"Gdy brakuje pytań nie ma potrzeby poszukiwania odpowiedzi. Pytania otwierają drogę do poznania, odpowiedzi - drogi tej nie zamykają." Wiesław ŁukaszewskiFascynującą cechą człowieka jest jego ciekawość. Dociekanie istoty rzeczy. Umiejętność zadawania pytań. I poszukiwanie odpowiedzi.Ta książka przypomina o wielkich pytaniach stawianych w psychologii. Wielkich, a także tych nieco mniejszych. Pytaniach, na temat człowieka i świata, w którym ten człowiek żyje.Pytania nieraz przez lata pozostają te same, lecz odpowiedzi ulegają nieuchronnym zmianom. Zmienia się świat, który nas otacza, zmieniają się również metody badawcze i sposób myślenia badaczy, a ich najważniejsze ustalenia dotyczące tego, kim jesteśmy i jacy jesteśmy, znajdują się właśnie tu - w tym tomie.Wśród wielkich i małych pytań psychologii można by zadać i takie: Kto mógłby napisać książkę o ludzkich zachowaniach, która byłaby niebanalna dla psychologów akademickich, a zarazem całkowicie zrozumiała dla czytelnika nieobeznanego z psychologicznymi teoriami i naukową terminologią ? Wiesław Łukaszewski zdecydowanie to potrafi. I choć nie wiem kim jesteś potencjalny Czytelniku, wiem, że to książka dla Ciebie!prof. Dariusz DolińskiProf. dr hab. Wiesław Łukaszewski - wybitny autorytet z zakresu psychologii społecznej, psychologii osobowości i psychologii motywacji. Autor wielu istotnych artykułów publikowanych w prestiżowych pismach psychologicznych. Miłośnik dobrej literatury, muzyki klasycznej i ogrodów. Obecnie profesor na Wydziale Zamiejscowym Uniwersytetu SWPS w Sopocie, w latach 1993-2003 przewodniczący Komitetu Nauk Psychologicznych PAN, obecnie członek prezydium Komitetu Psychologii PAN. Honorowy członek Polskiego Towarzystwa Psychologicznego i Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej. Znany popularyzator psychologii. Od kilkunastu lat współpracuje również z Miesięcznikiem "Charaktery".
WYBITNA KSIĄŻKA BESTSELLEROWEGO AUTORA I GENIALNEGO NAUKOWCA ELLIOTA ARONSONA. „Tavris i Aronson połączyli swoje imponujące umiejętności, aby stworzyć wspaniały wzorzec przenikliwości społecznej i naukowego zaangażowania. Nie popełnij błędu, musisz przeczytać tę książkę” – Robert B. Cialdini, autor książki Wywieranie wpływu na ludzi Dlaczego ludzie uchylają się od odpowiedzialności, kiedy wszystko się wali? Skąd bierze się parada osób publicznych, które nie potrafią przyznać się do błędu? Jaka jest przyczyna niekończących się kłótni małżeńskich dotyczących tego, kto ma rację? Dlaczego widzimy obłudę u innych, ale nie u siebie? Czy wszyscy jesteśmy kłamcami? A może naprawdę wierzymy w historie, które opowiadamy? W tej niezwykle wnikliwej i zajmującej książce znani psychologowie społeczni, Carol Tavris i Elliot Aronson, przyglądają się mechanizmom i obwodom mózgowym odpowiedzialnym za samousprawiedliwianie. Kiedy popełniamy błąd, musimy złagodzić dysonans poznawczy, który zagraża naszemu poczuciu własnej wartości. Dlatego tworzymy fikcje, które uwalniają nas od odpowiedzialności, przywracają nam przekonanie o własnej inteligencji, moralności i słuszności – przekonanie, które często każe nam brnąć coraz głębiej w działania głupie, niemoralne i błędne. Odwołując się do wieloletnich badań, autorzy książki Wszyscy błądzą (ale nie ja) przedstawiają fascynujące wyjaśnienie zjawiska samooszukiwania – jego mechanizmów, szkodliwych skutków i sposobów, w jakie możemy się od niego uwolnić. Przewróć stronę, ale wiedz, że już nigdy nie uchylisz się od odpowiedzialności równie łatwo, jak dotąd. „To urocza, zachwycająca książka. Przede wszystkim jednak jest niezwykle mądra. Tavris i Aronson wyjaśniają, w jaki sposób politycy, eksperci, lekarze, prawnicy, psychoterapeuci oraz – jakżeby inaczej – my wszyscy, zwyczajni ludzie, utwierdzamy się w przekonaniu, że mamy rację i postępujemy racjonalnie, a także dlaczego podtrzymujemy to niebezpieczne złudzenie w obliczu oczywistych dowodów na to, że jest zupełnie inaczej”. – Daniel Gilbert, autor Na tropie szczęścia „Błądzić jest rzeczą ludzką, lecz racjonalizować – jeszcze bardziej. Książka Wszyscy błądzą z pewnością nie zmieni nas w anioły, ale trudno sobie wyobrazić lepszy – i bardziej przystępny – przewodnik po najbardziej diabelskich sztuczkach naszego umysłu”. – David Callahan, autor The Cheating Culture „Proszę, niech ktoś natychmiast prześle egzemplarz tej książki prezydentowi i jego administracji. Trzeba przeczytać ją na głos podczas obrad Kongresu i wydrukować w „Congressional Record”. Jeżeli ta książka nie zmieni sposobu, w jaki myślimy o swoich błędach, to wszystkich nas czeka katastrofa”. – Michael Shermer, autor Why People Believe Weird Things „Połączywszy wszechstronną wiedzę naukową z przejrzystą, dowcipną prozą, Tavris i Aronson wyjaśniają wiele tajemnic ludzkiego zachowania. Tę książkę czyta się z wielką przyjemnością, a w każdym rozdziale czeka nas zaskakujące odkrycie”. – Elizabeth F. Loftus, autorka Eyewitness Testimony „Tavris i Aronson nie odpuszczają nikomu, lecz uczą nas, jak unikać ciągłego wpadania w tę samą pułapkę. To jedna z najbardziej potrzebnych i ważnych książek naszych czasów”. – Warren Bennis, autor On Becoming a Leader Sam Elliot Aronson tak pisze o swojej ostatniej książce: „Ta książka ma dla mnie szczególne znaczenie, ponieważ odzwierciedla moje poczucie domknięcia jednego z kręgów życia: jest hołdem złożonym mojemu bliskiemu przyjacielowi i mentorowi Leonowi Festingerowi. W książce „Błądzą wszyscy (ale nie ja)” pokazaliśmy w jaki sposób dysonans poznawczy sprawia, że ludzie popełniają szkodliwe, okrutne, głupie i nieskuteczne czyny, oszukują samych siebie, a mimo to wciąż mogą spokojnie spać.” Elliot Aronson – jeden z najwybitniejszych psychologów społecznych na świecie, a przy tym jedyny, który zdobył wszystkie trzy najbardziej prestiżowe nagrody American Psychological Association - jako pisarz, wykładowca i badacz. Napisał między innymi bestsellerowe książki
