Album przedstawiający uroczystość koronacji obrazu w Starej Błotnicy w dniu 21 VIII 1977 r. przez kardynała Karola Wojtyłę. W publikacji znajduje się materiał ikonograficzny ze zbiorów IPN i kościelnych. Przedstawione zostały również działania dezintegracyjne Służby Bezpieczeństwa w związku z tą uroczystością.
Publikacja zawiera 120 dokumentów zamieszczonych w pięciu częściach. Obrazują one w chronologicznym ciągu przygotowania i przebieg wizyty. Dokumenty do publikacji wybrano ze sprawy obiektowej o kryptonimie „Zorza” oraz z materiałów administracyjnych Wydz. WSK KWMO Katowice. Znalazły się wśród nich przede wszystkim materiały operacyjne SB (zarządzenia, meldunki, doniesienia, plany, informacje o nastrojach społecznych), a także materiały ilustrujące działania kurii katowickiej (korespondencja, umowy z władzami administracyjnymi w Katowicach regulujące organizacje wizyty). Dokumenty zostały opatrzone przypisami tekstowymi i rzeczowymi; w sumie edycja zawiera prawie 500 biogramów funkcjonariuszy, duchownych, figurantów i innych osób. Do publikacji dołączono zdjęcia znajdujące się w sprawie „Zorza”, fotografie (z akt paszportowych) niektórych osób występujących w książce oraz film operacyjny dot. wizyty, pochodzący z zasobu Archiwum IPN w Warszawie.
Czy w latach pontyfikatów papieży Jana XXIII i Pawła VI wywiadowi PRL udało się skutecznie spenetrować struktury Stolicy Apostolskiej? Czy jako narzędzie tej infiltracji udało się podstępnie wykorzystać przedstawicieli polskiego Kościoła? Czy w Moskwie i w Warszawie prawidłowo rozumiano założenia watykańskiej polityki wschodniej? Czy zdołano przewidzieć wybór Jana Pawła II i skutki tego wydarzenia dla Polski i świata?
Władysław Bułhak próbuje odpowiedzieć na powyższe pytania. W książce porusza zagadnienie pracy z różnymi kategoriami osobowych źródeł informacji, problematykę inspiracji i dezinformacji, sprawę kooperacji multilateralnej i bilateralnej w ramach ponadnarodowych wspólnot wywiadowczych, wreszcie opisuje działalność analityczno-informacyjną i prognostyczno-ostrzegawczą. Zajmuje się też metodami zarządzania i polityką kadrową w wywiadzie MSW. Zastanawia się, jaki wpływ na aktywność operacyjną i skuteczność pracy informacyjnej tej służby miały przyjęte rozwiązania organizacyjne, praktyki działania, wreszcie poziom merytoryczny kadr.
Kluczowy element rozważań stanowi szczegółowa analiza skuteczności „metody agenturalnej”, uznawanej za specjalność służb zbudowanych na wzorcach sowieckich. Autor bazuje na mikroanalitycznych studiach przypadku odnoszących się do kilkudziesięciu osobowych źródeł informacji wykorzystywanych przez wywiad MSW. Próbuje też ocenić kompetencje analityków tej służby, stykających się na szeroką skalę z działaniami inspiracyjnymi i dezinformacją ze strony zachodnich służb specjalnych. Porusza także zagadnienie prognostycznej roli wywiadu MSW na przykładzie jego wyobrażeń i analiz odnoszących się do kariery kard. Karola Wojtyły.
Wnioski z przeprowadzonych badań mogą być przydatne dla analogicznych służb w świecie współczesnym.
