Współczesne teatry - zwłaszcza w mniejszych ośrodkach - coraz częściej angażują się w życie lokalnych społeczności. W proponowanych spektaklach chętnie podejmują tematy związane z historią oraz kulturową i etniczną tożsamością miejsca, w którym działają. Twórcy teatralni poddają refleksji działanie mechanizmów pamięci, przywołują przeżycia indywidualne i zbiorowe, nieuwzględnione w ogólnodostępnej wersji historii. Zazwyczaj jest to tzw. historia lokalna, przyspieszona historia wydarzeniowa, najczęściej powiązana jednak (bo trudno przecież te nurty od siebie oddzielić) z dziejami o ponadlokalnym znaczeniu, które biegły trajektorią wojen, upadku i powstawania mocarstw, kształtowania się politycznych makrostruktur - oglądanymi z pozycji miejscowej społeczności. I jest też historia codzienna, w której czas płynął powoli, w rytmie "długiego trwania"; scena, na której rozgrywały się niezauważalnie procesy zmiany i rozwoju, rodziły się niedostrzegalne zrazu wzorce i praktyki wspólnotowe, nigdy w kronikach nie odnotowane. W rzeczywistości zdominowanej przez procesy globalizacyjne, działalność teatrów - polegająca na odkrywaniu miejscowych legend i budowaniu wspólnotowych narracji - okazuje się istotnym elementem w tworzeniu tożsamości grupy, miejsca czy regionu. W pewnym sensie wpisuje się również w odżywające ideologie narodowościowe. Twórcy teatralni nie tylko podejmują tematy związane z kulturową i etniczną tożsamością miejsca, ale również wprowadzają do teatru problematykę społeczną, ekonomiczną czy polityczną. Tym samym spektakle stają się forum dla mniejszości etnicznych i narodowych. Artyści za pośrednictwem sztuki udzielają głosu grupom marginalizowanym ze względów ekonomicznych czy społecznych. Teatr związany z miejscem zaczyna więc odgrywać istotną rolę w życiu społecznym. Tej szeroko rozumianej lokalności i związkom teatru z miejscem, w którym funkcjonuje, była poświęcona międzynarodowa konferencja naukowa "Teatr historii lokalnych w Europie Środkowej", zorganizowana przez Zakład Teatru i Dramatu Instytutu Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Śląskiego we wrześniu 2014 r., której książka jest pokłosiem. Partnerami projektu, wspartego finansowo przez Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki, byli: Instytut Wiedzy Filmowej i Teatralnej Słowackiej Akademii Nauk, Katedra Studiów Teatralnych, Filmowych i Medialnych Uniwersytetu im. Palackiego w Ołomuńcu oraz Węgierskie Muzeum i Instytut Teatru w Budapeszcie. W rozmowie o współczesnym teatrze, który zajmuje się lokalnością, zaproponowaliśmy zagadnienia związane z teatrem jako formą manifestowania zarówno kultury mniejszości, jak i tożsamości miejsca - w opozycji do mechanizmów globalizacji; poświęcone budowaniu i odzyskiwaniu przez teatr utraconej tożsamości grupy; polityce pamięci i praktykom upamiętniającym, a także formom przywracania pamięci miejsca, ludzi i społeczności, co jednocześnie czyni z teatru archiwum alternatywne do archiwów oficjalnych, pozwalające na rewizję oficjalnej historii wpajanej w procesie edukacji. Ostatnią grupę zagadnień stanowiły zjawiska związane z zaangażowaniem teatru w działalność terapeutyczną oraz jego uwikłaniem w lokalną historię i politykę. (Fragment Wstępu).
Książka Bogdana Toszy jest publikacją poświęconą dwóm przedstawieniom (Akropolis i Chryje z Polską), które autor wyreżyserował i wystawił na deskach Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego w Katowicach. Sam autor przyznał, "Obejmując w 1992 roku dyrekcję Teatru Śląskiego w Katowicach miałem świadomość, że to jedyny w Polsce teatr, noszący imię Stanisława Wyspiańskiego. Osoba patrona i jego myślenie o sztuce, a zwłaszcza charakteryzująca go interdyscyplinarność, narzuciły projekt programu artystycznego tej sceny na jedenaście lat". Inscenizacja Akropolis - tej, przez wielu uznawanej za najtrudniejszą w dorobku autora Wesela, sztuki stała się wielkim wyzwaniem dla śląskiej sceny na koniec pierwszego stulecia jej istnienia. Wpływ na decyzję o wyborze tej właśnie sztuki miał fakt wstąpienia Polski do Unii Europejskiej i intensyfikacja rozmów o korzeniach cywilizacyjnych naszego kraju. Obszar biblijny i świat mitologii Greków i Rzymian, obecne jako dwie podstawowe konstytuanty Akropolis, pozwalał teatrowi na włączenie się w istotny dialog społeczny. Przed realizatorami, a zwłaszcza reżyserem, stanęło pytanie: jak dziś wystawić ten dramat? Podstawową koncepcję rozwiązano przez budowę postaci Poety, głównie z didaskaliów utworu, inspirowanego osobą autora w okresie pisania Akropolis, jego zmaganiami z chorobą i zafascynowaniem polskością. W następnej kolejności postać Poety stała się źródłem inspiracji do napisania sztuki o Wyspiańskim. Chryje z Polską Macieja Wojtyszki zostały oparte na mało znanym fakcie z historii ojczystej, jedynego spotkania Stanisława Wyspiańskiego z Józefem Piłsudskim, które odbyło się 1 marca 1905 roku. Jego motywem przewodnim było poparcie dla idei skarbu na rzecz przyszłej armii polskiej. W nawiązanie kontaktu obu rozmówców zaangażowany był Stefan Żeromski. Wyspiański w tym okresie rozważał możliwość objęcia dyrekcji Teatru Miejskiego. Piłsudski chciał wykorzystać rewolucję lutową w Rosji dla wzniecenia kolejnego powstania w Polsce. Sztuka Macieja Wojtyszki, przedstawiając konfrontację obu bohaterów, pokazuje możliwości dialogu sztuki i polityki, ujawnia bolesne rany w historii mentalności Polaków.
