Książka pokazuje powojenne kino czechosłowackie od zupełnie nieznanej strony prof. Tadeusz Lubelski.Stosunek kina czechosłowackiego do męskiej nagości i seksualności w tym zwłaszcza sposób, w jaki przenoszono na ekran (i sublimowano) fantazmaty homoseksualne nieintencjonalnie odkrywa odwrotną stronę społeczeństwa realnego socjalizmu i zdradza ukryte strategie władzy totalitarnej w zakresie urządzenia seksualności.W książce Karola Szymańskiego na przykładzie dwóch filmów czeskich: Krawiec i książę Vclava Krki (1956) oraz Chłopaki z brązu Stanislava Strnada (1980) śledzimy przemianę i degenerację ekranowych fantazmatów homoseksualnych między drugą połową lat pięćdziesiątych a latami siedemdziesiątymi osiemdziesiątymi XX wieku. W utworze Krki powstałym w czasach wychodzenia ze stalinizmu i socrealizmu fantazmaty te stanowiły dla twórcy i odbiorców ucieczkę i schronienie oraz rodzaj obrony przed opresywnymi praktykami politycznymi. Natomiast film Strnada którego kluczowym elementem było zobrazowanie i propagandowe wsparcie czechosłowackich spartakiad ujawnia, w jaki sposób imaginarium homoseksualne zostało w czasach normalizacji zmanipulowane, zawłaszczone i zaprzęgnięte na użytek dyktatury komunistycznej.Między tymi filmami rozpościera się osobna epoka złotych lat sześćdziesiątych, znaczona rozkwitem czechosłowackiego kina nowofalowego bądź szerzej modernistycznego. Dzieła z tego okresu, jak Pierwszy dzień mego syna Ladislava Helgego, Dolina pszczół Frantika Vlila czy Raduz i Mahulena Petra Weigla, pokazują, że zasadniczym polem działania homotekstualności staje się wówczas nie tyle kompleks cielesności oraz różne strategie sublimacyjne i stylizacyjne (znane wcześniej choćby z filmów Krki), co przede wszystkim osobliwość autorskiego głosu, specyficzność filmowego dyskursu i oryginalność formy. Wieloznaczność realizowanych w latach sześćdziesiątych utworów i programowana przez samych twórców swoboda ich odczytywania, a zarazem wpisane w nie sygnały, maski i tajne znaki homoseksualności, prowokują do testowania różnych metod interpretacji homotekstualnej w poszukiwaniu głębokiej a ukrytej tożsamości filmów. Możliwość tego rodzaju lektury świadczy zaś o dojrzałości i normalności czechosłowackiej kultury (filmowej) w siódmej dekadzie XX stulecia.Karol Szymański filmoznawca, absolwent historii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz rachunkowości i finansów na Uniwersytecie Gdańskim. Z zawodu redaktor, wydawca i print manager. Członek Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami. Opublikował artykuły w książkach (Krl umavy: komunistick thriller, Syndrom Pogorelicia, Aleksander Jackiewicz i Spojrzenie spektakl wstyd) oraz czasopismach naukowych (między innymi w Kwartalniku Filmowym, Rocznikach Humanistycznych, Studiach z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej, Soudobych Djinach, Przeglądzie Humanistycznym). Autor, producent i wykonawca portalu NaEkranachPRL.pl poświęconego rozpowszechnianiu i recepcji filmów w Polsce w latach 1944-1989. Miłośnik sztuki piosenki Marty Kubiovej, Anny Prucnal i Marianne Faithfull. Za najlepszy film uważa od zawsze Piknik pod Wiszącą Skałą Petera Weira.
