Za czasów Zygmunta Starego ukształtował się specyficzny, charakterystyczny dla terenu Rzeczypospolitej, typ renesansowego nagrobka rycerskiego. Problematyka związana z jego powstaniem, rozwojem, ikonografią, znaczeniem dla kultury staropolskiej oraz oddziaływaniem stanowi niezwykle ważną i frapującą przestrzeń w badaniach nad nowożytną sztuką polską. Na naszych ziemiach pierwsze nagrobki w stylu renesansowym powstały na zamówienie wspomnianego króla oraz najwyższych dygnitarzy z jego otoczenia. Monumentalne, przyścienne pomniki, wykonywane niejednokrotnie z cennych odmian skał dekoracyjnych, umieszczane we wnętrzach kościołów stopniowo zastąpiły dużo skromniejsze gotyckie płyty nagrobne montowane w posadzkę. Początkowo dzieła w nowym stylu były wykonywane prawie wyłącznie przez artystów włoskich, tworzących w duchu dojrzałego renesansu, sprowadzonych do Krakowa przez monarchę. Stanowiły one modny, ale w dużym stopniu obcy wtręt na gruncie sztuki polskiej. Dość szybko jednak wrosły w naszą kulturę artystyczną, zaspokajając potrzeby fundatorów, wypełniając różnorodne zadania społeczne. Wnikając w miejscowy grunt dzieła te napełniły się nową, wielowarstwową treścią.
Erudycyjny esej o nieoczywistych związkach teatru i morza, sceny i żywiołu wody w twórczości Jerzego Grzegorzewskiego. Córka reżysera, dramatopisarka znana m.in. z Ifigenii i Migreny, operuje tu językiem gęstym, pełnym intelektualnych nawiązań, a zarazem poetyckim, literacko fascynującym.
„Scena w Onym, Drugim Powrocie Odysa była Amsterdamem, chronionym przed morzem kontrolowanym systemem zapór, otwieranych tylko w trakcie odpływów. Odys jest na mieliźnie, stąd jego powolne umieranie. [...]
Po śmierci ojca tamy zostały otwarte i to morze, czekające na ujście z kulis, zalało teatr.
Pływające na jego dnie trupy z przeszłości, wspomnienia scen, spektakli, aktorów, scenografii, muzycznych wariacji, są zadziwiająco zakonserwowane. Przed zapomnieniem chroni je właśnie słona woda, nic innego”.
(fragment książki)
Piękna Litera. Pismo rondowe to kolejna część wielotomowego podręcznika do kaligrafii. Tym razem Ewa Landowska opracowała styl pisma zwany rondowym, wzorując się na przedwojennych francuskich zeszytach szkolnych. W przedwojennej Polsce w szkołach nauczany był tzw. niemiecki wariant pisma rondowego – prostszy, ale – zdaje się – nie tak szykowny. Pismem rondowym rzadko składa się całe bloki tekstów. Jest ono raczej używane do wyróżniania w tekście pojedynczych zdań, zwrotów czy wyrazów. np. tytułów, nagłówków, wyszczególnień. Zasługuje jednak na szczególną uwagę przez wzgląd na wyjątkową harmonię znaków, która niewątpliwie będzie rozwijać w nas wrażliwość estetyczną.
W podręczniku znajdziemy instrukcję pisania każdej litery, zarówno małej, jak i dużej, zagadnienia dotyczące ich łączenia, a także wskazania najczęściej popełnianych błędów. Jest to podręcznik przeznaczony dla osób zupełnie początkujących, ale także dla zaawansowanych, chcących doskonalić technikę kreślenia liter tego stylu pisma.
„Bestiariusz słowiański. Część pierwsza i druga” to wyjątkowe wydanie popularnych „Bestiariuszy”, w którym zebrane zostały dwie dotychczas osobne części tego tytułu, czyli „Rzecz o skrzatach, wodnikach i rusałkach” oraz „Rzecz o biziach, kadukach i samojadkach”. Dzięki temu niesamowite, pobudzające wyobraźnię historie o mitycznych stworzeniach, przekazywane z pokolenia na pokolenie przez naszych przodków, znajdziemy teraz w jednej, obszernej publikacji, którą uzupełniają jedyne w swoim rodzaju, piękne ilustracje autorstwa Pawła Zycha i Witolda Vargasa.