Wybitny psycholog, David M. Buss, przedstawia nową teorię konfliktu płci i pokazuje, w jaki sposób ów konflikt rozgrywa się w barach, sypialniach i salach konferencyjnych. Konflikt płci przenika pradawne religie – od zakazu pożądania żony bliźniego po obowiązki seksualne w małżeństwie. Jest zapisany w prawach, które dyktują, kto z kim może uprawiać seks. Jego przejawy kształtują naszą moralność seksualną, wywołując wyrazy najwyższego uznania lub pełne pogardy potępienie. Jest źródłem podwójnych standardów, które plenią się we wszystkich kulturach świata – nawet tych, w których panuje egalitaryzm płciowy. Mimo że wszyscy borykamy się z konfliktem płci, na ogół widzimy tylko czubek góry lodowej – oszustwa podczas randek, niestosowne zaloty polityka, powolny rozpad niegdyś szczęśliwego małżeństwa albo dramatyczne zerwanie. Książka „Kiedy mężczyźni źle się zachowują” pokazuje, że owa „wojna płci” sięga głębiej i jest bardziej wszechobecna, niż sądziliśmy. Ujawnia ukryte korzenie konfliktu płci – sięgające zamierzchłych czasów w ewolucji człowieka – które kształtują naszą psychologię seksualną. Przedstawia nową, całościową teorię tego zjawiska i oferuje praktyczne rady kobietom i mężczyznom, którzy pragną go uniknąć. O autorze: DAVID M. BUSS jest amerykańskim profesorem psychologii, specjalizuje się w psychologii ewolucyjnej. Wykłada psychologię na Uniwersytecie Stanu Teksas w Austin. Jest autorem kilku książek, takich jak Ewolucja pożądania, Zazdrość, Niebezpieczna namiętność, Morderca za ścianą oraz Dlaczego kobiety uprawiają seks (wraz z Cindy Meston). Publikował w takich tytułach prasowych, jak „New York Times” i „Los Angeles Times”. Jako ekspert w dziedzinie łączenia się w pary występował w CBC This Morning, 20/20, Dateline, NBC’s Today i w wielu innych programach. Jest laureatem licznych nagród. Został wymieniony wśród pięćdziesięciu najbardziej wpływowych psychologów na świecie. Recenzje: Fascynująca. Próba zrozumienia molestowania seksualnego, przemocy seksualnej czy zwykłego małżeńskiego nieszczęścia i przeciwdziałania tym zjawiskom bez proponowanej przez Bussa perspektywy ewolucyjnej byłaby niczym próba zrozumienia i zwalczania epidemii bez teorii zarazków. – Jonathan Haidt, autor Prawego umysłu i współautor The Coddling of the American Mind Zaniepokojenie opinii publicznej agresją seksualną jest przejawem istotnego postępu moralnego, ale nasza kultura intelektualna ma trudności w zrozumieniu tego zjawiska, ponieważ kurczowo trzyma się mitów i dogmatów sprzecznych z nauką, zdrowym rozsądkiem i praktycznym doświadczeniem. Buss zbiera to wszystko w całość w swojej fascynującej, nadzwyczaj aktualnej książce, która pomaga nam zrozumieć te problemy i lepiej się przygotować do walki z nimi. – Steven Pinker, autor książki Nowe Oświecenie, Piękny Styl Niewiele jest tematów, które interesują nas bardziej niż natura relacji między płciami, a David Buss od dawna przoduje w przekształcaniu tego zainteresowania w rzetelną naukę opartą na ustaleniach empirycznych i osadzoną w myśleniu ewolucyjnym. Książka Kiedy mężczyźni źle się zachowują stanowi ważny wkład w tę dziedzinę. – Robert Sapolsky, autor książki Behave Bezkompromisowe spojrzenie na konflikt płci i na to, co możemy z nim zrobić. Ta przystępna książka wyjaśnia, dlaczego konflikt między mężczyznami i kobietami jest nieunikniony, ale przymus i przemoc seksualna – wcale nie. Celem Bussa jest wyeliminowanie przemocy wobec kobiet, a jego książka przedstawia drogi do osiągnięcia tego celu. – Leda Cosmides, dyrektorka Centrum Psychologii Ewolucyjnej na Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Barbara Poruszająca, prowokująca i skłaniająca do refleksji. Ta książka zabiera nas w ważną, choć często niepokojącą podróż w głąb siebie. – Tracey t
Wnikliwe uzasadnienie idei, że kreatywność ma wiele cech wspólnych z autyzmem. (…) Odkrywcza. – „Kirkus” Dlaczego tylko ludzie dokonują wynalazków? Simon Baron-Cohen, psycholog z Uniwersytetu w Cambridge, od kilkudziesięciu lat prowadzi badania autyzmu i zgłębia psychologiczne spektrum ludzkiego myślenia, którego wszyscy doświadczamy. W książce Poszukiwacze wzorów Baron-Cohen przekonuje, że autyzm odegrał równie ważną rolę w historii naszej kreatywności i kultury, jak opanowanie ognia. Baron-Cohen twierdzi, że ludzie z autyzmem odgrywają decydującą rolę w rozwoju ludzkości już od siedemdziesięciu tysięcy lat, od powstania pierwszych narzędzi po rewolucję cyfrową. W jaki sposób? Otóż geny, które wywołują autyzm, umożliwiają również poszukiwanie wzorów będące istotą ludzkiej wynalazczości. Autyści płacą jednak za te zdolności nader wysoką cenę w postaci trudności społecznych, a często również problemów medycznych, dlatego Baron-Cohen apeluje, abyśmy wspierali i honorowali ludzi z autyzmem zarówno w ich ułomnościach, jak i w ich triumfach. Książka Poszukiwacze wzorów nie jest tylko opisem nowej teorii ludzkiej cywilizacji, lecz także wezwaniem do refleksji nad tym, jak społeczeństwo traktuje tych, którzy myślą inaczej. O AUTORZE Simon Baron-Cohen jest profesorem psychopatologii rozwojowej na Uniwersytecie w Cambridge i wykładowcą w tamtejszym Trinity College. Kieruje Centrum Badań Autyzmu w Cambridge (autismresearchcentre.com). Ukończył studia w dziedzinie nauk o człowieku w New College na Oxfordzie, a następnie uzyskał tytuł doktora psychologii w University College London oraz tytuł Master of Philosophy w dziedzinie psychologii klinicznej w Instytucie Psychiatrii w Londynie. Jest autorem bestsellerowej książki Teoria zła. O empatii i genezie okrucieństwa Recenzje i rekomendacje: Na podstawie szeroko zakrojonych badań Simon Baron-Cohen twierdzi, że większość ludzi jest wyspecjalizowana, jeśli chodzi o sposób spostrzegania świata. Jedni skupiają się na ludziach, a inni na przedmiotach. Autor przekonująco argumentuje, że ten drugi typ umysłu – poszukiwacz wzorów – leży u podstaw współczesnej ludzkiej cywilizacji. – Frans de Waal, autor książki Ostatni uścisk mamy Książka Poszukiwacze wzorów wnosi istotny wkład w literaturę naukową dotyczącą neuroróżnorodności. Simon Baron-Cohen przygląda się neuroróżnorodności przez pryzmat ludzkich cech, a jego podejście jest odświeżająco różne od współczesnych ujęć autyzmu oraz innych zaburzeń rozwojowych. Choć te zaburzenia istnieją naprawdę, Baron-Cohen umieszcza je w kontekście ewolucyjnym, przyglądając się cechom, które są z nimi powiązane. Autor od lat występuje w imieniu osób z autyzmem i jest orędownikiem neuroróżnorodności, a jego skłaniająca do refleksji książka z pewnością wywoła ożywioną dyskusję. – John Robinson, autor książki Look Me in the Eye Nader rzadko napotykamy zaskakującą nową ideę, która wyjaśnia ważne zjawisko. Rozważania Simona Barona-Cohena na temat abstrakcyjnego poszukiwania wzorów w rozwoju ludzkości są jedną z takich idei. Ta książka rzuca światło na jedną z najbardziej niezwykłych cech naszego gatunku, celebruje różnorodność poznawczą i niejako wbrew swojej tematyce jest pełna empatii i wglądu. – Steven Pinker, profesor psychologii na Uniwersytecie Harvarda, autor książki Tabula rasa. Spory o naturę ludzką Fascynujące wyjaśnienie mechanizmów leżących u podstaw zdolności wspólnych dla osób z autyzmem i wynalazców. – Brian Josephson, profesor fizyki, Uniwersytet w Cambridge, dyrektor Mind-Matter Unification Project – brytyjskiego projektu unifikacji umysłu i materii. Poszukiwacze wzorów to książka przełomowa, przepustka do świata innowacji i kreatywności. Co najważniejsze, ta książka honoruje ludzi z autyzmem i jest wezwaniem do działania, do docenienia neuroróżnorodności.
