Monografia przygotowywana w związku z beatyfikacją kardynała Stefana Wyszyńskiego, przedstawiająca jego relacje z diecezją katowicką na przestrzeni ponad trzydziestu lat.Prymas Stefan Wyszyński należy bez wątpienia do najważniejszych postaci polskiego Kościoła katolickiego nie tylko XX w. Jego życiorys, spuścizna duchowa, przesłanie społeczno-religijne czy funkcjonowanie w realiach komunistycznego państwa są wciąż przedmiotem refleksji teologów, historyków, socjologów i specjalistów z innych dyscyplin naukowych. W niniejszej publikacji autorzy skupili się na przedstawieniu relacji, jakie łączyły Górny Śląsk z abp./kard. Stefanem Wyszyńskim w okresie jego prymasostwa w latach 1949?1981. Termin Górny Śląsk występujący w tytule odnosi się jednak w tej publikacji jedynie do diecezji katowickiej (w ówczesnych granicach), bez tzw. Śląska Opolskiego, który historycznie stanowi oczywiście część Górnego Śląska. Powstała w 1925 r. diecezja katowicka miała swój specyficzny profil religijny i społeczny, który ówczesny kard. Karol Wojtyła określił jako ""zespolenie modlitwy i pracy"". Była nie tylko ważnym punktem na mapie społeczno-politycznej i gospodarczej Polski ""ludowej"", ale też prężnym ośrodkiem religijnym. Ważną rolę odgrywały w tym okresie Piekary Śląskie, jako jedno z najważniejszych miejsc pątniczych w kraju, gdzie przesłanie społeczne trafiało do pielgrzymów ""świata pracy"". Kwestia relacji Wyszyński:Górny Śląsk obejmuje szereg różnorodnych płaszczyzn, na które składają się: wizyty prymasa na terenie diecezji katowickiej (głównie w Piekarach Śląskich) oraz wygłoszone w tym czasie kazania (bądź inne formy wypowiedzi), kontakty osobiste lub listowne między prymasem a biskupami śląskimi, kapłanami diecezji i mieszkańcami Górnego Śląska, wszelkie odniesienia do kwestii górnośląskich w wypowiedziach, zapiskach czy pismach prymasa oraz zachowane relacje i komentarze na temat stosunku duchowieństwa i wiernych diecezji do jego osoby (np. po jego aresztowaniu czy po śmierci).
W tomie zamieszczone zostały dokumenty dotyczące pomocy udzielanej przez Polaków Żydom na terenie dystryktu krakowskiego Generalnego Gubernatorstwa. W większości są to protokoły przesłuchań świadków, sporządzone przez pracowników Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskiej w Polsce i jej oddziałów terenowych. Towarzyszą im listy kierowane przez ratowników do GKBZHwP, a także relacje ocalonych. Dokumenty dotyczą najróżniejszych for pomocy, począwszy od wsparcia żywnościowego, poprzez pomoc w zdobyciu fałszywych tożsamości, czy też okresowe ukrywanie, a skończywszy na ukrywaniu długotrwałym (wielomiesięcznym wieloletnim). Część dokumentów porusza problem represji dokonanych przez Niemców na Polakach za wspieranie ludności żydowskiej.
Tom zawiera krytycznie opracowane źródła historyczne: autobiografię gen. Władysława Jędrzejewskiego (1863–1940) i teksty wspomnieniowe jego autorstwa dotyczące wojny 1919–1920, a ponadto dziennik 5 Dywizji Piechoty z 1919 roku, której gen. Jędrzejewski był dowódcą. Całość poprzedzona jest obszernym wstępem poświęconym Władysławowi Jędrzejewskiemu – jednej z ważniejszych postaci okresu wojen o wschodnie granice Rzeczypospolitej.
Badania dotyczące Urzędu ds. Wyznań znajdują się na początkowym etapie. Choć istnieje wiele publikacji o historii Kościoła katolickiego w Polsce „ludowej”, szczególnie o jego relacjach z komunistycznym państwem, ciągle brakuje opracowań dotyczących struktur, działalności i ludzi zatrudnionych w UdsW. Niniejszy tom podejmuje te tematy. Zostały w nim omówione zasady funkcjonowania poszczególnych wojewódzkich wydziałów ds. wyznań oraz wybrane aspekty działalności aparatu wyznaniowego (na poziomie centralnym i regionalnym). Zaprezentowano także sylwetki dwóch ważnych dla UdsW postaci: byłego benedyktyna Jana Wierusza-Kowalskiego oraz Eryka Sztekkera. Publikacja składa się z siedemnastu artykułów, podzielonych na cztery części prezentujące struktury wojewódzkie UdsW, jego działalność, aspekty prawne i sylwetki pracowników.
