Dziś można powiedzieć, że być może to Schulz, a nie Gombrowicz czy nawet uhonorowany Noblem Miłosz, jest najbardziej powszechnie znanym i docenianym pisarzem polskim xx wieku, a liczba prac powstających na temat jego twórczości w różnych krajach świata idzie w setki. Jeśli dołączymy do tego wspomnianą już swoistą recepcję jego dzieł i biografii przez literaturę, teatr i kino, ujrzymy obraz twórcy, który w ponad siedemdziesiąt lat po śmierci z młodzieńczą energią zdobywa coraz to nowe umysły.
Jerzy Jarzębski
Wobec zagłady archiwum Schulza wydawca Sklepów cynamonowych nie ma innej możliwości, jak oprzeć ich edycję na wydaniu książkowym z 1933 roku. Istniejące czasopiśmiennicze pierwodruki dwóch opowiadań i początku trzeciego […] mogą (i powinny) być wzięte pod uwagę jedynie jako materiał porównawczy, który rzuca światło na dzieje tekstu, tylko sporadycznie i z zastrzeżeniami podważając wersję książkową. Była ona dla dotychczasowych wydawców jedynym źródłem wiedzy o tekście.
Stanisław Rosiek
Ale tajemnicy Königsberga/Kaliningradu nie wyraża osiemnastowieczny filozof Kant, lecz Hannah Arendt, kobieta dwudziestowieczna. Przyszła na świat dwa wieki później, w 1906 roku, jeszcze w „epoce bezpieczeństwa”, ale rychło wciągnął ją wir tego nieszczęsnego stulecia. Widziała zmierzch dnia, którego świt
oglądał Kant.
„Pierwsza eksplozja – pisze Hannah Arendt o 1 sierpnia 1914 roku – była jakby początkiem reakcji łańcuchowej, której do dziś nie można przerwać… Niczego, co wydarzyło się od I wojny światowej, nie udało się naprawić, żadnemu z nieszczęść, nawet II wojnie, nie umieliśmy zapobiec. Każde wydarzenie miało jakość katastrofy i każda z tych katastrof była ostateczna”.
Karl Schlögel
Od Hannah Arendt, poprzez Paula Celana i Györgya Lukácsa, aż po Siergieja Diagilewa czy Harry’ego Kesslera – Karl Schloegel odkrywa na nowo wspaniałą tradycję europejskiej kultury w dobie kryzysu współczesnego świata.
We współczesnej Mongolii, która przeszła przez proces transformacji i ze świata socjalizmu dość gwałtownie wkroczyła w rzeczywistość wolnorynkowej ekonomii, cały czas rodzą się zaskakująco trwałe formy współdziałania. Struktury krewniaczych i rówieśniczych kolektywów pasterskich, związanych z miastem-osadą Bułgan, położonym na południowych stokach Ałtaju, pozwalają na tworzenie nowych, skutecznych sieci handlu i biznesu, sięgających daleko, do stołecznego Ułan Bator, i dalej – za granicę. Ta lokalna forma wspólnoty i współdziałania staje się najskuteczniejszym ośrodkiem przebudowującego się społeczeństwa. Jest to jednak świat, który dopiero się ujawnia, wypełniony ideami wzrostu i samowznoszącego się ruchu, powrotami do ziemi rodzinnej, odruchami samoorganizacji, ciągłymi staraniami o pochwycenie i utrzymanie sił nadchodzącego powodzenia.
Kino na biegunach to nie tyle historia kinematografii niemieckich epoki politycznego podziału Niemiec, ile głównie próba skonfrontowania ze sobą dwóch sąsiednich i jednojęzycznych, a przecież antagonistycznych kultur filmowych RFN i NRD. Zamysł to z dzisiejszego punktu widzenia tym bardziej intrygujący, że jednego z tych państw już nie ma, a drugie nie jest już tym samym, którym było przed zjednoczeniem. Dlatego tak ważne i fascynujące pozostają historie, które filmy te opowiadały od powstania obydwu republik niemieckich w 1949 roku po akcesje NRD do RFN w roku 1990. Historie, które zjawiska te próbują opisać w ramach różnorakich procesów historycznych i kulturowych. Przedmiotem książki są wiec zarówno filmy wybitne, jak i przeciętne, bo i te pierwsze, i te drugie bywają równie istotne ze względu na to, jak kino komunikuje się z widzami i czego oni sami od niego oczekują.
