Książka dokumentuje moją wieloletnią współpracę z prasą harcerską oraz pracą dziennikarską w redakcjach ?Motywów?, ?Drużyny? i ?Harcerza Rzeczypospolitej?. Wszystkie reportaże, felietony i inne formy dziennikarskie były publikowane w wymienionych pismach w latach 1970?1991. Dlaczego je przypominam?
Z wielu powodów.
Żywot publikacji prasowych jest niezwykle krótki. Kiedy ukazują się kolejne numery tygodnika czy miesięcznika, wcześniejsze giną w niepamięci. Czas przeobrażeń polityczno-społecznych dodatkowo zatarł ślady publikacji. Żadne z wymienionych wyżej pism już nie istnieje.
Literatura harcerska ostatnich lat wzbogaciła się o liczne publikacje różnych komisji historycznych, autorów z ruchów opozycyjnych wobec Związku Harcerstwa Polskiego, także z Instytutu Pamięci Narodowej i prace naukowe (magisterskie, doktorskie itp.) czy wspomnienia byłych naczelników ZHP.
Ta książka jest inna, pokazuje harcerstwo przez pryzmat losów indywidualnych bohaterów, reportaży, felietonów czy obserwacji dziennikarskiej. Ich treścią najczęściej są patologie harcerskiej służby i życia organizacji...
Publikowane w książce teksty dotyczą bardzo intensywnego okresu mojego życia, w którym praca dziennikarska była nierozerwalnie związana z aktywną służbą instruktorską.
Wojciech Śliwerski
Książka jest rezultatem zainteresowań badawczych szeroko rozumianymi relacjami między tożsamością kobiet, edukacją, kulturą i społeczeństwem. Autorka sądzi, że można ją usytuować, podobnie jak poprzednie jej prace, na pograniczu socjologii edukacji oraz gender studies. Z jednej strony podnosi ona problemy związane ze społecznymi funkcjami edukacji, szczególnie ? socjalizacyjną, selekcyjną i stratyfikacyjną, w odniesieniu do sytuacji kobiet. Z drugiej strony porusza kwestie dotyczące bezpośrednio kobiet jako grupy społecznej w aspekcie szeroko rozumianego dostępu do różnych form tożsamości, do wykształcenia czy rynku pracy.
Książka składa się z dwóch części.
Pierwsza część jest poświęcona analizom o charakterze teoretycznym i rekonstrukcyjnym. W tej części pracy ważne jest podsumowanie, w którym przedstawiono wybrane paradoksy w relacjach między edukacją, tożsamością a sytuacją życiową kobiet.
W drugiej części książki Autorka przytacza wyniki przeprowadzonych przez nią badań jakościowych, w których wzięły udział kobiety sukcesu ? polskie menedżerki (na kierowniczych stanowiskach) i akademiczki-humanistki (pracujące na uczelni i mające przynajmniej stopień doktora). W kontekście badawczym podejmuje te zagadnienia, które wcześniej były przeanalizowane w części teoretycznej.
Świadomość aksjologiczna zalicza się do grona tych teoretycznych bytów, wobec których analizy terminologiczne nie są zabiegiem pro forma. Przekonamy się [...] że mnogość ujęć i perspektyw, w których jest rozważana, kwalifikuje ją do pojęć wieloznacznych i mających dużą wagę dla humanistyki. Mamy tu na myśli trudne do przecenienia znaczenie, które jest jej, jak się wydaje, immanentnym predykatem. Świadomość aksjologiczna wiąże się bowiem z kulturą, jeśli tę ostatnią wziąć sensu largo, a więc jako zbiór wartości, norm, ideałów i wzorców. Wielość spojrzeń na świadomość aksjologiczną oddaje pewną dyferencjację dyscyplinarnych optyk nauk humanistycznych. I tak, sygnalizowany problem inaczej widzi psychologia, inaczej socjologia, a jeszcze inaczej pedagogika i filozofia, od której, jak się zdaje, powinniśmy zacząć. Katalog definicji, a ściślej mówiąc, samych tylko kategorii rozmaitych definicji, nigdy nie zasłuży na miano wyczerpującego. Można by z powodzeniem dodać, że nie będzie to także katalog o cesze rozłączności ? zaobserwujemy zachodzenie na siebie zakresów treściowych różnych pojęć aksjologicznej świadomości, jakkolwiek wskazywane różnice w spojrzeniach dyscyplinarnych nie stracą na wyrazistości.
Niniejsza książka to zbiór impresji na temat świadomości aksjologicznej i etycznej podmiotowości. Impresji, ponieważ to, co udało się w niej zgromadzić, nie wystarcza na zbudowanie programu socjologii moralności ? wyraźnie zarysowanej, skodyfikowanej propozycji teoretycznej. Wydaje się jednak, że zbiór zaciekawi Czytelnika ? z kilku co najmniej powodów. Dłuższy komentarz pojawia się w miejsce wstępu, by już na samym początku rozwiać ewentualne wątpliwości.[?]
