Dzieci migranckie w przestrzeni szkolnej. Doświadczenia Polski i wybranych krajów Unii Europejskiej to niezwykle ważne, wręcz unikatowe, źródło wiedzy o sytuacji dzieci migranckich w polskim systemie edukacyjnym. Nigdy wcześniej nasz kraj nie doświadczał tego rodzaju sytuacji, dlatego ani rządzący, ani kadra nauczycielska czy pedagogiczna nie byli przygotowani na problemy, których przybywało wraz z rosnącą liczbą migrantów i migrantek osiedlających się w różnych częściach Polski. Potrzeba badań naukowych w tym zakresie była i jest w związku z tym ogromna. Książka nie tylko dostarcza wyjątkowej, pogłębionej wiedzy o uwarunkowaniach postrzegania polskiej szkoły przez cudzoziemskie dzieci oraz o najważniejszych problemach edukacji międzykulturowej z perspektywy profesjonalistów, ale także zawiera wiele wskazówek praktycznych, gotowych do wprowadzenia "od zaraz".Publikacja oferuje szczegółową analizę na temat funkcjonowania dzieci cudzoziemskich w polskich (i europejskich) szkołach, pokazując zarówno perspektywę dziecka-ucznia, jak i nauczyciela-profesjonalisty oraz asystenta kulturowego. Dostarcza wskazówek i zaleceń (szczegółowych i bardziej ogólnych) dotyczących możliwości wprowadzenia zmian w szkole, by uczynić ją bardziej przyjazną. W książce jest również mowa o konieczności prowadzenia systematycznych badań i monitorowania szkół, bo pomoc uczniom i uczennicom cudzoziemskim nadal i stale wymaga reorganizacji i doskonalenia pomimo podejmowanych w tym kierunku wielu działań. Dr hab. Maria Zielińska, prof. Uniwersytetu ZielonogórskiegoKsiążka dofinansowana w ramach projektu CHILD-UP Children Hybrid Integration: Learning Dialogue as a Way of Upgrading Policies of Participation finansowanego przez Komisję Europejską (nr umowy 822400) w ramach programu Horyzont 2020 licencja (CC-BY-NC-ND) 4.0
Prawo w sztuce, sztuka w prawie to interdyscyplinarna publikacja ukazująca związki między prawem a sztuką. Powstała w ramach serii wydawniczej Szkoły Doktorskiej Nauk Społecznych Uniwersytetu Jagiellońskiego i stanowi efekt dwuletniego seminarium projektowego pod opieką prof. Jerzego Stelmacha.Książka jest owocem pracy jedenastu doktorantów specjalizujących się w różnych gałęziach prawa, którzy podjęli się analizy wybranych zagadnień prawnych związanych ze sztuką z perspektywy swoich dziedzin badawczych.Pierwsza część pracy koncentruje się na dogmatycznej analizie regulacji dotyczących tworzenia i obrotu dziełami sztuki ("sztuka w prawie") i dostarcza szczegółowych informacji przydatnych w praktyce prawniczej. Druga część obejmuje zaś refleksję nad prawem z metaperspektywy. Ukazuje je jako intelektualny wytwór ludzkiego umysłu i analizuje jego formułowanie oraz interpretację jako proces twórczy ("prawo w sztuce").Niniejsza publikacja została sfinansowana ze środków Szkoły Doktorskiej Nauk Społecznych w ramach Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim
Źródła do dziejów wychowania patriotycznego Polaków w XX wieku to pięciotomowy zbiór różnorodnych tekstów, które łączy głębokie przekonanie ich autorów o zasadności wychowania patriotycznego oraz potrzebie doskonalenia postaw współczesnych Polaków wobec suwerenności własnej ojczyzny. Są wśród nich artykuły, przedmowy, przemówienia, odczyty, listy, wiersze, ulotki, pocztówki - tworzone przez przedstawicieli różnych grup i środowisk, zarówno osoby świeckie, jak i duchowne. Część tekstów podpisana jest - niejednokrotnie bardzo znanymi - nazwiskami, inne opatrzone zostały pseudonimami czy wydane anonimowo. Zestawione razem umożliwiają prześledzenie procesu postrzegania związków między szeroko pojmowaną edukacją, inspirującą ją patriotyczną myślą pedagogiczną a dobrem narodu i ojczyzny.Drugi tom odnosi się do niezwykle istotnego okresu w historii Polski - dwudziestolecia międzywojennego, kiedy to po 123 latach niewoli Polska odzyskała niepodległość i zaczęła budować na nowo własną państwowość.Materiał źródłowy zaprezentowano w następujących blokach tematycznych:Walka o granice - niepodległą i suwerenną PolskęWskrzeszanie uniwersytetów i odbudowa krajuMiłość ojczyzny w humanistycznej refleksji Polaków jako wyraz tradycji narodowejPatriotyzm i katolicyzm w życiu narodu polskiegoWychowanie a patriotyzm w odrodzonej Polsce - tradycje, cele, wyzwaniaWokół podstaw wychowania narodowegoDziedziny wychowania i obszary edukacji z perspektywy patriotycznej
Krzysztof Pleśniarowicz przygląda się "dramatyzacji ballady" - procesowi dialogiczności i wielogłosowości poezji Józefa Czechowicza, stanowiącemu drogę do dramatu. Znajdziemy tu analizę utworów dramatycznych poety powstałych w ostatnich latach jego życia jako konsekwencja tego procesu oraz dążenie do moralitetu współczesnego, pogodzenia estetycznego z etycznym. Autor dzieli dramaty Czechowicza na subiektywne i epickie, a w swoistej "balladyzacji dramatu" dostrzega przyczyny niepowodzeń tych utworów na scenie oraz uzasadnienie ich sukcesów w radiowym "teatrze wyobraźni". Omawia ponadto dwie prapremiery teatralne dramatów Czechowicza: Czasu jutrzennego w inscenizacji Wilama Horzycy (1939) oraz Niegodnego i godnych w realizacji Tadeusza Kantora (1945).To bardzo dobra książka dla znawców polskiej poezji pierwszej połowy XX wieku oraz miłośników dramatu i teatru. Oryginalna, konsekwentnie skomponowana, uważna i rzetelna, cechująca się wrażliwością na detale. Potrzebna zarówno do poszerzenia naszej wiedzy o twórczości Józefa Czechowicza, jak i do dyskusji o wartościowaniu w literaturze współczesnej w wymiarze szerszym niż tylko poetycki.Z recenzji dr. hab. Jana Wolskiego, prof. URKrzysztof Pleśniarowicz - profesor zwyczajny na Uniwersytecie Jagiellońskim, założyciel i kierownik Katedry Kultury Współczesnej UJ, współtwórca Instytutu Kultury UJ. W latach 1994-2000 dyrektor Cricoteki - Ośrodka Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora; w latach 2008-2016 prodziekan Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ. Autor, współautor i redaktor trzydziestu siedmiu książek z historii i teorii literatury oraz teatru, opublikowanych w Polsce, Wielkiej Brytanii, Rumunii i na Węgrzech, a także ponad dwustu artykułów i recenzji w dwunastu językach.
