Niccoln Machiavellego i Leo Straussa nie trzeba obszernie przedstawiać. Pierwszy z nich otwiera nowożytną refleksję polityczną przez to, że rozważając to, co polityczne, abstrahuje od kategorii moralnych. Strauss należy z kolei do grona tych dwudziestowiecznych filozofów politycznych, którzy starali się odzyskać dla naszej refleksji politykę w jej starożytnej, klasycznej postaci. Perspektywy reprezentowane przez tych dwóch autorów muszą się spotkać i skonfrontować, jeżeli chcemy zrozumieć Machiavellego.
Poznanie i zrozumienie myśli politycznej św. Tomasza z Akwinu jest o tyle niełatwe, że nie zebrał on jej w jednym dziele. Ten brak rekompensuje wzorcowa praca francuskiego dominikanina prof. Franois Dagueta Myśl polityczna św. Tomasza z Akwinu. Wyróżniona nagrodą Akademii Francuskiej Prix Biguet"", wydana po francusku w 2015 roku monografia syntetycznie ukazuje źródła i najważniejsze aspekty politycznego myślenia Doktora Anielskiego. Dzieło Tomasza w swoim czasie ożywiło myśl polityczną na Zachodzie, otworzyło nowe perspektywy debatom ostatnich stuleci średniowiecza i przygotowało wielkie przemiany epoki nowożytnej, które zarazem wiązały się z odrzuceniem wielu założeń autora Sumy Teologicznej.
Jacek Salij (ur. 1942) - urodzony w Budach na Wołyniu, jest teologiem, duszpasterzem oraz autorem wielu publikacji naukowych, popularyzatorskich i tłumaczeń. Przez kilka dziesięcioleci był związany z Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Niemal przez całe swoje życie kapłańskie w Zakonie Dominikańskim jest związany z kościołem św. Jacka w Warszawie, gdzie swoim kaznodziejstwem i posługą duszpasterską służy już kilku pokoleniom mieszkańców stolicy. Jest członkiem polskiego PEN Clubu. W grudniu 2018 został wyróżniony przez Prezydenta RP Medalem Stulecia Odzyskania Niepodległości.
Główne pytanie dotyczy wartości dowodowej chrześcijańskiego świadectwa śmierci. Autor do odpowiedzi próbuje zbliżyć się poprzez filozoficzna interpretacje przekonania o perswazyjnej roli męczeństwa. Jest to nie tylko problem o podstawowym znaczeniu dla zrozumienia gwałtownej ekspansji starożytnego Kościoła, ale także kluczowy problem filozofii chrześcijańskiej. Koncepcja świadectwa śmierci, ukształtowana na przełomie II i III wieku, do dziś ogniskuje zainteresowanie teologów. Świadectwo jest bowiem rdzeniem chrześcijańskiej koncepcji doskonałości - podstawowym wyzwaniem i powołaniem uczniów Chrystusa. W tej sprawie po naukę trzeba się udać do dawnych mistrzów.
Dariusz Karłowicz (1964) - filozof, publicysta, prezes Fundacji Świętego Mikołaja, redaktor naczelny rocznika filozoficznego "Teologia Polityczna", współautor programu "Trzeci Punkt Widzenia" (TVP Kultura). Autor książek: Arcyparadoks śmierci (2000; 2007; wyd. ang. 2016), Koniec snu Konstantyna (2004, nagroda Kijowskiego), Sokrates i inni święci (2005; 2020; wyd. ang. 2017), Polska jako Jason Bourne (2017), Neokopirovana budoucnost (2018), Teby- Smoleńsk-Warszawa (2020).
Ta znakomita książka, mniej więcej ćwierć wieku temu napisana, ukazuje takie treści pojęcia filozofii, jak i chrześcijaństwa, które rzadko obecne są w naszej świadomości. Niech nowe wydanie Arcyparadoksu śmierci Dariusza Karłowicza przypomina ko nich szczególnie owocnie tu i teraz.
prof. Juliusz Domański
Książka Dariusza Karłowicza stawia problem rzadko dziś podejmowany. Czy jest jakiś związek między męczeństwem a prawda? Czy śmierć Sokratesa czyni wiarygodną jego filozofię? Czy śmierć Jezusa czyni wiarygodnym Objawieniem?
