Szeroki wybór książek, multimediów z zakresu szeroko pojętej kultury: architektura, duchowy wymiar twórczości, szlaki kajakowe, współczesne media, przemoc w mediach, polityka. Odnajdziesz tu również książki i podręczniki idealne dla uczniów oraz studentów. Szeroki wybór beslsellerów i nowości.
SPIS TREŚCI
Wstęp. . .. 7
I. DEBATY WOKÓŁ MIASTA, URBANISTYKA, BIOPOLITYKA
Kamil Śmiechowski, Kwestia mieszkaniowa w dużych miastach Królestwa Polskiego na początku XX wieku jako zagadnienie polityczne. . .. 13
Emilia Kiecko, O kilku problemach u początków nowoczesnej „budowy miast” na ziemiach polskich. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Aleksander Łupienko, Wkład ruchu higienicznego w polską myśl urbanistyczną (1850?1914). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
II. PRZESTRZEŃ PUBLICZNA W MIEŚCIE A TOŻSAMOŚĆ
Daria Bręczewska-Kulesza, Wykorzystanie architektury jako narzędzia germanizacji i tworzenia nowej tożsamości miasta na przykładzie Bydgoszczy w XIX i na początku XX stulecia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Krzysztof Stefański, Casus Łodzi – architektura jako wyraz tożsamości narodowej
i religijnej. . .. 89
Mikołaj Getka-Kenig, Forma architektoniczna i przeciwdziałanie symbolicznemu wykluczeniu w miejskiej przestrzeni publicznej – przypadek kopca Kościuszki. . . 111
Mariusz Kulik, Rosyjskie koszary wojskowe a rozwój miast Królestwa Polskiego w XIX wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
Małgorzata Hanzl, Aspekty znaczeniowe struktur miejskich. Studium przypadku dzielnic zamieszkałych przez ludność żydowską w Polsce centralnej XIX w. . . . . 147
III. PRZESTRZEŃ PRYWATNA W MIEŚCIE: WNĘTRZA A UŻYTKOWNICY
Kamila Twardowska, Modernizacja i tożsamość miasta. Architektura krakowskich miejskich szkół powszechnych z przełomu XIX i XX wieku. . . . . . . . . . . . . . 165
Emilia Ziółkowska, Program funkcjonalny wnętrz rezydencji a model rodziny burżuazji warszawskiej w okresie międzypowstaniowym . . . . . . . . . . . . . . . 191
Piotr Kilanowski, Rozplanowanie kondygnacji mieszkalnych w śródmiejskich kamienicach warszawskich na przełomie XIX i XX wieku. . .. . 219
Publikacja otrzymała I nagrodę w Konkursie NCK na najlepszą pracę doktorską z dziedziny nauk o kulturze (edycja 2015/2016). To pierwsze opracowanie podejmujące tematykę fenomenu kultury alternatywnej lat 80. i 90. przedstawia ją w sposób oryginalny i wyczerpujący, z wyjątkową dbałością o szczegóły i wiarygodność źródłową. Autor pokazuje specyfikę kultury alternatywnej w społecznych i kulturowych kontekstach PRL i okresu transformacji ustrojowej.
Nowa Fala 60 lat później to monografia zjawiska filmowego powstałego wprawdzie we Francji, ale oddziałującego na kulturę całego świata. Autor przedstawia historię nurtu, wywodząc ją z młodzieńczego doświadczenia okupacji przez przyszłych reżyserów, omawia fenomen kinofilii i „politykę autorską” wypracowaną w latach 50. na łamach miesięcznika „Cahiers du Cinéma”, poddaje analizie najważniejsze filmy, od zapowiadających nurt, poprzez jego arcydzieła – Czterysta batów, Hiroszima moja miłość, Do utraty tchu – po utwory, które wyznaczyły jego zmierzch. Książka stanowi nową wersję wcześniejszej edycji z roku 2000, wzbogaconą o perspektywę późniejszych opracowań, o omówienia filmów powstałych w obecnym stuleciu oraz o dwa nowe rozdziały monograficzne, dzięki którym na część drugą składają się szkice poświęcone twórczości pięciorga najważniejszych nowofalowych twórców: François Truffauta, Erica Rohmera, Agnes Vardy, Alaina Resnais i Jeana-Luca Godarda.
