Oto długo wyczekiwana, nowa wersja jedna z najbardziej podstawowych pozycji w chopinologii. Wraz z Polskim Wydawnictwem Muzycznym prezentujemy trzecie wydanie książki profesora Mieczysława Tomaszewskiego Chopin. Człowiek – dzieło – rezonans w redakcji Kamili Stępień-Kutery. Dzięki skrupulatnej pracy redaktorskiej książka ta zyskuje nowe życie nie tylko dla rzeszy naukowców i studentów, którzy będą po nią sięgali w ramach przyswajania najbardziej podstawowych zagadnień związanych z Fryderykiem Chopinem, ale także szerokiego grona melomanów, dla których również będzie to pozycja obowiązkowa.
Chopin and his Critics (1918–1939). An Anthology jest kontynuacją tomu Antologii obejmującej okres do pierwszej wojny światowej (2 wydania: obcojęzyczne i polskie, 2011) i ten sam zakres geograficzny – Polskę, Rosję (ZSRR), Niemcy, Francję, Anglię. Mimo iż dotyczy tylko 20 lat międzywojennych, materiał jest bogaty i problemowo zróżnicowany. Jeśli chodzi o estetyczną ocenę dzieła Chopina, to uległa ona znacznemu pogłębieniu, m.in. dzięki rozwojowi muzykologii, co zaowocowało badaniami biograficznymi, pierwszym wydaniem listów kompozytora oraz analizą jego stylu, zwłaszcza w aspekcie melodyki i harmoniki. Chopin równorzędnie z Beethovenem i Wagnerem zyskał w krytyce pozycję jednego z największych twórców, którzy zrewolucjonizowali muzykę XIX wieku. Niemcy nazywali go duchem pokrewnym Bachowi, Francuzi – prekursorem modernizmu, Anglicy – zauważali klasyczne mistrzostwo warsztatowe, a Polacy i Rosjanie podkreślali narodowość, ale i bogactwo wartości uniwersalnych.
Publikacja przeznaczona jest dla odbiorców zagranicznych, toteż teksty pozostają w językach oryginalnych, tzn. we francuskim, niemieckim i angielskim. Części Antologii poświęcone Rosji i Polsce w całości zostały opublikowane w języku angielskim.
Ignacy Jan Paderewski (1859 lub 1860–1941) był niewątpliwie jedną z najwybitniejszych postaci swoich czasów. Po zakończeniu I wojny światowej, kiedy istnienie niepodległej Polski przeszło ze sfery marzeń do rzeczywistości, postrzegany był już nie tylko jako wielki artysta, ale także – jako symbol odrodzenia ojczyzny. W czasach II Rzeczypospolitej mawiano, że „Paderewski wygrał Polskę na fortepianie”. Ale obok muzyki naturalnym narzędziem w jego działalności patriotycznej i niepodległościowej było słowo […].
Książka, którą oddajemy do rąk Czytelników, ma na celu popularyzację myśli i dokonań Ignacego Jana Paderewskiego – artysty, patrioty i męża stanu, współtwórcy polskiej niepodległości. Jego przemówienia i odezwy stanowiły ważny instrument w walce o wolność i suwerenność narodu, a po wojnie – w żmudnym procesie kształtowania demokratycznego państwa polskiego.
Ze Wstępu Justyny Szombary
Książka prezentuje polskich biografów Fryderyka Chopina, tworzących w XIX wieku. Autorka w sposób syntetyczny przedstawia podejście ówczesnych autorów, m.in. Józefa Sikorskiego, Ferdynanda Hoesicka czy Maurycego Karasowskiego. Choć sylwetki tych twórców w refleksji chopinologicznej są dobrze znane, to publikacja Magdaleny Dziadek uzupełnia istotną lukę przekrojowego ujęcia polskich biografów Chopina. „Mając dziś możliwość spoglądania na Chopina i jego muzykę z odleglejszej perspektywy, zdobywamy się […] na tworzenie wielkich syntez. […] Prace te nie powstałyby, gdyby nie wysiłek XIX-wiecznych biografów i krytyków. Z pewnością ich dorobek w pewnym sensie się zestarzał – nie sposób dziś szczerze poddać się potokowi sentymentalizmu, w którym toną dywagacje Karasowskiego, Kleczyńskiego, Tarnowskiego, Przybyszewskiego, Hoesicka czy Strzeleckiego. Roniąc łzy nad tragicznym losem naszego wielkiego kompozytora, uchronili oni wszakże dla potomnych ogromną część chopinowskiego dziedzictwa […]”
fragment Wstępu
Praca, którą oddaję Czytelnikom, powstała w 2004 roku jako dysertacja doktorska w Instytucie Muzykologii na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego.
