Socjologia to nauka systematycznie zajmująca się badaniem całego życia społecznego człowieka. Badane są chociażby społeczne reguły, procesy i kultury, które łączą lub dzielą ludzi. W tym dziale zatem proponujemy wszelkie fachowe podręczniki, poradniki i publikacje właśnie z dziedziny socjologii. Czytając nasze lektury zapoznasz się z podstawami psychologii, dzięki którym zrozumiesz istotę kształtowania konkretnych postaw, emocji i cech osobowości ludzkich, zgłębisz podstawy takich nauk jak: filozofia czy logika. Poza tym bedziesz mógł udoskonalić posiadane kompetencje interpersonalne, które przydadzą ci się zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym.
Książka Oblicza lęku jest znakomitą analizą zjawiska strachu we współczesności, które jak dotąd nie doczekało się szerszej analizy. Lęk jest plagą naszego wieku i jednym z najważniejszych elementów kształtujących ludzką codzienność - jest wszechobecny jako lęk z powodu braku bezpieczeństwa i stabilności, zagrożenia bezrobociem, zmian klimatycznych itd. - lęk przed wszystkim. Czym jest lęk? Wiemy to, jeśli tylko nie stawiamy tego pytania. Celem pracy Oblicza lęku jest nadanie pojęciowego kształtu wyrazom lęku, przedstawienie i zrozumienie jego różnych postaci. Strach, lęk, obawa jest rzeczą ludzką i zupełnie naturalną. Groźba pojawia się dopiero wtedy, kiedy ktoś usiłuje instrumentalnie wykorzystać strach do rządzenia i kontroli społeczeństwa. Sporo miejsca poświęca Autorka sięganiu po lęk w aktualnej polityce sekularyzacji, która instytucjonalizuje wzajemną nieufność ludzi wobec siebie. Od Machiavellego wiadomo, że „strach sprzyja władzy”. Czy władza może nasilić nasze lęki, czy może rozpowszechniać strach – zastanawia się Marzona. To bardzo ważne dziś pytania, które stawiają socjologowie na całym świecie. Obserwacje Marzano, a także sposób ich wyartykułowania, są pionierskie. Marzano bada w gruncie rzeczy jedno z najbardziej rozpowszechnionych doświadczeń współczesnych społeczeństw i zarazem w najmniej opisanych. Podejmuje ten problem na szeroką skalę i w ważnym momencie historycznym. Autorka wykorzystuje swobodnie świadectwa i dane z różnych dziedzin nauki: polityki, socjologii, literatury, filozofii, historii itd., tworząc w efekcie wieloaspektowy obraz zagrożeń człowieka współczesnego. Nie ma tak szerokiego i trafne-go przedstawienia zjawiska lęku na naszym rynku księgarskim. Receptą na różne lęki współczesności jest według Marzano zaufanie, które w obliczu nieznanego i nieprzewidywalnego pozwala człowiekowi otwierać się na innych i na siebie samego. Książka będzie szeroko wykorzystywana na wydziałach socjologii, filozofii i psychologii a także kulturoznawstwa i literaturoznawstwa. Praca napisana została przystępnym językiem, sięgnie więc po nią również szersze grono czytelników.
Antoni Sułek jest absolwentem (1968) i profesorem Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1989-2009 kierował Zakładem Metodologii Badań Socjologicznych w Instytucie Socjologii UW. Zajmuje się metodologią i historią badań społecznych oraz teorią i badaniem opinii publicznej. Napisał książki Eksperyment w badaniach społecznych (1979), W terenie, w archiwum i w laboratorium (1990), Sondaż polski (2001), Ogród metodologii socjologicznej (2002) oraz wydał Socjologię na Uniwersytecie Warszawskim. Fragmenty historii (2007). Przez wiele lat pracował w Polskim Towarzystwie Socjologicznym, w latach 1994-1998 był przewodniczącym PTS.
