Wybór pism cieszącego się międzynarodową renomą badacza systemów totalitarnych, współtwórcy polskiej sowietologii. Ukazuje on m.in. zagadnienia programu agrarnego Lenina i jego stosunku do kapitalizmu, sowieckiego kapitalizmu państwowego, przyczyn niepowodzeń industrializacji w Związku Sowieckim, ideologicznych aspektów sowieckiej polityki przemysłowej, doktryny ekonomicznej narodowego socjalizmu, ekonomicznych aspektów zbrojeń III Rzeszy, gospodarczych podłoży totalizmu oraz problemów gospodarczych PRL i ich związków z sytuacją gospodarki sowieckiej. Tom opatrzony wstępem prof. Marka Kornata. Stanisław Swianiewicz (1899-1997), ekonomista, badacz gospodarek państw totalitarnych i historyk idei, wykładowca Instytutu Naukowo-Badawczego Europy Wschodniej w Wilnie (1930-1939), kierownik Katedry Ekonomii Politycznej Uniwersytetu Stefana Batorego, żołnierz w wojnie polsko-bolszewickiej i kampanii obronnej Września 1939, po tej ostatniej więziony przez Sowietów aż do kwietnia 1942 r., wyłączony w ostatniej chwili z transportu jeńców polskich wiezionych na miejsce rozstrzelania do Katynia, po II wojnie światowej m.in. profesor uniwersytetu w Halifax w Kanadzie.
Wybór pism przedstawiający rozważania o polityce, gospodarce i kulturze czołowego publicysty środowisk narodowo-radykalnych II RP. Przedstawia w nich swój stosunek do demokracji, faszyzmu i komunizmu. Prezentuje również swoją wizję przemian, jakie powinna przejść Polska w obliczu trendów epoki, jej sytuacji wewnętrznej oraz zagrożenia sowieckiego i niemieckiego. Tom opatrzony wstępem dr hab. Olgierda Grotta. Jan Mosdorf (1904-1943) publicysta, polityk, doktor filozofii, prezes Młodzieży Wszechpolskiej, działacz Obozu Wielkiej Polski, przywódca Obozu Narodowo-Radykalnego, w czasie II wojny światowej uczestnik prac konspiracyjnego Stronnictwa Narodowego, zamordowany w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz.
Wybór tekstów z lat 1932-1947, autorstwa jednego z najważniejszych w owym czasie polskich publicystów. Analizuje on w nich intelektualne i duchowe źródła, naturę i przejawy komunizmu w wydaniu sowieckim i nazizmu. Ukazuje zagrożenia tkwiące w heglizmie i marksizmie. Toczy polemiki z komunistycznymi ideologami. Rozważa przemiany zachodzące w totalizujących się Niemczech. Pokazuje też drogę, jaką powinna podążyć w ówczesnej sytuacji Polska, wywodząc swe idee z gruntu religii i polskiej tradycji, w tym polskiego mesjanizmu. Tom opatrzony wstępem dr hab. Macieja Zakrzewskiego. Zadziwia doprawdy nieopatrzność tych ludzi, którzy prawiąc o konieczności utrzymania subtelnych agregatów równowagi politycznej, nie dostrzegają najstraszliwszego jej zwichnięcia, jakim jest wejście Rosji sowieckiej w orbitę spraw i konfliktów, zadzierzgniętych pomiędzy narodami należącymi do kompleksu cywilizacyjnego zachodniej Europy. Rosja to otchłań, która wciąga. (O polski system pokoju) Rosja Czerwona odkryła tak cynicznie swoje karty, że zdawałoby się Europa zrozumie nareszcie, co się dzieje i uczyni jakiś rozpaczliwy wysiłek zatrzymania się na owej równi pochyłej, na jakiej znalazła się na skutek wpuszczenia Moskwy do Genewy. Tymczasem Europa brnie dalej w tym samym kierunku, jak zahipnotyzowana. (Nowa polityka sowiecka) Jerzy Braun (1901-1975), filozof, polityk, pisarz, publicysta, propagator mesjanizmu, krytyk komunizmu, ochotnik w wojnie z bolszewikami, w II RP twórca i redaktor dwutygodnika "Zet", w czasie II wojny światowej przywódca chrześcijańskiej Unii, członek władz Stronnictwa Pracy i Rady Jedności Narodowej, ostatni Delegat Rządu RP na Kraj, po wojnie współpracownik "Tygodnika Warszawskiego", więziony przez komunistów (1948-1956), ekspert w obradach soboru watykańskiego II.
Aleksander HERTZ, Irracjonalizm totalitaryzmu
Wybór pism o różnych aspektach ideologii i praktyki funkcjonowania faszyzmu, nazizmu i komunizmu, m.in. o zagadnieniach rasizmu i antysemityzmu, stosunku inteligencji do bolszewizmu, zjawiskach „drużyny wodza” i militaryzacji stronnictw politycznych, władzy Stalina oraz mistyce rewolucyjnej. Analizy rozwoju autorytaryzmów i totalitaryzmów okresu międzywojennego, pisane przez obserwatora tych procesów, czołowego polskiego socjologa.