Książka popularnonaukowa o losach Polaków w Związku Sowieckim w okresie od rewolucji październikowej 1917 roku do tzw. operacji polskiej NKWD przeprowadzonej w latach 1937–1938 przez państwo Stalina w ramach Wielkiego Terroru. Autorka przedstawia kolejne etapy szykanowania i eksterminacji rzeczywistych i domniemanych wrogów nowego ustroju, dzieje różnych środowisk społecznych i zawodowych, m.in. ziemian, chłopów i duchowieństwa, obficie cytując świadectwa uczestników wydarzeń, a także dokumenty archiwalne (publikowane w Rosji, a ostatnio przez IPN) oraz materiały z ówczesnej prasy. Poszczególne partie tekstu ilustrowane są zdjęciami katów i ofiar, miejsc pamięci o popełnionych masowych zbrodniach, reprodukcjami plakatów propagandowych, rozkazów i artykułów. Książka zawiera indeks osób i indeks miejscowości.
W książce opisano funkcjonowanie niezależnego krakowskiego ruchu wydawniczego w latach 1976–1990. Ujęcie tematu różni się nieco od analiz drugiego obiegu prezentowanych w publikacjach ukazujących się w ostatnich latach. W opracowaniu starano się bowiem nie tylko ukazać lokalną specyfikę drugiego obiegu, ale również przedstawić skalę całego zjawiska, a także stopień infiltracji podziemia wydawniczego przez tajne służby.
W pracy skupiono się na drukach ciągłych oraz drukach zwartych wydawanych poza cenzurą, ukazujących się w Krakowie od drugiej połowy 1976 do 31 sierpnia 1990 r., publikowanych zarówno przez struktury opozycyjne, jak i grupy z nimi niezwiązane. Ze względu na specyfikę opisywanego zagadnienia niemożliwa okazała się w pełni symetryczna analiza typów publikacji drugoobiegowych prezentowana w kolejnych rozdziałach. Dlatego też dla uporządkowania tematyki przyjęto układ problemowo-chronologiczny, co przy bogactwie analizowanej problematyki pozwoliło podzielić tekst na cztery części, te z kolei na dwanaście rozdziałów i kilkadziesiąt podrozdziałów. Scharakteryzowano najważniejsze pisma i wydawnictwa, opisano techniki druku i sposoby kolportażu, dużo uwagi poświęcono działaniom aparatu represji, który zwalczał niezależny i podziemny krakowski ruch wydawniczy. Zamieszczone w książce tabele i wykresy syntetycznie podsumowują ustalenia badawcze.
W październiku 2017 r. na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Szczecińskiego została zorganizowana trzecia konferencja naukowa poświęcona historii Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim. Niniejsza publikacja jest zapisem wygłoszonych wówczas referatów. Projekt realizowany jest we współpracy z Wydziałem Teologicznym US. Publikacja powstała w ramach Centralnego Projektu Badawczego „Władze komunistyczne wobec Kościołów i związków wyznaniowych w Polsce 1944–1989”.
Książka prezentuje wszystkie odnalezione i zinwentaryzowane na podstawie badań terenowych mogiły poległych oraz zmarłych z ran i chorób powstańców wielkopolskich wymienionych w publikacji W. Olszewskiego i Ł. Jastrząba „Lista strat Powstania Wielkopolskiego od 27 grudnia 1918 roku do 8 marca 1920 roku” (wyd. 2, Koszalin 2009). Informacje zostały wzbogacone zdjęciami i dokumentami archiwalnymi, prezentacją sylwetek wybranych poległych itp. Publikacja przygotowano wspólnie z Wielkopolskim Urzędem Wojewódzkim w Poznaniu. Książka poprzedzona jest słowem wstępnym Prezydenta RP Andrzeja Dudy i składa się z trzech rozdziałów poświęconych różnym aspektom powstania wielkopolskiego oraz właściwej ewidencji grobów. Autorem pierwszego rozdziału pt. Wielkopolska wiktoria jest Janusz Karwat, drugiego rozdziału pt. Problematyka strat osobowych powstania wielkopolskiego – Łukasz Jastrząb natomiast trzeciego pt. Miejsca pochówku powstańców wielkopolskich z lat 1918-1920 – Adam Pleskaczyński. Zasadniczą częścią publikacji jest Wykaz grobów powstańców wielkopolskich poległych i zmarłych w latach 1918-1920, który został opracowany przez Bartosza Biegałę, Sławomira Józefiaka i Adama Kaczmarka pod red. naukową Adama Pleskaczyńskiego. W książce umieszczono również bibliografię i przypisy, spis źródeł ikonograficznych oraz wykaz nazwisk znajdujących się na inskrypcjach nagrobnych.
