W całej Europie przez wieki powszechna była wiara w mroczne istoty wstające z grobu, by prześladować żywych. Przykłady działalności krwiożerczych upiorów notowano m.in. na rozległych obszarach od Polski po Grecję, z Transylwanią na czele. Od czasów Goethego wampiry wkroczyły do literatury pięknej, by stać się ulubionymi postaciami dziewiętnastowiecznych powieści grozy. Bartłomiej Grzegorz Sala, historyk, etnolog i krajoznawca, czerpiąc z ludowych opowieści, dawnych kronik i dokumentów, gotyckich romansów i klasycznych produkcji filmowych, stworzył poczet dwudziestu ośmiu wampirów grasujących u stóp Alp, Rudaw, Sudetów, Karpat i Gór Dynarskich. Autor szczegółowo opisuje postać każdego nosferatu, przytacza jego genezę i historyczny pierwowzór, charakteryzuje jego wygląd i zachowanie, a także kreśli miejsce w późniejszych kulturowych odniesieniach

Książka ta jest zbiorem ośmiu studiów. Dwa z nich – pierwsze i ostatnie – publikowane są po raz pierwszy. Pozostałe są mniej lub bardziej przeredagowanymi wersjami artykułów ogłoszonych w ciągu ostatnich kilku lat. Cztery teksty dotyczą autorów działających w pierwszej fazie ruchu humanistycznego w kręgu Akademii Krakowskiej i skupione są wokół takich postaci, jak Konrad Celtis, występujący przeciwko scholastycznemu systemowi nauczania i Janowi z Głogowa jako jego reprezentantowi, wykładający przez jakiś czas w Krakowie śląski uczony Wawrzyniec Korwin (który był uczniem Celtisa) i Paweł z Krosna, pierwszy zwolennik nowego nurtu, który uzyskał oficjalne stanowisko uniwersyteckie. Krąg uczniów Krośnianina reprezentuje Jan z Wiślicy. Kolejne cztery teksty skupiają się wokół związanych z Akademią Krakowską twórców działających w drugiej połowie XVI w.: Grzegorza z Sambora, Benedykta Herbesta (wraz z kręgiem uczniów i przyjaciół) oraz Stanisława Sokołowskiego, również w relacji z uczniami, pośród których wyróżniają się Szymon Szymonowic i Andrzej Schoen. Wszystkie analizowane w poszczególnych studiach teksty są świadectwem łacińskiej kultury humanistycznej i zamieszczone tu zostały wraz z nimi przeważnie w całości, wraz z moimi przekładami, aby ten zbiór rozważań mógł się stać również zaproszeniem do lektury dzieł dawnych mistrzów.

Książka Tajemnice wszechświata w 100 symbolach na przykładzie skarbów dawnych kultur umożliwia czytelnikowi poznanie i zrozumienie obecnych również w naszym życiu odwiecznych wierzeń i rytuałów. Pokazuje, w jaki sposób odczytywać treści ukryte w znakach i symbolach, opowiada fascynującą historię mistycyzmu. Od najdawniejszych czasów ludzie odczuwali pragnienie poznania i zrozumienia świata, poddania go swojej kontroli i zaprzęgnięcia jego niewidzialnych magicznych mocy do własnych celów. Liczące ponad 17 tysięcy lat malowidła naskalne w jaskini Lascaux we Francji, starożytne egipskie misteria Izydy, dziwne inskrypcje runiczne Wikingów i inne znaki i symbole są świadectwem nieprzemijającego pragnienia ujarzmienia niewidzialnych sił kosmosu. Dla człowieka współczesnego są często inspiracją, ale też budzą niepokój, wciąż fascynują i uwodzą swoją tajemniczością. Książka jest wspaniale ilustrowanym przewodnikiem traktującym o początkach, zastosowaniu, znaczeniu i celu stu starannie wyselekcjonowanych tajemniczych przedmiotów, emblematów, ikon i motywów, które pozwalają poznać i zrozumieć tajemnice wszechświata, w sposób, w jaki pojmowały je rozmaite kultury w różnych okresach historii. Omawia i szczegółowo analizuje każdy przedmiot, przedstawienie bądź kod - od azteckiego Kamienia Słońca i Włóczni Przeznaczenia po święte kręgi uzdrowień, egipskie hieroglify, obrazy Indian Nawaho usypywane z piasku - pokazując ich związek z wierzeniami religijnymi i praktykami dawnych cywilizacji na całym świecie. Publikacja podzielona jest na cztery części. Pierwsza część prowadzi czytelnika przez świat przyrody. Druga wprowadza w świat boski, którego mieszkańcy przekazali śmiertelnikom swoje atrybuty, motywy i związki. Trzecia część książki poświęcona jest znakom i zakodowanym systemom: mistycznym liczbom, świętej geometrii, mandalom, mantrom i wzorom występującym w świecie przyrody. Część czwarta odkrywa symboliczny język mistycyzmu, który odnajdziemy w religii, astronomii, zodiaku, tarocie czy proroctwach.