„Z jednej strony Nowa Fala jest bardzo solidną, wszechstronnie udokumentowaną i zobiektywizowaną, bo napisaną z historycznego dystansu kilku dekad, relacją dziejopisa kina na temat formacji artystycznej, która dokonała fundamentalnego przewrotu w zbiorowej świadomości filmowej. Z drugiej strony pod dyskursem poddanym rygorom naukowego warsztatu można odczuć trwającą po dziś dzień fascynację, ciągle żywe wspomnienie pierwszej filmowej miłości. To ono nadaje autorskiej narracji ton urzekająco osobisty i sprawia, że książka staje się też zapisem młodzieńczej przygody polskiego kinofila”.
Prof. dr hab. Tadeusz Szczepański
Świat wewnątrzmiejskich wyborów przestrzennych artystów jest niezwykle złożony. Najczęściej odbiega od uproszczonych wyobrażeń, które nasuwają popularne klisze bohemy artystycznej, klasy kreatywnej czy dzielnic artystycznych. Rozwijając dotychczasowe dociekania naukowe prowadzone w kraju i za granicą, autorzy książki proponują bardziej całościowe niż dotąd przyjmowane, wielopłaszczyznowe spojrzenie na zachowania przestrzenne tej grupy społeczno-zawodowej w ośrodkach miejskich. Wykorzystując zróżnicowane dane ilościowe i jakościowe, kompleksowo
analizują współczesne społeczno-ekonomiczne uwarunkowania oraz implikacje obecności i działalności twórców w dwóch dużych miastach w Polsce – w Krakowie i Katowicach. W opracowaniu poddano weryfikacji oczekiwania dotyczące nakładania się różnorodnych wymiarów
obecności artystów (miejsc zamieszkania, produkcji i konsumpcji artystycznej) w określonych częściach miast. Pod uwagę wzięto także zróżnicowane cechy społeczno-demograficzne twórców oraz właściwości przestrzeni miejskiej, które mogą wpływać na ich decyzje przestrzenne, w tym
rolę specyficznego, postsocjalistycznego kontekstu funkcjonowania miast polskich.
Książka wpisuje się jednocześnie w szersze rozważania poświęcone współczesnym przekształceniom dużych ośrodków miejskich, a w szczególności roli kultury i kreatywności w tych procesach. Uzupełnia również analizy z zakresu ekonomii kultury i socjologii sztuki, zwłaszcza badania dotyczące sytuacji ekonomicznej artystów oraz tzw. efektów zewnętrznych ich działalności, a tym samym włącza się w szerszą dyskusję nad przestrzennymi, społecznymi i ekonomicznymi uwarunkowaniami działalności artystycznej. Autorzy mają nadzieję, że opracowanie to przyczyni się do lepszego zrozumienia fenomenu obecności artystów w miastach, będzie stanowiło teoretyczną podbudowę kolejnych przedsięwzięć badawczych oraz ułatwi władzom samorządowym tworzenie przemyślanej, całościowej i efektywnej polityki miejskiej w dziedzinie kultury.
