Filozofia matematyki rozwijana jest intensywnie zarówno w Polsce, jak i na świecie. Zajmują się nią uczeni reprezentujący różne dyscypliny. Choć bezpośrednio niepotrzebna właściwie dla uprawiania i rozwijania samej matematyki, jest przecież niezbędna dla lepszego zrozumienia tej dziedziny i jej miejsca pośród innych nauk. Ostatnio zauważyć się daje także rozwój refleksji filozoficznej nad młodą dyscypliną, jaką jest informatyka.
Zebrane w tym tomie prace obrazują prowadzone aktualnie w Polsce badania filozoficzne nad matematyką i informatyką. Ich autorzy reprezentują różne ośrodki akademickie i różne specjalności - są wśród nich zarówno matematycy, jak i logicy, filozofowie czy nawet teologowie. Prace poświęcone są bardzo różnym problemom: od rozważania rozwoju i zmian w matematyce i znaczenia metody aksjomatycznej, poprzez badanie klasycznych kierunków filozofii matematyki, problemów związanych z epistemologią matematyki czy ze związkami matematyki ze światem realnym, rozważanie wpływu paradygmatu ucieleśnionego umysłu na badania nad poznaniem matematycznym, a kończąc na problemach filozoficznych informatyki.
Autorzy artykułów: Izabela Bondecka-Krzykowska, Krzysztof Cibora, Roman Duda, Michał Heller, Mateusz Hohol, Zbigniew Król, Anna Lemańska, Jerzy Mycka, Adam Olszewski, Ewa Piotrowska, Jerzy Pogonowski, Zbigniew Semadeni, Bartłomiej Skowron, Michał Sochański, Paweł Stacewicz, Jan Woleński, Krzysztof Wójtowicz.
Jaka jest natura podejmowania decyzji indywidualnych i zbiorowych?
Czy decyzje podejmujemy w sposób wolny?
Jakie są kryteria racjonalności podejmowania decyzji?
Czy komputery potrafią za nas planować, wybierać, przewidywać i decydować?
Książka jest zbiorem artykułów, w których analizowany jest proces podejmowania decyzji w różnych kontekstach: logicznym, psychologicznym, (neuro-)kognitywistycznym, filozoficznym, społeczno- kulturowym i ekonomicznym. W ramach badań logicznych zaproponowane zostały nowe narzędzia logiczne dla modelowania procesu podejmowania decyzji. W kontekście psychologicznym omawia się podmiotowe (m.in. emocjonalne) uwarunkowania i neurologiczne zasady podejmowania decyzji. W kontekście filozoficznym rozważa się możliwość skonstruowania nowego pojęcia podmiotu w oparciu o współczesne teorie decyzji, zaś społeczno-kulturowym zaprezentowane zostały nowe wzorce koordynacji zbiorowych zachowań – z uwzględnieniem problematyki podejmowania decyzji. Wreszcie w kontekście ekonomicznym zaproponowane zostały nowe techniki w podejmowaniu decyzji biznesowych.
Autorzy artykułów:
Andrzej Dąbrowski, Małgorzata Leśniowska-Gontarz, Bolesław Jaskuła, Tomasz Kwarciński, Arkadiusz Lewicki, Elżbieta Mrozek, Robert Piłat, Andrew Schumann, Andrzej Szelc, Jarosław Szkoła, Konrad Szocik, Jan Woleński.
Jakie miejsce w fizyce i kosmologii zajmują spekulacje?
Czy teoria wszystkiego jest oryginalnym pomysłem współczesnych naukowców?
W jakim stopniu nauki fizyczne to wyłącznie suche fakty, ścisłe matematyczne wzory
i sterylne eksperymenty?
Wielkie spekulacje to książka, w której wraz z autorem odbywamy fascynującą wędrówkę poprzez historię idei fizycznych od czasów rewolucji naukowej do dzisiaj. Jest jednym z niewielu dzieł, dzięki któremu możemy śledzić powstawanie koncepcji dotyczących opisu świata i wszechświata w perspektywie historycznej. Kolejne rozdziały to wielkie, choć czasem chybione, kroki ludzkości na drodze do głębszego zrozumienia mechanizmów przyrody. Autor porusza także kwestie dotyczące granicy pomiędzy nauką a pseudonauką oraz roli, jaką odgrywa filozofia i aspekty pozanaukowe w kształtowaniu światopoglądu autorów wielkich koncepcji naukowych.
Helge Kragh jest duńskim historykiem nauki i profesorem Uniwersytetu Aarhus, gdzie pracuje w Centrum Badań Naukowych. Studiował matematykę i fizykę na Uniwersytecie Kopenhaskim oraz Uniwersytecie w Rotskilde. Obecnie prowadzi badania z zakresu historii nauki oraz filozofii nauki. Jest autorem ponad ośmiuset publikacji naukowych oraz książek popularnonaukowych.