Książkę dedykuję Koleżankom i Kolegom z Zakładu Muzykologii Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk oraz Uczestniczkom i Uczestnikom Forum Badaczy i Entuzjastów Muzyki XIX wieku.
Grzegorz Zieziula
od Autora
Tytułowy „słuch metafizyczny” to władza poznawcza. Jego posiadacz wcale nie musi być obdarzony słuchem muzycznym ani pamięcią muzyczną. Może się nawet uważać za muzycznego ignoranta, lecz mimo to dostrzegać, że muzyka darowuje słuchaczowi krótki przebłysk zrozumienia sensu życia. W muzyce kryje się matematyka, mistyka, tęsknota za odnalezieniem przedustawnego porządku świata, ale i szaleństwo. Eseje Anny Chęćki prowadzą przez gąszcz muzycznych dreszczy, stawiając drogowskazy, które pomagają uporządkować własne emocje dzięki trwaniu w bezsłownej myśli muzycznej, a jednocześnie dowodzą, że niewyrażalne doświadczenie estetyczne można oblec w ściśle przylegającą do niego tkankę słów. Autorka polemizuje ze współczesnymi filozofami muzyki, poszukuje równowagi między tym, co w sztuce dźwięków drastyczne i gnostyczne, wsłuchuje się w poezję i prozę noszącą ślady metafizycznego nasłuchiwania (jak Podróż zimowa Stanisława Barańczaka czy Buddenbrookowie Tomasza Manna). Doprowadza do dialogu humanistyki z naukami przyrodniczymi, zastanawiając się nad anatomią muzycznej ekstazy i miłosnym dyskursem neuroprzekaźników. Oddaje także hołd wykonawcom muzyki klasycznej, zajmując się wirtuozerią jako transgresją cielesności, konkursową rywalizacją (Konkurs Chopinowski), a nawet zawodowymi chorobami muzyków. Diagnozuje kryzys pisania i mówienia o muzyce, oferując Czytelnikom lek na muzykognozę i na estetyczny strach przed lataniem.
Kolejna książka wybitnego szwajcarskiego chopinologa, Jeana-Jacques’a Eigeldingera, wpisuje się w nurt prowadzonych przez niego od wielu lat studiów nad społeczno-kulturowym kontekstem działalności Chopina. Po gruntownym przebadaniu jego aktywności jako nauczyciela gry fortepianowej i specyficznego kręgu jego adeptów zaprezentowanych w pionierskiej monografii pt. Chopin w oczach swoich uczniów Jean-Jacques Eigeldinger podjął frapujący temat związków Chopina z paryskim życiem salonowym. Związki te ukazał w podwójnym wymiarze: z jednej strony – jako wkład Chopina do aktywności tych salonów Paryża, w których przyszło mu działać, z drugiej zaś – jako recepcję jego występów w owym kręgu połączoną z wartościowaniem jego stylu gry, z ocenami przybierającymi niekiedy finezyjny kształt literacki.
prof. dr hab. Zbigniew Skowron
Unikalna edycja antologii krytyki muzycznej o Chopinie i jego dziele od czasów życia kompozytora do I wojny światowej jest świadectwem recepcji zarówno osobowości jak i fenomenu twórczości Chopina w 5 krajach europejskich – Polsce, Rosji, Francji, Wielkiej Brytanii i Niemczech.
Antologia krytyki muzycznej poświęconej Chopinowi w XIX w. jest potrzebna ze względów poznawczych, porównawczych, dydaktycznych i badawczych dla szerokiego środowiska naukowego – humanistycznego, muzycznego i wielkiej rzeszy melomanów, krytyków, publicystów. Idea ta spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem w międzynarodowym środowisku muzycznym i muzykologicznym.