Roland Barthes (1915–1980), wszechstronny francuski interpretator kultury, w Mitologiach, jednej z pierwszych swoich książek (1957) zebrał komentarze do bieżącej rzeczywistości, pisane w latach 1954–1956. Tropi tam „mity codzienności”, jakie nieustannie produkuje „mieszczańska” społeczność. Obserwuje zjawiska ze sceny politycznej, artystycznej, literackiej, komentuje zdarzenia z dziedziny sportu, religii, kulinariów, gospodarstwa domowego. Ich trudno uchwytną rzeczywistość „pogłębia” ironiczno-sarkastyczną perspektywą wysokiej teorii. Mitolog, „łowca mitów”, wychwytuje ich mistyfikacje, pasożytnicze przesłanianie jednych znaczeń innymi, ich ideologemy, ucieczkę w fałszywą naturę. Mitolog Barthes, trzeba przy tym pamiętać, zwyczajem ówczesnych francuskich intelektualistów czyni to też z krytycznej, klasowej perspektywy. Obserwacje i interpretacje powszedniego życia zawarte w części pierwszej (Mitologie) systematyzuje semiologiczna część druga (Mit dzisiaj): nasza rzeczywistość nieustannie „obraca się w mit” w specyficznym sensie tego pojęcia. Dla autora mit nie jest jakąś fundamentalną opowieścią, lecz nową jednostką sensu nadbudowaną nad zwykłymi znaczeniami – może być rzeczą, fotografią, tekstem. Jest „mową” w jej najszerszym sensie „przekazu”. Od tego wczesnego rozpoznania mityczności naszego życia był już tylko krok do postrukturalistyczych symulaków, imitacji i irrealności. W tym sensie Mitologie są kanonem historii humanistyki II połowy XX wieku, a zarazem błyskotliwie, czasem anegdotycznie ukazaną panoramą współczesnej codzienności.
Na książkę składają się artykuły dotyczące sztuki i jej rozumienia, co prowadzi do podstawowego filozoficznego typu wyjaśniania świata natury i kultury. Okazuje się bowiem, że rezygnacja z filozofii w wyjaśnianiu problemu sztuki powoduje błędny jej obraz, zaś oparcie jej rozumienia na idealizmie i jego pseudofilozofiach prowadzi do ideologii fundującej m.in. tzw. antysztukę i antyartystę. Autor ostrzega, że nie każdy fakt kulturowy, jaki rejestruje historia sztuki, jest faktem kulturotwórczym, bywa bowiem owocem błędu poznawczego twórcy i miast usuwać braki w świecie pomnaża je, deprawując odbiorcę i deterioryzując kulturę. W książce m.in. omówiono problem kultury i kulturoznawstwa, współczesne spory o sztukę, problem twórczości, relację sztuka i religia, oraz zamieszczono pomoce dydaktyczne: wybrane teksty oraz bibliografię prac z filozofii sztuki.
Zbiór artykułów poświęconych zjawisku autodestrukcji w kulturze. Autorzy proponują spojrzenie na akty samobójcze z punktu widzenia kulturoznawczego, biorąc pod uwagę obszary współczesnej kultury, w których destrukcja (ściślej, zachowania samobójcze) staje się przedmiotem refleksji (literaturę, prasę, film). Książka ma oryginalną strukturę: każda część składa się z dwóch artykułów, których autorzy przyglądają się zagadnieniu zawartemu w tytule z odmiennych perspektyw, prowadząc rodzaj intrygującego dialogu i ukazując racje często będące w interpretacyjnym sporze.
Powstające u nas prace poświęcone tej problematyce przyjmują z reguły perspektywę psychologiczną, socjologiczną lub kryminalistyczną, nikt natomiast do tej pory nie próbował spojrzeć na nią z perspektywy kulturoznawczej. Samobójstwo to zawsze dramat człowieka. Sposób, w jaki kultura opisuje zjawisko dobrowolnej śmierci, mówi wiele nie tylko o autodestrukcji, ale przede wszystkim o tym, jak postrzegamy kwestie ludzkiej decyzji w sprawach ostatecznych.
Choć książka Marty Kani dotyczy Projektu Qhapaq Nan, w rzeczywistości dotyka znacznie szerszego i głębszego problemu polityki kulturowej i społecznej względem ludności rdzennej krajów Ameryki Łacińskiej, a w szczególności wyzwań decentralizacyjnych i dekolonizacyjnych w zakresie zarządzania dziedzictwem kulturowym oraz upodmiotowienia ludności rdzennej. Autorka w sposób szczegółowy omówiła charakter i konsekwencje najnowszych przemian decentralizacyjnych w polityce kulturowej Peru oraz kształtowanie się nowego rodzaju prawodawstwa i praktyk w zakresie ochrony i zarządzania dziedzictwem w duchu polityki wielokulturowej.
