TUDIA I ROZPRAWY
Paweł Łuczeczko, Antropologia współczesności w Polsce. Narodziny, rozwój, perspektywy
Waldemar Kuligowski, Studium tatuażu na prawie magdeburskim. Antropologia współczesności wobec historii
Marcin Brocki, Antropologia i historia wobec mityzacji przeszłości
Marcin Napiórkowski, W obronie Reduty Ordona. Historia i mity
Misgav Har-Peled, Dekolonizacja historii zachodniej. Polityczne źródła antropologii historycznej
Rafał Kleśta-Nawrocki, Historia: demokracja i współczesność
Tiiu Jaago, Ene Koresaar, (Re)constructing Conflict and Dialogue in Soviet Estonia and Post-Soviet Estonia: on Multivocality in Understanding of History
Tadeusz Czekalski, (Nie)pamięć o komunizmie. Przypadek albański
Dobrochna Kałwa, Na peryferiach peryferii? Codzienność PRL w polskiej historiografii – przegląd badań
Barbara Klich-Kluczewska, Przypadek Marii spod Bochni. Próba analizy mikrohistorycznej procesu o aborcję z 1949 roku
Marcin Stasiak, Między kalectwem a normalnością. Indywidualny model niepełnosprawności w Polsce lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych na przykładzie niepełnosprawnych po polio
Ewelina Szpak, Pojęcie zdrowia, choroby i cielesności w wiejskim postrzeganiu świata po 1945 roku, czyli o zmianach mentalności na wsi polskiej
Leena Rossi, Ordinary Man’s Everyday Places
PRZEDRUKI I ARCHIWALIA
Wojciech Wrzosek, Przyczynek do problemu prawdy w historii najnowszej
Dariusz Jarosz, Historiografia dziejów społecznych Polski w XX wieku po 1989 roku: perspektywy i możliwości badawcze, metodologia
DYSKUSJE I POLEMIKI
Natalia Aleksiun, Błażej Brzostek, Tomasz Chinciński, Jacek Dębicki, Anna Muller, Daniel Wojtucki, Marta Kurkowska-Budzan, Michał Januszkiewicz, Wojciech Kucharski, Anna Kurpiel, Paweł Sowiński, Etyka w badaniach przeszłości
RECENZJE I OMÓWIENIA
Michał Mokrzan, Czym jest to, co zwiemy humanistyką po zwrocie etyczno-politycznym?(Humanistyka i dominacja. Oddolne doświadczenia społeczne w perspektywie zewnętrznych rozpoznań, red. T. Rakowski, A. Malewska-Szałygin)
Anna Zalewska, O ustanawianiu sensów, wrażliwości historycznej i świadomości historycznej w momentach dziania się (I. Skórzyńska, Widowiska przeszłości. Alternatywne polityki pamięci 1989–2009)
Katarzyna Majbroda, Fieldwork jako fakt (nie tylko) lekturowy (Teren w antropologii. Praktyka badawcza we współczesnej antropologii kulturowej, red. T. Buliński, M. Kairski)
Wojciech Piasek, Powieść kryminalna jak źródło do antropologicznego poznania współczesności (M. Czubaj, Etnolog w Mieście Grzechu. Powieść kryminalna jako świadectwo antropologiczne)
Od redakcji:
Jedna z kluczowych książęk, pozwalających zrozumieć twórczość Fiodora Dostojewskiego. Do dzisiaj pozostaje głównym punktem odniesienia dla wszystkich badaczy i miłośników twórczości wielkiego pisarza rosyjskiego. Bierdiajew rozpatruje działalność pisarską Dostojewskiego w perspektywie wolności, zła i miłości.
Książka poświęcona jest krytycznej refleksji nad historią anglosaskiej antropologii politycznej od połowy XIX wieku po współczesność. Autor omawia w niej główne nurty teoretyczne w badaniach nad polityką, m.in. ewolucjonizm, strukturalny funkcjonalizm, symbolizm i podejście postmodernistyczne oraz analizuje, jak zmieniające się uwarunkowania kulturowo-historyczne wpływały na sposoby konceptualizowania i rozumienia polityki w dyskursie antropologicznym.
Książka nowatorska w swych zamierzeniach, choć mówiąca bezpośrednio o tożsamości Słowińców, skupia się nade wszystko na zagadnieniu identyfikacji odrębności kulturowej, z uwzględnieniem procesów jej powstawania czy tworzenia, trwania i zmiany. Przedmiotem zainteresowania autora są zatem bardziej procesy społeczne, w toku których formują się i transformują szczególnego rodzaju grupy [tu?Kaszubi, Słowińcy], stanowiące tradycyjny przedmiot badawczy antropologii, aniżeli sam opis tak rozumianej etniczności.
