Czy Polska radzi sobie ze swoją przeszłością? Na tle innych państw jej przypadek jest jednym z najbardziej skomplikowanych. Geopolityczne położenie spowodowało, że nasz kraj stał się w dwudziestym wieku miejscem dramatycznych wydarzeń historycznych. Wystarczy wymienić dwa reżimy totalitarne, dwie wojny, masowe morderstwa, trwanie i rozpad autorytarnego reżimu komunistycznego. Polakom, których kraj znalazł się w sercu tych wydarzeń, przypadło wiele różnych ról: bohaterów, ofiar, ale i krzywdzicieli oraz biernych obserwatorów. Zdarzało się, że wszystkie te role przeplatały się w jednej biografii.
Niniejsza książka jest drugą częścią dwutomowego opracowania, zawierającego najważniejsze teksty na temat rozliczenia trudnej przeszłości w perspektywie polskiej i międzynarodowej. Zebrane w niej artykuły dostarczają czytelnikowi źródeł do refleksji nad przypadkiem polskim w kontekście Europy Środkowo-Wschodniej. Czytelnicy znajdą tu teksty Natalii Szablewskiej i Saschy-Dominika Bachmanna, Romana Davida i Susanne Y.P. Choi, Jánosa Kisa, Jarosława Kuisza, Michała Łuczewskiego, Jana-Wernera Müllera. Lecha M. Nijakowskiego, Tomasza Sawczuka, Evelyne Schmid i Aoife Nolan, Wojciecha Sadurskiego, Lavinii Stan, Ruti G. Teitel oraz Karoliny Wigury.
Karolina Wigura jest adiunktem w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego i współdyrektorką programu „Knowledge Bridges: Poland – Britain – Europe” w St Antony’s College na Uniwersytecie Oksfordzkim, którego opiekunem naukowym jest Timothy Garton Ash. Szefowa Obserwatorium Debaty Publicznej „Kultury Liberalnej”. Studiowała na Uniwersytecie Warszawskim i Uniwersytecie Ludwiga Maximiliana w Monachium. Stypendystka m.in. wiedeńskiego IWM i GMF. Opublikowała książkę Wina narodów. Przebaczenie jako strategia prowadzenia polityki (WN Scholar 2011), wyróżnioną nagrodą im. J. Tischnera.
Jarosław Kuisz jest adiunktem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego i współdyrektorem programu „Knowledge Bridges: Poland – Britain – Europe” w St Antony’s College na Uniwersytecie Oksfordzkim, którego opiekunem naukowym jest Timothy Garton Ash. Redaktor naczelny istniejącego od 2009 r. polityczno-kulturalnego tygodnika internetowego „Kultura Liberalna”. Chercheur étranger associé w Institut d'histoire du temps présent w Paryżu. W latach 2016–2018 Marie Skłodowska-Curie Fellow w SAXO Institute na Uniwersytecie Kopenhaskim. Wydał m.in. książkę Charakter prawny porozumień sierpniowych 1980–1981 (Trio 2009) oraz wspólnie z Markiem Wąsowiczem dwa zbiory szkiców Prawo i literatura. Szkice (WN Scholar 2015, 2017).
Wojciech Sadurski jest profesorem na Uniwersytecie w Sydney i Uniwersytecie Warszawskim, a w trymestrze wiosennym 2018 również profesorem wizytującym w Yale Law School. Wykładał także w New York University School of Law, Cardozo Law School, Cornell Law School, National University of Singapore oraz na Uniwersytecie w Trydencie. Ostatnio opublikował książki: Constitutionalism and the Enlargement of Europe (OUP 2012), Equality and Legitimacy (OUP 2008) oraz Rights before Courts (Springer 2005, 2014). Obecnie pracuje nad książkami na temat kryzysu konstytucyjnego w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem Polski, a także konstytucyjnego rozumu publicznego.