Twórczyni polskiej pedagogiki społecznej Helena Radlińska uważała, iż: „Dzięki książkom rozszerzamy zasięg swej wiedzy o świecie, potrzebnej dla zrozumienia zjawisk, które zachodzą wokoło nas. Poznając obce doświadczenia uprzytomniamy sobie własne potrzeby, dostrzegamy zaniedbanie i niespożytkowane możliwości działań”. Książka nie tylko rozwija intelekt, lecz również wpływa na emocje czytelnika. Ponadto ukazuje stosunek ludzi do siebie, rozwija uczucia humanistyczne (m.in. życzliwości, miłości, poświęcenia). Powinna być zatem – co wyraźnie podkreślała wspomniana Autorka – podstawowym narzędziem służącym i pracy zawodowej, i poznawaniu świata na co dzień, powinna stanowić także istotny element gwarantujący uczestnictwo w kulturze. Wątki czytelnicze mają więc długą tradycję w polskiej pedagogice społecznej, której koncepcja jest wysoce humanistyczna i personalistyczna, bowiem w jej centrum znajduje się człowiek i troska o rozbudzenie jego twórczej aktywności indywidualnej oraz społecznej. Niniejsza monografia wieloautorska ma służyć ich przypomnieniu, zaakcentowaniu ważności oraz refleksji nad aktualnym postrzeganiem istoty obcowania z literaturą (w nawiązaniu tak do teorii z zakresu rozmaitych nauk i dyscyplin, jak i do praktyki).
W pierwszą rocznicę śmierci Zygmunta Baumana pytamy: co zapamiętamy z jego książek? Dlaczego są dziś ważne? Czego uczy nas jego biografia? Skąd wzięła się międzynarodowa popularność Bauman?
W Temacie Miesiąca:
Wszystkie życia Zygmunta Baumana
Mateusz Burzyk, Michał Jędrzejek
Świat poróżniony albo mały słownik Baumanowskich opozycji
Tomasz Kunz
Ankieta: Obywatel świata
Odpowiadają: Richard Sennett, Roberto Esposito, Eva Illouz, Thomas Leoncini, Mirosław Bałka
Anioł historii boi się o przyszłość
Dyskusja z udziałem: Dariusza Brzezińskiego, Macieja Gduli, Tomasza Majewskiego, Joanny Tokarskiej-Bakir. Prowadzenie: Marta Duch-Dyngosz
Pro domo sua. Bauman o Baumanie
Zygmunt Bauman
Ponadto w numerze:
Lwów może łączyć – Ola Hnatiuk o przedwojennej historii wielokulturowego miasta
Kultura dawnej Holandii. Cykl Piotra Oczki o codziennym życiu w świecie Rembrandta i Vermeera
Felieton Angeliki Kuźniak pt. Nie widać
Po drugiej stronie „Zepsułam miłość i nie chciałam jej naprawić” – opowiadanie Sylwii Chutnik
Zwierzęta jako męczennicy. O cierpieniu i zapomnianych historiach zwierząt z I wojny światowej
Książka stanowi wybór z ponad stu artykułów naukowych i popularnonaukowych, jakie autor na przestrzeni 15 lat publikował w różnych książkach i czasopismach naukowych, a także w prasie – dziennikach, tygodnikach i miesięcznikach. Na wybór ten składa się 77 artykułów, które dobrano w taki sposób, by zwrócić uwagę na różnorodność zagadnień prawnych wiążących się z zabytkami, a także, by pokazać, jak doniosłą rolę odgrywa dziedzictwo w zachowaniu tożsamości narodu, o czym świadczą już pierwsze regulacje prawne dotyczące ochrony zabytków. Jednocześnie zebrane artykuły mają na celu pokazać, jak zmieniało się prawo ochrony zabytków na przestrzeni niemal stulecia, a także które kwestie, mimo upływu lat, wciąż sprawiają problemy zarówno w stanowieniu, jak i w stosowaniu prawa. Tematyka artykułów jest więc rozległa, ale łączy je wszystkie przedmiot, którego one dotyczą – zawsze bowiem odnoszą się do dziedzictwa kultury bądź ściślej – do zabytków.