Ożywcza i poszerzająca horyzonty opowieść o naukowych i filozoficznych aspektach świadomości. Michael S. Gazzaniga objaśnia niektóre z najtrudniejszych pytań, jakie potrafi sformułować ludzki umysł. STEVEN PINKERW jaki sposób neurony stają się umysłem? W jaki sposób obiekty fizyczne atomy, cząsteczki, związki chemiczne i komórki tworzą żywe, różnorodne światy w naszych głowach? Problem świadomości nurtuje nas od tysięcy lat. W ostatnim stuleciu wielkie przełomy naukowe zmieniły naszą wiedzę o mózgu, a jednak zagadki, z jakimi borykali się starożytni Grecy, pozostają nierozwiązane. W Instynkcie świadomości pionier neuronauki, Michael S. Gazzaniga, splata w całość najnowsze badania naukowe i historię ludzkich rozważań o umyśle, aby ukazać czytelnikom pełny obraz tego, czego dowiedzieliśmy się o świadomości.Idea mózgu jako maszyny, zaproponowana przed setkami lat, dała początek założeniom dotyczącym związku między umysłem a mózgiem, którym naukowcy i filozofowie pozostają wierni po dziś dzień. Według Gazzanigi ten model odwraca rzeczywistość: mózgi tworzą maszyny, ale nie można ich do nich zredukować. Z najnowszych badań wynika, że mózg jest konfederacją niezależnych modułów działających wspólnie. Zrozumienie, w jaki sposób z takiej organizacji może się wyłaniać świadomość, nada kierunek przyszłym badaniom mózgu i pracom nad sztuczną inteligencją i pomoże wypełnić lukę między mózgiem a umysłem.Zajmująca i przystępna, pełna spostrzeżeń poczynionych przez długie lata prowadzenia nowatorskich badań w tej dziedzinie, książka Instynkt świadomości wytycza kierunek, w jakim podąży neuronauka przyszłości.MICHAEL S. GAZZANIGA jest dyrektorem Centrum Badania Umysłu SAGE na Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Barbara, prezesem Instytutu Neuronaki Poznawczej, pomysłodawcą i dyrektorem projektu Prawo a neuronauka, realizowanego przez Fundację MacArthura, a także członkiem Amerykańskiej Akademii Nauki i Sztuki, Krajowego Instytutu Medycyny oraz Narodowej Akademii Nauk. Jest autorem wielu książek popularnonaukowych, między innymi Kto tu rządzi?Instynkt świadomości to zajmująca i pouczająca lektura poświęcona zagadnieniom, o których inni często piszą w sposób nudny lub niezrozumiały. Michael S. Gazzaniga był jednym z pierwszych naukowców naszych czasów, którzy ośmielili się poruszyć temat świadomości. Zajmuje się nim od pięćdziesięciu lat i nieustannie dzieli się z nami nowymi, interesującymi pomysłami. Twoja świadomość będzie zachwycona. JOSEPH E. LEDOUX, Profesor Uniwersytetu Nowojorskiego, dyrektor Emotional Brain InstitutePodążając śladem pionierskich idei Herberta A. Simona, autora artykułu The Architecture of Complexity (Architektura złożoności), oraz Marvina Minsky'ego, autora książki The Society of Mind (Społeczeństwo umysłu), Michael S. Gazzaniga ukazuje nam demokrację świadomości. Opisuje, w jaki sposób poszczególne neurony i sieci neuronalne konkurują ze sobą, aby sygnalizować własne rozumienie poznawczych mikroświatów, w których funkcjonują. Wyjaśnia, że każdy moduł [ludzkiego mózgu] jest głosem, który w połączeniu z innymi glosami tworzy zagadkowy chór nazywany świadomością. DAVID KRAKAUER, Prezes Santa Fe Institute, specjalista w dziedzinie systemów złożonychWszyscy powinniśmy być wdzięczni Michaelowi S. Gazzanidze za to, że nie ustaje w wysiłkach, aby skłonić nas do myślenia o trudnych problemach. Dla wszystkich, którym zależy na psychologii, ta podróż będzie miała wielką wartość. MICHAEL POSNER, Profesor psychologii, Uniwersytet Stanu Oregon.
Nie wszyscy interesują się polityką, ale przecież dotyczy ona każdego. Nie wszyscy też deklarują swoje przywiązanie do takiej czy innej ideologii, lecz każdy z nas – świadomie bądź nie – jakąś ideologię wyznaje. I każdemu zdarza się narzekać na porządki panujące w kraju i na świecie.
Zgiełk na arenie politycznej sprawia, że coraz trudniej jest zrozumieć, o co w tym wszystkim chodzi. I coraz trudniej wybrać tych, którym powierzamy swoje losy. A jeszcze trudniej im zaufać.
Janusz Reykowski objaśnia złożone procesy, które doprowadziły do rozczarowania demokracją. Czyni to z perspektywy psychologicznej, wskazując, jak różne, często sprzeczne, mogą być wyobrażenia o dobrze urządzonym świecie i jakie konsekwencje łączą się z wyborem danej ideologii. Omawia też rolę przemocy, bezpośredniej i symbolicznej, a także rozmaitych zagrożeń wynikających z określonych decyzji politycznych. Dobre intencje, szczytne cele i wiara w pewne wartości, takie jak wolność, równość czy sprawiedliwość, nie chronią bowiem przed pułapkami myślenia ideologicznego, a tezy wielu polityków nie mają żadnych podstaw empirycznych, opierają się wyłącznie na ich przekonaniach – na tym, w co wierzą, a nie na tym, co wiedzą politycy – siła perswazji zaś często przysłania fakt, że ich myślenie od początku jest obarczone błędem i stronnicze.
Rozczarowanie demokracją to książka naukowa (co jednak nie znaczy, że trudna w lekturze, wręcz przeciwnie) i bardzo dzisiaj potrzebna. Klarowność wywodu, precyzja, rozległość spojrzenia i elegancja, z jaką autor ujawnia błędy w myśleniu niektórych polityków czy ideologów, sprawiają, że aż się marzy taka jakość we współczesnej debacie publicznej.
W tej książce staram się przedstawić analizę przyczyn niezwykle groźnego i przybierającego na sile zjawiska polegającego na zaprzeczaniu wartości i niszczeniu zasad życia demokratycznego w tak zwanym cywilizowanym świecie. Skąd takie nasilenie bezpardonowej, agresywnej walki, rosnące i pogłębiające się podziały, przejawy nienawiści i chęci zniszczenia przeciwników politycznych? Przecież wydawało się, że po stuleciach rozwiązywania konfliktów za pomocą bezpośredniej agresji i siły wypracowane zostały inne, bardziej pośrednie i oparte na przynajmniej częściowo uzgodnionych i akceptowanych zasadach formy współżycia społecznego. Co w tym systemie demokratycznym zawiodło, o czym zapomniano lub co zostało zlekceważone? Dlaczego znaczące grupy ludzi w demokratycznych krajach są demokracją rozczarowane?
fragment Wstępu
Janusz Reykowski (ur. 1929), profesor w Instytucie Psychologii PAN. Specjalizuje się w zakresie psychologii społecznej i psychologii politycznej. Jest członkiem Akademii Europejskiej (od 1991 roku), a także Membre Titulaire De L’Academie Européenne Des Sciences, Des Arts et Des Lettres (od 2001 roku). Otrzymał Nagrodę International Society for Political Psychology za wybitny wkład do psychologii politycznej (Nevitt Sanford Award 2000 roku) oraz Morton Deutsch Award for Social Justice (Nagrodę Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku). W latach 2003–2005 był prezydentem Międzynarodowego Towarzystwa Psychologii Politycznej. Brał udział w obradach Okrągłego Stołu jako współprzewodniczący Stołu Politycznego (ds. reform politycznych), reprezentując stronę rządową. Jest honorowym członkiem Polskiego Towarzystwa Psychologicznego i Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej, a także członkiem kilku towarzystw zagranicznych.
Każdy z nas ma swoją pamięć – to dzięki niej wiemy, kim jesteśmy. Ale czy istnieje jakieś My, które swoją tożsamość również buduje na pamięci? A jeśli tak, to czy pamięć owego My, pamięć zbiorowa, składa się z pamięci indywidualnych, autobiograficznych?
To byłoby zbyt proste. Tak jak zbiorowość nie jest wyłącznie sumą jednostek, tak samo pamięć zbiorowa nie może być sumą jednostkowych pamięci. Istnieją wprawdzie pewne analogie, lecz mogą one posłużyć tylko jako wskazówki do badania tego złożonego zjawiska, interesującego zarówno dla psychologów, jak i dla historyków, antropologów, socjologów czy literaturoznawców.
Zagadnienie pamięci zbiorowej ma więc charakter interdyscyplinarny. Przedstawiciele różnych dziedzin szukają odpowiedzi na pytanie, co owa pamięć zawiera, jakie informacje trafiają do jej zasobów, a jakie z niej znikają – lub są wymazywane. Z pamięcią zbiorową łączą się bowiem pewne procesy: jej formowania, zniekształcania, a nawet zawłaszczania.
To, do jakiej pamięci się odwołujemy – czy tej, która gloryfikuje naszą przeszłość, celebruje męczeństwo i chwali dokonania, czy może tej, w której obraz naszej wspólnoty jest nieco mniej idealizowany – wywiera istotny wpływ na to, jak traktujemy samych siebie, a także innych ludzi, tych, którzy tworzą odrębne zbiorowości. Znacząco wpłynie też na naszą przyszłość, którą dopiero zbudujemy.
Książka Tomasza Maruszewskiego jest cennym źródłem wiedzy psychologicznej nie tylko o tym, jak tworzy się i jak funkcjonuje pamięć zbiorowa, lecz przede wszystkim o tym, w jaki sposób jest użytkowana w społecznej codzienności. Ma to szczególne znaczenie w społeczeństwach trapionych przez konflikty światopoglądowe czy polityczne, bo skonfliktowane strony tworzą odmienne wersje zbiorowej pamięci dotyczącej tych samych faktów, zdarzeń czy idei. Zrozumienie istoty wielu konfliktów społecznych jest tym samym niemożliwe bez rekonstrukcji różnych wersji pamięci zbiorowej.