„Rasyzm zresztą w wielu wypadkach umiał się zgrabnie przystosować do pewnych istniejących już nawyków myślowych. Zmieńmy wyraz „rasa” na wyraz „klasa”, a z rasistowskiego ujęcia historii otrzymamy coś zbliżonego do marksizmu. […] Dla demagogii nacjonalistycznej wykorzystanie analogii między antagonizmami rasowymi a klasowymi jest okolicznością nad wyraz szczęśliwą. Nigdy nie będzie się dość mocno podkreślało znaczenia wpływu marksizmu na kształtowanie się podstaw myślowych końca wieku XIX i początku XX. Marksizm sięgnął znacznie dalej poza sam obóz marksistów. Nacjonalizm przejął stąd niejedno, podstawiając jedne pojęcia na miejsce drugich. Wypadki przechodzenia od Hitlera do komuny mają swe psychologiczne, podobnie zresztą jak i socjologiczne uzasadnienie. […] Rasyzm nie wypływa z głębokich przemyśleń, ani ich też nie wymaga. Odpowiada on pewnym istniejącym afektom, dopomagają mu jego techniczne ilościowe akcesoria. Hitler i komuniści swą propagandę oparli na podstawach doskonale wypracowanej reklamy handlowej. Myślenie krytyczne jest tu najzupełniej niepotrzebne, przeciwnie – nawet zawadza. Działa się na wyobraźnię, na afekt, demagogię przeobraża się w doskonale zorganizowany humbug”. (Rasyzm)
Aleksander Hertz (1895-1983), socjolog, w młodości związany z PPS, w II RP wykładowca w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej, autor tekstów ogłaszanych m.in. w „Przeglądzie Socjologicznym”, „Drodze” oraz „Wiedzy i Życiu”, po opuszczeniu Polski w 1939 r. mieszkający w Stanach Zjednoczonych, współpracownik paryskiej „Kultury”.
W tomie zebrano trzydzieści dziewięć artykułów Włodzimierza Bączkowskiego (1905-2000) o tematyce ukraińskiej i prometejskiej. Wszystkie poza trzema zostały opublikowane w latach 1933-1939, czyli w najbardziej twórczym okresie jego działalności publicystycznej. Znaczna większość wybranych tekstów ukazała się pierwotnie w "Biuletynie Polsko-Ukraińskim", tygodniku redagowanym przez Bączkowskiego, jednym z niewielu forów otwartej dyskusji między Polakami a Ukraińcami. Kolejne teksty pochodzą m.in. z dwutygodnika "Myśl Polska", kwartalnika "Wschód" oraz miesięcznika "Problemy Europy Wschodniej". Trzy artykuły zostały opublikowane już po wojnie w "Kulturze" i roczniku "Niepodległość" i stanowią próbę podsumowania sprawy ukraińskiej oraz ruchu prometejskiego w II Rzeczypospolitej. Bączkowski był jednym z najwyraźniejszych głosów w polskich dyskusjach o polityce narodowościowej i wschodniej w latach trzydziestych XX wieku, pisarzem politycznym i analitykiem o zdolności do rozumowania chłodnego i racjonalnego. Kamieniem węgielnym jego myślenia było przekonanie, że "Wschód jest największym zagadnieniem Rzeczypospolitej", a jego rozwiązanie wymaga konsekwentnego działania na kilku ściśle ze sobą związanych frontach. Wiele z jego diagnoz i recept wręcz uderza aktualnością. Wstęp i opracowanie: Wojciech Konończuk Pisma Zebrane Włodzimierza Bączkowskiego, tom II Wydawcy: Ośrodek Myśli Politycznej, Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego
Jakub Karpiński, Oblicza komunizmu
Wybór pism na temat na temat natury i praktyki funkcjonowania systemu komunistycznego. Ich autor, uczestnik antykomunistycznej opozycji, więziony przez komunistów po tzw. procesie taterników, stworzył jedną z najbardziej przenikliwych diagnoz komunizmu, łącząc namysł nad jego stroną teoretyczną i ideologiczną z analizą działań władz komunistycznych na różnych polach ich funkcjonowania (m.in. aparatu represji, propagandy). W tomie zawarte są także jego teksty o antykomunizmie i trudnościach z rozliczeniem komunizmu po 1989 roku, należące do najważniejszych głosów w polskiej publicystyce na ten temat.