Z przedmowy Autora
Książka ta jest zbiorem prac Autora wyselekcjonowanych do publikacji, a nie zebraniem całego jego dorobku naukowego i publicystycznego. (...) Nie ma tu zagadnień wydumanych lub rozdętych ponad miarę potrzeby. Każdy problem jest ważny. Autor ma umiejętność dostrzegania jego istoty i klarownego jego rozpatrywania. Problematyka zaś ochrony dóbr kultury ma w dzisiejszym świecie kapitalne znaczenie. Zagrożenia przychodzą z różnych stron, często zupełnie niespodziewanych. (...) Tuż przed zmianą systemu wiatach 1989 i 1990 nie spodziewano się, że rozpoczynające się procedury reprywatyzacyjne doprowadzą do niezliczonych sporów o prawo do zabytków, że znoszenie ograniczeń w przekraczaniu granic spowoduje intensyfikację nielegalnego wywozu i przewozu dóbr kultury, a samowolne poszukiwania archeologiczne staną się plagą prawie że dnia codziennego. Co powiedzieć zaś o nadal aktualnych roszczeniach rewindykacyjnych będących pozostałością II wojny światowej, o zniszczeniach zabytków podczas niedawnych konfliktów zbrojnych? Na te pytania Autor stara się odpowiedzieć nie tylko w części, nazwijmy ją naukową, ale i publicystycznej. Bardzo dobrze się stało, że do książki włączono też artykuły i eseje drukowane w prasie oraz tygodnikach. Waga tematów i sposób ich opracowania w pełni je kwalifikują. Zaletą zaś jego pisarstwa jest bardzo dobra i przystępna polszczyzna, jasność wywodów oraz rzetelna dokumentacja bibliograficzna. Wszystkie teksty świetnie się czyta.
Z recenzji prof. dr. hab. Stanisława Waltosia
Kultura jako czasownik to książka o tym, co nazywam nową humanistyką o szerokim i bardzo zróżnicowanym froncie orientacji, kierunków, zwrotów oraz po prostu zaciekawień, łączących się w sprzeciwie wobec pryncypiów nowoczesnej teorii humanistycznego poznania.
Jeśli bowiem nowoczesne poznanie przedstawia się jako bezcielesne, bezosobowe, statyczne, zewnętrzne i neutralne (niezaangażowane), to nowohumanistyczne poszukiwania prowadzone są w oparciu o zgoła odmienne założenia: poznania ucieleśnionego, spersonalizowanego (uczestniczącego), aktywnie działającego (poznawczo interweniującego), wnikającego do wnętrza badanego środowiska problemowego oraz usytuowanego (zaangażowanego). To bardzo istotna zmiana (...). Wraz z nią przechodzimy od kultury bezinteresownej obserwacji, ufundowanej na micie kontemplatywnego oglądu całego zewnętrznego świata, do realnej kultury partycypacyjnego działania, pogodzonej z perspektywicznością i cząstkowością poznawczych działań podmiotu, od wewnątrz i własnym udziałem torującego sobie dostęp do rzeczywistości.
fragment Wstępu Autora
Musee d’Orsay, słynące z kolekcji arcydzieł impresjonistów, posiada w swoich zbiorach tysiące obrazów, rzeźb i przedmiotów sztuki użytkowej, stworzonych przez największych artystów drugiej połowy XIX i początku XX wieku.
--
Celebrated the world over for its impressionist masterpieces, the Musée d’Orsay keeps thousands of paintings, sculptures and decorative art from the greatest artists of the second half of the 19th century and early 20th century.
… należy skonstruować odpowiednio rozbudowany schemat opisu bibliograficznego, który by przede wszystkim dawał możliwość identyfikacji dzieła… (K. Piekarski, 1930)
Na jubileusz 15-lecia istnienia NUKAT-u, centralnego katalogu polskich bibliotek naukowych i akademickich, oddajemy do rąk Koleżanek i Kolegów – katalogerów zbiorów specjalnych, odnowione i zmienione, drukowane wydanie instrukcji „Format MARC21 rekordu bibliograficznego dla starego druku” autorstwa Haliny Mieczkowskiej, starszego kustosza dyplomowanego, od 1994 roku kierowniczki Gabinetu Starych Druków Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Instrukcja ta w obecnym kształcie to z jednej strony wyraz respektu Autorki wobec dorobku teoretyków i praktyków opracowania katalogowego książki dawnej – pobrzmiewa w nim bardzo silnie bibliograficzna szkoła Alodii Kaweckiej-Gryczowej i Kazimierza Piekarskiego, z drugiej zaś – odważny krok w stronę standardu RDA, wprawdzie wyraźniej widocznego w naszej tegorocznej edycji formatu dla książek nowych, ale i tu z konsekwentnymi powiązaniami, za co odpowiedzialność ponoszą nasi Redaktorzy: Magdalena Rowińska i Leszek Śnieżko.