"Publikacja zawiera protokoły wizytacji kanonicznych Stefana Wyszyńskiego z okresu posługi biskupiej w Lublinie. To wyjątkowe i ważne wydawnictwo źródłowe uzupełniające w istotny sposób biografie Prymasa Tysiąclecia.
Czas posługi pasterskiej biskupa lubelskiego Stefana Wyszyńskiego przypadł na trudne lata odbudowy kraju ze zniszczeń wojennych oraz zniewolenia Kościoła i narodu przez system komunistyczny. Do najważniejszych czynności bp. Wyszyńskiego w diecezji lubelskiej należały wizytacje kanoniczne parafii. Ich celem było poznanie stanu duchowego i materialnego placówek duszpasterskich, warunków życia księży i społeczności oraz wskazanie kierunków działania na przyszłość. Prezentowane protokoły wizytacyjne bp. Wyszyńskiego są nie tylko cennym źródłem do dziejów parafii, ale także do jego życiorysu. Potwierdzają, że był to pasterz wybitny, o głębokiej duchowości, szerokich horyzontach myślowych i wielkiej gorliwości.
Publikacja w ramach centralnego projektu badawczego IPN „Władze komunistyczne wobec Kościołów i związków wyznaniowych w Polsce 1944–1989”."
Książka odkrywa zapomniane i nieznane karty zachodniopomorskiego sportu, który choć startując w warunkach powojennego chaosu i z pozycji oddalonej od centrum wielkich wydarzeń, ale przy pełnym zaangażowaniu pasjonatów tej formy aktywności, mógł stać się u progu lat sześćdziesiątych XX w. równorzędnym konkurentem dla centralnych ośrodków w kraju. Szczecińskie kolarstwo zostało zaprezentowane na tle otaczającej społecznej i politycznej rzeczywistości, w której partyjny dogmat, warunkujący dystrybucję dóbr (m. in. sprzętu), szkolenie kadr i rozwój sportowej emulacji, spotykał się ze zrozumieniem społeczeństwa oraz wychodził naprzeciw interesom młodzieży, spragnionej sportowej rywalizacji.
Pionierzy Pomorza Zachodniego, wywodzący się z różnych przedwojennych regionów, środowisk o zróżnicowanej strukturze społecznej, zostali poddani trudnemu testowi asymilacji, wzajemnej integracji i próbie wytworzenia własnej lokalnej tożsamości. I tak kolarska aktywność, obok potrzeby zapewnienia rozrywki, zapomnienia o okropieństwach okupacji, stawała się manifestacją polskiego patriotyzmu, namiastką wolności, wbrew wprowadzanemu stopniowo komunistycznemu reżimowi.
Praca ukazuje, z jednej strony, kolarskie środowiska posłusznie realizujące cele i oczekiwania władzy, która wykorzystywała sport i wielkie imprezy masowe do indoktrynacji i „budowy” społeczeństwa socjalistycznego, a z drugiej – entuzjazm szerokich rzesz, nie tylko młodzieży, które w życiu sportowym szukały niedostępnych nigdzie indziej wrażeń oraz spełnienia zbiorowych potrzeb i osobistych pasji. Jednym z celów było przedstawienie kolejnych etapów rozwoju szczecińskiego kolarstwa w czasach, w których zarówno wielka – międzynarodowa, jak i wewnętrzna polityka decydowała o biegu zwykłych spraw. Książka prezentuje i klasyfikuje sportowe osiągnięcia oraz techniczne uwarunkowania regionalnego kolarstwa. Intencją autora było ukazanie nie tylko działaczy i głównych bohaterów, dominujących na torach i szosach, ale także tych pozostających w cieniu kolarskich mistrzów.
Korespondencja rodziny Artwińskich (1889–1983) jest unikalnym źródłem opisującym trzy pokolenia jednej rodziny. Życie prywatne i zawodowe Stefana Artwińskiego – ostatniego prezydenta Kielc w II Rzeczpospolitej, jego rodziców, żony oraz dzieci.
Na kartach książki czytelnik może odnaleźć nieznane dotąd szczegóły dotyczące ich wzajemnych relacji oraz motywów działań, ponadto przesyłane wiadomości zawierają cały wachlarz emocji: troskę o drugą osobę, szacunek dla najbliższych, ale czasem też irytację i wzajemne oskarżenia.
