Czym była sztuka krytyczna w Polsce? Jakie emocje wzbudzały wystawy prezentowane w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski? Co mogą powiedzieć o życiu artysty materiały prasowe? Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w pierwszym z trzech tomów Art of Liberation. Studium prasoznawczego 1988–2018, monumentalnego projektu Zbigniewa Libery. Pierwszy tom, obejmujący lata 1988–1997, ukaże się w październiku 2019, kolejne dwa tomy (1998–2007, 2008–2018) w 2020 roku.
Autorski wybór tekstów prasowych, książka artystyczna, praca z zakresu dziennikarstwa i krytyki, dokumentacja działań twórcy i przemian instytucji sztuki w Polsce – studium prasoznawcze trzydziestu lat działalności Zbigniewa Libery ukazuje nie tylko jego sylwetkę, ale również świat sztuki na tle przemian społecznych Polski okresu transformacji.
Trzytomowa publikacja gromadzi wycinki artykułów prasowych z Polski i zagranicy dotyczących twórczości Zbigniewa Libery. Dowiemy się z nich, wokół jakich tematów toczyły się dyskusje w świecie sztuki, co wzbudzało największe kontrowersje, a kto był ulubieńcem krytyków. Pośrednio ukażą one stan polskiej krytyki artystycznej oraz zaplecze instytucjonalne sztuki w Polsce.
Książka towarzysząca wystawie Agnieszki Polskiej Auroryt, zawierająca ponad 50 zdjęć prac i kadrów z filmów. Uderza w niej płynna ewolucja praktyki artystycznej Polskiej, od fotografii do kolażu, animacji i wreszcie filmu, a także wciąż ta sama autentyczna fascynacja przetwarzaną przeszłością, wyraźnie ujawniona przez estetyzację pamięci i tęsknoty.
Francis Als odbył w latach 20102014 wiele podróży do Afganistanu, co miało związek z zaproszeniem artysty do udziału w dOCUMENTA (13). Publikacja ta jest zbiorem materiałów z różnych źródeł, takich jak filmy, obrazy, rysunki, kolaże, pocztówki, szkicowniki oraz inne formy dokumentacji, składających się na Projekty afgańskie Alsa. Podobnie jak w wypadku storyboardu lub archiwum, dokumentacyjna, a zarazem narracyjna struktura książki przywodzi na myśl dziennik podróży z przedstawieniami wizualnymi i notatkami.
Obszerny, bogato ilustrowany katalog jest próbą ukazania niezwykłego zjawiska: równoczesnego rozkwitu sztuki współczesnej w Wielkiej Brytanii i w Polsce na przełomie lat 80./90. XX wieku, utożsamianego z Young British Artists i polską sztuką krytyczną. Ich przedstawiciele w bezpośredni sposób podejmowali podstawowe dla ludzi kwestie życie i śmierć, seks i przemoc, etyka i polityka tym samym wywołując w swoich krajach żywe i ważne dyskusje, również z udziałem mediów, co pozwoliło przekształcić sztukę współczesną w Wielkiej Brytanii i Polsce z dziedziny niszowej, wzbudzającej zainteresowanie tylko wtajemniczonych, w dziedzinę niemal kultury popularnej. Proces ten dokonywał się w czasie gwałtownych przemian ekonomicznych i społecznych w obu krajach: w Wielkiej Brytanii był to Big Bang, wywołany nagłą deregulacją rynków finansowych w 1986 roku, w Polsce zaś burzliwy proces transformacji ustrojowej po upadku komunizmu w 1989.Prezentację najważniejszych dzieł brytyjskiej i polskiej sztuki lat 90. uzupełniają dokonania artystów młodego pokolenia z Wielkiej Brytanii i Polski, którzy pojawili się po światowym kryzysie finansowym lat 2007/2008. W ten sposób postawione zostało pytanie: czy wybitni współcześni artyści nawiązują do spuścizny swoich poprzedników, czy ją odrzucają, a może najzwyczajniej ignorują? I czy tkwimy ciągle w długich latach dziewięćdziesiątych, czy też żyjemy już w nowych, nienazwanych jeszcze czasach?
Praca za/na drobne to bogato ilustrowany album prac Franciszka Orłowskiego. To pierwsza tak obszerna prezentacja twórczości poznańskiego artysty.
