"Pierwszą trudnością, jaką sprawia Rumunia, jest określenie jej miejsca na mapie Europy. Do której strefy przynależy? Do Europy Wschodniej, Bałkanów, Europy Środkowej? Nietrudno zauważyć, że z punktu widzenia sensu stricto geograficznego Półwysep Bałkański nie obejmuje Rumunii. Jego północną granicę tworzy Dunaj, Rumunia zaś znajduje się na północ od Dunaju; wyjątek stanowi jedynie Dobrudża, region usytuowany między Dunajem (na zachodzie i na północy) a Morzem Czarnym (na wschodzie). A jednak nie tylko ziemia, góry i rzeki definiują przestrzeń cywilizacyjną. Rumunia jest w dużej mierze bałkańska poprzez długoletnią historię, poprzez różnorodne relacje międzyludzkie i kulturalne". Od lat siedemdziesiątych XX wieku nie ukazało się w Polsce żadne całościowe opracowanie dziejów Rumunii. Sam kraj przeszedł w tym czasie skomplikowaną i obfitującą w paradoksy drogę transformacji od jednej z najcięższych dyktatur komunistycznych do demokratycznego kraju członkowskiego Unii Europejskiej. Przypadek Rumunii jest więc tyleż fascynujący, ileż wymagający na nowo całościowego i krytycznego spojrzenia. Oba te wymagania spełnia książka Luciana Boi, najwybitniejszego dziś historyka rumuńskiego, a zarazem jednego z najważniejszych intelektualistów obecnych w rumuńskiej debacie publicznej. Jego diagnozy odnośnie do roli historii we współczesnej świadomości Rumunów mają kluczowe znaczenie dla rozumienia tożsamości rumuńskiej dzisiaj oraz charakteru rumuńskiej transformacji i modernizacji przełomu XX i XXI wieku. Profesor Boia odważnie poddaje pod dyskusję rozmaite rumuńskie mity i autostereotypy, a o jego książkach dyskutuje się w Rumunii znacznie szerzej niż w naukowym kręgu historyków.
Kiedy i gdzie powstał pierwszy przekład Koranu na język polski? Skąd w języku szwedzkim tureckie słowa? Czy Lwów był przez wieki bardziej bramą Orientu czy przedmurzem Europy? Czy praojczyzną Węgrów był mityczny Turan i dlaczego węgierska kuchnia pachnie orientalnymi przyprawami?Porzucenie tradycyjne perspektywy opisu dziejów Europy Środkowej wzdłuż osi Wschód-Zachów pozwala lepiej zrozumieć głębokie zróżnicowanie i wzajemne przenikanie się wielkich procesów cywilizacyjnych i kulturowych w tej części kontynentu. Adam Balcer przekonuje, że szczególnie niedoceniany jest dziś wpływy Imperium Osmańskiego, a jeszcze mniejsza jest świadomość roli Europy Środkowej jako pomostu między Morzem Bałtyckim i Skandynawią a Bliskim Wschodem i Azją Środkową.Cywilizacji Turcji osmańskiej i Wielkiego Stepu odcisnęły w Europie Środkowej niezatarte piętno. Ich przywołanie pozwala na nowo spojrzeć na dzieje i tożsamość kulturową Rzeczpospolitej, Węgrów, Chorwatów, Rumunów czy Albańczyków. Jedenasty tom serii Biblioteka Europy Środka pod redakcją prof. Jacka Purchli.
