W trzech głównych częściach prezentowanej pracy Mieszko Ciesielski podejmuje ważne zagadnienia teologiczne związane z pozornie paradoksalnym łączeniem postawy ateistycznej i teistycznej, będącym jednocześnie propozycją alternatywy dla dominującej dychotomii wiary i niewiary w Boga. Najwięcej miejsca poświęca tzw. teizmowi umiarkowanemu, jak określa wypracowane stanowisko, które ma przezwyciężać wzrastający w ostatnim czasie radykalizm tradycyjnego teizmu i światopoglądu ateistycznego; na jego rzecz prezentuje oryginalny dowód z miłosierdzia na obecne nieistnienie Boga. W ramach przedstawianego stanowiska rozważa również problematykę samounicestwienia się Boga – w filozofii antycznej i chrześcijańskiej, a także, dzięki nowej interpretacji, dostrzeganą w samej Ewangelii. Teizm umiarkowany zostaje ponadto odniesiony do współczesnych wydarzeń religijnych w ramach teologii znaków bożych. Całość stanowi bardzo ciekawe i nowatorskie studium filozoficzno-teologiczne.
Mieszko Ciesielski – filozof, adiunkt w Instytucie Kultury Europejskiej UAM w Gnieźnie. W kręgu jego zainteresowań badawczych znajduje się metodologia nauk humanistycznych, filozofia i teoria społeczna. Opublikował m.in.: Zagadnienie ograniczeń racjonalnego modelu działań ludzkich. Próba ujęcia działania nawykowo-racjonalnego, Poznań 2012.
Wstęp
Przedstawiony w tej książce zbiór prac dedykowany jest Profesorowi Tytusowi Sosnowskiemu z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego z okazji Jubileuszu 70-lecia Jego urodzin. Powstanie tej monografii wynikało z potrzeby wyrażenia uznania dla osiągnięć naukowych i dydaktycznych Profesora przez Jego dawnych doktorantów i współpracowników. Autorzy i współautorzy artykułów opublikowanych w tej pracy chcą w ten sposób podziękować Profesorowi za lata współpracy. Profesor Tytus Sosnowski w czasie pracy na Uniwersytecie Warszawskim związany był od zawsze z Katedrą Psychologii Różnic Indywidualnych na Wydziale Psychologii, tworząc i kierując od chwili jej powstania Pracownią, a obecnie Zakładem Psychofizjologii. Zajmował się też metodologią badań psychologicznych, wprowadzając w jej tajniki studentów psychologii. Jego niezwykle dociekliwe, ale życzliwie zadawane pytania podczas zebrań Katedry stanowiły źródło emocji, szczególnie dla doktorantów referujących swoje prace, ale równocześnie zmuszały do refleksji nad nimi i przyczyniały się do poprawy ich jakości.
Profesor Tytus Sosnowski wraz z prof. Marią Lewicką i dr. hab. Maciejem Trojanem dokonali kompleksowej reformy dydaktyki i komputeryzacji systemu dydaktycznego na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Oprócz prac naukowych w zakresie psychofizjologii, działalności dydaktycznej i organizatorskiej, właśnie reforma dydaktyki stanowi Jego znaczące osiągnięcie, za które także chcemy Mu podziękować.
Andrzej Rynkiewicz
Konrad S. Jankowski
Włodzimierz Oniszczenko
Mówimy o papugowaniu, małpowaniu, imitowaniu zachowań, o tym, że dziecko jest kalką, kopią lub lustrzanym odbiciem rodzica. Ludzie naśladują swoje zachowania. Obserwujemy to zjawisko, patrząc na wiernych w trakcie ceremonii religijnych, dzieci na placu zabaw, żołnierzy podczas parady. Woody Allen nazwał tę hiperzdolność Leonarda Zeliga – głównego bohatera jego znakomitego filmu – efektem kameleona.
W tej książce Autor opisuje to jedno z kluczowych i fascynujących ludzkich zachowań. Zastanawia się, co nam to zachowanie daje. Pyta: Czy każdy jest społecznym kameleonem? Czy różnimy się skłonnościami do naśladowania? Czy da się „tego” nauczyć i do czegoś „to” wykorzystać? Czy naśladownictwo może być szkodliwe?
