Na książkę Marii Iwaszkiewicz pt. "Portrety" składa się sto barwnych gawęd o ludziach, którzy wyraźnie zaznaczyli swoją obecność w życiu autorki oraz odegrali ważną rolę w historii polskiej kultury. Mocno podeszły wiek pani Marii (ponad 90 lat) sprawił, że nie była już w stanie zapisywać swoich wspomnień, mogła je tylko opowiadać. Wysłuchała tych wspomnień, a potem je spisała Agnieszka Papieska, edytorka "Dzienników" Jarosława Iwaszkiewicza, która sprawdziła opowieści Marii Iwaszkiewicz pod względem merytorycznym i nadała im ostateczny kształt stylistyczny oraz kompozycyjny, zatwierdzony przez Marię Iwaszkiewicz. Upływ czasu pokazał, że to był ostatni moment na utrwalenie bezcennych zasobów pamięci Marii Iwaszkiewicz, która zmarła w marcu 2019 roku.
Maria Iwaszkiewicz, córka Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów, cieszyła się rzadko spotykaną możliwością poznania wielu wybitnych osób, należących do kręgu przyjaciół i znajomych rodziców. Już jako mała dziewczynka autorka wspomnień miała kontakt z wszystkimi skamandrytami, Karolem Szymanowskim, Witkacym, Czesławem Miłoszem, Jerzym Liebertem – by wymienić tylko niektórych spośród wielu. W późniejszych latach krąg jej przyjaciół poszerzył się nie tylko o ludzi znanych Iwaszkiewiczom, do grona jej bliskich dołączyli ci, których spotkała na własnej drodze życia. Należą do nich zwłaszcza osoby związane z wydawnictwem Czytelnik, gdzie Maria Iwaszkiewicz przez kilkanaście lat była redaktorem. Są to zatem pisarze publikujący w Czytelniku (m.in. Władysław Broniewski, Kazimierz Brandys, Stanisław Dygat, Tadeusz Konwicki, Zofia Nałkowska, Jan Parandowski), luminarze polskiej kultury przesiadujący w legendarnej, założonej przez Marię Iwaszkiewicz kawiarni Czytelnika (w tym Gustaw Holoubek i Andrzej Łapicki), muzycy (Artur Rubinstein, Zygmunt Mycielski, Grzegorz Fitelberg, Witold Lutosławski) oraz zespół pracowników Spółdzielni Wydawniczej Czytelnik, m.in. grafik Jan Młodożeniec oraz Olimpia Grochowska, sportretowana przez Leopolda Tyrmanda w Złym jako Olimpia Szuwar.
Jest jednak rzeczą oczywistą, że nawet najwybitniejsze postacie, pozostające się w czyjejś pamięci, nie gwarantują dobrych wspomnień - potrzeba do tego specjalnego daru, polegającego na wyłuskaniu z czyjejś biografii takiego zdarzenia, które najpełniej oświetla ludzkie życie. Takim darem dysponowała Maria Iwaszkiewicz, która jak mało kto potrafiła w krótkich słowach opowiedzieć o człowieku w taki sposób, że przed słuchaczem jawił się cały los bohatera opowieści. Ten dar nie tylko jest ściśle związany z talentem narracyjnym, być może odziedziczonym po ojcu, ma on wiele wspólnego z najlepszymi cechami charakteru samej autorki wspomnień, która niemal zawsze mówiła o ludziach z wyrozumiałością dla ich wad, często z czułością, toteż kiedy nawet kreśli jakieś śmieszne historie, to zabarwia je na ogół ciepłym humorem, który nie ośmiesza człowieka, lecz zjednuje mu sympatię czytelnika. Każda z zapisanych opowieści, nazywana przez Marię Iwaszkiewicz portretem, na papierze liczy zwykle półtorej strony. I o dziwo te półtorej strony starcza za kilkadziesiąt, mamy bowiem przed sobą żywego człowieka w sytuacji, która określa go jak żadna inna. Kto przeczyta historię o filozofie Bolesławie Micińskim uciekającym przed żabą na drzewo, ten już inaczej będzie czytał takie jego eseje, jak Portret Kanta czy Podróże do piekieł: za filozoficznym pochylaniem się nad ludzką słabością będzie widział jakże ludzką słabość filozofa, pozwalającą mu spojrzeć na Kanta z nieoczekiwanej perspektywy.
Czytelnik interesujący się polską kulturą i historią XX wieku uzyskuje unikalną możliwość poznania jej wielu najwybitniejszych przedstawicieli z bardzo osobistej, niekoturnowej i nieoficjalnej perspektywy. Zatrzymane w pamięci Marii Iwaszkiewicz osoby i wydarzenia pozwalają na bardziej emocjonalny kontakt z postaciami z podręczników szkolnych, z antologii twórczości poetyckiej i prozatorskiej oraz muzycznej.
Książka adresowana do tych, którzy chcieliby zedrzeć kocyk z duńskiego hygge i z pewnego kulturoznawczego i skandynawistycznego źródła dowiedzieć się, między innymi, z jakimi kulturami chcą sąsiadować Skandynawowie, dlaczego Duńczycy i Polacy nie wiedzą, że mają więcej wspólnego, niżeli im się wydaje, dlaczego Brandesa połączyła z Polakami „przyjaźń” w zasadzie niemożliwa, czym współcześnie zaskakuje narracja o „buraczarkach” i „życiu po polsku” lub jakie praktyki kulturowe wyrażają duńską ironię.