Publikacja przeznaczona jest dla odbiorców zagranicznych, toteż teksty pozostają w językach oryginalnych, tzn. we francuskim, niemieckim i angielskim. Części Antologii poświęcone Rosji i Polsce w całości zostały opublikowane w języku angielskim.
Friederike Müller – jedna z ulubionych i najbardziej utalentowanych uczennic Chopina – w 231 listach pisanych do mieszkających w Wiedniu ciotek relacjonuje szczegółowo swój pobyt w Paryżu. Opowiada (niekiedy w sposób bardzo krytyczny) o artystach, koncertach, fortepianach i nowościach muzycznych, szkicując w ten sposób przepojony młodzieńczym dowcipem i temperamentem, niezwykle żywy obraz paryskiego życia muzycznego i towarzyskiego we wczesnych latach 40. XIX wieku. Przede wszystkim jednak ze szczegółami i obrazowo opisuje niemal każdą z około 170 swych lekcji z Chopinem i przytacza dosłownie wiele odbytych z nim rozmów. Na tym właśnie polega niezwykłość tego materiału: nie jest to bowiem, jak zazwyczaj w przypadku świadectw innych uczniów, relacja powstała po upływie długiego czasu, często na podstawie przedstawionych w lepszym świetle wspomnień, lecz oddająca bezpośrednie, świeże i nieupiększone przeżycia.
Publikacja Bach and Chopin. Baroque Traditions in the Music of the Romantics [Bach i Chopin. Tradycje barokowe w muzyce romantyków] to zbiór tekstów naukowych pod redakcją Szymona Paczkowskiego. Książka zawiera wybrane i rozszerzone artykuły, które powstały po międzynarodowej konferencji naukowej Tradycje barokowe w muzyce romantyków w I połowie XIX wieku, zorganizowanej w 2017 roku przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina we współpracy z Instytutem Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Książka Jan Ekier – artysta stulecia – w darze Chopinowi wydana z okazji 100-lecia Profesora Ekiera to zbiór listów gratulacyjnych (15), tekstów wspomnieniowych uczniów i przyjaciół Profesora (21) oraz tekstów naukowych (19). W księdze zamieszczono m.in. kalendarium życia i działalności Jana Ekiera, wykaz artykułów i prac naukowych Jubilata oraz plan edycji Wydania Narodowego. Wśród autorów tekstów są wybitni artyści, pianiści i chopinolodzy, tacy jak: Paul Badura-Skoda, Fou Ts’ong, Andrzej Jasiński, Piotr Paleczny, Krzysztof Jakowicz, Jean-Jacques Eigeldinger, John Rink, Mieczysław Tomaszewski, Zofia Chechlińska i wielu innych. Redaktorem księgi jest Irena Poniatowska.
Książka rozpoczyna nową serię wydawniczą Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina zatytułowaną POEZJA / MUZYKA, w której będą publikowane teksty pieśni w językach oryginalnych wraz z tłumaczeniami.
Poetyckich przekładów tekstów trzech arcydzieł pieśniowych Franciszka Schuberta ? Pięknej młynarki, Podróży zimowej i Łabędziego śpiewu do niniejszego wydawnictwa dokonał prof. Andrzej Lam. Mogą one służyć jako przewodnik zarówno przy słuchaniu nagrań, jak i na sali koncertowej. Nieprzypadkowo serię rozpoczynają cykle Schuberta ? to prawdziwa korona nie tylko jego własnej twórczości pieśniowej, lecz i całej historii pieśni w kulturze Zachodu.
Najnowsza seria zapoczątkowana niniejszym wydaniem ma wypełnić lukę, jaką jest brak w języku polskim dobrych, wartościowych pod względem literackim przekładów tekstów pieśni, które zarazem przekazywałyby jak najwierniej treść oryginału i nie odbierały czytelnikowi-słuchaczowi satysfakcji obcowania z utworem poetyckim wysokiej próby. Zamiar może wydawać się próbą pogodzenia ognia z wodą, nieunikniony jest zatem kompromis, taki jednak, by spełnić wyżej postawione kryteria. Wymaga to dokonania nowych przekładów, adresowanych do współczesnego odbiorcy.
Najnowsza publikacja poświęcona Żelazowej Woli autorstwa Marioli Wojtkiewicz wydana w języku angielskim.