Autorce należą się słowa szczerego podziękowania za podjęcie trudnego wyzwania – pogodzenia tradycji ze współczesnością, ogólniej – za twórczy wkład w dzieło opracowania starych druków w katalogu centralnym NUKAT.
W imieniu Centrum NUKAT BUW życzę twórczego i przyjemnego korzystania z instrukcji w codziennej pracy.
Ewa Kobierska-Maciuszko, Centrum NUKAT BUW
Kochane dzieci
Każde z Was już nieraz świętowało Wielkanoc. Czy zastanawiałyście się jednak, co oznacza samo to słowo? Albo czy wiecie, dlaczego w Wielką Sobotę święcimy jajka oraz inne pokarmy? W tej pięknej, kolorowej książeczce znajdziecie odpowiedzi na wiele pytań związanych ze zwyczajami świątecznymi. Odtąd już będziecie wiedziały, dlaczego idziemy do kościoła z palmą i dlaczego w koszyku jest miejsce dla baranka oraz jajek. Przede wszystkim jednak zrozumiecie, że każda z tych tradycji ma swoje bardzo ważne znaczenie symboliczne i religijne.
Wspominając swojego mistrza, Jerzy Serczyk zwrócił uwagę, że w jego twórczości historiograficznej wyraźnie widać wręcz zafascynowanie polityka?, którą zainteresował się już w latach młodzieńczych. Zainspirowani tą refleksją wychodzimy z propozycją studiowania tomu w antropologicznie zredefiniowanej perspektywie „dzieła i życia”. Historia jawi się w niej jako coś więcej niż naukowy punkt obserwacji, „sposób życia” czy „bycia w świecie”. Według antropologów historycy zamieszkują świat, który sobie wyobrażają, w taki sam sposób jak badane przez nich społeczności tradycyjne. W związku z tym poznanie obrazów przeszłości nie jest zadaniem czysto technicznym i polega na przyjęciu kulturowej struktury obejmującej ogromna? część ich życia.
Oczywiście nie mamy nic przeciwko klasycznemu rozumieniu perspektywy „dzieła i życia”. Uważamy, że wybór takiego trybu czytania również może przynieść wiele korzyści. Prezentowany tom bowiem nie tylko podsumowuje dotychczasowy stan badań, ale także proponuje nowe ustalenia i interpretacje dotyczące biografii i prac naukowych Ludwika Kolankowskiego.
Nasze komórki nie wiedzą, że jedzenia jest pod dostatkiem. Działają, jak od milionów lat: oszczędzają energię i robią zapasy. Tymczasem dziś zagrożeniem nie jest brak energii, lecz jej nadmiar. Bo wciąż karmimy się cukrem.
Dlaczego królowa Elżbieta I miała czarne zęby? Czy Polacy na Haiti walczyli o niepodległość czy o cukier? Jak radzono sobie bez cukru w czasie okupacji, i za PRL-u, gdy był na kartki? Kto dzisiaj produkuje najwięcej cukru na świecie? I wreszcie co jest bardziej niebezpieczne dla człowieka: cukier? Czy tłuszcz?
„Słodziutki” to opowieść o substancji, która przebojem wdarła się na nasze stoły i rozpycha się na nich coraz bardziej. Wiele tu historii o wojnach, niewolnikach, wielkich odkryciach geograficznych, powstaniach, piratach, ogromnych fortunach i kryzysach, w których cukier odgrywał pierwszoplanową rolę. Autorzy przytaczają wiele zaskakujących, często mrożących krew w żyłach faktów medycznych, przykładów kryminalnych wręcz praktyk koncernów spożywczych oraz dowodów manipulowania badaniami naukowymi przez lobbystów wielkiego biznesu.