Książka jest obszernym kompendium na temat zjawiska depresji u osób w wieku rozwojowym. Ponieważ raport Światowej Organizacji Zdrowia mówiący o narastającej częstości tego zaburzenia jest zatrważający, a świadomość społeczna w naszym kraju dotycząca różnorodności objawów i przebiegu depresji jest znikoma, nie mam najmniejszych wątpliwości co do celowości ukazania się tej publikacji. Ze środowiska psychiatrów dziecięcych dochodzą niepokojące i ostrzegawcze sygnały o pogarszającym się stanie zdrowia psychicznego młodocianych, a zarazem nie tylko rodzice i nauczyciele, ale także wielu psychologów, lekarzy rodzinnych i innych specjalistów nie dysponuje niezbędną wiedzą, aby podejmować właściwe działania profilaktyczne.
W prezentowanej książce W dniu ich święta. Przemoc symboliczna, media i podmiot kobiecy w świadomości grup pokoleniowych zaprezentowane zostały analizy, które są rezultatem obszernego fragmentu prac badawczych w projekcie Dyskursywna konstrukcja podmiotu w wybranych obszarach kultury współczesnej finansowanym ze środków MNiSW N10702632/3637, realizowanym w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Gdańskiego.
Przedmiotem badań były sposoby konstruowania informacji o Dniu Kobiet przez wybrane media oraz konceptualizacje tego święta przez badane i badanych należących do różnych grup pokoleniowych. Wyniki badań zrelacjonowane w niniejszym studium wskazują niezbicie, iż w polskim dyskursie publicznym współistnieją dwa odrębne zorganizowane sposoby mówienia o kobietach, odnoszące się lub projektujące dwa typy kobiecego podmiotu.
Pierwszy typ języka jest zarezerwowany dla Dnia Kobiet, traktowanego jako pretekst do przywołania kobiecego podmiotu pojmowanego jako podmiot prywatny, bez historii, ?podmiot potrzeb?, relacji i ?uniwersalnych więzi?. Nawet ?ideologiczne zawłaszczenie? Dnia Kobiet w Polsce nie narusza konstrukcji kobiecego podmiotu jako podmiotu prywatnego i całkowicie niepolitycznego. Chodzi to bowiem o podmiot, który ?otarł się? o politykę, ale jej zawiłości jawią się kobietom jako obce. Jedynym dostępnym słownikiem, który wyznacza sposoby mówienia podmiotu prywatnego i o podmiocie prywatnym jest ?język relacji? ? uniwersalnych potrzeb i oczekiwań kobiet kierowanych w stosunku do mężczyzn, zwłaszcza potrzeb bycia zauważaną i adorowaną.
Inny typ podmiotu kobiecego wyłania się z medialnej obróbki ?Dnia Manif?. W tym przypadku daje o sobie znać inny słownik ? język praw, wolności, sprawiedliwości i godności a więc słownik opisujący funkcjonowanie kobiet w sferze publicznej i prywatnej. Przy czym ta ostatnia nie jest jałową przestrzenią realizacji potrzeby bycia adorowaną, ale raczej jest zdefiniowana podobnie jak oikos, stanowiąc swoiste centrum społecznej struktury władzy. Niemniej jednak całość medialnej produkcji wskazuje, że mówienie o kobietach w konwencji praw musi być obowiązkowo ?przełamane? żartem, ironią, brakiem powagi, tak aby pojawiający się podmiot kobiecy jako potencjalny beneficjent praw i wolności dał się odczytać jako trywialny, rozkapryszony i de facto niezainteresowany owymi prawami i wolnościami.
Wyniki badań przekonują ponadto, że język mediów (zwłaszcza telewizji) okazuje się modelowym przykładem działania przemocy symbolicznej, bowiem dziennikarska produkcja o Dniu Kobiet w dalszym ciągu nie może (i nie chce) oderwać się od paradygmatu ?skażenia święta PRL-em?. Media konserwują ten język, symbolikę i znaczenia.
Polecana książka o problemach osób z upośledzeniem umysłowym w realiach współczesnego świata jest księgą pamięci o naszej Koleżance dr Grażynie Tkaczyk, która nie może już towarzyszyć osobom z upośledzeniem umysłowym w pokonywaniu barier ograniczających ich rozwój. Ma ona zatem szczególny charakter, ale jednocześnie jest po prostu książką, która dostarcza wiedzy na temat aktualnych dokonań w obszarze oligofrenopedagogiki. Kierujemy ją zatem do ogółu Czytelników, którzy zajmują się wsparciem osób z upośledzeniem umysłowym bądź przygotowują się profesjonalnie do podjęcia takiej roli, a więc do pedagogów specjalnych i studentów tego kierunku. Napisana przystępnym językiem, publikacja ta może być także źródłem wiedzy dla szerszych kręgów osób zainteresowanych problemami upośledzenia umysłowego.
Tom pierwszy ?Osoba z upośledzeniem umysłowym w realiach współczesnego świata? został podzielony na cztery rozdziały.
Pierwszy z nich zawiera teoretyczne rozważania na temat miejsca człowieka z upośledzeniem umysłowym we współczesnym świecie, możliwości jego funkcjonowania i barier je ograniczających. Autorzy czterech zamieszczonych tu tekstów szukają odpowiedzi na pytania o możliwości integracyjne tych osób, szanse, jakie stwarza dla nich edukacja, a także o ich szczególną wartość we współczesnym świecie.