Z recenzji Wiesława Łukaszewskiego
Książka podejmuje ważne zagadnienie relacji między pamięcią jednostki, zwłaszcza autobiograficzną, a pamięcią zbiorową. Ta ostatnia często bywała i wciąż bywa przedmiotem rozważań historyków i socjologów, jak również politologów i antropologów kulturowych. Ale zarówno ich pojmowanie, jak i sposoby badania stosowane w tych dziedzinach wiedzy albo w ogóle ignorowały osiągnięcia psychologii akademickiej, albo też czerpały z niej bardzo selektywnie. Tomasz Maruszewski, wychodząc od ustaleń swojej nauki dotyczących funkcjonowania pamięci jednostkowej, twórczo porównuje ją z pamięcią zbiorową. Znajduje wiele podobieństw między nimi, ale też znaczące różnice.
Z recenzji Macieja Dymkowskiego
Tomasz Maruszewski – profesor psychologii, wybitny badacz pamięci autobiograficznej, od pewnego czasu zajmuje się też pamięcią zbiorową. Pracuje na Wydziale Zamiejscowym Uniwersytetu SWPS w Sopocie. Specjalizuje się w psychologii poznawczej, ale w kręgu jego zainteresowań badawczych znajdują się również zagadnienia z pogranicza psychologii poznawczej i psychologii emocji, takie jak poznawcza reprezentacja emocji. Autor Psychologii poznania i Pamięci autobiograficznej, współautor monografii Emocje – aleksytymia – poznanie (wspólnie z Elżbietą Ścigałą) oraz Psychologii. Podręcznika akademickiego. Opublikował wiele artykułów naukowych, a także prac popularyzatorskich. Ma dwoje dzieci – Joannę i Krzysztofa. Pasjonuje się muzyką barokową i fotografią.
Autor bestsellerowej Potęgi irracjonalności łączy poczucie humoru z ekonomią behawioralną, aby zagłębić się w prawdziwie nielogiczny świat finansów osobistych i pomóc czytelnikom w zrozumieniu, dlaczego podejmują złe decyzje finansowe oraz przekazać im wiedzę potrzebną do dokonywania lepszych wyborów.
Dlaczego gdy za coś płacimy, często odczuwamy niemal fizyczny ból? Dlaczego występowanie w roli własnego agenta nieruchomości może nas słono kosztować? Dlaczego czujemy się dobrze, przepłacając za jakiś produkt, tylko dlatego, że już wcześniej zapłaciliśmy za niego za dużo? W książce Grosz do grosza światowej sławy ekonomista, Dan Ariely, odpowiada na te intrygujące pytania (i na wiele innych), wyjaśniając, w jaki sposób nasze irracjonalne zachowanie często torpeduje nawet najlepsze intencje w sferze zarządzania naszymi finansami. Wraz z komikiem i dziennikarzem ekonomicznym, Jeffem Kreislerem, Ariely zabiera nas w podróż w głąb ludzkiego umysłu, aby pokazać nam ukryte motywy kierujące naszymi decyzjami dotyczącymi pieniędzy.
Ariely i Kreisler analizują szeroki zakres codziennych tematów – od zadłużenia na karcie kredytowej, przez zarządzanie budżetem domowym, po letnie wyprzedaże – aby wykazać, że nasze idee dotyczące dolarów i centów często są błędne i kosztują nas więcej, niż sobie wyobrażamy. Łącząc studia przypadków i anegdoty z praktycznymi wnioskami i poradami, autorzy przedzierają się przez nieświadome lęki i pragnienia leżące u podstaw naszych najgorszych instynktów finansowych i uczą nas, jak zmienić na lepsze nasze zwyczaje związane z pieniędzmi.
Fascynująca, zajmująca, zabawna i ważna – książka Dollars and Sense to dobra inwestycja dostarczająca nam praktycznych narzędzi, których potrzebujemy, aby zrozumieć swoje decyzje finansowe i dokonywać lepszych wyborów, aby mądrzej oszczędzać i wydawać pieniądze, a co za tym idzie – aby lepiej żyć.
Recenzje międzynarodowe:
"Wartościowy przewodnik… Zajmująca i zabawna, pełna anegdot i dobrych rad – ta książka rozprawia się z trudnym tematem, dostarczając nam mnóstwa cennej wiedzy” – „Publishers Weekly”
"Zajmujący przewodnik po sposobach podejmowania decyzji finansowych. (…) Lektura obowiązkowa." – „Library Journal”
"Jeśli chcesz się nauczyć podejmować dobre decyzje finansowe, przeczytaj Grosz do Grosza. (…) Autorzy w błyskotliwy sposób przybliżają czytelnikowi ekonomię behawioralną." – „Washington Post”
"Zaskakująco świeże spojrzenie na przeszkody psychiczne, które utrudniają nam bogacenie się. To jedna z tych nielicznych książek, które sprawiają, że czujemy się dużo mądrzejsi, a jednocześnie dostarczają nam praktycznych wskazówek, dzięki którym możemy ulepszyć swoje codzienne życie." – Business Insider’s Best Business Books of 2017
Dan Ariely jest profesorem psychologii i ekonomii behawioralnej na Uniwersytecie Duke oraz założycielem i dyrektorem Center for Advanced Hindsight (Centrum Zaawansowanej Wiedzy po Fakcie). Jest autorem oraz bestsellerów „New York Timesa”: Potęga irracjonalności i Szczera prawda o nieuczciwości.
Jeff Kreisler jest laureatem nagrody imienia Billa Hicksa za skłaniającą do refleksji twórczość komediową, autorem bestsellera Get Rich Cheating, współtwórcą programu telewizyjnego The War Room with Jennifer Granholm i gospodarzem audycji radiowych. Występuje regularnie w programach stacji MSNBC, CNN, Current TV oraz Sirius/XM, jest producentem wykonawczym TheFinalEdition.com i The Final Edition Radio Hour. Pisze dla Comedy Central, IFC oraz TheStreet.com.
Napisano o mądrości ludzkiej tysiące tekstów przeróżnych. Wymyślono na jej temat tysiące aforyzmów. Od zarania dziejów wielkie umysły podejmowały próby uchwycenia istoty tego zjawiska, tego stanu ludzkiego umysłu, tej specjalnej właściwości niektórych ludzi. Robili to przede wszystkim filozofowie, ale już wcześniej w Torze, w Biblii znajdziemy księgi mądrościowe: Przypowieści Solomona, Księgę Koheleta i inne rozproszone biblijne teksty.Można by pomyśleć, że to nie jest książka na dzisiejszy czas - ale może właśnie, paradoksalnie, jest. Bo kiedy kruszą się podwaliny obowiązujących do tej pory systemów (nie tylko ustrojowych czy politycznych), warto pamiętać o mądrości, o własnej drodze zbliżania się do niej, o niemądrościach, które wciąż trzeba w sobie pokonywać.Mądrość traktowana jest jak skarb niezmiernie ceniony, ale niestety przed większością z nas ukryty w morzu niemądrości i trudny do zdobycia. Zapewne jednak osiągalny. W jaki sposób można ją osiągnąć? Co trzeba umieć, co trzeba zrobić, aby być mądrym?Nade wszystko ta lektura skłania do refleksji, do stawiania pytań i do nieustannej czujności.