Książka Jakuba Turkiewicza jest wyjątkowa, ponieważ jej autor łączy kompetencje i warsztat historyka z ogromem wiedzy wieloletniego fana Gwiezdnych wojen, który zna doskonale i wielowymiarowo środowisko fandomu, a jednocześnie zachowuje dystans naukowca, który przygląda się i wnikliwie analizuje wybrane zjawiska oraz wpisuje je w szersze konteksty historii Polski powojennej i szeroko rozumianej kultury popularnej. Dzięki temu prezentowana książka stanowi drobiazgowe studium nie tylko historii fandomu oraz zjawiska Star Wars w Polsce, ale również kultury PRL-u i jest ważnym głosem w nurcie jej badań. Jednocześnie jej forma jest lekka, uzupełniona w bogaty materiał ikonograficzny, co zdecydowanie ułatwia i uprzyjemnia odbiór. Myślę, że warto się o tym samodzielnie przekonać.
Z Przedmowy Anny Idzikowskiej-Czubaj
Jakub Turkiewicz – z wykształcenia historyk, a z zamiłowania fantasta. Publikował cykliczne artykuły na temat filmów science fiction i fandomu Gwiezdnych wojen w magazynie „Sfera”, okazjonalnie współpracował też z innymi czasopismami, gdzie popularyzował wiedzę na temat kolekcjonerstwa fantastycznych gadżetów. Prowadził humorystyczną stronę starwarsy.pl, która z czasem przerodziła się w wirtualne muzeum pamiątek po polskiej wersji zjawiska Star Wars i przygotowywał artykuły publikowane na stronie efantastyka.pl. W roku 2018, wspólnie z reżyserem Radosławem Salamończykiem, zrealizował film dokumentalny Wojna gwiazd, nominowany przez Popkulturową Akademię Wszystkiego do Nagrody Misie. Pisuje opowiadania – debiutował w „Nowej Fantastyce”, jego teksty ukazywały się też w miesięczniku „Science Fiction Fantasy i Horror”.
Gender jest dziś w samym centrum konfliktu politycznego, którego stawką jest przyszłość demokracji. Rosnące wpływy środowisk ultrakonserwatywnych wyprowadziły kobiety i osoby LGBTQ+ na ulice. Agnieszka Graff i Elżbieta Korolczuk, analizują wzrost znaczenia ruchów antygenderowych oraz ich powiązania z populistyczną prawicą. Przyglądając się masowym mobilizacjom feministycznym w Polsce i na świecie, autorki dowodzą, że skuteczną odpowiedzią ruchów progresywnych na wojnę z gender jest populizm feministyczny intersekcjonalny, oddolny, wchodzący w sojusze z innymi grupami marginalizowanymi.Obowiązkowa lektura dla wszystkich osób, które chcą zrozumieć, jak skutecznie stawić opór prawicowej hegemonii.
Książka wprowadza czytelnika w zagadnienia związane z fascynującymi prasłowiańskimi mitami. W przystępny i ciekawy sposób przedstawione w niej zostały wyniki wnikliwych badań autorki dotyczących wielokulturowej historii, z której wyrosły prasłowiańskie mity i wierzenia, zakorzenione do dnia dzisiejszego w naszej kulturze. Książka adresowana do czytelników, którzy szukają odpowiedzi na pytanie – jak głęboko sięgają korzenie prasłowiańskich wierzeń oraz jakie są prawdopodobne powiązania bóstw prasłowiańskich ze starożytnymi bóstwami blisko- i dalekowschodnimi? Książka rozwiązuje wiele fascynujących zagadek. Co oznacza termin „niewiasta”? Czy dziewictwo oznaczało jedynie wstrzemięźliwość seksualną? Dlaczego mówimy „piękna jak ta lala” i „Nocny Marek”? Dlaczego kukanie kukułki przepowiada nasz los?