Drugi rozdział wprowadza w świat przeżyć osób z upośledzeniem umysłowym oraz w przeżycia ich najbliższych, upośledzenie umysłowe jest bowiem problemem całej rodziny, przed którą w takiej sytuacji pojawiają się zupełnie nowe wyzwania.
Autorzy kolejnych tekstów poddają analizom problemy wyuczonej bezradności, radzenia sobie ze stresem, agresji i funkcjonowania w rolach społecznych osób obciążonych upośledzeniem, a także ich zdolności do autorewalidacji. Rozdział kończą teksty mówiące o przeżyciach matek, ich radzeniu sobie z opieką i rehabilitacją oraz ich lękach o przyszłość dzieci, które raczej zawsze będą potrzebowały pomocy, także wówczas, kiedy one same nie będą mogły jej zapewnić.
Rozdział trzeci książki zawiera teksty dotyczące edukacji i rehabilitacji osób z upośledzeniem umysłowym. Przedstawione tu zostały zarówno problemy kształcenia tradycyjnego, jak i formy współczesne, sukcesy pedagogów specjalnych w tym obszarze oraz bariery, które muszą oni na co dzień pokonywać. Ponadto w rozdziale tym poruszone zostały kwestie znaczenia pracy zawodowej w życiu osób z niepełnosprawnością umysłową. Ostatni rozdział poświęcony jest kontaktom społecznym osób z upośledzeniem umysłowym. Zawiera diagnozy postaw wobec nich przejawianych, mówi też o ich konsekwencjach dla społecznych interakcji oraz możliwościach ich modyfikowania. Zwrócono w nim także uwagę na oddziaływania pośrednie ? rozwiązania instytucjonalne, w tym prawne.
Maria Chodkowska
Danuta Osik-Chudowolska
Książka Tożsamość osobowa dewiantów a ich reintegracja społeczna powstała w gronie specjalistów z zakresu resocjalizacji z myślą o przybliżeniu problemów osób ?INNYCH? i opracowaniu propozycji zmiany wizerunku społecznego na taki, który będzie sprzyjał ich rozwojowi w społeczeństwie lub powrotowi do środowiska lokalnego. Znajdujące się w książce teksty wskazują czytelnikowi rozległe obszary wiedzy teoretycznej, niezbędne do wieloaspektowych i pogłębionych studiów nad tożsamością, na nieuchronne przewartościowanie w myśleniu i badaniu tożsamości oraz na konieczność sformułowania kierunku i zasad działań w środowisku wolnościowym zmierzających do wypracowania koherentnego systemu reintegracji, a także wzbudzają refleksję nad miejscem człowieka we współczesnym świecie. Wszystkie artykuły mogą być przydatne zarówno dla praktyki terapeutycznej, jak i resocjalizacyjnej. Przybliżają sposoby wykorzystania ujęcia interakcyjnego w badaniu zjawiska uzależnień oraz problemy dziecka pozbawionego opieki ze względu na specyficzne skutki kara pozbawienia wolności matki. Prezentują ponadto systemowe podejście w probacji, wskazania odnoszące się do usprawnienia funkcjonowania systemu kurateli w Polsce oraz projekty amerykańskich rozwiązań w pracy readaptacyjnej, które mogą być wzorem i inspiracją dla polskich teoretyków i praktyków z dziedziny resocjalizacji.
Materiały przeznaczone są dla osób zajmujących się problematyką pedagogiki społecznej, a w szczególności psychologów, pedagogów resocjalizacyjnych, socjologów i studentów różnych kierunków i specjalności. Wyjątkowe zróżnicowanie tematyczne, obszerność i wielowątkowość większości tekstów wymagają wnikliwej analizy każdego z nich z osobna, indywidualnej oceny, podjęcia dyskusji oraz zaangażowania społecznego w procesie integracji społecznej.
Anna Kieszkowska
Motywem przewodnim tej książki jest sztuka dobrego porozumienia między najbliższymi. Autorki to matka i córka, skrajnie różne, choć czasem zaskakująco do siebie podobne w typie wrażliwości czy widzeniu świata. Odważnie podejmują również bolesne kwestie, szukają rozwiązań, inspirują do rozmowy kobiety w innych rodzinach.
Doświadczenia matki ? psycholożki i córki ? kulturoznawczyni oraz podpatrywanie wzorców kultury skłoniły do podjęcia takich tematów, jak: kontakt między matką a córką, miłość, konflikt, sukces, style życia, samotność, podróże, uświadamianie seksualne, kultura obnażania.
To książka dla osób, które chcą przystanąć na chwilę, zamyślić się, a zarazem lubią wprowadzać zmiany i cieszyć się życiem. Życzymy lektury udanej i inspirującej do coraz lepszego życia z ludźmi oraz odwagi do tworzenia świata, który sobie Państwo wymarzą.
Dominika Łęcka podejmuje się interesującej i nowej problematyki w rozważaniach pedagogicznych i socjologicznych. Na potrzeby teorii konstruuje model postawy części współczesnej młodzieży (nazwanej przez autorkę 3x), która opiera się na trzech zasadach: nie piję, nie palę, nie zażywam narkotyków.
