Bogato ilustrowany katalog wystawy czasowej „Wielkie i małe historie. Tworzenie kolekcji Muzeum Historii Polski” jest pierwszym opracowaniem prezentującym najważniejsze obiekty w zbiorach muzeum. Zawiera eseje kuratorskie, obszerne noty katalogowe wybranych zabytków oraz listę wszystkich muzealiów na ekspozycji, z ich podstawowymi danymi i fotografiami.
Wystawa, zorganizowana z okazji otwarcia nowej siedziby muzeum na warszawskiej Cytadeli, opowiada o powstawaniu kolekcji, źródłach i sposobach pozyskiwania obiektów, współpracy z licznymi instytucjami oraz ogromnym wkładzie darczyńców w budowanie zbiorów Muzeum Historii Polski. Stanowi także okazję do refleksji na temat znaczenia oryginalnych zabytków w tworzeniu muzealnej narracji o historii Polski i Polaków.
W kręgu przywódców konfederacji barskiej zrodził się plan porwania króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, aby opróżnić tron i otworzyć międzynarodową rozgrywkę o polską koronę. Liczono, że przyniesie to pomoc mocarstw przeciw ingerencji politycznej i interwencji wojskowej Rosji oraz pozwoli przywrócić stosunki polityczne zmienione po części przez reformy pierwszych lat panowania Stanisława Augusta – reformy budzące sprzeciw wielu magnatów i dużej części zachowawczo nastawionej szlachty. Do nieudanej próby porwania doszło w Warszawie 3 listopada 1771 roku. Na kanwie relacji o tym zamachu Stanisław August rozwinął w ówczesnych mediach – głównie w prasie krajowej i międzynarodowej – wielką kampanię propagandową, starając się wyciągnąć korzyści wizerunkowe ze swej dramatycznej przygody. Piotr Ugniewski mówi o przyczynach i okolicznościach zamachu na króla, ale przede wszystkim przedstawia instrumentarium i przesłanie propagandowe Stanisława Augusta.
Dwudziestolecie. Oblicza nowoczesności to owoc konferencji naukowej zorganizowanej przez Muzeum Historii Polski w Warszawie w dniach 18-19 listopada 2008 r. W publikacji znajduje się zapis czterech paneli dyskusyjnych dotyczących polityki wewnętrznej II RP, polityki międzynarodowej, gospodarki i społeczeństwa oraz przemian cywilizacyjnych. Każda dyskusja jest podsumowana przez moderatora, m.in. prof. dr. hab. Tomasza Nałęcza, dr. hab. Marka Kornata, prof. dr. hab. Marka Jabłonowskiego i prof. dr. hab. Andrzeja Chojnowskiego.
Na 1000-letnie dzieje polskiego państwa złożyło się pełne blasków i cieni życie około 40 pokoleń ludzi, którzy na polskich ziemiach mieszkali przed nami. Jeśli ten wielowiekowy ciąg pokoleń coś łączy, to czym jest to coś? Co było pierwsze: państwo czy naród? Jak się żyło Polakom, gdy nie mieli własnego państwa? Co w praktyce oznacza niepodległość? Naród i państwo mają swoje symbole, tradycje, zwyczaje, święta i opowieści – czy te wszechobecne znaki, powtarzające się corocznie uroczystości, górnolotne słowa są nam do czegokolwiek potrzebne? I czy ojczyzna jest tylko jedna?
Przeszłość ma wiele do powiedzenia przyszłości. Historia to ciąg zmian przeplatający się z tym, co przez wieki pozostaje niezmienne. Sprawy będące tłem naszego życia we wspólnocie książka tłumaczy w sposób przystępny dzieciom i z nutą humoru.
Barwnie ilustrowana publikacja dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym, zachęcająca do lektury familijnej. Autor otrzymał wyróżnienie honorowe w Konkursie Literacko-Edukacyjnym „40 Pokoleń” zorganizowanym przez MHP w 2018 roku. Ma w dorobku kilkadziesiąt książek dziecięcych i młodzieżowych; w 2020 roku został laureatem Ogólnopolskiej Nagrody Literackiej im. Kornela Makuszyńskiego.
Ilustracje: Ewa Pazyna
Opracowanie graficzne: Jakub Jakubowski
Odkąd powstało polskie państwo, jego obszar się zmieniał. W pewnym okresie Polacy żyli w Rzeczypospolitej, której terytorium było trzy razy rozleglejsze niż dziś i której mieszkańcy mówili wieloma językami. Kiedy indziej państwo całkiem zniknęło z mapy na czas życia kilku pokoleń.