Prof. dr hab. Tadeusz Wolsza pracuje w Instytucie Historii PAN w Warszawie (m.in. jest redaktorem naczelnym „Dziejów Najnowszych”) oraz w Instytucie Nauk Politycznych Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Od kilku lat prowadzi badania naukowe dotyczące dziejów polskiej powojennej emigracji w Wielkiej Brytanii, historii więziennictwa w Polsce po 1944 r., zbrodni katyńskiej, postaw dziennikarzy w kraju i na emigracji oraz historii sportu w II Rzeczypospolitej i PRL. W dorobku naukowym posiada ok. 260 publikacji naukowych, m.in. monografie: Więzienia stalinowskie w Polsce. System, codzienność, represje (Warszawa 2013) i „To co widziałem przekracza swa groza najśmielsze fantazje”. Wojenne i powojenne losy Polaków wizytujących Katyń w 1943 roku (Warszawa 2015). Ostatnia publikacja została wyróżniona nagrodami Klio oraz Fundacji im. Janusza Kurtyki.
W II Rzeczypospolitej sport był postrzegany przez polityków jako element kształtowania społeczeństwa sprawnego i odważnego, które w każdej chwili stanie w obronie suwerenności kraju. Działalność na rzecz rozwoju sportu okazała się również niezwykle ważna z punktu widzenia promocji państwa i zamanifestowania jego niepodległości. Było to widoczne zwłaszcza w 1924 r., kiedy reprezentacja Polski wyjechała po raz pierwszy w historii na igrzyska olimpijskie do Paryża oraz cztery lata wcześniej, kiedy z uwagi na wojnę z bolszewikami polscy sportowcy zostali w kraju, by walczyć za ojczyznę. Rozwojowi sportu sprzyjały osobiste zainteresowania polityków, m.in. z rodowodem legionowym, którzy stanęli na czele m.in. kilkunastu związków sportowych i Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Władze II RP szczególną wagę przykładały np. do piłki nożnej, jeździectwa, lekkoatletyki, szermierki, strzelectwa kulowego, kolarstwa, łucznictwa, boksu i zapasów. Nie szczędziły też wsparcia dla sportu balonowego, szybownictwa oraz sportu samolotowego. Uznaniem cieszyły się szachy – ulubiona gra Józefa Piłsudskiego. Nie wywołuje wiec zdziwienia to, że elity polityczne były ze sportem za pan brat. W Polsce Ludowej elity polityczne były ze sportem na bakier. Działacze komunistyczni, często sterowani przez sowieckich doradców, nie mieli żadnego doświadczenia w działalności sportowej. Ich braki w przygotowaniu nie były przypadkowe. Wszak w dwudziestoleciu międzywojennym przebywali albo w polskich więzieniach za działalność komunistyczna wymierzona przeciwko państwu, albo w Sowietach na szkoleniu partyjnym. Dopiero prognozy związane z możliwością wybuchu III wojny światowej oraz militaryzacja na te okoliczność społeczeństwa spowodowały ich większe zainteresowanie rozwojem sportu. Pojawili się w Polskim Komitecie Olimpijskim, Głównym Komitecie Kultury Fizycznej, Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego oraz Powszechnej Organizacji „Służba Polsce”. O tym, że polityka komunistów wobec sportu i kultury fizycznej była chybiona, zaświadczył skromny liczbowo udział Polaków (również pod względem sukcesów) w olimpiadach w Londynie i Helsinkach.