Socjologia to coś więcej niż idee, teorie i wyniki badań. To także instytucje naukowe, badania, metody oraz ludzie, którzy je stworzyli. O nich jest ta książka. Składa się z kilkunastu rozpraw i szkiców poświęconych życiu socjologii w Polsce, od końca XIX do początków XXI w. Pierwsza z nich traktuje o polskiej recepcji Samobójstwa Durkheima, a ostatnia – o „sedymentach sondażowych” w wyobraźni społecznej. Prace te opierają się na analizie tekstów i badań socjologicznych oraz na uczestniczącej obserwacji życia socjologii w ostatnich kilkudziesięciu latach. Narracja osadzona jest w szerszym kontekście historycznym i społecznym.
Przedstawione tutaj myśli Leona Petrażyckiego są wyimkami z dwudziestu czterech jego prac, zarówno tych ogłoszonych drukiem, jak i ocalałych w rękopisie. Obrazują one rozległe obszary jego naukowych zainteresowań i dociekań, a także stanowisko, jakie zajmował w rożnych żywotnych kwestiach. Nie są jednakże konspektem, streszczeniem czy uogólnieniem jego poszukiwań, refleksji lub tez naukowych i nie należy ich tak traktować. W większości mają postać krótszych lub dłuższych stwierdzeń, sentencji, pytań, domysłów, niekiedy aforyzmów, a nawet paradoksów doniosłych z punktu widzenia różnych dziedzin wiedzy.
"Społeczeństwo polskie - jak każde współczesne demokratyczne społeczeństwo - jest wyraźnie podzielone. W wymiarze materialnym, społecznym, etnicznym czy - co jest przedmiotem tej właśnie książki - w wymiarze politycznym." Ze wstępu
Michał Roch Kaczmarczyk (ur. 1978) ukończył studia socjologiczne i prawnicze na Uniwersytecie Gdańskim. Był stypendystą DAAD, Max-Weber-Kolleg oraz Fundacji Kościuszkowskiej. Za książkę Wstęp do socjologicznej teorii własności otrzymał w 2007 r. nagrodę PAN im. Ludwika Krzywickiego. Przetłumaczył na język polski między innymi Systemy społeczne Niklasa Luhmanna oraz prace Talcotta Parsonsa i Hansa Joasa.
Do najbardziej spektakularnych i najgoręcej dyskutowanych form udziału obywateli w życiu społecznym i politycznym należy dziś nieposłuszeństwo obywatelskie. Skłania ono do fundamentalnych pytań o to, jakie funkcje pełni prawo i w jakich sytuacjach obowiązek jego przestrzegania może być zawieszony. Autor przybliża czytelnikom najważniejsze dylematy, z jakimi borykali się słynni rzecznicy nieposłuszeństwa obywatelskiego w różnych kulturach i epokach, na przykład Henry David Thoreau, Mahatma Gandhi czy Martin Luther King. Książka może pomóc w interpretacji współczesnych ruchów społecznych odwołujących się do nieposłuszeństwa obywatelskiego w imię racji politycznych i ideologicznych. Zasługuje na zainteresowanie socjologów, prawników, polityków i osób zajmujących się rozwiązywaniem konfliktów społecznych.
Jean-Claude Kaufmann jest jednym z najwybitniejszych, a zarazem jednym z najbardziej oryginalnych współczesnych socjologów europejskich. Jest kontynuatorem najlepszych tradycji socjologii europejskiej z jej nastawieniem na rozumienie zjawisk społecznych. Kaufmann dał się przede wszystkim poznać jako znakomity badacz codzienności, opisujący rzeczywistość tak, jak jest ona doświadczana przez jednostki w ich codziennym życiu. Specyfika Kaufmanna i jednocześnie tajemnica jego popularności wśród szerszej czytającej publiczności tkwi chyba w tym, że oprócz lekkości i kunsztowności języka, ma ogromne wyczucie historyczności opisywanych zjawisk.