Historia wpisuje się w geografię i tym samym wyznacza specjalne miejsca na planach miast oraz mapach krajów. Desperacja – oraz skuteczność – z jaką Oskar Schindler walczył pod koniec wojny o ratunek dla „swoich” Żydów, naznaczyły prowadzoną przez niego fabrykę Emalia heroiczną sławą. Stała się miejscem pielgrzymek i wzruszeń.
MOCAK – reagując na częste pytania widzów – przygotował dokument, który ukazuje pełną historię miejsca, i równocześnie deklaruje godne wpisanie się w nią.
Reprint oryginału z 1929 roku, nakreślający obrzędy i tradycje związane z trzema przełomowymi chwilami w życiu człowieka- narodzinami, małżeństwem i śmiercią. Zwyczaje, oplatające te chrześcijańskie obrzędy, wplotły się w rdzeń duchowego życia narodu i funkcjonują w zgodzie z pierwotną kulturą ludu i jego poglądu na świat. Niektóre z nich, są praktykowane po dziś dzień, a "U kolebki, przed ołtarzem, nad mogiłą" tłumaczy genezę ich powstania- znaczenie chleba i soli, kult stołu i progów, dni feralne, marzenia senne czy odpędzanie złych duchów.
Książka jest próbą spojrzenia na kolekcjonerstwo z wielu, niekiedy bardzo odmiennych perspektyw. Zawiera wywiady z najsłynniejszymi polskimi kolekcjonerami sztuki współczesnej, ilustrowane wybranymi pracami z ich zbiorów, teksty Bogusława Habrata i Wernera Muensterbergera analizujące zjawisko kolekcjonowania z perspektywy psychiatrycznej i psychologicznej oraz opis strategii kolekcjonerskiej MOCAK-u. W eseju otwierającym tę publikację Maria Anna Potocka stawia kluczowe pytanie o rolę gromadzenia zbiorów w życiu samych kolekcjonerów.
Polsko-angielska publikacja Niebo nad Krakowem. LGBT mówi towarzyszy dronowemu pokazowi Krzysztofa Wodiczko na Rynku Głównym w Krakowie. Wydawnictwo podzielone jest na trzy części. W pierwszej znajdują się esej kuratora projektu Marii Anny Potockiej, manifest artysty oraz tekst koordynatora społeczności Krzysztofa Marchlaka. Uzupełnienie stanowią wypisy z dwóch najważniejszych raportów dotyczących stanu równouprawnienia społeczności LGBT (Rainbow Europe) oraz wolności wypowiedzi artystycznej (The State of Artistic Freedom).
Druga część zawiera transkrypcje wypowiedzi uczestników projektu. Ostatnia dotyczy technicznych i środowiskowych przygotowań do projektu. Składają się na nią wytyczne dla uczestników oraz zespołu realizującego opracowane przez Krzysztofa Wodiczko. Aneksem jest zestawienie wszystkich projekcji zrealizowanych przez artystę w przestrzeni publicznej od 1980 roku.
Publikacja Symbole życia po śmierci. Sztuka komemoratywna Krzysztofa M. Bednarskiego podzielona jest na trzy części. Pierwsza zawiera eseje Marii Anny Potockiej i Waldemara Baraniewskiego dotyczące sposobów upamiętniania osób zmarłych. Druga część to dokumentacja fotograficzna realizacji komemoratywnych opatrzonych autorskim komentarzem artysty. Ostatnia dotyczy współpracy Krzysztofa M. Bednarskiego ze Zbigniewem Benedyktowiczem w kwartalniku „Konteksty”, w którym rzeźbiarz ma stałą rubrykę zatytułowaną Z archiwum artysty.