Można powiedzieć, że Monika Kwaśniewska-Mikuła tworzy artystyczne archiwum teatralnego #MeToo, nie tylko zbierając materiały, ale też wytwarzając je rozmowami i zapisem własnych obserwacji. To przepastne archiwum staje się w oczywisty sposób dla jego Autorki terenem eksploracji, ale też porządkowania, kategoryzowania i nazywania obiektów, a następnie poddawania ich analizie i problematyzowania w imię działań naprawczych.Z recenzji dr hab. Joanny Krakowskiej, prof. IS PANCelem książki nie jest jedynie archiwizacja skarg i przemocy w teatrze, lecz również wzmocnienie praktyk, metod i postaw, które mogą stanowić odpowiedź na problemy systemowe i nadużycia władzy. Kwaśniewska-Mikuła pisze o procesie przekształcenia negatywności w pozytywność - o pozostawaniu z problemami, konfliktami i traumą, ale jednocześnie o poszukiwaniu alternatywnego porządku.To książka pionierska, wprowadzająca do akademii nie tylko temat przemocy w teatrze, lecz także nowe metodologie, które pozwalają szerzej myśleć o sztukach performatywnych, dostarczając zarazem narzędzia do ich odbioru. #MeToo stanowi punkt wyjścia do innego pomyślenia o teatrze. Jest to fundamentalny gest dla przyszłości jego i całego środowiska z nim związanego.Z recenzji dr. hab. Piotra Morawskiego, prof. UWMonika Kwaśniewska-Mikuła - redaktorka "Didaskaliów. Gazety Teatralnej", adiunktka w Katedrze Teatru i Dramatu Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autorka książek Od wstrętu do sublimacji. Teatr Krzysztofa Warlikowskiego w świetle teorii Julii Kristevej (2009), Pytanie o wspólnotę. Jerzy Grzegorzewski i Jan Klata (2016) oraz Między hierarchią a anarchią. Teatr - instytucja - krytyka (2019). Współredaktorka kilku książek, np.: Teatr brzydkich uczuć (2020), Autocenzura i cenzura. Nowe ujęcia (2024).
Książka wskazuje, jak zróżnicowane branżowo firmy międzynarodowe funkcjonujące w Polsce traktują aspekt dialogu ze związkami zawodowymi w kontekście odpowiedzialnej działalności biznesowej i zarządzania ryzykami ESG. Czytelnik dowie się, jak dialog ze związkami zawodowymi prowadzony jest w praktykach zarządzania, jak wpływa na firmę, jak wskutek rozmaitych praktyk menedżerskich budowana jest wartość społeczno-gospodarcza, lecz także pozna błędy i zagrożenia, które pojawiają się w wyniku braku poszanowania interesariusza związkowego i jego praw. Zaprezentowane wyniki badań w praktyczny sposób opisują, jak w działaniach operacyjnych firmy przestrzegają praw związkowych i jak poprzez te działania dążą do minimalizowania negatywnego wpływu powstałego w toku działalności gospodarczej oraz maksymalizacji wartości społecznej i gospodarczej.Monografia Joanny Szymonek omawia problem rozbieżności między deklaracją a praktyką w zakresie podejmowania przez korporacje transnarodowe działań społecznie odpowiedzialnych, skupiając się na jednym z wewnętrznych wymiarów społecznej odpowiedzialności korporacyjnej, a mianowicie poszanowaniu prawa do organizowania się w związki zawodowe. Jest to temat stosunkowo rzadko podejmowany w naukach o zarządzaniu, a mający ogromne znaczenie. Korporacje transnarodowe, poprzez swoją globalną działalność, kształtują standardy zatrudnienia i wpływają na sytuację tysięcy ludzi oraz społeczności na całym świecie. Nie są mi znane inne monografie podejmujące ten wątek, które ukazały się na polskim rynku wydawniczym. Chociaż istnieje wiele publikacji dotyczących społecznej odpowiedzialności biznesu, temat jej związku z wolnością zrzeszania nie pojawia się w nich jako motyw główny. Oznacza to także, że rzeczona monografia może spełnić istotną rolę wśród publikacji w dyscyplinie nauk o zarządzaniu i jakości.Z recenzji prof. dr hab. Aldony Glińskiej-NeweśJoanna Szymonek - badaczka i wykładowczyni akademicka związana z Wydziałem Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Specjalizuje się w badaniach organizacyjnych w obszarze zarządzania strategicznego, ze szczególnym uwzględnieniem ryzyk naruszeń praw człowieka, udziału interesariuszy w strategiach ESG oraz tworzenia wartości społeczno-gospodarczej. Jej podejście badawcze opiera się na zarządzaniu humanistycznym, stawiającym człowieka w centrum procesów organizacyjnych. W swojej pracy wykorzystuje metody jakościowe. Prowadzi projekty badawcze i diagnostyczne, m.in. w zakresie: monitorowania poszanowania praw człowieka w polskich spółkach zależnych, mapowania ryzyk w łańcuchach dostaw, oceny procesów należytej staranności (HRDD), wdrażania strategii ESG w organizacjach. Współpracuje z szerokim gronem interesariuszy w zakresie tworzenia polityk wspierających sprawiedliwą transformację w kierunku zrównoważonego rozwoju.