Prezentowane w pracy badania stanowiły próbę holistycznego ujęcia autoedukacji studentów studiów pedagogicznych i niepedagogicznych. Przyjęto przy tym szerokie rozumienie autoedukacji jako autonomicznego procesu, w którym jednostka jest aktywnym podmiotem kierującym własnym rozwojem, zgodnie z uznawanymi przez siebie wartościami. W badaniach wykorzystano perspektywę triangulacyjną, która polegała na zastosowaniu odmiennych podejść metodologicznych na poszczególnych etapach przeprowadzonych badań. W etapie pierwszym - ilościowym - zmierzano do określenia stopnia aktywności autoedukacyjnej studentów z uwzględnieniem uwarunkowań związanych z płcią, kierunkiem, rodzajem, rokiem studiów i samooceną. W wyniku badań ilościowych wyłoniono dwie grupy problemowe: studentów o najwyższym i najniższym stopniu aktywności autoedukacyjnej. Kolejny - jakościowy etap badań, oparty na biografii podmiotowej - polegał na ukazaniu indywidualnych, osobistych doświadczeń i przeżyć osób badanych w zakresie autoedukacji, co umożliwiło odkrycie osobowych uwarunkowań tego procesu, sformułowanie określonych prawidłowości oraz uogólnień dotyczących podjętej problematyki. Publikacja jest adresowana do wszystkich osób zainteresowanych samodzielną pracą nad własnym rozwojem, zawarte w niej treści mogą stanowić podstawę do autorefleksji i inspirować do podejmowania własnego wysiłku autoedukacyjnego, niezbędnego dla ukształtowania tożsamej i autonomicznej osobowości oraz rozwoju zdolności twórczych. Wskazania praktyczne, dotyczące przebiegu autoedukacji, jej dynamizacji, optymalnych warunków dla zaistnienia i efektywności tego procesu mogą mieć szczególne znaczenie dla osób studiujących oraz nauczycieli akademickich, którzy zechcą podjąć trud wspomagania studentów w ich aktywności autoedukacyjnej.
Publikacja stanowi socjologiczne spojrzenie na problematykę zagrożenia zachowaniami korupcyjnymi w instytucjach państwowych na przykładzie Służby Celnej RP. Istotą pracy jest ukazanie problemu ryzyka korupcyjnego z możliwie szerokiej, wielopłaszczyznowej perspektywy, w której zawierają się organizacyjne, podmiotowe oraz kulturowe uwarunkowania tego złożonego zjawiska społecznego. Przyjęcie takiej optyki badawczej umożliwia jednocześnie wpisanie niniejszej pracy w te nurty myli socjologicznej, w których przyjmuje się założenie o konieczności wychodzenia poza sztywne ramy metodologii tradycyjnej, która opiera się na rozgraniczeniu między podmiotowością jednostek a strukturalno-systemowymi wymiarami życia społecznego. Książka jest adresowana do wszystkich osób, które są zainteresowane socjologią pracy, socjologią przestępczości, czy też ogólnie pojmowaną socjologią empiryczną. Wydanie publikacji w języku angielskim oznacza również, że tezy i obserwacje w niej zawarte mogą okazać się przydatne dla profesjonalistów badających problemy korupcji w ramach struktur Unii Europejskiej.