Jej praca pokazuje, w jakim zakresie przemiany te wpłynęły na Projekt Qhapaq Nan, w tym na uwzględnienie korzyści społeczno-kulturowych dla lokalnych społeczności oraz promocję dziedzictwa na poziomie lokalnym.
z recenzji dr hab. Justyny Olko, Uniwersytet Warszawski
Autorka dokonuje analizy niezwykle ciekawego i cennego materiału źródłowego, na który składają się zarówno akty prawne, dokumenty prawa międzynarodowego i peruwiańskiego, jak i dyskurs polityczny władz peruwiańskich oraz wywiady z pracownikami naukowymi i państwowymi odpowiedzialnymi za Projekt, a także z przedstawicielami lokalnych społeczności. Dodatkową wartością tej książki jest to, że jej tematyka poświęcona nowemu modelowi polityki wielokulturowości i partycypacji jest niezwykle aktualna i niespotykana na polskim rynku wydawniczym, stanowi więc ważne źródło odniesienia zarówno dla specjalistów, jak i dla szerszego grona odbiorców.
z recenzji dr Gai Makaran Kubis, Universidad Nacional Autónoma de México
Marta Kania – latynoamerykanistka, doktor nauk humanistycznych Wydziału Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Pracownik Zakładu Ameryki Łacińskiej Instytutu Amerykanistyki i Studiów Polonijnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autorka książek Prekolumbijski image Peru. Rola archeologii i dziedzictwa inkaskiego w kształtowaniu peruwiańskiej tożsamości narodowej (Kraków 2010) oraz Machupicchu: między archeologią i polityką (Kraków 2013). Od wielu lat prowadzi badania na terenie Ameryki Łacińskiej, analizując interesujące ją zagadnienia z dziedziny etnopolityki, polityki kulturowej i praw kulturowych, studiów nad dziedzictwem oraz wielowymiarowych relacji między dziedzictwem kulturowym ludności rdzennej a ideologią i praktyką polityczną wybranych państw regionu.
Arkana –Nauki Tajemne Formuły Arkanów
Tytuł książki odwołuje się do starożytnego pojęcia Arkanów wiedzy. Sugerują one tajemnicę, naukę dostępną tylko wtajemniczonym, przekazywaną ludzkości od zarania dziejów przez istoty wysoko rozwinięte duchowo. Jej fragmenty odnaleźć można w pismach starożytnej Persji, Egiptu czy Grecji, była ona też inspiracją dla prastarej hebrajskiej kabały, a jej echo odzywa się również w nauce Buddy.
Prawa uniwersalne rządzące materią i dynamiką znajdują również odzwierciedlenie w ludzkim umyśle. To, co postrzegamy jako odrębność i podział, jest w rzeczywistości złudzeniem. Człowiek jest ośrodkiem świadomości w nurcie wielkiej zasady życia i całe jego istnienie podlega Kosmicznej Woli. Jest tylko jeden Umysł, jedna Wola. Zadaniem ludzkości jest rozwój, osiągnięcie tego, co autor nazywa poznaniem naszej Wielkiej Prawdziwej Istoty i uwolnienie się od ograniczeń ludzkiego ja, czy inaczej małego ego, stanowiącego jedyne źródło cierpienia świata. To poznanie jest procesem obejmującym szereg istnień i jest wynikiem wytrwałego dążenia do jego pełnego urzeczywistnienia.
Druga część (Formuły Arkanów) zawiera dalsze objaśnienia oraz szereg praktycznych, prostych, a jednocześnie potężnych ćwiczeń mających dać czytelnikowi możność stopniowego uwalniania się od hipnotycznego wpływu własnej osobowości i przeniesienie całej uwagi na swoje Wyższe Ja.
Odnajdziemy w tej książce rozważania na temat życia kosmosu i jednostki. Fundamentalne pytania o to, czy rządzi nim przeznaczenie czy wolność, i o to, jaką rolę odgrywają w świecie ukryte siły, których sekrety autor próbuje objaśniać. Szczególnie interesująco przedstawia się rozdział poświęcony wymiarowi astralnemu, dynamice świata subtelniejszego niż ziemski, do którego dusza trafia po odrzuceniu ciała fizycznego, dla urzeczywistnienia innych aspektów swojej istoty, niezbędnych w długim procesie rozwoju.
Życie grobowe otwiera czytelnika na zdumienie. Pozwala zachwycić się opowieścią o świecie ukrytą w strefie pośredniej pomiędzy żywymi a umarłymi, pomiędzy przestrzenią codzienności (miasta, wsi, pustkowia) a przestrzenią cmentarza. Jaki jest ten świat, jakie jest życie (i towarzysząca mu śmierć)? Pełne przejmujących, ale też ironicznych, groteskowych i absurdalnych przejawów, różnorodne i złożone.