Niniejsza publikacja poszerza wiedzę na temat pisarstwa Melchiora Wańkowicza, jego biografii, wyborów etycznych i decyzji życiowych. Wskazuje konteksty twórczości (takie jak dzieje Polski i historia powszechna), przynosi nieoczywiste odpowiedzi na pytania o miejsce jego dorobku w literaturze polskiej i światowej czy o zaangażowanie pisarza w życie literackie przed wojną i po 1945 roku. Zawarte w tomie artykuły naukowe – interdyscyplinarne analizy porównawcze, interpretacje filologiczne i rozważania historyczne – a także szkice z pogranicza biografistyki i wspomnień dotyczą również związków dzieł Wańkowicza ze sztuką graficzną i edytorską oraz przynależności gatunkowej jego utworów. Wańkowicz. Nie tylko reporter to lektura dla profesjonalistów: filologów, historyków i historyków sztuki oraz studentów kierunków polonistycznych, dla których nazwisko pisarza stanowiło dotąd zabytek należący do przeszłości. Zaczerpnie z niej jednak też każdy miłośnik literatury, w której emocje, erudycja i pasja narracyjna nie wykluczają się, lecz tworzą niepowtarzalną całość wymagającą nowych odczytań. Z jednej strony autorzy szkiców wydobyli z pisarstwa Wańkowicza „moment wieczny”, ową istotowość tematyczną, ponadczasowość ufundowaną na fenomenie chwili utrwalonej piórem nie tylko reportażysty, z drugiej – za pomocą współczesnych narzędzi interpretacyjnych i dzięki możliwym dziś badaniom źródłowym – zdołali umiejętnie przekierować uwagę na nowe obszary, gdzie pierwiastek artystyczny wprowadza interpretatora na poziom idei. […] Interesujące jest też zderzenie sądów i wniosków autorów artykułów, które nierzadko stoją w opozycji do siebie, co jedynie wzmacnia pluralizm humanistycznego osądu, bez pomniejszania jego wagi. Z recenzji prof. dr hab. Violetty Wejs-Milewskiej Olga Płaszczewska, historyk literatury i komparatystka, profesor nauk humanistycznych, wykładowca UJ, z wykształcenia polonistka i italianistka. Autorka licznych artykułów oraz monografii naukowych: Błazen i błazeństwo w dramacie romantycznym (2002), Wizja Włoch w polskiej i francuskiej literaturze okresu romantyzmu (2003, wznowienie 2022), Włoskie przekłady dzieł Juliusza Słowackiego (2004), Przestrzenie komparatystyki – italianizm (2010), Włoskie divertimento. Szkice komparatystyczne (2017), Gabinety, pracownie, mieszkania pisarzy i artystów w literaturze XIX–XX wieku (2021), U poetów. Ćwiczenia z interpretacji (2023), Zatarty ślad. Alfred Jesionowski – opowieść biograficzna (2024), „Historia jak w powieści”. Alfred Jesionowski – przedwojenny inteligent (2024). Redaktorka i współredaktorka kilku monografii naukowych i edycji krytycznych. Członek redakcji krakowskiego dwumiesięcznika „Arcana”. Maciej Urbanowski, historyk literatury polskiej, krytyk literacki, edytor, profesor nauk humanistycznych, profesor honorowy UJ, pracownik naukowy w Katedrze Krytyki Współczesnej na Wydziale Polonistyki UJ, którą kierował w latach 2008–2020. Był współzałożycielem, a w latach 1998–2012 zastępcą redaktora naczelnego dwumiesięcznika „Arcana”. Publikował między innymi w „Dekadzie Literackiej”, „Nowych Książkach”, „Rzeczpospolitej”, „Twórczości”, „Ruchu Literackim”. Wydał kilkanaście książek, z których najnowsze to: Poezja pokolenia wojennego. Esej monograficzny (2025), Wojna, śmiech, polityka… Wędrówki po tematach polskiej literatury nowoczesnej (2023), Paralele, korespondencje, dedykacje w literaturze polskiej XX i XXI wieku (2020) oraz Rok 1920 w literaturze polskiej. Zarys monograficzny (2020). Przygotował do druku wybory pism miedzy innymi Kazimierza Wyki, Jana Emila Skiwskiego i Ferdynanda Goetla, zredagował też liczącą dziesięć tomów serię pism zebranych Stanisława Rembeka.
Tematem tomu jest szeroko rozumiana pochwała – pojmowana zarówno jako autonomiczna forma retoryczna, jak i jako część większej całości artystycznej. Przedmiotem analiz są rozmaite typy utworów zawierających elementy pochwalne – także warianty pochwały ironiczne, niejednoznaczne lub koniunkturalne (pochlebstwo). Poszczególne artykuły przynoszą refleksje nad (zmiennymi historycznie) przedmiotami, strategiami, topiką, funkcjami, celami, uwarunkowaniami i ograniczeniami pochwały. Oscylują wokół problemów „śmiertelności” lub „nieśmiertelności”, motywów i figur służących laudacji oraz ich zależności od kontekstów kulturowych. Rozległy zakres chronologiczny omawianych tekstów pozwala na zarysowanie panoramicznego, komparatystycznego oglądu pochwały w literaturze wielu epok i kultur. Rozpiętość tematyczna monografii (…) jest tak znaczna, że czytelnik może się skupić jedynie na śledzeniu zakresu pojęć „laudacja”/„pochwała” w różnych tekstach i epokach oraz na uchwytywaniu głównych funkcji społeczno-kulturowych. Daje mu to komfort poznawczy, gdyż przeprowadzona w tomie systematyzacja strukturalna i problemowa oraz wskazywanie bardzo różnych intencji podmiotów, które dają się wyczytać z tekstów autentycznie lub pozornie chwalących, uzmysławia rozmaitość problemów związanych z aktami chwalenia. To z kolei uczula na kwestie reguł komunikacji społecznej – tej sprzed wieków i tej dzisiejszej, obecnej w niemal każdej sytuacji rozmowy; dobrze o tym wiedzą wszyscy rodzice, nauczyciele, przełożeni czy… politycy. (…) Atrakcyjnie wyodrębnione (i nazwane) kręgi problemowe, łatwe do wychwycenia przemiany form i formuł laudacyjnych odsłaniające zakresy społecznych funkcji aktów chwalenia, droga od słowa i tekstu do social study – to przesłanki, na których można tworzyć obraz lektury tomu przez czytelników różnych profesji humanistycznych (nie tylko filologów, nie tylko z kręgu akademickiego). Z recenzji wydawniczej prof. dr. hab. Tadeusza Budrewicza Elwira Buszewicz. Profesor w Katedrze Komparatystyki Literackiej na Wydziale Polonistyki UJ. Ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie pracuje od 1988 roku . Jej zainteresowania badawcze skupiają się na zagadnieniach związanych z poezją nowołacińską renesansu i baroku, retoryką, patrystyką, tradycją monastyczną oraz teorią i praktyką przekładu. Zajmuje się również tłumaczeniem średniowiecznych i wczesnonowożytnych tekstów łacińskich. Opublikowała liczne artykuły i książki, w tym m.in. pracę Dawni mistrzowie. Kultura humanistyczna w kręgu Akademii Krakowskiej doby renesansu (2015) oraz Dialogi z cieniami. Dziesięć szkiców o pograniczu imitacji i tęsknoty (2022). Iwona Puchalska. Literaturoznawczyni, komparatystka, związana z Katedrą Komparatystyki Literackiej Wydziału Polonistyki UJ. Zajmuje się operą i teatrem muzycznym, zjawiskiem improwizacji, uwarunkowaniami recepcji utworów muzycznych i literackich XIX–XXI wieku. Autorka m.in. książek: Sztuka adaptacji. Literatura romantyczna w operze dziewiętnastowiecznej ( 2004), Improwizacja poetycka w kulturze polskiej XIX wieku na tle europejskim (2013), Muzyka w okolicznościach lirycznych. Zapisy słuchania w poezji polskiej XX i XXI wieku (2017), Przy Mickiewiczu (2019), Poeta w operze (2019) oraz – wraz z Małgorzatą Sokalską – „Prawdziwa Chopiniada”. Chopin w kontekstach literackich (2024).