W monografii zaprezentowano teorię generatywnego rodzica, którego obecność sprzyja rozwojowi wybitnych cech osobowości u dzieci. Studia nad ludzką wybitnością i geniuszem penetrują wpływ czynników biologicznych (inteligencja), psychologicznych (otwartość, krytycyzm, wytrwałość i upór jednostki), kulturowych (poziom rozwoju społeczno-ekonomicznego społeczeństw) oraz środowiskowych (rodzina, szkoła). W prezentowanych badaniach dotyczących polskich noblistów (Miłosz, Reymont, Sienkiewicz, Skłodowska-Curie, Szymborska) oraz innych wybitnych reprezentantów kultury i nauki polskiej (Bauman, Chopin, Conrad-Korzeniowski, Kantor, Kapuściński, Kieślowski, Kilar, Kołakowski, Korczak, Lem, Łukasiewicz, Malinowski, Paderewski, Tischner, Wojtyła) uwagę skoncentrowano na znaczeniu domu rodzinnego w dojrzewaniu ich talentu. Charakterystyka między innymi relacji małżeńskiej, stylów wychowania, więzi emocjonalnej z dzieckiem, pochodzenia społecznego rodziców, ich zainteresowań, sposobów spędzania czasu wolnego prowadzona metodą studium przypadku pozwoliła na wypracowanie modelu rodzica i określenie warunków materialno-społecznych, których wystąpienie sprzyja ekspresji wybitnych cech osobowości u dzieci (wysoki format rodzica, uważność rodzicielska, odczuwanie przez rodziców potrzeby generatywnej, czytanie książek w domu rodzinnym, średni stan zamożności).
Rekonstrukcja doświadczenia uczestnictwa w kulturze utrwalonego w dwudziestowiecznej literaturze dokumentu osobistego stała się podstawą do refleksji teoretycznej nad kulturą relacyjną i wyzwaniami dla edukacji kulturalnej. Zgodnie z imperatywem nowej humanistyki autorka wykorzystuje wnioski z badań do zakreślenia pola praktycznej użyteczności, definiując edukację kulturalną oraz wskazując możliwości jej wykorzystania w formacji osobowej, a także w kształtowaniu procesu kultury. Wskazaną w niniejszym opracowaniu propozycją możliwą do realizacji w ramach edukacji kulturalnej jest kształcenie zdolności do wyrażania wdzięczności. Jak wskazuje autorka, w tym procesie formacyjnym skuteczną rolę może odgrywać literatura. Walorem pracy jest również przedstawiona w części analitycznej dialogiczna rekonstrukcja środowiska redaktorów tworzących najważniejsze czasopisma i wydawnictwa tj.: Jerzego Giedroycia, Józefa Sadzika, Jerzego Turowicza, Zygmunta Mycielskiego, Barbary Toruńczyk. Ludzi zawodowo pracujących w sferze kultury polskiej, którzy nad rynkową konkurencyjność i polityczne czy też światopoglądowe podziały przedkładali środowiskową życzliwość. W części badawczej istotnym odniesieniem dialogicznych rekonstrukcji stały się również doświadczenia twórcze zrekonstruowane na postawie korespondencji Thomasa Mertona i Czesława Miłosza, Józefa Czapskiego i Zygmunta Mycielskiego, Józefa Czapskiego i Janusza Marciniaka oraz Josifa Brodskiego i Czesława Miłosza. Pozwoliły one na wydobycie walorów relacyjności w procesie twórczym, jak i ujawniły cenną kategorię wdzięczności, którą autorka proponuje uznać za tkankę łączną kultury relacyjnej, istotną w projektowaniu edukacji kulturalnej.
Niniejsza publikacja zawiera jednocześnie syntezę i uzupełnienie treści dydaktycznych przekazywanych w ramach wykładów z aksjologii i prakseologii. Dzięki rokrocznym aktualizacjom zgodnie z bieżącą wiedzą o wykładanym przedmiocie, ostatecznie przyjęła kształt zrecenzowanego podręcznika akademickiego. Można ją traktować jako wynik projektu naukowo-dydaktycznego podjętego przez autorów. Naprzemiennie prowadzili oni wykłady z aksjologii i prakseologii na podstawie naukowo opracowanych notatek. Studium, poprzedzone obszernym historycznym wprowadzeniem do zagadnienia wartości, koncentruje się na analizie i komentarzu dotyczącym podstawowych założeń najważniejszych koncepcji filozofii wartości z przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku, kiedy termin i pojęcie wartości kształtowały się w ogniu filozoficznej dyskusji, głównie za sprawą neokantowskiej szkoły badeńskiej. Zasadniczym celem autorów było ukazanie aksjologii i prakseologii w perspektywie klasycznych zagadnień filozofii wartości i problemów związanych z ich rozumieniem. O kolejności rozdziałów zdecydował przyjęty historyczny porządek wykładu, zgodnie z którym w pierwszej kolejności zaleca się omawiać poglądy najwcześniejsze i najbardziej podstawowe, a dopiero później opinie powstałe w reakcji na te stanowiska. Historyczna analiza pojęciowa problematyki wartości polega na podziale poszczególnych poglądów i stanowisk na ich pojęcia składowe oraz na badaniu każdego z osobna. Zadanie postawione w prezentowanej pracy zasadza się na tym, by pokazać wewnętrzną strukturę, a przede wszystkim historyczną dynamikę rozwoju współczesnej aksjologii, jej podstawowe założenia, powiązania i zależności między poszczególnymi myślicielami.