Jak w boleśnie podzielonej wspólnocie przełamać paraliż wzajemnych uprzedzeń i niechęci? Dlaczego słabe centrum wzmacnia granice i buduje zasieki? Czym jest dzisiaj ""pogranicze"" i jakich pytań nie wolno tam zadawać?Wreszcie, co to znaczy ""zabić most"" i dlaczego ""biada temu, kto wyrusza i nie powraca""? Najobszerniejszy jak dotąd wybór twórczości eseistycznej Krzysztofa Czyżewskiego - praktyka idei, pisarza, tłumacza, redaktora, reżysera - umiejscawia Europę Środkową w samym środku najważniejszych dla współczesnego świata pytań i problemów: kryzysu wspólnotowości, pogłębiająjcych się podziałów i coraz ostrzejszych wojen kulturowych.Współtwórca Ośrodka "" Pogranicze"" zabiera czytelnika w podróż po europejskich peryferiach: do rumuńskiej Timisoary, kawiarni w siedmiogrodzkim Sybinie, do Czerniowiec - miasta na rubieżach dawnej monarchii habsburskiej, Wilna czy Krasnogrudy i Sejn, z którym związał swoje życie. Uwaga ciągnie go też w rejon europejskiego ""epicentrum burz"" - do Kosowa i Bośni, które opisuje tuż po tragicznym konflikcie na początku lat 90. ubiegłego wieku. W pełniejszym zrozumieniu historii tych miejsc, gdzie ""nikt nie może mieć racji i nikt nie może być jej pozbawiony"", pomagają mu Rebeca West, Edith Durhan, Ivo Andrić, Danilo Kiś, Maria Todorowa, Robert Kaplan, Drago Janćar czy Roger Cohen.Europa Środkowa jawi się tu jako etos i podstawa, która wykorzenieniu przeciwstawia przynależność, kompleksowi prowincjonalizmu - siłę prowincji, a ostro zarysowanym granicom - przestrzeń przenikania i współistnienia. W swoich eseistycznych peregrynacjach Czyżewski podąża po mapie wyznaczonej przez outsiderów, wygnańców i kontestatorów, niesfornych intelektualistów, dla których Europa pozostawała i pozostaje ciagle niezrealizowanym w pełni projektem: Vincenze, Rothem, Stempowskim, Ficowskim, Giedroyciem, Venclovą, a nade wszystko z Miłoszem.
Teksty zebrane w książce O demokracji, pamięci i Europie Środkowej, w większości niepublikowane wcześniej po polsku, obejmują półwiecze eseistyki Claudia Magrisa. Znajdziemy w nich najważniejsze dla włoskiego pisarza zagadnienia pytania o zasadę tworzenia i funkcjonowania prawa, o znaczenie laickości, rozważania o bolesnych zadaniach pamięci, o tożsamości i pograniczu. Oczywiście nie mogło również zabraknąć habsburskiego mitu.Świat opisywany i obserwowany przez autora to świat w kryzysie jednostki, podmiotu, państwa. Eseje czytane dzisiaj stają się zatem głosem w dyskusji o współczesności wyważonym, otwartym na dialog, pozbawionym nostalgii a także próbą poszukiwania wspólnych wartości, wyrastającą z tęsknoty, ale pozbawioną złudnej nadziei.Z charakterystyczną elegancką erudycją Magris sięga do postaci i wielkich dzieł filozofii i literatury. W obliczu rozpadu świata, w którym panował ład i porządek, pisarz zdaje się przekonywać, że wyobraźnia i literatura mają niekiedy największą moc.
Książka, która próbuje odpowiedzieć na pytanie, czym jest Europa Środkowa i dlaczego tak trudno ją zdefiniować, zwłaszcza z perspektywy wydarzeń rozgrywających się w wieku XX. Geografia wyobrażona Europy Środkowej, i równie wyobrażona spoistość zamieszkujących ją narodów, dopuszcza wiele koncepcji rozważających złożoność kulturową regionu. Wszystkie jednak, jak zauważa autorka, wychodzą z błędnego założenia wspólnej historii formującej tożsamość Europy Środkowej. Simona Škrabec w swoich badaniach odwołuje się do krytyki genealogicznej Michela Foucaulta i proponuje inne spojrzenie oraz nową metodologię, którą nazywa archeologiczną, i która zakłada odkrywanie kolejnych warstw pojęcia w porządku chronologicznym zstępującym, to jest od najnowszych do najdawniejszych. Takie podejście pozwala przełamać konwencję narracji historycznej i uwolnić się od skojarzeń narzucanych przez naznaczone ideologicznie paradygmaty. A w konsekwencji przedefiniować model Europy Środkowej.
Książka jest trzecią pozycją w serii Biblioteka Europy Środka pod redakcją prof. Jacka Purchli.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