prof. Ryszard Legutko
Jest to książka o tym, że nie każde szukanie prawdy jest szukaniem mądrości. Samą tylko pracą myśli ani w pojedynkę mądrości się nie znajdzie.
prof. Jacek Salij OP
Mała pochwała katolicyzmu. Kościół i polityka w późnej nowoczesności to odważna i udana próba odpowiedzi na pytanie o miejsce Kościoła we współczesnej Europie i kształt jego burzliwej relacji z polityką. Punktem wyjścia i pryzmatem dalszej refleksji czyniąc ewangeliczne słowa o konieczności oddania Bogu tego co boskie i Cezarowi tego, co należy do Cezara, prof. Gierycz na przestrzeni dziesięciu esejów przygląda się współczesnym stosunkom demokratycznej wspólnoty i Kościoła. Problemy w ramach Unii Europejskiej, wewnętrzne spory katolicyzmu, rozmaite formy fundamentalizmów czy nierzadka obecnie instrumentalizacja religii to kwestie, które autor diagnozuje z perspektywy wierzącego katolika głęboko osadzonego w historyczno-społecznym konkrecie.
Czy świat natury można objaśniać przy pomocy kategorii metafizycznych? Czy i jak rozwijały się poglądy Platona? Czy towarzyszył mu spójny zamysł obejmujący zagadnienia o zróżnicowanym zakresie – od ontologii przez etykę i politykę po filozofię przyrody? Z tymi i wieloma innymi pytaniami mierzy się Charles H. Kahn w pracy „Platon i dialog postsokratyczny. Powrót do filozofii przyrody”. Pierwszy raz przełożona na język polski praca jednego z najwybitniejszych znawców myśli platońskiej pozwala głębiej zrozumieć stanowisko autora „Państwa i Timajosa” wyrażone w sześciu późnych dialogach ateńskiego filozofa, uważanych za jego opus magnum. Naukowa rzetelność i intelektualny rozmach towarzyszący badaniom laureata nagrody im. Wernera Jaegera (2014) rzucają nowe światło na związki dojrzałej teorii idei i filozofii przyrody w myśli Platona.
„Jaki jest sens życia?” to kluczowe pytanie towarzyszy Rémiemu Brague'owi na kartach I tomu trylogii pt. „Mądrość świata”. Analizując kosmologię u końca starożytności i w średniowieczu, zwłaszcza w kręgu kultur morza śródziemnego, autor odkrywa jak nasi przodkowie radzili sobie z odpowiedzią na pytanie o miejsce człowieka na ziemi. Jak sam wskazuje, nie chodzi mu o antykwaryczną ciekawość, ale o pytanie towarzyszące człowiekowi od setek lat, które można zgłębić jedynie przy użyciu tego co najbardziej ludzkie – intelektu.
W badaniu kosmologii przed-nowożytnej powinno towarzyszy zawsze dociekanie nierozerwalnej z nią antropologii i etyki. Osiągnięcie pełni człowieczeństwa wiąże się zatem – jak pisze francuski filozof – z odkryciem i życiem według tytułowej „mądrości świata”.
Jon jest zazwyczaj zaliczany do zbioru wczesnych dialogów Platona tych, które określa się mianem sokratycznych ze względu na ich zarówno czasową, jak i przedmiotową bliskość wobec historycznego Sokratesa. Jego wyjściowy problem można wydobyć ze słów, które w pierwszej części rozmowy z tytułowym bohaterem wypowiada Sokrates: [] dobrym rapsodem nigdy nie mógłby zostać ten, kto nie rozumie słów poety, bo rapsod powinien być dla słuchaczy tłumaczem myśli poety. A nie mógłby tego robić dobrze, gdyby nie rozumiał, co mówi poeta. Rozważania nad tą kwestią prowadzą rozmówców do odkrycia magnetyzmu poezji i roli natchnienia poetyckiego okazuje się bowiem, że Jon najpiękniej z ludzi opowiada o Homerze nie dlatego, że opanował sztukę, dzięki której znakomicie opowiada o Homerze, lecz dlatego, że jest w nim boska moc, która nim porusza, jak w owym kamieniu, który Eurypides nazywa magnezyjskim, większość ludzi zaś heraklejskim.Ostatni przekład tego dialogu na język polski, którego autorem był Władysław Witwicki, ukazał się w 1921 roku. Nowy, przygotowany przez Ewę Osek przekład został wydany przez Teologię Polityczną i Państwowy Instytut Wydawniczy w niemal sto lat po poprzednim.
