawczymi. Jak wyjaśniono w książce, wywierają one integrujący i organizujący wpływ na procesy poznawcze, które ostatecznie nadają zachowaniu celowy, zorganizowany i kontrolowany charakter. Nadrzędna i regulacyjna rola funkcji wykonawczych w systemie poznawczym wynika z ich szczególnego usytuowania między umysłem, czyli szeroko pojętym myśleniem i wiedzą, a działaniem, czyli zespołem realizowanych czynności. Książka przeznaczona jest dla przedstawicieli neuropsychologii, psychologii klinicznej, psychologii poznawczej, medycyny, w tym lekarzy dostrzegających behawioralny aspekt patologii mózgowej, oraz rehabilitantów starających się przywrócić pacjentom umiejętność samodzielnego radzenia, czy wreszcie studentów psychologii, medycyny i neurobiologii. Publikacja adresowana jest również do osób zainteresowanych mózgowymi mechanizmami aktywności sprawczej człowieka w życiu codziennym.
Nagość jest czymś, co się zauważa, co przykuwa uwagę, przynajmniej osób doświadczających jako normy ubrania. Ale czy na pewno wiemy jak ludzie doświadczają nagości własnej? Jak doświadczają nagości innych? Czego szukają w nagości innego i jak znają własną nagość? Tylko na pierwszy rzut oka odpowiedzi są proste i banalne. To prawda, że w naszym kręgu kulturowym jest ona doświadczeniem w dużej mierze subiektywnym, intymnym i prywatnym. Autorce książki udaje się udowodnić, że ma też inną stronę. Codzienność ubrania skutecznie przesłania fakt, że nagość powstała w społecznej fabryce, która wytwarza kody i język narracji o niej, miejsca i ich charakter, sposoby postępowania i uczucia, oczekiwania względem innych, a nawet klasyfikacje i hierarchie.
Autorka pokazała, że nasze doświadczenia związane z nagością nie są dowolne ani zindywidualizowane w takim stopniu, jak zwykło się sądzić, są „pochłonięte” przez instytucje i historię, które nadają im kształt i znaczenie. Jest to praca prawdziwie socjologiczna. Pozwala również obejrzeć warsztat i rozterki badacza mierzącego się z ludzką intymnością.
Ewa Banaszak – doktor nauk humanistycznych (w zakresie socjologii). Czasem socjolog, a czasem socjolożka, absolwentka UAM w Poznaniu, doktorat obroniła na Uniwersytecie Wrocławskim, pracuje w Instytucie Socjologii UWr. Współredaktorka prac zajmujących się ciałem, cielesnością, seksualnością, płcią społeczno-kulturową oraz autorka i współautorka artykułów z socjologii ciała. Obszary jej zainteresowań są dość zróżnicowane: od kultury, komunikacji społeczno-kulturowej, socjologii ciała po ubranie i modę. Obecnie zajmuje się dociekaniami związanymi z ubraniem codziennym (Wrocław Fashion Project) oraz badaniami Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016. Prześladują ją myśli o kolejnym projekcie badawczym dotyczącym intymności. Nie ma czasu wolnego, ale lubi: własne życie prywatne, uprawianie ski-touringu i bycie na usługach dwóch leciwych kotek.
O przemianach polityki państwa w obszarze bezrobocia zwykło mówić się abstrakcyjnie i bezosobowo, analizując przepisy, statystyki i struktury organizacyjne. Autorka proponuje czytelnikom inne spojrzenie. Inspirując się badaniami street-level bureaucracy oraz francuską myślą krytyczną, patrzy na przemiany państwa opiekuńczego z perspektywy miejsc, osób i sytuacji, które politykę publiczną konkretyzują. Opowiada o codziennych czynnościach pracowników służb zatrudnienia oraz pokazuje, jak w systemie instytucji poruszają się bezrobotni. Takie spojrzenie ujawnia mechanizmy sprawowania władzy oraz trudności w realizacji praw socjalnych. Książka pomaga też zrozumieć, jak działają inne instytucje publiczne: szkoła, szpital, sąd czy policja.
Praca twórczo wpisuje się w dyskusję nad funkcjonowaniem polityki rynku pracy. Jest nowatorska i od kuchni pokazuje relacje między urzędnikami i bezrobotnymi.
prof. Wielisława Warzywoda-Kruszyńska, Uniwersytet Łódzki
Książkę wyróżnia rozległość przeprowadzonych badań, umiejętność wyciągania wniosków ogólnych, które daje się zastosować do innych krajów, wyjątkowo trafny wybór ramy teoretycznej oraz oryginalne ujęcie zagadnienia.
prof. Thierry Berthet, Université de Bordeaux
Świetnie osadzona w teorii. Otwiera oczy na kwestie mało uwzględniane w Polsce. Wzorzec dla innych w prowadzeniu analizy i wyciąganiu wniosków.
dr hab. Andrzej Zybała, Szkoła Główna Handlowa
Karolina Sztandar-Sztanderska, socjolożka, pracuje w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Interesuje się przemianami państwa opiekuńczego, stosowaniem technologii informacyjnych w sektorze publicznym oraz francuską myślą społeczną. Warsztat badawczy doskonaliła w paryskim Sciences Po oraz na uniwersytetach w Oldenburgu i Sztokholmie.