Wielogłosowa opowieść o polskim jazzie największych twórców tego gatunku, m.in. Jerzego Dudusia Matuszkiewicza, Jana Ptaszyna Wróblewskiego, Michała Urbaniaka, Andrzeja Trzaskowskiego, Zbyszka Namysłowskiego, Wojciecha Karolaka, Tomasza Stańko, Włodzimierza Nahornego? Z muzykami rozmawiał reżyser i operator filmowy Andrzej Wasylewski, który całość uzupełnił zdjęciami z żartobliwym komentarzem Wojciecha Karolaka oraz czterema krążkami DVD z filmem Jazzowe dzieje Polski, koncertem Jarka Śmietany i muzycznym filmem biograficznym - Andrzejowi Trzaskowskiemu pro memoria.Do albumu dołączone są 4 płyty DVD z filmami i koncertami jazzowymi (w etui).
Uwolniony z internowania prymas Stefan Wyszyński zainicjował w 1956 r. długofalowy i rozbudowany program przygotowań Polaków do jubileuszu tysiąclecia chrztu Polski. Milenijny program Kościoła, choć miał przede wszystkim wymiar transcendentny – duchowy, nosił również znamiona politycznej kontestacji systemu komunistycznego. W celu ograniczenia zakresu i znaczenia obchodów Milenium ekipa Iww sekretarza KC PZPR Władysława Gomułki przystąpiła w 1958 r. do szeroko zakrojonych działań o charakterze oficjalnym (najważniejszymi były obchody Tysiąclecia Państwa Polskiego) i nieoficjalnym (podejmowanych np. przez tajną policję polityczną). Kulminacja tego zjawiska nastąpiła w roku jubileuszowym – 1966. Tom pokonferencyjny Pół wieku Milenium… obrazuje przywołane wydarzenia na wybranych przykładach w ramach mikro - i makro- studiów historycznych. Pretekstem do jego powstania była obchodzona w 2016 r. pięćdziesiąta rocznica obchodów wielkiego jubileuszu polskiego chrześcijaństwa.
Materiały z sesji zorganizowanej w 60. rocznicę uwolnienia Prymasa Stefana Wyszyńskiego ukazują nieznane dotąd fakty i dokumenty z lat 1953-1956, kluczowego okresu dla zrozumienia biografii przewodniczącego Episkopatu Polski. W opracowaniu znalazły się artykuły wybitnych znawców historii Kościoła w Polsce: dr. hab. Pawła Skibińskiego i prof. Jana Żaryna opisujące aresztowanie, uwięzienie i inwigilację Prymasa; teksty Mariana P. Romaniuka na temat reakcji prasy watykańskiej na aresztowanie i dziennikarza Pawła Zuchniewicza o przesłaniu edukacyjnym Stoczka, jednego z miejsc izolacji, oraz o. Gabriela Bartoszewskiego na temat błogosławionych skutków uwięzienia Kardynała.
Wiosna 1946 roku. Na bezpiecznym jak dotąd dla komunistów obszarze Borów Tucholskich zaczynają dziać się dziwne i niepokojące rzeczy. Nieznany wcześniej oddział podziemia likwiduje kolejne posterunki Milicji Obywatelskiej i placówki Urzędu Bezpieczeństwa. Wysyłane w teren grupy operacyjne trafiają w próżnię, bez powodzenia uganiając się za niewidzialnym wrogiem. Te, które mają mniej szczęścia, rozbijane są w kilka chwil przez lotny oddział złożony z zaledwie kilkunastu żołnierzy. Bardzo szybko pseudonim jego dowódcy – „Żelazny” – staje się prawdziwym postrachem dla komunistycznej bezpieki od Koszalina po Malbork i Sztum. Czy „Żelaznemu” uda się dotrzeć na kolejną koncentrację ? Kto jeszcze padnie ofiarą zdrady „Reginy”? Czy partyzanci z wołkowyskiej grupy „Boa” dołączą do szwadronu „Żelaznego”? Ile posterunków milicji można rozbić jednego dnia ?