Praca stanowi oryginalną próbę wprowadzenia tematyki skandynawskiej do polskiego kulturoznawstwa, a zwrotnie – perspektywy kulturoznawczej do krajowej skandynawistyki. Jest to przy tym odpowiedź na potrzebę geokulturowej reorientacji wyobraźni w polskiej kulturze symbolicznej i humanistyce. Dotychczas brakowało Północy w percepcji sąsiedztwa kulturowego Polski. Granica na Bałtyku sprawia dziwne wrażenie znaczącej mniej od europejskich granic na lądzie; nie generuje pograniczy kulturowych ani nie przeciwstawia osi wertykalnej (Północ–Południe) wyeksploatowanej badawczo osi horyzontalnej (Wschód–Zachód). Niecodzienny jest też wybór szczegółowego obszaru dociekań autora: Dania zamiast Szwecji, zwyczajowo przyciągającej najwięcej uwagi Polaków spośród krajów nordyckich, bądź Norwegii, dopiero od niedawna przebijającej się w dyskursie medialnym. Dania pozostaje w bardzo ograniczonym stopniu obecna w badaniach polskich uczonych, zwłaszcza korzystających ze źródeł w języku duńskim.
Drugim celem książki jest sproblematyzowanie kulturowego sąsiedztwa Polski i Danii, bilateralnie przeoczonego czy nawet wypieranego. Uwadze obu społeczeństw umyka już sam banalny fakt pewnej polsko-duńskiej wspólnoty barw narodowych. Tytuł książki zapowiada, że podobieństw i niewyzyskanych płaszczyzn porozumienia międzykulturowego Polska–Dania jest więcej: wysokie poczucie patriotyczne, wpływ doświadczenia wojny i utraty terytoriów, tradycje spółdzielcze i wiele innych.
Drugie wydanie jednej z najgłośniejszych książek Christophera Lascha, amerykańskiego historyka i wpływowego intelektualisty lat 70. i 80. XX wieku.Pierwsze amerykańskie wydanie książki ukazało się w 1979 roku i w następnym roku przyniosło autorowi prestiżową nagrodę U.S. National Book Award. Książka stała się bestsellerem dziennika New York Times. Odwołując się do teorii psychoanalitycznych i analizy historycznej, Lasch wyraża zatroskanie stanem społeczeństwa amerykańskiego (polityki, gospodarki i kultury) i ogólniej, cywilizacji zachodniej: Przyszłość jawi się jako niespokojna i niepewna [a] społeczeństwo burżuazyjne wszędzie zużywa nagromadzony zasób twórczych koncepcji współczesny świat staje w obliczu przyszłości pozbawionej nadziei.Lasch dostrzega powszechny sprzeciw wobec polityki postrzeganej jako organizowany spektakl, zauważa pierwsze próby samoorganizacji obywateli w lokalnych wspólnotach w celu obrony swoich praw wobec organów państwa i korporacji. Dotychczasowy kult liberalizmu utożsamianego z indywidualizmem doprowadził do powstania osobowości narcystycznej oznaczającej niepohamowaną pogoń za szczęściem, chorobliwe skupienie na własnym ja. Narcyz żyje dniem codziennym, a jednocześnie odczuwa stałe niezaspokojenie pragnień.Lasch uważa, że współczesny człowiek, zdany na ekspertów, stracił zdolność do odwoływania się do własnego doświadczenia, do samodzielnego określania własnych potrzeb, co powoduje niemożność ich zaspokojenia. Wyparcie się przeszłości prowadzi do rozpaczy, kryzys kulturowy wynika z deprecjacji przeszłości diagnozy i analizy Lascha odnoszą się przede wszystkim do określonego w historii czasu z życia społeczeństwa amerykańskiego, niemniej zaskakują przenikliwością i zaangażowaniem autora aktualnością.Co więcej, wydaje się, że po upływie tylu lat od jej pierwszego amerykańskiego wydania (w Polsce w 2015 roku) książka nic nie straciła na swej aktualności, zarówno w odniesieniu do zjawisk charakterystycznych dla społeczeństwa amerykańskiego, jak i obecnie polskiego. Drugie polskie wydanie ukazuje się na podstawie amerykańskiego wydania z 2018 roku, które zostało poprzedzone wstępem E.J. Dionne'a juniora, w którym pisze on m.in.:Lasch ubolewa nad upadkiem prawdy, pogłębiającą się różnicą między elitami i mniej uprzywilejowanymi grupami oraz trudnościami, z jakimi zmaga się amerykańska rodzina. Przestrzega przed społecznymi i psychologicznymi kosztami utraty kontroli nad warunkami pracy przez amerykańskiego robotnika. Wyjaśnia również wzrost wszechobecnego braku zaufania do ludzi będących u władzy (...), a także ubolewa nad przemianą polityki z narzędzia zmiany w sferze społecznej w narzędzie samorealizacji.Lasch zwraca również uwagę na paradoks zdominowania amerykańskiego społeczeństwa przez korporacyjne elity szerzące egalitarną ideologię. Trudno byłoby dzisiaj znaleźć lepsze określenie opisujące czasy Trumpa. (...) Lasch, historyk i krytyczny myśliciel, bez wątpienia oburzyłby się, gdybyśmy próbowali przenieść jego analizy do naszych czasów w celu sformułowania opinii na temat konkretnego polityka lub okoliczności, których nie miał okazji poznać. Jednakże lektura Kultury narcyzmu wzmaga naszą potrzebę usłyszenia tego przenikliwego i zdecydowanie niekonwencjonalnego myśliciela, który objaśniłby często niezrozumiałą rzeczywistość.