Ian G. Barbour, w swojej klasycznej książce, podejmuje trzy zagadnienia, które pozwalają naświetlić specyfikę języka religii. Pierwsze z nich to zróżnicowanie funkcji języka. Nauki przyrodnicze i religia, mając odrębne zadania, posługują się właściwymi sobie językami i schematami rozumowania. Symbole religijne i ich przedstawienia w mitach służą do interpretacji ludzkiej historii i przeżyć, ustawiając je w odpowiedniej perspektywie. Drugie zagadnienie to rola modeli, zarówno w języku nauki, jak i religii. Trzecim obszarem analogii pomiędzy naukami przyrodniczymi a religią jest rola paradygmatów. Paradygmaty są wzorcowymi sposobami prowadzenia badań naukowych, zawierającymi zbiór przyjmowanych założeń, które stają się tradycją badawczą, dopóki nie zostaną zastąpione przez nowe, oparte na innych założeniach. Barbour dochodzi do wniosku, że zarówno język nauki, jak i religii dostarczają wiedzy o rzeczywistości opartej na doświadczeniu. Pod względem rozpoznania danych i kryteriów tego doświadczenia filozof religii może się wiele dowiedzieć poprzez przyglądnięcie się temu, jak funkcjonuje nauka. Ian G. Barbour - zmarły w 2013 roku fizyk, teolog. Laureat nagrody Templetona (1999). Wykładowca Carleton Collage w Northfield. Był krzewicielem porozumienia na polu nauki i religii. Jego pierwsza książka Issues In Science And Religion opublikowana w 1965 roku ugruntowała jego pozycję interdyscyplinarnego naukowca.
Dlaczego ludzie potrafią przyjąć perspektywę wspólnego celu, a w jego realizacji, posługując się językiem, doskonale skoordynować swoje działania i to nie tylko w gronie najbliższych krewnych, ale nawet wśród obcych?
Według Tomasella odpowiedź na to pytanie sięga najgłębszych korzeni ludzkiej natury. Amerykański badacz, na podstawie obserwacji oraz licznych eksperymentów z udziałem różnych gatunków małp a także dzieci, przekonuje, że my, ludzie, jesteśmy z natury skłonni do altruizmu przejawiającego się w trzech wymiarach: dzielenia się z innymi żywnością, informacjami oraz niesienia im pomocy.
Książkę zawiera także eseje komentujące teorię Tomasella autorstwa Carol Dweck, Joan Silk, Briana Skyrmsa oraz Elizabeth Spelke.
Michael Tomasello - światowej sławy amerykański psycholog rozwojowy, dyrektor Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maksa Plancka. Laureat wielu prestiżowych nagród, m.in. Mind & Brian Prize, Center for Cognitive Science (2007), Max Planck Research Award, Humboldt Foundation (2010), Wiley Prize in Psychology, the British Academy (2011). Autor książki Historia naturalna ludzkiego myślenia (CCPress 2015).
Dlaczego istnieje rzeczywistość? Jak myśleć o Bogu w epoce podroży kosmicznych i Internetu? Skąd jesteśmy? Dokąd zmierzamy? Te fundamentalne pytania towarzyszą człowiekowi od zawsze. Napisana z polotem i poetyckim zacięciem książka jest próbą wyjaśnienia tajemnic naszego istnienia z perspektywy ewolucyjnej, od Wielkiego Wybuchu, aż po chwilę obecną. Autor ocenia religijny i filozoficzny wpływ odkryć naukowych na nasze zrozumienie ewolucji i świata przyrody, a także bada zmieniający się związek pomiędzy nami, a naszą planetą. Jesteśmy stworzeniami, produktami długiej historii 'od nicości do teraźniejszości'. Lecz nie tylko produktami, ale również produkującymi. Jesteśmy istotami twórczymi — patrzymy również w przód, gdzie możemy iść 'od teraz'. Ta kreatywność ma formę materialną i intelektualną: modyfikujemy nasz świat i nas samych, a także tworzymy swoje obrazy, usiłujemy zrozumieć samych siebie, zarówno poprzez nauki ścisłe, jak i życie religijne. Pracujemy nad naszym historycznym dziedzictwem, które wyznacza nam pewne warunki, ale nas całkowicie nie ogranicza. Willem B. Drees Willem B. Drees jest fizykiem, teologiem i filozofem, wybitnym uczonym specjalizującym się w dziedzinie relacji nauki i religii. Stoi na czele Katedry Filozofii Religii i Etyki na Wydziale Teologii Uniwersytetu w Lejdzie w Holandii.
Jak to się stało, że jedna z małp przeszła tak niezwykłą drogę od lasów tropikalnych Afryki po współczesne globalne społeczeństwo informacyjne?