Konurbacja katowicka formowała się od końca XVIII wieku na pograniczu dwóch państw - Polski i Niemiec. W tym sensie był to obszar ich peryferii. Trwałe i dynamiczne interakcje między różnymi grupami narodowo-etnicznymi powodowały przenikanie się kultur. Od połowy XX wieku ten złożony układ osadniczy stanowił już centrum rozwoju społeczno-gospodarczego na skalę ponadregionalną. W wyniku różnokierunkowych migracji zachodzących pod wpływem intensywnej industrializacji kształtowały się relacje społeczne między migrantami a ludnością miejscową (autochtoniczną), jak i między samymi imigrantami. Celem niniejszej książki jest analiza dawnej wielokulturowości wybranych miast konurbacji katowickiej na tle metodologiczno-terminologicznym oraz wskazanie, w jakim zakresie owa cecha może stanowić atut we współczesnych przemianach społeczno-gospodarczych obszaru. Czasowe i przestrzenne nakładanie się różnego pochodzenia powiązań i relacji społeczno-kulturowych skłania autora do sformułowania pojęć: genotypu kultury oraz pierwotnego i wtórnego genotypu kultury, a także do egzemplifikacji kształtowania genotypów kulturowych w konurbacji katowickiej.
Prezentowana książka jest owocem projektu badawczego dotyczącego następstw ruchliwości edukacyjnej i zawodowej dla jakości życia w miastach peryferyjnych. Badania terenowe - w których wykorzystano metodę sondażowo-porównawczą - przeprowadzono w Raciborzu i Lublińcu w województwie śląskim oraz w Nysie i Głogówku w województwie opolskim. Podstawą wyboru tych miast były trzy główne kryteria: położenie przestrzenne, obecność ludności rdzennie śląskiej i zróżnicowanie procesów migracji mieszkańców miast poza granice kraju; a także przekształcenia ich struktury gospodarczej z przemysłowej na postprzemysłową. Autorzy poszczególnych rozdziałów zaprezentowali kluczowe dane dla oceny zasobów i dynamiki kapitału ludzkiego w małych i średnich miastach. Opracowanie Bożeny Pastwy stanowi próbę identyfikacji potencjału demograficznego i cech społeczno-kulturowych populacji badanych miast w okresie transformacji. Adam Bartoszek z kolei analizuje edukacyjną i społeczno-zawodową ruchliwość mieszkańców oraz członków elit lokalnych w powiązaniu z oceną warunków życia w swoim mieście. Urszula Swadźba poszukuje odpowiedzi na pytania o czynniki kształtujące aktywność edukacyjną w połączeniu ze strategiami lokalnymi oraz z innowacyjnością zasobów ludzkich z badanych gospodarstw domowych. Rafał Muster przedstawia diagnozę problemów aktywizacji kapitału ludzkiego na lokalnych rynkach pracy wraz z oceną instytucjonalnego oddziaływania na adaptację do ich potrzeb przez osoby bezrobotne i poszukujące zatrudnienia. Charakterystyka zakorzenienia badanych w przestrzeni społeczno-kulturowej prezentowana w kolejnym rozdziale przez Marka Dziewierskiego dopełnia obraz badanych miejscowości. W końcowym rozdziale książki Adam Bartoszek i Urszula Swadźba podsumowują następstwa ruchliwości kapitału ludzkiego dla jakości życia w badanych miastach
Autor - z pozycji śpiewaka, który zetknął się z różnorodną twórczością solową wielu kompozytorów, mającego wieloletnie doświadczenie wykonawcze oraz pedagogiczne - wnikliwie analizuje dorobek kompozytorski, przedwcześnie zmarłego, Jana Sztwiertni. Wszystkie utwory (zachowane pozycje na glos z fortepianem: dwie pieśni z opusu 2, utwór Wykołysałem Cię, inspirowane folklorem Pieśni nadolziańskie, cykl trzech pieśni do słów L. Staffa, a także fragment z jednego utworu scenicznego - opery ludowej Sałasznicy), będące przedmiotem rozważań w prezentowanej publikacji, zostały nagrane na płycie CD (dołączonej do książki), stanowiąc tym samym pierwszy tego rodzaju, monograficzny zapis dokumentujący twórczość wokalną wiślańskiego kompozytora Hubert Miśka, doktor habilitowany sztuki muzycznej, kierownik Zakładu Dyrygowania i Wokalistyki, śpiewak operowy i pedagog. Dyplom w zakresie sztuki wokalnej uzyskał w katowickiej Akademii Muzycznej u prof. Stanisławy Marciniak-Gowarzewskiej, wcześniej zrealizował u prof. Adolfa Dygacza na Uniwersytecie Śląskim magisterium w zakresie pedagogiki muzycznej. Od 26 lat solista Opery Śląskiej w Bytomiu, gdzie zadebiutował jako Nemorino w Napoju miłosnym G. Donizettiego. Dokonał nagrań dla radia i telewizji i na 9 płytach CD. Współtwórca Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Wokalnej Viva il Canto. Pracownik Instytutu Muzyki na Wydziale Artystycznym Uniwersytetu Śląskiego.