Nasza opowieść o Agathos Daimon nie będzie miała charakteru chronologicznego. Nie jest to wyrazem lekceważenia tego, co o bogach przekazały nam najstarsze źródła literackie, a więc Homer i Hezjod; jednak to, co jest możliwe przy opracowywaniu tematu innych bogów greckich – próba zrozumienia ich pierwotnych funkcji na podstawie świadectw przekazanych przez tych właśnie autorów, w przypadku Dionizosa możliwe nie jest. Ponadto nie jest naszym zamiarem ukazanie wizerunku boga czy to u poszczególnych autorów, czy też w poszczególnych epokach literackich. Sądzimy bowiem, że takie podejście mogłoby jedynie zamazać obraz, jaki staramy się nakreślić. W naszej rozprawie wykorzystujemy więc wszelkie zachowane źródła, począwszy od tabliczek z pismem linearnym B, poprzez najstarsze źródła literackie, a skończywszy na autorach z pierwszych wieków chrześcijaństwa.

Film izraelski ma swój początek się w Polsce, jeszcze przed powstaniem Państwa Izrael. Dziś niewielu pamięta, że twórcą jednego z pierwszych filmów hebrajskich – Sabry powstałej w 1933 roku – był późniejszy reżyser Krzyżaków Aleksander Ford. A jednak na temat współczesnej izraelskiej kinematografii wiemy niewiele, choć izraelskie filmy od kilku lat pojawiają się w polskich kinach, telewizji, a nawet można zakupić je w Empiku. Dlatego też z wielką radością i satysfakcją witam książkę pod redakcją Joanny Preizner Współczesne kino izraelskie. Znajdziemy tu dwanaście pasjonujących, często wręcz błyskotliwych, esejów o najciekawszych filmach i twórcach izraelskiej kinematografii. W tej pionierskiej książce młodzi polscy badacze mierzą się z wieloma wyzwaniami związanymi ze współczesnym izraelskim kinem. Michał Sobelman Większości widzów, a w tym i filmoznawców, nie niepokoją pytania o współczesne kino izraelskie, znane jedynie bardzo wąskiej publiczności – ich dystrybucja kinowa jest bardziej niż skromna, wiele wartościowych tytułów w ogóle do niej nie trafia. Nawet w piśmiennictwie filmoznawczym europejskim poza studiami nad modnymi tematami tożsamościowymi i genderowymi trudno znaleźć opracowania natury bardziej wszechstronnej, do których można się odwoływać. Pojawiają się teksty w prasie i wywiady, ale nie ma publikacji naukowych, których autorzy próbują zobaczyć film i jego autora w szerokim kontekście, tak jak dzieje się to w przygotowanym tomie, pierwszym na rynku polskim. Joanna Preizner, znana jako autorka kilku monografii oraz inicjatorka i redaktorka czterotomowego cyklu Gefilte film. Wątki żydowskie w kinie, zebrała i tym razem doborowe grono autorów, jakich jedynie może życzyć sobie redaktor tomu filmoznawczego. Znajdują się wśród nich postacie uczonych, którzy są klasą sami dla siebie. Dzięki nim i zaproponowanemu przez Redaktorkę tomu układowi tekstów książka stanowi prekursorskie kompendium wiedzy na temat współczesnego kina izraelskiego, a jednocześnie udany wstęp do systematyzacji, definicji, zakreślenia problematyki, której znaczenie, powagę ale i niezwykłe paradoksy w kulturze współczesnej uświadamiają kolejne analizy. Można potraktować tę książkę jako rodzaj vademecum po terytorium w permanentnym stanie wojny, pełnym oczywistych bądź ukrytych dla reszty świata konfliktów, w którym natrafiamy na mury, zasieki, ale i enklawy kulturowe przeniesione z innego czasu i miejsca. Poszczególne artykuły wyznaczają rodzaj punktów orientacyjnych zarówno w poznawaniu zawiłości dziejów współczesnych Izraela, głębokich podziałów wewnątrz społeczeństwa (definiowanie swoich iobcych), także podziałów kulturowych. Wszystkie te aspekty odzwierciedla bogata kinematografia. Twórcy izraelscy, przywołani w kolejnych analizach zawartych w tomie, przepracowują historię i politykę swego kraju, a ich filmy wyrażają daleko idący krytycyzm. Ogromne, nie do przecenienia, są walory poznawcze książki. Jeśli nawet autorzy poszczególnych tekstów wychodzą z różnych punktów widzenia, w odmienny sposób widzą i w konsekwencji ujmują tło historyczne, polityczne czy kulturowe analizowanych fabuł i – wyjątkowo – dokumentów, to fakt ten odzwierciedla nie tylko czy nie tyle rozmiar przeprowadzonych przez nich studiów, co różnorodność lektur, po jakie sięgali. W konsekwencji książka daje wyraz wielości poglądów, otwartości na dyskusję, co jest jej niezaprzeczalnym walorem każdego opracowania naukowego. Dr hab. Jadwiga Hučková