Jest to również ciekawe źródło ukazujące dwudziestowieczną burzliwą historię Polski. Okres ten przyniósł wiele zmian. Można dzięki listom zapoznać się z funkcjonowaniem i sposobem myślenia drobnej szlachty zamieszkującej gubernię kielecką końca XIX i początku XX w., następnie zobaczyć dzień powszedni inteligencji kieleckiej, krakowskiej oraz lwowskiej w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Szczególnie przejmujące teksty zachowały się z lat II wojny światowej. Korespondencja oddaje realia okupacji: rozpacz związaną ze stratą najbliższych, rozłąkę z rodziną, osłabienie więzi międzyludzkich i pogorszenie jakości życia. Z kolei treść powojennych materiałów to przede wszystkim zmagania z „władzą ludową”, ale także z przemijającym życiem. W tym kontekście publikowana korespondencja ma walory uniwersalne, ponieważ podobną drogę w XX w. przechodziło wiele innych inteligenckich polskich rodzin.
Książka przybliża sylwetkę duchownego, który brał udział w manifestacjach 25 czerwca 1976 r., a następnie w kilku kazaniach upomniał się o osoby represjonowane po tych wydarzeniach i w rezultacie sam stał się ofiarą bezprawnych działań ze strony PRL-owskiego aparatu represji zakończonych jego śmiercią 18 sierpnia 1976 r. Autorzy przypominają też wcześniejszą posługę duszpasterską księdza i losy jego sprawy po 1976 r., która nie przyniosła zidentyfikowania i ukarania sprawców popełnionych na nim zbrodni.
Książka ma za zadanie przybliżyć podejście hierarchii kościelnej do rzeczywistości politycznej Polski „ludowej”. Celem publikacji realizowanej w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN „Władze komunistyczne wobec Kościołów i związków wyznaniowych 1944–1989” jest przedstawienie sytuacji biskupów w realiach politycznych Polski „ludowej”. Chodzi nie tylko o zaprezentowanie poglądów hierarchów kościelnych dotyczących sytuacji powojennej Polski, lecz także omówienie, w jaki sposób duchowieństwo, wierni i władze komunistyczne oceniali poglądy i postawę danego biskupa.
Rok 1959 w Polsce był trzecim rokiem po odwilży październikowej, uwidocznionej w relacjach państwo–Kościół uwolnieniem z internowania Prymasa Tysiąclecia i ponownym nawiązaniem wzajemnych kontaktów przez stworzenie Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu. Jednakże ten krótki okres normalizacji dawno już się zakończył, o czym informował również w swoich zapiskach kard. Wyszyński. Początek roku to przede wszystkim czas dzielenia się prymasa z wiernymi wrażeniami z dwumiesięcznego pobytu w Rzymie (październik–grudzień 1958 r.), gdzie uczestniczył w konklawe, które wybrało nowego papieża.
Na kartach pro memoria w 1959 r. prymas opisywał przede wszystkim wydarzenia, w których sam uczestniczył, jednak poddawał również ocenie problemy społeczne, rzadziej państwowe. Główny przedmiot jego zainteresowań stanowiło życie Kościoła w Polsce, ukazane na szerokim tle społecznym, kulturalnym czy politycznym. Kardynał Wyszyński zajmuje się zwłaszcza sprawami polskimi, praktycznie nie porusza tematyki międzynarodowej, chyba że w kontekście polskim, np. wizyta wiceprezydenta USA Richarda Nixona.
Książka Moniki Wiśniewskiej jest dobrą lekcją pozwalającą zrozumieć współczesność i nasze dzisiejsze zmagania o właściwe wychowanie i kształcenie dzieci, nie tylko przedszkolaków.
Monografia śląskich struktur Związku Niemieckich Katolików w Polsce, najważniejszej niemieckiej organizacji katolickiej, działającej w latach 1923–1939 w całej Rzeczpospolitej, z siedzibą w Katowicach.
W ostatnim stuleciu harcerstwo odegrało poważną rolę w podtrzymywaniu polskiej świadomości narodowej, co było szczególnie widoczne i ważne na emigracji. W latach 1918-2018 w najważniejszych ośrodkach emigracyjnych działały drużyny harcerskie, które krzewiły patriotyzm wśród młodszych pokoleń emigrantów. Szczególne zasługi ma pod tym względem – powstały w 1946 r. - Związek Harcerstwa Polskiego działający poza granicami Kraju, który działa nieprzerwanie aż do czasów współczesnych. Jego struktury znajdują się w najważniejszych skupiskach polonijnych na świecie, a zwłaszcza w Wielkiej Brytanii, USA, Kanadzie, Argentynie, Australii i Francji. Niniejsza książka – jako pierwsza – przybliża konteksty i warunki harcerskiej służby w tych krajach, uświadamiając rangę harcerskiego wychowania w tak specyficznych warunkach.
