Nie ma kraju, który nie posiada własnych baśni, legend, podań. Te opowieści od zawsze ubarwiają życie dzieci, a dorosłych zabawiają albo skłaniają do refleksji. Bo choć w świecie polskich baśni roi się od czarownic, smoków, potworów, diabłów, są w nich także zawarte podstawowe prawdy o świecie i człowieku, jak ta, że dobro zwykle zwycięża zło, że honor powinien mieć dla człowieka wielką wagę, że warto być człowiekiem prawy i sprawiedliwym. W zbiorze najbardziej znanych polskich baśni czytelnik znajdzie m.in. takie utwory jak: Kwiat paproci, O śpiących rycerzach w Tatrach, Waligóra i Wyrwidąb i wiele innych.
Legendy o Kraku i Wandzie, o śpiących rycerzach, o mistrzu Twardowskim, o syrenie, bazyliszku i złotej kaczce i wiele innych to opowieści znane każdemu Polakowi, bo każdy z nas słyszał je w dzieciństwie od własnych babć, dziadków, rodziców. Jest w nich trochę naszej polskiej historii, trochę tradycji, wiele się z nich można dowiedzieć o naszym narodowym charakterze, przeszłości, historii. Warto je znać.
W pensjonacie pani Vauquer mieszka dziwny jegomość. Kiedyś bogacz, noszący drogą odzież i koszule z najdelikatniejszego jedwabiu, w czasie trwania akcji jest skończonym biedakiem. Bez reszty oddany córkom, zostaje nazwany ojcem Goriot. To prawdziwy ,,Chrystus ojcostwa"", dla swoich pociech gotów na największe wyrzeczenia. Czy miłość ojcowska spotka się z wzajemnością, czy wdzięczne córki dadzą ojcu poczucie szczęścia i satysfakcji z życia rodzinnego?
Krótka rozprawa miedzy trzemi osobami, Panem, Wójtem, a Plebanem, którzy i swe i innych ludzi przygody wyczytają, a takież i zbytki i pożytki dzisiejszego świata - dialog napisany przez Mikołaja Reja, wydany w Krakowie w roku 1543 pod pseudonimem Ambroży Korczbok Rożek.Jest to utwór o współczesnej autorowi tematyce, zarówno politycznej, jak i obyczajowej. Ujawnia konflikt między trzeba stanami: szlachtą (przedstawicielem jest Pan), duchowieństwem (przedstawicielem jest Pleban) i chłopstwem (przedstawicielem jest Wójt). Całość poprzedza wiersz ""Ku dobrym towarzyszom"". W ""Krótkiej rozprawie..."" po raz pierwszy na karty literatury wprowadzono mowę potoczną.Dialog jest jednym z najczęstszych gatunków wypowiedzi w pismach Reja. Krótka rozprawa... jest poetyckim dialogiem, otwierającym okres dojrzałej twórczości Reja. Zawiera liczne aluzje do ówczesnych realiów życia, porusza najbardziej aktualne tematy polityczne, religijne i obyczajowe: pogoń za urzędami świeckimi, przekupne sądownictwo, brak stałego systemu obronnego, ciężary chłopskie (czynsze i dziesięciny), ""zbytki"" szlachty (w piciu, strojach, hazardzie), nadużycia duchowieństwa. Obecna jest tu wstrząsana ruchem egzekucyjnym i reformacyjnym Polska renesansowa.,Krótka rozprawa... napisana jest językiem jędrnym, plastycznym i świetnie odtwarzającym ówczesną mowę potoczą, jej koloryt i odcienie stylistyczne.Polska w alegorycznej postaci Rzeczypospolitej sama opowiada narzekając o udrękach i kłopotach polskiego życia. Osoby dialogu (Pan, Wójt, Pleban) zostali obdarzeni indywidualnymi charakterystykami, zwłaszcza - śmiały i krewki Wójt. Pozornie ostro się spierają, naprawdę jednak spokojnie i z namaszczeniem formułują swe myśli (które podsumuje w końcowej scenie postać Rzeczypospolitej).Krótka rozprawa..., jest wzorowana na niemieckich dialogach protestanckich, ale nie jest polemicznym traktatem teologicznym, raczej wyraża szlachecki antyklerykalizm. Atakuje duchowieństwo (próżne, tępe, wyrachowane), ale nie podważa dogmatów teologicznych.Rej stara się o poprawę sytuacji w każdej dziedzinie życia - politycznej, obyczajowej, religijnej - ale w istniejących strukturach.Krótka rozprawa... uznawana jest za wybitny utwór literacki: doskonała polszczyzna, celna ironia, werwa satyryczna i nieodparty komizm sytuacyjny (jak np. w scence obyczajowej odpustu, gdy w kościele kury wrzeszczą, świnie kwiczą, na ołtarzu jajca liczą). Często takie scenki jak polowanie i jarmark - zamieniają się w szczegółowe opowiastki o żywej i barwnej fabule. Jest więc Krótka rozprawa... także cennym obrazem obyczajów.