„Ko¬munizm – jako ideologia i jako ustrój – był ułomny intelektual¬nie, moralnie i estetycznie. Produkował w skali masowej zło, kicz i głupstwo. Reagowano na komunizm z powodów moralnych, a także intelektualnych i estetycznych. Dezaprobata była kwestią smaku – wrażliwości moralnej, intelektualnej i estetycznej. Jeśli nie wszyscy reagowali podobnie, to dlatego, że smak nierówno podzielono. W trafnym widzeniu sprawy niektórym przeszkadzały interesy; na ogół niełatwo uznać, że postępowanie własne lub osób bliskich było niewłaściwe. Ale antykomunizm był nie tylko postawą potoczną, bywał pogłębioną refleksją nad ideologią, ruchem-organizacją i ustrojem komunistycznym”. (Antykomunizm i właściwości komunizmu)
„Historia komunizmu i postkomunizmu pokazuje, że komunizm jako ustrój nie był w stanie przetrwać bez gotowości władz do posługiwania się przemocą w znacznym zakresie. Rezygnacja ze stosowania przemocy zniszczyła ten ustrój. Okazało się, że głównym powodem utrzymywania się komunizmu, jego zakorzenieniem, było stosowanie przemocy lub wiarygodne zagrożenie jej użyciem. Prawa historii, o których pisali marksiści, nie podtrzymywały komunizmu, nie mógł on istnieć bez przemocy wobec przeciwników, stosowanej aktualnie lub wiarygodnej jako groźba. Nasuwa się w związku z tym sformułowanie w rodzaju marksistowskich twierdzeń arytmetycznych (Lenin uważał, że komunizm równa się władza rad plus elektryfikacja). Otóż komunizm minus przemoc równa się zero”. (Zakorzenienie władzy komunistycznej (ustroju) w społeczeństwie)
Jakub Karpiński (1940-2003), polski socjolog, historyk i politolog, publicysta polityczny, działacz opozycji antykomunistycznej, represjonowany przez władze peerelowskie (m.in. więziony po tzw. procesie taterników), autor należących do najważniejszych w polskiej myśli politycznej i nauce prac o naturze komunizmu i praktyce działania rządów komunistycznych.
Wyboru dokonał i wstępem opatrzył Bogdan Szlachta.
Czy polityka może się obyć bez religii? Co politolog powinien wiedzieć o religii? Jaka jest polityka wyznaniowa Unii Europejskiej? Co oznacza postęp w katolickiej nauce społecznej? Czy Kościół znalazł się w pułapce praw człowieka? Czy w epoce postprawdy demokracja wciąż jeszcze jest możliwa? Jaka jest relacja wielokulturowości i multikulturalizmu? Czy polityka niesie w sobie nadzieję? Mam nadzieję, że lektura książki pomoże Czytelnikowi spojrzeć w perspektywie katolickiej nauki społecznej na aktualne wyzwania polityczne oraz przeżywać politykę nie tylko jako silną namiętność, ale także jako sposób miłowania, tzn. troski o obiektywne dobro w różnych wymiarach naszego życia społecznego. (ze Wstępu )
Wybór pism o kulturze w dobie kryzysie, wolności, zagrożeniach i szansach mechanizacji, realiach gospodarki socjalistycznej, konfliktach między racjonalizmem a ludzką naturą i tradycją. Ich autor należał do grona najbardziej kontrowersyjnych publicystów polskich XX wieku. Stawiając prowokacyjne pytania i tezy, szedł często na przekór modom intelektualnym i powszechnym opiniom. Tom jego tekstów z okresu PRL ukazuje wiele ówczesnych dylematów, wynikających z natury państwa komunistycznego, ale i zagadnień, które do dyskusji wprowadzał wtedy właśnie Aleksander Bocheński."Pojawienie się kryterium rozumowego musiało wywołać sprzeciw wszystkich tych, co byli stróżami tradycji i nakazów ponadracjonalnych. Siłą rzeczy racjonaliści musieli więc uderzać w bastiony tradycji, w bastiony nakazów tradycyjnych, w pierwszym rzędzie w autorytety religijne i te spośród tradycji społecznych, które uważane były za najbardziej nadrzędne, najmniej nadające się do osłabienia poprzez krytyczną dyskusję. Może w tym starciu leżała przyczyna tego dziwnego zjawiska, iż choć skłonności socjalne człowieka były równie wrodzone w jego aparat, jak skłonności mające na celu li tylko zadowolenie wobec jednostki, to racjonalizm odnosił się tylko do granic tych ostatnich skłonności, uważając je za właściwą, niewymagającą dalszego uzasadnienia ani krytyki postawę działań. Natomiast odrzucał wszelkie skłonności wrodzone wówczas, jeżeli celem ich była ochrona i zadowolenie nie jednostki, a wspólnoty". (Antropologiczna funkcja racjonalizmu)"Racjonalizm [...], jeżeli dąży do zadowolenia pewnych skłonności jednostkowych, to dlatego, że są one najsilniejsze, a nie, że można je racjonalnie uzasadnić. Racjonalizm kończy się tam, gdzie wkracza naczelna w danej chwili skłonność człowieka". (Dygresje o wyższej i niższej kulturze)Aleksander Bocheński (1904-2001), polityk, publicysta, brat Józefa i Adolfa Bocheńskich. W II RP był związany ze środowiskami konserwatywnymi, publikował m.in. na łamach "Buntu Młodych" i "Polityki". Wziął udział w kampanii wrześniowej, był następnie więziony przez NKWD. Po wojnie zasiadał w Sejmie Ustawodawczym (1947-1952), współpracował m.in. z "Dziś i Jutro" oraz "Tygodnikiem Powszechnym".