Książka ta przedstawia bardzo wszechstronny, wyczerpujący i analityczny przegląd psychologicznej literatury na temat naśladownictwa oraz jego wyznaczniko´w i konsekwencji. Jest to literatura bardzo współczesna, często dosłownie z ostatnich paru lat, zaś autor wykazuje się jej dogłębnym zrozumieniem i porusza się po niej z niezwykłą swobodą i erudycją. Książka pozwala czytelnikowi uzyskać pełną orientację we współczesnym stanie badań nad naśladownictwem i zbliżonymi zjawiskami.
prof. dr hab. Bogdan Wojciszke – fragment recenzji
Wojciech Kulesza (...) jest autorem ogromnej liczby badań, z których część opublikowana została w prestiżowych czasopismach. Można więc śmiało powiedzieć, że jest ekspertem w tej dziedzinie. Nikt w Polsce nie wie na ten temat tyle, co on. (...) I nie udałoby się znaleźć kogoś, kto jest lepszym niż Wojciech Kulesza znawcą tej tematyki. Książka zawiera przegląd potężnego materiału empirycznego. Liczba badań (...) jest imponująca. Staranność w wyszukiwaniu eksperymentów (...) budzi mój szacunek. Trudno wskazać w literaturze światowej podobną pozycję dotyczącą psychologicznej perspektywy mimikry.
prof. dr hab. Dariusz Doliński – fragmenty recenzji
Wojciech Kulesza jest wybitnym naukowcem i autorem kilku nowatorskich prac na temat wpływu naśladownictwa na ludzkie zachowanie i decyzje. Poczynione w ostatnich latach postępy w tej dziedzinie mają bez wątpienia związek z jego pracami. Drugą zaletą Wojciecha Kuleszy jest zainteresowanie badaniami terenowymi. Takie podejście w psychologii społecznej jest nadal zbyt rzadkie.
prof. Nicolas Gueguen
Wojciech Kulesza jest międzynarodowej klasy specjalistą w dziedzinie naśladownictwa i jednym z niewielu badaczy, którzy wnoszą do tej tematyki coś nowego. Jego badania odpowiadają na fundamentalne pytania o filary mimikry i sprytnie pokazują, jak mimikra sprawdza się w życiu. Wojciech nie „naśladuje” starszych badań nad naśladownictwem – twórczo je rozwija.
prof. Rick van Baaren
Prace Wojciecha Kuleszy na temat mimikry i naśladownictwa wzbogaciły naszą wiedzę na temat okoliczności, w których ludzie skutecznie tego rodzaju techniki stosują. Jego badania pokazują, że takie czynniki, jak świadomość tego, że jest się naśladowanym, atrakcyjność osoby naśladowanej znacząco wpływają na skutki mimikry. Bez jego prac w tym obszarze psychologii wiedzielibyśmy znacznie mniej o mimikrze i naśladownictwie.
prof. Scott Wiltermuth
Dr Kulesza, wykorzystując swą pokaźną wiedzę z zakresu mimikry, prowadzi fascynujące badania na temat relacji pomiędzy naśladownictwem, atrakcyjnością fizyczną i zachowaniami prospołecznymi.
prof. Tania Chartrand
twórczyni efektu kameleona
Wojciech Kulesza (ur. 1978) – doktor psychologii, pełni funkcję p.o. kierownika Katedry Psychologii Społecznej i Międzykulturowej na Uniwersytecie SWPS Wydział Zamiejscowy w Poznaniu. Autor wielu artykułów dotyczących efektu kameleona opublikowanych w polskich i międzynarodowych czasopismach. Stypendysta tygodnika Polityka. W latach 2012–2013 przebywał na Florida Atlantic University (USA). W latach 2010–2013 związany z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Celem, który sobie stawiałam, idąc w teren, było zrozumienie procesu adaptacji ludzi starych do zachodzących zmian i ich na nie reakcji. Bardzo długo nie potrafiłam satysfakcjonująco ująć teoretycznie moich obserwacji terenowych. W tamtym okresie współczesna teoria praktyk nie była jeszcze tak szeroko stosowana w naukach społecznych, natomiast teoria praktyk Bourdieu, którą przesiąkłam w trakcie studiów na etnologii (…), nie wydawała mi się przystająca do moich odkryć terenowych. Dopiero coraz powszechniejsze stosowanie w socjologii terminu praktyk społecznych, zwykle w sposób intuicyjny, i uwaga profesor Mirosławy Marody, że praktyki nie odnoszą do działań indywidualnych, ale do procesu ich uwspólniania, skłoniły mnie do bliższego przyjrzenia się tej kategorii.