Na polskiej scenie publicznej nadchodzi przełom. Miejsce ogłaszanych niegdyś podziałów postkomunistycznego i postsolidarnościowego zajmuje dziś podział międzypokoleniowy. Pokolenie Okrągłego Stołu wypaliło się. Jednocześnie po raz pierwszy od XVIII wieku dorosło pokolenie, które urodziło się i ukształtowało we własnym, suwerennym państwie.
Ta książka jest dla wszystkich, którzy chcieliby zrozumieć
– Dlaczego upadek polskiego państwa jest zmorą współczesnej polityki?
– Dlaczego spór międzypokoleniowy jest głębszy, niż podziały partyjne?
– Co czeka nas po wypaleniu się postkomunistycznego mitu Zachodu?
– Jakie znaczenie ma degeneracja etosu opozycji antykomunistycznej?
– Dlaczego ani Powstanie Warszawskie, ani Solidarność nie są adekwatnymi wzorami postępowania w czasach pokoju?
O książce napisali:
„To wyraźny liberalny głos, podkreślający znaczenie pierwszego pokolenia wolnych Polaków, którzy nie lękają się widma klęski”.
prof. Norman Davies
„Sposób, w jaki autor przeprowadza rozrachunek z dziedzictwem wieloletniej niewoli narodowej w myśleniu współczesnych Polaków, zasługuje na baczną uwagę każdego ambitnego czytelnika”.
prof. Karol Modzelewski
Lustracja, teczki, rekompensata za doznane krzywdy, zbrodnie komunistyczne i nazistowskie, stosunki polsko-żydowskie, rozliczenie, przebaczenie, pojednanie, sprawiedliwość. Od kiedy Polska wkroczyła w 1989 r. na drogę demokratycznej transformacji, te związane z rozliczeniem trudnej przeszłości pojęcia były powtarzane dziesiątki razy. Co jednak znaczy rozliczenie z przeszłością? W jaki sposób radziły sobie z nim inne kraje i jak Polska prezentuje się na tym tle?
Niniejszy tom jest pierwszą częścią dwutomowego opracowania, zawierającego najważniejsze teksty na temat rozliczenia trudnej przeszłości w perspektywie polskiej i międzynarodowej. Zawarty w nim zbiór artykułów, w znakomitej części dotąd niepublikowanych po polsku, dostarcza wartościowego źródła do porównań polskiego procesu rozliczeń z dokonaniami innych krajów. Złożyły się na niego teksty Adama Czarnoty, Jona Elstera, Cynthii M. Horne, Samuela Issacharoffa, Martina Krygiera, Jarosława Kuisza, Tricii D. Olsen, Leigh A. Payne, Evy-Clarity Pettai, Vella Pettaia, Andrew G. Reitera, Istvána Réva, Wojciecha Sadurskiego, Ruti G. Teitel, Aviezera Tuckera i Karoliny Wigury.
Karolina Wigura jest adiunktem w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego i współdyrektorką programu „Knowledge Bridges: Poland – Britain – Europe” w St Antony’s College na Uniwersytecie Oksfordzkim, którego opiekunem naukowym jest Timothy Garton Ash. Szefowa Obserwatorium Debaty Publicznej „Kultury Liberalnej”. Studiowała na Uniwersytecie Warszawskim i Uniwersytecie Ludwiga Maximiliana w Monachium. Stypendystka m.in. wiedeńskiego IWM i GMF. Opublikowała książkę Wina narodów. Przebaczenie jako strategia prowadzenia polityki (WN Scholar 2011), wyróżnioną nagrodą im. J. Tischnera.