Ramiro de Maeztu (1874-1936) był hiszpańskim dziennikarzem, dyplomatą, politykiem i myślicielem politycznym. Zasłynął zwłaszcza z obrony idei Hispanidad szczególnego związku Hiszpanii z ludami, narodami i państwami obu Ameryk, które niegdyś znajdowały się pod władzą Madrytu. W swej najsłynniejszej i bardzo wpływowej książce ukazuje znaczenie ich wspólnego dziedzictwa, wokół którego narosło wiele stereotypów i fałszów. To opowieść o hiszpańskiej misji dziejowej, przedstawionej na tle politycznych i ideologicznych przemian świata zachodniego od średniowiecza po wiek XX. Maeztu przeprowadza krytykę idei postępowych, przynoszących zgubne zerwanie z tradycją. Jego książka to wciąż inspirujący głos w obronie dawnych zasad cywilizacji zachodniej, której Hiszpania była jednym z największych współtwórców i krzewicieli, nim pogrążyła się w kryzysie i wyrzekła się własnego dziedzictwa na rzecz ideologii niszczących ową cywilizację.
Gdyby idee antytradycjonalistyczne były warte więcej niż nasza tradycja, ta ostatnia stałaby się czymś w rodzaju prehistorii, tylko trochę lepiej znanej. Do tego właśnie zamierzano doprowadzić w ostatnich latach, nazywając Hiszpanów, którzy miłują chwałę przeszłości, jaskiniowcami. Ale na pytanie o racje idei, które uznaje się za nowe, wrogowie muszą zamilknąć, jeśli nie chcą się pogrążyć w jałowej retoryce. Bo drzewo poznaje się po owocach, a ich owoców nie widać. Ani filozofii, która mogłaby się obronić, ani zadowalającego systemu prawa, ani dobrobytu ludzi, ani wielkiej sztuki, ani historii, ani poezji. [] Sztuka dla sztuki? W żadnym kraju nie stworzyła ona wielkiego dzieła. Ekonomia oparta na indywidualizmie? To ona właśnie rodzi kwestię społeczną. Socjalizm? Rujnuje ludy. Demokracja? Jest niezdolnością do rządzenia. Duchowy liberalizm? Jest triumfem oszczerstwa.
Wybór pism prawnika, publicysty, wykładowcy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, posła na Sejm RP (1930-1935), uczestnika prac nad Konstytucją kwietniową, czołowej postaci debaty naukowej i publicystycznej w II RP, m.in. na temat filozofii prawa i reżimów totalitarnych, więzionego przez Niemców w czasie II wojny światowej i przez władze komunistyczne w latach 50-tych. Jego analizy komunizmu i nazizmu ukazują nie tylko ich praktyczne przejawy i skutki, ale także ideowe korzenie tkwiące w dokonanej zwłaszcza w XIX wieku przemianie myśli zachodniej, niedostrzegane czy lekceważone przez wielu innych badaczy totalitaryzmu.Ufność w bezwzględną wartość nauki, areligijność, zredukowanie człowieka do splotu jedynie fizjologicznego, walka o dobra materialne, walka bezwzględna, okrutna, próby przetworzenia człowieka w rodzaj maszyny, naoliwianej, czyszczonej i zaprawianej do ruchu według technicznych norm aparatu kolektywy, jakim jest państwo, aparatu prowadzącego przez ludzi, przepojonych trucizną racjonalistycznej i areligijnej kultury Zachodu oto znamiona tego, co nazywamy pokrótce bolszewizmem. (Zatrucie Rosji owocami Zachodu)Wiek XIX odebrał państwu Boga. Odebrał zatem miarę oceny człowieka, gdyż bez Boga człowiek jest znikomym zwierzęciem. Człowieka cenić należy według tego, czym jest. Gdy tylko przemijającym zwierzęciem, ocena jest inna, gdy trwałą wieczną osobowością, ocena rzecz prosta zupełnie inaczej wypadnie. Bolszewizm podchwycił tę koncepcję skarlenia człowieka, którą przygotowali inni na Zachodzie (materializm, darwinizm i pozytywizm) i dał tej koncepcji okrutny wyraz. (Państwo sowieckie)Narodowy socjalizm prawie nazajutrz po objęciu władzy ułożył swe stosunki z Kościołem katolickim w drodze Konkordatu. Wydawałoby się, że podnosząc wysoko godność narodu i usuwając szorstko wpływy destrukcyjne, wejdzie na drogę rozwojową, w której siły dobre znajdą miejsce dla życia i umocnienia duszy narodu. Ale hitleryzm powstał na tym samym tle racjonalistycznym moralnego uziemienia, na jakim powstał marksizm. Całą objętość duszy ludzkiej ma wypełnić ziemia, w danym razie kolektyw narodowy, miejsce zaś fetysza klasy czy proletariatu zajął fetysz rasy i przejaskrawionego nacjonalizmu. Przebudowa duszy ludzkiej idzie analogicznymi do marksizmu drogami: ostre środki propagandy, brutalna walka nieprzebierająca w środkach i nieklasyfikująca ich z moralnego punktu widzenia (dobre to, co da sukces choćby tylko dziś), wykluczenie współzawodnictwa, wykluczenie nawet najskromniejszej krytyki, surowe środki policyjne i prawne, oplątanie człowieka całą rozległą i misterną siecią przymusu i terroru zewnętrzno-policyjnego, rzekoma jednomyślność całej masy narodowej, nieomylność i doskonałość kierownictwa, wieczność i trwałość ruchu (tysiące lat). (Polityka ludnościowa III Rzeszy).Współwydawca: Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ
Tom z tekstami czołowego ideologa polskiej myśli narodowo-demokratycznej, ukazujący jego refleksję o hitleryzmie, faszyzmie, komunizmie i tendencjach autorytarnych w Polsce po zamachu majowym.
