Autorskie tłumaczenie "Dhammapady", jednego z najbardziej znanych tekstów buddyjskich, który uznawany jest za słowa samego Buddy. Zawiera pouczenia o dobrym i szlachetnym życiu. Tekst opatrzony jest komentarzem filologiczno-kulturoznawczym.
******
"Dhammapada, or the Trace of Things"
An original translation of "Dhammapada", one of the most well-known Buddhist texts, believed by the followers to be words of Buddha himself. It contains teachings on good and noble life. The text is supplemented with the translator’s philological and cultural commentary.
Multidysyplinarna monografia składająca się z trzynastu tekstów poświęconych procesom powstawania suszy, konsekwencjom wywoływanych w ten sposób zjawisk oraz możliwości regulacji jej skutków za pomocą prawa. Autorami są specjaliści reprezentujący różne dziedziny naukowe, m.in.: hydrogeologię, prawo, antropologię kulturową, językoznawstwo, ekonomię, nauki o bezpieczeństwie, historię i fizykę. Intencją redaktorek naukowych tej publikacji było nakreślenie wielu kontekstów, w jakich susza dotyka człowieka, wskazanie problemów, jakie są z nią związane, oraz próba zastanowienia się nad lukami w systemie gospodarki wodą. Książka służy popularyzacji dorobku nauki, podając treści w sposób przystępny, przy jednoczesnym zachowaniu warsztatu naukowego, i inicjuje cykl publikacji ukazujących się pod auspicjami Platformy Zielonego Dialogu Uniwersytetu Warszawskiego.
******
Drought – Phenomenon, Contexts, Legal Framework
A multidisciplinary monograph which consists of thirteen texts devoted to formation processes of drought, the consequences of such phenomena and the possibilities of regulating those consequences by law. The authors are specialists representing various scientific fields such as: hydrogeology, law, cultural anthropology, linguistics, economics, security sciences, history and physics. The editors of the publication aimed to provide numerous contexts in which drought affects mankind, to show problems connected with it and to try to reflect on the loopholes in the water managment system.
Młoda Polska to jeden z najpopularniejszych okresów w naszej historii sztuki. Dowodzi tego mnogość studiów naukowych, monografii artystów, wystaw, albumów. Patrząc głębiej, można dostrzec jednak niezliczone białe plamy, zjawiska zapomniane lub dotąd nieodkryte. Zwłaszcza poza głównym nurtem „wielkich nazwisk” i tzw. ważnych ośrodków. Niezmierzony dotychczas obszar marginaliów wymaga nieustannego odkrywania, wnikliwego spojrzenia na ówczesne popularne (niegdyś) malarstwo, na społeczne i ekonomiczne funkcjonowanie świata sztuki (w tym grafiki, architektury), na pisarstwo twórców niekoniecznie uznawanych do dziś za krytyków czy teoretyków sztuki.
******
Around 1900 – Other Perspectives. Marginalia of Polish Art and Culture
Young Poland is one of the most popular periods of our history of arts. It is evidenced by a multitude of scientific studies, artists’ monographs, exhibitions, albums. Looking further, however, one might notice countless white spots, forgotten or yet undiscovered phenomena, especially outside of the mainstream of “big names” and important centres. Immeasurable as of yet, field of marginalia requires constant exploration, profound look into then popular painting, social and economic functioning of the world of arts (including graphics and architecture), writing of creators that are not necessarily considered critics or art theoreticians till this day.
Książka porusza zagadnienia mało obecne w historiografii, pisanej na ogół z perspektywy historii narodowych. Autorzy i autorki, opisując życie na polsko-ukraińskim pograniczu, odsłaniają mechanizmy prowadzące do załamania przedwojennego ładu społecznego oraz przyglądają się stosowanym przez lokalną ludność strategiom przetrwania, które polegały między innymi na posługiwaniu się tożsamością etniczną w sposób zmienny, zależny od okoliczności. Książka oferuje wielowymiarowy wgląd w dynamikę relacji społecznych w ówczesnej wsi, z uwzględnieniem sytuacji kobiet i dzieci oraz postaw wobec ludności cywilnej wśród partyzantów należących do różnych formacji. Dużo uwagi poświęcono sytuacji świadkowania przemocy przez ówczesne dzieci i specyfiki osadzonej w tych doświadczeniach pamięci. W książce mówi się też o tym, jak mieszkańcy tego regionu obecnie postrzegają swoją lokalną tożsamość i jaką rolę w procesie pamiętania i uobecniania przeszłości odgrywa ich otoczenie materialne.