Dlaczego ból głowy nie ustępuje po zażyciu aspiryny o wartości jednego centa, ale znika bez śladu, kiedy weźmiemy aspirynę, która kosztuje pięćdziesiąt centów?Dlaczego przepuszczamy pieniądze na wystawny posiłek, ale wycinamy kupony, aby zaoszczędzić dwadzieścia pięć centów na puszce zupy?Jeśli chodzi o podejmowanie decyzji życiowych, wydaje nam się, że dokonujemy mądrych, racjonalnych wyborów. Czy naprawdę tak jest?W nowym, poprawionym i rozszerzonym wydaniu przełomowego bestsellera New York Timesa Dan Ariely obala popularne przekonanie, że my, ludzie, zachowujemy się racjonalnie. Od picia kawy po odchudzanie się, od zakupu samochodu po wybór partnera życiowego nieustannie przepłacamy, nie doceniamy i odwlekamy decyzję. Takie zachowania nie są jednak przypadkowe ani pozbawione sensu. Przeciwnie, są systematyczne i przewidywalne, a co za tym idzie czynią nas przewidywalnie irracjonalnymi.Wspaniała, pouczająca książka. Wnikliwa, przystępna, pełna dowodów empirycznych na to, że w pewnych dziedzinach i sytuacjach zachęty materialne działają w nieoczekiwany sposób. My, ludzie, jesteśmy obdarzeni zaletami, które można zniszczyć poprzez wprowadzenie zysków ekonomicznych. Lektura obowiązkowa! - Nassim Nicholas Taleb, autor bestsellera New York Timesa, Czarny łabędź. O skutkach nieprzewidywalnych zdarzeńPomysłowa i klarowna Potęga irracjonalności jest książką dużo bardziej rewolucyjną, niż może się wydawać na podstawie jej lekkiego tonu. - New York Times Book ReviewZaskakująco frapująca. Przystępna. W książce Ariely'ego ekonomia i dziwactwa ludzkiego umysłu stają się zabawne i zajmujące. Fascynująca wycieczka po nauce o podejmowaniu decyzji, która odkrywa przed nami sposoby, w jakie normy społeczne, oczekiwania i okoliczności wodzą nas na manowce. - TimeDan Ariely w pomysłowy sposób wystawia racjonalność na próbę. () Nowe eksperymenty i optymistyczne idee wypływają z niego niczym woda z fontanny. - Boston GlobeZajmująca wycieczka po rozmaitych sposobach, w jakie ludzie działają wbrew własnym interesom, oparta na pomysłowo zaprojektowanych eksperymentach Ariely'ego. () Osobista i przystępna. - BusinessWeekKsiążka Ariely'ego traktuje o ważkich sprawach z nieoczekiwaną szczyptą humoru. - Entertainment WeeklyPomysłowa i przystępna. Ariely ma wielki talent do opowiadania historii. Gdyby inni badacze potrafili tak pisać, to świat byłby lepszym miejscem. - Financial TimesInteligentny, barwny styl Ariely'ego i jego skłaniające do myślenia argumenty składają się na fascynującą, a zarazem pouczającą lekturę. - Publishers WeeklyTaksonomia głupoty finansowej. - The New Yorker
Skarbnica złotych bryłek wiedzy i wnikliwych spostrzeżeń cennych niczym perły. Wszyscy musimy współpracować i rywalizować, aby odnosić sukcesy. Książka Przyjaciel i wróg to najlepszy znany mi przewodnik, który może nam w tym pomóc – bez dwóch zdań. – Robert B. Cialdini, autor bestsellera Wywieranie wpływu na ludzi
Co jest potrzebne do odniesienia sukcesu? To pytanie jest przedmiotem toczącego się od dawna sporu. Niektórzy twierdzą, że ludzie są z natury skłonni do rywalizacji, a dbałość o własny interes jest najlepszym sposobem, w jaki można wyprzedzić konkurentów. Inni uważają, że ludzie są stworzeni do współpracy i że odnoszą największe sukcesy, kiedy współdziałają z bliźnimi.
W książce Przyjaciel i wróg Adam Galinsky i Maurice Schweitzer wyjaśniają, dlaczego ten spór nie trafia w sedno sprawy. My, ludzie, nie mamy wrodzonej skłonności do rywalizacji albo do współpracy; ewolucja przygotowała nas do obu tych zachowań. W każdej relacji – od współpracowników, przez przyjaciół i współmałżonków, po rodzeństwo – jesteśmy równocześnie przyjaciółmi i wrogami. Tylko poprzez nauczenie się, jak osiągnąć i utrzymać równowagę między tymi dwiema siłami, możemy udoskonalić swoje długotrwałe związki i z większym powodzeniem zdobywać to, czego chcemy.
Galinsky i Schweitzer opierają się na oryginalnych, nowatorskich badaniach, jakie przeprowadzili w swoich laboratoriach, a także na odkryciach dokonanych na gruncie nauk społecznych i na obrazowych przykładach z życia, aby pokazać, jak można odnosić większe sukcesy w pracy i w życiu prywatnym poprzez zręczne radzenie sobie z napięciem między współpracą a rywalizacją. Oferują cenne spostrzeżenia i wskazówki dotyczące rozmaitych tematów – od tego, jak zdobyć i utrzymać władzę, jak zbudować zaufanie i jak je odzyskać, oraz jak łagodzić konflikty i przeciwdziałać uprzedzeniom w miejscu pracy, po to, jak porównywać się z innymi, aby zwiększyć swoją motywację i zapewnić sobie poczucie szczęścia, oraz jak odnosić sukcesy w negocjacjach – osiągać własne cele, a jednocześnie dbać o zadowolenie partnerów przy stole negocjacyjnym.
Przy okazji autorzy stawiają kilka intrygujących pytań i udzielają na nie zaskakujących odpowiedzi: kiedy nadmiar talentu może przeszkadzać w odniesieniu sukcesu? Dlaczego mniej kompetentne działanie może Ci zapewnić wysoki status i autorytet? Skąd tak naprawdę bierze się duża część różnic między płciami w miejscu pracy? Wreszcie, dlaczego lepiej występować na końcu w programie telewizyjnym Idol i podczas rozmów kwalifikacyjnych, ale warto być pierwszym, który składa ofertę w trakcie negocjowania zakupu nowego samochodu?
Adam Galinsky jest profesorem zarządzania i dziekanem Wydziału Zarządzania w Columbia Business School na Uniwersytecie Columbia. Maurice Schweitzer jest profesorem Wharton School na Uniwersytecie Stanu Pensylwania. Galinsky i Schweitzer opublikowali łącznie ponad 250 artykułów naukowych i rozdziałów w książkach z dziedziny zarządzania, psychologii i ekonomii.
Jedna z najlepszych książek popularno-naukowych z dziedziny nauk społecznych, jakie przeczytałem od długiego czasu. Pełna wnikliwych spostrzeżeń i trafnych wniosków. Aż się zmęczyłem robieniem notatek! – Daniel H. Pink, autor bestsellerów „New York Timesa”, Drive i Jak być dobrym sprzedawcą
Dwaj poważani badacze sukcesu wyjaśniają, jak żyć z innymi w zgodzie i jak uzyskać przewagę. Pouczająca, zabawna i nadzwyczaj praktyczna! – Angela Duckworth, Uniwersytet Stanu Pensylwania, autorka książki Grit
Fascynująca podróż po naukowej wiedzy o współpracy i rywalizacji. Odkryj, dlaczego porównujemy się ze znajomymi z Facebooka, dlaczego wiele różnic między płciami tak naprawdę wynika z różnic pod względem władzy oraz dlaczego w większości wypadków warto złożyć pierwszą ofertę w trakcie negocjacji. – Adam Grant, autor bestsellera „New York Timesa”, Give and Take
Dzięki tej książce staniesz się lepszym współpracownikiem, lepszym negocjatorem i lepszym człowiekiem!
Wybitna"" - ""New York Times""Autor bestsellera ""New York Times"", Potęga irracjonalności powraca ze skłaniającą do refleksji książką, która podważa nasze przekonania na temat uczciwości i zmusza nas, byśmy byli ze sobą szczerzy.Czy ryzyko wpadki wpływa na naszą skłonność do oszustwa?W jaki sposób firmy torują drogę oszustwu?Czy współpraca czyni nas bardziej czy mniej uczciwymi?Czy religia sprawia, że stajemy się bardziej uczciwi?Większość ludzi uważa się za uczciwych, tak naprawdę jednak wszyscy oszukujemy. Od Waszyngtonu po Wall Street, od klasy szkolnej po miejsce pracy - nieetyczne zachowania są wszechobecne. Nikt nie jest na nie odporny - niezależnie od tego, czy chodzi o białe kłamstwo mające uchronić nas przed kłopotami, czy też o zawyżenie poniesionych kosztów w sprawozdaniu.W Szczerej prawdzie o nieuczciwości Dan Ariely, nagradzany autor bestsellerów, pokazuje, dlaczego w jednych sprawach jest łatwiej kłamać niż w innych; że ryzyko przyłapania ma mniejsze znaczenie dla tego, czy oszukujemy, niż nam się wydaje; oraz w jaki sposób praktyki biznesowe torują drogę nieetycznym zachowaniom - umyślnie lub mimo woli. Ariely analizuje mechanizmy nieetycznego zachowania w życiu osobistym i zawodowym oraz w świecie polityki i pokazuje, w jaki sposób wpływają one na nas wszystkich, nawet jeśli uważamy się za ludzi o wysokich standardach moralnych. Nie wszystko jednak stracone. Ariely pokazuje również, co sprzyja naszej uczciwości, wskazując nam drogę do osiągniecia wyższego poziomu etycznego w życiu codziennym.Szczera prawda o nieuczciwości, pełna osobistych spostrzeżeń i fascynujących odkryć naukowych, zmieni sposób, w jaki spostrzegamy samych siebie, swoje działania oraz innych ludzi.Ariely podnosi poprzeczkę dla wszystkich. (...) Jego pisarstwo odznacza się nadzwyczajnym połączeniem werwy i roztropności. - ""Washington Post""DAN ARIELY jest profesorem psychologii i ekonomii behawioralnej na Uniwersytecie Duke. Jest założycielem i dyrektorem Center for Advanced Hindsight (Centrum Zaawansowanego Spoglądania Wstecz). Jego prace prezentowano w wielu uznanych tytułach prasowych, takich jak ""New York Times"", ""Wall Street Journal"", ""Washington Post"", ""Boston Globe"" i innych. Dan Ariely mieszka w Durham w Południowej Karolinie ze swoją żoną Sumi i dwojgiem ich twórczych dzieci, Amitem i Netą.Przyszło mi do głowy, że ta książka jest znakomitym podsumowaniem życzliwego, wyrozumiałego klimatu moralnego naszych czasów. - David Brooks, ""The New York Times""Zdumiała mnie wszechobecność drobnych krętactw i nieuczciwości oraz to, że łącznie mogą być one dużo bardziej szkodliwe niż spektakularne oszustwa. To najbardziej interesująca i pożyteczna spośród książek Dana Ariely`ego. - Nassim Nicholas Taleb, autor Czarnego łabędziaKażdy, kto kłamie, powinien przeczytać tę książkę, a ci, którzy twierdzą, że nie kłamią, są kłamcami. Dlatego oni również powinni ją przeczytać. To fascynująca, mądra i zabawna książka, dzięki której staniesz się lepszym człowiekiem. - A. J. Jacobs, autor książek The Year of Living Biblically i Drop Dead HealthyAriely pisze z wielką wnikliwością, a jego poczucie humoru uwidacznia się na każdej stronie tej książki. To przystępna lektura dla każdego, kto chce poznać psychologiczne i ekonomiczne przyczyny nieuczciwości. - ""Library Journal""Ariely wypełnił swoją książkę zabawnymi przykładami tego, jak psychologia oszustwa wpływa na nasze życie codzienne. - Bloomberg.comOdwołując się do serii znakomitych eksperymentów, Ariely udowadnia, że chociaż wszyscy pragniemy uważać się za uczciwych, ulegamy nieodpartej chęci czerpania korzyści z oszustwa, co nie przeszkadza nam spostrzegać siebie jako ""uczciwych, wspaniałych ludzi"". (...) Klarowna i zwięzła jak zawsze. (...) Lektura obowiązkowa dla polityków i finansistów z Wall Street. - Booklist
"Geografia myślenia" to książka, w której w niezwykle interesujący sposób przeanalizowane są tajniki ludzkiego myślenia, a dokładniej - różnice w sposobie pojmowania świata i myślenia o drugim człowieku uwarunkowane kulturowo. Okazuje się, że miejsce, w którym mieszkamy, wychowujemy się, wywiera olbrzymi wpływ na to, jak myślimy i kim dzięki temu jesteśmy. W dobie nieustających konfliktów, spowodowanych często właśnie nieporozumieniami na tle kulturowym, książka ta może stanowić rodzaj przewodnika, klucza do zrozumienia zagadki człowieka w świecie pełnym różnorodności - pięknej, lecz zarazem niebezpiecznej.