Prof. Leszek Czupryniek, diabetolog, jeden z bohaterów książki, ostrzega: Jeśli ktoś będzie zjadał pięć pączków dziennie, za dziesięć lat oślepnie.
Człowiek — rzecz czy osoba?... to dzieło, w którym autorka stara się znaleźć w tradycji myśli filozoficznej koncepcję mogącą być dla współczesnego człowieka terapią wydobywającą go z zagubienia w odmętach postmodernistycznego absurdu. To zarazem propozycja spojrzenia na otaczający nas świat i ludzi, na nas samych, w sposób porządkujący, umożliwiający odróżnienie tego, co ważne od tego, co nieistotne, i pozwalający poznać nie tylko kolejną „postać” rzeczywistości, nas samych i stosunków między nami, niczym kolejny produkt w supermarkecie, tyleż ciekawy i wywołujący pożądanie, co zarazem szybko tracący swą atrakcyjność i powodujący frustrację, ale rzeczywistość taką, jaką ona jest niezależnie od naszej woli i błędów poznawczych. To wreszcie propozycja zobaczenia siebie w „sieci” wzajemnej przyjaźni, a nie proponowanej nam przez postmodernizm wrogości i ciągłej walki wszystkich ze wszystkimi i wszystkiego ze wszystkim...
„Bestiariusz słowiański. Część pierwsza i druga” to wyjątkowe wydanie popularnych „Bestiariuszy”, w którym zebrane zostały dwie dotychczas osobne części tego tytułu, czyli „Rzecz o skrzatach, wodnikach i rusałkach” oraz „Rzecz o biziach, kadukach i samojadkach”. Dzięki temu niesamowite, pobudzające wyobraźnię historie o mitycznych stworzeniach, przekazywane z pokolenia na pokolenie przez naszych przodków, znajdziemy teraz w jednej, obszernej publikacji, którą uzupełniają jedyne w swoim rodzaju, piękne ilustracje autorstwa Pawła Zycha i Witolda Vargasa.
Prezentowana publikacja stanowi próbę całościowego, autorskiego, pierwszego w Polsce monograficznego ujęcia problematyki sztuki generatywnej (opartej na procedurach algorytmicznych) – ciekawego nurtu zarówno współczesnej sztuki nowych mediów, jak i w ogóle cyberkultury jako obszaru, w którym nowe media, nowe technologie i nowe sposoby tworzenia stają się ważnymi zjawiskami. Autor traktuje sztukę generatywną jako szczególne spotkanie sztuki i nauki, a swoją refleksję jako wyraz łączenia nauk ścisłych i humanistyki. Interpretuje sztukę generatywną jako rodzaj rehabilitacji formalizmu i dowód na kooperację współczesnych artystów z maszynami, która wyraża się w splocie cyfrowej logiki i ludzkiej kreatywności. W badaniach łączy praktyczną znajomość języków programowania z analizą kulturoznawczą i medioznawczą.
„Nie ulega wątpliwości, że książkę napisał nie tylko teoretyk, lecz także praktyk, który znakomicie rozumie omawiane kwestie, a przy tym jego wiedza osadzona jest w praktycznych umiejętnościach programistycznych. […] Otrzymujemy książkę wymagającą uważnej lektury, ale też oferującą zarówno rodzaj wprowadzenia do jednego z ciekawszych zjawisk współczesnej sztuki nowych mediów, jak i autorską wykładnię tego fenomenu”.