Książka Robina Dunbara doskonale łączy ze sobą naukową precyzję i wielki talent narratorski autora, dzięki czemu przedstawiona w niej opowieść jest nie tylko wiarygodna, ale przede wszystkim fascynująca i pobudzająca do myślenia. Człowiek. Biografia przedstawia epokę „przed historią” – najbardziej tajemniczy, ale przy tym kluczowy fragment opowieści o człowieku.
Historia ewolucji człowieka fascynuje nas jak żadna inna: zdajemy się posiadać niedającą się zaspokoić ciekawość tego, kim jesteśmy i skąd pochodzimy. Tradycyjnie, historię tę opowiada się zawsze przy pomocy kości i kamieni, które składają się na zapis archeologiczny - i nie bez przyczyny. Zwykle tylko one mogą nam dostarczyć poczucia pewności. W ciągu ostatniego półwiecza archeologowie niechętnie oddalali się od sfery "twardych dowodów", nie chcąc być oskarżonymi o oddawanie się spekulacjom. A przecież kamienie i kości wytyczają zaledwie peryferia faktycznego terytorium, na którym odbyła się ewolucja człowieka, czyli obszaru przemian społecznych i umysłowych, które, krok za krokiem, dały początek współczesnym ludziom.
To właśnie tutaj rodzą się naprawdę wielkie pytania: Co znaczy „być człowiekiem” (w przeciwieństwie do bycia małpą człekokształtną)? I w jaki sposób staliśmy się tym, czym jesteśmy?
Robin DunbarRobin Dunbar (ur. 1947), angielski antropolog i psycholog ewolucyjny, specjalizujący się w badaniach ssaków naczelnych, zwłaszcza pawianów. Pracuje na Uniwersytecie Oksfordzkim, gdzie przewodniczy grupie badawczej zajmującej się społecznymi i ewolucyjnymi aspektami neurologii na Wydziale Psychologii Eksperymentalnej. Jest autorem książki Nowa historia ewolucji człowieka (CCPress 2014)
Głoszenie kazań to wielka sztuka i – jak to zawsze ma miejsce w uprawianiu sztuki – należy nieustannie mierzyć coraz wyżej.
Zakład o życie wieczne i inne kazania krótkie to już drugi, wyjątkowy zbiór kazań przygotowanych i wygłoszonych przez Michała Hellera w kościele św. Maksymiliana w Tarnowie – rodzinnym mieście księdza profesora. Podobnie jak w pierwszym, bestsellerowym tomie 10.30 u Maksymiliana, w krótkich tekstach opartych na Ewangelii wybitny filozof prowadzi czytelnika przez prawdy najważniejsze – Wiara, Czas, Ojczyzna, Sztuka życia – nie tylko pełniąc rolę przewodnika, lecz także dając mu pole do własnych rozważań i medytacji.
Są dwie możliwości: albo Bóg jest, albo Go nie ma. Jeżeli przyjmę, że Bóg jest, a Boga nie ma, ryzykuję swoim skończonym, krótkim życiem. Właściwie czym ryzykuję? Chyba tylko tym, że gdybym uważał, że Boga nie ma, mógłbym nie wkładać tyle wysiłku w to, by żyć uczciwie… Jeżeli jednak przyjmę, że Boga nie ma, a Bóg jest, ryzykuję nieskończoną wiecznością. Zysk i strata są niewspółmierne. Mają się do siebie, jak skończona liczba do nieskończoności. Wybór powinien więc być oczywisty. Ale dla wielu ludzi nie jest. /fragment tytułowego kazania/
Michał Heller – uczony, kosmolog, filozof i teolog. Laureat Nagrody Templetona i założyciel Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie. Autor m.in. książek Bóg i nauka. Moje dwie drogi do jednego celu (CCPress 2013); 10.30 u Maksymiliana (CCPress 2014); Moralność myślenia (CCPress 2015) Bóg i geometria. Gdy przestrzeń była Bogiem (CCPress 2015).
Czy istnieje język doskonały?
Czym jest interpretacja?
Czy poza jej granicami leży tylko nonsens?
Książka odpowiada na pytanie, dlaczego w świecie komunikacji jesteśmy skazani na interpretację. Autor, posiłkując się ustaleniami współczesnych nauk kognitywnych i teorii ewolucji, a także czerpiąc z tradycji filozofii analitycznej dowodzi, że nie może istnieć język doskonały niepodatny na interpretację. Zastanawia się również nad strukturą rozumienia i pokazuje, że zbyt pochopne próby interpretacji mogą nas prowadzić w krainę bełkotu.
Granice interpretacji to pierwsza w literaturze polskiej próba zmierzenia się ze zjawiskiem interpretacji, oparta w znacznej mierze na tym, co biologia mówi o ludzkiej zdolności rozumienia. Jesteśmy jedynym gatunkiem, który posługuje się językiem, ale nie znaczy to, że możemy używać go w sposób dowolny.
