Fresk historyczno–obyczajowy ukazujący świat przed wybuchem I wojny światowej, gwałtowne przemiany zachodzące w każdej dziedzinie życia, rodzenie się ścieranie nowych idei, kluczowe postacie.
Barbara Tuchman (1912-1989) – amerykańska historyczka, autorka bestsellerów, znana także w Polsce. Zaczynała jako dziennikarka. Była korespondentem wojennym podczas wojny w Hiszpanii. Nie miała kierunkowego wykształcenia historycznego. Jej celem było pisanie dla szerokiej publiczności, oparte na obszernych badaniach źródłowych, ale lżejsze od naukowych prac historycznych. Laureatka wielu nagród, m.in. Pulitzera i National Book Award.
Szkice Zbigniewa Mikołejki dotyczą spraw różnorodnych, ale zawsze zaskakują świeżością i głębią spojrzenia. Kiedy pisze o sobie, o dojmującym poczuciu przemijania, nie czyni tego, by zamartwiać się nieuchronnością śmierci, ale wprost przeciwnie – by opowiedzieć o początku wszelkiego istnienia. Potrafi dokonać erudycyjnej analizy biblijnych opisów gwałtu, by zaraz potem napisać o tym, co kryje się za sprawą Josefa Fritzla, a także o przemilczanym antysemityzmie Mircei Eliadego.
Czy zatem – trzeba teraz postawić to pytanie – Eliade był antysemitą? W potocznym tego słowa znaczeniu, które bezpośrednio prowadzi do prześladowań i przemocy, oczywiście nie. Myślę nawet, że tego rodzaju antysemityzm napełniał go odrazą. Antysemityzm Eliadego sięgał więc, podobnie jak było to u Juliusa Evoli, Giovanniego Gentilego i innych faszystów włoskich, w sferę idei, w sferę ducha.
Fragment
Niezależnie od tego, czy opisuje obrazy tajemniczego malarza (a właściwie – zdradźmy to – dwóch artystów skrytych pod wspólnym pseudonimem Monsu Desiderio), czy wskazuje antyżydowskie wątki w różnych czasach i miejscach, czy też zabiera nas do maleńkiej, urokliwej Krajenki, zawsze szuka tego, co pozostając wyjątkowym i niepowtarzalnym, okazuje się uniwersalne. Czy uniwersalność ta jest cechą zjawisk i rzeczy, czy też nadaje ją im wiedza i wszechstronność Mikołejki?
Głupota krąży po świecie od zawsze. Tyle wiedzą wszyscy. Gdzie jednak jej szukać? Autor Encyklopedii głupoty za cel życia postawił sobie wytropienie wszystkich jej przejawów. A puszcza ona do nas oko zewsząd – ukrywa się w bajkach dla dzieci, architekturze miast, ogrodów, bram triumfalnych i królewskich dworów. Można nawet stworzyć topograficzną mapę miejsc, gdzie uwidacznia się mniej lub bardziej przysłowiowa głupota. Encyklopedia van Boxsela okazuje się książką krzepiącą. Jej autor stawia tezę, że głupota jest niezbędna dla naszego rozwoju; że inteligencja, którą niektórzy ponad miarę się szczycą, nie jest bronią wymierzoną przeciw niej, ale jej... pochodną. Głupota to warunek konieczny zaistnienia mądrości, a nie wada, której można się pozbyć. Ostatecznie przecież nikt nie jest wystarczająco inteligentny, żeby zrozumieć swoją głupotę...
Książka znanego historyka religii i filozofa jest zbiorem opowieści i esejów o świętych polskich, od najbardziej znanych, jak św. Wojciech, Andrzej Bobola czy Stanisław Kostka, po tych niemal zapomnianych. Mikołejko mówi o świętości jako dramacie ludzkiej duszy i ciała, pełnym porażających paradoksów i zawikłań, które trwają nieraz całe stulecia i angażują pokolenia. Jego książka o historii i religii, przemocy i wierze, polityce i teologii, zbrodni i pokucie, wielkości i podłości jest prywatnym wędrowaniem przez biografie tych, którzy trafili na ołtarze. Autor poszukuje też zagubionych treści polskiego katolicyzmu, z łatwością poddającego się nakazom rzekomo narodowej wiary, szytej tanimi emocjami.Nie interesuje mnie cukierkowe męczeństwo ani bezbolesna pobożność. Nie interesują mnie także święci z hagiografii. Nie interesuje mnie ich pochód do nieba ? prosty i jednoznaczny, wyzuty z wahań i błędów, z trwóg, rozczarowań i goryczy.Zbigniew Mikołejko
Pytania o sens istnienia towarzyszą ludziom od tysięcy lat. Myśliciele, artyści i uczeni wciąż próbują na nie odpowiadać, ale rezultatem są kolejne pytania. Zagubiony w ich gąszczu, współczesny człowiek odczuwa potrzebę poznania ostatecznej, rozstrzygającej odpowiedzi, która uwolni go od zwątpień i konieczności poszukiwania sensu życia i śmierci.
Anthony Storr przygląda się w swojej książce tym, którzy oferowali tego rodzaju pewność: założycielom współczesnych sekt (David Koresh i Jim Jones), charyzmatycznym guru (Gieorgij Iwanowicz Gurdżijew i Bhagwan Śri Radżnisz), wpływowym myślicielom (Rudolf Steiner, Carl Gustav Jung, Zygmunt Freud), a także świętemu Ignacemu Loyoli i Jezusowi Chrystusowi.
Jedni proponowali rozwiązania, które większość ludzi na świecie uznałaby za szaleńcze lub zbrodnicze – ale znaleźli się tacy, którzy w nie uwierzyli.
Myśli i wskazówki innych są przez wielu ludzi na świecie akceptowane i przestrzegane – choć są i tacy, którzy podają je w wątpliwość.
„Do kogo powinniśmy się zwrócić?” – pyta Storr w tytule ostatniego rozdziału. Odpowiedź jest tyleż uczciwa i użyteczna, co nierozstrzygająca.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
