Z recenzji wydawniczej:
„Monografia Violetty Wróblewskiej (…) jest wyczerpującym opracowaniem zagadnienia tabu w polskiej kulturze ludowej. Autorka przestudiowała niezwykle bogatą literaturę przedmiotu zarówno polską, jak i obcojęzyczną. Dotarła też do bardzo wielu źródeł z dziedziny etnografii, folklorystyki i etnolingwistyki. Omówiła w swej rozprawie różne rodzaje tabu, rozpoznane i opisane przez badaczy na całym świecie. Zajęła się więc tabu językowym, żywieniowym, seksualnym i tabu śmierci. Jako materiał do swych analiz wybrała jeden gatunek folkloru – bajkę. Imponująca jest liczba źródeł, do których dotarła w poszukiwaniu przykładów na występowanie zjawiska tabu w polskich bajkach ludowych”.
„Praca Violetty Wróblewskiej (…) stanowi niewątpliwie nowe ujęcie od dawna obecnej w refleksji badaczy folkloru problematyki gatunkowego zróżnicowania szeroko rozumianej bajki ludowej. Oryginalność tego ujęcia widziałabym w udanej próbie syntetycznej prezentacji różnych gatunków i odmian gatunkowych, bez preferowania w konstrukcji tego obrazu ludowej bajki magicznej, najczęściej dotąd przez badaczy analizowanej a nawet wręcz identyfikowanej z istotą bajki (bajka właściwa). Do realizacji podjętego zdania badawczego niezbędne okazało się doświadczenie autorki w zakresie badania tekstów bajek nowelistycznych a także przekazów wierzeniowych, co w efekcie zadecydowało o tym, że zaprezentowany obraz określić można jako przekonywający a ponadto swoiście „wyważony”. Znaczny udział w konstrukcji naukowego wywodu własnych przemyśleń i interpretacji wykraczających poza utrwalone świadomości badaczy opinie, czynią tę publikację niewątpliwie potrzebną, a także atrakcyjną pod względem czytelniczym”.
Słownik składa się z dwustu siedemdziesięciu sześciu haseł ułożonych alfabetycznie, wpisujących się w cztery działy: badacze i zbieracze polskiej bajki ludowej, teoria bajki ludowej, najpopularniejsze motywy i wątki bajkowe oraz związki rodzimej bajki z innymi zjawiskami kulturowymi. Dobór haseł był podyktowany kilkoma czynnikami, m.in. częstotliwością występowania motywu lub wątku oraz jego typowością dla kultury polskiej. Uwzględniono również hasła odwołujące się do najbardziej znanych baśni europejskich, takich jak Śpiąca Królewna czy Czerwony Kapturek, aby czytelnik miał możliwość zapoznania się ze specyfiką rodzimego materiału. W każdym haśle oprócz rozważań teoretycznych zamieszczono cytaty z oryginalnych bajek ludowych z różnych regionów, w tym z dawnych ziem kresowych. Pod każdym hasłem znajduje się bibliografia źródeł i opracowań, aby czytelnik mógł sprawdzić i pogłębić zdobyte informacje. W zapisie przekazów zachowano ich oryginalne brzmienie, a jedynie w tekstach utrwalonych przez etnografów w sposób fonetyczny dokonano zapisu uproszczonego, zgodnego z powszechnie przyjętymi standardami.
Monografia zbiorowa pt. Folklor polski i litewski (Źródła – adaptacje – interpretacje) powstała w efekcie współpracy trzech ośrodków akademickich: polskich – Uniwersytetu w Białymstoku wraz z Działem Naukowym Książnicy Podlaskiej im. Łukasza Górnickiego i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu – oraz litewskiego – Akademii Edukacji Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Wilnie. W podstawowym założeniu publikacja ma ukazać folklor polski i litewski w ich powiązaniach oraz odrębnościach, jak też formy obecności ludowej tradycji w kulturze obu narodów. Ponieważ już od XIX wieku częściej mowa nie o folklorze czy żywej ludowej tradycji, lecz o adaptacjach, przeróbkach i interpretacjach źródłowego materiału wykorzystywanego przez twórców do celów artystycznych, ideowych, komercyjnych, co nierzadko prowadzi do folkloryzmu, również tym zagadnieniom poświęcono w pracy wiele miejsca.