Książka Mateusza Salwy jest znakomitym opisem krajobrazu ujętego jako fenomen, a więc ujętego jako doświadczenie zanurzenia w świecie, który nas współtworzy. W takim ujęciu krajobraz przestaje być wyłącznie widokiem wyodrębnionego obszaru, a okazuje się doznaniem podmiotu współtworzonego przez to, co dane. Tak pojęty krajobraz nie jest ani obiektywny, ani subiektywny, lecz raczej subiektywny i obiektywny jednocześnie, jest obserwacyjno-uczestniczący, czyli fenomenologiczny – taki, który nie może zastygnąć w próbującym go unieruchomić dyskursie. Z tej perspektywy, krajobraz, znajduje się nieustannie in statu nascendi, nieustannie rodzi się i „wytryskuje”, jak pisał Maurice Merleau-Ponty, a tym samym żadna deskrypcja nie wyczerpie tego, czym jest. Krajobraz pozostanie na zawsze nieoswojony. Sam krajobraz staje się więc być może po prostu synonimem świata, w którym zanurza się fenomenologiczny podmiot. Warte podkreślenia jest to, że bez tak ujętego krajobrazu nie sposób żyć, ponieważ staje się nie tyle nieodzowną częścią rzeczywistości, do której przynależy zarówno jednostka, jak i zbiorowość, ile samą tą rzeczywistością.
Monika Murawska
Autor przedstawia Olsztyn z czasów przynależności do państwa pruskiego, czasów rozwoju technicznego i zmian społeczno-gospodarczych, które zachodziły w XIX i XX wieku i pozwoliły mu wyrosnąć na stolicę rejencji i jedno z większych miast regionu. Olsztyn swój dynamiczny rozwój zawdzięczał rozwojowi linii kolejowych, które przekształciły go w ważny węzeł komunikacyjny. To sprawiło, że ulokowano tu garnizon i siedzibę okręgu wojskowego, a także liczne urzędy prowincjonalne wraz z siedzibą rejencji. Stało się to motorem do rozbudowy miasta. Powstały liczne reprezentacyjne gmachy urzędowe i budynki użytkowe, a także okazałe kamienice mieszkalne, wybudowano nowe ulice, nastąpiła elektryfikacja miasta, powstała komunikacja tramwajowa i transport samochodowy, założono gaz, rozwijał się handel, rzemiosło i przemysł. Dzięki tym zmianom Olsztyn piękniał i stawał się nowoczesny, jednocześnie jednak stawał się coraz bardziej niemiecki.
Nie oznacza to jednak końca polskich wątków. Wciąż żyli i pracowali tu posługujący się polskim językiem mieszkańcy, obecna była polska prasa i kultura. Tuż przed wybuchem pierwszej wojny światowej „Gazeta Olsztyńska” (1914, nr z 2 maja) pisała: „Dom polski jest twierdzą polskości”. O takich właśnie domach polskich traktuje niniejsza książka. Dla mieszkańców Olsztyna i okolic takim domem były nie tylko budynki, ale także przestrzeń miejska. Książka szeroko prezentuje dzieje miejsc nierozłącznie związanych z działaniami Polaków. Lekka narracja autora i wplecione w nią liczne cytaty z ówczesnej prasy oddają w niepowtarzalny atmosferę miasta tamtych lat.
Kultura japońska czerpie z różnych wzorców, twórczo przyswajając i modyfikując dorobek kultur z kręgu zarówno cywilizacji azjatyckiej, jak i europejskiej. Kalejdoskopowa mieszanka wpływów Chin i Zachodu, zawsze w japońskiej interpretacji, składa się na całość żywą, fascynującą i zacierającą granice między tym, co obce i rodzime, a tym samym prawdziwie transkulturową.
W niniejszej książce Czytelnik odnajdzie studium transkulturowego wymiaru Japonii, pokazanego na przykładzie wytworów jej kultury, w tym literatury, kultury wizualnej oraz muzycznej, popkultury, w tym mangi i anime, oraz mediów i komunikacji społecznej.