Obraz i przemoc to pierwszy w Polsce wybór pism o sztuce opublikowanych przez Jeana-Luca Nancy'ego. Zawarte w nim teksty przedstawiają autora jako wytrawnego filozofa sztuki, znakomitego interpretatora wizualnych praktyk artystycznych, zwłaszcza malarstwa. Bodaj nikt inny w ostatnich dekadach nie zdołał wypracować ontologicznej koncepcji obrazu związanego z wyobraźnią krytyczną, która pojawia się w naszym postkrytycznym świecie. W jednym ze szkiców Nancy zadaje pytanie: "Dlaczego istnieje wiele sztuk, a nie tylko jedna?". Otwiera ono obraz na jego ukryty skarb, na mnogość i niepoliczalność zdarzeń oraz kontaktów, w jakie wchodzimy z obrazami. A skoro tak, to prace Nancy'ego zawierają szkic programu emancypacji sztuki i - nas samych - poprzez sztukę. Zdaje się, że jest to największe wyzwanie w konfrontacji z obrazami.Jean-Luc Nancy (1940-2021) - jeden z najważniejszych filozofów francuskich ostatnich kilkudziesięciu lat. Pracę zaczynał w Strasburgu, gdzie nawiązał długoletnią i intensywną intelektualnie przyjaźń z Philippe'em Lacoue-Labarthe'em, z którym przygotował kilka ważnych książek, w tym klasyczną pozycję z zakresu filozofii literatury poświęconą niemieckiemu romantyzmowi, L'Absolu littraire. Thorie de la littrature du romantisme allemand (wydanie polskie niebawem), oraz inwencyjną lekturę psychoanalizy Jacques'a Lacana, Le titre de la lettre. Na myśli Nancy'ego bez wątpienia najsilniej zaważyła dekonstrukcja Jacques'a Derridy. Z czasem jej wpływ malał, ustępując oryginalnej ontologii "bycia-z" oraz "bycia pojedynczego mnogiego". Rozważania Nancy'ego krążą wokół kategorii sensu, dotyku, zmysłowości, a także myśli politycznej i społecznej, którą można określić mianem praktykowania "rozdzielonej wspólnoty", refleksji mającej wpływ na wiele działań emancypacyjnych i artystycznych. Nancy był autorem niezwykle płodnym (wydał ponad czterdzieści pozycji), a jego pisarstwo obejmowało wiele zjawisk: od prac ściśle spekulatywnych, przez ontologię i namysł nad sensualnością, po analizy sztuki.
Niniejsza monografia przedstawia historię nabożeństwa drogi krzyżowej w Polsce jako gatunku dyskursu religijnego. Prezentowane tu badania mieszczą się w obrębie genologii lingwistycznej i oparte są na materiale złożonym z 504 tekstów tego nabożeństwa publikowanych od XVIII wieku do współczesności. Przeanalizowano różne wyznaczniki gatunku, takie jak aspekty strukturalny, poznawczy, pragmatyczny oraz stylistyczny. Pozwoliło to pokazać znaczące zmiany, które zachodziły szczególnie w XX wieku, jak również podjąć próbę objaśnienia ich przyczyn i kontekstu. Omówiono ponadto różnorodne warianty gatunkowe, zjawisko przekraczania granic gatunku oraz teksty o cechach nietypowych i kreatywnych, które powstawały z różną częstotliwością w całej historii gatunku.Monografia Agnieszki Sieradzkiej-Mruk, jako pierwsza tak wieloaspektowa charakterystyka drogi krzyżowej, [] zainteresuje językoznawców, zwłaszcza tekstologów i genologów, oraz przedstawicieli nauk teologicznych. [] Nie tylko jawi się ona jako cenny wkład w badania nad gatunkami przekazu religijnego, lecz także stanowi znakomitą podstawę refleksji teoretycznych wpisanych w subdyscypliny genologiczne, przede wszystkim genologię teoretyczną, opisową i historyczną.Z recenzji prof. dr hab. Marii WojtakAgnieszka Sieradzka-Mruk - doktor habilitowana, profesor UJ, zajmuje się lingwistyką tekstu i dyskursu, głównie genologią lingwistyczną, oraz stylistyką. W szczególności interesuje ją dyskurs religijny: język homilii i kazań, liturgii i nabożeństw. Członkini Komisji Języka Religijnego Międzynarodowego Komitetu Slawistów i Zespołu Języka Religijnego Rady Języka Polskiego PAN. Autorka między innymi książki "Radość i nadzieja, smutek i trwoga" w nabożeństwie drogi krzyżowej. Wybrane aspekty ewolucji dyskursu religijnego w XX wieku na przykładzie leksyki dotyczącej uczuć.