Autorka dokonuje wyraźnego rozróżnienia postawy 3x od zjawiska abstynencji. Książka jest tym samym bardzo dobrym uporządkowaniem terminologii i podejść wobec abstynencji jako faktu społecznego i przejawu oddziaływania warunków zewnętrznych na określone wybory i decyzje.
Celem książki jest przedstawienie świata indywidualnych przeżyć młodzieży z postawą 3X i jej relacji z otoczeniem społecznym opartych na konfrontacji, kompromisie i konsensusie. Przyjrzymy się także samemu otoczeniu tej postawy i zjawiskom, które uaktywniają się w różnych relacjach. Jak młodzież postrzega abstynencję? Jaki ma stosunek do osób posiadających taki styl życia? Czy zawsze jest to niechęć? W jaki sposób przeżywają spotkanie z abstynentem? W jaki sposób naciskają na zmianę postawy i jak osoba z postawą 3X próbuje się temu sprzeciwić? Na czym polega rola dublera w opisywanym świecie? Odpowiedzi na te pytania i inne problemy czytelnik znajdzie w prezentowanej książce.
Książka ?Postawa 3X wśród młodzieży ? coś więcej niż abstynencja. Studium psychokulturowe? jest wynikiem obserwacji zachowań abstynenckich wśród młodzieży. Nie chodzi jednak o abstynencję wynikającą z wcześniejszych doświadczeń z używkami, terapii uzależnień, wartości religijnych, czy przynależności do Związku Harcerstwa Polskiego ale abstynencji rozumianej jako dobrowolny wybór, wartość, styl życia młodego człowieka poszukującego swojej tożsamości ? nazwanej właśnie postawą 3X. Zjawisko to będące wynikiem buntu i kryzysu tożsamości jest zjawiskiem naturalnym, angażującym jednak wartość która, jak się okazuje, nie jest akceptowana przez otoczenie rówieśników, ale też samych dorosłych. Jako niezrozumiałe ?umartwianie się? , czy dobrowolna rezygnacja z przyjemności w wymiarze jednostkowym, jest postrzegana, przede wszystkim, jako sprzeciw wobec wartości kulturowych i norm panujących w tych środowiskach. Wynikiem takiego nastawienia są liczne konfrontacje, którym osoba z opisywaną postawą stara się sprzeciwić.
Pomimo istnienia cichych zwolenników jej sposobu życia, którzy z różnych powodów nie uzewnętrzniają swojej akceptacji, zmuszona jest do angażowania licznych zasobów indywidualnych, aby znaleźć swoje miejsce w otaczającym świecie.
W dobie prowadzenia licznych oddziaływań profilaktycznych w środowisku młodzieży, wyników badań wskazujących na coraz młodszy wiek inicjacji alkoholowej i narkotykowej oraz zwiększającej się liczbie osób szukających pomocy w związku z rozwojem uzależnienia, warto przyjrzeć się odmiennemu obrazowi nastolatka, który na co dzień nie jest widoczny na tle sprawiających kłopoty rówieśników.
Książka skierowana jest do specjalistów ? teoretyków zajmujących się problematyką młodzieży, zwłaszcza jej zachowań zdrowotnych. Znajdzie zastosowanie także wśród osób w praktyce realizujących idee profilaktyki, pracujących z młodzieżą oraz wśród adeptów, którzy w przyszłości chcieliby poświecić swoją pracę zawodową tej właśnie grupie.
Odpowiedzialni rodzice ? tytuł wieloznaczny, bo i pojęcie odpowiedzialności ma wiele znaczeń. Czy w niniejszej książce jest mowa o rodzicach, którzy we właściwy sposób troszczą się o swoje dzieci i zabiegają o ich dobrą przyszłość? Czytelników może interesować, jak z punktu widzenia psychologii lub choćby tylko autorki ? psychologa ? powinno się rozwiązywać współczesne dylematy wychowawcze z najlepszym skutkiem dla rozwoju dzieci i dobra rodziny. A może w książce chodzi o przedstawienie rodziców, którzy krzywdzą swe dzieci i odpowiadają za zaniechanie ich edukacji, wypaczenie charakteru, niedawanie ?dość dobrej? miłości? Taki temat może być ważny dla Czytelników, którzy zmagają się z poczuciem winy wobec swoich dzieci i szukają w literaturze oraz w kontaktach z innymi odpowiedzi na pytanie, co złego zrobili, jak to się stało, że ich dzieci się znerwicowały, wykoleiły, rozchorowały. Co mogą teraz uczynić, żeby poprawić sytuację, wynagrodzić krzywdę, wyrównać drogę rozwoju, odbudować więzi w rodzinie? A może wcale nie są winni i lektura pomoże im odkryć prawdziwe źródło niepowodzeń. Uwolnieni od poczucia bycia złymi rodzicami wejdą z dziećmi w inne, zdrowsze relacje.
Kwestia winy rodziców może też dotyczyć ludzi dorosłych, którzy noszą w sobie wspomnienie bolesnego dzieciństwa. Zrozumienie mechanizmów tworzenia się takich ran może pomoc je zabliźnić, złagodzić skutki dawnej traumy, uczynić życie bardziej niezależnym od strony psychicznej.