Niezwykła historia szczęśliwej miłości jest pozycją szczególną. Rozważania nad miłością, miłością szczęśliwą, rozpięte są między odległą przeszłością a teraźniejszością, Teraźniejszość to rozważania na temat współczesnej kultury sposobów odczuwania i doświadczania miłości i szczęścia z nią danego. Autor zastrzega się, że nie chce, nie może dawać gotowych recept, chce jedynie pokazać, jak można być szczęśliwym, czym jest owo szczęście w kulturze współczesnej. Aby dokonać tego w sposób satysfakcjonujący, Kaufmann cofa się w przeszłość (do Platona przez wieki średnie, renesans, oświecenie, romantyzm i wiek XX), by śledzić zmienne dzieje miłości, która pierwotnie przynależała bardziej do sfery publicznej niż prywatnej, służyła w większym stopniu realizacji celów politycznych, później ekonomicznych niż szczęściu jednostki. Śledząc zmienne losy miłości, Kaufmann daje nam oryginalny i wręcz ekscytujący, niezwykle erudycyjny wgląd w przemiany kultury w ogóle, przede wszystkim europejskiej, ale nie tylko.
Obiektem zainteresowań autora jest poziom mikro – rola i funkcjonowanie mafii rosyjskiej w środowisku drobnej i średniej przedsiębiorczości. W tym względzie jest to praca oryginalna i niezwykle potrzebna do zrozumienia przekształceń, jakie dokonały się w Rosji po upadku komunizmu. Autor prowadził swoje badania terenowe w mieście Perm położonym na zamożnym Uralu. Perm jest miastem przemysłowym, gdzie przejście do gospodarki rynkowej dokonało się stosunkowo szybko. Jest to miasto o wysokim poziomie przestępczości, w tym przestępczości zorganizowanej. Następnym warunkiem pojawienia się w Permie zjawiska podobnego do mafii sycylijskiej jest dobrze rozwinięta podkultura świata przestępczego. Podkultura ta obejmowała specyficzny dla tego środowiska język, normy zachowania, sposób ubierania się, rytuały inicjacji, hierarchię i ścisłą, bezwzględnie egzekwowaną dyscyplinę. Varese analizuje stosunki między mafijnymi grupami, a także konkurencję ze strony innych grup na rynku usług ochroniarskich, przede wszystkim Czeczenów i Kozaków, a także relacjami między mafią a przedstawicielami aparatu państwa. Książka dobrze ilustruje skalę przemocy jako narzędzia ekonomicznego w rosyjskiej gospodarce. Odnosi się wrażenie, że rynek „ochrony” jest podzielony na segmenty: mafia specjalizuje się w dostarczaniu „ochrony” małym i średnim firmom, gdy duży biznes oraz przedsiębiorstwa prowadzone przez osoby rekrutujące się z kręgów władzy chronione są przez firmy działające na styku oficjalnych instytucji państwa i sektora prywatnego. Pokazuje to w sposób wyrazisty specyfikę państwa rosyjskiego, którego instytucje opanowane są przez wąską, uprzywilejowaną grupę „swoich”, pasożytującą na większości społeczeństwa. Uderza zwłaszcza powszechność odczucia wśród drobnych przedsiębiorców, że zagrożenie ze strony zorganizowanej przestępczości sensu stricte jest mniejsze niż ze strony różnych instytucji państwowych. Książkę Varese cechuje rzetelność metodologiczna oraz wiedza teoretyczna. Zawiera ogromnie dużo mało znanych informacji na temat życia społeczeństwa rosyjskiego z perspektywy, o której wiemy niewiele.
Problem niedoskonałości polskiego systemu instytucjonalnego, wprawdzie tu i ów-dzie dostrzegany, w debacie publicznej jest marginalizowany lub „przykrywany” przez inne tematy (wzrost PKB, wydatkowanie środków europejskich, lustracja, Euro 2012 itd.). Trudno przecenić wagę instytucji w obszarze współczesnego państwa, które powinno gwarantować rządy prawa, wolność jednostki, reprezentację społeczeństwa, zwłaszcza parlamentarną, ochronę własności prywatnej itd. Tymczasem polskie instytucje funkcjo-nują w sposób daleki od ideału, co więcej, ich dysfunkcjonalność rośnie. Pogarsza się jakość systemu z perspektywy jego zdolności do sprostania realnym problemom rozwo-jowym i oczekiwaniom zmieniającego się społeczeństwa, które jest coraz lepiej wykształcone, zna świat, wykorzystuje nowe technologie informacyjne i komunikacyjne, często też jest zamożne i pragnie mieć poczucie wpływu na bieg spraw. Jeśli nie działają struktury i organizacje — i instytucje — współczesnego społeczeństwa, to pojawiają się grupy ludzi skrzykujące się doraźnie w obronie swoich zagrożonych interesów.