Klasyczna książka o kotach, opisująca ich historię, naturę oraz obecność w kulturze od starożytności po wiek XIX.
Francuski pisarz i krytyk Jules Champfleury oparł swe dzieło na solidnej dokumentacji – świadectwach historycznych, ikonografii, opracowaniach naukowych, relacjach i zwierzeniach przyjaciół, a także na własnych obserwacjach człowieka żyjącego na co dzień w towarzystwie bohaterów swej książki. Jednakże autor Kotów bynajmniej nie jawi się czytelnikowi jako bezstronny obserwator, przyglądający się kocim sprawom przez lupę realisty. Przeciwnie – nie szczędzi nieprzyjaciołom kotów ostrych reprymend, otwarcie krytykuje tych, którzy wykazują wobec nich okrucieństwo lub stosunek bezdusznie utylitarny, tworząc tym samym swój autoportret jako bezwarunkowego wielbiciela race féline.
Dobierając bogatą ikonografię, Champfleury poprosił paru swych znajomych o ty, by narysowali lub namalowali koty specjalnie dla niego. A były to takie znakomitości, jak Victor Hugo, Eugene Delacroix, Prosper Mérimée czy Édouard Manet, który wykonał też afisz reklamujący książkę.
Sukces Kotów przerósł oczekiwania autora i wydawcy. Dziś, po stu pięćdziesięciu latach od jej publikacji, książka ta należy do kanonu kociej literatury.
Znakomity rysownik i rytownik Daniel Chodowiecki urodził się w Gdańsku. Tu został ukształtowany przez wartości kultywowane w jego rodzinnym domu. Stąd przed blisko trzystu laty wyruszył w drogę, która zaprowadziła go na szczyty europejskiej sławy. Po ojcu był Polakiem, po dziadkach ze strony matki Niemcem i Francuzem. Zawodowo i rodzinnie związał się z Berlinem. Pozostawiony przezeń dorobek artystyczny traktowany jest dzisiaj jako fundament wiedzy na temat XVIII wieku.
Książka Kaliny Zabuskiej to próba przedstawienia Chodowieckiego nie tylko jako artysty, ale również jako człowieka, którego życie stanowiło ucieleśnienie ideałów mieszczańskiego oświecenia.
Od Banjo Patersona do Meliny Marchetty to kolejny tom w serii poświęconej adaptacjom filmowym literatur narodowych. Autorzy niniejszego zbioru analizują wybrane utwory literatury australijskiej – zarówno klasycznej, z przełomu XIX i XX wieku, jak i tej bardziej współczesnej – oraz ich filmowe lub telewizyjne adaptacje. Znalazło się tu miejsce zarówno dla powieści Oko cyklonu noblisty Patricka White’a, jak i dla Ptaków ciernistych krzewówColleen McCullough, największego sukcesu komercyjnego literatury australijskiej, dla wybitnych dzieł filmowych, takich jak Piknik pod wiszącą skałą Petera Weira, a także dla najważniejszych bohaterów tamtejszej historii i mitologii. Wiele opisanych adaptacji filmowych zrealizowanych zostało przez czołowych reżyserów kina australijskiego, którzy w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych tworzyli słynną australijską Nową Falę (Peter Weir, Bruce Beresford, Gillian Armstrong, Fred Schepisi).
Myśl Lwa Szestowa „więcej mówi w dialogu niźli w monologu” – pisze Cezary Wodziński – i przygląda się najistotniejszym fascynacjom Szestowowskiej filozofii, która najwyraźniej wybrzmiewa w sporze z innymi: z Dostojewskim, Husserlem, Kierkegaardem, Nietzschem, Szekspirem, Pascalem, Ockhamem czy Lutrem. I tak oto książka poświęcona jednemu myślicielowi staje się rozprawą nad znaczeniem i wartością całej europejskiej tradycji filozoficznej. Szestow postawił bowiem filozofię w stan oskarżenia – oskarżał
wiarę w potęgę rozumu i dążenie do „zrozumienia” o wywołanie kryzysu kultury i zniewolenie myślenia, a ratunku upatrywał w zajmowaniu się tym, co wykracza poza naukowe poznanie, w porzuceniu dążenia do wyjaśniania i ujednolicania, tworzenia wielkich idei kosztem pojedynczego „ja”.