Książka ta to ostatni tom trylogii Rémiego Brague’a, po „Prawie Boga” oraz „Mądrości świata” (w opracowaniu), stawiającej pytanie o kondycję człowieka w poszczególnych epokach ludzkości, od starożytności do nowożytności. W „Królestwie człowieka” autor zastanawia się nad ideą, która przyświeca człowiekowi w nowoczesności, kiedy to został odrzucony porządek kosmiczny i boskie prawo, dotychczas pomagające w realizacji człowieczeństwa. Odrzucenie przez człowieka wszelkiego kontekst swojego istnienia i postawienie w centrum samego siebie, tworzy owe tytułowe „królestwo człowieka”. Projekt ten ? zdaniem Rémiego Brague’a ? jest już w swoim założeniu skazany na klęskę, a jego realizacji obraca się przeciwko człowiekowi.
Od początku nowożytności teologia musiała bronić się przed kolejnymi oskarżeniami ze strony świeckiego rozumu. Swojej prawomocności wiara musiała jednak dowodzić w konfrontacji z rzekomo neutralną światopoglądowo ideą racjonalności, do której ugruntowania przyczyniły się nauki społeczne. Co jednak, gdy okaże się, że sekularny rozum sam uwikłany jest w teologiczne założenia, których nie potrafi skutecznie dowieść? A co gorsza, gdy wraz z fałszywymi ideami prowadzi nieuchronnie do konfliktów, których nie potrafi samodzielnie zażegnać ze względu na swoje zakorzenienie w ontologii przemocy?Z tymi wyzwaniami konfrontuje się Milbank w tym tomie, w którym ukazuje trzecią drogę dla teologii: inną, niż zgoda na ataki ze strony nauk społecznych i próby formułowania obrony pod dyktando świeckich idei neutralności.
Odkąd rzeczywistość brutalnie zweryfikowała marzenie o końcu historii i przypomniała, że refleksja nad przeszłością nie jest wyłącznym polem akademickich historyków, pojęcie polityki historycznej nabrało ogromnego znaczenia. Czym jest polityka historyczna i dlaczego jest ona konieczna? Czym może grozić jej zaniedbanie?
O książce napisali:
Czy Polsce potrzebna jest polityka historyczna? Co z nią było nie tak przez ostatnie trzydzieści lat? Dlaczego tak ważna jest dla naszych sąsiadów? Czy nowoczesne państwo potrzebuje specjalnych instytucji, by taką politykę uprawiać? Co powinno pamiętać z przeszłości narodu, a co zapomnieć? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w książce„Pamięć Polski, pamięć sąsiadów. Pamięć Europy”.
Jan Ołdakowski
Paweł Ukielski nie jest teoretykiem, lecz praktykiem polskiej i europejskiej pamięci. Tym ważniejsze są jego opinie, zebrane w tej książce. Jeśli chcesz wiedzieć dlaczego tak wielkie emocje wzbudza Dom Historii Europejskiej lub dlaczego Władimir Putin osobiście angażuje się w walkę o kształt pamięci o II wojnie światowej – sięgnij po ten tom.
Łukasz Kamiński
Paweł Ukielski (ur. 1976) – politolog, historyk. Zastępca dyrektora Muzeum Powstania Warszawskiego (2004-2014 i od 2016). Adiunkt w Instytucie Studiów Politycznych PAN. W latach 2014-2016 wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej, zaś 2011-2017 członek Rady Wykonawczej Platformy Europejskiej Pamięci i Sumienia. Od 2019 przewodniczący jej Komisji Rewizyjnej. Autor monografii: Aksamitny rozwód. Rola elit politycznych w procesie podziału Czechosłowacji, współautor książek: 1989 – Jesień Narodów, Inicjatywa Trójmorza z perspektywy jej uczestników.