******
Precarious Lives on Both Sides of the San. Memories of the Last Generation of Witnesses to World War Two and the Post-War Period
The book touches upon issues largely absent from the usual nation-centred historiography. The authors describe life in the Polish-Ukrainian borderland, laying bare the mechanisms that led to the collapse of pre-war social order and scrutinizing the survival strategies used by the local population, one of which was the labile recourse to ethnic identity depending on the situation at hand. The book offers a multifaceted insight into the dynamic of social relations in the period’s countryside, including the situation of women and the attitudes towards the civilian population on the part of partisans from different formations. Much attention is devoted to child witnesses of violence and the specificity of the memory stemming from those experiences. Also discussed is the perception that today’s inhabitants of the region have of their local identity as well as the role played in the processes of remembering and recalling the past by the material surroundings.
Autor podejmuje dyskusję z częstym w literaturze przedmiotu przekonaniem, że Kant, odrzucając judaizm jako początek chrześcijańskiej historii świętej, a zatem negując jego organiczny związek z chrześcijaństwem, powielał w gruncie rzeczy standardowy pogląd swej epoki. Wbrew tej tezie dowodzi, że na tle oświeceniowej teologii i filozofii Kantowska koncepcja judaizmu miała charakter atypowy lub co najwyżej radykalizowała pewne marginalne tendencje w łonie oświecenia niemieckiego.
Publikacja, adresowana przede wszystkim do badaczy filozofii religii Immanuela Kanta, zainteresuje również badaczy oświecenia, historyków filozofii, judaistów i teologów, szczególnie zajmujących się tzw. teologią zastępstwa.
******
Kant and Judaism and Christianity Against the Background of German Enlightenment
The author discusses the common belief that Kant, rejecting Judaism as the beginning of Christian sacred history, thus denying his organic connection with Christianity, essentially represented the standard view of his era. Contrary to this thesis, he proves that against the background of Enlightenment theology and philosophy, the Kantian concept was atypical or, at the most, radicalized certain marginal tendencies within the German Enlightenment.
Książka jest pierwszą całościową i wszechstronną próbą prezentacji skomplikowanych problemów relacji polsko-białoruskich osadzonych w szerokim kontekście międzynarodowym. Przemiany polityczne i tranzycja ustrojowa w Europie Środkowej i Wschodniej po 1989 roku zapoczątkowały nawiązywanie przez Polskę stosunków dyplomatycznych z państwami byłego bloku wschodniego, ale także z tymi, które w wyniku rozpadu ZSRS odzyskały suwerenność. W tej grupie zagadnień relacje z Białorusią nie wysuwały się na pierwszy plan, a ich kolejne fazy charakteryzowały się na przemian próbami dialogu, przeplatanymi okresami regresu i wzajemnej podejrzliwości. Najbardziej dramatyczny był okres od 2020 do 2023 roku, kiedy Białoruś z inspiracji Rosji wywołała kryzys migracyjny na granicy z Polską, a następnie zaangażowała się w wojnę Kremla przeciwko Ukrainie.
******
The Strategic Challenges of the Eastern Neighbourhood. The Republic of Poland and the Republic of Belarus in the Years 1991–2022
The book is the first comprehensive attempt to present complex problems in the Polish-Belarusian relations embedded in a broad international context. Political changes and the transition in Central and Eastern Europe after 1989 initiated the establishment of diplomatic relations with the countries of the former Eastern bloc as well as with those which regained independence after the fall of the Soviet Union. In this group of issues, the relations with Belarus did not come to the forefront, and their subsequent phases were characterized by alternating attempts at dialogue, interspersed with periods of regression and mutual suspicion. The most dramatic period was from 2020 to 2023, when Belarus, inspired by Russia, caused a migration crisis on the border with Poland, and then became involved in the Kremlin war against Ukraine.