Robinson ląduje na bezludnej wyspie. Musi się zatroszczyć o jedzenie, mieszkanie, ubiór, brak mu najpotrzebniejszych rzeczy. Jest sam, zdany tylko na siebie. Czy cywilizowany człowiek może przeżyć w ekstremalnych warunkach, gdzie ma do dyspozycji tylko potęgę natury? Czy przyroda jest wrogiem czy przyjacielem człowieka?
Wybucha powstanie Kozaków pod wodzą Chmielnickiego. Butny przywódca odnosi kolejne zwycięstwa. Jan Skrzetuski z niepokojem śledzi rozwój wypadków. Bardzo niepokoi się losem Heleny Kurcewiczówny, swojej ukochanej, ale przedkłada patriotyczny obowiązek nad szczęście osobiste. Ma jednak wiernych przyjaciół - Zagłoba, Wołodyjowski i Rzędzian będą się starali wyrwać Helenę z rąk groźnego Bohuna.
W zacisznym i przytulnym dworze korczyńskim mieszka piękna, ale uboga szlachcianka, Justyna Orzelska. Ma już za sobą nieszczęśliwe uczucie do Zygmunta Korczyńskiego, bogatego kuzyna, który ją porzucił. Czy tym razem Justyna dobrze ulokuje swoje uczucia? Czy dziewczyna potrafi docenić szczerą miłość Jana Bohatyrowicza?
Spokojne życie paryskiego mieszczanina, Orgona, i jego rodziny zakłóca wprowadzenie do domu Tartuffe'a - obłudnika i hipokryty, który pod maską pobożności ukrywa najbardziej złowrogie zamiary wobec swoich dobroczyńców. Intruz bez skrupułów wykorzystuje zaufanie, jakim go obdarzono. Nie zważając na wrogość domowników uzurpuje sobie w domu coraz więcej praw. Orgon jest wobec niego całkowicie bezkrytyczny. Do czasu...
Po zwycięstwie pod Troją rycerze greccy udają się do rodowych siedzib. Odyseusz nie może się doczekać, kiedy zobaczy swoją ukochaną Penelopę, syna Telemacha i matkę...Nie spodziewa się nawet, że po drodze do domu przyjdzie mu walczyć z olbrzymami, morskimi potworami, a nawet... odwiedzić Tartar - straszliwe królestwo zmarłych. Jeszcze nie wie, że powróci na Itakę jako żebrak i zastanie podupadające królestwo i zrujnowany dom, a pozna go jako pierwszy wierny pies Argos...
Robinson ląduje na bezludnej wyspie. Musi się zatroszczyć o jedzenie, mieszkanie, ubiór, brak mu najpotrzebniejszych rzeczy. Jest sam, zdany tylko na siebie. Czy cywilizowany człowiek może przeżyć w ekstremalnych warunkach, gdzie ma do dyspozycji tylko potęgę natury? Czy przyroda jest wrogiem czy przyjacielem człowieka?
Po zwycięstwie pod Troją rycerze greccy udają się do rodowych siedzib. Odyseusz nie może się doczekać, kiedy zobaczy swoją ukochaną Penelopę, syna Telemacha i matkę...Nie spodziewa się nawet, że po drodze do domu przyjdzie mu walczyć z olbrzymami, morskimi potworami, a nawet... odwiedzić Tartar - straszliwe królestwo zmarłych. Jeszcze nie wie, że powróci na Itakę jako żebrak i zastanie podupadające królestwo i zrujnowany dom, a pozna go jako pierwszy wierny pies Argos...
Orso
Opracowanie
Życiorys Henryka Sienkiewicza
Czas i miejsce akcji noweli
Plan wydarzeń
Treść
Charakterystyka Orsa
Charakterystyka Jenny
Pozostali bohaterowie - charakterystyka
Problemy zawarte w noweli
Indeks komentarzy do tekstu
Na owych nieszczęsnych jeżynach byliśmy jeszcze z godzinę. Gdyśmy stamtąd wracali do domu, dostrzegłem wielką zmianę sytuacji. Zosia patrzyła na mnie ze zgrozą i ciekawością, Lonia wcale nie patrzyła, a ja byłem tak zmieszany, jakbym popełnił morderstwo.Po odejściu Loni Zosia wzięła mnie w obroty.- Dowiedziałam się pięknych rzeczy! - rzekła z powagą.- Cóżem ja zrobił? - zapytałem na dobre przestraszony.- Jak to co? Naprzód - zemdlałeś (ach! Boże, i mnie przy tym nie było...), no - a potem ta osa czy mucha... Okropność... Biedna Lonia! Ja umarłabym ze wstydu"".Fragment opowiadania
W zacisznym i przytulnym dworze korczyńskim mieszka piękna, ale uboga szlachcianka, Justyna Orzelska. Ma już za sobą nieszczęśliwe uczucie do Zygmunta Korczyńskiego, bogatego kuzyna, który ją porzucił. Czy tym razem Justyna dobrze ulokuje swoje uczucia? Czy dziewczyna potrafi docenić szczerą miłość Jana Bohatyrowicza?