Książka ""Green belts. Zielone pierścienie wielkich miast"" przedstawia genezę, strukturę i funkcje narzędzi planistycznych służących ograniczeniu rozlewania się miast, a stosowanych od przeszło 100 lat. W pracy przedstawiono przegląd 23 najciekawszych wdrożonych rozwiązań z całego świata służących ochronie terenów otwartych w otoczeniu wielkich miast, zwanych w języku angielskim green belts, a w Polsce zielonymi pierścieniami. Szczegółowo zanalizowano charakterystykę struktury oraz potencjał kształtowania głównych funkcji wybranych zielonych pierścieni Europy, wykorzystując wskaźniki krajobrazowe tak, aby określić możliwości wdrożenia tej koncepcji w Polsce. Praca skierowana jest do ekspertów: urbanistów, planistów przestrzennych, geografów, architektów krajobrazu oraz tych, którzy dopiero zdobywają doświadczenie, m.in. studentów kierunków związanych z kształtowaniem krajobrazu i zagospodarowaniem przestrzennym, a także lokalnych działaczy organizacji pozarządowych wszystkich tych, dla których funkcjonowanie strefy okołomiejskiej ma znaczenie.
Antologia tłumaczeń pięciu tekstów anglo- i niemieckojęzycznych została przygotowana u progu kolejnej reformy systemu nauki i szkolnictwa wyższego w Polsce. Ma cechy dobrego podręcznika metodologii badań społecznych oraz dostarcza użytecznych narzędzi opisywania zmian zachodzących w rodzimym szkolnictwie wyższym. Pozwala jednocześnie uzyskać perspektywę porównawczą zapoznając czytelnika z konkretnymi kategoriami analitycznymi stosowanymi do opisu stanu sytuacji bieżącej i scenariuszy rozwoju szkolnictwa wyższego w przyszłości w innych krajach. Używane w tekstach narzędzia analizy dyskursu stają się szczególnie przydatne w warunkach wyraźnie nasilonej, publicznej dyskusji na temat problemów polskiej nauki i edukacji akademickiej, w której głos zabierają różni aktorzy społeczni: dziennikarze, akademicy, politycy, przedsiębiorcy. Teorie i badania dyskursu zastosowane w rozprawach zamieszczonych w antologii dostarczają pojęć i kategorii zapewniających bardziej świadomy udział w tej debacie oraz pozwalają zrozumieć, w jaki sposób dzieje uniwersytetu zależą od tego, kto, co i jak o nim mówi. Dla badaczy i badaczek uniwersytetu kwestie związane z dyskursem nie powinny być obojętne.
Powieść Feriego Lainka, współczesnego słoweńskiego pisarza, nieobecnego dotąd w Polsce, przedstawia legendę tłumaczącą powody, dla których losem Cyganów jest stałe wędrowanie.Ten pretekst pozwala autorowi, z perspektywy losów czterech pokoleń jednej rodziny, pokazać jednostkowe doświadczenia w społecznych i historycznych procesach kotła bałkańskiego od czasów II wojny światowej po rozpad Jugosławii. Życie społeczności cygańskiej, ciężko doświadczonej przez historię, zostało przedstawione z szacunkiem, ale i bez złudzeń, każdy z bohaterów jest na swój sposób tragiczny, ma problemy z przystosowaniem się do współczesnych stale zmieniających się warunków otaczającego świata. Powieść została przeniesiona na ekran filmowy pod tytułem Szanghaj.
Książka Daniiła Andriejewa jest niezwykłym dziełem w piśmiennictwie rosyjskim XX wieku, łączącym tradycję literatury filozoficznej, religijno-mistycznej i ezoterycznej. Historyczna panorama dziejów świata pokazuje wizję przyszłości, budowaną na uniwersalnych wartościach i dotychczasowych osiągnięciach kultury oraz imperatywach szlachetnych czynów i dobrych wyborów człowieka. Dzieło zaskakuje oryginalnością poszukiwań formalno-estetycznych. Pokazuje, jak istotną funkcję książka i literatura mają do spełnienia w komunikacji społecznej w czasach, kiedy tak ważne jest porozumienie ludzi, podejmowanie inicjatyw i działań na rzecz tworzenia powszechnego ładu, braterskiej wspólnoty, budowanej na zgodnej współpracy wszystkich „religii wyższego rzędu” i ludzi dobrej woli. Tę wspólnotę Andriejew nazywa „interreligią” lub „panreligią” i porównuje do kwiatu róży, w której wszystkie płatki tworzą jeden piękny kwiat. Płatkami kwiatu Róży Świata miałyby być pozostające w harmonijnej zgodzie różne religie i kultury. Niezwykła opowieść napisana w więziennym zamknięciu stalinowskiej Rosji, uratowana przez żonę i wydana po raz pierwszy w Rosji wiele lat po śmierci pisarza.