Autorka zastrzega, że w jej projekcie nie należy doszukiwać się „filozoficznej nadbudowy”, lecz raczej zapisu sytuacji bizarnych, które zawsze ją pociągały. A życie grobów – inna strona życia ludzi – jest ich pełne. Wystarczy tylko spojrzeć na groby uważniej. Okaże się, że pod każdą szerokością geograficzną snują one swą bizarną opowieść – po trosze smutną, straszną, wzruszającą, zabawną i bardzo, bardzo przewrotną. Bo nic nie jest takie, jakie się na pierwszy rzut oka wydaje. Wszystko ma drugie dno, mniej lub bardziej ukryte, a jeśli nawet nie ma, to niecodzienny detal czy dziwaczny kontekst każe nam się go doszukiwać.
Snuta przez autorkę opowieść układa się wokół czytelnego, choć niekoniecznie wprost werbalizowanego scenariusza, tworzącego reportaż o przenikaniu się wielu przestrzeni, o życiu codziennym, samotności, pamięci i zapomnieniu, o ludzkich i nieludzkich historiach, o nietrafionych interpretacjach znaków, o pomyłkach, które są odkryciami.
Nie jest to jednak ani reportaż sensu stricto, ani reportaż literacki, lecz próba wypracowania nowej jego formuły – łączącej obraz (fotografie), słowo (miniatury narracyjne) i dźwięk (nagrania terenowe). To koncepcja artystyczna, zasadzająca się na nieoczywistościach, kontrapunktach, żarcie, prowokacji.
Małgorzata Żerwe – artystka wizualna, publicystka i dziennikarka radiowa, autorka tekstów o sztuce, kuratorka wystaw.
Pandemia COVID-19 jest najważniejszym zagrożeniem dla naszych czasów.Pisząc z Włoch w zamknięciu, fizyk i pisarz Paolo Giordano wyjaśnia, w jaki sposób choroba rozprzestrzenia się w świecie: dlaczego jest to ważne, jak to na nas wpływa, jak musimy zareagować. Giordano lokuje ten ogromny kryzys w kontekście ekologicznym, gospodarczym i społecznym oraz psychologicznym. To publikacja, która nie odstrasza nadmiarem statystyki, danych i czarnowidztwa, to tekst, który daje nadzieję, pokazuje, na czym się skupić w czasie powszechnej izolacji, a w końcu, jaką naukę wyciągnąć z tego wielkiego sprawdzianu dla ludzkości. Sprawdzianu z człowieczeństwa.
Wszystko, co żyje - podobnie jak my, ludzie - do czegoś dąży. Uznanie tego stanu rzeczy należy do istoty człowieczeństwa i w liczącej przeszło dwa tysiące lat tradycji filozoficznego myślenia zadomowiło się jako stały temat refleksji. Poznanie dziejów Ideologicznego myślenia, które w tej książce zostały po raz pierwszy tak obszernie, wnikliwie i dokładnie przedstawione, pozwoli podważyć scjentystyczny przesąd, przywracając naturalnemu podejściu do przyrody poczucie pewności. Stawianie pytania "Po co?", za którego sprawą czujemy się zadomowieni w przyrodzie, nie jest kwestią przymusu, ale też nie jest mniej uprawnione niż pytania "Skąd?" i "Jak?", które musimy sobie stawiać, aby móc nasze panowanie nad przyrodą utrzymać i potęgować. Pogląd, że interpretowanie naturalnych procesów jako ukierunkowanych na cel jest niedopuszczalnym przenoszeniem charakteru kierowanych przez wolę działań człowieka na dziedzinę życia organicznego, jest przesądem tyleż nieuzasadnionym, co zatwardziałym. Ustanawianie z rozmysłem celów możliwe jest dlatego tylko - to jedna z głównych tez Roberta Spaemanna - że z samej natury jesteśmy już tacy, że do czegoś dążymy. Wykazuje on Jasno, że wszelkie próby wyeliminowania teleologii, lub też zastąpienia jej tolerowaną przez scjentyzm formułą "Jak-gdyby", wikłają się nieuchronnie w sprzeczności, obciążając nasz stosunek do przyrody zgubnymi konsekwencjami. Przemawia więc za tym, by leżące u podłoża tych prób scjentystyczne przesądy przemyśleć na nowo. s. 158-160
Lee Kuan Yew jest wśród mężów stanu minionego półwiecza unikatem. Ten „ojciec założyciel”, i przez ponad pięć dekad dominująca w Singapurze postać, przejął biedne, skorumpowane miasto-państwo i zbudował nowoczesny kraj, którego obywatele mają dziś wyższe dochody niż większość Amerykanów. Jest nie tylko twórcą, ale również pierwszoplanowym uczestnikiem tej transformacji i wie o niej wszystko.