Punktem wyjścia w prezentowanej monografii są określone problemy zdrowotne, analizowane z perspektywy edukacyjnej. Omawiane treści mają swój wymiar profilaktyczny, ale wpisują się także w obszar charakterystyczny dla promocji zdrowia z uwagi na fakt, że jest ona globalną strategią działań na rzecz zdrowia, której niezbędny i kluczowy element stanowi edukacja zdrowotna. Dzięki niej ludzie zyskują odpowiednie kompetencje, pozwalające im na dokonywanie zmian w swoim środowisku i stylu życia. W modelu promocji zdrowia ukierunkowanym na upodmiotowienie jednostek w niej uczestniczących istnieją dwie podstawowe funkcje edukacji zdrowotnej. Jedną z nich jest tworzenie warunków umożliwiających ludziom zdobywanie wiedzy na temat zdrowia i choroby. Posiadając tę wiedzę mogą oni wzmacniać swoje zdolności do działania na rzecz zdrowia własnego i innych, jednocześnie stając się podmiotami tych działań. Upodmiotowienie jednostek jest zatem bezpośrednim efektem edukacji, a tylko jednostki upodmiotowione (zdolne do działania) mogą dokonać zmiany społecznej, do której dąży się w promocji zdrowia. Drugą ze wzmiankowanych funkcji jest oddziaływanie na decydentów i grupy zawodowe, tak by odpowiednio wpływały na politykę publiczną i kształtowanie konkretnych środowisk. Prezentowana publikacja spełnia obie z wymienionych funkcji. Z jednej strony daje możliwość poszerzenia wiedzy na temat wybranych problemów zdrowotnych i przeciwdziałania im, z drugiej - jest adresowana do konkretnych grup zawodowych (nauczyciele, pedagodzy, socjologowie, lekarze), w których zadaniach mieści się tworzenie środowisk wspierających zdrowie.
Książka Śmierć zwierzęcia. Współczesne zootanatologie jest przedsięwzięciem mającym na celu ukazanie relacji między ludźmi a zwierzętami z perspektywy posthumanizmu. Śmierć jest punktem, w którym przecinają się losy człowieka i zwierzęcia, człowiek jednak posiada przewagę słowa i dyskursu, dzięki którym może łatwiej się z nią pogodzić, ale również utrwalić to, co odchodzi. Wyzwaniem dla autorów tomu było odejście od antropocentrycznego stanowiska i przyjrzenie się problemowi uśmiercania zwierząt przez człowieka czy też powtórnemu oswajaniu śmierci poprzez codzienne obcowanie z innymi gatunkami. Książka składa się z jedenastu artykułów naukowych oraz wstępu redaktorki, które - poruszając się w dziedzinach filozofii, kulturoznawstwa, literaturoznawstwa, teologii i estetyki - w interdyscyplinarny sposób podejmują zagadnienia przedstawione w tytule. Publikacja zawiera dwa manifesty - pierwszy powstał z fragmentów książki Marca Bekoffa The Animal Manifesto. Six Reasons for Expanding our Compassion Footprint; drugi, autorstwa Zenona Kruczyńskiego, jest postulatem byłego myśliwego. Oprócz głosów osób zaangażowanych w kulturowe studia nad zwierzętami w polskich ośrodkach naukowych, tom zawiera także teksty Eriki Cudworth (University of East London, autorki m.in. książki Social Lives with Other Animals. Tales of Sex, Death and Love, 2011) oraz Giovanniego Aloi ("Antennae. The Journal of Nature in Visual Culture"). Całość dopełniają animalistyczne grafiki Natalii Bażowskiej oraz tekst o sztuce tworzenia będący swoistym przywołaniem leśnej krainy dzieciństwa. Marzena Kotyczka, doktorantka w Instytucie Nauk o Kulturze i Studiów Porównawczych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Inspirację do podjęcia prezentowanego tematu stanowiła teoria inteligencji wielorakich Howarda Gardnera, zgodnie z którą poznawczą kompetencję czy sprawność człowieka najlepiej opisuje się w kategoriach zbioru zdolności, talentów czy też umiejętności umysłowych, nazywanych inteligencjami. Wybrane zagadnienia teoretyczne zestawiono w pracy z fragmentami z badań, a rozważania definicyjne poprowadzono wokół pojawiających się w opracowaniu pojęć i zagadnień. Omówiono przykłady inicjatyw silnie ukierunkowanych na indywidualizację procesu kształcenia, dobrych praktyk i miejsc, które stanowią inspirację do działania i są wzorami godnymi naśladowania, oraz poruszono kwestię zdolności i uzdolnień uczniów. Zasadniczą część pracy stanowi opis wyników badań własnych, na które składa się analiza danych pochodzących z badań ankietowych oraz danych uzyskanych na podstawie badań diagnostycznych, prowadzonych w klasach pierwszych szkoły podstawowej. Publikacja adresowana jest do szerokiego grona odbiorców - teoretyków i praktyków - badaczy, nauczycieli, studentów kierunków humanistycznych czy społecznych. Magdalena Christ, doktor nauk społecznych w zakresie pedagogiki, adiunkt w Katedrze Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Pedagogiki Mediów na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Zainteresowania badawcze: edukacja wczesnoszkolna i wychowanie przedszkolne, a w szczególności indywidualizacja procesu kształcenia uczniów, teoria inteligencji wielorakich H. Gardnera, neurodydaktyka, diagnoza i rozwijanie zdolności uczniów, nauczanie w aspekcie twórczym, edukacja teatralna, drama, edukacja społeczno-przyrodnicza, pedagogika przygody, edukacja demokratyczna, diagnoza i terapia dzieci i młodzieży o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Wybrane publikacje: autorka kilkunastu artykułów i rozdziałów w monografiach naukowych, np. Nauczyciel jako realizator indywidualizacji procesu kształcenia, [w:] L. Preuss-Kuchta, E. Murawska (red.), Relatywizowanie w edukacji. Wybrane ujęcia (Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2012); Indywidualizacja procesu kształcenia uczniów jako wyzwanie edukacyjne w XXI wieku, "Colloquium" Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych Akademii Marynarki Wojennej, Gdynia 2013, nr 1; Developing the directional abilities through individualization of the educational process, "Journal of educational & social research" 2013, vol. 3, No. 7.