Ireneusz Kania (1940–2023) – jeden z najwybitniejszych intelektualistów powojennej Polski – pozostawił olbrzymi dorobek, na który składają się ponad 120 książek przetłumaczonych z 16 języków, przekłady publikowane w czasopismach i pracach zbiorowych, a także tomy esejów, komentarzy i wywiadów. Niniejsza monografia jest pierwszą próbą całościowego ujęcia twórczych dokonań Ireneusza Kani jako tłumacza i polihistora. Ukazuje go jako znawcę kabały, buddyzmu i hinduizmu, myśliciela żywo zainteresowanego współczesną nauką, pasjonata muzyki, wreszcie – jako człowieka w niebanalny sposób oddziałującego na tych, którzy się z nim zetknęli. Autorzy tej publikacji reprezentują różne obszary wiedzy: przekładoznawstwo, antropologię, filozofię, teologię, muzykologię czy wreszcie – filologię. Niemal wszyscy mieli szczęście poznać Ireneusza Kanię, należeć do grona jego rozmówców i przyjaciół. Dlatego książka jest zarówno wspomnieniem, jak i nawiązaniem do rozważań, jakie podejmował on w swoich pismach. Prezentowane teksty nie tylko stanowią świetne wprowadzenie w wiedzę dotyczącą szeroko pojętych dokonań Ireneusza Kani, lecz także same w sobie są intrygującą intelektualną wędrówką po krajobrazie znaczeń wspólnych dla niego i autorów tej książki. Wszystkie sytuują się bardzo wysoko na skali szeroko pojętych kulturoznawczych dociekań. Z RECENZJI PROF. DR. HAB. ŁUKASZA TRZCIŃSKIEGO Joanna Zach – kieruje Ośrodkiem Badań nad Twórczością Czesława Miłosza na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się poezją szeroko rozumianego modernizmu. Autorka (między innymi) książek poświęconych twórczości Cypriana Norwida i Czesława Miłosza: Monolog różnogłosy. O dramatach współczesnych Cypriana Norwida (1993), Miłosz i poetyka wyznania (2002), Biologia i teodycea. Homo poeticus Czesława Miłosza (2017). Członkini Rady Programowej Międzynarodowego Festiwalu Literackiego im. Czesława Miłosza w Krakowie, kapituły nagrody literackiej Heaney-Miłosz Residency oraz Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius.
Niniejsza monografia jest syntezą społecznej historii kobiet w świecie literackim oksytańskiej domeny językowej w XII i XIII wieku. Przedmiot jej badań stanowią trobairitz – kobiety tworzące w nurcie poezji trubadurów – ich teksty oraz otoczenie społeczne, towarzyszące powstawaniu i obiegowi tej literatury. Istotne okazuje się ogólne zrozumienie fenomenu kobiecego pisania w średniowieczu, w szczególności przez analizę warunków, w których zachodziły te procesy twórcze. Autor dowodzi, że rola kobiet we współtworzeniu poezji trubadurów, jak również ich udział w życiu społecznym południowej Francji w XII i XIII wie ku były znacznie większe, niż zazwyczaj się to uznaje w literaturze badawczej. Ich obecność w świecie literackim zaważyła na kształcie średniowiecznej poezji w oksytańskiej domenie językowej i poza jej granicami. Po raz pierwszy korpus utworów trobairitz zostaje przybliżony czytelnikowi w polskim przekładzie. Twórczość poetycka średniowiecznych trubadurek jest słabo rozpoznana w światowej mediewistyce, a w Polsce – nieznana. Wynika to z dystansu czasowego, fragmentaryczności zachowanych utworów, niepewności co do atrybucji tekstów i silnego skonwencjonalizowania tej poezji. Dlatego z radością należy powitać wyjątkowo udaną próbę wypełnienia tej luki przez Michała Sawczuka. Autor wykazuje się rzetelnymi kompetencjami i to w kilku dziedzinach: filologii, literaturoznawstwie, historii, mentalności, prawie oraz przekładoznawstwie, a także biegłością tłumacza. Te rozległe i pogłębione kwalifikacje pozwoliły mu na wieloaspektową analizę badanego korpusu i opracowanie metodologii właściwej do badania tak trudnych zagadnień. Z recenzji prof. dra hab. Macieja Abramowicza Michał Sawczuk – doktor literaturoznawstwa, romanista i mediewista, tłumacz literatury średniowiecznej. Absolwent Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz studiów średniowiecznych na Uniwersytecie Paris-Sorbonne. Laureat grantów i stypendiów badawczych, między innymi MNiSW, NAWA oraz rządu Republiki Francuskiej. Interesuje się historią i literaturą oksytańskiego obszaru językowego i ich współczesną recepcją oraz problematyką neomediewalizmu.
Warto czytać poezjęPoezja, podobnie jak proza (literatura piękna), obok malarstwa, rzeźby i architektury są naszymi ludzkimi dziełami, są sztuką. Pokazują emocje - miłość, gniew, rozpacz, radość, bezsilność, nadzieję, relacje z innymi ludźmi, światem przyrody, podziw dla piękna i siły natury. Zbiór wierszy Anny Pituch-Noworolskiej Cień stokrotki (The shadow of a daisy) jest wyborem z jej wcześniejszych tomików: Bukiety czasu, Skrzynia pełna wiatru, Wiersze rozsypane, Krajobrazy dni, Jesienny księżyc, Opowiem Ci jesień. Zawiera wiersze w wersji polskiej i angielskiej, co pozwala podziwiać piękno słów i melodykę wiersza w dwóch językach, a także poszerza grono odbiorców. Zbiór jest podzielony na rozdziały: Ja kobieta, Ty mężczyzna, My ludzie, Mój świat, Przemijanie, Miłość.Urodziłam się i dotychczas mieszkam w Krakowie. Tu odbyłam całą swoją edukację, w tym studia na Wydziale Lekarskim Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jestem lekarzem. Pisanie było moim marzeniem od czasów szkoły średniej, ale przez wiele lat pisałam tylko do szuflady. Debiut zawdzięczam Magdzie Węgrzynowicz-Plichcie, która pomogła mi zredagować poetycki tomik Bukiety czasu. Potem pojawiły się: Gotyk, Jesienny księżyc, Wiersze rozsypane, Skrzynia pełna wiatru, Portret z magnolią, Krajobrazy dni i Opowiem ci jesień. Wydałam też zbiór opowiadań Gobeliny (proza poetycka) i Malowanie mgły. Regularnie publikuję w almanachach Krakowskiej Nocy Poetów, roczniku "Literat Krakowski" oraz gościnnie w innych czasopismach.Historia sztuki, zwłaszcza okresu średniowiecza, fotografia i podróże to moje zainteresowania pozwalające odpocząć od pracy zawodowej. Fotografuję przyrodę, krajobrazy, architekturę. Najchętniej podróżuję do Włoch i Hiszpanii. W łagodnym pejzażu Toskanii i miastach Umbrii, klimacie Andaluzji z intrygującymi wpływami arabskimi czuję się najlepiej, jakbym była u siebie. O Krakowie i jego historycznych tajemnicach opowiadam w felietonach emitowanych w Radiu Kraków. Należę do Związku Literatów Polskich oraz do Unii Polskich Pisarzy Lekarzy.