Książka Katarzyny Rozmarynowskiej to monografia poświęcona gdańskim ogrodom publicznym: promenadom spacerowym, parkom i zieleńcom, niegdyś tętniącym życiem, dziś często zapomnianym i powoli znikającym z krajobrazu miasta. Autorka przedstawia historię prawie czterdziestu miejskich ogrodów – od Błędnika (1708) po modernistyczne zieleńce z lat trzydziestych XX wieku. Czytelnik znajdzie tu również informacje o sposobie zarządzania zielenią miejską i postaciach związanych z miejscowym ruchem ogrodniczym, a także, w zarysie, tło kulturowe pojawienia się w miastach ogólnodostępnej zieleni publicznej.
Książka ma charakter naukowy, przeznaczona jest jednak dla szerokiego grona czytelników. Wszechstronny i obszerny materiał ilustracyjny (archiwalne ryciny, mapy i pocztówki oraz współczesne zdjęcia i rysunki) sprawia, że praca ta może służyć jako bogaty w informacje przewodnik po gdańskich ogrodach.
Ogrody odchodzące…? są plonem wieloletnich doświadczeń zawodowych i badań naukowych autorki, prowadzonych na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej z nadzieją, że wydobycie z zapomnienia gdańskich miejskich ogrodów przyczyni się do ich ocalenia i poprawy wizerunku miasta, ponieważ, jak dowodził na początku dziewiętnastego wieku krakowski polityk, botanik i ogrodnik hrabia Stanisław Wodzicki (1764–1843), z ogrodów właśnie wysnuć można „wniosek na cywilizację narodów”.
Książka dotyczy ważnego, ale niezbadanego dotąd zjawiska fotograficznego negatywu, będącego nie tylko pośrednikiem w procesie wywoływania zdjęć, ale również skończonym przedstawieniem, wykorzystywanym często w twórczości artystów i fotografów.
Może się wydawać, że fotografię wynaleziono po to, aby uzyskać wierne obrazy świata, uwiecznione na „lustrach obdarzonych pamięcią”. Co jednak się stanie, gdy spojrzymy na fotografię przez pryzmat negatywu? Wówczas okazuje się, że odbija ona świat na powierzchni czarnych, zniekształcających luster. Negatywowość umożliwia zatem zerwanie z realizmem i mimetycznymi funkcjami obrazów. Dzięki odwróceniu światłocienia kult mroku, nocy, niepokojącej obcości i niepoznanego pojawia się w centrum artystycznej refleksji. Zapisany na negatywach mundus inversus ułatwia dialog z systemami metafizycznymi opartymi na fundamentalnej polaryzacji światła i ciemności. Negatyw zaprzecza i pozwala na przyjęcie krytycznej postawy wobec obowiązujących norm i sposobów doświadczania świata.
Dobra literatura tak jak alkohol potrafi uzależnić i przenieść w odmienne stany świadomości. A gdyby tak obie rzeczy połączyć? Wtedy powstałaby mieszanka piorunująca, która zadowoli zarówno mola książkowego, jak i amatora napojów wyskokowych. Efektem takich alchemicznych poszukiwań jest Literacki almanach alkoholowy, będący kompendium wiedzy na temat alkoholowych gustów wybitnych pisarzy i stworzonych przez nich postaci. Jego lektura bywa zaskakująca, bo kto by pomyślał, że do książek pijackich można zaliczyć Anię z Zielonego Wzgórza, że Houellebecq nienawidzi polskich kelnerów, a Remarque nie pijał calvadosu! W almanachu, jak w dobrym koktajlu, liczą się proporcje. Poczucie humoru zmieszane zostało więc z erudycją literacką i odrobiną wiedzy kulinarnej, dając smakowite połączenie.
Na zdrowie!