W związku z tym niniejsza książka jest efektem zastosowania antropologicznej metody indukcyjnej, w której teren i zdobyte w nim informacje stanowią istotny wkład w budowanie teorii.
fragment Wstępu
Anna Wojciuk odpowiada na pytanie, w jaki sposób edukacja i nauka budują dziś siłę państw, a także analizuje zmiany ładu międzynarodowego, które prowadzą do narodzin tytułowych imperiów wiedzy. Praca zawiera wiele przykładów historycznych i współczesnych, ilustrujących rozmaite strategie, które przyniosły państwom sukces, a także pokazuje przykłady krajów, które zaniedbawszy te dziedziny, straciły we wszystkich wymiarach. Imperia wiedzy... to praca dla każdego, kogo ciekawi strategiczne myślenie o państwie w XXI wieku.
Powstała praca bardzo ambitna, erudycyjna, dobrze osadzona teoretycznie, poparta licznymi analizami empirycznymi. A nade wszystko praca, która podejmuje temat w polskiej literaturze praktycznie nieobecny, a i w literaturze światowej obecny słabo. (...) Przede wszystkim jest to jednak praca z tezą. I to właśnie uważam za jej największą wartość.
Prof. dr hab. Andrzej Rychard
Znakomita praca analizująca nowe czynniki siły państwa w skali globalnej. Oryginalne dzieło łączące najnowsze teorie globalnej ekonomii politycznej ze starannością empirycznej analizy. Lektura obowiązkowa dla pragnących zrozumieć wyłaniający się nowy ład globalny.
Prof. UEK dr hab. Aleksander Surdej
Dr Anna Wojciuk pracuje w Zakładzie Studiów Strategicznych w Instytucie Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się teorią stosunków międzynarodowych oraz polityką w dziedzinie edukacji i nauki. Visiting fellow na Uniwersytecie Harvarda oraz na Columbia University w Nowym Jorku (2008/09), laureatka konkursu MNiSzW o stypendia dla młodych, wybitnych naukowców (2014).
Magdalena Żemojtel-Piotrowska, PSYCHOLOGICZNE WYZNACZNIKI I KONSEKWENCJE ROSZCZENIOWOŚCI w perspektywie (między)kulturowej
Monografia przedstawia wyniki badań nad roszczeniowością prowadzone przez autorkę i jej współpracowników w latach 2006–2015. Autorka proponuje szerokie rozumienie roszczeniowości – jako skłonności do formułowania oczekiwań wobec innych i koncentracji na własnym interesie, zrywa z jednostronnym, pejoratywnym rozumieniem roszczeniowości, pokazując zarówno negatywne, jak i pozytywne aspekty tej postawy.
Książka zawiera liczne wyniki badań zrealizowanych na łącznej próbie ponad 20 000 osób pochodzących z 44 krajów. Autorka stawia w niej pytanie o to, czym właściwie jest roszczeniowość, jakie są jej najważniejsze przyczyny i skutki, czy polska roszczeniowość różni się czymś od roszczeniowości w innych krajach. Wreszcie, analizuje znaczenie roszczeniowości w codziennych relacjach międzyludzkich: jej wpływ na zadowolenie ze związku czy funkcjonowanie w miejscu pracy. Książka może zainteresować nie tylko psychologów, lecz także politologów, socjologów i specjalistów-praktyków, zwłaszcza pracujących z młodzieżą czy beneficjentami rozmaitych instytucji.