Historia Żelazowej Woli związana jest nierozerwalnie z Fryderykiem Chopinem. To miejsce, gdzie polski kompozytor przyszedł na świat prawie 200 lat temu. I choć Chopinowie przenieśli się na stałe z Żelazowej Woli do Warszawy, gdy Fryderyk był jeszcze niemowlęciem, cała rodzina regularnie tam powracała przy okazji wakacji a nawet świąt.
Na temat Żelazowej Woli powstało wiele różnych opracowań. Jednak większość z nich nie było oparta na gruntownych badaniach źródłowych lub traktowała temat selektywnie. Stąd w literaturze rozprzestrzeniły się fałszywe informacje, nieświadomie powtarzane przez kolejnych autorów.
Książka Marioli Wojtkiewicz pt. „Żelazowa Wola. Dzieje Domu Chopina” po raz pierwszy porządkuje historię tego miejsca od momentu zakupienia majątku przez Ludwikę Skarbek aż do czasów współczesnych. Autorka w oparciu o zachowane dokumenty starała się zweryfikować i wyjaśnić niektóre błędne przekazy i wnioski egzystujące w ludzkiej świadomości do dzisiaj, wzbogacając treść o szereg nowych szczegółów i ustaleń. Pozycja napisana przystępnym językiem i wzbogacona licznymi ilustracjami, przeznaczona jest dla szerokiego grona odbiorców.
Katalog wystawy czasowej zrealizowanej w Muzeum Fryderyka Chopina w 2021 roku.
Wystawa Widzę muzykę jest muzealną próbą „sportretowania” twórczości Chopina, podjętą na przykładzie dzieł wyłącznie ze zbiorów Muzeum Chopina. Przedstawia liczne wyobrażenia i inspiracje oraz pokazuje różne podejścia twórców do zagadnienia korespondencji sztuk – w tym artystycznego opracowania odczuwanej przez nich synestezji.
Scenariusz wystawy ułożył się w podzieloną na tematy, wizualną narrację. Uchwytuje ona przeciwieństwa: słuchania zbiorowego i indywidualnego, wyobrażeń konkretnych i abstrakcyjnych, artystycznych postaw – oryginalnych i konwencjonalnych, wreszcie: słuchania poprzez patrzenie i słyszenia poprzez widzenie. Obiekty prezentowane na wystawie przedstawiają szeroką gamę technik: od malarstwa, poprzez rzeźbę, grafikę po rysunek.
Oprócz katalogu prezentowanych obiektów publikacja zawiera eseje popularnonaukowe:
Aneta I. Oborny, Chopin – w wizualności nastroju. Wokół inspiracji polskiego modernizmu.
Łukasz Kaczmarowski, Słyszę obrazy, czyli kilka słów o programowości w muzyce.
Sylwia Makomaska, Widzę muzykę… Od psychoakustyki do koncepcji krosmodalności.
Katalog wystawy czasowej towarzyszącej XVIII Międzynarodowemu Konkursowi Pianistycznemu im. Fryderyka Chopina, zrealizowanej w Muzeum Fryderyka Chopina w 2021 roku.
Wystawa Chopin. Potęga znaku prowadzi nas od Chopina kompozytora do poddającego się różnorodnym zastosowaniom i interpretacjom Chopina znaku kulturowego. Poprzez dzieła sztuki i przedmioty codziennego użytku wskazujemy fenomeny wzbogacające ikonosferę chopinowską, ewoluującą na przestrzeni wieków recepcję jego wizerunku w malarstwie, rzeźbie i rzemiośle artystycznym, a także procesy typowe dla popkultury, w tym zjawisko remiksu, opierające się na zabiegach „kopiuj–przetwórz–zestaw”.
Jaka jest zatem konstrukcja znaku Chopin? Kiedy mamy do czynienia z marką, symbolem, a kiedy z upamiętnieniem? Które wizerunki wpłynęły na ukształtowanie się konkretnych typów przedstawieniowych Chopina, a które są najczęściej remiksowane? Zachęcamy do poszukiwania odpowiedzi na pytanie, które postawił artysta Jarosław Kapuściński: „Gdzie jest Chopin?”.
Oprócz katalogu prezentowanych obiektów publikacja zawiera eseje popularnonaukowe:
Marcin Napiórkowski, Jak grać w Chopina?