Odpowiedzialni rodzice to także tacy, którzy poczuwają się do wyrównywania dzieciom krzywd nie przez nich zawinionych; pomagają w chorobie, wspierają w kalectwie, przeciwdziałają skutkom porzucenia i przemocy. Skąd biorą siły, jakie mają problemy, kiedy i jakiego rodzaju wsparcia potrzebują?
Odpowiedzialni ? to również ci, którzy czuwają, aby żadnemu dziecku nic złego się nie działo, odpowiadają na wyzwania społeczne i obecność Innego, chcą poprawiać warunki życia dzieci, obchodzi ich każde dziecko z osobna i przyszłość pokolenia.
W książce jest po trosze mowa o wszystkich tych postaciach rodzicielskiej odpowiedzialności. Jako psycholog kliniczny skupiłam się przede wszystkim na sytuacjach dla rodziców trudnych ? bo wtedy głownie pojawia się problem decyzji, wyboru i odpowiedzialności za drogę postępowania. Gdy wszystko w wychowaniu idzie gładko: dzieci rosną mądre, dobre i zdrowe, wówczas nikt nie pyta o zasługi, a warto, bo szczęście w rodzinie nie czyni się samo. Kwestia odpowiedzialności i winy, prawdziwej lub tylko wyimaginowanej, rodzi się przede wszystkim wtedy, kiedy zawodzą nadzieje, tworzą się konflikty, rwą rodzinne więzy, pojawiają zaburzenia, przemoc i alkohol. Wtedy włącza się psycholog ? słucha rodziny, docieka, objaśnia, pomaga zrozumieć, czasami coś doradza lub wskazuje terapię.
Materiał do książki powstał z moich osobistych doświadczeń życiowych i zawodowych: kontaktów z pacjentami oraz badań nad rozwojem dzieci i rodziną, prowadzonych od czterdziestu lat wraz ze studentami. Pomocna w interpretacjach okazała się każda forma wiedzy, zawartej w literaturze naukowej, tradycji i sztuce, bo problem odpowiedzialności i rodziny jest rozległy i stary jak ludzkość.
Ponieważ świat się zmienia i co za tym idzie przeobrażeniom ulegają także rodzina oraz przedmioty odpowiedzialności, trzeba ten temat odnawiać i analizować z wielu perspektyw.
Pomyślałam, że warto by połączyć te zagadnienia we wspólny temat rodzicielskiej odpowiedzialności. Moim celem było przedstawienie tego zagadnienia tak przystępnie i z tak rożnych stron, by włączyć do kręgu Czytelników książki nawet te osoby, które nie przeczuwały, że temat ich dotyczy i może zainteresować.
Czytelnikom będę wdzięczna za uwagi.
Autorka
Publikację można uznać za kompendium wiedzy o SOS Wioskach Dziecięcych. Oparto ją przede wszystkim na dostępnej literaturze przedmiotu, danych zaczerpniętych z internetu oraz materiałach opracowanych przez działającą w Polsce pozarządową organizację SOS Wioski Dziecięce. Praca koncentruje się na tradycyjnym funkcjonowaniu wiosek, zgodnie z obowiązującymi w nich czterema zasadami pedagogicznymi. Wspomina też o wyłaniającej się obecnie zmodernizowanej koncepcji wiosek – między innymi o programach umacniania rodziny (styczeń 2007) i polityce programowej (maj 2009).
Książka adresowana jest do studentów pedagogiki i psychologii, osób zatrudnionych w wioskach dziecięcych, pracowników rożnych placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz darczyńców i sponsorów. Ciekawa okaże się również dla czytelników zainteresowanych problemami opieki i wychowania w warunkach zbliżonych do tych, jakie istnieją w normalnych rodzinach.
Niniejsze opracowanie składa się z sześciu rozdziałów. Pierwszy poświęcony jest Hermannowi Gmeinerowi jako głównemu twórcy SOS Wiosek Dziecięcych. Omówiono w nim jego drogę życiową, ważniejsze uzdolnienia, postawy i przekonania oraz zasługujące na uwagę wydarzenia i osiągnięcia. Drugi rozdział pokazuje podstawowe założenia wiosek SOS. Opisano w nim również funkcjonowanie dyrektora i personelu pomocniczego. W rozdziale trzecim przedstawiono kryteria doboru i szkolenia matek SOS, mowa w nim także o matek tych powinnościach i uprawnieniach. W kolejnym rozdziale, czwartym, podano ogólną charakterystykę rodzin, z których wywodzą się wychowankowie wiosek. Sporo miejsca poświęcono również urazom psychicznym dzieci przyjmowanych do wiosek oraz nadpobudliwości psychoruchowej niektórych z nich. Poza tym opisano kryteria doboru i stosowaną procedurę przyjmowania dzieci do wiosek, spróbowano także odpowiedzieć na pytanie, na co mogą liczyć wychowankowie po opuszczeniu placówki. Rozdział piąty dotyczy między innymi celów, jakie przyświecają prowadzonej działalności wychowawczej w SOS Wioskach Dziecięcych. Nieco szerzej zajęto się w nim humanistycznym podejściem i preferowanymi metodami pracy wychowawczej, sygnalizując również doniosłą rolę wychowania do wartości. W rozdziale szóstym przybliżono natomiast niektóre z funkcjonujących wiosek. Oprócz przedstawienia pierwszej SOS Wioski Dziecięcej (Imst, Austria), opisano także wioski SOS w Europie i na innych kontynentach oraz cztery wioski w Polsce (w Biłgoraju, Kraśniku, Siedlcach i Karlinie). Omówiono też działalność stowarzyszenia SOS-Kinderdorf International jako najwyższego organu władzy, któremu podlegają wszystkie SOS Wioski Dziecięce. Zajęto się również działalnością krajowych stowarzyszeń, które odpowiadają za sprawne funkcjonowanie wiosek w poszczególnych państwach.