"Zjednoczenia narodu nie osiąga się przez żądanie, by wszyscy jednakowo myśleli. Ta droga prowadzi do rozbicia. Nigdy wszyscy ludzie nie nauczą się jednakowo myśleć, a gdyby się nauczyli, naród zastygłby w martwocie myśli, stałby się skamieniałością. Dojrzałość polityczna narodu polega nie na ujednostajnieniu myśli, jeno na zrozumieniu, że nie każda myśl ma prawo wyodrębniać się w osobną organizację". (Fragment z tekstu "Po przewrocie")
"Tworzenie armii polega na rekrutacji wszystkich zdolnych do noszenia broni i na ich wyszkoleniu. Tworzenie obozu politycznego polega na organizowaniu ludzi, przejmujących się lub zdolnych się przejąć jego celami i obowiązkiem walki o te cele. Militaryzacja polityki prowadzi do tego, że się rekrutuje ludzi bez wyboru, bez bliższego przyjrzenia się, jakim celom służą lub chcą służyć. Głównie jej chodzi o ilość, pyta przede wszystkim o ich gotowość i zdolność do walki, a szkoli ich politycznie, ucząc powtarzania pewnych haseł, mniejsza o to, czy rozumianych. Odbiło się to źle na faszyzmie, jeszcze gorzej na hitleryzmie, a najgorzej bodaj na tych organizacjach w Polsce, które naśladowały, a raczej karykaturowały faszyzm czy hitleryzm". (Fragment z tekstu "Militaryzacja polityki")
Współwydawca: Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ.
Kilka słów na temat autora książki:
Roman Dmowski (1864-1939) - Urodził się 9 sierpnia 1864 r. w Kamionku pod Warszawą, w rodzinie drobnego przedsiębiorcy. W czasie studiów przyrodniczych na Uniwersytecie Warszawskim, w 1888 r. wstąpił do tajnego Związku Młodzieży Polskiej; dwa lata później został członkiem Ligi Polskiej, którą wraz z Zygmuntem Balickim przekształcił w Ligę Narodową. Redagował liczne pisma obozu narodowego, m.in. organ teoretyczny Ligi – „Przegląd Wszechpolski”. W 1903 r. opublikował Myśli nowoczesnego Polaka, pracę formułującą ideowe fundamenty programu obozu narodowo-demokratycznego, a w roku 1908 Niemcy, Rosja a kwestia polska. W 1907 r., jako poseł do II i III rosyjskiej Dumy Państwowej, postulował współpracę z rządem carskim, pełniąc funkcję prezesa Koła Polskiego. W następnym roku, wraz z nacjonalistami czeskimi, organizował „ruch neoslawistyczny”, głosząc hasło solidarności Słowian. Podczas I wojny światowej, Dmowski - polemista galicyjskich konserwatystów (Koniec legendy: uwagi o stanowisku „Stańczyków” i „ugodowców” wobec zadań dzisiejszej polityki narodowej 1905, i Upadek myśli konserwatywnej w Polsce 1914), optujących za współpracą z Austro-Węgrami i Niemcami - stał na czele Komitetu Narodowego Polskiego, popierającego ideę zjednoczenia ziem polskich pod berłem cara. Gdy po wybuchu rewolucji w Rosji stanowisko Ententy wobec sprawy polskiej uległo zmianie, przeniósł działalność KNP do Paryża, stając się głównym delegatem Polski na konferencji pokojowej w Paryżu. Swoje i swojego stronnictwa prace na rzecz odbudowy Polski, a także międzynarodowe uwarunkowania sprawy polskiej ukazał w książce Polityka polska i odbudowanie państwa (1925). W 1919 r. został wybrany posłem na Sejm. Od 27 października do 14 grudnia 1923 r. zasiadał w rządzie kierowanym przez W. Witosa, pełniąc funkcję ministra spraw zagranicznych. Po przewrocie majowym założył Obóz Wielkiej Polski, wydał też prace Świat powojenny i Polska (1931) i Przewrót (1934). W połowie lat trzydziestych wycofał się z czynnego życia politycznego. Zmarł 2 stycznia 1939 r., w Drozdowie.
Książka o miejscu i roli tradycji Konstytucji 3 maja w dobie powstania listopadowego – związanych z nią ideach politycznych, poezji, publicystyce, propagandzie i walce stronnictw.