Jaka była specyfika toczonych wokół nowoczesności dyskusji w czasach oświecenia i XIX wieku, a jaka w dwudziestoleciu międzywojennym lub w dobie PRL? Wreszcie jak może to pomóc nam dziś rozumieć i odpowiadać na wyzwania współczesności?Te pytania towarzyszą autorom tekstów dwunastego numeru rocznika Teologia Polityczna. Wybitni znawcy historii i kultury, zagadnień myśli politycznej, religii, literatury czy filozofii, akademicy i publicyści, reprezentujący różne perspektywy i tradycje myślenia, postanowili zmierzyć się w nim z problemem istoty i uwarunkowań polskich dróg do nowoczesności.
Wychodząc od fundamentalnych tekstów myślicieli mierzących się z nowymi wyzwaniami w realiach pokonstantyńskiej epoki rozwoju Kościoła (a zwłaszcza Państwa Bożego świętego Augustyna), w Metamorfozach Państwa Bożego Gilson ukazuje, czym była dla nich idea Christianitas i Rzeczpospolitej Chrześcijańskiej, a także jak rozumiano powołanie ludu chrześcijańskiego (populus Christianus) i miejsce przypisane każdemu wiernemu. Z niezrównaną precyzją i klarownością przedstawia rozwój idei i kluczowe elementy toczonych od wieków dyskusji, przestrzega także przed manowcami, na które mogą zaprowadzić takie próby realizacji Państwa Bożego, które przekształcają się w jego parodię.
Pierwszy tom z serii Dzieł wybranych ojca Jacka Salija OP poświęcony świętemu Augustynowi. Opatrzony obszernym wstępem ks. prof. Jerzego Szymika oraz wydany w bordowym, eleganckim płótnie. Na tom składają się: Rozmowy ze świętym Augustynem, Wolność w refleksji świętego Augustyna, Niedziela jako dzień Ducha Świętego, Konkubina świętego Augustyna.
Książka jest medytacją nad polską tożsamością i nad naturą tożsamości politycznej. Napisana wyjątkowo piękną polszczyzną, mierzy się z niewypowiadalnością Polski, jej łacińskością, republikańskością i zaangażowaniem w katolickie miłosierdzie prof. Ewa ThompsonNiech Was nie zmyli elegancja Karłowicza. Jego książka pełna jest prowokacji. Owszem, historia kolejnych lat przyznała w dużej mierze rację autorowi, przydającemu naszym czasom powagi i uczulającemu na tragiczny aspekt współczesności, ale czy wszystkie jego propozycje da się zaakceptować? Karłowicz nie tylko kwestionuje liberalny ład, ale uderza także w poczciwie ustabilizowane mniemania tradycjonalistów. To książka, która irytuje, drażni, a więc pobudza Andrzej Horubała
Zbiór esejów, które łączy pytanie o ideowe korzenie polskiej wspólnoty, jej sens i miejsce w Europie. Książka składa się z sześciu esejów, z których każdy poświęcony jest innym postaciom i zjawiskom kluczowym z perspektywy rozwoju polskiej formy, nieistniejącej bez zakorzenienia w kulturze Południa i dziedzictwie romanitas.
Listy o wolności i posłuszeństwie, będąc jednocześnie zaskakująco intymnym świadectwem duchowych zmagań jak i intelektualnym wyrazem zatroskania o wartości chrześcijańskie tonące w pluralizmie nowoczesnych propozycji ideowych, są dla Czytelnika prawdziwą szkołą dialogu międzyreligijnego, ale także po prostu międzyludzkiego. Zarówno Dorosz jak i Jastrzębski zwracają się nieustannie do wielkich przewodników i mistrzów, którzy kształtowali tradycję Kościoła Katolickiego oraz Protestanckiego Karla Bartha, Mistrza Eckharta czy szczególnie ciekawego w tym kontekście konwertyty J.H. Newmana. Niniejszy tom, oprócz więc wartości refleksji i wiedzy bezpośrednio w niej zawartej, niesie również naukę ukrytą między wierszami. Jest świadectwem odwagi pozwalającej wkładać klin w letnią i mdlą rzeczywistość odnawiać zagadnienia, które okazały się zbyt trudne, by mogły być modne: pytanie o pochodzenie zła, wolną wolę, łaskę.