Szkice węglem, Jamioł, Obrazek wiejski, Janko Muzykant, Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela, Za chlebem, Latarnik, SachemJednym z celów pisarzy - pozytywistów była użyteczność. H. Sienkiewicz pisał, by wskazać sprawy tragiczne, wydarzenia dramatyczne, to, co trzeba zmienić, zlikwidować, czemu trzeba zapobiegać. Apelował o zajęcie się uzdolnionymi dziećmi z ubogich rodzin, pokazywał los emigrantów, opisywał tragiczny los młodych Polaków poddawanych w szkołach procesowi wynarodowienia, prezentował sylwetki emigrantów politycznych - wygnańców. Jego nowele to świadectwo problemów, z jakimi borykali się Polacy w trudnych czasach zaborów.
Utwór opisuje starcie dwóch cywilizacji: chrześcijańskiej i muzułmańskiej (chociaż wykreowanej w sposób odległy od rzeczywistości), przedstawiając dzieje wyprawy wojennej Karola Wielkiego do Hiszpanii przeciw Saracenom w roku 778, a szczególnie bitwę w wąwozie Roncevaux. Wydarzenia przedstawione są w sposób poważnie odbiegający od prawdy historycznej, a znaczenie bitwy zostało wyolbrzymione dla osiągnięcia efektu (środek typowy dla chanson de geste). W rzeczywistości idący w tylnej straży wojsk Franków Roland, hrabia Bretanii, został zaskoczony przez oddziały Basków, a po zaciętym starciu zabity razem z całym swoim oddziałem. Taką wersję wydarzeń, datowaną na 15 lipca 778, podaje Eginhard w swojej kronice. W utworze ambitny hrabia Roland, siostrzeniec Karola, zostaje wciągnięty w zasadzkę i ponosi śmierć wraz z towarzyszącymi mu rycerzami w walce ze znacznie przewyższającymi go liczebnie siłami wroga dlatego, że uważał wezwanie pomocy za niehonorowe.
Nowela Bolesława Prusa. Opowieść o losach nieprzeciętnie zdolnego chłopca, który w środowisku, w którym przyszło mu żyć (zacofana polska wieś), nierozumiany przez najbliższe otoczenie (matkę, chrzestnego, nauczyciela z wiejskiej szkółki), traktowany jest jak nicpoń i leń, nie może więc rozwijać swoich zdolności. Dlatego też opuszcza rodzinne strony, by w świecie szukać nauki i perspektyw rozwoju.
Anielka jest to powieść Bolesława Prusa. Opisuje dzieje rodziny ziemiańskiej z okresu przemian na wsi polskiej po zniesieniu pańszczyzny. Tytułowa Anielka mieszka z matką i swoim młodszym bratem Józiem w dworku szlacheckim. Jego właściciel nie zajmuje się gospodarstwem, tylko przepuszcza majątek na zabawach w mieście i nie interesuje się losem swojej rodziny. Majątek jest zadłużony i nie przynosi żadnych dochodów. Dziedzic, pan Jan, prowadzi rozmowy odnośnie zniesienia serwitutów (czyli pożytków czerpanych przez okolicznych chłopów z lasu) aby doprowadzić do sprzedaży lasu w celu spłacenia długów. Jednak chłopi zwiększają swoje żądaniaodszkodowania. W efekcie prowadzi to do sytuacji, że dziedzic sprzedaje cały majątek Niemcom. Pan Jan nie powiadamia o tym swoich bliskich tylko ucieka przed odpowiedzialnością za ich losy do miasta, pozostawiając ich bez środków do życia i bez dachu nad głową.
Mendel Gdański - Utwór powstał w 1890 roku. W okresie tym pozytywistyczne, wzniosłe hasła asymilacji Żydów uległy zatarciu. Narastała nieufność i wrogość wobec wyznawców judaizmu. Orzeszkowa, autorka rozprawy ,,O Żydach i kwestii żydowskiej"" (1882) zdecydowała zwrócić się z apelem do pisarzy, by aktywnie sprzeciwili się haniebnej agresji. W 1890 wystosowała do Marii Konopnickiej list, w którym prosiła, by czy prozą, czy wierszem, napisz jedną lub dziesięć kartek, słowo Twoje wiele zaważy, u wielu wiarę znajdzie, wiele uczuć wzbudzi, złych uśpi.... Odpowiedź Marii była natychmiastowa w maju tego roku w Przeglądzie Literackim (dodatku petersburskiego ,,Kraju"") ukazała się nowela zatytułowana ,,Mendel Gdański"".Miłosierdzie Gminy - Stary nędzarz zostaje ,,wystawiony"" na licytację. Ten kto przyjmie schorowanego człowieka zdoła na tym zarobić. Zanim to nastąpi czytelnika czeka spektakl pełen brutalności, zakłamania i obłudy - nazywany przez bohaterów ,,miłosierdziem"". Właściwie wydaje się, że wszyscy tu dobrze się bawią... no może oprócz głównego bohatera, który, jak stwierdza Alina Brodzka przystał na rolę clowna w okrutnym widowisku.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