Tymczasem przedmiotem analiz socjologicznych i, szerzej, społecznych są obecnie raczej postawy i zachowania ludzi niźli funkcjonowanie instytucji. Zwłaszcza dysfunkcje instytucji odsuwane są na dalszy plan, jeśli w ogóle poddawane badaniom. Pora zatem podjąć próbę wypełnienia owej luki. Przemawiają za tym względy merytoryczne, a także całkiem rzeczywista potrzeba chwili. Oznaki społecznego zniecierpliwienia sytuacją go-spodarczą i społeczną są w Polsce coraz bardziej widoczne, choć nie tak spektakularne jak w niektórych innych krajach.
Autorom przyświecała dyrektywa prowadzenia badań na różnych piętrach wiedzy o rzeczywistości i przy użyciu różnych metod analizy. Jest to swoisty znak firmowy zespołu badawczego Instytutu Studiów Politycznych PAN, który przygotował tę książkę. Ten in-terdyscyplinarny zespół grupuje socjologów, politologów, filozofów, ekonomistów, prawników i historyków. Wywodzą się oni z Instytutu Studiów Politycznych PAN, Insty-tutu Filozofii i Socjologii PAN, Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego i Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych EUROREG Uniwersytetu Warszawskiego, Szkoły Głównej Handlowej, Uni-wersytetu w Białymstoku i kilku innych uczelni krajowych.
Przedstawione w książce analizy nie mają charakteru wyczerpującego, holistyczne-go badania. Ze względu na rozległość i złożoność zagadnienia nie było to możliwe. Sięgając do różnych sfer życia społecznego, posługując się przykładami różnych instytu-cji, pokazaliśmy jednak, że - po pierwsze - polski system instytucjonalny wykazuje cechy hybrydy, gdyż rozwiązania sprzed lat współistnieją z nowymi, często importowanymi; po drugie - nie tylko z powodu wewnętrznej niespójności łatwo odnaleźć w nim wiele dys-funkcji czy patologii, wynikających także z niskiej jakości systemu prawnego i regulacyjnego. Bez ich usunięcia trudno sobie wyobrazić dalszy długookresowy dyna-miczny rozwój. Wiele wskazuje na to, że polski system instytucjonalny w obecnym kształcie zbliża się do kresu swych możliwości, także adaptacyjnych. Czas zatem na jego uporządkowanie i poprawę efektywności. Przy czym podstawą zmian winna stać się po-ważna debata nad zmieniającym się społeczeństwem, nad oczekiwaniami żywionymi wobec państwa, a także nad stopniem gotowości do udziału w życiu publicznym.
Zainteresowania Kaufmanna są wyraźnie sprecyzowane: można je nazwać mikrosocjologią, socjologią jednostki, a także socjologią diady, czyli pary, i tego, co dzieje się między ludźmi – zwłaszcza między dwojgiem ludzi. Kaufmann prowadzi badania procesów indywidualizacji, podmiotowości, tożsamości jednostki i jej przekształceń, a także zajmuje się parami, śledzi, jak zmieniają się łączące je więzi i emocje w kontekście zwykłych, banalnych, codziennych doświadczeń, związanych z codziennym funkcjonowaniem. Uwzględnia też w pewnym zakresie oddziaływanie wydarzeń niecodziennych, niezwykłych, przerywających bieg codzienności.
Obszar badań Kaufmanna mieści się na pograniczach kilku różnych dyscyplin. Odwołuje się on bowiem w swoich pracach do ustaleń antropologii, historii społecznej, historii kultury, psychologii, filozofii. Tym samym nawiązuje do najlepszych tradycji socjologii francuskiej, nigdy nie zamykającej się w wąskich, wyspecjalizowanych ramach, lecz otwartej na inne dziedziny badań i refleksji. Choć jego zainteresowania są w znacznej mierze bardzo bliskie psychologii, sam określa się mianem „socjologa o duszy antropologa”.