To poradnik, który wnosi wiele nowych wartości do życia. W przystępny dla czytelnika sposób autorka przedstawia recepty na to, jak zacząć świadomie i dobrze kierować swoim życiem. Jak pozbyć się nabytych przekonań, jak zmieniać siebie, ale również jak pokochać siebie, by móc pokochać innych. Ten poradnik zawierający treści o charakterze psychologicznym, medycznym i duchowym w 34 rozdziałach przedstawia wiele ciekawych informacji np: jak na nasze życie wpływają różne emocje, jak nadać życiu głębszy sens, jak realizować marzenie, jak mieć satysfakcjonującą pracę, czy w jaki sposób się odżywiać, by zachować zdrowie na długie lata. Autorka sama przez wiele lat uczyła się rozpoznawać swoje potrzeby i zmieniała swoje życie na lepsze poprzez szereg nowych rzeczy: taniec, jogę, medytację, odpowiedniego żywienia. „Życie i zdrowie masz tylko jedno” to poradnik, który pozwoli zrozumieć czytelnikowi samego siebie, a za pomocą ćwiczeń dosięga się głębszej warstwy własnego „ja”, a to czyni człowieka lepszym i bardziej świadomym. Po przeczytaniu książki każdy czytelnik poczuje wielką motywację do zmiany swojego życia.
Książka poświęcona jest postaciom demonicznym w twórczości pisarzy polskich XIX-XXI wieku. Jej bohaterami są najpopularniejsze i najbardziej charakterystyczne postaci z literatury dziecięcej, takie jak Baba Jaga, smok i krasnal, chociaż nie brak informacji o strzydze, topielcu czy dziwożonie. W pracy podjęto problematykę pochodzenia wymienionych istot, pokazano ich rolę w ludowej demonologii, a następnie przedstawiono ich różnorakie metamorfozy, zarówno w folklorze tradycyjnym, jak i w utworach dla dzieci. Zasadnicza teza monografii, zasugerowana w jej tytule, wyraźnie wskazuje kierunek opisanych przemian – od postaci przerażających, demonicznych, w których istnienie niejednokrotnie wierzono, w postaci fantastyczne, o dużym ładunku komizmu czy utylitaryzmu; od kulturowych znaków o wyraźnym wydźwięku moralistycznym po znaki semantycznie puste, pozbawione jakiejkolwiek głębi znaczeniowej służącej kształtowaniu charakteru czy choćby gustu estetycznego odbiorców. Przyczyna opisanych w rozprawie przekształceń i procesów (m.in. karnawalizacji, symplifikacji, hiperbolizacji, infantylizacji) silnie związana jest ze zmianami kulturowymi, zwłaszcza z zanikiem tradycyjnej kultury ludowej, stanowiącej główny punkt odniesienia dla charakteryzowanych w rozprawie postaci, jak i ze stopniowym zawłaszczaniem jej elementów przez twórców kultury popularnej, kierujących się pobudkami komercyjnymi. W pracy wskazano także pozytywne przykłady wykorzystania polskiego folkloru przez pisarzy, ale zdecydowanie znajdują się one w mniejszości. W finalnej części rozprawy, obok rozważań teoretycznych, zawarto próbę opisu przekształceń materiału ludowego na poziomie literatury dla młodzieży (na przykładzie fantasy), wskazując nieco odmienne tendencje w kreacji wizerunków demonów niż te widoczne w twórczości dla najmłodszych (obok symplifikacji wyraźnie widoczna skłonność do brutalizacji i erotyzacji bohaterów).
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