Małgorzata Tasiemska poddała analizie Sny, jeden z ostatnich, a zarazem najbardziej symbolicznych filmów Akiry Kurosawy, będący podsumowaniem życia twórcy, wyrazem jego przekonań, artystycznych fascynacji oraz życzeń. Uporządkowana chronologicznie sekwencja ośmiu niezależnych fabularnie miniatur została połączona osobą śniącego podmiotu, który odnajduje siebie w wybranych z całego życia sennych marzeniach reżysera. Osadzenie wzorców i symboli uniwersalnych w magicznej realności snów, zabarwienie ich elementami kultury japońskiej i zachodniej sztuki, a następnie zderzenie z twardą realnością konsumpcjonizmu prowadzącego do powstania niszczących człowieka i świat technologii, jest jednym z ważniejszych i najbardziej wszechstronnych przesłań wielkiego humanisty dla potomnych. Filmowy przekaz daje poczucie wspólnoty między kulturami Wschodu i Zachodu, z równoczesnym zachowaniem bogactwa i odrębności każdej z nich oraz nasuwa pytania: o rolę ludzkości w świecie, jej duchową kondycję i drogę, którą powinna podążać.
Monografia Jacka Neckara Ewolucyjna psychologia osobowości. O naturze człowieka w ujęciu darwinowskim wypełnia lukę z zakresu psychologii ewolucyjnej w literaturze naukowej na polskim rynku wydawniczym. Autor przekracza nie tylko granice między psychologią a biologią, wskazując możliwości wzbogacenia podejścia psychoewolucyjnego, ale także przekracza podejście ogólne versus różnicowe w psychologii osobowości, zachowując dbałość o rzetelność, jasność i obiektywizm, przekracza granice paradygmatyczne.Książka w krytyczny i syntetyczny sposób przedstawia możliwość stworzenia ewolucyjnego ujęcia osobowości. Autorska propozycja ewolucyjnej teorii osobowości wyrasta z analizy ograniczeń istniejących propozycji psychologii ewolucyjnej w ogóle, a w szczególności ewolucyjnych wyjaśnień motywacji, emocji, samowiedzy i różnic indywidualnych.
Muzyka we Lwowie. Od Mozarta do Majerskiego. Kompozytorzy, muzycy, instytucje to książka popularnonaukowa, stanowi pierwsze w piśmiennictwie całościowe opracowanie dziejów muzycznych Lwowa od końca XVIII wieku do II wojny światowej (z zarysem od czasów najdawniejszych). Jest efektem wieloletnich prac dr. Michała Piekarskiego nad muzyczną historią miasta. Ukazuje jak zmieniały się we Lwowie style w muzyce od klasycyzmu po dodekafonię, czyli od Franza Xavera Mozarta (syna Wolfganga Amadeusa) po Tadeusza Majerskiego. Szczególny nacisk został położony na przełom XIX i XX wieku, kiedy Lwów stał się najważniejszym miastem dla polskiej kultury muzycznej, gdzie odbyło się wiele premier polskich oper (których nie można było wystawiać w Warszawie), zaś w 1910 roku zorganizowano pierwsze obchody Roku Chopinowskiego.Publikacja koncentruje się na zachodnioeuropejskiej muzyce profesjonalnej, obejmującej twórczość kościelną, operową, symfoniczną i kameralną oraz na dziejach muzykologii i szkolnictwa muzycznego. Część pierwszą stanowi opis takich instytucji, jak teatr muzyczny, Galicyjskie Towarzystwo Muzyczne, Filharmonia, a ponadto kościołów i prywatnych salonów muzycznych. Część druga to biogramy kompozytorów, muzyków i muzykologów związanych ze Lwowem. Kryterium doboru postaci wiązało się z ich aktywnym i trwałym uczestnictwem w życiu muzycznym Lwowa. Wśród prezentowanych postaci znaleźli się przedstawiciele różnych narodowości: polskiej, austriackiej, czeskiej, żydowskiej i ukraińskiej. Dzięki temu została nakreślona możliwe szeroka panorama dziejów muzycznych Lwowa, składająca się w pełni na spuściznę polskiej kultury muzycznej.Istotną część książki tworzą materiały ikonograficzne pochodzące ze zbiorów archiwalnych (państwowych oraz prywatnych archiwów autora), a także współczesne fotografie miasta wykonane przez autora, na których widnieją domy i kamienice, w których mieszkali opisywani muzycy.Publikacja została wydana przy wsparciu Konsulatu Generalnego RP we Lwowie.