Z recenzji prof. dr. hab. Piotra Zawojskiego
Uniwersytet Śląski
Przedmiotem pracy jest problematyka trywializacji pojęcia feminizmu w mediach, a konkretnie w segmencie kobiecej prasy luksusowej. Punktem wyjścia poczynionych rozważań jest zjawisko negocjowania znaczenia feminizmu w mediach. Opisano przejawy postfeministycznego dyskursu w postaciach latte-feminizmu, pop-feminizmu i girl power oraz związki pomiędzy nimi a konkretnym tytułem prasowym („Twój Styl”, „Wysokie Obcasy”, „Wysokie Obcasy Extra” i „Cosmopolitan”). Ponadto opracowano oryginalne, autorskie definicje form postfeminizmu, dotychczas niespotykane w pracach naukowych.
Drodzy Czytelnicy!
Zapraszam do lektury grudniowego wydania „Twojej Księgarni”, w którym zebrane zostały najciekawsze nowości i zapowiedzi wydawnicze.
Książką numeru jest powieść Ostatnie dni mroku. Jej autor, Graham Moore, zyskał światowe uznanie dzięki scenariuszowi do filmu Gra tajemnic, za który otrzymał Oscara.
Autorką numeru jest Anne B. Ragde, norweska pisarka, której czterotomowa „Saga rodziny Neshov” ukazała się nakładem wydawnictwa Smak Słowa.
Zachęcam także do lektury artykułu o twórczości Juliana Barnesa i serii wydawniczej pt. „Menażeria”.
Zapraszam również do udziału w konkursach z nagrodami (szczegóły obok i na stronie 4).
Jest to nie tylko ostatni numer kwartalnika w tym roku, ale także ostatni, który dla Państwa przygotowałem. Chciałbym bardzo podziękować za te pięć lat i życzyć Państwu wspaniałych przygód czytelniczych.
Dostęp do niepublikowanych dotąd materiałów pozwolił autorowi na ukazanie niemal pełnej chronologii życia zawodowego profesora Jana Sas-Zubrzyckiego a także wyrazistego obrazu postaci. Cennym efektem badań są zamieszczone w aneksach wykazy wszystkich dzieł architektonicznych i teoretycznych architekta. Bogaty materiał ilustracyjny ponad 200 ilustracji zawiera reprezentatywny dla treści książki zbiór zarówno zdjęć archiwalnych jak i współczesnych obiektów projektowanych przez Zubrzyckiego. Znalazły się w książce fotografie dokumentów i rysunków, w tym szkiców projektowych wydobytych na światło przez autora z zakamarków archiwów klasztornych. Szczególnie interesujące są unikatowe zdjęcia rysunków z okresu studiów.Postać przedstawiona jest w wielu wymiarach jako architekt, teoretyk architektury, działacz społeczny, wykładowca akademicki i wychowawca młodzieży. Przede wszystkim jako romantyk i patriota, który architekturę traktował jako sztukę symboliczną wyrażającą najważniejsze, w tym patriotyczne treści.Wymienione i opisane w książce dzieła architektoniczne Zubrzyckiego sytuują go wśród największych polskich twórców przełomu wieku, o dorobku porównywalnym z takimi luminarzami architektury jak Teodor Talowski, Józef Pius Dziekoński, Konstanty Wojciechowski czy Sławomir Odrzywolski. Książka przedstawia teorie stylów architektonicznych tworzone przez profesora Zubrzyckiego. Nie tylko funkcjonujące od lat w obiegu naukowym styl nadwiślański i zygmuntowski, ale również ewolucję poglądów z ostatniego okresu życia architekta prowadzącą do teorii słowianofilskiej, spójnej z takimi tendencjami w sztuce II Rzeczypospolitej.Autor przedstawił również nieznaną dotąd aktywność społeczną i zawodową architekta w strukturach zajmujących się odbudową kraju w czasie I wojny światowej i po odzyskaniu niepodległości.Nakreślone w książce konflikty występujące w środowisku architektonicznym i konserwatorskim uzupełniają obraz epoki przełomów wieków o racje strony opozycyjnej do głównego nurtu przemian, której przedstawicielem był Jan Sas-Zubrzycki. Ukazują Zubrzyckiego jako wyrazistego obrońcę historyzmu i ewolucyjnych dróg przemian w architekturze, przeciwnika secesji i modernizmu.Autor przedstawiając twórczą postawę tego dotychczas powszechnie uważanego za spóźnionego o jedno pokolenie architekta epoki historyzmu umożliwił czytelnikom zapoznanie się z racjami architekta. Wykazał, że Zubrzycki nie był architektem schyłku wieku historyzmu, ale aktywnym również w latach międzywojennych twórcą, wchodzącym swoimi dziełami w polemiczny dyskurs z środowiskiem architektów i konserwatorów.