Franciszka i Stefan biorą ślub w roku 1931. Razem tworzą pięć filmów, w których wykorzystują eksperymentalne techniki fotograficzne, rozwijane przez Stefana od roku 1928. Jednym z wynalazków Stefana jest „stół trikowy” – statyw do aparatu, który pozwala Themersonom tworzyć ruchome fotogramy. Themersonowie uznawani są za czołowe postacie awangardowego kina w Polsce lat trzydziestych – nie tylko tworzą filmy, lecz także wydają dwa numery czasopisma „f.a.” [film artystyczny]. Tematem pierwszego numeru jest nowe kino angielskie, a drugiego – francuskie. Stefan i Franciszka odwiedzają filmowców w Londynie i w Paryżu, a wybrane prace przywożą do Warszawy.
Zarabiają na życie, tworząc książki dla dzieci – Stefan je pisze, a Franciszka ilustruje. Ich prace nie przypominają książek dla dzieci, które znamy. Nie ma w nich czarodziejów ani wróżek. Magiczne jest w nich to, co możemy znaleźć w codzienności: cegły, elektryczność, alfabet czy poczta.
W 1938 roku Themersonowie wyjeżdżają z Warszawy, by kontynuować pracę w Paryżu.
Współwydawcą książki jest Żydowski Instytut Historyczny
George Steiner należy do grona nieprzeciętnych intelektualistów ostatniego półwiecza. To uważny badacz literatury oraz równie przenikliwy obserwator wszelkich przejawów kultury wysokiej – muzyki, malarstwa – ale i polityki, przenikającej świat kultury. Jego eseje poświęcone są znaczącym pisarzom, takim jak Jorge Luis Borges, George Orwell, Thomas Bernhardt, Karl Kraus czy Aleksander Sołżenicyn, ale i autorom zapoznanym, takim jak Salvatore Satta, a także postaciom tyleż nieprzeciętnym, co kontrowersyjnym, jak sir Anthony Blunt czy Louis-Ferdinand Céline. Ten pierwszy zasłynął bowiem zarówno jako krytyk sztuki, jak i szpieg na usługach KGB, ten drugi – jako pisarz i zajadły antysemita. W efekcie zebrane w tej książce eseje, napisane w latach 1967–1997 na zamówienie opiniotwórczego „New Yorkera”, ukazują szeroką panoramę kultury Europy i tradycyjnie pojmowanego świata zachodniego.
Książka prezentuje doświadczenia znanego gdańskiego architekta Andrzeja Macura, związane z konserwacją zabytków na Pomorzu oraz Warmii i Mazurach, a także z ochroną dóbr światowego dziedzictwa kultury w Estonii, Macedonii, Egipcie i Algierii. Autor ukazuje, jak kształtował się jego profil zawodowy, oraz przestawia wybrane projekty, omawiając historię obiektów, wyniki badań architektonicznych, przyjęte zasady i metody konserwatorskie, a także polemiki towarzyszące procesowi konserwacji. Prezentacja wybranych projektów nie ma charakteru rozprawki naukowej na temat doktryn konserwatorskich, ale ukazuje zdarzenia i koncepcje związane z możliwością uratowania niektórych obiektów zabytkowych przed całkowitą degradacją. Dokumentuje także proces poszukiwania najodpowiedniejszych współczesnych funkcji dla zachowanych obiektów zabytkowych.
Tom studiów autorstwa wybitnej historyk sztuki, poświęconych rozmaitym aspektom architektury wznoszonej w XIX i XX wieku na Pomorzu i Żmudzi, a zwłaszcza w Gdańsku. Małgorzata Omilanowska pisze między innymi o fenomenie późnej defortyfikacji Gdańska w kontekście zmian zachodzących w urbanistyce miast europejskich w XIX wieku, o problemie interpretacji neorenesansu niemieckiego wobec poszukiwań gdańskiej identyfikacji regionalnej i narodowej w dobie przynależności do cesarstwa niemieckiego, o sprawie wyboru stylu dla gmachu głównego Politechniki Gdańskiej, o translokacji gotyckiego domu z ulicy Chlebnickiej, o dziejach łaźni publicznych w Gdańsku i krematorium we Wrzeszczu, o początkach tworzenia kąpielisk morskich nad Bałtykiem i architekturze uzdrowisk nadmorskich, a także o działalności na Pomorzu niemieckich architektów – Waltera Gropiusa i Gottfrieda Boehma.