Bartosz Brożek – kognitywista, filozof i prawnik, pracuje w Katedrze Filozofii Prawa i Etyki Prawniczej na Uniwersytecie Jagiellońskim, jest członkiem Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych. Laureat licznych nagród oraz stypendiów m.in. Prezesa Rady Ministrów, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Fundacji Humboldta, Nagrody Naukowej „Polityki”. Autor kilkunastu książek, ostatnio opublikował, wraz z Mateuszem Hoholem, Umysł matematyczny (CCPress 2014).
Humor i śmiech stanowią jedną z cech przynależnych wyłącznie gatunkowi ludzkiemu. Nie wszyscy jednak śmiejemy się z tych samych rzeczy, a przynajmniej uważamy je za zabawne w różnym stopniu.
Od czego zatem zależy poczucie humoru? Od inteligencji, cech wrodzonych, a może płci? Czy da się odpowiedzieć na pytanie jak działa ten proces z neuronaukowego punktu widzenia?
W swej błyskotliwej książce autorzy proponują poznawcze i ewolucyjne wyjaśnienie tego zjawiska. Ich zdaniem powstało ono w odpowiedzi na problemy, które pojawiły się z chwilą, gdy nasi praprzodkowie uzyskali możliwość nieszablonowego myślenia.
Przedstawiając swoją własną teorię analizują żarty, przy których Czytelnik nie raz się ubawi lub przynajmniej uśmiechnie, w zależności oczywiście od poczucia humoru...
Ta książka powinna znaleźć się na półce każdego poważnego badacza humoru! NEW SCIENTIST
Mieszanka lekkości i powagi, okraszona wspaniałą kolekcją dowcipów! SCIENCE
Chociaż humor w życiu człowieka odgrywa ważną rolę, jest jednocześnie bardzo tajemniczy. Po co w ogóle istnieje? Dlaczego ta kategoria doznań stanowi tak istotny element naszego życia? Kolejne pytanie: Dlaczego humor sprawia nam przyjemność? Dlaczego nie możemy po prostu odbierać żartów bez żadnych uczuć towarzyszących? I dlaczego się śmiejemy, (a nie odbija nam się ani nie drapiemy się za uszami), gdy widzimy lub słyszymy coś śmiesznego? /fragment książki/
Matthew M. Hurley – pracownik naukowy Center for Research on Concepts and Cognition (Ośrodka Badań nad Pojęciami i Poznaniem) na Indiana University, gdzie współpracuje z Douglasem Hofstadterem.
Daniel C. Dennett – amerykański filozof i kognitywista, kieruja?cy Center for Cognitive Studies na Tufts University. Autor bestsellerowej książki Dźwignie wyobraźni i inne narzędzia do myślenia (CCPress 2015).
Reginald B. Adams Jr.– profesor psychologii na Uniwersytecie Stanowym w Pensylwanii, autor ponad 50 publikacji poświęconych emocjom u człowieka i komunikacji niewerbalnej.
Skąd wzięła się matematyka?
Czy obiekty matematyczne istnieją poza czasem i przestrzenią?
Czy nauka potrafi wyjaśnić niepojętą skuteczność matematyki w odkrywaniu praw przyrody?
Autorzy przedstawiają najnowsze ustalenia nauk neurokognitywnych i ewolucyjnych, w odniesieniu do natury matematyki. Pokazują, że ewolucję zdolności matematycznych wyjaśnić można odwołując się nie tylko do wrodzonych umiejętności protomatematycznych, ale także do roli ewolucji kulturowej. Pytają, czy współczesne teorie neurobiologiczne stanowią, jak się czasem sądzi, wyzwanie dla tradycyjnych koncepcji matematyki, w szczególności zaś dla platonizmu matematycznego, a także, skąd wzięła się – jak nazywa ją Eugene Wigner – niepojęta skuteczność matematyki w naukach przyrodniczych.
Bartosz Brożek – kognitywista, filozof i prawnik, pracuje w Katedrze Filozofii Prawa i Etyki Prawniczej na Uniwersytecie Jagiellońskim, jest członkiem Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych. Laureat licznych nagród oraz stypendiów m.in. Prezesa Rady Ministrów, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Fundacji Humboldta, Nagrody Naukowej „Polityki”. Autor kilkunastu książek, m.in. Granice interpretacji (CCPress 2014).
Mateusz Hohol - kognitywista i filozof, członek Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych, wykładowca akademicki. Stypendysta Fundacji Johna Templetona, laureat Nagrody Naukowej "Polityki" 2013 oraz stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla wybitnych młodych naukowców. Autor książki Wyjaśnić umysł. Struktura teorii neurokognitywnych (CCPress 2013).
Jakie są ewolucyjne źródła moralności i religii?
Gdzie można odnaleźć biologiczne fundamenty humanizmu?
Czy ludzie potrzebują religii, by zachowywać się moralnie?