Mieczysław Łobocki
Książka jest wręcz imponującym zbiorem wiedzy na temat osób z zespołem Downa, przy tym jest to wiedza najbardziej kompetentna, została bowiem ujęta „od wnętrza” tychże osób oraz najbliższych członków rodziny, z którymi dzielą one swoje codzienne życie. Jest to wiedza „gorąca”, ponieważ zastosowana metoda narracji biograficznej pozwala na ujawnienie tego, co zazwyczaj skrywane przed otoczeniem, a niekiedy i przed samym sobą. [...] Oprócz tej pasjonującej części obejmującej narracje książka zawiera bardzo obszerną wiedzę na temat zespołu Downa, zarówno historyczną, jak i medyczną, psychologiczną czy pedagogiczną, zarówno teoretyczną, jak i praktyczną.
Z recenzji prof. zw. dr hab. Ireny Obuchowskiej
W przedłożonej do recenzji pracy zbiorowej dominuje problematyka wychowania i kultury jako dwóch nieodłącznych rzeczywistości. Zestawienie tych zagadnień nie byłoby niczym szczególnym, gdyby nie trzecie kluczowe zagadnienie, którym jest mądrość. Kategorię tę zawdzięczamy pedagogice sokratejskiej, którą z końcem XX wieku zaczęła w Polsce rozwijać i promować Bogusława Jodłowska ? jedna z redaktorek pracy.
Pedagogika sokratejska rekonstruowana jest przez Autorkę legitymizującą się szeroką erudycją. Przywoływanie wielu, w swej istocie wybitnych dzieł światowej humanistyki sprawia, że Autorka ciągle nie ?domyka? budowanego systemu pedagogiki sokratejskiej. Jako jego prekursorka we współczesnej polskiej pedagogice odsłania czytelnikowi swoją wędrówkę jego śladami, pokazuje swoje poszukiwania uzasadnień i analogii między trudnymi czasami demokracji ateńskiej, a sytuacją współczesnego świata. Stawia przy tym wiele trudnych pytań, może zbyt wiele i zbyt trudnych, ale w ten sposób zmusza Czytelnika do myślenia.
Prezentowana praca składa się z dwóch uzupełniających się części. W pierwszej zostały przedstawione teoretyczne aspekty kompetencji społecznych (rozdziały 1–2), w drugiej zaś ich empiryczny wymiar (rozdziały 3–6).
Podejmowanie problematyki kompetencji społecznych dyrektorów szkół ma wielowątkowe uzasadnienie. Tej kwestii został poświęcony rozdział 1. Uzasadniono w nim celowość jej rozważania, zakorzeniając ją w złożonym kontekście, w którym funkcjonują współczesne szkoły. Autorka przedstawia, jak na tym tle zmienia się kierownicza rola dyrektora szkoły i rodzi się zapotrzebowanie na społeczne kompetencje.
W rozdziale 2 została zaprezentowana podstawa teoretyczna prowadzonych dociekań badawczych. Przedstawiono w nim, czym są kompetencje, kompetencje kierownicze i kompetencje społeczne, oraz koncentruję się na charakterystyce wybranych kompetencji społecznych w świetle interdyscyplinarnej literatury (prace z pedagogiki, psychologii, organizacji i zarządzania, w tym zarządzania oświatą i psychologii zarządzania).
Kolejne rozdziały zawierają prezentację, analizę i interpretację wyników badań własnych.
Książka powstała na podstawie rozprawy doktorskiej przygotowanej na Uniwersytecie w Białymstoku, na Wydziale Pedagogiki i Psychologii, pod kierunkiem naukowym dr. hab. Michała Balickiego, profesora UwB. Jest jej zmienioną wersją.
Troska o wysoką jakość edukacji skłania teoretyków i praktyków w tej dziedzinie do poszukiwania czynników doskonalących pracę szkoły. Współcześnie podkreśla się rolę osób kierujących organizacjami w osiąganiu przez nie skuteczności, czyli w realizacji postawionych celów. Ma to odniesienie zarówno do firm komercyjnych, jak i organizacji publicznych, m.in. szkół. W oświacie odpowiednie realizowanie funkcji kierowniczych zyskuje najwyższą rangę ze względu na duże wymagania stawiane edukacji. Podnoszenie jej jakości ma doniosłe znaczenie dla zwiększania szans życiowych jednostek, a tym samym wpływa na rozwój lokalny i w skali kraju.