Książka ma unikatowy charakter, jest pierwszą próbą w literaturze światowej wieloaspektowego spojrzenia na świadczenia ekosystemów w skali lokalnej w obszarze młodoglacjalnym północno-wschodniej Polski. Cenna, prekursorska praca empiryczna, wyznacza przejście od badań wycinkowych do kompleksowego rozpoznania świadczeń ekosystemów. Wielkim walorem monografii jest wykorzystanie około 40 wskaźników pozwalających oszacować wielkość szerokiej palety świadczeń ekosystemów rozpatrywanych w różnych polach podstawowych. Rozwiązania metodyczne zawarte w pracy powinny stać się wzorcową ścieżką postępowania badawczego związanego z racjonalnym zarządzaniem potencjałami krajobrazu.
Książka Abdelwahaba Meddeba (1946-2014) – tunezyjsko-francuskiego pisarza, poety, tłumacza i eseisty - przedstawia historyczne korzenie współczesnej „choroby” islamu – integryzmu. Tkwią one, zdaniem autora, w jednym z najradykalniejszych odłamów islamu, osiemnastowiecznym wahhabizmie i jego średniowiecznych prekursorach. Autor pokazuje narodziny państwa saudyjskiego, które przyjęło wahhabizm jako obowiązującą doktrynę państwową. Pozwala zrozumieć przyczyny obecnej wrogości najradykalniejszych wyznawców islamu wobec świata Zachodu oraz źródła współczesnego terroryzmu islamskiego a zarazem jednoznacznie potępia akty przemocy. Książka powstała w 2002 r., bezpośrednio po zamachach z 11 września 2001 r. w Stanach Zjednoczonych. Mimo czasu, jaki minął od jej pierwszego francuskiego wydania, nic nie straciła ze swej aktualności i pozostaje jedną z najwnikliwszych analiz historyczno-religijnego i politycznego tła terroryzmu islamskiego. We Francji jest stale wznawiana, została przetłumaczona na kilka języków. Po tragicznych zamachach 2015 roku we Francji była polecana przez księgarzy francuskich jako jedno z głównych dzieł pozwalających spojrzeć na tragiczne wydarzenia w szerszym kontekście i lepiej zrozumieć najnowsze formy islamskiego fanatyzmu i fundamentalizmu. Meddeb podkreśla, że islam z istoty swej nie jest gwałtowny, nie jest immanentnym złem, a obecne akty gwałtu i terroryzmu wynikają z głębokiej frustracji i wrogości wobec Zachodu, w szczególności wobec Stanów Zjednoczonych, które wykazują małe zrozumienie dla społecznych problemów i aspiracji kulturowo-politycznych świata islamskiego. Z pewnością czytelnik polski z wielkim pożytkiem zapozna się z eseistyczno-erudycyjnym dziełem, napisanym przez autora o kompetencjach wynikających nie tylko z rozległej wiedzy, ale również z głębokiego zanurzenia w obu wielkich i obecnie pozostających w dramatycznym konflikcie kulturach, reprezentowanych przez świat islamu i liberalny świat Zachodu. Autor dobrze poznał i rozumiał obie. Książka inspiruje i odpowiada na wiele pytań, ale jednocześnie stawia inne, na które Czytelnik może udzielić sobie odpowiedzi samodzielnie.
Jedna z dwóch prac zbiorowych, jakie powstały w ramach projektu badawczego ""Komunikowanie publiczne w Polsce - ujęcie inter- i multidyscyplinarne"". W projekcie, w latach 20132017, wzięło udział ponad pięćdziesięciu badaczy dyskursu: socjologów, lingwistów, kulturoznawców, medioznawców, politologów, historyków, pedagogów i filozofów. Wielu z nich uczestniczyło wcześniej w spotkaniach z cyklu Warsztaty Analizy Dyskursu, zainicjowanego w 2009 roku.Celem publikacji jest przedstawienie wybranych metod i perspektyw badawczych, stosowanych we współczesnej analizie dyskursu, która od początku była i pozostaje obszarem spotkania wielu dyscyplin: językoznawstwa, socjologii, historii, kulturoznawstwa, politologii, a także pedagogiki i filozofii. To spotkanie powoduje, że analiza dyskursu jawi się jako dziedzina w oczywisty sposób inter- i multidyscyplinarna. Niekiedy korzystanie z wielorodnych inspiracji prowadzi do wypracowania własnych, zintegrowanych, a zatem interdyscyplinarnych języków analitycznych. W innych przypadkach obserwujemy raczej sytuację multidyscyplinarną w postaci wzajemnego uzupełniania się odmiennych strategii badawczych.Analizując polskie tekstów publiczne z lat 19452015 autorzy używają instrumentarium badawczego wywodzącego się z nauk humanistycznych i społecznych, uwzględniając obecne w polskiej tradycji nurty badawcze oraz specyfikę kontekstu społeczno-kulturowego. Prezentowane w tomie analizy były przedmiotem wspólnych dyskusji, które pozwalały na konfrontację różnych metodyk (dominującym ujęciem okazały się jakościowe metody semiotyczno-lingwistyczne) i metodologii oraz perspektyw teoretycznych (deskryptywna, krytyczna).Teksty metodologiczne zostały podzielone na trzy kategorie: metody (przedstawiono wybrane metody analizy dyskursu: analizę pola semantycznego, analizę narracyjną, analizę multimodalną, analizę semiotyczną oraz analizy ramowania), perspektywy badawcze (perspektywa krytycznej analizy dyskursu, perspektywa postkolonialna, perspektywa feministyczna oraz perspektywa postfoucaultowskiej analizy dyskursu) oraz wyodrębniono kategorię dwie analizy tego samego materiału.Prezentowany tom daje przykład zastosowania w praktyce badawczej reguł interdyscyplinarności i efektów multidyscyplinarności oraz zestawiania ze sobą różnych punktów widzenia w badaniach nad komunikowaniem publicznym.Książka przeznaczona jest dla wszystkich interesujących się debatą publiczną w Polsce, jej historycznymi odsłonami oraz poszukiwaniem narzędzi dla jej poznawania i analizy.