„W świadomości powszechnej tradycje związane z Konstytucją 3 maja miały wydźwięk zdecydowanie pozytywny. Właśnie fakt, że taki był powszechny odbiór historycznego dziedzictwa epoki Sejmu Wielkiego, pozwalał różnym ugrupowaniom politycznym na tworzenie własnego jej obrazu, podkreślanie i eksponowanie jednych, a przemilczanie i tuszowanie innych fragmentów dziejów tego okresu. Wszystkie te zabiegi podejmowano po to, aby stworzyć jego wizerunek w pełni odpowiadający aktualnym ówcześnie celom propagandowym danego obozu oraz zdyskontować tak ukształtowaną tradycję i wypływające z niej wzory postępowania dla własnych korzyści politycznych".
Radosław Paweł Żurawski vel Grajewski (ur. 1963) – profesor nauk humanistycznych, kierownik Katedry Historii Powszechnej Najnowszej Instytutu Historii Uniwersytetu Łódzkiego. Zajmuje się m.in. historią powszechną dyplomacji XIX w., ze szczególnym uwzględnieniem dziejów Imperium Brytyjskiego w pierwszej połowie XIX w., dziejami Wielkiej Emigracji po powstaniu listopadowym (zwłaszcza Hotelu Lambert), historią powszechna dyplomacji w okresie II wojny światowej, ze szczególnym uwzględnieniem stosunków brytyjsko-czechosłowackich, problematyką mitów, stereotypów i tradycji narodowych. Napisał m.in. monografie: Działalność księcia Adama Jerzego Czartoryskiego w Wielkiej Brytanii (1831-1832) (1999), Wielka Brytania w „dyplomacji" księcia Adama Jerzego Czartoryskiego wobec kryzysu wschodniego (1832-1841) (1999), Pojedynek za kulisami wielkiej dyplomacji. Księżna Dorothea Lieven wobec Polski i Polaków (2005), Brytyjsko-czechosłowackie stosunki dyplomatyczne (październik 1938-maj 1945) (2008), Ostatnie polskie miasto. Rzeczpospolita Krakowska w „dyplomacji" Hotelu Lambert wobec Wielkiej Brytanii (1831-1845) (2018) i Ognisko permanentnej insurekcji. Powstanie 1846 r. i likwidacja Rzeczypospolitej Krakowskiej w „dyplomacji" Hotelu Lambert wobec mocarstw europejskich (1846-1847) (2018).
Wybór pism jednego z najciekawszych i najbardziej kontrowersyjnych publicystów ostatnich dekad okresu zaborów, redaktora ukazującego się w Petersburgu tygodnika Kraj"", współtwórcy Stronnictwa Polityki Realnej, w tym okresie znanego zwolennika ugody z Rosją i głośnego krytyka obozów socjalistycznego i narodowo-demokratycznego, w czasie I wojny światowej współpracownika środowiska endeckiego w ramach Komitetu Narodowego Polskiego, dyplomaty w II RP. W tomie zawarte są prace Piltza poświęcone polityce polskiej z przełomu XIX i XX wieku, uzasadniające jego program ugodowy, ukazujące ówczesne położenie sprawy narodowej i poczynania wobec Polaków władz rosyjskich i pruskich, przedstawiające narodziny i ewolucję 'stronnictw skrajnych', za jakie uważał socjalistów i endeków.
Friedrich von Gentz (1764-1832) był czołowym myślicielem burzliwych czasów rewolucji francuskiej, wojen napoleońskich i dominacji Świętego Przymierza. W młodości z sympatią odnosił się do idei liberalnych, jednak pod wpływem wydarzeń w rewolucyjnej Francji i myśli Edmunda Burke'a stał się jednym z najgłośniejszych konserwatywnych piór Europy. Zasłynął zwłaszcza analizami polityki Napoleona Bonaparte, uznawanej przez niego za wielkie zagrożenie. Doskonale znał kulisy gier politycznych największych potęg tamtych czasów i błyskotliwie je opisywał. Sam również w nich uczestniczył, zwłaszcza jako bliski współpracownik księcia Klemensa von Metternicha – był między innymi sekretarzem kongresu wiedeńskiego. Jego teksty ukazują świat wielkich zmagań politycznych i ideowych przełomu XVIII i XIX wieku, poza pasjonującym opisem ich uwarunkowań i przebiegu przynosząc też niepokojąco aktualne uwagi o tym, jak w Europie zabiega się o realizację własnych interesów w polityce międzynarodowej. Przykładu tego dostarczała wówczas również sprawa polska, o której Gentz pisał z gorzką dla Polaków konkluzją: krytycznie oceniał rozbiory, ale zarazem uważał, że Polski nie da się już odbudować. Jego rozważania – połączenie idei konserwatywnych i chłodnego realizmu analiz praktycznej polityki – pozostają bardzo pouczającą i inspirującą lekcją myślenia politycznego.