Tę „antropologiczną duszę” widać szczególnie dobrze w badaniach życia codziennego, stanowiących kolejny charakterystyczny rys socjologii Kaufmanna; można go wręcz nazwać socjologiem codzienności. Bada nawyki, przyzwyczajenia, obyczaje, zawsze uwzględnia wymiar historyczny, zawsze prowadzi analizy w długiej perspektywie czasu. Zainteresowania problematyką życia codziennego znajdują wyraz w badaniach kuchni, obyczajów kulinarnych i rodzinnych posiłków, w refleksji nad rozwiązywaniem problemu brudnej bielizny i nad drobnymi przykrościami w życiu małżeńskim, w analizach reakcji na obnażanie piersi przez kobiety na plaży, marzeń samotnych kobiet o księciu z bajki, reakcji i refleksji powstałych pierwszego poranka po wspólnie spędzonej nocy, nowego świata emocji i miłości w epoce Internetu i podobnych zjawisk.
Ze Wstępu Elżbiety Tarkowskiej
Czy kultura popularna wciąż istnieje jako opozycja kultury elitarnej i niszowej, czy też mamy tylko do czynienia z kulturą jako ogólną, zestandaryzowaną i powszechną praktyką społeczną? Czy kultura popularna wciąż pozostaje ideologicznym piorunochronem dla panującego systemu, który rozładowuje w bezpieczny sposób wszelkie napięcia i konflikty społeczne? Czy też raczej jest kanałem do przemycania nowych idei i demaskowania istniejących mechanizmów represji? Jakie są relacje między kulturą popularną a różnymi modelami kultury alternatywnej?
Prezentowana książka na wiele pytań nie odpowiada, ale nie to jest jej celem. Autorzy raczej stawiają wiele znaków zapytania i ukazują złożoność zjawiska kultury popularnej. Nie brakuje w tym tomie krytycznych refleksji i uwag na temat oferty i społecznych funkcji przemysłu kulturalnego, ale są też głosy przedstawiające możliwości i szanse na zmianę społeczną, jakie stwarzają kanały komunikacyjne i narzędzia kultury popularnej. Dziś już nie ma ucieczki przed wpływami kultury masowej. W takich warunkach nauki społeczne powinny dać pewne podpowiedzi, jak sobie z nią radzić – bardziej świadomie z nią współżyć i przeobrażać ją niż jednostronnie jej ulegać i bezkrytycznie ją konsumować.
Etymologically, “frontier” can be related to “in front of” – that which lies ahead, between the subject and his or her horizon. Therefore everywhere outside the Self, and as far as the individual world-version stretches, is the “frontier”, which thus forms an essential part of Self-identification. Whereas territory is about spatial identity, and territorial space is defined, bounded by boundaries, the frontier can be seen as an indeterminate, open space. I have introduced the German term Fremde as translation of “frontier” as a means of analysing the relationship between Self and the “Other”. The frontier in this sense is outside one’s own personal space, but nevertheless located within a familiar horizon – otherwise it could not be recognised as such, and could not serve as a parameter of belonging (Ullrich Kockel, this volume)
Warto dbać o to, aby wybitni i uznani w świecie uczeni, wyraźnie przyznający się do polskości, byli stale obecni w dyskursie publicznym, zarówno w Polsce, jak i poza nią.Proponowana publikacja jest z jednej strony "klasyczna", a więc obejmuje ważne prace jednego z najwybitniejszych socjologów i etnologów polskich i światowych przełomu XIX i XX wieku, a z drugiej strony nawiązuje do najnowszych tendencji w "socjologii socjologii", w których twórczość wybitnych uczonych analizowana jest w kontekście ich życia, kręgów kulturowych, w których powstawały ich dzieła, ich własnej biografii. Autorzy wyboru w przekonywający sposób przypominają krótko znaczenie Gumplowicza dla socjologii w ogóle, a także jego znaczenie dla kultury polskiej na przełomie XIX i XX wieku, zamieścili w tomie przede wszystkim mniej znane czytelnikowi polskiemu utwory Gumplowicza.