Dr Magdalena Żemojtel-Piotrowska, adiunkt w Zakładzie Psychologii Ekonomicznej i Organizacji Instytutu Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego. Stopień doktora uzyskała w Polskiej Akademii Nauk (2006). Autorka blisko czterdziestu publikacji z zakresu psychologii międzykulturowej, społecznej i marketingu politycznego. Zajmuje się badaniami wyznaczników i konsekwencji roszczeniowości, związkami narcyzmu z dobrostanem, adaptacją i konstrukcją kwestionariuszy psychologicznych, wizerunkiem polityków z uwzględnieniem ich płci, skutkami uwikłania w skandal polityczny. Autorka książki Narzekanie i roszczeniowość a postrzeganie świata społecznego (2009). Członek-założyciel Sekcji Psychologii Międzykulturowej Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej i członek International Association of Cross-Cultural Psychology (IACCP). Członek rady redakcyjnej kilku czasopism międzynarodowych, m.in. Current Issues in Personality Psychology, Romanian Sociology Journal.
Co spis powszechny przeprowadzony w 2011 r. mówi nam o zróżnicowaniu etnicznym i językowym społeczeństwa polskiego? Szukając odpowiedzi na to pytanie, autorzy analizują przygotowania do spisu, jego przebieg i rezultaty. Czytelnik znajdzie tu nie tylko same wyniki tego największego badania ludności w Polsce, lecz także obraz społecznych postaw mniejszości wobec spisu, toczone w ich obrębie dyskusje o własnym statusie i tożsamości etnicznej. Badacze porównują również spisy ludności przeprowadzone w Polsce i w innych krajach regionu, na Litwie, Słowacji i Ukrainie. Analizują sposób formułowania pytań etnicznych oraz oceniają zastosowaną metodologię spisową, łącząca rożne źródła danych, a zwłaszcza wykorzystanie tzw. metody reprezentacyjnej.
Książka Kozłowskiego to rozprawa z zakresu filozofii społecznej. Jej głównym tematem jest równość, a raczej – jak sugeruje tytuł – jej znaki, tj. pojęcia i symbole, za pomocą których ludzie zwykli myśleć o równości i artykułować dążenia równościowe. (…)
Kozłowski prowadzi swoje wywody z wielką kulturą, unikając wszelkiej tendencyjności i doktrynerstwa. Oczywiście sam wybór problematyki równości, jak również sposób jej prezentacji, świadczą o prorównościowej orientacji Autora. Jednak zasadniczą jego intencją nie jest wykazywanie, że równość jest dobra, a nierówność zła, lecz wskazywanie na nieoczywistość roszczeń równościowych, dwuznaczność działań do równości zmierzających, skomplikowane, dialektyczne relacje między równością a nierównością w konkretnych okolicznościach historycznych.
Z recenzji wydawniczej prof. UW Marcina Poręby
Michał Kozłowski – filozof, pracuje w Instytucie Filozofii Uniwersytety Warszawskiego. Autor książki Sprawa Spinozy (Kraków 2011), a także współautor badania Fabryka Sztuki. Podział pracy oraz dystrybucja kapitałów społecznych w polu sztuk wizualnych we współczesnej Polsce (Warszawa 2014). Para się również publicystyką i organizacją życia kulturalnego.
Głównym celem tej książki jest analiza zwyczajów żywieniowych w Polsce. Interesujemy się tym, co, gdzie, kiedy, z kim i w jakich warunkach ludzie jedzą, z jakim nastawieniem spożywają codzienne posiłki. Czy nawyki żywieniowe odzwierciedlają istotne różnice i nierówności społeczne? Czy robotnicy i urzędnicy jadają to samo? Kto częściej chodzi do restauracji: inteligencja czy przedstawiciele biznesu? Czy obiad jada się w domu, czy w pracy? Podstawą naszych ustaleń są dane z ogólnopolskiego, reprezentatywnego badania zwyczajów żywieniowych.
Unikatowa w polskim dyskursie naukowym socjologiczna i antropologiczna analiza społecznych skutków konfliktu etnicznego, przez dziesięciolecia nękającego Irlandię Północną. To także książka o budowaniu społeczeństwa postkonfliktowego, nowego ładu społecznego, ujętego z perspektywy zmian w przestrzeni miejskiej stolicy, Belfastu.