Dla etnografów i etnografek badania terenowe są ważnym sposobem gromadzenia materiału empirycznego, bywają też głębokim doświadczeniem obcości i względności. Niektórzy, by móc wyrazić swoje przeżycia, wątpliwości i fascynacje oraz ambicje literackie, tworzyli – oprócz regularnych monografii terenowych – teksty artystyczne i pisali je „inną ręką”. Później granice między antropologią a literaturą zaczęły się zacierać. Celem książki było wyznaczenie nowego pola badawczego: literackiego pisarstwa etnograficznego. Publikacja została poświęcona analizie polskiej twórczości literacko–etnograficznej, zarówno tej dawniejszej, jak i współczesnej, oraz rozmowom z jej twórcami i twórczyniami: Ireną Borowik, Antonim Krohem, Andrzejem Dybczakiem, Ludwiką Włodek, Michałem Garapichem, Agatą Maksimowską, Michałem Rauszerem, Izabelą Wagner, Kacprem Pobłockim, Agnieszką Pajączkowską, a także Vincentem Crapanzanem. Publikacja Grażyny Kubicy zainteresuje czytelniczki i czytelników, którym bliskie są rozważania o naturze poznania, którzy podążają za nowymi sposobami myślenia o antropologii, wiedzy, praktyce badawczej oraz usytuowaniu badacza i badaczki w nauce i w dynamicznym świecie. To książka mówiąca o „dwuręczności” jako naturalnej predyspozycji wynikającej zarówno z potrzeby opowiedzenia o wydarzeniach, doświadczeniach, afektach i przeżyciach, niemieszczących się w formalnie skrojonych tekstach naukowych, jak i z chęci wynalezienia nowej formuły komunikacji w złożonych obiegach wiedzy humanistycznej i społecznej. Z recenzji dr hab. Katarzyny Majbrody, prof. Uniwersytetu Wrocławskiego Grażyna Kubica, profesorka nauk społecznych, pracuje w Zakładzie Antropologii Społecznej Instytutu Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się historią antropologii, socjologią i antropologią historyczną, pamięcią społeczną, problematyką genderową, herstorią, pisarstwem literacko-etnograficznym i antropologią wizualną. Prowadzi także badania terenowe i archiwalne na swoim rodzinnym Śląsku Cieszyńskim. Jest autorką książek: Luteranie na Śląsku Cieszyńskim (1996); Siostry Malinowskiego, czyli kobiety nowoczesne na początku XX wieku (2006); Śląskość i protestantyzm (2011), Maria Czaplicka: płeć, szamanizm, rasa (2015, angielskie wydanie w University of Nebraska Press, 2020); Das „Männerlager” im Frauen-KZ Ravensbrück, sowie Lagerbriefe und die Biografie des Häftlings Janek Błaszczyk (współautorstwo, 2021). Opracowała Dziennik w ścisłym znaczeniu tego wyrazu Bronisława Malinowskiego (2002) i współredagowała kilka tomów, ostatnio – Bronisław Malinowski and His Legacy in Contemporary Social Sciences and Humanities (Routledge 2024). Wydała też wiele innych tekstów naukowych i literackich, przygotowała kilka wystaw fotograficznych i brała udział w kręceniu filmów kobiecej historii mówionej. Jest członkinią Prezydium Komitetu Socjologii PAN oraz zespołu redakcyjnego pisma „Kultura i Społeczeństwo”. Została uhonorowana m.in. Nagrodą Literacką im. Narcyzy Żmichowskiej, Nagrodą Klio za książkę historyczną oraz Nagrodą im. Kazimierza Dobrowolskiego za książkę socjologiczną.