Opowieść o kolejnych zmianach granic w istocie przedstawia ponad tysiąc lat zmiennych losów naszego kraju. To historia sojuszy i wojen, zwycięstw i klęsk, spokoju i zamętu, wolności i niewoli, aktów odwagi i zdrady. To historia zdobywania i utraty ziem, obrony granic, walki o niezależność państwa, kształtowania się nowych narodów sąsiedzkich, ratowania godności życia i dorobku mieszkańców. To historia ludzi, którzy wpływali na bieg dziejów, i tych, którzy musieli się dostosować do dziejowych zmian.
Barwnie ilustrowana książka dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym, stwarzająca dobrą okazję do lektury familijnej. Tekst, napisany przez doświadczonego nauczyciela historii z zacięciem literackim, został nagrodzony w Konkursie Literacko-Edukacyjnym „40 Pokoleń” zorganizowanym przez MHP w 2018 roku.
Ilustracje: Ewa Pazyna
Opracowanie graficzne: Jakub Jakubowski
Jan Dębski odegrał znaczącą rolę w polskiej polityce, szczególnie w pierwszej dekadzie niepodległości, lecz nigdy nie należał do postaci pierwszego planu. Jego długie życie przypadło na kilka epok historycznych. Ludowiec był wybitnym posłem, wicemarszałkiem sejmu. Wspomnienia spisane w latach 60. i 70. XX wieku zaczynają się narracją o życiu w podradomskiej wsi Mirzec w ostatniej dekadzie wieku XIX, a kończą opowieścią na temat organizowania polskiej oświaty na przyłączonym do kraju Dolnym Śląsku tuż po drugiej wojnie światowej. Tekst portretuje środowiska, do których autor należał: m.in. belgijską Polonię, inteligencję Radomia czasu pierwszej wojny światowej i Chełma w 1918 roku, warszawską i europejską elitę polityczną dwudziestolecia. Szczególną wartość mają informacje o pracach parlamentu w latach 1919–30. Książka ukazuje się drukiem po raz pierwszy, w opracowaniu biografa Dębskiego, Mateusza Ratyńskiego.
Opowieść Alicji Kuleckiej o powstaniu styczniowym porządkują dwa najważniejsze wątki: rekonstrukcja polityki rosyjskiej wobec ziem polskich w latach 1860-1864 oraz przedstawienie założeń i faktycznej działalności przedstawicieli polskiego ruchu niepodległościowego, w tym przede wszystkim kolejnych ekip Rządu Narodowego z lat 1863-1864. Oprócz tego w książce zostały poruszone takie zagadnienia, jak na przykład koleje walk i potyczek powstańczych, międzynarodowy kontekst powstania, rola zaboru austriackiego, pruskiego i emigracji, różnice ideowe w obozie niepodległościowym, polityka ugodowców (szczególnie Aleksandra Wielopolskiego), organizacja polskiego państwa podziemnego, represje rosyjskiego zaborcy czy przebieg powstania na Litwie i Rusi.
Książka „Powstanie styczniowe (1863-1864). Czas walki, marzeń o wolności i niespełnionych nadziei” Alicji Kuleckiej na tle innych publikacji na ten temat wyróżnia się swoją klarownością, przystępnością i zwięzłością. Jest skierowana przede wszystkim do czytelników, którzy nie będąc profesjonalnymi historykami, chcieliby poszerzyć swoją wiedzę o wydarzeniach z lat 1863-1864 i ich kontekstach.
„Wskrzeszone w 1918 r. państwo przetrwało zaledwie nieco ponad dwadzieścia lat. Te dwie dekady wolności odegrały jednak niebagatelną rolę w narodowej tożsamości, szybko przeradzając się w mit. Wyobrażenie o Polsce międzywojennej przetrwało nie tylko czas II wojny światowej, lecz także kilka dziesiątków lat braku suwerenności. Im dłużej trwały rządy komunistów, tym bardziej społeczeństwo idealizowało wizje II RP. Pomimo propagandy uwypuklającej negatywne aspekty funkcjonowania Polski międzywojennej w pamięci zbiorowej zachował się przekazywany przez część starszego pokolenia pozytywny obraz kraju sprzed II wojny. Obraz ten, z pewnością nie do końca prawdziwy, często wręcz idealizowany, stanowił projekcję wyobrażeń, które łatwo było można zestawić z trudnościami dnia codziennego i zależnością od wschodniego sąsiada ” – napisał we wstępie Jarosław Sellin, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, pełnomocnik rządu ds. programu „Niepodległa”.
Na wizerunku II RP przez wiele powojennych dziesięcioleci ciążyły tezy komunistycznej propagandy, a w reakcji na uproszczenia, wręcz fałszerstwa, ukształtował się wyidealizowany obraz Polski dwudziestolecia międzywojennego. „Dzisiaj, bez presji, możemy już swobodnie dyskutować o jej osiągnięciach i słabościach” – napisał Robert Kostro w przedmowie.