Praca ukazuje się jako 38 tom renomowanej serii Poznańska Biblioteka Niemiecka. Jest to antologia niemieckojęzycznej refleksji o przemocy. Przemoc jest kategorią literacką, filozoficzną, historyczną, antropologiczną i socjologiczną. Celem antologii nie jest opis istoty przemocy jako takiej lecz przemocy jako elementu dyskursu budującego niemiecką świadomość narodową w określonym kontekście historycznym. Pomieszczone w antologii teksty obejmują wybitnych autorów od czasów najdawniejszych po współczesność. Wśród autorów są m.in. G.E. Lessing, I. Kant, E. Jünger, W. Benjamin, B. Schlink, G. Heinssohn).

Znakomita książka światowej sławy naukowca w dziedzinie nauk kognitywnych, designu i sztuki użytkowej, wieloletniego pracownika firmy Apple wyjaśniająca, dlaczego użytkownik wybiera rzeczy ładne i wierzy, że działają one lepiej. Dlaczego wydajemy dużo pieniędzy na ikony wzornictwa, jakie emocje w nas wzbudzają? Lektura przeznaczona jest nie tylko dla projektantów, także dla psychologów, menadżerów, producentów i wszystkich, którzy chcą wiedzieć, dlaczego dokonują takich, a nie innych wyborów konsumenckich.

Życie w XIX-wiecznych dworkach kresowych.

Czyż nie przeraża was i nie nawiedza we snach wilcze, beznadziejne zbratanie samobójców i owadzi, napowietrzny taniec wisielców? A jeśli... Kontynuacja książki o wszechmocy wisielca w wyobraźni i praktyce Zachodu. Zbigniew Mikołejko opowiada między innymi o wieszaniu angielskich czarownic w Starym i Nowym Świecie, o przeobrażeniu figury wisielca w anonimowego, stadnego trupa bez twarzy poprzez mechanikę nowoczesnej wojny, o szaleństwie linczowania w Stanach Zjednoczonych, a także o wisielcu jako postaci z powieści i filmów przygodowych i kryminalnych.

Kult Dionizosa, Izydy, Mitry, Wielkiej Macierzy, misteria eleuzyjskie — o tajemnych rytuałach starożytności słyszał niemal każdy. Informacje na ich temat były jednak zawsze skąpe i mniej lub bardziej zagadkowe, a czas zatarł wiele tropów... Burkert sytuuje zachowane antyczne świadectwa o kultach misteryjnych w perspektywie antropologicznej, ukazując ich zakorzenienie w najgłębszych ludzkich potrzebach — zarówno związanych z grozą śmierci, jak i płynących z doświadczeń zwykłej codzienności. Omawia, na szerokim tle społecznym, najważniejsze organizacje kultowe w ich zdumiewającej różnorodności. Przede wszystkim jednak skupia uwagę na teologicznej treści misteriów, na zagadnieniu świętych przekazów i na istocie niezwykłego doświadczenia, jakie może przynieść udział w obrzędach misteryjnych.

Kieszonkowy przewodnik pokazuje ogromne bogactwo symboli i piktogramów, które są wykorzystywane na całym świecie od najdawniejszych czasów. Książka ukazuje pochodzenie, styl i znaczenie najważniejszych symboli używanych w sztuce różnych kultur. Poznanie kontekstów ich występowania pozwoli czytelnikowi na analizę zarówno egipskich hieroglifów i znaków chińskiego pisma, jak i ukrytych znaczeń zachodnioeuropejskiej heraldyki i hagiografii.