Publikacja, wydana przez Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski we współpracy z Galerią Miejską Arsenał w Poznaniu, powstała w ramach programu promocji polskich artystów. Jest próbą spojrzenia na twórczość Orłowskiego z szerszej, międzynarodowej perspektywy. Pomysłodawczynią i redaktorką publikacji jest Magdalena Radomska z Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Przewodnim motywem zarówno publikacji, jak i praktyki artystycznej Orłowskiego, jest pojęcie pracy w najszerszym znaczeniu. Artysta bada miejsce pracy we współczesnym kapitalistycznym społeczeństwie, naznaczonym kryzysem ekonomicznym – podejmuje problematykę prekaryzacji, pracy na czarno, emigracji zarobkowej, biedy i bezdomności. Ze społeczną wrażliwością podchodzi do tematyki klasowości, zadając pytania o własne usytuowanie jako artysty.
W centrum zainteresowań Anny Konik znajduje się człowiek niemal wszystkie jej prace są dochodzeniem do Innego, powstają w konsekwencji spotkania z innymi ludźmi, z ich rzeczywistościami. Wychodząc od perspektywy subiektywnych doświadczeń, artystka wskazuje ich wymiar społeczny, a odbiorca konfrontuje się już nie tylko z indywidualną historią, ale też z realnymi problemami współczesnego świata. Twórczość Anny Konik nie daje się jednak zbyt łatwo wpisać w nurt sztuki krytycznej. Jest dużo bogatsza niż krytyczny opis rzeczywistości czy tworzenie komentarzy na temat współczesności. Konik transformuje na język wideo przeżycia i stany psychiczne bohaterów swoich prac, poszukując takich rozwiązań formalnych, by skomplikowane mechanizmy pracy pamięci, retrospekcji, ujawniane emocje, trudne do uchwycenia intuicje czy wrażenia przełożyć na składnię instalacji wideo i strukturę przestrzeni wystawowej. W jej realizacjach treść i forma zawsze się nawzajem dopełniają i zajmują równorzędne miejsca.
Bogato ilustrowana publikacja towarzysząca wystawie Leszka Knaflewskiego, poznańskiego artysty o niezwykłej osobowości, założyciela autorskiej pracowni Audiosfera, oraz jego uczniów: Wojciecha Bąkowskiego, Daniela Koniusza, Tomasza Koszewnika, Dominiki Olszowy, Franciszka Orłowskiego, Aleksandry Ski, Konrada Smoleńskiego, Marii Toboły i Honzy Zamojskiego. Zawiera niepublikowany wcześniej tekst Knaflewskiego, w którym przedstawił on swoją koncepcję programową pracowni Audiosfera Audio art. Artyści sztuk wizualnych w świecie dźwięków.
Bogato ilustrowana publikacja towarzysząca wystawie Leszka Knaflewskiego, poznańskiego artysty o niezwykłej osobowości, założyciela autorskiej pracowni Audiosfera, oraz jego uczniów: Wojciecha Bąkowskiego, Daniela Koniusza, Tomasza Koszewnika, Dominiki Olszowy, Franciszka Orłowskiego, Aleksandry Ski, Konrada Smoleńskiego, Marii Toboły i Honzy Zamojskiego. Zawiera niepublikowany wcześniej tekst Knaflewskiego, w którym przedstawił on swoją koncepcję programową pracowni Audiosfera „Audio art”. Artyści sztuk wizualnych w świecie dźwięków.
Zbiór trzydziestu pięciu historii, które tworzą ścieżkę dźwiękową filmowego projektu Anny Konik W tym samym mieście, pod tym samym niebem..., nagranych w reakcji na rosnącą niechęć wobec imigrantów oraz na tragedie, jakie towarzyszą ich drodze do Europy.Zebrane w książce opowieści imigrantek z Afganistanu, Syrii, Iraku, Birmy, Palestyny, Turcji, Kurdystanu, Kongo, Rumunii, Czeczenii, Inguszetii, Somalii, Nigerii, Kamerunu, Ekwadoru oraz kobiet romskich dokumentują ich losy. Książka składa się z pięciu części, a każda z nich z siedmiu historii. Wszystkie historie to autentyczne relacje kobiet poszukujących domu i warunków do życia z dala od wojny, terroryzmu, biedy, seksualnej opresji i przemocy jednego człowieka wobec drugiego. Mało która z nich ma szczęśliwe zakończenie, wiele z tych kobiet wciąż jest na etapie poszukiwania normalizacji i budowania nowego życia. Zarejestrowane świadectwa niosą słowa rozpaczy, lęku, zwątpienia, a zarazem oburzenia, upominania się o sprawiedliwość i zrozumienie.