Książka przedstawia problematykę kariery ludzi młodych. W części teoretycznej analizuje przemiany, które dokonały się w tym obszarze w konsekwencji procesów globalizacyjno- -restrukturyzacyjnych, prezentuje nowe modele funkcjonowania zawodowego. Część empiryczna, oparta na koncepcji kapitału kariery, prezentuje badania dotyczące gromadzenia tego kapitału przez ludzi młodych w etapie przedzawodowym. Autorka wyróżnia i opisuje cztery rodzaje kapitału kariery: kapitał edukacyjny, kapitał doświadczenia zawodowego, kapitał studenckiej przedsiębiorczości oraz kapitał językowy. Badania przedstawiają związek zgromadzonego kapitału kariery ze zmiennymi podmiotowymi (z cechami osobowości, z wartościami zawodowymi, z indywidualnym stylem aktywności) oraz ze zmiennymi sytuacyjnymi (z wykształceniem rodziców, z sytuacją materialną, z poczuciem zależności finansowej). Zaprezentowano w nich także regulacyjną rolę zgromadzonego kapitału kariery w kształtowaniu dalszych zamierzeń zawodowych badanych. Książka adresowana jest do osób zajmujących się karierą zawodową: doradców zawodowych, doradców personalnych, coachów kariery, jak również do osób młodych przygotowujących się do wejścia na rynek pracy. Elżbieta Turska, doktor nauk humanistycznych, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Pracy i Organizacji. Zainteresowania badawcze: szeroko rozumiany obszar aktywności zawodowej człowieka, problematyka kariery.
Rozpatrywanie zmian jakim ulegały i ulegają role społeczne podejmowane przez kobiety na przestrzeni czasu stanowi istotny społecznie postulat badawczy. Proponowany zbiór tekstów opatrzony tytułem Współczesna kobieta - szkice do portretu na tle przemian społeczno-kulturowych nie jest kolejnym opisem sytuacji kobiety we współczesnym świecie skupionym na jednym z wymiarów jej funkcjonowania. Zamiarem naszym jest raczej próba ukazania zmienności kobiety na tle zmienności świata i odwrotnie z szerokiej perspektywy aktualnych dziś różnych problemów społecznych. Znajdują się tu teksty odwołujące się zarówno do przeszłości, do teraźniejszości opierającej się na tym co przeszłe oraz do przyszłości, która z teraźniejszości z kolei wyrasta. Celem zaproponowania takiej formuły przedkładanej książki jest bowiem jak najszersze ukazanie złożoności sytuacji kobiety w świecie współczesnym, nierozerwalnie związanej z wczoraj i jutro. W publikacji zawarto teksty stanowiące z jednej strony rekonstrukcję dotychczasowych spojrzeń na prezentowaną problematykę, z drugiej zaś te mające charakter empiryczny, prezentujące wyniki badań własnych autorów. Wyrażamy nadzieję, iż publikacja ta dla każdego czytelnika stanowić będzie bodziec do refleksji nad sytuacją współczesnej kobiety oraz zachęci do podejmowania kolejnych badań w tym niewyczerpanym temacie. Dagmara Dobosz, doktor nauk społecznych w dyscyplinie pedagogika. Autorka kilkudziesięciu publikacji naukowych. Jej zainteresowania badawcze oscylują wokół zagadnień problematyki płci społeczno-kulturowej, seksualności człowieka, seksualizacji kultury oraz dobrostanu dzieci i młodzieży. Katarzyna Joniec, magister, absolwentka zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej i wychowania przedszkolnego na Wydziale Pedagogiki i Psychologii UŚ. Obecnie na studiach III stopnia w dyscyplinie pedagogika na tymże wydziale. Pracuje jako wychowawca w niepublicznej szkole podstawowej realizującej edukację zróżnicowaną i spersonalizowaną.