Studiując rodzime baśnie, podania i legendy, odnosimy nieodparte wrażenie, iż nasi przodkowie kochali niesamowite opowieści. Przez setki lat historii naszego kraju powstał olbrzymi, barwny i ludny świat polskich wierzeń ludowych. Pięknie ilustrowany przez Pawła Zycha i Witolda Vargasa Bestiariusz jest skromną próbą zilustrowania tego bogactwa i ukazania choćby jego części współczesnemu Czytelnikowi. Zapraszamy do podróży śladami opowieści naszych przodków, mitów pełnych słowiańskiej magii tak rzadko obecnej we współczesnej polskiej kulturze.

Kolejna książka z serii "Ocalić od zapomnienia" poświęcona jest tradycjom polskiego stołu i spiżarni. Znajdziemy w niej charakterystykę tradycyjnych polskich produktów spożywczych, tzn. takich, które mają wielopokoleniowa historie i niekiedy są jeszcze wytwarzane na małą skalę w gospodarstwach domowych lub niewielkich zakładach wytwórczych. Produkty takie są fundamentem pożywienia i tradycji kulinarnych. W książce znajdują się oczywiście dopełniające całość przepisy na wybrane potrawy staropolskie: chleb, żur, pierogi, gołąbki, nalewki, ciasta. Odrębny rozdział autorka poświęciła przetwórstwu domowemu i zapasom, które były świadectwem gospodarności i sztuki kulinarnej pani domu. Znajdziemy też przykładowe staropolskie jadłospisy. Książka może być wręcz poradnikiem dla każdej gospodyni, dla której istotna jest tradycja. Obecnie przywoływane z przeszłości technologie, tradycyjne produkty, przepisy i potrawy to prawdziwe skarby, które staja się chlubą dobrej ambitnej kuchni domowej, oryginalnej restauracji, a nawet wizytówka regionu. Książka, jak wszystkie pozostałe z tej serii, jest bardzo bogato ilustrowana.

„Komentarz historyczno-kulturowy do Starego Testamentu” to w polskim piśmiennictwie biblijnym dzieło niezwykle potrzebne i ważne. Znaczący wkład rodzimych specjalistów i przekłady z języków obcych sprawiły, że mamy znaczne osiągnięcia w zgłębianiu i przedstawianiu teologicznego orędzia Pisma Świętego. Brakowało nam jednak kompendium obejmującego rozmaite aspekty historyczno-kulturowego podłoża i zaplecza starotestamentowych ksiąg świętych i temu zapotrzebowaniu wychodzi naprzeciw niniejsza publikacja. Prawidłowe i coraz pełniejsze poznawanie religijnego i teologicznego bogactwa Biblii zależy w dużym stopniu od poprawnej znajomości i uwzględniania realiów, w jakich urzeczywistnił się Boży plan zbawienia

Kolejna książka z serii „Ocalić od zapomnienia” przybliża nam materialną kulturę ludową i dworską naszego kraju. Publikacja podzielona jest na 12 rozdziałów. Każdy z nich to odrębny region, jego historia, kształtowanie się zwyczajów, kultura życia codziennego, budownictwo, rzemiosło i uprawa ziemi. Część z tego co przeminęło znajduje się w skansenach. Dlatego w każdym rozdziale autor prezentuje kilka (2-6) najważniejszych skansenów reprezentatywnych dla kultury ludowej danego regionu. Obecnie muzea na wolnym powietrzu prowadzą szeroką działalność naukowo-badawczą oraz edukacyjną. Autor podaje bogaty program imprez, które odbywają się w skansenach. Czytelnik znajdzie także adresy prezentowanych skansenów. Książka jest bogato ilustrowana unikatowymi zdjęciami archiwalnymi i współczesnymi.