Niniejszy tom to monografia zbiorowa dająca kompleksowe spojrzenie na historię polskiej prasy, a także fragment dziejów PRL – okres odwilży lat 1955–1958. Publikacja przedstawia również nowe wątki lub znane wcześniej powierzchownie. Zawiera analizę polityki władz oraz różnych agend partyjnych i rządowych wobec prasy, ukazuje sytuację dziennikarzy i ich punkt widzenia. Opowiada historię wielu tytułów i skupionych wokół nich środowisk, wreszcie kładzie duży nacisk na odmienną perspektywę wydarzeń roku 1956 przeżywanych w stolicy i innych miastach Polski.
Książka Wojciecha Kudyby jest całościowym ujęciem poezji Jana Polkowskiego, ukazanej jako wybitne osiągnięcie artystyczne, będące dziełem sztuki, a zarazem przejmującym zapisem świadka historii. Polkowski okazuje się poetą, który potrafi poddać analizie i refleksji los nie tylko swój, lecz także wspólnot, do których przynależy: rodziny i narodu. Kudyba kompetentnie i przekonująco, a nierzadko odkrywczo pokazuje, że doświadczenie historyczne modeluje kształt tej poezji tematycznie i artystycznie.
Książka Wojciecha Kudyby "Pamięć i godność. O poezji Jana Polkowskiego" bez wątpienia zasługuje na publikację w serii „Literatura i Pamięć”. Jest to akademicki esej, który bardziej wymagających odbiorców zadowoli nowymi ujęciami interpretacyjnymi i perspektywą filozoficzną, a dla szerokiego grona czytelników będzie stanowić dobre wprowadzenie do twórczości Jana Polkowskiego.
(z recenzji dr. hab. Tomasza Garbola)
Publikacja Wiara i Niepodległość. Religijne i patriotyczne tradycje terenów diecezji sosnowieckiej (XIX-XX wiek) – efekt współpracy diecezji sosnowieckiej i katowickiego Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, z jednej strony wpisuje się w obchody stulecia niepodległości, a z drugiej pokazuje we właściwej perspektywie bardzo różnorodną, skomplikowaną historię różnych ziem, znajdujących się w granicach diecezji sosnowieckiej. Diecezja ta, powołana w 1992 r., obejmuje tereny z bardzo skomplikowaną i bogatą przeszłością, ale, z różnych powodów, przez wiele dekad część tej przeszłości, zwłaszcza postawy patriotyczne i religijne, była zapomniana. Dlatego myślą przewodnią prezentowanych w niniejszym tomie tekstów jest przywrócenie pamięci o ludziach, wydarzeniach i miejscach z dziejów diecezji, które w XIX i XX w. związane były z umiłowaniem Ojczyzny oraz wiarą w Boga. Na kartach publikacji czytelnik odnajdzie m.in. informacje na temat udział mieszkańców terenów diecezji sosnowieckiej – tak pojedynczych osób, jak i całych społeczności – w działalności niepodległościowej okresu zaborów, II Rzeczypospolitej, okupacji niemieckiej w okresie II wojny światowej oraz Polski Ludowej. Ważnym problemem, wokół którego koncentrują się rozważania autorów jest także wkład Kościoła katolickiego w walkę o niepodległą Polskę i kształtowanie postaw patriotycznych. Obszerna publikacja, zawierająca 21 artykułów, została podzielona na cztery zasadnicze części, wyróżnione zgodnie z okresami dziejów naszego państwa i narodu (okres zaborów, czasu II Rzeczypospolitej, okres wojny i okupacji niemieckiej, lata 1945–1989). Całość otwiera prezentacja stanu badań historycznych nad dziejami życia religijnego na obszarze diecezji sosnowieckiej. Artykuły zamieszczone w tomie dotyczą różnych obszarów diecezji - zarówno Zagłębia Dąbrowskiego, jak i Olkusza i regionu olkuskiego, a także Wolbromia, Siewierza i Jaworzna. Nowatorski charakter publikacji wynika głownie z podjęcia nieeksploatowanych dotąd problemów jak i wykorzystania nowej bazy źródłowej - autorzy często sięgali po źródła do tej pory zupełnie nieznane i niewykorzystywane w badaniach naukowych, a przechowywane tak w archiwach kościelnych (parafialnych, diecezjalnych, zakonnych), państwowych (zbiory IPN, archiwa państwowe), jak i rodzinnych (np. archiwum rodziny Khnote oraz archiwum Leona Korusiewicza).