Zapraszamy do lektury piątego zeszytu z poświęconego Żołnierzom Wyklętym komiksowego cyklu „Wilcze tropy”, przygotowanego przez Instytut Pamięci Narodowej.
Komiks opisuje losy Antka Srebrnego i jego przyjaciela Romana Piryta w 1946 r. w trakcie niebezpiecznej misji do okupowanej przez Sowietów Polski.Ósma część Wojennej Odysei Antka Srebrnego 1939-1946 opisuje kolejne przygody tytułowego bohatera i jego przyjaciół. Antek razem z Romanem Pirytem otrzymują od gen. Stanisława Maczka zadanie udania się do opanowanej przez Sowietów Polski, gdzie mają rozkaz nawiązać kontakt z ppłk. Antonim Olechnowiczem Pohoreckim - komendantem eksterytorialnego Okręgu Wileńskiego AK. Misja od początku obfituje w niebezpieczne i nieprzewidziane zdarzenia - na drodze obydwu bohaterów staje bowiem nie kto inny jak Timur - stary wróg Antka jeszcze z łagru, teraz w nowej roli oficera NKWD ścigającego polskich konspiratorów.
Ojciec Edward Bulanda (1902–1992) – jezuita, uczony, prowincjał Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej, profesor „Bobolanum”, rekolekcjonista, więzień okresu stalinowskiego we wspomnieniach z lat 1939–1954 przedstawia nieznane, a często wręcz sensacyjne fakty związane z życiem i działalnością jezuitów w najtrudniejszym dla Kościoła katolickiego w Polsce okresie panowania reżimów nazistowskiego i komunistycznego.
Książka jest pierwszą, obejmująca aglomerację warszawską, częścią raportu z badań nad świadomością historyczną młodzieży szkół ponadpodstawowych w Polsce, przeprowadzonych pod kierunkiem dr. Łukasza Michalskiego wiosną 2007 r. Autor analizuje w niej m.in. rodzaj i poziom zainteresowań historycznych młodzieży, źródła wiedzy na temat historii i jej poziom, wreszcie stosunek młodych warszawiaków do rozmaitych faktów, procesów i postaci historycznych.
Z pewnością wiele ciekawych i zaskakujących wniosków znajdą w tej pracy nie tylko profesjonalni dydaktycy historii, którym mogą się one przydać w ich codziennej pracy, ale także każdy zainteresowany problemem percepcji i znaczenia polskiej historii wśród młodych Polaków.
Rok 1963 w Polsce wiązał się z zaostrzeniem polityki wyznaniowej, którą stosowały władze komunistyczne. Skutkowało to zwiększeniem napięcia we wzajemnych relacjach państwa i Kościoła, a nad życiem kościelnym coraz bardziej rozciągał swą kontrolę Urząd do spraw Wyznań. Rok ten przyniósł nowe represje i ograniczenia w życiu kościelnym. Pro memoria kard. Wyszyńskiego zawiera relacje sporządzane przez autora prawie z każdego dnia. Przez fakt, że prymas był wielkim autorytetem i głową Kościoła katolickiego w Polsce , jego zapiski stanowią nieocenione źródło do dziejów powojennej Polski.
Pochodzący z Kielecczyzny Władysław Zwiejski był prawnikiem, działaczem ruchu ludowego i społecznikiem. W jego wspomnieniach jak w soczewce widać wiele ważnych dla Polski wydarzeń historycznych. Autor, opisując swoje przeżycia, przedstawił zarówno realia funkcjonowania wsi w okresie zaborów i I wojny światowej, jak i skomplikowaną sytuację wewnętrzną II Rzeczypospolitej. Cenne są opisy działalności ruchu ludowego, ukazane z perspektywy niezamożnego studenta prawa, a następnie początkującego działacza partii ludowych. Niebagatelne znaczenie ma dokładna relacja dotycząca budowania konspiracyjnych struktur ruchu ludowego w czasie II wojny światowej w powiecie opatowskim.