Monografia wieloautorska ukazuje sylwetkę Karola Irzykowskiego w dwudziestoleciu międzywojennym, prezentując stosunek krytyka wobec Młodej Polski oraz jego interakcje z awangardą. Artykuły syntetyzują też refleksję Irzykowskiego na temat zmysłowej reprezentacji doświadczenia, wskazując na jego aktywność intelektualną w dziedzinie teatru i kina. Autorzy omawiają ponadto dyskusje Irzykowskiego z marksizmem, polemiki krytyczne wobec Żydów (środowiska „Wiadomości Literackich”), stosunek do Polskiej Akademii Literatury. Ostatni blok tekstów poświęcony jest unikatowemu klerkostwu pisarza i wynikającej z niego samotności na tle innych modeli klerkostwa w kontekście m.in. geografii literackiej oraz oskarżeń Irzykowskiego o antysemityzm.
******
Karol Irzykowski in the Interwar Period. Studies and Discussions on the 150th Anniversary of the Birth of the Critic
This monograph, prepared by numerous authors, shows the figure of Karol Irzykowski in the interwar period, presenting the attitude of the critic towards the Young Poland movement and his interactions with the avant-garde. The articles synthetize Irzykowski’s reflections on the sensual representation of experience, pointing to his intellectual activity in the field of theatre and cinema. The authors address Irzykowski’s discussions with Marxism, his polemics critical of the Jews (the circle of “Wiadomości Literackie”), his attitude to the Polish Academy of Literature. The last bloc of texts is devoted to a unique clercism of the writer and the solitude resulting from it, shown against the background of other models of clercism in the context of literary geography and Irzykowski's accusations of anti-Semitism.
Pierwszy polski przekład książki autorstwa jednej z najważniejszych na świecie badaczek zajmujących się historią nauki i historią wiedzy. Françoise Waquet pisze o znaczeniu emocji w tworzeniu nauki, a zarazem o nauce ukontekstowionej – medialnie, materialnie, cieleśnie, przestrzennie. Autorka śledzi rozterki, nadzieje i obawy naukowców towarzyszące im w ich codziennej pracy badawczej na przestrzeni wieków i dowodzi, że nie sposób zrozumieć historii nauki i praktyk badawczych bez uwzględnienia osoby badacza, postrzeganego nie tyle jako podmiot w pełni racjonalny, ile nieustannie targany sprzecznymi emocjami oraz pragnieniami.
******
The Emotional History of Knowledge (17th–21st century)
The first Polish translation of the book written by one of the most important researchers in the world, studying the history of science and the history of knowledge. Françoise Waquet writes about the importance of emotions in creating science and about the science in the media, materialistic, physical and spatial context. The author observes the dilemmas, hopes and fears of scientists present in their everyday research work over the centuries, and proves that it is impossible to understand the history of science and research practices without considering the figure of a scientist, perceived not so much as a fully rational subject, but as constantly tormented by conflicting emotions and desires.
W prezentowanym tomie opublikowano trzy źródła skarbowe zawierające najcenniejszy materiał do badania historii wojskowości litewskiej w okresie panowania Jana Kazimierza Wazy: sumariusz wydatków skarbu litewskiego z lat 1650–1652, rejestr wydatków skarbnego Gabriela Karola Kimbara z lat 1662–1663 oraz księgę komisji wojskowo-skarbowej z Wilna z 1667 r. Dzięki temu Czytelnicy mają wyjątkową okazję do zapoznania się z informacjami na temat liczebności, składu i struktury armii litewskiej podczas wielkich konfliktów w latach 1648–1667, tzn. walk z Kozakami (powstanie Chmielnickiego), a następnie wojen z Moskwą i Szwecją. W obszernym wprowadzeniu zostały zaś omówione najważniejsze zagadnienia związane z funkcjonowaniem skarbowości litewskiej w drugiej połowie XVII w. Przedstawiono w nim stan badań historiografii polskiej, litewskiej oraz białoruskiej na ten temat, stan zachowania bazy źródłowej oraz klasyfikację podstawowych typów źródeł skarbowych i ich specyfikę.