Poroseidy to swoista encyklopedia emancypacyjna, konstelacja wolnościowych haseł, pobudzających do twórczego negowania tendencji autorytarnych, które coraz mocniej deformują współczesną kulturę.W wymiarze fabularnym książka stanowi zbiór parabol (przypowiastek filozoficznych), których bohaterowie funkcjonariusze konserwatywnych reżimów politycznych wyzwalają się spod wpływów tyranizującej władzy (erotycznej, religijnej, politycznej, estetycznej), zyskując możność samodzielnego myślenia i działania. Wyzwoleniom towarzyszą komentarze eseistyczne paralele swobodnie dialogujące z ojcami założycielami nowoczesności: Kantem, Heglem, Schillerem, a także polemizujące z prominentami filozofii późnonowoczesnej.
Katalog towarzyszący wystawie pt. Natalia LL. Sum ergo sum, prezentowanej od 19 maja do 1 października 2017 roku w Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu jest wydawnictwem specjalnym i ważnym z kilku powodów. Przede wszystkim jest to publikacja ilustrująca, w jej warstwie ikonograficznej, dokumentację z największej prezentacji twórczości Natalii LL w jej długoletniej karierze artystycznej. Wystawy, która –w koncepcji i realizacji autorstwa bodajże najmłodszego w Polsce kuratora Mateusza Kozieradzkiego – z wyczuciem zbalansowanych proporcji doboru dzieł i narracji całej ekspozycji, ma charakter retrospektywny i jest udaną próbą uporządkowania i podsumowania blisko 60-letniego dorobku artystki – poczynając od prac z wczesnych lat 60. XX wieku, po realizacje najnowsze, bo pochodzące z 2016 roku. Równie ważną częścią katalogu, są opublikowane w nim teksty polskich i obcych (Wielka Brytania, Niemcy i była Jugosławia) historyków, krytyków sztuki i filozofów. Richard Demarco, Ješa Denegri i krytyczka sztuki Gislind Nabakowski – byli (i są) świadkami rozwoju drogi twórczej Natalii LL oraz jej przyjaciółmi i organizatorami obecności sztuki polskiej artystki, szczególnie przed upadkiem muru berlińskiego w 1989 roku, na prezentacjach i wystawach w krajach po obu stronach żelaznej kurtyny. Ich eseje, wraz z opracowaniami naukowymi pióra Wojciecha Szymańskiego, Mateusza Kozieradzkiego i Maliny Barcikowskiej poszerzają dotychczasową wiedzę o jednej z najważniejszych polskich artystek drugiej połowy XX wieku, pomimo iż, co trafnie zauważa w swoim opracowaniu Wojciech Szymański, „mogłoby się wydawać, iż powiedziano o niej już wszystko lub zgoła prawie wszystko. Wszak lista ważnych i ambitnych wystaw oraz powstałych wokół nich tekstów krytycznych i teoretycznych ,tylko tych z ostatnich lat, jest długa i obfituje w rewelacyjne wręcz, nowe odczytania oraz rozpoznania”.
Drukowany reader zawierający wybór tekstów opublikowanych na łamach internetowego „Obiegu” w 2021 roku. „Obieg” jest kwartalnikiem o sztuce aktualnej wydawanym przez Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, w wersji papierowej od 1987 roku i dostępnym w Internecie na www.obieg.pl. Numery wydane w 2021 roku tworzą pole spotkań różnych formuł opowiadania i nowe sieci połączeń między kontekstami sztuki, kultury i społeczeństwa, analizując i podważając teraźniejszą rzeczywistość globalnej sztuki współczesnej.
Antologia to 32 artykuły obejmujące teksty teoretyczne, krytyczne eseje oraz sztukę wizualną, pierwotnie tworzące trzy numery tematyczne:
„Wojny Kulturowe” (nr 16/21) o charakterze i dylematach współczesnych napięć kulturowych;
„Piękno u bram” (nr 17/21) o znaczeniu, obszarach, etyce i ograniczeniach piękna; „Kolekcje” (nr 18/21) o wartościach i potrzebach zbiorów muzealnych, galerii sztuki oraz prywatnych.
Autorski wybór tekstów prasowych, praca z zakresu dziennikarstwa i krytyki, dokumentacja działań twórcy i przemian instytucji sztuki w Polsce. Studium prasoznawcze trzydziestu lat działalności Zbigniewa Libery to czterotomowa publikacja, gromadząca wycinki prasowe z Polski i zagranicy dotyczące twórczości artysty. Ukazuje nie tylko sylwetkę Libery, ale również świat sztuki na tle przemian społecznych w Polsce okresu transformacji.