„Tym, co uczyniło projekt rozbioru Polski nieporównywalnie bardziej destrukcyjnym dla wyższego interesu Europy niż niejeden akt przemocy, który w swym charakterze i wykonaniu jedynie z pozoru jawił się jako o wiele bardziej ponury, był fakt, że zaczerpnięto go ze źródła, z którego na cały sojusz narodów nie miało rozlewać się nic innego, jak tylko dobro i łaska, bezpieczeństwo na czas pokoju i ratunek na czas trwogi. Porozumienie wielu władców zawsze traktowano jako zbawienną tamę przeciw chaotycznej przemocy i żądzom jakiegoś ciemiężcy; teraz zaś, ku przerażeniu świata, okazało się, że możliwe jest takie porozumienie, które, choć zdawało się być zawarte, by przed złem chronić, właśnie zło zaprowadza". (Szkice o najnowszej historii równowagi politycznej w Europie)
Wybór pism czołowego myśliciela politycznego XVIII w., jednego z pierwszych teoretyków instytucji partii i opozycji politycznej, rozważającego też m.in. idee podziału władzy, wolności i patriotyzmu. W tomie znalazło się najsłynniejsze dzieło Bolingbroke'a Idea króla-patrioty, zawierające rozważania o dobrym władcy, będące swego rodzaju odpowiedzią na Księcia Machiavellego a także inne jego ważne prace, łączące refleksję teoretyczną z analizą praktycznej polityki, wśród nich List do sir Williama Windhama swoisty thriller polityczny, ukazujący kulisy nieudanego powstania jakobickiego w 1715 r.: świat dworskich intryg, walk frakcji, dyplomatycznych negocjacji.Henry St John, 1. wicehrabia Bolingbroke (1678-1751), angielski polityk i myśliciel polityczny, minister królowej za panowania Anny Stuart i jeden z przywódców torysów, negocjator pokoju utrechckiego (1713), jakobita. Za współpracę z Jakubem III Stuartem pretendentem do brytyjskiego tronu utracił tytuł i majątek, a także wydano nań zaocznie karę śmierci. Przez kilka lat musiał żyć na emigracji we Francji. Po powrocie do ojczyzny był jedną z najważniejszych postaci opozycji wobec rządów premiera Roberta Walpole'a, w walce z którym stworzył swoje najważniejsze teksty polityczne. Przypisuje mu się istotną rolę w kształtowaniu brytyjskiego parlamentaryzmu i ewolucji programowej torysów. Inspirował m.in. Monteskiusza i walczących o swe prawa w monarchii brytyjskiej amerykańskich kolonistów.
Wybór pism czołowego krytyka komunizmu w II RP, autora ważnych prac o bolszewizmie i innych prądach ideowych epoki, walce z religią oraz losach Kościoła w Rosji carskiej i sowieckiej.Do socjalizmu może należeć jutro, ale przyszłość w znaczeniu długiego trwania nie! Socjalizm jako pożar, jako katastrofa, może przejść po całej kuli ziemskiej, ogarniając kraj za krajem, naród za narodem. Zdaje się, że zbyt wiele nagromadziło się w dzisiejszej ludzkości palnego materiału, a lonty do niego są niemal wszędzie przyłożone. Ale pożaru stałego wyobrazić sobie nie można, szaleje dotąd tylko, dokąd ma coś do trawienia.(Z tekstu ""Socjalizm jako religia"")Patrząc na rzeki krwi wylanej przez rewolucję rosyjską, nie wolno bolszewizmowi nawet pocieszać się, że te krwawe hekatomby nie były złożone nieużytecznie, że na nich zrodziło się jakieś lepsze, pełniejsze i szczęśliwsze życie. Bo i ci, co pozostali, zostali przez bolszewizm zubożeni materialnie, zepsuci moralnie, poniżeni w swojej godności ludzkiej, zamienieni w stada niewolników.(Z tekstu ""My wobec komunizmu"")Jan Urban (1874-1940), jezuita, publicysta, znany krytyk bolszewizmu, wieloletni redaktor Przeglądu Powszechnego, twórca i redaktor pisma Oriens (1933-1939), zaangażowany w prace na rzecz katolików w Rosji i Związku Sowieckim, propagator tzw. neounii.
Opowieść o regionie, którego obraz obrósł wieloma stereotypami, gdyż choć budzi zainteresowanie, to wciąż pozostaje słabo znany. Dominika Ćosić zna go od podszewki. W swej książce zaprasza za kulisy bałkańskiej polityki, kreśli sylwetki tamtejszych artystów, dziennikarzy, ekspertów, ale też przedstawia galerię postaci nieznanych, tzw. zwykłych Serbów, Chorwatów, Słoweńców, Bośniaków, Albańczyków, Macedończyków i... Jugosłowian. Ukazuje ich obyczaje, troski, nadzieje – ich życie w burzliwym okresie rozpadu Jugosławii, budowania starych/nowych państw, układania relacji między nimi i w każdym z nich.
