Niniejsze rozważania są próbą odpowiedzi na pytania, które stawiam sobie od przynajmniej 1998 roku. Wtedy właśnie miała miejsce w Rzeszowie sesja, której organizator, profesor Piotr Żbikowski, postawił przed uczestnikami problem klasyfi kacji zjawiska, określonego mianem oświeceniowo-romantycznego przełomu. Pojawiło się w jej
czasie wiele pytań i sugestii, które uwidoczniły nie tylko zagadnienia czysto badawcze,
ale i okazały rzecz o wiele poważniejszą – potrzebę przeformułowania spojrzenia na
polską literaturę i sztukę w „oświeceniu i romantyzmie”.
Przez już ponad dwadzieścia lat przybyło mnóstwo edycji, opracowań, pomysłów
i rozwiązań, które spraw bynajmniej nie wyjaśniły, ale skomplikowały je jeszcze bardziej. Okazało się, że polska kultura po trzecim zaborze wcale nie umilkła ani nie stała
się monotematyczna i z góry skazana na porażkę z kulturami obcymi. Wręcz przeciwnie, był to czas krystalizowania się polskiego modelu kulturowego, zaczętego jeszcze
głęboko w wieku XVIII.
Skarbce natury i sztuki są próbą wyrysowania panoramy zbieractwa śląskiego XVII i XVIII w. w całym jej bogactwie i złożoności. Przedmiotem studium są więc uniwersalistycznie zorientowane gabinet osobliwości artystycznych i przyrodniczych, gabinety numizmatyczne, starożytnicze, kolekcje naturaliów oraz galerie malarstwa. Analizując zbiory, autor w każdym przypadku wykracza poza opis historyczno-faktograficzny, rekonstruując szeroki kontekst, który można nazwać polem lub przestrzenią wyłaniania się kolekcji: szuka odpowiedzi na pytania, jakie zjawiska, procesy, i teorie (filozoficzne, naukowe) warunkowały kształtowanie się życia kolekcjonerskiego, w jaką siatkę zależności było ono uwikłane, jaka dynamika jego rozwoju, dlaczego, w jaki sposób i w jakim celu tworzone były zbiory, wreszcie jaka rolę odgrywały gabinety w kulturalnym życiu prowincji.
Odmienność funkcjonuje nie tylko jako opinie, w taki bądź inny sposób kwalifikujące osoby odmienne: jest włączona w procesy wymiany wiedzy, w tworzenie się kompetencji kulturowej jednostki. Staje się często tematem różnorodnych form narracyjnych: opowieści, dykteryjek i żartów, a także w szczególny sposób pojmowanych lokalnych legend. Dlatego w badaniach nad odmiennością istotnym odniesieniem stają się uwarunkowania komunikacji kulturowej.
(ze wstępu)
Wybór 30 artykułów wybitnego historyka został podzielony na 4 części. Pierwsza poświęcona jest dziejom kościoła w średniowieczu, w drugiej znalazły się teksty z zakresu historii historiografii, metodologii oraz nauk pomocniczych innych niż heraldyka, która wypełnia część trzecią. Czwarta część zawiera teksty odnoszące się do kalendografii, geografii historycznej oraz epigrafiki.
W cieniu drzewa wiar. Studia nad kulturą religijną na pograniczach Slaviae Orthodoxae
Koedytent: Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?