Publikacja ma służyć wyjaśnianiu pojęć, kontekstu oraz podjętej na nowo ocenie fenomenu tzw. Nowej Fali filmu polskiego w szerokim środowisku międzynarodowym. Ponieważ chodzi o ferment kulturowy obecny zarówno w kinie polskim, jak i w kinematografiach zachodnich, rodzi się pytanie o filmowe świadectwa rebelii i subwersji, stanowiące swoiste popkulturowe spoiwo, które łączyło Wschód i Zachód po obu stronach żelaznej kurtyny – fenomen, który dziś wręcz narzuca się zintegrowanej, transkulturowej historiografii filmu, szeroko w książce reprezentowanej.
Autorzy tekstów zajmują się również estetycznymi innowacjami tych dzieł, które na przełomie lat 60. i 70. przeciwstawiały się artystycznym konwencjom czasów im współczesnych. Nie można tu mówić jedynie o ruchu w obrębie historii filmu, ale identyfikować należy działania artystyczne podejmowane w trybie swoistej politique des auteurs oraz autonomicznych estetyk, których wspólny mianownik stanowił zmysł nowatorskiej formy. Ukazane zatem zostają poszczególne aspekty Nowej Fali i jej kontynuatorów, sposoby wzajemnego oddziaływania historii współczesnej oraz historii kultury i filmu, a także poszukiwane są analogie do pokrewnych tendencji rozwojowych w krajach Europy Wschodniej i na Zachodzie.
SPIS TREŚCI
Małgorzata Wach, Andrzej Gwóźdź, Wprowadzenie
Małgorzata Fidelis, Młodość, nowoczesność i świat. Polska młodzież u progu „długich lat sześćdziesiątych”
Andrzej Gwóźdź, Nowa Fala w Polsce albo wola (nowoczesnego) stylu w polskim kinie
Tadeusz Lubelski, Trzy fazy polskiej Nowej Fali: Konwicki – Skolimowski – Zanussi
David Crowley, „Inne” dzieci Marksa i Coca-Coli. Kino popkultury w Europie Wschodniej
Joachim Paech, Fale ze Wschodu i Zachodu w filmie lat 60.: polskie filmy Jerzego Skolimowskiego
Ralf Schenk, Nowe fale w kinie wschodnioeuropejskim i NRD w latach 1960–1968. Niepełne zbliżenie
Ewa Mazierska, Dotykając świata. Postać wędrowca w filmach polskiej Nowej Fali
Elżbieta Ostrowska, Transgresje i regresje. Dylematy męskości we wczesnych filmach Polańskiego, Skolimowskiego, Żuławskiego i Królikiewicza
Iwona Kurz, Pomieszanie języków. Kultowe (dziś) komedie z początku lat 70.
Kuba Mikurda, Polskie kino postnowofalowe jako krytyka fantazmatyczna (Skolimowski – Żuławski – Królikiewicz)
Marcus Stiglegger, „Brudne obrazy”. Okrucieństwo u Żuławskiego i Królikiewicza
Schamma Schahadat, Nóż w wodzie i Rysopis – dwa warianty polskiej „nouvelle vague”
Margarete Wach, Esej jako gatunek filmowy nowych fal: Kluge – Zanussi – Makavejev
Matthias Hornschuh, Zdystansowany melancholik: Komeda i jego muzyka filmowa
Indeks nazwisk
Indeks filmów
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