Książka poświęcona jest problemowi antropologicznego badania pamięci na przykładzie pamięci Łemków w Polsce i na Ukrainie. Zaprezentowane zostały tu praktyki narracyjne Łemków - tryb ich konstrukcji, treść, którą są wypełniane oraz sposoby posługiwania się nimi w strategiach grupowej autoprezentacji. Punktem wyjścia stało się pytanie o to, co i jak prezentują łemkowskie narracje wspomnieniowe, do kogo są adresowane, jaki użytek czynią z nich Łemkowie. Zamiarem autorki było dotarcie do mechanizmów budowania obrazów przeszłości, uzgadniania ich zawartości i wykorzystywania dla grupowych celów, a także zrozumienie autotematyczności Łemków. W oparciu o źródła zastane (kilkadziesiąt łemkowskich relacji wspomnieniowych opublikowanych w Polsce i na Ukrainie) oraz wywołane (wywiady z obecnymi i byłymi, żyjącymi dziś na Ukrainie, mieszkańcami jednej z łemkowskich wsi) autorka prześledziła pracę pamięci, ukazała dominujące treści pamięci łemkowskiej oraz związane z nimi strategie autoprezentacji.
Autorka podejmuje próbę odczytania przestrzeni intymności i prywatności
w perspektywie rzeczywistości potocznej i naukowej. Stara się wyjść poza stereotypy poznawcze sprowadzające obszar intymności do seksualnych klisz, obecnych nie tylko w świadomości potocznej, ale i naukowej. Sygnalizuje różne perspektywy i różne rozłożenie akcentów w rozważaniach na temat intymnej strony życia prywatnego, snutych na gruncie nauk społecznych.
Publikacja składa się z dwóch części: w pierwszej autorka przedstawia zagadnienia teoretyczne mieszczące się w czterech modułach tematycznych: intymność, prywatność, ciało i seks, w drugiej, empirycznej, prezentuje wyniki analizy jakościowej badań relacji intymnych w związkach dorosłych partnerów.
Publikacja adresowana do socjologów, filozofów, antropologów, kulturoznawców oraz przedstawicieli innych nauk społecznych.
Monografia stanowi pierwszą część dwutomowego opracowania, ujmującego w sposób interdyscyplinarny kondycję i funkcjonowanie człowieka we współczesnym, zmieniającym się świecie. Jest ona kierowana do szerokiego grona odbiorcó, ponieważ zawiera bardzo szerokie spektrum tematów z zakresu nauk społecznych i humanistycznych.
Książka Ukrzyżowani. Współczesne misteria męki Pańskiej w Polsce ma dwóch głównych bohaterów: tytułowe misteria oraz teorię performance jako propozycję koncepcji interpretacyjnej w badaniach antropologicznych nad współczesną religijnością.
Claude?a Lévi-Straussa interesowały dwa zjawiska, do dziś pociągające antropologów: olbrzymia wielość kultur, ich różnorodność widziana jako, jak sam pisał, wręcz niewyczerpany temat do rozważań, a z drugiej strony przemożne przeczucie, poparte wszakże obserwacją, ze ta różnorodność zanika. Poszczególne grupy etniczne odchodzą w niebyt, w niebyt odchodzą całe kultury zanim jeszcze zostaną poznane. W tym sensie antropologia może być nauką o ginącej części ludzkości, a kolejne szaleństwa ludzkiego umysłu, których świadkiem był Lévi-Strauss w ciągu swojego stuletniego życia, mogły w nim to poczucie wzmacniać.
Czytając zamieszczone w tym tomie teksty łatwo zauważyć, ze Lévi-Strauss jest obecny we współczesnej antropologii i innych naukach społecznych na wiele sposobów. Czasami jako historyczny element w rozwoju określonej dziedziny badań, kiedy indziej jego teoria jest wykorzystywana do wyjaśniania zjawisk współczesności. Czasami jest widziany jako intelektualista, który swoimi osobistymi, czasami trudno zrozumiałymi dla innych rozważaniami wywołuje u współczesnych naukowców potrzebę przemyślenia fundamentalnych dla ich dyscypliny kwestii. Jest też uważnym obserwatorem ludzkiego myślenia, a fakt, ze jego teksty i analizy są wciąż aktualne dla ludzi żyjących dekady po ich opublikowaniu, można uznać za argument na rzecz jego tezy o wspólnych wszystkim ludziom sposobach postrzegania świata.