W książce "Razem – ku zmianie paradygmatu gospodarowania" autorka przedstawia obraz zmieniającej się rzeczywistości odwołując się do narzędzi z dziedziny ekonomii, zarządzania biznesowego i zarządzania zasobami ludzkimi. Punktem wyjścia jest wpływ kryzysu ekonomicznego na postrzeganie celów gospodarowania, na wybory strategii działań współczesnych przedsiębiorstw. Autorka analizuje przebieg procesów mózgowych w procesie podejmowania decyzji zarządczych i w wypracowywaniu alternatywnych sposobów gospodarowania.
Wartością książki jest oryginalna perspektywa badawcza, podkreślająca, że sposób myślenia determinuje działania, a zmiana wymaga uświadomienia ważnych prawd i ich współzależności oraz skutków dla podejmowanych działań. Intersujące jest połączenie rozważań ekonomiczno-zarządczych z najnowszym dorobkiem neuronauk oraz wskazanie jednego z możliwych paradygmatów zmiany, tj. ekonomii wspólnego dobra.
Książka będzie ważnym głosem w dyskusji nad najnowszymi modelami gospodarowania odwołującymi się do wartości społecznych. Przeznaczona jest dla osób zainteresowanych ekonomią i zarządzaniem, praktyków i badaczy, poszukujących nowych narzędzi analizy otaczającej rzeczywistości.
Biografia Siergieja Eisensteina, reżysera filmowego, jest portretem człowieka i artysty żyjącego w niełatwym dla artystów czasie i miejscu. Eisenstein - twórca propagandowej, choć niepozbawionej genialności „trylogii rewolucyjnej” (Strajk, Pancernik „Potiomkin”, Październik) oraz nakręconych z rozmachem (i równie propagandowych) fresków historycznych (Aleksander Newski, Iwan Groźny) - był teoretykiem kina i znakomitym praktykiem montażu. Zabrodin buduje opowieść biograficzną na podstawie dziesiątków dokumentów - listów, notatek, wspomnień, artykułów. Na chłodno dowodzi, jak trudno było Eisensteinowi sprostać wszystkim ukazanym w książce rolom - syna, męża, przyjaciela, akademickiego wykładowcy, sędziego w sprawach cudzych i oskarżonego we własnych. Większość cytowanych tekstów Eisensteina pojawia się po raz pierwszy (także po rosyjsku), część zaś długo czekała, by zaistnieć w pełnej wersji.
Tematyka książki "Wpływ klimatu na stan zdrowia w Polsce: stan aktualny oraz prognoza do 2100 roku" jest bardzo ważna z punktu widzenia poznania związku między stanem zdrowia populacji Polski, a klimatem i jego zmianami, które występowały w przeszłości i które przewidywane są w nadchodzącym stuleciu.
Na uwagę zasługuje powiązanie różnych cech klimatu z występowaniem chorób klimatozależnych. Zostały do nich zaliczone choroby układu krążenia, które stanowią ciągle jeden z głównych problemów zdrowotnych polskiej populacji. Poznanie czynników, które wpływają na powstanie i rozwój tych chorób ma bardzo duże znaczenie dla profilaktyki. Ukierunkowanie jej tylko na klasyczne czynniki ryzyka (nadciśnienie, zaburzenia gospodarki lipidowej i węglowodanowej, nadwaga, brak aktywności fizycznej, palenie tytoniu) jest niewystarczające, co potwierdza fakt, że choroby te wciąż stanowią prawie połowę przyczyn zgonów w Polsce. Autorzy uwzględnili w opracowaniu także choroby układu oddechowego, choroby sezonowe (grypa, zatrucia pokarmowe, choroby odkleszczowe), choroby alergiczne, nowotwory skóry związane z promieniowaniem słonecznym.
Analizowano wiele parametrów opisujących cechy klimatu, np. temperaturę średnią (miesięczną, sezonową i roczną), temperaturę minimalną i maksymalną (średnią i absolutną w przedziale miesięcznym, sezonowym i rocznym) oraz liczbę dni z temperaturą maksymalną <0oC (dni mroźne), z temperaturą minimalną <-10oC (dni bardzo mroźne), z temperaturą maksymalną >25oC (dni gorące). Istotne jest też zwrócenie uwagi na statystykę dni parnych, gdyż tolerancja takich warunków, zwłaszcza u osób starszych i chorych jest mniejsza.
Tak kompleksowe podejście do tematu stanowi novum w literaturze naukowej. Szczególną zaletą opracowania jest też uwzględnienie regionalnych różnic zarówno w odniesieniu do klimatu, jak i występowania chorób klimatozależnych.