Praca jest pierwszą w języku polskim monografią poświęconą filozofii Josepha Marchala - belgijskiego jezuity, twórcy tzw. "tomizmu transcendentalnego", a także badacza mistyki, biologa, psychologa i teologa. Praca stanowi studium najważniejszych wątków jego filozofii, w tym zwłaszcza próby transpozycji filozofii neoscholastycznej na język transcendentalnej filozofii Immanuela Kanta. Jako taka składa się z sześciu rozdziałów, wstępu oraz zakończenia. Obejmuje więc analizę problemu krytycznego w neoscholastyce, badanie początkowego okresu naukowej kariery Josepha Marchala, a także studium Marchalowskich związków z filozofią współczesną. Wychodząc następnie od podanego w Punkcie wyjścia metafizyki - kluczowym dziele belgijskiego jezuity - zarysu rozwoju problematyki epistemologicznej, praca rekonstruuje Marchalowską koncepcję metafizyki podmiotu poznającego oraz powiązaną z pytaniem o możliwość dowodu istnienia Boga, dedukcję ontologicznej afirmacji. Jej zwieńczenie stanowi studium dokonanej przez Marchala na gruncie neoscholastycyzmu adaptacji metody analizy transcendentalnej. W takim też kształcie, praca adresowana jest do filozofów, studentów filozofii, a także wszystkich osób zainteresowanych pogłębieniem wiedzy na temat filozofii neoscholastycznej. Aleksander R. Bańka, doktor filozofii, politolog, adiunkt w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Śląskiego. Autor artykułów i książek poświęconych filozofii neoscholastycznej i duchowości chrześcijańskiej. W swojej pracy naukowej zajmuje się również filozofią mistyki oraz filozofią najnowszą
Książka stanowi rodzaj skryptu, który ma się przyczynić do pedagogicznej refleksji. Porusza nowe zagadnienia, wobec których pedagog może czuć się bezradny. Wśród interesujących tu problemów znajdują swoje miejsce kwestie związane z mediami, biotechnologią, energetyką, feminizmem, przemianami pokoleniowymi w kontekście wartości, wielokulturowością i patriotyzmem. Kierowana jest do studentów pedagogiki - przyszłych adeptów nauk o wychowaniu. Jej zadaniem nie jest przedstawienie gotowych rozwiązań w żadnym temacie, za cel stawia sobie przygotowanie pedagogów do myślenia o różnych przejawach zmiany. Beata Ecler-Nocoń, dr hab., pracuje na stanowisku profesora w Uniwersytecie Śląskim w Instytucie Pedagogiki. W kręgu jej zainteresowań znajdują się problemy wychowania w różnych środowiskach wychowawczych - w rodzinie, w szkole, w grupie społecznej. Jest autorką kilku książek oraz kilkudziesięciu artykułów naukowych, prezentujących problemy wychowania w ujęciu interdyscyplinarnym. Monika Frania, doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki (2011); magister pedagogiki (2005) oraz politologii na specjalności dziennikarstwo i komunikacja społeczna (2007) na Uniwersytecie Śląskim; obecnie adiunkt w Katedrze Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Pedagogiki Mediów na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego. Jej zainteresowania badawcze skoncentrowane są wokół problematyki szeroko rozumianych mediów oraz edukacji i wpisują się w nurt pedagogiki medialnej. Ponadto naukowe poszukiwania dotyczą min.: komunikacji, nowych technologii w nauczaniu i uczeniu się, kompetencji informacyjno-medialnych dzieci i młodzieży oraz kulturowo-społecznych kontekstów mediów. Małgorzata Kitlińska-Król, doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki, adiunkt w Zakładzie Teorii Wychowania, Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, autorka 30 publikacji naukowych: monografii, rozdziałów oraz artykułów. Zainteresowania naukowe: teoria wychowania, pedagogika porównawcza, pedagogika rodziny, logopedia. Najważniejsze publikacje monograficzne: Opieka logopedyczna nad mową dziecka. Dąbrowa Górnicza 2011, Wyższa Szkoła Biznesu; współautorstwo z B. Ecler-Nocoń, M. Franią: Pedagogiczne wyzwania wobec zmiany społecznej. Katowice 2013, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Redagowanie prac zbiorowych: Profilaktyka w przestrzeni publicznej. T.1. Współred. z I. Bieńkowską, I. Fajfer-Kruczek, I. Olszówką. Kraków 2013, Wydawnictwo "Scriptum" Tomasz Sekunda; Dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w rzeczywistości pedagogicznej. Dąbrowa Górnicza 2014, Wyższa Szkoła Biznesu; Refleksyjne wychowanie - profilaktyka edukacyjna i rodzinna. T. 3. Współred. z B. Ecler-Nocoń. Kraków-Katowice 2017, Wydawnictwo "Scriptum" Tomasz Sekunda.