Tom drugi obejmuje lata 1998–2002, naznaczone kontrowersjami tak w życiu artystycznym, jak i politycznym. Ważnym wątkiem publikacji jest recepcja wystaw, które wstrząsnęły nie tylko polską sceną artystyczną – Irreligii w Brukseli, Mirroring Evil w Nowym Jorku, Nazistach w warszawskiej Zachęcie. Na łamach prasy przetoczyła się wówczas dyskusja o sztuce krytycznej, definiowanej w kategoriach prowokacji i bluźnierstwa. Dlaczego tak duże emocje wzbudzała sztuka wystawiana w Centrum Sztuki Współczesnej czy Zachęcie? Dlaczego skandal stał się główną kategorią opisu sztuki współczesnej? Jak odbiór pracy Libery Lego. Obóz koncentracyjny zmieniał się w czasie i jaki język opisu ewokował? Czy faktycznie mieliśmy wówczas do czynienia z zimną wojną sztuki ze społeczeństwem? To tylko część pytań, które stawia przed czytelnikiem zgromadzony materiał prasowy.
Obszerny katalog jest retrospektywnym wglądem w praktykę artystyczną Józefa Robakowskiego, postrzeganą z dwóch różnych i jednocześnie przenikających się perspektyw: „kina rozszerzonego” i „kina własnego”. Z jednej strony, jest to spojrzenie na jego udział w neoawangardowym eksperymencie lat 70., jako współzałożyciela Warsztatu Formy Filmowej (1970–1977), formacji kluczowej dla kolejnych generacji twórców i badaczy sztuki nowych mediów. Z drugiej strony, to prezentacja artysty wypracowującego osobną pozycję w ramach idei „kina własnego”, z czasem coraz bardziej osobistego.
Inne tańce to wystawa o jednym z najważniejszych zjawisk nowej sztuki w Polsce ostatnich lat: o śmiałych eksperymentach twórców tańca, teatru, performansu, muzyki oraz sztuk wizualnych, które ułożyły się w rozległy fenomen określany jako zwrot performatywny. Wśród prac pokazanych na wystawie znajdują się m.in. zapisy przełomowych spektakli Marty Ziółek, Komuny//Warszawa, Anny Karasińskiej czy Chóru Kobiet, fragmenty ekscentrycznych scenografii Aleksandry Wasilkowskiej, interaktywne instalacje Krzysztofa Garbaczewskiego i Wojtka Ziemilskiego, dźwiękowe interwencje Konrada Smoleńskiego i Wojtka Blecharza, rzeźby i fotografie Anety Grzeszykowskiej, filmy Karola Radziszewskiego, interaktywne instalacje Krzysztofa Garbaczewskiego/Dream Adoption Society .Wystawa prezentuje formację artystów, którzy dokonują odważnej reinterpretacji rodzimej tradycji sztuk performatywnych. Działania parateatralne Jerzego Grotowskiego, dorobek teatralny i happeningowy Tadeusza Kantora czy klasyczna sztuka performansu to dla twórców pokazanych na Innych tańcach istotny, ale zwykle negatywny punkt odniesienia. Z większym entuzjazmem czerpią ze zdobyczy estetyki relacyjnej, muzyki alternatywnej, teorii performatywności, teatru postdramatycznego czy tańca konceptualnego. Tytuł Inne tańce przywołuje spektakl przygotowany w 1982 roku przez jedną z najwybitniejszych formacji polskiego teatru eksperymentalnego Akademię Ruchu. Intencja zawarta w tym nawiązaniu jest złożona. Po pierwsze, A.R. to ważni prekursorzy obecnego zwrotu performatywnego. Po drugie, sformułowanie inne tańce trzeba czytać jako zapowiedź: ta wystawa konfrontuje widza z tym, co w sztuce nowe, z tym, co zmienia warunki gry, rozszerza pole walki, więc jeszcze nie doczekało się wiążących interpretacji, nie zostało otoczone domknięta ramą teoretyczną. Po trzecie, nawiązanie do Akademii Ruchu przypomina o tradycji Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski (liderem A.R. był wieloletni dyrektor Zamku Ujazdowskiego Wojciech Krukowski) jako instytucji interdyscyplinarnej, która zawiesza formalne podziały na sztuki wizualne i performatywne, podążając za bieżącymi praktykami artystycznymi.Integralną częścią wystawy są towarzyszący jej program performatywny i dyskursywny, a także cztery rezydencje realizowane we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca oraz projektem badawczym Kartografie obcości. Inne tańce powstały w ramach dwuletniego badania, którego częścią były tematyczne zajęcia ze studentami Instytutu Kultury Polskiej UW.