Agata Szydłowska, Marka Chopin.
Marta Tabakiernik, Chopin+. O remiksach „Preludiów” Chopina.
Prezentujemy Państwu kolejną książkę w serii „Chopin. Konteksty”. Dokładnie po stu latach od pierwszego wydania Narodowy Instytut Fryderyka Chopina przygotował uzupełnioną o liczne przypisy, słownik biograficzny, indeksy oraz obszerny wstęp redaktorki książkę Ferdynanda Hoesicka Warszawa. Luźne kartki z przeszłości Syreniego Grodu. Autor spisuje i dokumentuje historie prawdziwe, ale ze swobodą powieściopisarza czerpiącego z rzeczywistości i kreującego ją zarazem. Miał na pewno znakomite ucho do ciekawych historii. Wychodzi z niego niekiedy uroczy plotkarz – któremu, przyznajmy, zawdzięczamy ogromny ładunek wiedzy na temat życia Fryderyka Chopina. Umiał Hoesick dotrzeć do odpowiednich rozmówców, umiał w zgrabnej pogawędce wyciągać z nich wspomnienia, umiał je wreszcie spisać elegancką, ale i codzienną, powszechną polszczyzną. Chopin należy do ważniejszych postaci publikacji. Choć główną bohaterką pozostaje tu Warszawa – ta XIX-wieczna i z przełomu wieków XIX i XX, nieistniejąca, ale pod piórem Hoesicka – żywa na nowo.
Przewodnik po Warszawie czasów Fryderyka Chopina autorstwa wybitnego znawcy biografii i genealogii kompozytora. Zlokalizował na mapie dzisiejszej Warszawy i opisał udokumentowane miejsca związane z historią rodziny Chopinów, począwszy od kawalerskich lat Mikołaja Chopina (od 1787 roku), ojca Fryderyka, aż do śmierci siostry, Izabelli (do 1881). Centralną część stanowią młodzieńcze lata kompozytora, które spędził w Warszawie. Żaden z dotychczasowych spacerowników nie dostarcza tak bogatej i rzetelnej wiedzy historycznej o Chopinowskich adresach.
Na szczególną uwagę zasługuje zamieszczony w przewodniku plan miasta stołecznego Warszawy z lat 1818–1822 – dzieło polskich kartografów wojskowych Kwatermistrzostwa Generalnego. Posłużył on za podstawę dla rysunków wybranych fragmentów współczesnego planu miasta.
„Zima roku 1825/1826 była szczególnie ostra, ale dla młodzieży szkolnej, w tym dla Fryderyka, stanowiła okazję do ślizgawek. […] Eugeniusz Skrodzki (Wielisław) opisuje przygodę, jaka zdarzyła się Fryckowi: «W kilka dni później, Chopin ślizgał się na łyżwach po zamarzłej strudze, tu, gdzie przed 40-tu laty wymurowano łożysko dla źródła, spadającego z wyżyny przed św. Krzyżem na Oboźną. Właśnie i ja, pacholę, wówczas siedmio–ośmioletnie, wymknąwszy się spod nadzoru domowego, sił swoich na lodzie próbowałem. Tak tedy ślizgamy się obaj. Nagle źle umocowana łyżwa, czy kamień, sprawia, że Chopin pada na lód, a z głowy jego krew iść zaczyna. Patrzę ze strachem, on blednie, traci siły»”.
fragment książki
Monika Utnik-Strugała zaprasza na podróż do Żelazowej Woli, małej mazowieckiej wsi, w której urodził się Fryderyk Chopin. Poznaj historię tego miejsca, wyobraź sobie, jak młody Frycek grał na wynoszonym na dwór fortepianie, odkryj w co się bawił i jak mogło wyglądać jego pierwsze mieszkanie.
Czy drzewa w parku pamiętają kompozytora? Czy dom, w którym się urodził jeszcze stoi? Co robi architekt krajobrazu? Czy można namalować mazurka? Na te i jeszcze wiele innych pytań znajdziecie odpowiedzi w książce bogato zilustrowanej przez Annę Ładecką. Dodatkową wartością są ciekawe zadania, które z pewnością zainspirują czytelników do samodzielnego poznawania Żelazowej Woli.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