Świetna książka Ewy Szczecińskiej-Musielak ma szansę trafić do szerokiego grona czytelników, a nie tylko do wąskiej grupy specjalistów. Napisana jest ładnym i przejrzystym językiem, stroniącym od sformułowań hermetycznych. Zawiera mnóstwo informacji, podanych w przystępny sposób, mimo że analizy mają charakter fachowy i zawierają odwołania do ogromnej literatury przedmiotu. Książka popularyzuje socjologiczną wiedzę o trudnej problematyce północnoirlandzkiego konfliktu i sposobach przetwarzania go w harmonijne współżycie społeczności zróżnicowanej pod wieloma względami.
Z recenzji wydawniczej prof. dr hab. Ewy Nowickiej
Ewa Szczecińska-Musielak – socjolog i antropolog, jej zainteresowania naukowe od lat koncentrują się na szeroko rozumianej problematyce etnicznej, szczególnie na procesach kreowania tożsamości etnicznej, współczesnych sposobach jej „używania”, wreszcie na konfliktach etnicznych.
W Co to jest myślenie? staram się za pomocą narzędzi dostarczonych przez filozofię Kanta rozjaśnić problem związku między percepcją a pojęciami, który ujmuję pod postacią tzw. problemu kierowania się regułą. Argumentuję, po pierwsze, że możemy pod pewnym względem utożsamiać myślenie i percepcję, a sam problem kierowania się regułą oddalić jako wynik źle postawionego zagadnienia badawczego. Po drugie, wskazuję na to, że warunkiem możliwości kierowania się regułą jest umiejętność odróżniania reguł istotnych i nieistotnych. Brak tej ostatniej umiejętności Kant nazywa głupotą.
Badania osobowościowych uwarunkowań zażywania alkoholu i uzależniania się liczą co najmniej pół wieku i dowodzą braku „osobowości alkoholiczej”, „przedalkoholiczej” czy „nałogowej”. Występują jednak dość wyraźne związki między określonymi cechami osobowości a ryzykiem rozwoju problemów alkoholowych i uzależnienia. Badania przeprowadzone przez Ryszarda Poprawę dowodzą, iż najbardziej predysponującą cechą osobowości jest impulsywność, a zwłaszcza jej elementy składowe w postaci wysokiej porywczości, braku wytrwałości i premedytacji oraz skłonności do poszukiwania doznań. Cechy te, jak dowodzi Autor, stanowią specyficzne deficyty lub defekty skutecznej regulacji emocji i radzenia sobie ze stresem oraz samokontroli zachowania. (…)
Książka dr. R. Poprawy jest wynikiem jego wieloletnich doświadczeń pracy z osobami uzależnionymi od alkoholu i badań poświęconych wyjaśnieniu przyczyn używania alkoholu. Praca adresowana jest przede wszystkim do profesjonalistów z zakresu przeciwdziałania alkoholizmowi, terapii uzależnienia oraz zainteresowanych profilaktyką zachowań ryzykownych dla zdrowia dzieci i młodzieży. Monografia będzie z pewnością pomocna dla badaczy i studentów zajmujących się psychologicznymi, społecznymi i zdrowotnymi problemami związanymi z alkoholem.
prof. dr hab. Zygfryd Juczyński (fragmenty recenzji)
Ryszard Poprawa – dr nauk humanistycznych, psycholog, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, pracownik Zakładu Psychologii Klinicznej i Zdrowia Instytutu Psychologii UWr. Od ponad 30 lat zajmuje się problematyką uzależnień. Jest trenerem asertywności. Jego praca naukowa koncertuje się z jednej strony na poszukiwaniu przyczyn i mechanizmów picia alkoholu i uzależniania się oraz nałogowego korzystania z internetu, a z drugiej strony na rozpoznawaniu podmiotowych zasobów skutecznego radzenia sobie w życiu i prowadzenia dobrego życia. Jest autorem ponad 50 prac naukowych poświęconych wynikom prowadzonych przez siebie studiów i badań.
Publikacja w dwóch wersjach językowych: s. 1–128 wersja polskojęzyczna;
s. 129–248 wersja angielskojęzyczna.