Publikacja Szkice o antyku jest próbą ukazania różnorodnych możliwości odczytywania antyku na przestrzeni wieków. Wokół tematu nawiązywania do antyku i zależności od nurtów z niego wypływających oscylują głównie spostrzeżenia Moniki Mansfeld, Łukasza Tomanka, Moniki Czarnuch, Iwony Słomak, a także Claudio Salmeri. Należyte rozpoznawanie i kolekcjonowanie szczegółów kultury antycznej, zwłaszcza z żywotów wielkich postaci świata antycznego doprowadzić może do namysłu nad całością duchowego doświadczenia starożytności. Panegiryki, żywoty, biografie oraz autobiografie starożytnych postaci to niewyczerpane źródło inspiracji, które były odczytywane wedle paradygmatów, zmieniających się wraz z tendencjami epok i ich uwarunkowaniami historycznymi. Sposób, w jaki patrzono na daną postać, niejednokrotnie kształtował się proporcjonalnie do wzrostu wiedzy na jej temat. Zmiany metod badawczych pozwoliły na formułowanie nowych hipotez i wyciąganie odmiennych, zaskakujących wniosków. Ten aspekt badawczy ze szczególnym uwzględnieniem treści propagandowych oraz panegirycznych podkreślają w swoich analizach Paulina Pietrzyk, Przemysław Chudzik, Maciej Gaździcki, Adrian Szopa, Aleksander Musiał. Artykuły Romualda Żurka, Adama Marcisza i Ewy Kurek zwracają uwagę na metamorfozy, jakim ulegała biografia i w jaki sposób zmieniał się wizerunek wielkich postaci świata starożytnego wraz z ponownymi odczytaniami ich śladów na kartach historii literatury. Zamieszczone artykuły mają charakter interdyscyplinarny i z pewnością pomogą "wedrzeć się do samego serca starożytności". W tym celu trzeba dysponować arsenałem instrumentów charakterystycznych dla filologa, filozofa, teologa, historyka, psychologa, muzykologa, archeologa, teatrologa, których zdobywanie i osiągnięcie optymalnego stopnia posługiwania się nimi w sposób precyzyjny trwa latami, a nawet dziesiątkami lat. Stąd też studiom badawczym i dydaktycznym nad szeroko rozumianą kulturą antyczną, które mają charakter interdyscyplinarny i prowadzone są w ramach kilku dyscyplin naukowych, poświęcony jest ostatni artykuł niniejszej publikacji autorstwa Tadeusza Aleksandrowicza.
Cieszyńskie Naukowe Forum Studenckie to inicjatywa wydawnicza pracowników i studentów Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nawiązująca do wielowiekowych cieszyńskich tradycji kształceniowych i publikacyjnych. Praca zbiorowa pt. Między teorią a praktyką zapoczątkowuje serię wydawniczą Cieszyńskie Naukowe Forum Studenckie - forum prezentacji i wymiany myśli przyszłych i początkujących pedagogów, animatorów, etnologów, które w przyszłości może przyczynić się do jeszcze większej aktywności naukowej, organizacyjnej i społecznej środowiska studenckiego i zainteresowania młodej kadry podejmowaniem badań naukowych. Tom pierwszy serii wydawniczej Cieszyńskie Naukowe Forum Studenckie zatytułowany Między teorią a praktyką prezentuje i upowszechnia autorski dorobek żaków. Obejmuje swą tematyką obszar nauk społecznych i humanistycznych, stwarza pole do namysłu nad współczesnymi zjawiskami edukacyjnymi, społecznymi, kulturowymi, psychologicznymi, ekonomicznymi i politologicznymi. Autorzy poszczególnych tekstów, studenci i absolwenci Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach podejmują próby ukazania związków teorii naukowych ze współczesną praktyką (społeczną, edukacyjną, kulturalną), rozpoznają nowe tropy kulturowe, budują krytyczny ogląd i perspektywę obrazu świata i życia społecznego. Publikacja gromadzi artykuły naukowe, komunikaty z badań, sprawozdania z konferencji, recenzje prac naukowych oraz materiały pomocnicze dla studentów. Prezentuje także doświadczenia krajowe i zagraniczne studentów oraz ukazuje działalność studencką. Praca zainteresować może głównie obecnych, przyszłych i początkujących pedagogów, ale także psychologów, socjologów, filozofów, badaczy kultury oraz osoby odpowiedzialne za kształtowanie polityki oświatowej i społecznej.
Przedmiotem pracy jest kategoria oporu analizowana w kontekście założeń wybranych teorii funkcjonujących w obrębie nauk społecznych. Opór został przedstawiony jako kategoria związana ze strategiami transgresyjnymi i emancypacyjnymi, odniesiono go do modelu podmiotowości. Został potraktowany jako fakt społeczny oraz pochodna decyzji podmiotowej występującej w sytuacji doznania władzy zinterpretowanej jako opresyjna. Kategorię oporu poddano interpretacji w nawiązaniu do teorii dewiacji oraz kontroli społecznej. Wskazano na wybrane społeczne strategie oporu, obszerny fragment pracy poświęcono analizie kategorii nowych ruchów społecznych. Potencjalnymi odbiorcami pracy są przedstawiciele nauk społecznych oraz reprezentanci profesji związanych ze służbami socjalnymi, zajmujący się działaniami pomocowymi oraz kompensacyjnymi.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