Jarosław Kuisz jest adiunktem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego i współdyrektorem programu „Knowledge Bridges: Poland – Britain – Europe” w St Antony’s College na Uniwersytecie Oksfordzkim, którego opiekunem naukowym jest Timothy Garton Ash. Redaktor naczelny istniejącego od 2009 r. polityczno-kulturalnego tygodnika internetowego „Kultura Liberalna”. Chercheur étranger associé w Institut d'histoire du temps présent w Paryżu. W latach 2016–2018 Marie Skłodowska-Curie Fellow w SAXO Institute na Uniwersytecie Kopenhaskim. Wydał m.in. książkę Charakter prawny porozumień sierpniowych 1980–1981 (Trio 2009) oraz wspólnie z Markiem Wąsowiczem dwa zbiory szkiców Prawo i literatura. Szkice (WN Scholar 2015, 2017).
Wojciech Sadurski jest profesorem na Uniwersytecie w Sydney i Uniwersytecie Warszawskim, a w trymestrze wiosennym 2018 również profesorem wizytującym w Yale Law School. Wykładał także w New York University School of Law, Cardozo Law School, Cornell Law School, National University of Singapore oraz na Uniwersytecie w Trydencie. Ostatnio opublikował książki: Constitutionalism and the Enlargement of Europe (OUP 2012), Equality and Legitimacy (OUP 2008) oraz Rights before Courts (Springer 2005, 2014). Obecnie pracuje nad książkami na temat kryzysu konstytucyjnego w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem Polski, a także konstytucyjnego rozumu publicznego.
Niniejszy tom esejów stanowi kontynuację opublikowanego w 2015 r. zbioru Prawo i literatura. Szkice, poświęconego tematyce prawnej w literaturze polskiej XIX w. Tym razem przedmiotem analizy (…) stały się wybrane utwory literackie okresu międzywojennego. Podobnie jak w przypadku poprzedniego tomu staraliśmy się sięgać po różne gatunki (…) i tematykę w różny sposób odnoszącą się do rzeczywistości ówczesnej Polski. Mamy świadomość tego, że ta panorama nie jest kompletna, że brakuje w niej wielu ważnych autorów i ważnych utworów, ale wydaje się, że omówione przykłady dają dostatecznie dużo materiału do ogólniejszych spostrzeżeń dotyczących zarówno oceny prawa i jego roli w świadomości społecznej II Rzeczypospolitej, jak i sposobu traktowania prawa jako tworzywa literackiego, zrozumiałego i atrakcyjnego dla czytelników. Pamiętajmy przy tym, że czasy II Rzeczypospolitej to okres budowy od podstaw, w dramatycznych niekiedy okolicznościach, instytucji polskiej państwowości i ujednolicanego prawa. W dziełach literackich jak w lustrze, a niekiedy jak w krzywym zwierciadle zobaczyć możemy niebezpieczeństwa towarzyszące tym wielkim zadaniom.
Ze wstępu Marka Wąsowicza
Autorzy omawiają wątki prawne w utworach: Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, Witolda Gombrowicza, Juliusza Kadena-Bandrowskiego, Zofii Nałkowskiej, Adama Nasielskiego, Tadeusza Rittnera, Jerzego Szaniawskiego, Juliana Tuwima i Stefana Żeromskiego.
Badania nad związkami prawa z literaturą prowadzone są od kilkudziesięciu lat w wielu krajach. W niektórych z nich, jak np. w Stanach Zjednoczonych czy w państwach skandynawskich, powstały poważne ośrodki naukowe zajmujące się tą tematyką oraz bogata literatura przedmiotu. Rezultaty tych prac stały się elementem edukacji prawniczej, a niekiedy nawet orzecznictwa sądów. W niniejszym zbiorze pisze o tym Jarosław Kuisz. (…) Nie prowadzono natomiast dotychczas zakrojonych na większą skalę systematycznych badań nad tematyką prawną pojawiającą się w polskiej literaturze w wymiarze historycznym. Prezentowany tutaj zbiór esejów, poświęcony literaturze dziewiętnastowiecznej, jest okazją do zasygnalizowania, że prace takie zostały zapoczątkowane.
Ze wstępu Marka Wąsowicza
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?