Celem opisanych w tej książce badań była rekonstrukcja mechanizmów krytycznego odbioru przekazów multimodalnych (multisemiotycznych). Mowa tu o sytuacjach, w których odbiorcy niespecjaliści dostrzegają w wypowiedzi warstwę ideologiczną i próbują ją krytykować czy nawet demaskować. Omawiane zjawisko społeczne - w teorii recepcji określane mianem odczytania opozycyjnego - jest w Polsce stosunkowo nowe, to znaczy nasiliło się w ostatnich latach z powodu ekspansji kultury wizualnej, mediów społecznościowych, ale też z powodu polaryzacji polskiego życia publicznego i samego społeczeństwa.Materiał empiryczny stanowiły korpus krytycznych reakcji różnych osób czy środowisk odnoszących się do tekstów publicznych oraz korpus samych krytykowanych teksów. Materiał ten został poddany analizie semiotycznej specjalnie do tego celu opracowaną metodą. Badania pozwoliły wyróżnić dwa typy problemów i zjawisk społecznych.Pierwszy typ to semiotyczne protesty. Są to indywidualne negatywne reakcje zawierające zwykle zrzuty czy oskarżenia o deprecjację lub nawet dyskryminację konkretnej grupy społecznej. Analiza tych wypowiedzi i analiza tekstów, do których się odnoszą, pozwoliła skonstruować model strategii krytycznego odbioru przekazów multimodalnych, a na tej podstawie opracować propozycję analizy semiotycznej ukierunkowanej na wykrywanie w przekazach werbalno-wizualnych miejsc konfliktogennych.Drugi typ to dyskursywne spory, czyli konflikty o teksty przyjmujące postać społecznej debaty, czyli długotrwałego formułowania poglądów i argumentów (nie zawsze w formie dialogu), która często zamienia się w otwarty konflikt między różnymi grupami czy wspólnotami światopoglądowymi. Trzy takie debaty stały się przedmiotem szczegółowego studium przypadku. Przypadek pierwszy to spór o Murzynka Bambo Juliana Tuwima. Przypadek drugi to społeczna dyskusja o zwyczaju ustępowania miejsca w środkach transportu publicznego. Przypadek trzeci to spór o faszyzm jako pojęcie etykietujące środowisko polskiej prawicy.Semiotyczne mediacje to alternatywa dla krytycznej analizy dyskursu. Podejście mediacyjne oparte jest na pojęciu refleksyjności, na metodach semiotyki społecznej, ale też na badawczej tradycji polskiej lingwistyki kulturowej. W tej wersji analiza dyskursu to rekonstrukcja myślenia, działania, praktyk wszystkich aktorów sporu z ich własnej zaangażowanej perspektywy, a następnie porównanie owych stanowisk w formie metaanalizy.
Tematem książki jest propozycja takiego ujęcia relacji i związków między fotografią a innymi tekstami kultury, w którym fenomen fotografii rozumiany jest nie tylko jako kompleks motywów i problemów związanych ze zdjęciem, lecz także jako zespół praktyk i procesów technicznych, o istotnym, a słabo obecnym w badawczej refleksji potencjale estetycznym, filozoficznym, interpretacyjnym i semantycznym.
Ważnym kontekstem kulturowym i historycznym, z którego wyrasta, czerpie inspiracje, i do którego powraca proponowane ujęcie tematu, są pierwsze dekady dziejów fotografii, moment szczególny dla procesu tworzenia się i formowania metafotograficznego dyskursu, z jego istotnymi konceptualizacjami, figurami i metaforami, produktywnymi i rozwijanymi w latach późniejszych, w rozmaitych nurtach teorii i filozofii fotografii.
Przyjęta w książce podwójna perspektywa badawcza, odwołująca się z jednej strony do technicznych aspektów fotografii, a z drugiej do ich kulturowych, antropologicznych i egzystencjalnych konsekwencji, prowadzi do poszerzenia tradycyjnego repertuaru metafotograficznych pytań i problemów oraz do wzbogacenia odczytań, analiz i interpretacji tekstów kultury, w których praktyki fotograficzne, rozumiane jako działania, wytwory i procesy właściwe technice fotografii, obecne są jako motyw, model lub metafora.
Refleksja, która wiąże ze sobą techniczny i egzystencjalny aspekt fotografii, doświadczenie materialności fotograficznych praktyk i ontologicznej niestabilności fotograficznego obrazu, refleksja, w której chemia fotografii spotyka się z jej alchemią, a wymiar fizyczny z metafizycznym, jest fundamentem zaproponowanego w książce ujęcia, które pokazuje relacje między genetycznym a antropologicznym doświadczeniem fotografii, powinowactwa między nimi oraz ich wielowymiarową, produktywną obecność w tekstach kultury.