Coraz mocniejsza sieć wzajemnych powiązań politycznych i gospodarczych nie musi rodzić konfliktów nie do rozwiązania - przekonuje nas prof. Nisbett. Wystarczy tylko uświadomić sobie różnice w sposobie myślenia wynikające z przynależności do odmiennych kręgów kulturowych, a wielu nieporozumień można będzie uniknąć.
Niesamowity przewodnik dla tych, którzy na co dzień, w pracy, mają kontakty z ludźmi innych kultur - znajdziemy tu podpowiedź, jak radzić sobie w sytuacjach biznesowych i na jakim tle mogą pojawić się problemy.
Wyjątki z recenzji:
Oto kolejna ważna książka Richarda E. Nisbetta. Autor niezbicie wykazuje, że eksperymenty laboratoryjne ograniczające się do amerykańskich studentów, czy nawet do mieszkańców półkuli zachodniej, nie pomogą nam zrozumieć, jak myśli ogół ludzi. Ta książka dowodzi, że wyjaśnianie sposobu myślenia właściwego dla kultur Wschodu nie może być uznawane za ciekawostkę, ale za konieczność - jeżeli rzeczywiście chcemy rozwiązać problemy współczesnego świata. Ignorując naukę płynącą z tej książki, narażamy się na niebezpieczeństwo.
- Robert J. Sternberg
Kulturowe różnice poznawcze przedstawione w tej przełomowej książce są znacznie głębsze i mają znacznie szerszy zasięg, niż komukolwiek się to mogło wydawać jeszcze dziesięć lat temu. Wyniki badań zaskakują zwolenników poglądów o uniwersalnym charakterze ludzkiego myślenia, imponują badaczom kultury i – prowokują do myślenia wszystkich zainteresowanych ludzkim poznaniem.
- Shinobu Kitayama
Badacz pokazuje dziecku słodką piankę marshmallow i daje mu wybór: możesz zjeść tę piankę od razu albo zaczekać i dostać dwie pianki za jakiś czas. Co zrobi badane dziecko? Jakie będą implikacje tego wyboru dla jego przyszłego życia?
Legendarny test Waltera Mischela, określany mianem testu cukierkowego, dowiódł, że zdolność do odraczania gratyfikacji jest warunkiem udanego, satysfakcjonującego życia: samokontrola nie tylko wiąże się z wyższymi wynikami w testach wiedzy i kompetencji szkolnych, lepszym funkcjonowaniem społecznym i poznawczym oraz większym poczuciem własnej wartości, ale także pomaga nam w radzeniu sobie ze stresem, osiąganiu celów i przezwyciężaniu bolesnych emocji. Czy siła woli jest wrodzona, czy też można się jej nauczyć?
W swojej nowej, przełomowej książce Walter Mischel opiera się na prowadzonych od dziesięcioleci, rzetelnych badaniach naukowych oraz na przykładach zaczerpniętych z życia, aby zgłębić naturę siły woli. Autor wskazuje umiejętności poznawcze i mechanizmy psychiczne, które ją umożliwiają, i pokazuje, jak można je odnieść do wyzwań, z jakimi przychodzi nam się zmierzyć w życiu codziennym – od utrzymywania prawidłowej wagi po rzucenie palenia, przezwyciężenie rozpaczy po rozpadzie związku, podejmowanie ważnych decyzji życiowych czy oszczędzanie na emeryturę. Książka ta ma ważne implikacje dla wyborów, jakich dokonujemy w wychowaniu dzieci, kształceniu, polityce publicznej i samorozwoju.
Test Marshmallow zmieni nasz sposób myślenia o tym, kim jesteśmy i czym możemy się stać.
"Twoje wyobrażenie na temat natury ludzkiej diametralnie się zmieni pod wpływem lektury tej znakomitej książki"
– DANIEL KAHNEMAN, autor książki Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym
"Walter Mischel jest uważany za jednego z najbardziej wpływowych psychologów XX wieku, a Test Marshmallow uczyni go jednym z najważniejszych również w tym stuleciu.
– STEVEN PINKER, profesor psychologii na Uniwersytecie Harvarda, autor książki The Better Angels of Our Nature
"Fascynująca książka. Tak kusząca, że czytając ją, straciłem samokontrolę. Inspirująca, zabawna, przejrzysta, pełna życia i oparta na rygorystycznych badaniach naukowych. Uwielbiam ją."
– ALAN ALDA, pisarz, scenarzysta, orędownik popularyzacji nauki
"Test Marshmallow, znakomicie napisana historia naukowa, pokazuje, że test cukierkowy nie jest tylko metodą badania samokontroli u dzieci, lecz może pomagać nam wszystkim w chwilach trudnych do odparcia pokus, jakie napotykamy przez całe życie. To wspaniała książka – zajmująca, pouczająca i wnikliwa."
– DANIEL GOLEMAN, autor Inteligencji emocjonalnej
"To książka, na którą wszyscy czekaliśmy."
– ANGELA LEE DUCKWORTH, profesor psychologii na Uniwersytecie Stanu Pensylwania, stypendystka Fundacji MacArthura w 2013 roku
"Niezwykła, odkrywcza, przełomowa, zajmująca – książka jednego z najwybitniejszych psychologów naszych czasów."
– CAROL S. DWECK, profesor psychologii na Uniwersytecie Stanforda, autorka książki Nowa psychologia sukcesu (Mindset)
"Odkrycia, jakich dokonano dzięki badaniom cukierkowym, tworzą jedną z najbardziej wnikliwych opowieści badawczych w historii psychologii."
– DANIEL KAHNEMAN, autor książki Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym
WALTER MISCHEL jest profesorem psychologii na Uniwersytecie Columbia, autorem ponad dwustu artykułów naukowych i współautorem książki Introduction to Personality (która do tej pory doczekała się ośmiu wydań). Jest członkiem Narodowej Akademii Nauk oraz amerykańskiej Akademii Nauk Ścisłych i Humanistycznych. Został laureatem nagrody za wybitne osiągnięcia naukowe przyznawanej przez Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne, a także Nagrody im. Grawemeyera w dziedzinie psychologii. Mieszka w Nowym Jorku.
Czym jest inteligencja?