Osią dzieła Reinharta Kosellecka jest historia pojęć; jej paradygmat ów ?myślący historyk? ? jak go kiedyś nazwał Hans Georg Gdamer ? wzorcowo rozwinął i uczynił podstawą wielkie-go leksykonu Podstawowe pojęcia w historii, którego był współwydawcą. Dzieje pojęć w ujęciu Kosellecka stanowią specyficzną opozycje wobec abstrakcyjnej historii idei. Zorien-towane są na rzeczywisty zwyczaj językowy w sferze życia społecznego, politycznego i w dziedzinie prawa. Ten zbiór 25 błyskotliwie napisanych rozpraw stanowi niejako testament Autora. Historię naszego nowoczesnego świata opowiada on tu poprzez dzieje pojęć takich jak ?państwo?, ?rewolucja?, ?oświecenie?, ?emancypacja?, ?kryzys?, ?patriotyzm?, ?wy-kształcenie??utopia? ? wraz z przemianami znaczeń tych pojęć w nowoczesnym dyskursie i ze zmianami języka politycznego. Kluczem do zrozumienia metody, którą posługuje się Autor, jest tłumaczenie semantycznej zmienności podstawowych kategorii języka społeczno-politycznego w kontekście ich historycznego rozwoju. Ukazuje on, dlaczego jakieś pojęcie znalazło się w słowniku nauk społecznych, jak było i jak nadal jest używane. Analizy czysto językowe pozwalają też często ukazać bezsens wielu używanych w języku naukowym i politycznym zdań, a także całych koncepcji. Przedmiotem refleksji jest tu język żywy, współczesny. Czytana przez polityków, historyków idei, filozofów społecznych, kulturoznawców, socjologów i szersze grono czytelników może przynieść wielki pożytek polskiemu życiu publicznemu.
Głównym wątkiem książki Raymonda Boudona są niezamierzone skutki działań ludzkich, efekt odwrócenia, a więc sytuacje, w których działania indywidualnych aktorów, kierujących się racjonalnymi motywami i przesłankami, prowadzą do skutków przez nich nie zamierzonych, nieprzewidzianych, nie planowanych, niekiedy wręcz przeciwstawnych i niepożądanych.
Encyklopedia socjologii jest pomyślana jako kompendium ważniejszych zagadnień podejmowanych współcześnie przez socjologię, ze szczególnym uwypukleniem problemów żywych w polskim środowisku socjologicznym. Dzieło to jest adresowane do profesjonalnych socjologów, przedstawicieli innych nauk społecznych, nauczycieli, profesjonalnych i nieprofesjonalnych organizatorów życia społecznego, publicystów i ? co nie mniej ważne ? do rzeszy słuchaczy uniwersyteckich studiów socjologicznych, a także wszystkich innych czytelników zainteresowanych socjologią nie ze względów profesjonalnych, lecz powodowanych bezinteresowną ciekawością poznawczą.
Hasła Encyklopedii socjologii koncentrują się wokół kilku głównych działów tematycznych: wielkie teorie społeczeństwa i kultury; epistemologiczne i metodologiczne zagadnienia socjologii; teoretyczne kategorie analizy socjologicznej; doktryny społeczno-gospodarcze, prądy ideologiczne i ruchy społeczne; dzieje socjologii; główni twórcy i teoretycy; zagadnienia, którymi socjologia zajmuje się wespół z innymi naukami; wreszcie zastosowania socjologii w praktyce społecznej.
Encyklopedia socjologii jest pomyślana jako kompendium ważniejszych zagadnień podejmowanych współcześnie przez socjologię, ze szczególnym uwypukleniem problemów żywych w polskim środowisku socjologicznym. Dzieło to jest adresowane do profesjonalnych socjologów, przedstawicieli innych nauk społecznych, nauczycieli, profesjonalnych i nieprofesjonalnych organizatorów życia społecznego, publicystów i – co nie mniej ważne – do rzeszy słuchaczy uniwersyteckich studiów socjologicznych, a także wszystkich innych czytelników zainteresowanych socjologią nie ze względów profesjonalnych, lecz powodowanych bezinteresowną ciekawością poznawczą.