Przedstawiono w niej między innymi:
- obraz kultury japońskiej i jej odbiór w Polsce
- kulturę kulinarną na przykładzie ksiąg rodu kucharskiego Shijo
- japońską poezję, nowe media i nowe treści w okresie przemian cywilizacyjnych w Japonii na początku XX w.,
- japońskie emotikony (kaomoji i emoji) oraz rewolucję, którą przyniosły w komunikacji na całym świecie
- dystopijny obraz Japonii w wybranych serialach anime oraz motyw „innych światów” (isekai) w powieściach z gatunku light novel
- japońskich idoli i gwiazdy telewizyjne, dziewczęcą grupę muzyczną AKB48 czy sylwetkę twórczą Towy Tei’a
Książka jest monografią zbiorową poświęconą wybranym zagadnieniom związanym z tożsamością kulturową Japończyków. Wszystkie zamieszczone w niej teksty ukazują różne aspekty, które potwierdzają tezę o niejednorodności dyskursu na temat tożsamości kulturowej w Japonii. Niektóre z nich wskazują na ogromną rolę instytucji państwowych, zwłaszcza edukacyjnych, lokalnych organizacji, ogólnokrajowych stowarzyszeń oraz instytucji religijnych nie tylko jako strażników rodzimej tradycji, ale także jako głównych twórców konstruktu, jakim jest narodowa tożsamość kulturowa.
- Agnieszka Kozyra, Tożsamość kulturowa Japonii a rzeczywistość jako absolutnie sprzeczna samo-tożsamość w filozofii Nishidy Kitaro
- Hanna Kelner, Niewolnica czy bogini? Wizerunek kobiety w tradycji shinto na przykładzie postaci Himiko w japońskiej literaturze kobiecej
- Anna Zalewska, Słynne ciastka, słynne sprzęty, słynne miejsca – mechanizmy tworzenia kategorii „słynnych rzeczy” w kulturze japońskiej)
- Urszula Mach-Bryson, Formacja osobowościowa człowieka herbaty (chajin) w duchu szlachetnego ubóstwa (wabi).
- Katarzyna Starecka, Cele „nowej edukacji” w okupowanej Japonii
- Agnieszka Konieczna, Oddzielenie shinto od buddyzmu (shinbutsu bunri) w Japonii eryMeiji (1868–1912)
- Zuzanna Tulińska, Synkretyzm shinto i buddyzmu na przykładzie Święta Zmarłych (Obon) w Japonii
- Katarzyna Duliasz--Gugała, Hierarchia kapłanów oraz obrzędowość przybytków przypisanych do Stowarzyszenia Świątyń Shinto (Jinja Honcho)
- Agnieszka Turowska, Wielkie Święto w Sawarze (Sawara no Taisai) w japońskim mieście Katori jako obrzęd religijny oraz festyn miejski
- Magdalena Augustyniak, Świątynia Izumo Taisha – dzieje i obrzędowość
- Marta Żukowska, Religijna doktryna i praktyka sekty konkokyo (Nauka Złotego Światła)
Przedstawiamy katalog wystawy poświęconej Krzysztofowi Pendereckiemu, prezentowanej w Galerii Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki od maja do września 2021 roku.
W publikacji znajdują się teksty Marii Anny Potockiej i Marka Stachowskiego oraz tekst opracowany przez M.A. Potocką na podstawie wypowiedzi Krzysztofa Pendereckiego.
„Niezależnie od tego, jaka jest czy jaka będzie muzyczna funkcja nutowo-wizualnych prac Krzysztofa Pendereckiego, można na nie również spojrzeć jak na skończone kompozycje wizualne. W takim momencie znika pytanie, co one otwierają. Ważne staje się źródło, z którego wynikają. Tym źródłem jest człowiek, który swoje emocje wkomponowuje w porządek i próbując uchwycić jakąś tajemnicę – ujawnia niecierpliwą energię” – pisze w katalogu Maria Anna Potocka.
Część ilustracyjna publikacji zawiera prace Krzysztofa Pendereckiego: wybrane partytury oraz szkice ogrodu, a także zdjęcia dworu i parku w Lusławicach wykonane przez Bartka Barczyka, Marka Bebłota i M.A. Potocką. W katalogu znajdują się również portrety Krzysztofa Pendereckiego autorstwa współczesnych artystów: Marcina Maciejowskiego, Bartka Materki i Beaty Stankiewicz, oraz wybrane fotografie Mariana Eilego z cyklu Rewizyta – Salvador Dali u Państwa Pendereckich.