Monografia „Polacy w Berlinie (1980–2015). Między integracją a zachowaniem tożsamości” to studium mobilności oraz współczesnych relacji polsko-niemieckich. Prezentuje ona wyniki wieloletnich badań i ukazuje relacje polsko niemieckie z perspektywy polskich imigrantów do Berlina, proces budowy nowego życia poza krajem oraz adaptację do nowych warunków.
Autorka zwraca uwagę m.in. na wewnętrzne zróżnicowanie grupy imigrantów z Polski, będące efektem np. długości pobytu w Berlinie, nadal utrzymywanych związków z Polską czy też stopnia asymilacji. Praca omawia również działalność polskich stowarzyszeń oraz instytucji skupiających Polaków zamieszkałych w tym mieście.
Pierwsze wzmianki o Polakach w Chicago pochodzą z lat 30. XIX wieku. Nasilenie polskiego osadnictwa w tym mieście nastąpiło po 1850 roku i odtąd było kilka fal polskiej emigracji do Stanów Zjednoczonych. Dziś na obszarze metropolitalnego Chicago mieszka w przybliżeniu 800 tysięcy osób o polskich korzeniach. Ta olbrzymia, zróżnicowana polska diaspora jest od wielu dziesięcioleci obiektem badań i opracowań naukowych – i wciąż budzi żywe zainteresowanie historyków licznych specjalności, socjologów, antropologów społecznych.
Zgromadzone w tomie artykuły i szkice nie tworzą syntezy polskich losów w Chicago. Wybrane wycinki rzeczywistości mówią jednak wiele o złożoności doświadczeń osób polskiego pochodzenia w kolejnych okresach rozwoju miasta. Ukazują tkankę społeczną Polonii – dawną i obecną – oraz dynamikę jej przemian.
Polskie traktaty z XVII i początków XVIII wieku podejmujące temat budowy siedzib, gospodarowania i sztuki ogrodniczej zostały przez autorkę odczytane jako materiał do analizy kultury kolekcjonerskiej w dawnej Rzeczpospolitej. Wnioski dotyczą obiektów, które w owej epoce uznawano za cenne, godne gromadzenia i przechowywania. Książka omawia role kolekcjonera, fundatora oraz zwiedzającego, strategie eksponowania i percepcję zbiorów. Pierwsza część studium poświęcona jest dawnym rezydencjom szlacheckim: dworom i pałacom oraz pomieszczeniom, które przeznaczano w nich do prezentacji kolekcji. Druga część przedstawia rozmaite koncepcje urządzania ogrodów i ich potencjał wystawienniczy. Definiując specyfikę polskiego nowożytnego kolekcjonerstwa, autorka zwraca szczególną uwagę na wzajemne oddziaływanie sztuki i natury, związek dekoracyjności z utylitaryzmem oraz znaczenie pamięci kulturowej dla rozwoju idei prywatnych zbiorów.
„Książka będzie czytana szeroko – przez historyków architektury i architektury krajobrazu, historyków sztuki i kultury, humanistów różnych specjalności i historyków nauk biologicznych, amatorów kolekcjonerstwa i sztuki ogrodowej. Jest świetną syntezą zagadnienia ulokowanego między teorią architektoniczną, kolekcjonerstwem, dziejami obyczaju a historią i teorią ogrodów. Bardzo polecam!” prof. Antoni Ziemba.
Aleksandra Jakóbczyk-Gola to kulturoznawca, filolog i historyk sztuki. Jako kustosz dyplomowany należy do zespołu kuratorów wystawy stałej Muzeum Historii Polski. Współpracuje z Wydziałem „Artes Liberales” i Instytutem Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Jest autorką monografii, rozpraw i artykułów.
Dawna Rzeczpospolita była państwem wielu religii, a jej wschodnie tereny stanowiły wyjątkową w skali europejskiej mozaikę wyznaniową. Autorzy niniejszej książki postanowili opisać wzajemne relacje tamtych wspólnot religijnych z perspektywy topograficznej. Ich praca - oparta na lekturze źródeł i opracowań oraz objazdach po terenach zachodniej Ukrainy i Białorusi - przynosi analizę zależności przestrzennych między miejscami kultu różnych wyznań w miastach ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. W jakim stopniu lokalizacja świątyni świadczy o pozycji społecznej grupy, do której należała? Czy można z tego wnioskować o dominacji którejś z nich? W jakich odległościach od siebie wznoszono miejsca modlitwy różnych wspólnot? Jakie nadawano im rozmiary i co chciano przez to wyrazić? I wreszcie: czy też wszystko zależało od specyfiki danego miejsca? Oprócz odpowiedzi na te pytania czytelnik znajdzie w książce oryginalny przewodnik po miastach pełnych historii.