Frans de Waal, światowej sławy prymatolog, sięga do badań nad zachowaniem zwierząt, by lepiej zrozumieć funkcję religii we współczesnym świecie. Szczególną uwagę poświęca bonobo, pokojowemu i empatycznemu gatunkowi małpy człekokształtnej, która pod względem zachowania być może najbardziej przypomina wspólnego przodka ludzi i ich najbliższych krewnych wśród naczelnych.
Konfrontując ateistę z bonobo, de Waal przygląda się dyskusji na temat biologicznych podstaw moralności i religii oraz domniemanej wojnie między nauką i religią. Odrzuca dogmatyzm neoateistów. Sięga do bogatej tradycji humanizmu, by szukać odpowiedzi na pytanie o to, czego współczesny świat może się nauczyć od religii, nawet jeśli ostatecznie miałby ją odrzucić.
Książka znalazła się na liście dziesięciu najlepszych książek naukowych czasopisma "New Scientist" w 2013 roku.
Frans de Waal jest profesorem psychologii na Uniwersytecie Emory i dyrektorem Living Links Center w Atlancie. W 2007 r. magazyn „Time” uznał go za jedną ze stu osób, które kształtują nasz świat. Autor książek Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność? (CCPress 2013) oraz Małpa w każdym z nas. Dlaczego seks, przemoc i życzliwość są częścią natury człowieka? (CCPress 2015).
W jaki sposób los człowieka jest złączony z losem Wszechświata?
Jaki jest bilans kilku wieków współistnienia chrześcijaństwa i nauk przyrodniczych?
Dlaczego Wielkie Pytanie nie powoduje, że inne pytania są małe?
Chrześcijaństwo stworzyło system wartości, który – zrośnięty z europejską kulturą – legł u podstaw ideałów do dziś kształtujących wiele postaw współczesnego człowieka. Nauki empiryczne nie tylko doprowadziły do eksplozji nowoczesnej techniki, zmieniającej oblicze świata, ale wytworzyły specyficzny styl myślenia; styl, który – choć w swej istocie dostępny dla nielicznych – stał się obowiązującą regułą niemal dla wszystkich. Niestety, wraz z powstaniem empirycznej metody badania świata drogi myśli religijnej i myśli naukowej rozeszły się. Co zrobić, by myśl teologiczna współgrała ze współczesnymi naukami, których symbolem jest „nowa fizyka”?
Nie chciałbym stwarzać wrażenia, iż uważam, że głównym zadaniem Kościoła jest patronowanie nauce czy też penetrowanie środowisk naukowych przez odpowiednio wykształconych duchownych. Sądzę natomiast, że uczestniczenie w życiu naukowym współczesności i rozumienie jego przejawów, w stopniu większym niż obecnie, jest jednym z elementów misji Kościoła. Nawet brak wystarczającej liczby duchownych nie powinien usprawiedliwiać rezygnacji z wypełniania tej misji.
ks. prof. Michał Heller
Michał Heller – jest uczonym, kosmologiem, filozofem i teologiem. W 2008 roku, jako jedyny Polak, uhonorowany Nagrodą Templetona za wznoszenie „wyjątkowego wkładu w postęp badań i odkryć dotyczących rzeczywistości duchowej”. Autor m.in. książek Filozofia przypadku (CCPress 2012); Bóg i nauka. Moje dwie drogi do jednego celu (CCPress 2013); Moralność myślenia (CCPress 2015); Bóg i geometria. Gdy przestrzeń była Bogiem (CCPress 2015).
Dlaczego Bóg i geometria? Dla kogoś, kto nie liznął historii filozofii, zestawienie to może być zaskakujące, ale każdy, kto cokolwiek słyszał o Platonie, wie, że „Bóg geometryzuje”. A jeżeli cała historia filozofii sprowadza się do kilku przypisów do Platona, jak utrzymywał Alfred North Whitehead, to któreś z nich muszą się odnosić do relacji między geometrią a Bogiem. Ponieważ zarówno filozofia, jak i geometria od dawna należą do obszarów moich zainteresowań, nie mogłem nie zastanawiać się nad tym, co to znaczy, że „Bóg uprawia matematykę”.
Istnieje wiele opracowań historii geometrii i całościowych, i dotyczących poszczególnych okresów. Nie jest moim zamiarem pisanie jeszcze jednego. Istnieje również wiele podręczników historii filozofii i wcale nie mniej podręczników i monografii historii dogmatyki chrześcijańskiej. Także nie chcę dodawać do tej listy mojego własnego przyczynku. Interesuje mnie to, co można wyczytać, studiując obydwa te rodzaje dzieł, a czego w żadnym z nich nie napisano wprost, przynajmniej w wystarczająco pełnym zakresie. I ja nie pretenduję do pełności, ale może uda mi się przetrzeć szlak i uchwycić kilka idei, których nie widać, gdy się drąży tylko jedną z zaangażowanych stron. /Michał Heller/
ks. prof. Michał Heller – uczony, kosmolog, filozof i teolog, laureat wielu prestiżowych nagród i wyróżnień, uhonorowany nagrodą Templetona w 2008 roku. Autor kilkudziesięciu książek, m.in. Granice nauki (CCPress 2014), Filozofia kosmologii (CCPress 2013), Bóg i nauka. Moje dwie drogi do jednego celu (CCPress 2013), Filozofia przypadku. Kosmiczna fuga z preludium i codą (CCPress 2012).