Aby szkoły mogły sprostać temu zadaniu, muszą być właściwie zarządzane, a wśród różnych obszarów tego procesu na plan pierwszy wysuwa się kierowanie kadrą nauczycieli. Uruchamianie potencjału tkwiącego w ludziach jest działaniem specyficznym, bardzo złożonym, wymagającym dysponowania wiedzą i umiejętnościami kształtowania relacji międzyludzkich, tak aby w pełni osiągać cele organizacyjne i tworzyć klimat organizacji sprzyjający rozwojowi. Tak zarysowane cele realizowane są głównie w procesie komunikowania się i motywowania do pracy. Ponadto w dobie dynamicznych zmian kontekstu lokalnego i globalnego w organizacjach często pojawiają się sytuacje konfliktowe. Te spostrzeżenia stały się kryterium wyboru trzech kompetencji jako przedmiotu analiz teoretycznych i empirycznych w niniejszej pracy. Przedmiotem zainteresowań badawczych autorka uczyniła zatem kompetencje dyrektorów szkół w zakresie komunikowania się, motywowania do pracy i rozwiązywania konfliktów.
Polecana książka składa się z artykułów, które stanową zbiór ? snutych w kontekście trwania i zmiany uniwersyteckich ideałów ? refleksji nad współczesnym modelem uniwersytetu i miejscem, jakie zajmuje w nim student. Nie da się bowiem ukryć, że szybkie i głębokie przemiany społeczne, ekonomiczne, polityczne, kulturowe odciskają piętno także na postawie studiującej młodzieży wobec uczelni, przekazywanej na niej wiedzy i wartości, relacji z nauczycielami akademickimi. Coraz częściej także wzniosłe ideały zawarte w wymownej symbolice i rytuałach przesłania codzienność akademickiego życia.
Książka ta składa się z trzech części: w pierwszej autorzy koncentrują się na modelowej wizji uniwersytetu, przypominają o idei Universitar oraz dynamice przemian tej specyficznej instytucji, znaczeniu wartości prawdy i wolności w perspektywie historycznej i współczesnej, mierzą się z pytaniem o przyszłe funkcjonowanie uczelni. Dwie kolejne części to głosy nauczycieli akademickich i studentów, którzy w swoich tekstach zastanawiają się nad uniwersytecką codziennością ze szczególnym uwzględnieniem dydaktyczno-wychowawczego i kulturowego jej wymiaru.
Czytelnik zapewne na wiele pytań nie otrzyma gotowych odpowiedzi. Sam musi zastanowić się nad różnymi kwestiami ? np. nad tym, jaki model/modele współczesnego uniwersytetu są adekwatne do zmieniającej się rzeczywistości i potrzeb studenta? kiedy uniwersytet przestaje być uniwersytetem, a staje się zwykłą szkołą wyższą? czy zarówno współczesny student, jak i osoby pracujące na uniwersytecie mają świadomość specyfiki miejsca, w którym na co dzień przebywają?
Dorota Pauluk
Książka jest napisana w sposób bardzo dobrze odzwierciedlający stan badań w naukach humanistycznych i społecznych w zakresie orientacji życiowych młodzieży, eliminuje istniejące wciąż jeszcze stereotypowe sposoby postrzegania młodzieży korzystającej z ofert Ochotniczych Hufców Pracy.
Z recenzji prof. dr. hab. Bogusława Śliwerskiego
Rozdział pierwszy książki stanowi próbę przybliżenia tematu w zakresie eksplikacji pojęcia orientacji życiowej wraz z typologią, zaprezentowaniem czynników kształtujących te orientacje i analizą wyników badań nad orientacjami życiowymi w świetle literatury przedmiotu z ostatnich lat w ujęciu interdyscyplinarnym.
W rozdziale drugim przedstawiam charakterystykę preferowanych orientacji życiowych młodzieży w świetle przeprowadzonych badań wraz z analizą jakościowo-ilościową, która pozwala na poznanie uwarunkowań preferencji orientacji życiowych badanych i lepsze zrozumienie zachowania oraz postaw, które prezentowali na co dzień uczestnicy OSiW OHP w Krakowie.
Zakończenie książki stanowi syntetyczne przedstawienie całokształtu wyników badań i propozycje innowacyjnych działań w pracy dydaktyczno-wychowawczej, przyjmujących charakter postulatów, możliwych do ewentualnego wykorzystania w praktyce pedagogicznej kadry OHP.
Konstrukcja książki (dla potrzeb wydawniczych) została ograniczona (w stosunku do rozprawy doktorskiej) do wstępu, dwóch rozdziałów, zakończenia z wnioskami końcowymi oraz bibliografii i aneksu.
Książka jest próbą diagnozy aspiracji i planów życiowych młodzieży liceów publicznych i niepublicznych oraz czynników je warunkujących. Wpisuje się więc w nurt badań, który pozwoli prognozować kierunek zmian aspiracji młodzieży w następnych latach oraz wyznaczać obszar działań w zakresie preorientacji zawodowej. Być może także przyczyni się w jakimś stopniu do podniesienia poziomu poradnictwa zawodowego w szkołach. Wykorzystanie wiedzy z tego zakresu powinno pozwolić na racjonalne zagospodarowanie czasu pobytu młodych ludzi w liceum w celu wszechstronnego ich rozwoju. Jeśli szkoła ma się wywiązać z tych zadań, to jej najmocniejszą stroną powinny być odpowiednie kompetencje nauczyciela gotowego podjąć wysiłek związany z przygotowaniem młodego pokolenia do sprostania wyzwaniom bliskiej i odległej przyszłości, do aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym, samodzielnego i odpowiedzialnego poszukiwania własnego miejsca w świecie [Banach 2001; Szempruch 2001].