Na arenie międzynarodowej nie ma osobistości, która wśród całego pokolenia przywódców amerykańskich, chińskich i z innych krajów świata cieszyłaby się takim powodzeniem, do której tak często zwracano by się o radę i której słuchano by tak uważnie jak „mędrca z Singapuru”. Źródło inspiracji znajdują w jego osobie nie tylko wielkie mocarstwa, ale także mniejsze państwa.
Książka zaczyna się od wzrostu potęgi Chin, czyli od kwestii, o której Lee wie bez wątpienia więcej niż jakikolwiek inny zewnętrzny obserwator czy analityk. Następnie pytamy o Stany Zjednoczone oraz stosunki amerykańsko-chińskie. Kolejne rozdziały dotyczą między innymi Indii, ekstremizmu islamskiego, geopolityki i globalizacji, a także demokracji. Każdy rozdział zaczyna się od kluczowych pytań, a następnie przedstawia zwięzłe zestawienie odpowiedzi Lee. Wiele z nich jest ostrych, gdyż od zawsze był przeciwny „politycznej poprawności” i nigdy nie unikał kontrowersji.
Czytelnicy zamierzający książkę szybko jedynie przejrzeć, stwierdzą, że spędzają nad nią więcej czasu, niż się spodziewali, a słowa Lee skłonią ich do zatrzymania się i zastanowienia nad tymi jego stwierdzeniami, które wydają się im dziwne, nawet niepokojące, ale jednocześnie oświecające.
Z przedmowy
Monografia przedstawia historiozoficzne wątki obecne w myśli Aleksandra G. Dugina — intelektualisty rosyjskiego, znanego głównie z radykalnych, konserwatywnych poglądów oraz promowanych koncepcji geopolitycznych, takich jak idea walki cywilizacji Lądu z cywilizacją Morza czy też „czwarta teoria polityczna". W tej książce podejmuje się natomiast treści mniej eksponowane w badaniach nad poglądami Dugina, które jednak mają charakter o wiele bardziej fundamentalny. Jego historiozofia, z wyraźnym aspektem antropologiczno-etycznym, jest kontynuacją ruskiej i rosyjskiej historiozofii religijnej. Refleksja nad nią prowadzi do ukazania, jak ważny dla zrozumienia współczesnej Rosji jest namysł nad sensem dziejów i przeznaczeniem ludzkości, społeczeństw, kultur i państw. Duginowska historiozofia ujawnia również, w jakim stopniu koncepcja człowieka, mająca religijny fundament, wpływa na sposób budowania nowoczesnego społeczeństwa i państwa rosyjskiego, jak również wyznacza granice dopuszczalnych działań na arenie międzynarodowej.
Pod względem etnicznym Europa Środkowo-Wschodnia stanowi obszar współwystępowania narodów o pochodzeniu indoeuropejskim (większość nacji) i nieindoeuropejskim (m.in. Finowie, Węgrzy, Tatarzy, Turcy). Ponadto na obszarze tym spotykają się ze sobą przedstawiciele trzech wielkich „rodzin" kulturowo-językowych: słowiańskiej, germańskiej, romańskiej. Warto również zwrócić uwagę na obecność Albańczyków oraz Greków, którzy nie dają się zaklasyfikować do żadnej z wyżej wymienionych rodzin, a ponadto Romów (Cyganów), obecnych niemal na całym obszarze Europy Środkowo-Wschodniej. Do tego doliczyć należałoby dziesiątki innych, mniejszych grup etnicznych, w tym tak specyfi cznych jak: Goranie, Pomacy, Torbesze (Słowianie wyznający islam), Gagauzi (grupa etniczna pochodzenia tureckiego wyznająca prawosławie), Karaimi czy Tatarzy.
Pod względem religijnym Europa Środkowo-Wschodnia stanowi to miejsce na subkontynencie europejskim, w którym spotykają się ze sobą trzy wielkie religie monoteistyczne: judaizm, chrześcijaństwo i islam, zaś w obrębie chrześcijaństwa: katolicyzm, prawosławie i protestantyzm w odmianach luterańskiej i kalwińskiej (a obecnie także w szeregu ruchów neoprotestanckich). Od średniowiecza wyznawcy tych trzech religii na ziemiach tworzących EuropęŚrodkowo-Wschodnią zarówno ze sobą walczyli, jak i nierzadko także współpracowali.