Z wprowadzenia Ewy Nowickiej i Małgorzaty Głowackiej-Grajper
Saartjie Baartman i Waris Dirie to kobiety; mówiono o nich: czarne. Płeć i rasa stanowią wyznaczniki tożsamości tak oczywiste, że współczesnym krytykom kultury zdają się wręcz banalne. Wokół nich wciąż jednak osnuwają się ekspansywne koncepcje teoretyczne. Biorą one w posiadanie rzeczywiste jednostki; kształtują ich losy, ingerują w ciała. Wykorzystują je do własnych celów - naukowych, społecznych, politycznych, ekonomicznych, artystycznych, rozrywkowych... Dyptyk zestawiony z biografii Saartjie Baartman i Waris Dirie pokazuje, jak abstrakcyjne pojęcia i wyrafinowane teorie rozgrywane są w konkretnych okolicznościach, jak aktualizują się w ludzkim życiu, kształtując jego bieg. Przyjrzyjmy się częściom dyptyku, z których każda ma swój własny sens, ale ujęte razem dają się odczytać jako całkiem nowa opowieść. Przekazuje ona wiedzę antropologiczną - niekoniecznie bezpośrednio, niemniej jednak dobitnie.
Zbiór artykułów, składających się na recenzowany tom, skoncentrowany jest na kulturowych uwarunkowaniach oraz kulturowym przeżywaniu i praktykowaniu zdrowia i choroby, a także na związanym z nimi doświadczaniu ciała i cielesności, bólu i cierpienia oraz odbiorze stosowanych sposobów zapobiegania, leczenia, wspierania i pomagania w sytuacji choroby.
Prof. dr hab. Zbigniew Jasiewicz
W antropologii teologicznej Edyta Stein ogniskuje swe rozważania wokół pytania o to, „czego nasza wiara uczy o człowieku, aby w tym świetle poddać sprawdzeniu zarówno własną koncepcję człowieka, jak i każdą obcą”. Starała się przy tym, by jej antropologia miała zastosowanie w pedagogice katolickiej.
Na niniejszy tom składa się bowiem cykl niewygłoszonych wykładów dla Niemieckiego Instytutu Pedagogiki Naukowej, opracowany w roku 1933 – w czasie przełomowym zarówno dla dziejów nazizmu, jak i dla dalszych losów samej autorki, w której dojrzewała wówczas decyzja o wstąpieniu do Karmelu.
W swym ujęciu antropologicznym Edyta Stein ukazuje człowieka jako jedność duszy/ducha i ciała, jako istotę stworzoną, obdarzoną rozumem, wolną wolą i łaską. Ponieważ działanie mocy Bożej przejawia się zwłaszcza w sakramentach, autorka omawia je jako fundament życia duchowego. Zajmuje się także kwestią wolności w kontekście natury i łaski. W obszernej, choć niedokończonej części, autorka podejmuje dyskusję z tezami modernistów dotyczącymi związków pomiędzy rozumem a wiarą. Dla współczesnego czytelnika wskazane przez Edytę Stein błędy modernizmu mogą stać się punktem wyjścia do przemyślenia obecnego kryzysu wiary oraz pogłębionego rozumienia Kościoła.
Wierność i okrucieństwo, melancholia i nadzieja, różne koncepcje cielesności, spór między pięknem, dobrem i prawdą – oto niektóre tematy zebranych w niniejszym tomie szkiców, recenzji i wystąpień. Ksiądz Józef Tischner ukazuje się w nich jako wrażliwy widz i czytelnik (m.in. Herberta, Wojtyły, Dantego i Kieślowskiego), potrafiący na marginesie omawianych utworów naszkicować własną filozofię ludzkiego dramatu. Jej przystępny wykład można znaleźć w „Zarysie filozofii człowieka dla duszpasterzy i artystów” zamieszczonym w drugiej części książki.
Czy wiesz, że twoje odciski palców są jedyne i niepowtarzalne?
Jedyne i niepowtarzalne są także: twój głos, twoje myśli i twój charakter.
Jesteś po prostu cudowny ? ale z czego się składasz?
Wybierz się z Robertem Winstonem w podróż, aby poznać umysł i ciało, znaleźć przyczyny, które sprawiają, że każdy z nas jest wyjątkowy.
Robert Winston to naukowiec, pisarz, lekarz, dziennikarz telewizyjny, a także wykładowca na Imperial College w Londynie.