Hasła Encyklopedii socjologii koncentrują się wokół kilku głównych działów tematycznych: wielkie teorie społeczeństwa i kultury; epistemologiczne i metodologiczne zagadnienia socjologii; teoretyczne kategorie analizy socjologicznej; doktryny społeczno-gospodarcze, prądy ideologiczne i ruchy społeczne; dzieje socjologii; główni twórcy i teoretycy; zagadnienia, którymi socjologia zajmuje się wespół z innymi naukami; wreszcie zastosowania socjologii w praktyce społecznej.
Encyklopedia socjologii jest pomyślana jako kompendium ważniejszych zagadnień podejmowanych współcześnie przez socjologię, ze szczególnym uwypukleniem problemów żywych w polskim środowisku socjologicznym. Dzieło to jest adresowane do profesjonalnych socjologów, przedstawicieli innych nauk społecznych, nauczycieli, profesjonalnych i nieprofesjonalnych organizatorów życia społecznego, publicystów i – co nie mniej ważne – do rzeszy słuchaczy uniwersyteckich studiów socjologicznych, a także wszystkich innych czytelników zainteresowanych socjologią nie ze względów profesjonalnych, lecz powodowanych bezinteresowną ciekawością poznawczą.
Hasła Encyklopedii socjologii koncentrują się wokół kilku głównych działów tematycznych: wielkie teorie społeczeństwa i kultury; epistemologiczne i metodologiczne zagadnienia socjologii; teoretyczne kategorie analizy socjologicznej; doktryny społeczno-gospodarcze, prądy ideologiczne i ruchy społeczne; dzieje socjologii; główni twórcy i teoretycy; zagadnienia, którymi socjologia zajmuje się wespół z innymi naukami; wreszcie zastosowania socjologii w praktyce społecznej.
Media produkujące obrazy ewoluowały i nadal się zmieniają. Narzędzia wspomagające zmysły człowieka zyskują nowe możliwości. Powstały maszyny do widzenia, zdolne utrwalać doświadczenie wedle swych matryc czasu i przestrzeni. Niektóre z nich przejmują nawet obowiązek patrzenia, uprzednio ciążący na użytkowniku. Dzięki optyce cyfrowo-falowej patrzenie nie jest już konieczne, by widzieć. Powstały maszyny poznania, które są władne wytwarzać i widzenie, i obrazy, w tym obiekty trójwymiarowe, pachnące, mobilne. Systemy kina i telewizji 3-4-5 D mogą już symulować zdarzenia osadzone w czasoprzestrzeni lub tworzyć światy wirtualne (Second Life, czat, bankowość elektroniczną, wikinomie). Euro-atlantyckie społeczności informacyjne (sieciowe i medialne) przenoszą swoje aktywności do środowisk alternatywnych. Jednak procesy globalizacyjne nie tyle kreują alternatywny świat wszystkich ludzi, ile wywołują wojny o przestrzeń (realną i multimedialną) oraz zasady jej dystrybucji. Kto bowiem ? człowiek czy maszyny ? tworzy rzeczywistość, do kogo należy przestrzeń, kto jest multimedialny i kto kogo naśladuje, a wreszcie kto włada mediami i kto ma do nich dostęp?
Stéphane Hessel - dyplomata, pisarz, bojownik francuskiego Ruchu Oporu.
Urodził się w 1917 roku w Berlinie w rodzinie żydowskiej – jego ojcem był Franz Hessel, pisarz i tłumacz, matką Helena Grund. Od 1925 roku mieszkał we Francji, później został jej obywatelem, w 1939 roku rozpoczął studia w École Normale Supérieure. Zmobilizowany, wziął udział w „dziwnej wojnie". Nie godząc się na kolaborację, w 1941 roku dotarł do Londynu, by przyłączyć się do Wolnej Francji generała de Gaulle'a. Wysłany z misją do Francji, został aresztowany i zesłany do Buchenwaldu i Dory. Torturowany przez Gestapo, dwukrotnie ucieka, by w końcu trafić do amerykańskich sojuszników.