******
The Grand Duchy of Lithuania During the Reign of John II Casimir Vasa (1648–1668)
The volume consists of three treasury sources containing material for the study of Lithuanian military history during the reign of John II Casimir Vasa: the inventory of the Lithuanian treasury expenses from the years 1650–1652, the registry of expenses paid by the treasurer Gabriel Karol Kimbar in 1662 and 1663, and the book of the military-treasury commission from Vilnius from 1667. In the extensive introduction, the authors discuss the issues related to the functioning of Lithuanian treasury in the second half of the 17th century. They present the state of Polish, Lithuanian and Belarusian historiographical research, the state of preservation of the source database and the classification of basic types of treasury sources and their specific nature.
Debiutancki tomik śląskiego poety Karola Gwoździa, którego wiersze zadziwiają dojrzałością i przenoszą w świat niezwykły, świat tęsknoty za ojczyzną, w krainę dzieciństwa, a jednocześnie oddają krzyk tysięcy Ślązaków, dla których ziemia śląska to wartość najwyższa. Przestrzeń tomiku wypełniają rozmyślania patriotyczne, wspomnienia, miłość, natura i nostalgia. Oryginałowi w języku śląskim towarzyszy przekład na język ukraiński, który pozwala ukraińskiemu czytelnikowi na zrozumienie Śląska i Ślązaków, a także obrazuje pewnego rodzaju paralele między losami Ślązaków i Ukraińców.
******
Hidden Thoughts
The debut book of poetry of the Silesian poet Karol Gwóźdź, whose poems amaze the readers with their maturity and transfer them to the extraordinary world of longing for the homeland, the land of childhood, reflecting, at the same time, the cry of thousands of Silesians for whom their land is of the highest value. The volume is filled with patriotic thoughts, memories, love, nature and nostalgia. The original poems in Silesian are accompanied by their translations into Ukrainian, which allows Ukrainian readers to understand Silesia and Silesians and illustrates some parallels between the fate of Silesians and Ukrainians.
Czwarta publikacja z cyklu Respublica Litteraria "in Action", stanowiącego jedną z części projektu edytorskiego Corpus Epistularum Ioannis Dantisci, który od dwóch dziesięcioleci realizowany jest w Uniwersytecie Warszawskim pod kierunkiem Anny Skolimowskiej i Jerzego Axera. W cyklu tym publikowane są wystąpienia uczestników sesji naukowych towarzyszących posiedzeniom międzynarodowej rady programu „Rejestracja i publikacja korespondencji Jana Dantyszka (1485–1548)”. Problematyka spotkań dotyczy różnych aspektów funkcjonowania w XVI wieku międzynarodowego środowiska, po łacinie zwanego "respublica litteraria", tworzonego przez ludzi pióra, uczonych i intelektualistów Europy. W najnowszym tomie obok tekstów związanych z szeroko pojętą tematyką reprezentacji przestrzeni geograficznej w kulturze epoki wczesnonowożytnej znalazło się itinerarium Piotra Tomickiego, obejmujące okres, gdy sprawował on urząd podkanclerzego koronnego.
The fourth publication in the Respublica Litteraria "in Action series", part of the editorial project Corpus Epistularum Ioannis Dantisci conducted at the University of Warsaw for two decades under the direction of Anna Skolimowska and Jerzy Axer. The series features papers from participants in the scientific sessions held alongside the international council meetings of the “Registration and Publication of Ioannes Dantiscus’ Correspondence (1485–1548)” programme. The issues of the meetings deal with various aspects of the international environment in the sixteenth century, called in Latin "respublica litteraria", formed by the literati, scholars and intellectuals of Europe. The latest volume, in addition to texts related to the broad topic of the representation of geographical space in the culture of the Early Modern era, includes an itinerary of Piotr Tomicki, covering the period of his tenure as Sub-Chancellor of the Crown of the Kingdom of Poland.