Komiks pt. „Misja Karskiego: Zatrzymać Holokaust” jest oparty na życiu i działalności Jana Karskiego (1914-2000), emisariusza Polskiego Podziemia, który podczas II wojny światowej narażał swoje życie, żeby powiadomić Zachód o odbywającej się Zagładzie Żydów na terenach okupowanej Polski. Komiks został opublikowany we współpracy Muzeum Historii Polski z Fundacją Edukacyjną Jana Karskiego w Warszawie i Jan Karski Educational Foundation w USA.
Tekst komiksu został napisany przez Dr. Rafael Medoffa, założyciela i Dyrektora Instytutu Badań nad Holokaustem im. Davida S. Wymana, który jest autorem piętnastu książek o Holokauście i historii Żydów. Natomiast ilustracje są autorstwa Deana Mottera, artysty grafika i autora komiksów, znanego głównie z serii „Mister X”.
Jan Karski urodził się w wielokulturowej Łodzi i zdobył wyższe wykształcenie prawnicze. Jego marzeniem było zostać dyplomatą, ale wybuch drugiej wojny światowej przekreślił jego plany. Jako kurier Polskiego Podziemia przewodził tajne raporty i rozkazy między przedstawicielami Podziemia a Rządu na Uchodźstwie, najpierw we Francji potem w Wielkiej Brytanii. Jedną z jego najbardziej spektakularnych misji było poinformowanie aliantów o Zagładzie Żydów, jaka miała miejsce na terenach okupowanej Polski. W tym celu został wprowadzony do warszawskiego getta i obozu przejściowego, gdzie był świadkiem niewyobrażalnego okrucieństwa. Swoje relacje przekazał przywódcom na Zachodzie, m.in. Ministrowi Spraw Zagranicznych Wielkiej Brytanii Anthony’emu Edenowi i Prezydentowi Stanów Zjednoczonych Franklinowi Rooseveltowi. Po wojnie, Karski nie mógł wrócić do komunistycznej Polski. Uzyskał doktorat i został profesorem n Uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie, gdzie uczył przez czterdzieści lat w Szkole Służby Zagranicznej. W 1995 roku Jan Karski otrzymał z rąk prezydenta Lecha Wałęsy Order Orła Białego, a 29 maja 2012 roku prezydent Barack Obama odznaczył go pośmiertnie Prezydenckim Medalem Wolności, najwyższym amerykańskim odznaczeniem cywilnym. Z biegiem lat Jan Karski stał się międzynarodową ikoną walki o godność i prawa człowieka oraz sprzeciwu wobec totalitaryzmów. W niezwykły sposób uosabia uniwersalne wartości, takie jak odpowiedzialność za losy bliźnich, odwaga i tolerancja.
Najstarszy spisany w języku polskim żywot św. Kazimierza Jagiellończyka, pióra Mateusza Chryzostoma Wołodkiewicza, powstał w 1606 roku, po czym zaginął bez śladu na kilkaset lat. Dzięki odnalezieniu w ostatnim czasie unikatowego egzemplarza tego tekstu czytelnicy mają dziś szansę poznać zagubiony dotąd utwór w starannym i przystępnym opracowaniu Jana Okonia przy współpracy Katarzyny Gary i Jolanty Rzegockiej. Publikujemy go razem z pozostałymi żywotami świętego: pierwszą z serii biografią królewicza autorstwa legata papieskiego Zachariasza Ferreriego (1521), łacińskim dziełem Grzegorza Święcickiego (1604), służącym za podstawę przekładu Wołodkiewicza, a także powstałą niemal równolegle wersją Piotra Skargi (1610). Książka, bogato ilustrowana, wyróżnia się piękną szatą graficzną.
Katalog towarzyszący wystawie „Ziemia obiecana. Miasto i nowoczesność” prezentuje proces kształtowania się nowoczesnego miasta na ziemiach polskich pod zaborami.
Opublikowano w nim artykuły naukowe specjalistów od poszczególnych zagadnień związanych z historią polskich miast, w tym o przemianach demograficznych, urbanistyce i architekturze, higienie, narodzinach kultury konsumpcyjnej i masowej (reklamie i prasie).
Katalog zawiera bogatą ikonografię oraz fotografie artefaktów z epoki pochodzących ze zbiorów muzeów i z kolekcji prywatnych. Wśród nich są m.in. bicykl, telefon Ericssona, aparat fotograficzny Kodaka i telegraf, secesyjną kasę sklepową, plakaty i reklamy prasowe oraz archiwalne pocztówki.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