W związku z przypadającą w tym roku 75. rocznicą Powstania Warszawskiego Biuro Edukacji Narodowej IPN prezentuje utwór pt. Pierwszy dzień. Jest to zapowiedź płyty pt. Dziesięć kroków Memoriał warszawski 1944, która ukaże się na jesieni 2019 roku.Dziesięć kroków Memoriał warszawski 1944 jest to projekt muzyczno-wokalny Instytutu Pamięci Narodowej i Fundacji Sztafeta upamiętniający losy ludności cywilnej w czasie Powstania Warszawskiego. Na płycie znajdzie się 10 utworów, z których każdy został zainspirowany autentycznymi historiami.Tragedia ludności cywilnej Warszawy jest nadal prawie nieobecna w sferze artystycznej mówi Anna Żochowska z Fundacji Sztafeta Projekt Dziesięć kroków Memoriał warszawski 1944 zamierza choć częściowo wypełnić tę lukę. Uważam, że nic tak bardzo nie zapada w pamięć jak dobra piosenka, właśnie taką formę upamiętnienia uważamy za najbardziej nośną.Na płytę składa się dziesięć utworów, każdy z nich osadzony jest w konkretnej historii lub wspomnieniu uczestnika wydarzeń. Piosenki obrazują przeżycia i emocje, a opowieści świadków dają osadzenie w konkretnej historycznej rzeczywistości.1 sierpnia 2019 r. w Programie III Polskiego Radia odbyła się premiera piosenki pt. Pierwszy dzień w wykonaniu Weroniki Kowalskiej, która otwiera płytę Dziesięć kroków Memoriał warszawski 1944.Radiowy koncert premierowy oraz medialna premiera płyty odbędą się na przełomie września i października 2019, w związku z 75. rocznicą kapitulacji Powstania Warszawskiego i początkiem exodusu ludności cywilnej. Wydarzenie będzie miało miejsce w Sali Koncertowej Programu III PR im. Agnieszki Osieckiej. Planowany jest również koncert plenerowy na terenie Muzeum Dulag121 w Pruszkowie.
Pierwsze całościowe wydanie zapisków prymasa Stefana Wyszyńskiego z lat 19481981, unikatowe świadectwo niestrudzonej działalności prymasa oraz niekwestionowanego autorytetu społecznego i rzecznika praw narodu. W ramach zainaugurowanej serii ukaże się 27 tomów, niemal każdy z nich dotyczy kolejnego roku życia prymasa Wyszyńskiego. Edycja możliwa dzięki współdziałaniu Archidiecezji Gnieźnieńskiej, Archidiecezji Warszawskiej, Instytutu Pamięci Narodowej, Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Instytutu Prymasa Wyszyńskiego i Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego.Oddawany do rąk czytelnika tom ósmy Pro memoria obrazuje z perspektywy prymasa Wyszyńskiego sytuację Kościoła w PRL w okresie narastającego napięcia w obrębie stosunków wyznaniowych. Zapiski prymasa, rejestrujące prawny i faktyczny status Kościoła, uwarunkowania jego działalności, codzienność życia duchowieństwa, inteligencji polskiej i przeciętnych ludzi, stanowią cenne świadectwo epoki oraz nieobojętny dla dyskursu historiograficznego głos w sprawie okresu gomułkowskiego, który nierzadko bywa idealizowany i rozgrzeszany. Władysław Gomułka walczył z Kościołem, ponieważ postrzegał go jako wroga ideologicznego i politycznego. Stosował przede wszystkim metody administracyjne, choć nie tylko. Zmierzał do faktycznej eliminacji przejawów religijności z przestrzeni publiczno-prawnej. W realizacji tego zadania znaczącą rolę odegrała centralna i terenowa administracja wyznaniowa państwa, stanowiąca narzędzie władz partyjno-rządowych w ograniczaniu działalności Kościoła.
Historia żołnierza-fotografa Tadeusza Rożka (1897–1940), jednego z wielu Polaków, których losy spięte były światowym konfliktem zwanym Wielką Wojną, czasami II Rzeczypospolitej i początkiem II wojny światowej. Jego pasja – fotografia, uprawiana od lat młodzieńczych i towarzysząca mu na frontach I wojny światowej stała się inspiracją do powstania albumu, poświęconego fotografii wojennej oraz losom Tadeusza Rożka – ofiary zbrodni katyńskiej
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