Gdzie kryją się ewolucyjne źródła kultury człowieka? Co o naturze człowieka mówią badania nad innymi naczelnymi? Jakie jest znaczenie prymatologii dla współczesnej polityki? Władza, seks, przemoc, życzliwość – fascynująca książka Fransa de Waala, jednego z najwybitniejszych prymatologów naszych czasów, mierzy się z każdą z tych kwestii, czerpiąc z niezwykle bogatej historii badań nad małpami człekokształtnymi, zarówno w niewoli, jak i w naturalnym środowisku tych zwierząt. Wnikliwa obserwacja naszych najbliższych ewolucyjnych krewnych umożliwia autorowi świeże spojrzenie na specyfikę gatunkową człowieka. W zachowaniach wspólnych nam i małpom, de Waal dopatruje się biologicznych fundamentów ludzkiej kultury. Małpa w każdym z nas stawia przed nami ewolucyjne lustro, w którym wyraźniej możemy zobaczyć głęboko zakorzenione w nas instynkty współpracy czy empatii, ale także impulsy destrukcyjne. Frans de Waal podkreśla jednak, że to od nas zależy, które oblicze będziemy w nim chcieli dostrzegać częściej. Frans de Waal jest profesorem psychologii na Uniwersytecie Emory’ego i dyrektorem Living Links Center w Atlancie. Jest autorem kilkunastu książek i kilkuset artykułów naukowych, publikowanych w najbardziej prestiżowych czasopismach. W 2007 r. magazyn Time uznał go za jedną ze stu osób, które kształtują nasz świat. Autor m.in. książek Bonobo i ateista. W poszukiwaniu humanizmu wśród naczelnych (CCPress 2014) oraz Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność? (CCPress 2013).
Czy nowoczesny, naukowy światopogląd wyklucza religijność i czyni z niej zabobon?
Jak ma się biblijny opis stworzenia do około czternastu miliardów lat historii wszechświata i ewolucyjnego pochodzenia ciała i umysłu człowieka?
To pytania, jakie przed sobą muszą postawić nie tylko naukowcy, filozofowie i teologowie. Stawia je każdy, kto racjonalnie podchodzi do swojej wiary, czyli prawdę o Bogu i świecie próbuje odczytać zarówno w Księdze Pisma Świętego, jak i Księdze Przyrody.
Książka ta jest praktycznym, podstawowym kursem z teologii stworzenia, filozofii nauki, kosmologii i teorii ewolucji. Polecamy ją wszystkim osobom religijnym, borykającym się z problemami z pogodzeniem swojej wiary z naukowym obrazem świata, a także tym, którzy są przekonani, że w XXI wieku religia jest wyłącznie zabobonem. Być może argumentacja zawarta w tej książce przekona ich, że nie ma zasadniczej sprzeczności pomiędzy prawdami teologii, a prawdami nauk przyrodniczych.
Stworzenie i początek Wszechświata. Teologia – Filozofia – Kosmologia została napisana między innymi z myślą o katechetach, jako pomoc dydaktyczna w nauczaniu przez nich religii uczniów wszystkich klas szkół podstawowych, gimnazjów i pogimnazjalnych.
Ks. Prof. Michał Heller - duchowny katolicki, członek Papieskiej Akademii Nauk oraz Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego. Wykładowca Uniwersytetu Jana Pawła II w Krakowie i Instytutu Teologicznego w Tarnowie. W 2008 roku, jako jedyny Polak, uhonorowany Nagrodą Templetona za wnoszenie „wyjątkowego wkładu w postęp badań i odkryć dotyczących rzeczywistości duchowej”. Nakładem CCPress ukazały się między innymi: Filozofia kosmologii (2013); Bóg i nauka. Moje dwie drogi do jednego celu (2013); Granice nauki (2014).