Paweł Mościcki stworzył książkę trudną do zaklasyfikowania. Z jednej strony jest to monografia twórczości Charlesa Chaplina, omawiająca całokształt jego przedsięwzięć, włącznie z kilkoma niezrealizowanymi projektami filmowymi czy próbkami literackimi. Z drugiej strony jest to rozprawa z antropologii obrazu, podejmująca wątki związane z teorią kina, kulturą wizualną czy historią kultury. Wreszcie jest to także książka ze wszech miar filozoficzna, której naczelnym tematem jest skomplikowana sieć relacji między komedią a historią. Wszystkie te wątki i poziomy wywodu łączą się ze sobą w wartką i fascynującą podróż śladami jednego z najbardziej niezwykłych artystów XX wieku. Równolegle toczy się tu również opowieść o minionym wieku, pełnym wydarzeń tak strasznych, że możliwych do opowiedzenia tylko w formie komediowej.
Książka za pomocą licznych ilustracji i przykładów uczy trudnej sztuki odkrywania sekretów charakteru mężczyzny wyłącznie na podstawie kształtu nosa, rysunku ust czy koloru oczu. I choć współcześnie fizjonomika podzieliła los astrologii, spirytyzmu i chiromancji, wciąż jako jedyna obiecuje wgląd za kulisy ludzkiego teatru.
Pamiętam zachwyt, z jakim Agnieszka Osiecka przekładała poezję Mordechaja Gebirtiga. Odnajdywała w nim bratnią duszę. Jeździła z nami po całej Polsce, aby przed każdym recitalem o nim opowiadać – takie to było dla niej ważne. Nikt wtedy nie myślał o kolekcji pieśni jidysz, a jednak wtedy to się zaczęło. Potem był niezapomniany czas wybierania utworów Itzika Mangera do recitalu My Blue, którego premiera odbyła się w lipcu 2001 roku w Teatrze Muzycznym w Gdyni. Chyba właśnie wtedy zrozumiałem, że to jest moja droga. Zacząłem więc czytać wiersze najróżniejszych poetów jidysz w oryginale i przekładach. Udało mi się nakłonić wielu wspaniałych kompozytorów do napisania nowych pieśni, zebranych w kolekcji Yiddishland. Wyprodukowaliśmy w Teatrze Atelier w Sopocie kilkanaście premier na kanwie wszystkich stu dwudziestu utworów z kolekcji. Jestem wdzięczny za to, że w jakiś sposób stałem się medium zebranych w niej poetów, że duch ich poezji dotknął mnie i towarzyszy mi już od tylu lat. Gebirtig wierzył, że nadejdzie dzień, w którym jego pieśni wrócą. Nie tylko wróciły, ale powstały też nowe w kraju Polin, który żydowskim siostrom i braciom wydawał się kiedyś ziemią obiecaną, a który obrócił się w ich największy cmentarz.
André Ochodlo
"We wszystkich kieszeniach powtykane mam kartki z zaczętymi listami. Zatarte i pisane ołówkiem, i nieczytelne nawet dla mnie. Nie wiem, jak siebie zobowiązać, jak siebie zakląć, że zaczęty, pisany z tak wielkiej wewnętrznej potrzeby – wyślę."
Ludwik Hering, 1952
"Patrzę na świat, przedmioty i na ludzi i maluję nie to, na co patrzę, bo patrzę na wszystko, ale co nagle w i d z ę jakby zupełnie bezrozumnie innym spojrzeniem."
Józef Czapski, Noc Noworoczna 1979
Z czego wynikają głęboki smutek, rozpacz, obłęd, szał, samobójstwo?
Wbrew tym, którzy przywołują jakąś przyczynę nadprzyrodzoną czy karę boską, myśl medyczna już od czasów starożytnych przyznawała pierwszeństwo pewnej przyczynie naturalnej, jednemu z płynów w ciele – czarnej żółci, to znaczy melancholii. Jej czarna barwa, porównywana często do barwy węgla czy atramentu, była oznaką jej szkodliwej mocy. Ten płyn nie istnieje. Lecz czyż to nie atramentem pisze się wiersze?
Przez ponad pół stulecia tematy związane z melancholią nadawały kierunek niektórym pracom Jeana Starobinskiego. Wszystkie one zostały zebrane w tej książce z nadzieją, że badanie różnych aspektów melancholii może zrodzić „radosną wiedzę”.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