Źródła do dziejów wychowania patriotycznego Polaków w XX wieku to pięciotomowy zbiór różnorodnych tekstów, które łączy głębokie przekonanie ich autorów o zasadności wychowania patriotycznego oraz o potrzebie doskonalenia postaw współczesnych Polaków wobec suwerenności własnej ojczyzny. Są wśród nich artykuły, przedmowy, przemówienia, odczyty, listy, wiersze, ulotki, pocztówki - tworzone przez przedstawicieli różnych grup i środowisk, zarówno osoby świeckie, jak i duchowne. Część tekstów podpisana jest - niejednokrotnie bardzo znanymi - nazwiskami, inne opatrzone zostały pseudonimami czy wydane anonimowo. Zestawione razem umożliwiają prześledzenie procesu postrzegania związków między szeroko pojmowaną edukacją, inspirującą ją patriotyczną myślą pedagogiczną a dobrem narodu i ojczyzny.Pierwszy tom obejmuje lata 1901-1918, a więc okres bezpośrednio poprzedzający odzyskanie przez Polskę niepodległości.Materiał źródłowy zaprezentowano w następujących blokach tematycznych:Idea miłości ojczyznyW krwawej i bezkrwawej walce o PolskęPatriotyzm w przestrzeni komunikacji społecznej i mediówWiersze patriotyczne z lat 1901-1918Piękno mowy ojczystejWychowanie patriotyczne - wychowanie narodowe
Złoty standard w terapii traumy i żałoby u dzieci i młodzieży Traumatyczne przeżycia mogą uwięzić dziecko w lęku i bezsilności na wiele lat. Terapia poznawczo-behawioralna skoncentrowana na traumie (TF-CBT) to sprawdzona metoda, która pozwala wspierać młodych pacjentów – ofiary przemocy, wypadków czy straty – w drodze od bólu ku odporności, przywracając im poczucie sprawczości i bezpieczeństwa. Autorzy prowadzą terapeutę przez cały proces: diagnozę zgodną z DSM-5, stabilizację i rozwój kluczowych umiejętności, tworzenie narracji, poznawcze przetwarzanie traumy oraz opracowanie planu bezpieczeństwa na przyszłość. W książce przedstawiono szczegółowy, oparty na dowodach klinicznych protokół. Dziewięć modułów dotyczących traumy oraz cztery poświęcone żałobie można łączyć i dostosowywać do zróżnicowanych potrzeb rodzin. Nowe wydanie zawiera obszerne sekcje poświęcone terapii grupowej oraz strategiom pracy z dziećmi o nasilonych trudnościach w zakresie regulacji emocji i zachowania. Liczne przykłady, gotowe skrypty sesji i materiały online ułatwią płynne wdrożenie modelu w praktyce terapeutycznej. Terapia traumy i traumatycznej żałoby u dzieci i młodzieży to ceniony podręcznik łączący skuteczność potwierdzoną w badaniach klinicznych z wrażliwością na emocje dziecka. Wspaniały podręcznik wraca w nowej odsłonie. TF-CBT to rekomendowana, krótkoterminowa metoda leczenia dzieci i młodzieży po doświadczeniach traumatycznych i stratach. Publikacja jest konkretnym, praktycznym przewodnikiem z opisami przypadków i ćwiczeniami: obejmuje ekspozycję i pracę poznawczą, trening regulacji emocji i napięcia oraz moduły umiejętności wychowawczych dla rodziców. Niezbędne narzędzie dla klinicystów wspierających młodych pacjentów. Magdalena Skotnicka-Chaberek, wiceprzewodnicząca zarządu Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej Terapia traumy i traumatycznej żałoby u dzieci i młodzieży to wyjątkowy przewodnik, który nie tylko uwrażliwia na wpływ traumy na psychikę dziecka, lecz także oferuje konkretne wskazówki, jak wspierać dzieci, młodzież i ich rodziny w wychodzeniu z dezadaptacyjnych mechanizmów potraumatycznych. Choć opiera się na paradygmacie poznawczo-behawioralnym, autorzy przedstawiają swój program w sposób otwarty i integracyjny – tak, by mógł inspirować terapeutów różnych orientacji teoretycznych w pracy z dziećmi i rodzinami dotkniętymi doświadczeniem traumy. lek. Bartłomiej Taurogiński, psychiatra dzieci i młodzieży, psychoterapeuta, Pracownia Psychologii i Psychoterapii Systemowej UJ CM Judith A. Cohen, MD – profesorka psychiatrii w Drexel University College of Medicine oraz dyrektorka medyczna Center for Traumatic Stress in Children and Adolescents. Od ponad trzech dekad prowadzi badania nad diagnozą i leczeniem następstw traumy u dzieci. Jest współtwórczynią TF-CBT i główną autorką wytycznych AACAP i ISTSS dotyczących leczenia PTSD u dzieci. Anthony P. Mannarino, PhD– psycholog kliniczny, dyrektor Center for Traumatic Stress in Children and Adolescents oraz profesor psychiatrii w Drexel University College of Medicine. Od lat osiemdziesiątych XX wieku bada PTSD u dzieci i ich rodzin, jest współtwórcą TF-CBT. Kierował sekcją Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego zajmującego się problemem przemocy wobec dzieci. Esther Deblinger, PhD– profesorka psychiatrii na Rowan-Virtua School of Osteopathic Medicine i współdyrektorka CARES Institute. Bada skutki przemocy wobec dzieci i interwencje terapeutyczne. Jest współtwórczynią oraz popularyzatorką TF-CBT, autorką licznych publikacji naukowych i materiałów edukacyjnych.
Terapia na macieRegularna praktyka jogi nie tylko uelastycznia ciało i pogłębia oddech, ale też wpływa na poziom koncentracji oraz umiejętność przyswajania wiedzy. Louise Goldberg, nauczycielka jogi oraz pedagożka, wyjaśnia, w jaki sposób włączać praktykę asan do pracy z dziećmi w spektrum autyzmu, z ADHD czy zaburzeniami emocjonalno-behawioralnymi. Autorka uczy podstawowych technik samoregulacji, przedstawia sekwencje pozycji, które zarówno energetyzują, jak i uspokajają oraz zwiększają świadomość ciała. Pokazuje, jak odpowiednio zorganizować zajęcia dla najmłodszych oraz utrzymać ich uwagę, wykorzystując podczas lekcji gry i zabawy. Liczne zdjęcia i ilustracje przedstawiające poszczególne asany opatrzone zostały instrukcjami sformułowanymi w przyjazny dla dzieci sposób. Do ćwiczeń dołączono wskazówki dotyczące prowadzenia zajęć oraz radzenia sobie z trudnymi zachowaniami. Joga w terapii dzieci autystycznych, z ADHD i szczególnymi potrzebami edukacyjnymi może być wsparciem dla rodziców i nauczycieli w procesie edukacji oraz terapeutów poszukujących nowych metod pracy. To świetna książka do wykorzystania w szkole, domu, czy podczas terapii w ośrodku. Autorka pokazuje w jaki sposób można wykorzystać jogę jako narzędzie wspierające dzieci ze spektrum autyzmu i innymi specjalnymi potrzebami. Krok po kroku wprowadza w zasady i podaje wskazówki jak zorganizować zajęcia, nawet jeśli mamy bardzo ograniczony czas i miejsce na ćwiczenia. Zawiera mnóstwo praktycznych technik i ćwiczeń, które pomagają poprawić koncentrację, koordynację, umiejętności społeczne i emocjonalne, a także wzmacniające poczucie własnej wartości. Joanna Grochowska, Fundacja SYNAPSIS Louise Goldberg od ponad 35 lat pracuje jako nauczycielka jogi i pedagożka. Jest dyrektorką centrum jogi w Deerfield Beach na Florydzie oraz licencjonowaną masażystką. Prowadzi szkolenia z zakresu kreatywnej relaksacji dla dzieci skierowane do pedagogów, terapeutów i rodziców. Organizuje wyjazdy jogiczne i medytacyjne na Florydzie i w Europie. Jest współautorką programu S.T.O.P. and Relax, Your Special Needs Yoga Toolbox (2006).