Ks. dr hab. Tadeusz Pabjan - ksiądz katolicki diecezji tarnowskiej, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie filozofii, adiunkt w katedrze filozofii na Wydziale Teologicznym Sekcja w Tarnowie, UPJPII w Krakowie; kierownik katedry filozofii na Wydziale Teologicznym Sekcja w Tarnowie, UPJPII w Krakowie; członek Ośrodka Badań Interdyscyplinarnych przy UPJPII w Krakowie; członek redakcji czasopisma Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; członek Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie, autor książki Niedomknięty bilans wszechświata (CCPress 2014)
Co to jest Nic? Czym była próżnia dla Greków, a czym jest dla współczesnej kosmologii? Czy zero Babilończyków, Hindusów i Majów to jedno i to samo zero? John Barrow, brytyjski kosmolog i autor wielu znanych książek popularnonaukowych, tym razem poświęcił się Niczemu. Błyskotliwa, napisana z humorem i erudycją książka prowadzi Czytelnika od religijnych i poetyckich rozważań nad naturą nicości i przemijania, przez zmagania Babilończyków i Majów z zerem matematycznym, aż po najnowsze odkrycia naukowe na temat próżni kwantowej. Barrow szczegółowo opisuje przygodę Ludzkości z zerem, nicością i próżnią, komentując przy tym starożytne teksty i źródła archeologiczne, rozprawy teologiczne, notatki z eksperymentów oraz anegdoty i wiersze. Książka o Niczym pokazuje, że Nic stanowi węzłowe zagadnienie w historii idei. Każda rewolucja w naszym myśleniu o świecie przynosi też odmienne spojrzenie na Nic w jego rozmaitych przejawach. W ostatnich rozdziałach Barrow szczegółowo opisuje rolę, jaką we współczesnej nauce odgrywa próżnia, która w XX wieku stała się jednym z najważniejszych pojęć kosmologii i teorii kwantowej. John Barrow jest kosmologiem, matematykiem i fizykiem teoretycznym na Uniwersytecie Cambridge. Autorem wielu książek naukowych i popularno-naukowych. W języku polskim zostały wydane m.in.: Księga wszechświatów, Pi razy drzwi oraz Początek wszechświata. Wielokrotnie nagradzany za swoją działalność popularyzatorską, jest m.in. laureatem Nagrody Templetona w 2006 roku.
Dlaczego spośród kilkunastu żyjących niegdyś gatunków hominidów przetrwał właśnie homo sapiens? Co właściwie tak mocno odróżnia nas od wszystkich innych istot z którymi dzielimy planetę? Kiedy i jak doszło do tego odróżnienia? „Kim więc jesteśmy my, gatunek malarzy i poetów? Jak do tego doszliśmy? Jak to się stało, że ci bezimienni artyści z jaskiń południowej Europy trafili tam, by uprawiać swoje rzemiosło tak dawno temu? Skąd przybyli? Dlaczego, spośród wszystkich gatunków w historii, tylko oni wpadli na to, by zostawić po sobie te subtelne ślady? I, to być może najciekawsze pytanie, dlaczego je zostawili?” Książka ta jest odyseją, wyprawą przez mgły czasu do zamierzchłej przeszłości. Co właściwie tak mocno odróżnia nas od wszystkich innych gatunków z którymi dzielimy planetę? Jak, biorąc pod uwagę, że nasze początki niczym nie różnią się od początków wszystkich innych żywych istot, dochodzi w trakcie ludzkiego życia do pojawienia się tych różnic? W którym momencie ewolucji człowieka powstało to, co oddziela nas od pokrewnych nam stworzeń? I dlaczego to właśnie nasz rodowód okazał się tak znakomity? „Znakomicie napisana, mocna, prowokacyjna książka, którą świetnie się czyta” (Wall Street Journal) „Niezwykle przystępny i aktualny opis ewolucji człowieka spod pióra jednego z najwybitniejszych psychologów ewolucyjnych w Wielkiej Brytanii” (Guardian) „Robin Dunbar to jeden z najbardziej twórczych badaczy ewolucji człowieka i jego książka dobitnie to udowadnia” (Robert Foley) Robin Dunbar jest brytyjskim antropologiem i profesorem psychologii ewolucyjnej Uniwersytetu w Oxfordzie, cenionym za „książki pełne erudycji, ale również szacunku dla zwykłego czytelnika” (Guardian). Napisał między innymi „Kłopoty z nauką”, „Pchły, plotki i ewolucja języka” i „Ilu przyjaciół potrzebuje człowiek?”. Słynie też z teorii dotyczącej maksymalnej ilości stabilnych relacji międzyludzkich jednej osoby, czyli tzw. liczby Dunbara.