Bob-Nosa Uwagboe dość szybko się przekonał, że sztuka jest skuteczną formą aktywizmu społecznego prowadzącego do zmian, które uważa za konieczne w swoim kraju. Dlatego artysta jako zaangażowany obywatel swoją twórczość koncentruje na przejawach niesprawiedliwości i łamania praw i godności człowieka oraz wszelkich oznakach patologii władzy, których doświadcza społeczeństwo Nigerii. W jego pracach powtarzają się karykaturalne portrety osób pełniących konkretne funkcje społeczne. Tak jak karykaturalne są ich wizerunki, tak karykaturą i kpiną jest sposób, w jaki wypełniają obowiązki wobec społeczeństwa – są bowiem oszustami, kłamcami, złodziejami, handlują ludźmi, są oprawcami seksualnymi.
Bob-Nosa Uwagboe tworzy w Protest Art Studio, które założył wkrótce po ukończeniu studiów. Swoje obrazy klasyfikuje jako kolorystyczne. Jest to bliski mu kierunek, który doskonalił, studiując malarstwo i sztuki piękne na Auchi Polytechnic. Artysta używa różnych materiałów: maluje akrylem, farbami olejnymi i w sprayu, rysuje kredkami i węglem. Wykorzystuje także materiały, które pochodzą z opisywanego świata: ubrania, worki, sznurki, papier, a także sztuczne włosy, piasek, nawet własne stare obrazy. Jego prace są sytuowane między sztuką abstrakcyjną a figuratywną. Przedstawiane postaci są upiorne i niejednoznaczne, tak jak życie przeciętnego obywatela, który nie radzi sobie ze światem pozbawionym przejrzystych zasad i praw dających poczucie bezpieczeństwa i przewidywalności.
Zebrane na wystawie prace stanowią kronikę czasów ORAZ przestrzeń, w której – jak w lustrze – odbija się dekadencja nigeryjskiego społeczeństwa pozbawionego podstawowych wartości czyniących ludzi „humanitarnymi”. „Moje obrazy są rejestracją działań skierowanych przeciwko takiemu społeczeństwu. Dokumentują także deprecjację wartości humanistycznych, wyrażającą się w aktach nieludzkiego traktowania ludzi przez ludzi. Współczesne społeczeństwo powinno przyjąć POKÓJ”.
100 zdjęć uznanego fotografika, w tym pokazane po raz pierwszy, bogactwo tematyki i różnorodność artystycznych strategii, do tego dwa eseje ujmujące je w kontekście historii współczesnej fotografii w Polsce. Oddajemy do Państwa rąk katalog towarzyszący wystawie „Witold Węgrzyn. Nieuchwytna materialność”. Mierząc się z tematami uniwersalnymi i podstawowymi, twórca posługuje się stylistyką typową dla malarstwa, grafiki czy rzeźby. W jego ujęciu fotografia staje się interdyscyplinarną przestrzenią poszukiwań i eksperymentów, a każde zdjęcie to środek poetyckiego wyrazu.
Witold Węgrzyn (ur. 1945) – artysta fotograf, pedagog ASP w Gdańsku, członek Związku Polskich Artystów Fotografików i Rady Artystycznej tej organizacji. Swoje prace prezentował na dwudziestu ośmiu wystawach indywidualnych i ponad trzystu sześćdziesięciu wystawach zbiorowych w kraju i za granicą. Uhonorowany tytułem Artiste FIAP nadawanym przez Międzynarodową Federację Sztuki Fotograficznej. Jego prace znajdują się w krajowych i zagranicznych kolekcjach prywatnych oraz w zbiorach muzeów w Polsce i Japonii.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
![Okładka książki Potęga mitu [2025]](https://dobreksiazki.pl/Photos/7/SMALL/000080/potega-mitu-2025.jpg "Potęga mitu [2025]. Autor: Campbell Joseph. Dobreksiazki.pl")