Publikacja jest zbiorem esejów, które poruszają temat ludzkiej autodestrukcji z wielu różnych perspektyw. Znajdują się w niej zarówno interpretacje dzieł literackich, jak i analizy dotyczące współczesnej kultury. Problematykę samobójstw i ludzkiej autodestrukcji podejmują wybitni polscy humaniści, którzy – przyglądając się postaciom literackim, filmowym, biblijnym i mitologicznym – zadają pytanie nie tylko o to, jak kultura wpływa na samobójstwo, ale także o to, jak problem ludzkiej autodestrukcji odbija się na kulturze.
******
“I Don’t Have the Strength to Live”. Self-destruction in Culture
The publication is a collection of essays, which address the problem of human self-destruction from many perspectives. It contains both the interpretations of literary works and the analyses of contemporary culture. The issues of suicide and human self-destruction are addressed by outstanding Polish humanists, who – looking at literary, film, biblical and mythological characters – not only ask how culture affects suicide, but also how the problem of human self-destruction affects culture.
Tom zawiera teksty dotyczące postaci Zygmunta II Augusta w kulturze polskiej od jego śmierci (1572) do czasów współczesnych. Są w nich prezentowane takie zagadnienia związane z odbiorem doby Zygmuntowskiej, jak funeralna poezja późnego renesansu, powieściopisarska twórczość Józefa Ignacego Kraszewskiego, dwudziestowieczna sztuka filmowa czy współczesna literatura dla dzieci i młodzieży.
******
Sigismund Augustus and His Times in Polish Culture After 1572
The book contains texts on the figure of Sigismund II Augustus in Polish culture from his death in 1572 to modern times. They present such issues related to the reception of the period as funeral poetry of late Renaissance, historical novels of Józef Ignacy Kraszewski, 20th century film, and modern literature for children and teenagers.
Autor proponuje rozważania o relacjach muzyki i świata dźwięków ze sztukami wizualnymi – malarstwem, grafiką i rzeźbą – jako opis sojuszu niemożliwego. Dzieje nierozłączności muzyki i plastyki jawią się jako sekwencja nieosiągalnych połączeń, a jednocześnie nieustannie podejmowanych prób, nasilających się w okresie romantyzmu, a zwłaszcza na przełomie XIX i XX wieku. Czy opisywane tu próby wielkich europejskich artystów nie powiodły się, skoro – paradoksalnie właśnie – twórczy wysiłek doprowadził do ujawnienia niemożności połączenia obrazu i dźwięku? Unikając jednoznacznej odpowiedzi, Andrzej Pieńkos omawia poszukiwania, ich okoliczności artystyczne, społeczne, osobiste, pozwalające pełniej rozumieć paradoks sztuki, a może również istotę nowoczesności.
******
'He Dared to Paint the Voice'. On Eternal – or Perhaps Only Modern – Analogy
The author proposes reflections on the relations of music and the world of sounds with visual arts – painting, graphics and sculpture – as a description of an impossible alliance. Avoiding an unambiguous answer, he discusses the search for such relations, their artistic, social and personal circumstances, which allow us to understand the paradox of art and the essence of modernity more fully.
Zagadnienie przemian zachodzących w polskiej szkole od wielu lat nie traci na aktualności, nie zbliżając się do choćby częściowego badawczego nasycenia. Tym bardziej, że w naszej rzeczywistości edukacyjnej „reforma goni reformę”, nowelizacje przyjmowane są w tempie ekspresowym i trudno oczekiwać, by inaczej działo się w najbliższej przyszłości. Zawarte w niniejszej książce analizy – poświęcone przedstawieniu zmian, jakie zachodziły w polskiej szkole w ciągu ponad trzydziestu minionych lat – podporządkowane zostały ideom, które – zdaniem autora – niejednokrotnie stały u podstaw konstruowania i rekonstruowania systemowych rozwiązań: mowa o demokratyzacji, centralizacji oraz komercjalizacji.
******
The Polish School System after 1989. Democratization, Centralization and Commercialization
The problem of changes occurring in Polish schools has not lost its relevance for many years, without approaching even a partial research saturation. In our educational reality, a reform “chases” another reform, amendments are accepted at a fast pace and it can hardly be expected to be otherwise in the foreseeable future. The analyses contained in this book – devoted to the presentation of changes that took place in the Polish school over the last thirty years – were subordinated to the ideas, which, in the author’s opinion, have often been the basis for constructing and reconstructing system solutions, i.e. democratization, centralization and commercialization.