"Zdumienie może budzić fakt, jak wielu z nas jest przekonanych, że problem aborcji oraz doświadczeń na zarodkach można rozwiązać tylko wtedy, gdy uda się znaleźć prawidłową odpowiedź na pytanie kiedy zaczyna się ludzkie życie lub kiedy zaczyna istnieć istota ludzka. Nie jest to cecha jedynie czasów współczesnych. Można śmiało zaryzykować twierdzenie, iż bez mała cała historia sporu na ten temat dotyczy w dużej mierze możliwości ustalenia czym lub kim jest ludzki byt prenatalny w momencie poczęcia" - ze Wstępu
Prezentowana praca zbiorowa stanowi próbę analizy myśli społecznej obecnej w różnych religiach świata. Zawiera artykuły napisane przez autorów wywodzących się z różnych środowisk akademickich. Książka została podzielona na trzy rozdziały: I. Kwestie ogólne (1 artykuł); II. Myśl społeczna religii katolickiej (9 artykułów), III. Myśl społeczna innych wielkich religii świata (7 artykułów).
Jaiwa to wrzask. Jaiwa to krzyk. To wrzask i krzyk rozpaczy. Gniewu, a nawet wściekłości. Uporczywie natrętne, wręcz neurotyczne nawoływanie do naprawy człowieka. Po części autobiograficzna, po części alegoryczno-epicka opowieść o ludziach, którzy pozbawieni Miłości, Dobroci i Współodczuwania, znajdują radość tylko w wielkiej kasie i władzy oraz brutalnym niszczeniu innych. O ich wpływie na nasze życie oraz na całe życie na Ziemi. Także jednak i o tych, których nie tylko że nie da się tą chorobą zarazić, ale i do zarażania innych żadna miarą przymusić. I o ich wpływie. I... o zarażaniu Miłością.
Druga, wyjątkowo pogmatwana, wyjątkowo zakręcona, psychodeliczna część tryptyku - Zarażanie Miłością.
Obrona człowieka to zbiór esejów, które łączy jedno: chęć uchronienia osoby ludzkiej przed zakusami pragnących ją pochłonąć systemów. W obronie konkretnego człowieka z krwi i kości – a więc w obronie każdego z nas – staje G. K. Chesterton. Jego głęboko personalistyczna wizja odwołuje się do wiary w zdrowy rozsądek a zarazem otwiera nas na duchowy wymiar rzeczywistości.
Tybetańska księga umarłych"" to starożytny, buddyjski tekst, który traktuje o naturze umysłu i jego przejawach doświadczanych jako obiektywie istniejące światy. Szczegółowo opisuje on wizje, które pojawiają się po śmierci, gdy świadomość nie jest już dłużej związana z ciałem. ""Tybetańska księga umarłych"" uczy jak rozpoznawać owe wizje, dzięki czemu możliwe jest nawet osiągnięcie stanu oświecenia. Dlatego też tekst ""Tybetańskiej księgi umarłych"" czyta się na głos umierającym jako pomoc w rozpoznaniu doświadczanych wówczas wizji i osiągnięciu wyzwolenia. Przekład ""Tybetańskiej księgi umarłych"" został dokonany z języka tybetańskiego przez Ireneusza Kanię, wybitnego tłumacza i tybetologa, który jest również autorem ""Wprowadzenia"" poprzedzającego jej tekst. Ten klasyczny, buddyjski tekst przynosi nie tylko objaśnienie fundamentalnych fenomenów śmierci i umierania, może on także zainteresować tych wszystkich, którzy poszukują głębszego, duchowego zrozumienia naszej codziennej egzystencji.
Autor bada wpływ mitu na różne sfery życia współczesnego człowieka, ukazując jego znaczenie w codziennych praktykach, centralnie sterowanej kulturze masowej, ale też elitarnej "sztuce wysokiej" czy naukowych dociekaniach historyków. W książce analizowane są zarówno tzw. "legendy miejskie" (opowieść o "kebabowym podziemiu" pod Dworcem Centralnym czy "łowcach nerek" w warszawskiej IKEI), jak i wierzenia czy praktyki, w których zazwyczaj nie rozpoznajemy mitów (zbieranie odpadów na cele charytatywne, festiwale muzyki współczesnej czy dociekania śledczych z IPN). Do analizy tych zjawisk wykorzystywane są klasyczne teorie antropologiczne, w szczególności zaś strukturalizm.
Książka pokazuje, jak mity - ukrywając się pod różnymi postaciami - wyjaśniają obce i niezrozumiałe elementy naszego świata. Czasem poprawiają nasze samopoczucie, maskując niesprawiedliwości społeczne, czasem zaś - przeciwnie - wyrażają głęboko ukryte tęsknoty za lepszym życiem.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
![Okładka książki Potęga mitu [2025]](https://dobreksiazki.pl/Photos/7/SMALL/000080/potega-mitu-2025.jpg "Potęga mitu [2025]. Autor: Campbell Joseph. Dobreksiazki.pl")
