Obejrzany przez czternastoletniego Marka Weissa "Don Carlos" okazał się dla przyszłego reżysera wstrząsem - jego źródłem był potężny i przejmujący do szpiku kości głos Bernarda Ładysza. Młodzieniec zetknął się wówczas z wzniosłością w najczystszej postaci, z istnym pięknem. I choć na kolejne takie doznanie musiał poczekać znowu czternaście lat (bo inne spotkania z operą przynosiły raczej rozczarowania), to ten obszar sztuki stał się jego naturalnym habitatem. W swojej wspomnieniowej książce Weiss opowiada, jak został reżyserem operowym, jak robiło się spektakle w PRL, kiedy socrealistyczne władze próbowały tłamsić teatralne rajskie ptaki albo wikłać je w polityczne rozgrywki, o osobach, które miał "szczęście i nieszczęście" spotkać na swojej zawodowej drodze, o zawiadywaniu jedną z najważniejszych polskich scen muzycznych. Przede wszystkim jednak jest to opowieść o miłości do muzyki, która choć kapryśna, zawłaszczająca i pozbawiona wzajemności, to trudno się jej wyrzec. Tak trudno, że może się z niej narodzić ponad sto dwadzieścia spektakli. Tworzenie opery to, podobnie jak poszukiwanie Białego Wieloryba z powieści Hermana Melville'a, nieustanna walka między rozsądkiem a uczuciami, pogoń za wymykającym się ideałem (a może monstrum?). Gdzie jednak szukać piękna, jeśli nie w operze?
W "Poszukiwaniu", kolejnej publikacji z serii "Opera", baryton Jerzy Artysz opisuje Aleksandrowi Laskowskiemu i Sylwii Wachowskiej koleje swojej kariery śpiewaka i pedagoga. Profesor Artysz wspomina rzeczywistość wojennej pożogi, matkę, która zawsze widziała w nim muzyka, nie zawsze szare lata PRL-u: edukację muzyczną, konkursy śpiewacze i pierwsze role w Operze Łódzkiej. Opowiada o warsztacie dojrzałego artysty - partiach w spektaklach Teatru Wielkiego i Warszawskiej Opery Kameralnej oraz wykonawstwie pieśni. Jako że duże znaczenie dla rozwoju artystycznego i pracy pedagogicznej Artysza miały doświadczenia zdobyte we Włoszech i w Hiszpanii, nie mogło zabraknąć opowieści z Południa. O nauczaniu profesor rozprawia z żarem, dokonuje tu swego rodzaju wykładni zasad kształcenia kolejnych pokoleń śpiewaków. Z wywiadu rzeki wyłania się obraz artysty i pedagoga, który nie spoczywa na laurach, lecz ciągle poszukuje nowych dróg i z prawdziwą pasją oddaje się każdemu wyzwaniu, które przynosi los.
Można by powiedzieć, że to wywiad rzeka o sile determinacji i pragnieniu podążania zawsze własną drogą. Ale to tylko część prawdy. W dużej mierze jest to książka o tym, co w życiu najważniejsze. Z rozmów Jacka Marczyńskiego przeprowadzonych ze znakomitym bas-barytonem występującym w operach od Warszawy po Tokio i Nowy Jork, Tomaszem Koniecznym, wyłania się obraz artysty skromnego, otwartego i… bardzo rodzinnego, który w swoim kalendarzu wypełnionym po brzegi na parę lat do przodu zawsze znajdzie czas dla bliskich. Konieczny szczerze mówi, czym okupione jest przygotowanie się do roli, wspinanie się po kolejnych szczeblach kariery i jak ważne jest dbanie o zdrowe relacje z innymi ludźmi, choć wielki świat może łatwo uwieść. Zdradza także, dlaczego znani polscy śpiewacy operowi częściej występują za granicą niż w kraju. My, widzowie, zachwycamy się przedstawieniem operowym, ale nie zdajemy sobie sprawy, że efekt końcowy to wynik ciężkiej pracy całego sztabu ludzi – autorzy książki uchylają rąbka tajemnicy i w tej sprawie. Znany na całym świecie bas-baryton powraca także we wspomnieniach do swego dzieciństwa, do młodości, opowiada, jak z aktora przeistoczył się w śpiewaka operowego, kto pomógł mu zyskać świadomość artystyczną. Z pasją mówi o swoich ukochanych operach, a o ich bohaterach jak o ludziach z krwi i kości. Szczególne miejsce w jego sercu i dorobku artystycznym zajmują dzieła Richarda Wagnera, dlatego już w tytule książki odwołuje się do Wagnerowskiego Wotana. Konieczny podkreśla, że zawsze warto pozostać prawdziwym człowiekiem, nawet jeśli kuszą sława, blichtr i pieniądze.
Ceniony reżyser Michał Znaniecki w szczerej rozmowie z muzykologiem Mateuszem Borkowskim zaprasza do swojego świata, pozwalając nie tylko wniknąć w tajniki warsztatu i rzemiosła, ale także pokazując krok po kroku meandry operowej reżyserii.
Czytelnik ma wyjątkową okazję poznać „od kuchni” złożony proces produkcji opery – od pierwszego otwarcia partytury, aż po premierę, od projektu, aż po jego realizację. Tytułowa „Złota klatka” to próba syntezy twórczej i analiza artystycznych wyborów dokonywanych przez reżysera wychowanego zawodowo w tradycji włoskiego teatru muzycznego. To świadomość artystycznych ograniczeń, jakie nakłada na reżysera libretto, partytura, tradycja i praktyka wykonawcza, ale i odkrycie kryjących się w owej klatce niespożytych możliwości dających poczucie twórczej wolności i zachęcających do dalszych poszukiwań i filozoficzno-estetycznych rozważań.
Paradoks złotej klatki polega na odnalezieniu swobody artystycznej wypowiedzi w granicach wytyczonych przez dzieło muzyczne. Książka jest zarówno autoanalizą twórczości Znanieckiego, jak i pewnego rodzaju podręcznikiem, swoistą „instrukcją obsługi” zarówno dla adeptów reżyserii, widzów, jak i wszystkich zainteresowanych światem opery. Okazuje się, że opowiadanie o operze od podszewki może być fascynujące także dla tych czytelników, którzy nigdy miłośnikami opery nie byli.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