Po wojnie Stéphane Hessel został ambasadorem Francji przy Organizacji Narodów Zjednoczonych, jest współautorem Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Niewielka książka Czas oburzenia! to wezwanie do buntu przeciwko złu dzisiejszego świata: niesprawiedliwości, zagrożeniu dla pokoju, władzy pieniądza. Wywołała ogromny rezonans – w samej Francji sprzedano jej półtora miliona egzemplarzy.
Książka 30 srebrników jest obszernym studium zjawiska donosu. Autor przeprowadza porównawczą analizę instytucji wspierających donosicielstwo w dwóch systemach totalitarnych: w Trzeciej Rzeszy i w Związku Radzieckim oraz w krajach radzieckiej strefy wpływów. Szczególnie obfite i dobrze przeanalizowane są przykłady z Polski ? w polskim wydaniu potraktowane szerzej niż w wydaniu niemieckim.
Autor docieka istotnych motywacji oraz kulturowych i społecznych przesłanek donosicielstwa. Analizuje związki pomiędzy współczesna sceną publiczną z dominującymi na niej mediami a nowymi formami donosu; rozważa wreszcie związki pomiędzy instytucją donosu a mediami i kulturą masową. Kolejne uwagi dotyczą polityki sterowania donosami: Zbieranie wszystkich możliwych informacji - włącznie z plotką i pogłoską itd.- stwarza efekt wszechwiedzy służb. Mówi o ukrytych forma donosu - w literaturze, nauce. Zjawisko donosu wiąże z władzą słowa pisanego. Omawia formy donoszenia (donos anonimowy, pogłoska, recenzja), oraz pojęcia szpiega i kolaboranta. Przywołuje znane koncepcje M. Foucault o totalnym obserwowaniu i kontrolowaniu jako cechach społeczeństwa nowożytnego i nowożytnych systemów władzy.
Sauerland zarysowuje też niedługą stosunkowo historię poszanowania sfery prywatności, którą donos zawsze narusza.
Książkę kończy ciekawe nawiązanie do biblijnej historii Judasza (jego samobójstwa), która wiąże się z ogólny problemem osądzenia i zadośćuczynienia za donosicielstwo w licznych formach, jakie wykształciły czasy totalitaryzmu. Rozliczanie donosicieli uważa Sauerland za rzecz ważną i formułuje bardzo interesująca krytykę polityki, jakiej w tej kwestii bronił Adam Michnik - wybaczenie, którego domaga się Michnik, jest godnym propagowania aktem indywidualnym, lecz ujawnienie prawdy i ukaranie jest ważnym i koniecznym aktem społecznym, bez którego nie ma praworządnej demokracji.
Autor wprowadza szereg pożytecznych rozróżnień i definicji. Wnioski z porównania zjawisk donoszenie w dwóch systemach totalitarnych są przekonujące, a ogólno-filozoficzne uwagi wiążące donosicielstwo z uniwersalnymi aspektami ludzkiej kondycji są trafne i oryginalne. To wielki krok naprzód w refleksji nad bolesnymi problemami moralno-historycznymi współczesności. Książka powinna się w Polsce ukazać przed laty. Jej publikacja będzie prawdziwym wydarzeniem wydawniczym w naszym kraju, w którym temat donosu jest nadal aktualny i pozostaje wciąż otwartą sprawą zarówno nauki, jak społecznego sumienia.
Ze względu na walory poznawcze i wychowawcze winna być lekturą obowiązkową na wydziałach historii, politologii, socjologii, antropologii, filozofii, germanistyki, rusycystyki i in. Atrakcyjna będzie także dla bardzo szerokiego grona czytelników. Dla młodego pokolenia powinna być wręcz lekturą obowiązkową ? tylko ciągłe przypominanie o chorobie donosicielstwa w służbie reżimom może chronić przed jej nawrotami.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