Dyskusje na temat odbioru telewizji przez dzieci koncentrują się głównie na zagadnieniu wpływu tego medium na młodych widzów. Eksperci podają argumenty, wskazujące niemal tyle samo korzyści wynikających z kontaktów z telewizją, co zagrożeń, jakie niosą one ze sobą. Rzadko kiedy zauważa się, że między oglądaniem programu a jego wpływem na zachowanie młodego odbiorcy musi nastąpić etap przetworzenia treści telewizyjnych w umyśle dziecka. Sposób "ułożenia w głowie" oglądanego komunikatu może być mniej lub bardziej trafny, co przekłada się na poziom jego rozumienia. Jedynie zrozumiany przekaz telewizyjny przynosi pożytek. Próba odpowiedzi na pytanie, kiedy można uznać, że dziecko rozumie telewizję, znajduje się w niniejszej książce. Jest ona skierowana przede wszystkim do studentów i absolwentów psychologii i pedagogiki. Odbiorców znajdzie zapewne także wśród medioznawców, dziennikarzy, twórców programów telewizyjnych. Rodzicom i opiekunom dzieci publikacja ta pomoże uświadomić trudności w rozumieniu, jakie mogą mieć młodzi widzowie podczas oglądania audycji telewizyjnych oraz ich konsekwencje.

Książka prezentuje tradycyjne święta i polskie obrzędy doroczne ułożone chronologicznie w czterech głównych rozdziałach odpowiadających porom roku: zima, wiosna, lato, jesień. Autorka pokazuje zarówno wielkie bogactwo i różnorodność, jak i trwałość oraz ciągłość polskich tradycji, które warto pielęgnować i ? zgodnie z przesłaniem całej serii ? ocalić od zapomnienia. W poszczególnych rozdziałach znajdują się także towarzyszące obrzędom wierzenia, podania, wróżby, przysłowia, tradycyjne polskie potrawy, fragmenty kolęd lub innych pieśni obrzędowych. Są tu m.in. reprodukcje XIX-wiecznych sztychów, obrazów oraz starych pocztówek fotografie przedstawiające dawne i współczesne obrzędy doroczne np. jedlińskie kusaki, procesje z palmami, widowiska pasyjne, dywany kwiatowe w Spycimierzu.

Kwestie związane z seksualnością są dziś powszechnie poruszane. Nabierają też coraz większego znaczenia w badaniach historii Europy wieków średnich. Autorka tej książki przedstawia temat w ogólnym zarysie i tłumaczy, jak w kulturze owego okresu rozumiano tożsamość seksualną. Dowodzi, że całkiem odmiennie niż dziś postrzegano – zarówno w środowiskach świeckich, jak i duchownych – czystość cielesną, homoerotyzm, czy epistolografię miłosną. Kreśli obraz ówczesnego pojmowania uprawiania seksu jako czynności dokonywanej nie przez dwoje ludzi wspólnie, lecz przez jedną osobę wobec drugiej. Wskazuje, że konsekwencją takiego podejścia do istoty stosunku seksualnego było odmienne postrzeganie ról społecznych płci oraz tożsamości seksualnych. Książka ma ogromne znaczenie dla każdego czytelnika pragnącego poznać historię epoki bądź zainteresowanego, jak seksualność i tożsamość były rozumiane w przeszłości. Zawiera przegląd badań, przytacza źródła wywodzące się z kręgu wczesnej Europy chrześcijańskiej, ze średniowiecznej kultury żydowskiej oraz świata islamskiego, cechuje się oryginalną interpretacją.

Boris Uspienski był tym badaczem w gronie szkoły tartusko-moskiewskiej, który dużo uwagi poświęcał sferze przekonań i praktyk i zachowań religijnych, oglądanych sub specie semioticae. Naturalnym zwieńczeniem jego zainteresowań badawczych jest książka Krzyż i koło, omawiająca główne symbole chrześcijańskie. Można by powiedzieć, że to studium Uspienskiego przedstawia dzieje liturgii w ujęciu semiotycznym. Łączy ono dociekliwość poznawczą z ogromną erudycją, z osadzeniem badań na niezmiernie bogatym i różnorodnym materiale historycznym. [z przedmowy tłumacza]

Książka poświęcona jest w zasadniczej mierze rozważaniom nad literaturą romantyczną [?] w jednym z najbardziej charakterystycznych aspektów ? w aspekcie wrażliwości erotycznej. Jest to więc studium o stanach duchowych i osobliwościach obyczajów, ujęte według określonych typów bohaterów i wątków, które powracają z uporem niczym mity zrodzone ze wzburzonej krwi. [?] Sądzę, że w żadnej innej epoce literackiej zmysły nie były w sposób bardziej oczywisty podstawowym tematem dzieł wyobraźni. Lepiej więc zbadać tę orientację w jej historycznym rozwoju, niż powtarzać ze słuchu i prawie bez zastanowienia ogólnikowe obwinienia o zmysłowość i perwersję, którymi krytycy tego okresu zazwyczaj kwitowali tego rodzaju zainteresowania twórców Mario Praz