Włodzimierz Herman opowiada o swoim życiu i fascynacji przenikaniem się dwóch kultur, polskiej i żydowskiej, z których się wywodzi. Opowieść tę ilustruje własnym przekładem dramatu Dybuk An-skiego. Czytelnik odnajdzie w tej książce obraz świata, którego już nie ma, lecz który żyje nadal w ludzkiej pamięci, w malarstwie, muzyce, w dziełach literackich i w dalszym ciągu wpływa na stosunki polsko-żydowskie.
Włodzimierz Herman, ur. w 1937 r., ukończył historię na Uniwersytecie Wrocławskim i reżyserię w PWST w Warszawie, reżyser i kierownik artystyczny Studenckiego Teatru Kalambur we Wrocławiu (1962–1968). Po studiach pracował jako reżyser w Teatrze Polskim we Wrocławiu. W 1970 r. w związku z falą politycznego antysemityzmu w Polsce wyemigrował i osiadł ostatecznie w Danii, gdzie po okresie pracy reżyserskiej w Zurychu zrealizował ponad sto produkcji na scenach eksperymentalnych i w większych teatrach.
Reżyserował m.in. prapremiery sztuk polskich i rosyjskich autorów. Swoje projekty artystyczne realizował na scenach Teatru Królewskiego w Kopenhadze, inscenizował Hamleta (we współpracy z Janem Kottem), reżyserował Ambasadora Sławomira Mrożka (prapremiera europejska), dla Teatru Radia Duńskiego przygotował słuchowiska na podstawie Szewców Witkacego i jednoaktówek Mrożka. Reżyserował w Nowym Jorku, Moskwie, Budapeszcie i w Szwecji.
W 2000 r. został odznaczony przez Prezydenta RP Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi za wkład w polską kulturę i promowanie polskiego teatru za granicą.
Po przejściu na emeryturę nadal uczestniczy w życiu kulturalnym i teatralnym oraz udziela się w środowisku polskim i żydowskim Danii. Opublikował pierwszy przekład z języka jidysz na duński sztuki Dybuk. Między dwoma światami An-skiego (Multivers, Kopenhaga 2012). Został laureatem prestiżowej nagrody teatralnej im. Hermana Banga, a po wieloletniej przerwie w kontaktach z polskim teatrem zaprezentował w Warszawie w 2014 r. swój filozoficzno-literacki kabaret Kierkegaard, czyli z papierów jeszcze żyjącego, we współpracy z aktorami warszawskiego Teatru Narodowego. Jego książkę Filozof na scenie, czyli moja przygoda teatralna z Kierkegaardem. Wrocławska nostalgia wydano we Wrocławiu (ATUT 2015).
Prezentowana książka stanowi studium z zakresu krytycznej socjologii wiedzy. Wybranym do badania przypadkiem są tu nauki polityczne w ich polskim wydaniu. Na ich przykładzie autorzy pokazują ogólniejsze prawidłowości, które w mniejszym lub większym stopniu mogą być charakterystyczne dla nauk społecznych w Polsce i w krajach podobnych pod względem położenia w globalnych hierarchiach. Położenie to określone jest zaś mianem peryferyjnego czy też semiperyferyjnego i wiąże się ono w pierwszej kolejności z zależną pozycją gospodarczą oraz polityczną danego kraju.
Głównym metodologicznym rysem monografii jest próba innowacji polegającej na połączeniu ujęcia teoretycznego inspirowanego pracami Pierre’a Bourdieu z podejściem uwzględniającym kontekst międzynarodowy i jego implikacje, które inspirowane jest tzw. szkołą zależności, w szczególności zaś teorią systemu światowego Immanuela Wallersteina. Z tych dwóch nurtów teorii krytycznej wywodzi się też tytułowe hasło „gry peryferyjnej”, w którym pojęcie „gry” odwołuje się do metaforyki Bourdieu, gdzie cechą każdego pola społecznego jest posiadany przez jego uczestników „zmysł gry”, z kolei pojęcie peryferii jest jednym z głównych elementów teorii Wallersteina.
Tomasz Warczok – socjolog, adiunkt w Instytucie Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie, członek Zespołu Studiów nad Peryferyjnością w Instytucie Studiów Społecznych im. Profesora Roberta Zajonca Uniwersytetu Warszawskiego. Publikował m.in. w pismach: „Current Sociology”, „Polish Sociological Review”, „Kultura i Społeczeństwo” czy „Studia Socjologiczne”. Ostatnio współautor książek: Granice symboliczne. Studium praktyk kulturowych na przykładzie działań zawodowych pracowników socjalnych (2013) oraz Literatura polska po 1989 roku w świetle teorii Pierre’a Bourdieu (2014).
Tomasz Zarycki – socjolog, geograf społeczny, profesor i dyrektor w Instytucie Studiów Społecznych im. Profesora Roberta Zajonca Uniwersytetu Warszawskiego. Publikował m.in. w pismach: „Current Sociology”, „Geoforum”, „East European Politics and Societies”, „Europe-Asia Studies” czy „Theory and Society”. Autor m.in. książek: Ideologies of Eastness in Central and Eastern Europe (Routledge, 2014) oraz (wspólnie z Rafałem Smoczyńskim) Totem inteligencki: Arystokracja, szlachta i ziemiaństwo w polskiej przestrzeni społecznej (w druku).
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