Pisma sokratyczne Ksenofonta, jednego z najwybitniejszych historyków starożytności, to wraz z wczesnymi dialogami Platona, Chmurami Arystofanesa oraz fragmentami pojawiającymi się u Arystotelesa najważniejsze źródła do badań nad historycznym Sokratesem. Sokrates opisywany przez Ksenofonta występuje w swojej najdonioślejszej historycznie roli w roli wychowawcy. Tym, co według Jaegera wyróżnia Sokratesa jako wychowawcę, jest to, że sedno ludzkiego bytowania, a przede wszystkim życia społecznego, upatrywał w osobowości, w moralnej postawie człowieka. W Ekonomiku swoich rozmówców (jednym z nich jest Kritobulos, syn znanego z dialogów Platona Kritona, drugim zaś znany tylko z tego dzieła Ischomachos) Sokrates naucza sztuki zarządzania gospodarstwem.
Dariusz Karłowicz otwarcie robi to, przed czym wielu się wzbrania, rozróżnia podejście do rozumu i podejście do filozofii. Z jednej strony chrześcijaństwo nie było nigdy wrogie wobec rozumu. Intelekt nie jest tym, co jest poświęcane, ale tym, co uświęca, nie ofiarą, a kapłanem, który ofiarowuje Bogu kult zgodny z odwiecznym Słowem. Z drugiej jednak strony filozofia nie posiada monopolu na racjonalność, nie zawsze jest prawowitym spadkobiercą rozumu – pisze Rémi Brague w przedmowie do książki.
Lektura tej książki rzuciła światło na sprawy, nad którymi zastanawiałem się od lat. Prawdziwym jej atutem jest żywy i porywający styl oraz co ważniejsze, sposób zadawania pytań, lepszy niż ten, w jaki czyniono to dotychczas – prof. John C. Cavadini.
Ta ważna książka wyraźnie pokazuje, że stosunek chrześcijaństwa do nauczania pogańskiego nie odpowiada naszemu dzisiejszemu rozróżnieniu pomiędzy wiarą a rozumem. Była to raczej kwestia złożonych powiązań, ciągłości oraz ich braku, dotyczących praktyki i duchowej postawy, a także teoretycznej afirmacji. To bardzo istotne sprostowanie – pisze prof. John Milbank.
Lysis jest zazwyczaj zaliczany do wczesnych dialogów Platona, które określa się mianem sokratycznych ze względu na ich zarówno czasową, jak i przedmiotową bliskość wobec historycznego Sokratesa. Jest on pierwszą w europejskiej filozofii i kulturze próbą systematycznego ujęcia zagadnienia przyjaźni. Przeprowadzona rozmowa nie prowadzi jednak jej uczestników do żadnych wiążących wniosków – rozważywszy osiem definicji przyjaźni, Sokrates kończy dialog słowami, w których stwierdza, że cel rozważań nie został osiągnięty przez rozmówców:
„Można przypuszczać, że geneza dialogu o przyjaźni była następująca: Platon po odbyciu ok. 388 roku p.n.e. pierwszej podróży na Sycylię, gdzie zetknął się z filozofią italską, zaintrygowany wersetami Empedoklesa o obecnej w ludziach, lecz niepoddającej się analizie Philotes, postanowił ułożyć dialektyczny komentarz do słów poematu sycylijskiego wieszcza. Tak powstał Lysis – pierwsza w kulturze europejskiej próba zdefiniowania pojęcia przyjaźni.
Przyjaźń jest pospolitym uczuciem, które wszyscy ludzie odczuwają w sobie, a jednocześnie stanowi część czegoś większego – przyjaźni, która jest niepoznawalna, a przez to niedefiniowalna. Dialog platoński poświęcony temu zjawisku nie mógł zakończyć się konstruktywną konkluzją. I właśnie dlatego tak mocno przemawiał do starożytnych sceptyków" – pisze autorka nowego przekładu prof. Ewa Osek.
Fakt nieosiągnięcia w dialogu celu rozważań nie umniejsza jednak jego roli jako tekstu rozpoczynającego europejską refleksję nad zjawiskiem trudno uchwytnym w pojęciach, lecz zarazem niezwykle istotnym zarówno z perspektywy egzystencjalnej, jak i dla wspólnoty politycznej.
Nowy, nigdy dotąd niepublikowany przekład tego dialogu na język polski autorstwa prof. Ewy Osek ukazał się nakładem Teologii Politycznej i Państwowego Instytutu Wydawniczego w serii „Biblioteka Klasyczna”.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