W czasie okupacji niemieckiej Zwiejski działał w strukturach konspiracyjnego Stronnictwa Ludowego „Roch”. Był współautorem ogólnopolskiej instrukcji organizacyjnej Straży Chłopskiej oraz pomysłodawcą nowej nazwy organizacji zbrojnej ludowców – Batalionów Chłopskich. We wspomnieniach przedstawiony został również trudny czas powojenny, kiedy działacze niezależnego PSL byli szykanowani i spychani przez komunistów na margines życia politycznego. Wobec członków opozycji stosowano różnego rodzaju represje, w tym aresztowania po błahym pretekstem, co spotkało również Zwiejskiego.
We wspomnieniach można odnaleźć także wiele informacji na temat realiów życia społecznego i niełatwej codzienności w PRL.
Przekazywana do rąk czytelników edycja źródłowa prezentuje postać Józefa Kellera – początkowo duchownego diecezji łódzkiej, wykładowcy i profesora KUL, informatora, a następnie tajnego współpracownika o pseudonimach: „Ostrożny”, „Adam Piotrowski”, od 1957 r. kościelnego apostaty, pracownika naukowego Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, a także marksistowskiego religioznawcy. Książka składa się z dwóch części. W pierwszej w syntetyczny sposób przybliżono życiorys Kellera oraz przebieg jego współpracy agenturalnej z UB/SB. To klasyczne case study dotyczące działalności delatorskiej kapłana i naukowca, które posłużyło równocześnie do przedstawienia metod działania aparatu bezpieczeństwa wobec środowisk kościelnego i naukowego w okresie rządów Władysława Gomułki i Edwarda Gierka. W drugiej zamieszczono 138 dokumentów podzielonych na cztery działy tematyczne w znacznej mierze pokrywające się z podziałem chronologicznym. Są wśród nich donosy byłego księdza na pracowników naukowych i studentów KUL oraz warszawską inteligencję.
Opisana historia pokazuje, w jaki sposób aparat bezpieczeństwa wykorzystywał słabości moralne i charakterologiczne swoich współpracowników do realizacji działań wymierzonych w Kościół katolicki i inteligencję. Keller nie tylko szkodził ludziom ze środowisk kościelnych i naukowych, lecz także dzięki współpracy z komunistami zbudował sobie wygodne życie oraz rozwinął karierę naukową.
W latach osiemdziesiątych, kiedy Wojciech Jaruzelski skupił w swoich rękach pełnię władzy w PRL, setki Polaków i Polek decydowało się na pisanie prywatnych listów do generała. Nadawcy zamieszczali w nich skargi, żale, postulaty, życzenia, słowa poparcia, prośby, referowali sprawy do załatwienia. Jaruzelski czytał dużą część tej korespondencji, selekcjonowanej wstępnie przez jego doradców i współpracowników. Nierzadko podpisywał i odręcznie poprawiał grzecznościowe odpowiedzi. Po 1990 r. spora część tej dokumentacji trafiła do amerykańskiego Archiwum Hoovera. Prezentowany tom zawiera wybór listów z tego właśnie zbioru. Warto podkreślić, że listom tym towarzyszą bardzo cenne dokumenty związane z obsługą administracyjną korespondencji, a przede wszystkim – notatki, uwagi i adnotacje samego gen. Jaruzelskiego (oraz jego najbliższych współpracowników). Dzięki temu możemy dowiedzieć się, co generała najbardziej interesowało, jakie zmiany wprowadzał do projektów odpowiedzi, w jaki sposób komentował przesyłane treści. Rzecz jasna listy mówią całkiem dużo o samych autorach. Może nawet więcej o nich niż o opisywanych konkretnych faktach i wydarzeniach, które nierzadko stawały się przecież przedmiotem autokreacji, a nieraz i konfabulacji. Słowa nadawców wyrażały wycinek postaw i poglądów pewnej (trudnej do precyzyjnego określenia) części obywateli PRL z ostatniej dekady jej istnienia.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
