Od śmierci Daniela Paula Schrebera minęło niemal równo sto lat, trudno więc o lepszą okazję, by przyjrzeć się bliżej „najczęściej opisywanemu przypadkowi w historii psychiatrii, człowiekowi cierpiącemu na – jak sam twierdzi – chorobę nerwów, o którym Freud orzekł, że byłby doskonałym dyrektorem zakładu psychiatrycznego, Lacan zaś – że wykazuje się talentem i pasją teologa. „Przypadek Schrebera” to nie tylko fascynujący swoją złożonością system urojeń byłego sędziego, ale również wyzwanie rzucone rodzącej się tradycji psychoanalitycznej. Co więcej, wyzwanie to towarzyszy psychoanalizie w całej dotychczasowej historii jej rozwoju, za każdym razem zmuszając ją do zrewidowania własnych założeń, zakwestionowania dogmatów i przemyślenia na nowo fundamentalnych pojęć.
Krzysztof Wolański – filozof, w roku 2012 obronił doktorat w Szkole Nauk Społecznych PAN. Głównymi obszarami jego zainteresowań są psychoanaliza i współczesna myśl krytyczna. Uczy literatury w jednym z warszawskich liceów.
Pod barwnym tytułem ?Lancetem, a nie maczugą?. Cenzura wobec literatury i jej twórców w latach 1945-1965, który wykorzystuje oryginalną wypowiedź instruktażową cenzora, kryje się zbiór szkiców spisujących relacje ?cenzor ? tekst literacki?. Jest to pierwsza książka z nowej serii ?Badania Filologiczne nad Cenzurą w PRL?, zainicjowanej w celu zaprezentowania efektów badań zespołu grantowego, realizującego ? pod kierownictwem Kamili Budrowskiej ? temat ?Cenzura wobec literatury polskiej w latach 1945 ? 1989?.
"Rozprawy zawarte w omawianym tomie stanowią cenne uzupełnienie pokaźnego już stanu badań nad peerelowską cenzurą, a więc i naszą historią polityczną XX wieku, rzucają też światło na inne obszary kultury. Dla genologa ważne będą dwie rozprawy Kajetana Mojsaka poświęcone perypetiom groteski w latach pięćdziesiątych. Dla badacza biografii pisarskich frapujące będą sylwetki literatów ukazane od strony determinującej ich ówczesną twórczość instytucji. A dla edytora ? problematyka odtwarzania rękopisów w ich pierwotnym, autorskim kształcie. Wartość zbioru polega, oczywiście, na sposobie prowadzenia głównych wątków, jednak czytelnik znajdzie w nim ponadto wiele interesujących drobiazgów. Mnie osobiście zainteresowały obszerniejsze recenzje cenzorskie przytaczane w całości. Zwykle recenzje te były tak schematyczne, że wystarczało zacytować je w drobnych wyimkach. Tu mogliśmy się zetknąć z paroma obszerniejszymi i mniej oczywistymi wypowiedziami, a tym samym wejść głębiej w świat mentalny ich autorów (taki przynajmniej, jaki chcieli przedstawiać swoim przełożonym)."
z recenzji prof. dr. hab. Zdzisława Łapińskiego
Książka poświęcona jest procesom przemian tożsamości kobiet w Polsce po 1989 roku, zarejestrowanym we współczesnych tekstach kultury: w literaturze pięknej, (auto)biografistyce, kulturze popularnej, publicystyce. Moment przecięcia ról genderowych i narodowych jest tu kluczowy: pytaniu o rolę kobiet w warunkach polskiej demokracji po 1989 roku towarzyszy pytanie o to, czym różni się ona od roli wyznaczanej Polkom w poprzednich okresach historycznych, oraz o działania, które one same podejmują w celu wypracowania całkiem nowych ról ? tych na miarę sytuacji, w której znajduje się dziś Polska. Analizy tożsamości kobiet usytuowane są na szerszym tle przemian, którym podlega całe polskie społeczeństwo, rzucone po 1989 roku na głębokie wody wolnego rynku, globalnej polityki, a zarazem uwikłane w wewnętrzne spory wokół historii, pamięci, tradycji.
Autorka korzysta z narzędzi krytyki feministycznej do analizy tekstów literackich autorstwa kobiet, ale też do analizy samego dyskursu feministycznego w Polsce po 1989 roku. Śledząc mechanizmy konstruowania społecznych ról kobiet, tropi uwikłanie owych ról w relacje władzy, od której nie jest wolny także feminizm.