O ile oczami wiary widzi się świat inaczej, niż oczami wiedzy naukowej? Jak, w perspektywie teologicznej, sens człowieka wiąże się z sensem Wszechświata? Jaki jest związek „teologii sensu” z „teologią stworzenia”? Pytania o sens człowieka i sens Wszechświata są ze sobą ściśle związane. Właściwie stanowią one jedno Wielkie Pytanie. Człowiek jest genetycznie związany z Wszechświatem. Korzenie człowieka wyrastają z historii Wszechświata. Jeżeli Wszechświat ma sens, to sens ten prawdopodobnie obejmuje także człowieka, ponieważ człowiek jest częścią, więcej: elementem struktury Wszechświata. A czy mógłby istnieć człowiek obdarzony sensem w bezsensownym Wszechświecie? Polecamy wznowienie klasycznej książki słynnego filozofa i kosmologa, poprawione i poprzedzone nowym wstępem Autora. Jednym z głównych problemów stojących przed teologią XXI wieku jest jej dialog z naukami, zwłaszcza z naukami przyrodniczymi. Fakt, że wielka liczba teologów (może nawet większość) nie dostrzega tego problemu, świadczy jedynie o tym, że jest to problem naprawdę palący. Zignorowanie go może zepchnąć teologię niedalekiej przyszłości na marginesy kulturowego życia ludzkości. Albo jeszcze wyraźniej – może włączyć teologię w ciągle przybierający na sile nurt irracjonalizmu, zrównując ją tym samym z wielu modnymi zabobonami. Należy więc problemowi dialogu teologii z naukami stawić czoło. /fragment książki/ Michał Heller – duchowny katolicki, członek Papieskiej Akademii Nauk oraz Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego. Wykładowca Uniwersytetu Jana Pawła II w Krakowie i Instytutu Teologicznego w Tarnowie. W 2008 roku, jako jedyny Polak, uhonorowany Nagrodą Templetona za wnoszenie „wyjątkowego wkładu w postęp badań i odkryć dotyczących rzeczywistości duchowej”. Nakładem CCPress ukazały się między innymi: Filozofia kosmologii (2013); Bóg i nauka. Moje dwie drogi do jednego celu (2013); Granice nauki (2014).
Czym jest interpretacja Pisma Świętego?
Czym jest egzegeza talmudyczna?
Czym jest logika żydowska, logika Talmudu?
Logika Talmudu z filozoficznego punktu widzenia oferuje oryginalne podejście do pragmatyki i prakseologii. W judaizmie antyplatońskie oraz niearystotelesowskie założenia są jasno wyrażone, zaś świat naszej codziennej praktyki ma w nim znaczenie zasadnicze i rozumować wolno tylko w jego kontekście. Książka odwołuje się do judaistycznego zrozumienia logiki codziennej. Autor w niej rozważa żydowską logikę z punktu widzenia filozofii analitycznej i logiki symbolicznej. Pokazuje, że filozoficzne i logiczne idee Talmudu są dziś naprawdę aktualne, w pewnym ujęciu zaś mogą ogrywać rolę popularnego wprowadzenia do czystej pragmatyki i teorii masowo równoległego rozumowania.
Talmud żydowski jest antycznym tekstem zawierającym rozumowanie i argumentację w wielu obszarach takich, jak filozofia, psychologia, teologia, literatura czy prawo, które ujmuje w ramach specjalnego logicznego podejścia. Książka A. Schumanna jest bardzo wszechstronną analizą wielu logicznych aspektów Talmudu. Traktuje zarówno o teologii, jak i o prawie żydowskim i odkrywa zachodzące między nimi interesujące powiązania. Prowadzi pouczającą, wszechstronną formalną dyskusję w odniesieniu do chrześcijańskiej, Arystotelesowskiej i nie-Arystotelesowskiej hermeneutyki i logiki. Autor proponuje bardzo obszerną i imponującą formalizację logiczną judaistycznego rozumowania. Rabbi dr Michael Abraham (?? ?"? ????? ?????), Bar-Ilan University’s Institute for Advanced Torah Studies, Izrael
Książka A. Schumanna jest wszechstronnym studium logiki talmudycznej, czyli schematów rozumowania w Talmudzie. Autor nie tylko rekonstruuje we współczesnym języku korpus logiczny znajdujący się w Talmudzie, ale także dokonuje porównania jego otoczenia filozoficznego zarówno z myślą grecką jak i chrześcijańską. Analiza przedstawiona przez A. Schumanna pozwala lepiej zrozumieć kulturę duchową Żydów, dla której Talmud jest, obok Tory, podstawowym źródłem. Prof. dr hab. Jan Woleński, profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego, Polska
Andrew Schumann – obecnie kierownik Katedry Nauk Społecznych Wyższej Szkoły Informatyki i Zarzadząnia w Rzeszowie. Prowadzi badania z zakresu logiki i filozofii nauki, ze szczególnym uwzględnieniem filozofii matematycznej, logiki rozmytej, oraz kognitywistyki. Ponadto jego zainteresowania oscylują wokół zjawisk nieufundowanych (non-well-founded) jak np. refleksja, cykliczność, wielowartościowość niearchimedesowa i nieufundowana. Autor wielu książek oraz artykułów opublikowanych w czasopismach naukowych, w tym indeksowanych w ISI Web of Science. Pełni funkcje redakcyjne w renomowanych międzynarodowych czasopismach naukowych.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