Celem niniejszego opracowania, które posiada dwudzielną strukturę (część pierwsza poświęcona kwestiom etniczno-narodowym, część druga - kwestiom wyznaniowym), jest po pierwsze omówienie zmian, jakie zaszły w strukturze narodowościowej oraz religijnej poszczególnych państw regionu w latach 1989-2019, czyli na przestrzeni trzech dekad od upadku komunizmu. Drugim celem jest próba odpowiedzi na pytanie, jakie owe zmiany etniczne i religijne mogą wywołać konsekwencje polityczne w najbliższych latach.
Opracowanie uzupełnia aneks, w którym przedstawiono szczegółowe wyniki spisów powszechnych w poszczególnych państwach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1989-2019 z odniesieniem do spisów powszechnych z okresu międzywojennego (lata 20. lub 30. XX w.).
Jedna z najważniejszych prac Émile’a Durkheima, niekwestionowanego klasyka myśli społecznej, która obecnie stanowi nie tylko podstawową lekturę na kursach uniwersyteckich z zakresu socjologii czy antropologii, ale też ciągle pozostaje bogatym źródłem inspiracji dla badaczy. Durkheim przedstawia w niej zarys swoich głównych koncepcji, takich jak fakt społeczny czy świadomość zbiorowa, w początkach XX wieku prekursorskich, dziś uznawanych za elementarz socjologii.
Po przeczytaniu tej książki wyłoni się ogólna konkluzja, że religia jest w najwyższym stopniu rzeczą społeczną. Wyobrażenia religijne są wyobrażeniami zbiorowymi wyrażającymi rzeczywistości zbiorowe, a obrzędy to także rodzaj działań, który poczyna się jedynie w łonie zgrupowania ludzi i który ma służyć wzbudzaniu, utrzymywaniu lub odnawianiu pewnych stanów umysłowych owej grupy. Jeżeli jednak kategorie wywodzą się z religii, to powinny mieć one w sobie coś z natury wspólnej wszystkim faktom religijnym: także one powinny być rzeczami społecznymi, tworami zbiorowego myślenia. A przynajmniej - ponieważ przy obecnym stanie wiedzy o tym przedmiocie należy się wystrzegać każdej skrajnie radykalnej tezy - uzasadnione jest przypuszczenie, że obfitują w elementy społeczne.
(Z tekstu)
Nazwana "szatańskimi wersetami teatrologii", dla jednych bluźniercza, dla innych będąca objawieniem, książka Kolankiewicza jest niewątpliwie dziełem przełomowym w polskiej myśli teatrologicznej. Wokół centralnego zagadnienia, jakim jest Mickiewiczowski projekt Dziadów (tak właśnie pisanych, nie jako tytuł dramatu), roztaczają się kręgi tematyczne, które dotyczą nie tylko interpretacji arcydramatu czy jego scenicznych realizacji, ale też prasłowiańskich korzeni obrzędu, a także związków pomiędzy teatrem a obrzędem, przy czym antropologa teatru interesuje zarówno kult Dionizosa, jak i brazylijski kult candomblé, pisma Ojców Kościoła oraz noty dziejopisów na temat bóstw prapolskich, słowem – wszelkie źródła (nie tylko te pisane), które mogą dawać świadectwo, jak i po co człowiek przedstawia
Uznając, że nauki o mediach wchodzą w okres dojrzałości metodologicznej i chcąc uczcić jubileusz naszej serii, dziesiąty jej tytuł – Współczesne media. Problemy i metody badań nad mediami – zaplanowałyśmy jako swoiste podsumowanie. Ważnym powodem wyboru problematyki było przejście od etapu opisu wnętrza dyscypliny nauki o mediach (przedmioty badań i ich geneza) do poziomu dyskusji o metodologii (jak badać, czerpiąc z multigenetyczności dyscypliny).
Na nasze zaproszenie odpowiedziało 46 badaczy, których teksty zostały podzielone na dwa tomy. Teksty te, reprezentując poszczególne nurty badawcze współczesnego medioznawstwa, zawierają omówienie metod wykorzystywanych w badaniach nad mediami (zarówno zaczerpniętych z innych dyscyplin naukowych, jak i wypracowanych na gruncie medioznawstwa) i egzemplifikują zastosowanie tych metod w praktyce analitycznej, a także zwracają uwagę na najważniejsze (najbardziej aktualne lub ponadczasowo istotne) problemy badań nad mediami.