W opracowaniu zaproponowano metody przydatne do realizacji działań wychowawczych wskazanych przez podstawę programową wychowania przedszkolnego (np. budowanie przez dzieci obrazu samego siebie, wprowadzanie w świat wartości).
Autorka wprowadza Czytelnika w teoretyczne podstawy dramy i happeningu oraz warunki poprawnego stosowania ich w edukacji małego dziecka. Przedstawia również praktyczne przykłady dramy w postaci scenariuszy zarówno dram, jak i happeningów edukacyjnych. Ważnym elementem w publikacji jest opisanie stosunku dzieci, rodziców i pracowników przedszkola do tego typu przedsięwzięć.
Książka powinna zainteresować studentów wydziałów pedagogicznych (wychowanie przedszkolne i nauczanie początkowe, pedagogika opiekuńcza i resocjalizacja), nauczycieli przedszkoli, wychowawców domów dziecka, świetlic szkolnych, środowiskowych, resocjalizacyjnych oraz socjoterapeutycznych.
Zdrowe odżywianie i higiena kobiety ciężarnej to książka przeznaczona zarówno dla kobiet oczekujących dziecka, jak i tych, które planują posiadanie potomstwa. Przystępnie przedstawia zasady nie tylko prawidłowego odżywiania się, ale także zdrowego stylu życia, higieny i kosmetyki ciała. Poradnik podpowiada czytelniczkom, jak komponować swój jadłospis, aby dostarczyć sobie i rozwijającemu się dziecku wszystkich niezbędnych dla zdrowia składników, a jednocześnie zachować dobrą formę w czasie ciąży i po porodzie. W ciągu ostatnich lat zmieniły się poglądy i zalecenia dotyczące odżywiania przyszłych matek. Książka uwzględnia te nowości, a zaproponowane w niej przepisy oparte są zarówno na kuchni tradycyjnej, jak i współczesnej.
Jakie są poglądy młodych Europejczyków na swoją przyszłość? Jakie kwestie ich niepokoją, a do czego są nastawieni optymistycznie? Gdzie znajdują informacje i idee odnoszące się do różnych zagadnień i wydarzeń? Jaka, według nich, będzie ich rola w kształtowaniu własnej przyszłości?
To prekursorskie studium porównuje nadzieje i obawy młodych ludzi (pomiędzy 11. a 17. rokiem życia) w czterech bardzo odmiennych krajach Europy i znajduje między nimi wiele podobieństw. Badania zostały wsparte przez Europejską Fundację Naukową - Program ECRP, polskie Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, hiszpański międzyministerialny Komitet Nauki i Technologii (CICYT), turecką Radę Turcji ds. Badań Naukowych i Technologicznych (TUBITAK) i Akademię Brytyjską.
Książka podejmuje bardzo aktualne i ważne problemy dotyczące przyszłości młodych ludzi jako obywateli swoich państw, Europy i świata. Publikacja ma wyraźną strukturę, opartą na trzech głównych tematach – nadzieje i obawy młodych ludzi, pytanie o optymizm w kwestiach społecznych oraz działania młodzieży. Podsumowując, jest to praca bardzo wartościowa. Jestem przekonany, że spotka się ona z pozytywnym odbiorem i będzie miała znaczny wpływ na badaczy, studentów i rzeczywistych twórców polityki europejskiej.
Profesor Ian Menter, Uniwersytet w Glasgow (z recenzji)
Trudno przecenić poznawczą wartość tej książki. W mojej opinii jest to książka ważna, użyteczna dla teoretyków i praktyków, ponieważ stanowiąca rzetelne i aktualne źródło wiedzy o nastolatkach w czterech krajach Europy.
Profesor Anna Kwiatkowska, Wyższa Szkoła Zarządzania i Prawa w Warszawie (z recenzji)
What are young Europeans’ views of their future? What issues concern them, and what are they optimistic about? Where do they find out information and ideas about issues and events? What role do they think they will play in shaping their own futures?
This groundbreaking study compares the hopes and fears of young people (between 11 and 17) in four very different European countries, and identifies much common ground between them. The study was supported by the European Science Foundation ECRP programme, the Polish Ministry of Science and Higher Education, the Spanish Inter-ministerial Committee on Science and Technology (CICYT), the Turkish Scientific and Technological Research Council of Turkey (TŰBITAK) and the British Academy.
It addresses a very topical and important set of issues concerning young people and their future as citizens of their nations, of Europe and of the world. The structure of the book is sound, being based around three major themes – the hopes and fears of the young people; the question of optimism about social issues; the young people’s activities. Overall, this is an extremely valuable collection. It will, I am sure, be well received and have considerable influence on researchers, students and indeed European policy makers.
Professor Ian Menter, Glasgow University (from review)
One can hardly overestimate the cognitive value of this book. In my opinion, the book is important, useful for theorists and practitioners as it constitutes a reliable and up-to-date source of knowledge about adolescents in four European countries.
Professor Anna Kwiatkowska, University of Management and Law in Warsaw (from review)
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