Analizowane w książce pola badań odnoszą się do następujących praktyk fotograficznych: procesu pozytywowo-negatywowego, techniki ciemni oraz roli stykówki. Figury wyprowadzone z powyższych ujęć – inwersja, metamorfoza i montaż – występują w dwojakiej roli: jako przedmiot refleksji teoretycznej i jako narzędzie interpretacji. W rozumieniu węższym są w bezpośredni sposób związane – kolejno – z obrazem negatywowym, operacjami zachodzącymi w fotograficznej ciemni oraz konstrukcją i funkcją stykówki. W ujęciu szerszym, rozumiane jako model, metafora, figura interpretacyjna, zachowują swój podstawowy związek z praktykami fotograficznymi, a jednocześnie, umieszczone w szerszych układach odniesień (antropologicznych, filozoficznych, psychologicznych), zyskują nowe sensy i znaczenia. Wielowymiarowość i bogactwo znaczeń, ujawniających się w próbach użycia tak szeroko rozumianych figur inwersji, metamorfozy i montażu do analizy i interpretacji form obecności praktyk fotograficznych w tekstach kultury, pokazane zostały na rozmaitych przykładach tekstów literackich, filmów, narracji fotograficznych i dziennikarskich.
Książka prof. Stanisława Kowalika jest popularnonaukowym esejem na temat globalizacyjnego ładu społecznego, osiągnięć i sukcesów modernizacji a jednocześnie krytyką nieludzkich aspektów neoliberalnego ładu społecznego, jaki zapanował w Polsce.
Autor dokonuje analizy zjawiska globalizacji z perspektywy jednostki, formułuje wiele oryginalnych diagnoz oraz przedstawia postulaty i propozycje interwencji psychologicznej, które mogłyby ułatwić życie tym, którzy w nowej rzeczywistości nie potrafią się odnaleźć. Diagnoza niedostatków w neoliberalnym ładzie społecznym i poszukiwanie korzystnych rozwiązań do jego udoskonalenia tworzą oś narracyjną książki.
Autor potraktował badania nad globalizacją jako rodzaj testu, który miał przynieść odpowiedzi na pytania, jaka jest wartość konceptualna propozycji współczesnej psychologii, czy postawienie przed nią nowych problemów może doprowadzić do ich rozwiązania za pomocą tradycyjnych pojęć i teorii psychologicznych, czy raczej należy poszukiwać nowych możliwości badania psychologicznych mechanizmów regulujących przebieg ludzkiego życia. Odpowiedzi udziela sobie każdy czytelnik po przeczytaniu książki.
Stanisław Kowalik odwołuje się także do dokonań i osiągnięć różnych szkół i nurtów w polskiej tradycji psychologicznej sprzed 1989 roku konstatując jednocześnie ze smutkiem, że obecnie wywiera ona coraz mniejszy wpływ na społeczność psychologów i współczesny wizerunek tej nauki w Polsce.
Książka przygotowana przez Władimira Zabrodina, historyka kina radzieckiego i badacza twórczości Siergieja Eisensteina, skomponowana została z tekstów Eisensteina odnoszących się do życia i twórczości Wsiewołoda Meyerholda oraz wybranych tekstów Meyerholda opatrzonych komentarzem Eisensteina. Ten swoisty kolaż przedstawia różne formy wypowiedzi Eisensteina i zawiera, jak twierdzi autor wyboru, „prawie wszystkie teksty Eisensteina o Meyerholdzie, jakie opublikowano w Rosji”. Są to: fragmenty wspomnień i nieukończonych książek, dzienniki, notatki do spektakli, listy do matki i przyjaciela z dzieciństwa, korespondencja i materiały osobiste, wykłady i prace na temat teatru i sztuki filmowej oraz okolicznościowe, często wymuszone, wypowiedzi oficjalne.
Wybór pokazuje pełne spektrum ocen i opinii Eisensteina o Meyerholdzie oraz stosunek ucznia do nauczyciela i mistrza, przedstawia także idee i poglądy obu wybitnych twórców na sztukę teatru i kina. Zabrodin w posłowiu "Meyer wszędzie" wskazuje na interesującą paralelę „dwoistości”: tak jak droga twórcza Meyerholda była naznaczona jego zerwaniem z tradycją szkoły Konstantina Stanisławskiego, tak osobowość twórcza Eisensteina kształtowała się w opozycji i w uzależnieniu od dokonań Meyerholda. Pierwsze zapiski są datowane na rok 1919, ostatnie pochodzą z roku śmierci Eisensteina: od lat fascynacji przez lata odrzucenia dorobku mistrza i kwestionowania teatru jako instytucji po lata pojednania i prób ujęcia doświadczeń Meyerholda z perspektywy historyka i pedagoga sztuki scenicznej.
W posłowiu Zabrodin podkreśla, że Eisenstein w tekstach o charakterze literackim często wypowiada się „pod maską”, co pozwala mu ukryć wątki autobiograficzne. Analizując różne płaszczyzny relacji ucznia i mistrza na podstawie jednej z nieukończonych i nieopublikowanych jeszcze prac Eisensteina, "Puszkin a Gogol", Zabrodin wysuwa przypuszczenie, że „niedostępną” i „bezimienną” ukochaną Eisensteina była druga żona Meyerholda, Zinaida Reich.
Książka jest kopalnią informacji o dokonaniach twórczych obu głównych protagonistów jak i o rosyjskim i radzieckim teatrze i filmie tego czasu.
Książka jest opatrzona wstępem i posłowiem autora wyboru tekstów, Władimira Zabrodina, oraz zawiera indeks osobowy.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