Pojęcie ?efekt Flynna? odnosi się do systematycznego wzrostu wyników uzyskiwanych w testach inteligencji (IQ), obserwowanego od początku XX wieku. Czy fakt ten oznacza, że każde kolejne pokolenie jest bardziej inteligentne niż poprzednie? Czy podpowiada nam, w jaki sposób każdy z nas może zwiększyć swoją inteligencję? Profesor Flynn pyta, czym tak naprawdę jest inteligencja, a następnie udziela zaskakującej i pouczającej odpowiedzi na to pytanie. Autor zestawia sztukę spisywania historii poznawczej z naukowym pomiarem inteligencji, przedstawiając nowe dane empiryczne, pokazuje, w jaki sposób możemy stworzyć kompletną teorię inteligencji oraz wysuwa zastrzeżenia do teorii inteligencji wielorakich autorstwa Howarda Gardnera. Ta fascynująca, wyjątkowa książka przerzuca most nad przepaścią oddzielającą nasze umysły od umysłów naszych przodków sprzed stu lat, wnosząc istotny wkład w naszą wiedzę o ludzkiej inteligencji.
Mistrzowska koncepcja motywów ludzkiego działania
Jakie sytuacje mogą wyzwolić sprzeczne przekonania odnoszące się do przyczyn i skutków?
Jeżeli Twoja sympatia nie przyjdzie na umówione spotkanie, to będziesz czuł i myślał zupełnie co innego wtedy, gdy później zobaczysz ją w kinie z kimś innym, niż wówczas, gdybyś został wezwany do szpitala, żeby ją odwiedzić.
To, jakie będą emocjonalne i behawioralne reakcje rodziców na niepowodzenia szkolne dziecka, zależy od tego, czy uznają oni, że dziecko się nie starało, czy też że jest mało zdolne.
Przedstawiona w książce teoria rzuca światło na różnice indywidualne, takie jak ideologia polityczna, zachowania par (na przykład w małżeństwie), dynamika życia rodzinnego (na przykład relacje między osobami chorymi fizycznie lub psychicznie a ich bliskimi), zachowania w kontekście organizacyjnym (na przykład, gdy przedsiębiorcy tłumaczą się z wykroczeń) i różnice kulturowe.
Prezentowana teoria znajduje zastosowanie w różnych sytuacjach: w szkołach i na uniwersytetach, w poradnictwie małżeńskim oraz w poradnictwie dla ludzi mających w rodzinie osobę chorą psychicznie, przy tworzeniu metod pracy z agresywnymi rodzicami i rówieśnikami, a także w organizacjach.
„Książka autorstwa legendy teorii atrybucji, wybitnego profesora psychologii Bernarda Weinera, Emocje moralne, sprawiedliwość i motywacje społeczne. Podejście atrybucyjne, to dzieło niezwykłe. Na rynku książek psychologicznych wydawanych w Polsce nie znajdziemy drugiej tak wnikliwej i logicznej rozprawy o roli motywacji w życiu człowieka. Motywacji osadzonej w sądach o moralności”.
Z recenzji wydawniczej prof. Hanny Brycz
„Autor napisał książkę niezwykłą, ponieważ świadomie starał się pogodzić na pozór sprzeczne ze sobą wymagania: orientację na rozwijanie teorii z jednoczesnym szacunkiem dla danych empirycznych”.
Z recenzji wydawniczej prof. Tomasza Maruszewskiego
Bernard Weiner, profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles, jeden z twórców teorii atrybucji, zajmuje się badaniem emocji, motywacji społecznej, sprawiedliwości, reakcji na stygmatyzację oraz teorii kary. Laureat Nagrody dla Wybitnych Naukowców, przyznawanej przez Stowarzyszenie Społecznych Psychologów Eksperymentalnych, Nagrody za Wybitne Osiągnięcia im. E. L. Thorndike’a i Nagrody Badawczej im. Donalda Campbella, obu przyznawanych przez Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne.
O to książka, w której znajdziesz najlepsze naukowe wyjaśnienie istoty człowieczeństwa. - STEVEN PINKER Jeden z najwybitniejszych przedstawicieli neuronauki próbuje wyjaśnić istotę człowieczeństwa, analizując biologiczną, psychologiczną i w dużej mierze społeczną naturę naszego gatunku w społecznym kontekście naszego życia. Co takiego wydarzyło się w toku ewolucji, co uczyniło człowieka istotą tak wyjątkową? Michael Gazzaniga w przystępny sposób analizuje szeroki zakres badań naukowych, aby wskazać decydującą zmianę, dzięki której staliśmy się myślącymi, czującymi istotami ludzkimi, różnymi od naszych przodków. Neuronauka od pięćdziesięciu lat próbuje zgłębić naturę naszego „ja”, koncentrując się na systemach mózgowych leżących u podstaw języka, pamięci, emocji i percepcji. Dotąd jednak nie brała pod uwagę oczywistego faktu, że my, ludzie przez większość czasu myślimy o procesach społecznych, porównując się z innymi i próbując oszacować ich intencje. W książce Istota człowieczeństwa Gazzaniga rozważa kilka powiązanych ze sobą zagadnień, między innymi źródła wyjątkowości ludzkiego mózgu, doniosłą rolę języka i sztuki w definiowaniu ludzkiej kondycji, naturę świadomości, a nawet sztuczną inteligencję. Z recenzji: Już po przeczytaniu pierwszych akapitów tej książki zdałam sobie sprawę z tego, że nie „wypuszczę jej z rąk” i nie odłożę do późniejszego przeczytania, (…). I rzeczywiście: książkę przeczytałam „od deski do deski” jednym „haustem”. Autor, jak wytrawny mówca nawiązuje bezpośredni kontakt z czytelnikiem zadając pytania, pomrukując, wydając okrzyki, komentując, wyrażając uczucia, dowcipkując – zupełnie jakby spotkanie z czytelnikiem nie miało wirtualnego charakteru, lecz odbywało się w prawdziwym świecie, tu i teraz. Ten niezwykły sposób narracji sprawia, że podążamy niemal „z wypiekami na twarzy” za autorem dając się ponieść szlakom jego myślenia i bezwiednie próbując odpowiadać na zadawane przez niego pytania. I choć nie zawsze jego wywody prowadzą do gotowych odpowiedzi, to na ogół wiemy, co Autor myśli i jak to się ma do opinii innych, pozostawiając czytelnikowi otwarte pole dla własnej oceny opisywanych faktów. Z recenzji prof. Anny Grabowskiej (IBD PAN) Autor w kolejnych rozdziałach opisuje mechanizmy mózgowe oraz ewolucyjna genezę ludzkiego zmysłu moralnego, empatii, estetyki, naiwnych teorii umysłu, wreszcie podmiotowości i świadomości. Wszędzie przekonywująco pokazuje biologiczne korzenie specyficznie ludzkich zdolności i jakości nie popadając przy tym w ton ich odbrązawiania, umniejszania. (…) Po przeczytaniu całości nikomu nie przyjdzie do głowy myśl, że człowiek jest tylko wytworem biologicznej ewolucji. (…) Gazzaniga koncentruje się na czymś daleko ważniejszym – pokazuje, że człowiek jest tej ewolucji wytworem najbardziej zdumiewającym i niezwykłym. Z recenzji prof. Piotra Wolskiego (UJ)
Czy chciałbyś spotkać się z przyjacielem i po kilkugodzinnej pogawędce wstać z fotela z poczuciem, że dużo głębiej rozumiesz neuronaukę, naturę ludzką i zagadnienie wolnej woli? Jeśli tak, przeczytaj tę książkę. - JONATHAN HAIDT, autor bestsellerowgo "Prawego umysłu". Ojciec neuronauki poznawczej i autor Istoty człowieczeństwa przedstawia skłaniające do refleksji argumenty przeciwko powszechnemu przekonaniu, że nasze życie jest w pełni zdeterminowane przez procesy fizyczne, a co za tym idzie – nie jesteśmy odpowiedzialni za swoje czyny. W ostatnich latach upowszechnił się pogląd dominujący w nauce o ludzkim mózgu: ponieważ światem fizycznym rządzą prawa fizyczne, a nasz mózg stanowi część tego świata, prawa fizyczne determinują również nasze zachowanie, a nawet naszą świadomą jaźń. Wolna wola nie ma znaczenia – powtarza się niczym mantrę; żyjemy w „zdeterminowanym” świecie. To nieprawda – twierdzi znany neuropsycholog Michael S. Gazzaniga w swojej wnikliwej, skłaniającej do refleksji książce, opartej na jego wystąpieniach w ramach Wykładów Gifforda – jednej z najważniejszych serii wykładów poświęconych religii, nauce i filozofii. W książce Kto tu rządzi? autor przedstawia pogląd, że umysł, który jest wytworem procesów fizycznych w mózgu, „ogranicza” mózg, podobnie jak samochody