Ze Wstępu
Iwona Hofman
Danuta Kępa-Figura
Jedną z najważniejszych, niedokończonych rewolucji we współczesnym świecie jest rewolucja godności: walka jednostek i grup o uznanie i respekt – niezależnie od religii, narodowości czy orientacji seksualnej. Autorka dowodzi, że rewolucja godności jest często dziełem małych, odważnych grup „humanistycznych renegatów”, od których zależy postęp moralny. Na nowo odczytuje polską rewolucję godności z lat 1976–1989: okres wyjątkowego „drugiego renesansu” w Europie, powrotu do ideałów godności, altruizmu, odwagi i współczucia. Pyta, jak wcześniejsze sposoby walki z autorytaryzmem mają się do XXI-wiecznych fejsbukowych rewolucji. Porównuje je z siłą przepływów cyfrowych, które napędzają współczesne „sieci oburzenia i nadziei”. Pokazuje, że rewolucja godności ma swego mrocznego sobowtóra: populizm, który obiecuje przywrócenie narodowej dumy i wielkości za cenę nowego autorytarnego zniewolenia.
Drugi tom Europejskiego kina gatunków stanowi kontynuację pionierskiej publikacji z 2017 roku. Jego redaktorzy podjęli się odważnej próby zaprezentowania wielu niezwykle interesujących i dotychczas bardzo rzadko opisywanych gatunków filmowych, takich jak poliziotteschi, macaroni combat, peplum czy ballada filmowa. Większość omówionych w niniejszej książce fenomenów pozwala postawić pod znakiem zapytania klasyczne kategorie filmowej rozrywki i komercji, które zazwyczaj przeciwstawia się konwencjom i typologizacjom spod znaku kina autorskiego i artystycznego. Za sprawą analiz poszczególnych badaczy – zarówno profesjonalnych filmoznawców, jak i doświadczonych entuzjastów popularnej sztuki filmowej – gatunkowe produkcje autorów takich jak Mario Bava, Jean Rollin, Lars von Trier, Just Jaeckin czy Sergio Sollima jawią się jako skarbce wiedzy historycznej, nośniki istotnych kontekstów kultury europejskiej oraz źródła inspiracji dla współczesnych filmowców na całym świecie. „Autorzy prac wywodzą się z różnych środowisk, co pozwala podkreślić skomplikowaną naturę sposobów funkcjonowania kina gatunków w Europie, ale także zapoznać się z różnorakimi perspektywami analitycznymi i interpretacyjnymi, które nie zawsze i z niejakim trudem mają okazję pojawiać się w filmoznawczym obiegu akademickim (…). Ten zbiór tekstów jest pracą, która – choć na różne sposoby – zainteresuje zarówno filmoznawców, jak i pasjonatów kina. To lektura, która uświadamia, że debata o filmie toczy się nie tylko w Akademii, lecz również w innych obszarach specjalistycznej komunikacji i ma ona walor poznawczy, którego nie można nie docenić”. Z recenzji dr hab. Barbary Gizy, prof. USWPS
Badania nad emocjami zawsze pozostawały na marginesie zasadniczej refleksji lingwistycznej […]. Rozprawy dotyczące akustycznej analizy emocji są w zupełności wyjątkowe […]. W swoim eksperymencie dr Małgorzata Waryszak śledzi uniwersalne, interspołeczne mechanizmy procesu przenikania emocji do przekazu językowego, który jest procesem najważniejszym dla obrazowania zjawiska emocji […]. Rozprawa dr Małgorzaty Waryszak jest niewątpliwym osiągnięciem badawczym. Prezentuje szeroką refleksję teoretyczną na temat emocji i możliwości jej opisu w kategoriach analizy akustycznej, proponuje oryginalne narzędzia badawcze, precyzyjne i skuteczne w analizie i interpretacji zebranego materiału, przedstawia wielowarstwowy, głęboko przemyślany eksperyment naukowy, pozwalający budować przedmiot badań i gromadzić wiedzę, a także wskazuje na możliwość zastosowań uzyskanej wiedzy w terapii logopedycznej i automatycznym rozpoznawaniu sygnału mowy.