Praca ukazuje meandry definicyjne transhumanizmu oraz jego różne subsystemy. Omawia jego sprzężenie z biopolityką, a także wiążące się z tym potencjalne skutki. Autor próbuje odpowiedzieć na pytanie o społeczne, polityczne i aksjologiczne konsekwencje dynamicznego rozwoju technologicznego i ostatecznego ukonstytuowania się posthumanistycznego porządku. Przyjmuje hipotezę, że transhumanizm w coraz większym stopniu będzie się stawał przedmiotem oddziaływania biopolityki nowoczesnej i ponowoczesnej, a tym samym skutki dynamicznego rozwoju technologicznego należy badać w zestawieniu z oddziaływaniami biopolitycznymi.
******
Transhumanism. Towards Postmodern Biopolitics
The publication shows definitional meanders of transhumanism and its various subsystems. It discusses its link with biopolitics, as well as the potential results associated with it. The author attempts to answer the question concerning social, political, axiological consequences of dynamic technological development and the ultimate constitution of the post-humanist order. He proposes a hypothesis that transhumanism will increasingly become an object of modern and postmodern biopolitics and thus, the effects of dynamic technological development should be examined in comparison with biopolitical interactions.
„Pro Georgia”, rocznik naukowy wydawany od 1991 roku, który w trakcie tych trzydziestu dwóch lat stał się jednym z najpoważniejszych a także jednym z nielicznych pism naukowych poświęconych szeroko rozumianej problematyce kartwelologicznej (gruzińskiej) i kaukaskiej nie tylko w Polsce, ale i w Europie.
Pismo ma już ogromne zasługi i to w wielu dziedzinach, zwłaszcza w prezentacji badań nad historią i kulturą Kaukazu. Łączy ono, z jednej strony, przedstawicieli różnych dyscyplin i specjalności wokół problematyki kartwelologicznej i kaukaskiej, z drugiej jest obecnie najbardziej znanym i uznanym forum wymiany myśli i prezentacji badań dla uczonych nie tylko polskich, ale także zagranicznych. Swoje teksty w „Pro Georgia” zamieszczają historycy, historycy sztuki i literatury, językoznawczy, etnolodzy, archeolodzy.
Opublikowano już 33 tomy. Zamieszczone w nich studia stały się już opracowaniami klasycznymi, stanowiącymi punkt odniesienia dla każdego poważnego kartwelologa - stanowią kanon lektur dla wszystkich poważnych monografii i opracowań. Stanowią zarazem trwały dorobek polskiej myśli humanistycznej, nawiązując do najlepszych tradycji, reprezentowanych przez dawne polskie piśmiennictwo naukowe.
Lista MEiN: 20 punktów (2021)
**********
"Pro Georgia" – the yearly academic Journal published since 1991, which in the course of these thirty-two years has become one of the most serious and also one of the few scientific journals devoted to the broadly understood Karvelological (Georgian) and Caucasian issues not only in Poland, but in the rest of Europe.
The journal has already made a great contribution and in many fields, especially in the presentation of research on the history and culture of the Caucasus. On the one hand, it unites representatives of various disciplines and specialities around the problems of the Carvelology and the Caucasus; on the other hand, it is currently the most well-known and recognised forum for the exchange of ideas and presentation of research for scholars not only from Poland, but also from abroad. Historians, art and literature historians, linguists, ethnologists and archaeologists contribute their texts to "Pro Georgia".
Already 33 volumes have been published. The studies included in them have already become classics, a reference point for every serious cartvellologist - they are the canon of reading for all serious monographs and studies. At the same time, they constitute a lasting legacy of Polish humanistic thought, referring to the best traditions represented by old Polish scientific writing.