są ograniczane przez wytwarzany przez siebie ruch uliczny. Pisząc „we właściwy sobie sposób – dowcipnie i bezpretensjonalnie” – jak to ujął Steven Pinker – Gazzaniga pokazuje, że determinizm niezmiernie osłabia nasze poglądy na temat ludzkiej odpowiedzialności. Pozwala zabójcy twierdzić: „To nie ja go zabiłem – to mój mózg”. Gazzaniga dowodzi przekonująco, że niezależnie od ostatnich odkryć naukowych dotyczących fizycznych mechanizmów umysłu, istnieje niezaprzeczalna ludzka rzeczywistość: Jesteśmy odpowiedzialnymi podmiotami, które winny ponosić odpowiedzialność za swoje czyny, ponieważ źródło odpowiedzialności tkwi w sposobie, w jaki ludzie zachowują się w interakcjach z innymi, a nie w ich mózgach. Ta niezwykła książka porusza problemy z dziedziny neuronauki, psychologii, etyki i prawa i choć czyni to w sposób lekki i przystępny, oferuje głębokie wnioski. Kto tu rządzi? jest ważnym głosem jednego z najwybitniejszych myślicieli naszych czasów. MICHAEL S. GAZZANIGA jest dyrektorem Centrum Badania Umysłu SAGE na Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Barbara, prezesem Instytutu Neuronaki Poznawczej, pomysłodawcą i dyrektorem projektu „Prawo a neuronauka”, realizowanego przez Fundację MacArthura, a także członkiem Amerykańskiej Akademii Nauki i Sztuki, Krajowego Instytutu Medycyny oraz Narodowej Akademii Nauk. Jest autorem wielu książek popularnonaukowych, między innymi bestsellerowej "Istoty człowieczeństwa". RECENZJE Ważne pytania są specjalnością Michaela Gazzanigi. – „New York Times” Ta fascynująca, inspirująca, a chwilami nawet zabawna książka skłania nas do spojrzenia w nowy sposób na najbardziej tajemniczą część nas samych – tę, która sprawia, iż myślimy, że jesteśmy sobą. – Alan Alda, aktor, gospodarz programu „Scientific American Frontiers” Czy chciałbyś spotkać się z przyjacielem i po kilkugodzinnej pogawędce wstać z fotela z poczuciem, że dużo głębiej rozumiesz neuronaukę, naturę ludzką i zagadnienie wolnej woli? Jeśli tak, przeczytaj tę książkę. Ponieważ opiera się ona na serii wykładów otwartych, jest niezwykle przystępna, a ponieważ jej autorem jest jeden z najbardziej wszechstronnych myślicieli w psychologii – jest prawdziwą ucztą intelektualną. – Jonathan Haidt, autor książek Szczęście i The Righteous Mind Michael Gazzaniga, jeden z twórców neuronauki poznawczej, jest również mistrzem w syntetycznym przedstawianiu jej idei. W tej znakomitej książce autor mierzy się z fundamentalnymi pytaniami neuronauki: Czy jesteśmy tylko zbiorem neuronów? Czy poczucie Ja jest tylko produktem ubocznym bezwzględnego determinizmu?
W latach 60-tych psycholog Stanley Milgram pracujący na Uniwersytecie w Yale przeprowadził serię znakomitych eksperymentów, które na zawsze zmieniły postrzeganie moralności i wolnej woli. Osoby badane zwane nauczycielami, były instruowane w jaki sposób używać szoków elektrycznych wobec ucznia, przy czym szoki te za każdym razem musiały być bardziej intensywne i bolesne dla ucznia.Kontrowersyjny, ale obecnie całkowicie zrehabilitowany przez środowisko naukowe eksperyment, próbował ustalić do jakiego stopnia ludzie są skłonni podporządkować się autorytetowi niezależnie od konsekwencji. Posłuszeństwo wobec autorytetu jest fascynującym i niepokojącym zapisem klasycznych eksperymentów Milgrama dostarczającym żywych i przekonywujących wyjaśnień jego odkryć.Wszechobecność posłuszeństwa sprawia, że psychologowie społeczni często pomijają je w swych badaniach. Z psychologicznego punktu widzenia jednak działanie na polecenie ma zasadniczo inny charakter niż działanie spontaniczne, tak więc bez zrozumienia roli posłuszeństwa w kształtowaniu działań człowieka nie sposób zrozumieć wielu znaczących zachowań.Najnowsze wydanie książki zawiera wstęp Philipa Zimbardo, autora słynnego stanfordzkiego eksperyment więziennego, kolegi z ławy szkolnej Milgrama, razem uczyli się wJames Monroe High Schoolw Bronxie, wNowym Jorku (rocznik 1950).Eksperymenty Milgrama o posłuszeństwie uczyniły nas bardziej świadomymi niebezpieczeństwa, jakie niesie ze sobą bezkrytyczne podporządkowania się autorytetom.Peter Singer,New York Times Book ReviewPrzykuwający uwagę i niezwykle znaczący.-Rolling StoneBardzo ważny wkład w naszą wiedzę o ludzkim zachowaniu.- Jerome S. Bruner, New York UniversityBadania Milgrama pokazały czego powinniśmy oczekiwać od rzetelnych badań z dziedziny nauk społecznych: przekazywania wiedzy bez trywializowania zjawiska.- ScienceStanley Milgram zanim został wybitnym profesorem w Graduate Center Uniwersytetu Nowojorskiego wykładał psychologię społeczną na Uniwersytecie Yale i na Harwardzie. Otrzymał między innymi: stypendium Fundacji Forda, nagrodę American Association for the Advancement of Science Socio-Psychological oraz stypendium Guggenheima. Zmarł nagle w 1984 w wieku 51 lat.Philip Zimbardo jest emerytowanym profesorem Uniwersytetu Stanforda. Autor Efektu Lucyfera, znany dzięki słynnemu stanfordzkiemu eksperymentowi więziennemu z 1971 roku.
Eksperyment, który wystawił na próbę naturę ludzką.
Jeśli zapytać psychologów, jakie badania w historii rozwoju tej dyscypliny wydają im się najważniejsze, 90% z nich wskaże na przeprowadzone na początku lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku badania Stanley’a Milgrama nad posłuszeństwem wobec autorytetu. Milgram w ramach prowadzonego przez siebie eksperymentu wyznaczał osobie badanej role nauczyciela. Jej zadaniem było karanie innego uczestnika eksperymentu za popełniane przez niego błędy. Do wymierzania kar służył generator prądu elektrycznego, wyposażony w 30 klawiszy, oznaczonych symbolami od 15 do 450 volt. Każdy kolejny błąd miał być karany coraz mocniejszym uderzeniem prądem. W trakcie eksperymentu znacząca część badanych deklarowała dyskomfort, mniej lub bardziej wyraźnie protestowała, ale ciągle spełniała kolejne polecenia. W rzeczywistości naturalnie nikogo nie uderzano prądem, rolę drugiego badanego grał aktor, a krzyki odtwarzane były z taśmy. Wyniki osiągnięte przez Milgrama (ponad 60% badanych raziło prądem „do końca”) były przełomem w myśleniu o roli sytuacyjnego posłuszeństwa w psychologii.
Pół wieku później polscy psychologowie ponownie podejmują wątek posłuszeństwa wobec autorytetów. Wykorzystując paradygmat Milgrama, realizują najbardziej rozbudowany od czasu jego eksperymentów program badawczy nastawiony na zrozumienie mechanizmów odpowiadających za wciąż nas szokujące zachowania ludzi. Co o książce mówią autorzy:
"Fenomen, który pokazaliśmy ma charakter uniwersalny. Po prostu pokazaliśmy, w pięćdziesiąt lat po oryginalnych badaniach Stanleya Milgrama, że nadal, jako ludzie, jesteśmy niebywale posłuszni, jeśli ktoś tylko wie, jak to posłuszeństwo w nas wywołać. Zweryfikowaliśmy kilka naukowych hipotez, do tej pory jeszcze nie zbadanych w żadnych innych eksperymentach. Ale także pokazaliśmy po raz kolejny – i to, jak uważamy, dość dobitnie – jak ważne jest by o wynikach badań nad posłuszeństwem, badań prowadzonych przez psychologów na całym świecie, pamiętać."
„Koniecznie przeczytaj te książkę. Dowiesz się z niej, jak łatwo każdy z nas może stać się pionkiem w ręku sprawnego autorytetu, na przykład lidera politycznego czy charyzmatycznego kapłana. Wbrew uparcie powtarzanym zaklęciom o wartościach, o charakterach, które decydują o naszym postępowaniu, książka ta dowodzi, jak wielkie znaczenie ma sytuacja. Dariusz Doliński i Tomasz Grzyb pokazali to po mistrzowsku." - profesor Wiesław Łukaszewski
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