Z recenzji prof. dr. hab. Stanisława Grabiasa
Autorka zrealizowała założone cele badawcze, wykonując szereg obiektywnych analiz akustycznych i statystycznych. Poszerzyła ponadto swoje zainteresowania badawcze o ocenę subiektywnych wrażeń percepcyjnych, słuchowych i wzrokowych, związanych z rozpoznawaniem emocji. Podejmując temat niezwykle trudny […], starała się wskazać akustyczne i percepcyjne korelaty wypowiedzi nienacechowanych emocjonalnie oraz wyrażających emocje cieszenia się, smucenia i złoszczenia.
Z recenzji dr hab. Anity Lorenc
Prezentowana książka stanowi rzadki przypadek interdyscyplinarnego studium z dziedziny, którą można nazwać społeczną historią kultury. Jej temat stanowią „wyobrażenia polskości”, jakie funkcjonowały w sztukach plastycznych II Rzeczpospolitej. Autorka podejmuje oryginalną próbę reinterpretacji twórczości m.in. Wojciecha Kossaka, Jacka Malczewskiego, Zofii Stryjeńskiej, Władysława Skoczylasa, Stanisława Szukalskiego oraz wpisuje ją w szerokie ramy teoretyczne. Konsekwentnie wprowadza perspektywę konstruktywizmu społecznego, skupiając się na dwóch zasadniczych funkcjach sztuki narodowej: wewnętrznej, która polega na udziale w kształtowaniu uniwersum symbolicznego narodu, oraz zewnętrznej, czyli strategii wyrażania tożsamości, charakterystycznej dla społeczeństw peryferyjnych. Książka adresowana do badaczy historii kultury polskiej, zwłaszcza II Rzeczpospolitej: historyków, historyków sztuki, kulturoznawców, antropologów i socjologów kultury.
******
Images of Polishness. The fine arts of the Second Polish Republic from the perspective of the social history of culture
An interdisciplinary study in the field of the social history of culture, devoted to the “images of Polishness” which functioned in the fine arts of the Second Polish Republic. The author attempts to reinterpret the works of, among others, Wojciech Kossak, Jacek Malczewski, Zofia Stryjeńska, Władysław Skoczylas, Stanisław Szukalski, and inscribes them into a wider theoretical framework.
Książka wydana wspólnie z Niemieckim Instytutem Historycznym w Warszawie jako 25 tom serii Klio w Niemczech
„Historia wizualna” definiowana jest na wiele sposobów. W tej książce oznacza nowe możliwości uprawiania historii związane ze współczesną ekspansją obrazów. W jaki sposób dostępność fotografii, filmów, cyfrowych archiwów wizualnych wpływa na pracę historyków? Jakie możliwości otwierają przed nimi źródła wizualne? Jak obrazy oddziałują na narracje historyczne? Zebrane tu teksty przedstawiają stanowiska dziesięciorga niemieckich uczonych, którzy szukają odpowiedzi na te pytania. Z różnych perspektyw przyglądają się oni wykorzystywaniu obrazów w pracy historyków, wskazując potencjał historii wizualnej i związane z nią zagrożenia. Autorzy publikowanych prac to przedstawiciele różnych pokoleń niemieckiej historiografii. Są wśród nich teoretycy i praktycy, historycy epok dawniejszych i współczesnych. Łączy ich poszukiwanie nowych metod badawczych i nowych sposobów objaśniania przeszłości. Uważają, że historię można nie tylko opowiedzieć, ale i pokazać.
Autorzy: Horst Bredekamp, Martina Heßler, Jens Jäger, Judith Keilbach, Habbo Knoch, Gerhard Paul, Bernd Roeck, Magdalena Saryusz-Wolska, Heike Talkenberger, Annette Vowinckel, Rainer Wohlfeil
Seria „Klio w Niemczech” to projekt przekładowy Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie. Prezentuje ona polskim czytelnikom najciekawsze prace i dokonania współczesnej historiografii niemieckiej na tle szerszego kontekstu europejskiego. W serii ukazują się książki poświęcone różnym zagadnieniom historii Europy środkowo-Wschodniej – w szczególności Polski i Niemiec. Publikowane są także prace metodologiczne i przekrojowe.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
![Okładka książki Potęga mitu [2025]](https://dobreksiazki.pl/Photos/7/SMALL/000080/potega-mitu-2025.jpg "Potęga mitu [2025]. Autor: Campbell Joseph. Dobreksiazki.pl")