Kryzys klimatyczny w twoim cieleZmęczony świat daje nam się we znaki. Konsekwencje zmian klimatycznych dla ludzkiej biologii są znacznie trudniej dostrzegalne niż podnoszący się poziom wód oceanicznych czy narastające fale upałów. Clayton Page Aldern, opierając się na wieloletnich badaniach, analizuje złożone relacje między przekształceniami środowiska naturalnego a funkcjonowaniem ludzkiego mózgu i organizmu. Na skutek wysokich temperatur wzrasta liczba napaści z użyciem broni i aktów przemocy domowej. Cieplejszy świat sprawia, że szkodzimy sobie nawzajem. Nie tylko wojna powoduje stres pourazowy - jego przyczyną mogą być również gwałtowne pożary czy huragany. Autor odsłania nieoczekiwany wpływ zachodzących w naturze zmian na produktywność, pamięć, język, tożsamość, a nawet strukturę mózgu. Analizuje procesy zachodzące od rolniczych regionów Kalifornii po arktyczne siedziby Saamów. Niezwykła proza Alderna wytrąca z równowagi, budzi emocje i nie lekceważy ludzkich obaw.Ciężar naturypozostawia jednak miejsce na nadzieję, że da się zatrzymać to, co wydaje się przesądzone.Czy wiesz, że:- W gorące dni sędziowie imigracyjni częściej odrzucają wnioski o azyl, a arbitrzy sportowi częściej podejmują błędne decyzje? - W ocieplających się na całym świecie wodach powiększa się populacja "mózgożerczych ameb" powodujących śmiertelnie niebezpieczną negleriozę? - Psychologowie coraz częściej spotykają się z przypadkami osób doświadczających żałoby klimatycznej, lęku ekologicznego czy melancholii środowiskowej?
Monografia zawiera kompleksową analizę transformacji podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Autorka bada ewolucję roli POZ w obliczu rosnących potrzeb pacjentów, starzejącego się społeczeństwa i postępującej cyfryzacji, a także braków kadrowych. Omawia rozwój koncepcji POZ, podkreślając znaczenie multidyscyplinarnej współpracy, nowych kompetencji personelu medycznego i skutecznych modeli koordynacji opieki. Wskazuje na kluczową rolę ustawy o podstawowej opiece zdrowotnej, która stworzyła fundamenty dla wdrożenia modelu koordynowanej opieki na poziomie POZ. Kluczowym elementem analizy jest rola koordynatora opieki, nowej funkcji w polskim systemie zdrowotnym, która ma na celu poprawę dostępności usług i efektywności leczenia. Część empiryczna odnosi się do programu POZ PLUS, w ramach którego testowano opiekę koordynowaną, oraz jego wpływu na zmiany systemowe. Niewątpliwym walorem tej pracy jest wybór analizowanego problemu. Chodzi o działania osób, których zróżnicowane wieloprofilowe kompetencje składają się łącznie na efekt w postaci udzielania możliwie kompleksowej usługi, przy czym to nie zdarzenie epizodyczne, ale zorganizowany i zaplanowany na dłużej proces zaspokajania potrzeb zdrowotnych. () Zaletą jest również upublicznienie oryginalnych wyników opisujących populację koordynatorów opieki, pozyskanych w badaniu własnym Autorki. Wiedza taka jest niezbędna nie tylko do przeprowadzenia rzetelnej oceny tego, co już udało się w tej dziedzinie osiągnąć, ale także - a może przede wszystkim - do realistycznego przygotowania protokołów działań na przyszłość.Z recenzji prof. dr. hab. Włodzimierza Cezarego Włodarczyka
Filologia pozostaje wciąż żywym obszarem humanistyki przede wszystkim ze względu na swe zainteresowanie fundamentalnym dla ludzkiego doświadczenia fenomenem języka - wyrafinowanego środka ekspresji i przedmiotu poznania obecnego w całym wachlarzu możliwych form historycznych i współczesnych: od elementarnych wypowiedzi po najbardziej estetycznie złożone. Łączy tym samym przedstawicieli wyraźnie identyfikowanych domen szczegółowych: lingwistów, literaturoznawców, badaczy przekładu, teatru i performansu, pamięci, kultury wysokiej i popularnej, teoretyków i praktyków, a także dydaktyków. Filologiczne zaplecze ujawnia się wszędzie tam, gdzie tworzone są słowniki, kompendia i elektroniczne korpusy; gdzie pracuje się nad przewodnikami i katalogami; gdzie powstają wystawy i portale internetowe; gdzie kreatywność językowa wpływa na rynek reklam, dystrybucji dóbr, na sztukę dyplomacji, negocjowania i nauki języków. Filologiczna wrażliwość i filologiczny warsztat połączone z inwencją, argumentacją, krytycznym i twórczym oglądem, żywym zaangażowaniem w przestrzeń i debatę publiczną oraz nastawieniem na komunikację przygotowuje do funkcjonowania w różnego typu wspólnotach i środowiskach zawodowych.Monografia ta powstała dzięki projektowi realizowanemu pod hasłem "Filologia - od/nowa" - z wpisaną w nie semantyką zmiany i powtórzenia. Swój kształt zawdzięcza wspólnej pracy rozproszonego po świecie środowiska badaczek i badaczy polszczyzny oraz jej wytworów, reprezentujących kilkadziesiąt ośrodków akademickich i pracujących często w wielojęzycznych i wielokulturowych kontekstach. Zarówno wchodzące w jej skład obszerne omówienia wybranych zagadnień, jak i ponad sto haseł szczegółowych pozwalają zorientować się, na czym polega praca tych, którzy studiują różne formy językowej ekspresji i dzięki filologii starają się uruchomić translacyjny potencjał dzisiejszej humanistyki, powiązać ze sobą działające w niej idiomy krytyczne, a także wskazać atrakcyjne poznawczo obszary.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