Ustanowiony dzięki rozprawie Karoliny Krasuskiej dialog między modernizmem anglo-amerykańskim, niemieckim i polskim na przecięciu kategorii płci i narodu przyczynia się do tworzenia nowych, transnarodowych ram myślenia o literaturze pierwszych dekad XX wieku.
– prof. Maria Janion
Kulturoznawstwo krytyczne, jakie uprawia Karolina Krasuska, odżegnuje się od projektów odkrywania autentycznego charakteru albo ukrytego ducha wspólnoty, skupiając się na rzeczywistych mechanizmach powstawania i propagowania kulturowych kodów i fantazmatów.
– dr Tomasz Basiuk
Książka jest poświęcona interpretacji pism intymnych S. Brzozowskiego, K.L. Konińskiego i H. Elzenberga oraz zawartej w nich myśli religijnej autorów w szerokim kontekście intymistyki polskiej oraz francuskiej refleksji o dzienniku jako gatunku piśmienniczym. Ukazuje głęboki związek pomiędzy rozumieniem/konstruowaniem własnej tożsamości w dziennikach a oryginalną filozofią religii / teologią tych myślicieli. Poszczególne jej tezy są ugruntowane w badaniu formy, jaką jest dziennik intymny, i jej znaczeń ustalonych nie tylko w refleksji kulturoznawczej, ale także antropologicznej, socjologicznej czy psychoanalitycznej. Próbując uchwycić stosunek autorów do religii – bardzo osobisty i powiązany z całym ich życiem, nie tylko namysłem teoretycznym – autorka posługuje się w pracy kategorią ja dziennika intymnego, rozumiejąc je nie tylko jako „ja” stematyzowane w dzienniku, ale przede wszystkim jako „ja” implikowane tekstu. Taka perspektywa badawcza pozwoliła jej wypracować szereg ciekawych tez na temat roli dziennika w życiu tych autorów i z tej perspektywy zbadać ich rozumienie religii. Jest to perspektywa twórcza i inspirująca, bo pozwalająca wyjść poza to, co w tekście oczywiste, ku interpretacji jego głębokich struktur znaczeniowych.
Historie prawdziwe nie dają przyjemności podglądania sławnych i bogatych, nie obiecują, że dobro, poświęcenie i cnota zostaną wynagrodzone. Nie można od nich oczekiwać typowych przyjemności lektury: zaskoczenia, pobudzenia ciekawości, wreszcie kontaktu z dziełem literackim. Traktowane są jako ?literacka perwersja?, jako ?bluźnierstwo przeciwko kanonom rozumu?, a jednak od ponad 90 lat mają wierne grono czytelników. Książka próbuje ten fenomen. Pokazuje, że historie prawdziwe oferują czytelniczkom nieco wstydliwe przyjemności oglądania obrazów cierpienia i opresji, niczym nieskrępowanego wzruszenia i popłakania sobie. Zaspokajają potrzebę czytania wciąż o tym samym. Pocieszają, uspakajają tłumaczą otaczającą rzeczywistość. Są tekstami literacko ?złymi?, całkowicie pozbawionymi wartości artystycznej, a przecież od swoich autorów wymagają dużo wysiłku i umiejętności. Nie jest bowiem łatwo dobrze napisać ?naprawdę zły tekst?.
... Nieporównanie dokładniej zostały tutaj przedstawione i przeanalizowane autorskie notatki i bruliony utworów; wszystkie one zostały zlokalizowane, dokładnie opisane i poddane wnikliwej analizie, która umożliwia zrekonstruowanie procesu powstawania utworów i przekształcania się tekstów, a w miejscach wątpliwych - także oczyszczenie tekstu głównego z błędów.
Od redaktora tomu
Tom wzbogaca w sposób znaczący polskie studia nad dyskursem antysemickim, a zebrane w nim szkice przynoszą próbę wielostronnego opisu zjawiska, Odznaczając się nowoczesnym warsztatem badawczym i szerokimi kontekstami interpretacyjnymi, ma on szansę trafić do kilku kręgów czytelników:
literaturoznawców i kulturoznawców, historyków oraz odbiorców zainteresowanych szeroko rozumianą tematyką żydowską.
Eugenia Prokop-Janiec
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