MEiN list: 20 points (2021)
„Rocznik Centrum Studiów Białoruskich” („Hadawik Centra Bielaruskich Studyjau”) to wydawnictwo stworzone przez badaczy białoruskich, którzy pracują w Centrum Studiów Białoruskich, utworzonym przy Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Celem powstania Centrum jest umożliwienie pracy i rozwoju białoruskim naukowcom, których działalność ograniczono na Białorusi. Pracujący w Centrum naukowcy ze względów politycznych zostali usunięci z uczelni czy instytucji a ich badania czy publikacje białoruskie władze uznały za „niewłaściwe”, czy wręcz „szkodliwe”. Wszystkim tym osobom uniemożliwiono prowadzenie we własnym kraju niezależnych, uczciwych badań naukowych.
Książka Marii Krzysztofa Byrskiego – wybitnego znawcy Indii, byłego ambasadora RP w tym kraju, wieloletniego wykładowcy Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu im. Jawaharlala Nehru w Delhi – przedstawia tłumaczenie i autorską interpretację wybranych hymnów Rygwedy, najstarszego zabytku hinduizmu. Wskazuje na nieoczywiste zbieżności między myślą hinduistyczną a chrześcijańską i odświeżający potencjał, jaki dla chrześcijaństwa może mieć zawarta w Rygwedzie koncepcja stwórczej ofiary.
Śruti, or the Ancient Indian Heard Word On the Deeds of the Creative Reason
The book, penned by Maria Krzysztof Byrski – an eminent authority on India, Poland’s former Ambassador to the country, and a long-standing lecturer at the University of Warsaw and Jawaharlal Nehru University in Delhi – offers a Polish translation and original exegesis of chosen hymns of the Rigveda, the oldest text of the Hinduist tradition. The author points out non-obvious affinities between the Hinduist and Christian thoughts and a refreshing potential availed to Christianity by the Rigvedic notion of creative sacrifice.
Filip Orlik (1672-1742) – hetman kozacki, następca Iwana Mazepy, którego był najbliższym współpracownikiem, pełnił funkcję pisarza generalnego wojska zaporoskiego. W 1709 roku, po klęsce Szwedów i sprzymierzonych z nimi wojsk kozackich w bitwie pod Połtawą, obaj schronili się w Imperium Osmańskim. Po śmierci Mazepy, 16 kwietnia 1710 roku Orlik został wybrany na hetmana przez starszyznę kozacką i wojsko. Przyjęto wówczas wspólnie Konstytucję Praw i Wolności Wojska Zaporoskiego, w której określono granice państwa ukraińskiego, terytorium, pojęcie narodu, finanse, sądownictwo i religię. Podczas wojny rosyjsko-tureckiej 1710-1711 Orlik walczył ponownie na Ukrainie, ostatecznie jednak zmuszony był wycofać się na terytorium osmańskie. Wiązał spore nadzieje z Polską, zwłaszcza po zawarciu związku małżeńskiego córki Stanisława Leszczyńskiego z królem Francji Ludwikiem XV. Do końca życia zabiegał w europejskich stolicach o poparcie dla sprawy niepodległości Ukrainy. Zmarł w Jassach w 1742 roku.
Oryginał Diariusza Filipa Orlika z lat 1720-1732 znajduje się w Archiwum Dyplomatycznym Ministerstwa Europy i Spraw Zagranicznych Francji. Podstawę niniejszego wydania stanowi fragment rękopisu obejmujący lata 1725-1726. Jest to pierwsza polska edycja tego interesującego źródła historycznego.
Dzięki jego lekturze możemy obserwować krąg kulturowy hetmana, podążać jego drogami w staraniach o wolność Ukrainy, dla której jest wielkim bohaterem narodowym. Dla współczesnych Polaków Filip Orlik jest z kolei niezwykłym pod wieloma względami przedstawicielem elity I Rzeczypospolitej.
******
Pylyp Orlyk (1672–1742) and His Diary
The original of Pylyp Orlyk’s Diary, written in 1720-1732, is deposited in the Diplomatic Archives of the French Ministry for Europe and Foreign Affairs. The present edition, based on the part of the manuscript encompassing the years 1725 and 1726, is the first Polish presentation of this interesting historical source.
Readers of the diary can observe the culture in which the Hetman operated and follow the paths he took in his fight for the freedom of Ukraine, where he is revered as a great national hero. For modern Poles, in turn, Pylyp Orlyk is an in many ways exceptional representative of the First Republic elite.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