„Dominikę poznałem ponad 20 lat temu. Była wówczas bardzo młodą dziennikarką. W ciągu kolejnych lat obserwowałem, jak się rozwija jej kariera, ale także osobowość i charakter. Tę książkę napisała prosto z serca, bo ma po prostu bałkańskie serce. Nie tylko doskonale zna historię i politykę bałkańską i na bieżąco śledzi sytuację, ale przede wszystkim ona to czuje, całym sercem. I dlatego to nie jest tylko dziennik podróży czy zbiór reportaży politycznych, ale bardzo osobista, wręcz intymna opowieść o pewnym kraju. Naszym kraju. Jugosławii. Dla ludzi, którzy nie pochodzą stamtąd, może to być rodzaj szczególnego przewodnika. Przewodnika po bałkańskiej duszy. Dominika, jestem z Ciebie dumny!"
Goran Bregović, lipiec 2020 r.
„Tęsknię za Jugosławią, czasem za nią płaczę, tak jak za bliskimi, którzy umarli. Krajem, którego nie ma. Dubravka Ugresić sama siebie określa jako wdowę po Jugosławii. Ja jestem półsierotą po Jugosławii. Sierotą, która w pełni sobie zdaje sprawę, że jej rodzic – czyli Jugosławia – był patologiczny i toksyczny. [...] Większość z ludzi, których poznałam w tych podróżach, też tęskni za Jugosławią, która zwłaszcza teraz, po latach kojarzy się z pokojem, dobrobytem, bezpieczeństwem. I większość z tych ludzi, tak jak ja, podświadomie nie może się pogodzić z tym, że na ich oczach ten kraj przestał istnieć i zginęło przy tym tylu niewinnych ludzi, często w okrutny sposób, po wszystkich stronach frontu. I choć znamy fakty historyczne, okoliczności polityczne, konsekwencje to wciąż zadajemy sobie pytanie: jak to się stało, co się stało, że dekada lat dziewięćdziesiątych zniszczyła wszystko. I nikt nie zatrzymał nadchodzącej katastrofy".
Dominika Ćosić, rodem z Krakowa i Belgradu, mieszanka polsko-serbska. Absolwentka slawistyki na UJ, studiowała także filozofię i na studiach doktoranckich kulturoznawstwo międzynarodowe na UJ. Dziennikarka, w przeszłości związana m.in. z „Dziennikiem Polskim", „Wprost", „Dziennikiem Gazetą Prawną" i „Do Rzeczy". Od 2005 r. korespondentka w Brukseli, od 2016 r. korespondentka TVP w tym mieście. Autorka książki Balkan Express, powieści Uśmiech Dalidy, książki o polskiej drodze do UE Od Horyzontu do prezydencji oraz współautorka przewodnika po Bałkanach. Nie może żyć bez podróży, polityki, poznawania ludzi i przygody.
Pierwszy tom ""Pism Zebranych Adolfa Bocheńskiego"", czołowego myśliciela politycznego II RP, autora słynnego traktatu Między Niemcami a Rosją. Rozważania o polskiej polityce lat 30-tych XX wieku jej źródłach oraz największych dylematach i kontrowersjach, m.in. problemach i specyfice rządów pomajowych, sporach o konstytucję, rusyfikacji życia politycznego, sprawie Berezy Kartuskiej. To książka, której koncepcję nakreślił sam Adolf Bocheński.Bardzo dziękuję Wam za przesłanie mi korekty mojego artykułu o rusyfikacji. Proszę również o odbitkę do korekty Warunków likwidacji BBWR. [...] Otóż chętnie widziałbym, gdyby któraś firma wydawnicza zdecydowała się [wydać] wymienione [...] artykuły plus Dwie konstytucje, Monteskiusz i płk Sławek, Po wyborze prezydenta, Napoleon i Piłsudski. Wszystko pod tytułem Monteskiusz i płk Sławek.- z listu Adolfa Bocheńskiego, listopad 1934 r.
Wybór pism czołowego publicysty drugiego obiegu w latach 80-tych XX wieku, redaktora pism podziemnych 13 Grudnia (następnie 13. Pismo Chrześcijańsko-Liberalne), proponującego idee chrześcijańskiego liberalizmu, autora koncepcji rozwoju wolności gospodarczej w realiach państwa autorytarnego i warunkowego kompromisu na tym polu zwartego z pragmatyczną częścią obozu władzy.
Irving Babbitt, Demokracja i przywództwo
Irving Babbitt (1865-1933), wykładowca Uniwersytetu Harvarda, twórca – wraz z Paulem Elmerem More’em – ruchu zwanego „nowym humanizmem”, był jednym z najciekawszych amerykańskich myślicieli XX wieku. Jego najsłynniejsza książka Demokracja i przywództwo zajmuje istotne miejsce w kanonie myśli konserwatywnej. To imponująca rozmachem, inspirująca opowieść o głównych prądach politycznych Zachodu – ich źródłach, ewolucji oraz związkach z religią, kulturą i filozofią. Babbitt zestawia je również z tradycjami Wschodu. Ukazane przez niego niebezpieczne tendencje nowożytnej polityki, w tym demokratycznej, w wielu aspektach wciąż są aktualne, a nawet się nasiliły. Jego analiza wyposaża czytelników w instrumenty intelektualne przydatne do tego, aby te procesy zrozumieć i stawić im czoła.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