Magdalena Abakanowicz zawarła w długoletnim doświadczeniu własnych poszukiwań motywy, o których można powiedzieć, że należą do reprezentatywnych wyrazów ducha czasu, ducha cywilizacji, której grozi bezpowrotna rozłąka z jej historycznym siedliskiem. Grubo tkane formy, liny, węzły, wykrojone ze skały kręgi, grożące nieznanemu przeciwnikowi okute żelazem ramiona drzew - to wszystko wydaje się przywracać pamięć antycznej inscenizacji, której miary czasowej nie do końca możemy być pewni.
Katalog wystawy Mirosława Bałki "Fragment" to retrospektywne podsumowanie ponad dwunastu lat działalności wideo artysty, obejmującege prace wideo od najstarszych, z 1998 roku, do po raz pierwszy pokazywanych publicznie. Katalog przybliża wyjątkową rolę, jaką wideo odgrywało w twórczości Bałki. Dzięki niemu artysta wprowadził do swojej rzeźby zarówno nowe formy artystyczne, jak i obrazy i tematy, które stanowiły nieoczekiwane przedłużenie jego dotychczasowej działalności.
Książka jest próbą opisu procesu otwierania się polskiej neoawangardy lat 70. na rzeczywistość, a zarazem analizą napięcia między postesencjalistycznym a pragmatycznym rozumieniem sztuki, które determinowało wówczas kształt tej formacji.
Tłem opisywanych strategii artystycznych jest pluralizacja postaw i gestów artystycznych, narastająca od początku lat 70., a niespotykana wcześniej w polskiej sztuce. To zróżnicowanie było efektem m.in. przekraczania dyskursu czysto awangardowego i wchodzenia w różnego rodzaju mariaże sztuki i rzeczywistości. Autorem koncepcji wydawniczej książki jest Piotr Uklański. Szczególnie istotna jest w niej propozycja „przepisania” polskiej sztuki lat 70. na poziomie wizualnym, chęć dekonstrukcji jej obrazu jako pełnej zimnych, czarno-białych kalamburów konceptualnych i próba ukazania jako rezerwuaru wyrafinowanych strategii intelektualnych.
n the book by Łukasz Ronduda, Art Poland 70s., members of the avant-garde discuss the opening of the Polish avant-garde art movement of the 1970s, which resulted in a never before seen pluralization of attitudes and actions in Polish art.
Particular sections are presented by artists such as Marek Konieczny, Paweł Freisler, Ewa Partum, Zbigniew Warpechowski, Andrzej Partum, Krzysztof Zarębski, Natalia LL, Andrzej Lachowicz, Krzysztof Zarębski, KwieKulik, Zbigniew Dłubak, Jan Świdziński, Krzysztof Wodiczko, Henryk Gajewski, Anastazy Wiśniewski, Zygmunt Piotrowski, Paweł Kwiek, Jan S. Wojciechowski, Grzegorz Kowalski, Elżbieta and Emil Cieślar, Wiktor Gutt, Waldemar Raniszewski, art collectives like the Film Form Workshops (Józef Robakowski, Wojciech Bruszewski, Paweł Kwiek, Ryszard Waśko) and the Motion Academy.
Artists Piotr Uklański conceived the book to debunk the image of this art movement as one filled with cold black and white conceptual monstrosities, exposing it to be a reservoir of refined, revolutionary and humorous intellectual strategies that meld seamlessly with a fascination with beauty, aesthetics, erotica, fetishism, political visualism and fundamental existential questions. The artist’s design defends the visuality of the images presented in the album, in an attempt to give them an opportunity to generate new interpretations irrespective of the book’s text.
The book contains an interview, Hans-Ulrich Obrist with Józef Robakowski, the texts by Łukasz Ronduda ("Józef Robakowski and a Film Form Workshop in the seventies"), Bożena Czubak ("Own Cinema"), Marek Nash ("A few notes on the works of Józef Robakowski"), biographical note, bibliography and artist's filmography.
In Robakowski’s ‘own cinema’ the act of exposing oneself, in one self or another, assumes the characteristics of a pop-cultural fantasy. In Art is Power!, separating mechanical gestures from the chanted slogans, Robakowski mocks ideological phantasms. In his more recent works, simple video recordings that bring to mind the notion of ‘home video’ emanate a sense of humour (Licking Meditations, 2007) or ironic distance (Little Pole, 2010), which are not absent from the artist’s earlier self-recordings and the artist image written in them. An image written also in time, combining an experimentalist and media analyst with an anarchical neo-Dadaist and avowed nihilist, an hear to avant-garde traditions with an enthusiast of cultural peripheries, a international festival-goer with an advocate of the ‘progressive Łódź scene’, a renowned pedagogue with a contester of institutional hierarchies, a finally prominent artist with an unceasingly fierce polemist.
Bożena Czubak
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