Praca jest dziełem oryginalnym, pionierskim i bardzo potrzebnym, o dużych walorach poznawczych, teoretycznych i utylitarnych. (…) Wypełnia lukę w literaturze przedmiotu, zwłaszcza jeśli idzie o opracowania politologiczne i socjologiczne na temat politycznej partycypacji i integracji imigrantów. O jej oryginalności i naukowych walorach przesądzają przyjęta metodologia oraz sposób interpretacji efektów uzyskanych w toku badań empirycznych. Książka ta (…) powinna dotrzeć nie tylko do specjalistów, ale również do elit politycznych i partyjnych.
Z recenzji prof. dr. hab. Józefa M. Fiszera
Niniejsza nie tylko pełni funkcję diagnostyczną, stanowi też bogaty materiał będący przesłanką do rozpoczęcia szerokiej debaty publicznej nad zakresem dopuszczalnej aktywności politycznej imigrantów w Polsce. Jest to zbiór informacji na temat omawianego zagadnienia, który powinien być przedstawiony zarówno działaczom politycznym, funkcjonariuszom publicznym, jak i publicystom podejmującym zagadnienia społeczno-polityczne.
Z recenzji dr. hab. Pawła Huta
The book is an original, pioneering and necessary work offering cognitive, theoretical and utilitarian, features. (…) It fills the gap in literature on the issue, especially within the category of books on political science and sociology. Its original and scientific character is settled by the adopted methodology and the way in which the empiric research outcomes are interpreted. (…) It should reach not only specialists but also political and party elites.
Review by Professor Józef M. Fiszer, Ph.D.
Apart from its diagnostic function, the work constitutes abundant material for starting widespread public debate over the scope of immigrants’ political activeness admissible in Poland. It is a collection of information on the discussed issue that should be presented to political activists and government officials as well as journalists involved in social and political issues.
Review by Paweł Hut, Ph.D.
Autorka przedstawia rezultaty drugiego etapu badań poświęconych psychologicznym charakterystykom wybranej grupy aktorów polskich. Bez wątpienia są to rezultaty warte opublikowania, ponieważ były to badania unikatowe i to nie tylko w skali krajowej. Nie znam drugich takich badań, w których analizie poddano relatywnie liczną grupę aktorów i prześledzono w tej grupie zmiany psychologicznych charakterystyk po upływie 20 lat. (…). Rezultaty badań podłużnych zostały przedstawione w klarowny sposób i zinterpretowane na podstawie współczesnych teorii rozwoju osobowości. Książka ma istotne walory naukowe, a jednocześnie w interesujący sposób portretuje psychologicznie środowisko aktorów. Z tego względu książka ma również istotne walory diagnostyczne, bo sądzę, że aktorzy należą do ciekawej grupy osób edukujących się niestandardowo i uprawiających swój zawód w relatywnie twórczy sposób. W toku prowadzonego wywodu Autorka w umiejętny sposób wykorzystuje dane z wielu wywiadów z aktorami. Są to ciekawe ilustracje losów i poglądów aktorów polskich, wspierające wątek badawczy i diagnostyczny książki.
prof. dr hab. Czesław S. Nosal – fragmenty recenzji
Barbara Mróz – prof. nadzw. dr hab. w dziedzinie psychologii, zatrudniona na Wydziale Zarządzania i Nauk Społecznych UZZM oraz w Uniwersytecie SWPS, przez 21 lat pracowała w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego. W trakcie pracy naukowej zrealizowała wiele projektów dotyczących psychologii osobowości, zarządzania, twórczości oraz jakości życia. Jest autorką książek: Osobowość wybitnych aktorów polskich. Studium różnic międzygeneracyjnych (2008), Poczucie jakości życia u pracowników wyższego szczebla. Uwarunkowania osobowościowe i aksjologiczne (2011), Functioning in the Workplace. Quantitative and Qualitative Psychological Research (2012), Szef X – pracownik Y. Wyzwania w zarządzaniu pokoleniem Y (red.) (2014) oraz ponad 80 artykułów.
Członkini Polskiego Towarzystwa Psychologicznego PTP oraz Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Organizacji PSPO.
Niniejsza książka jest pokłosiem zrealizowanego w 2014 roku projektu badawczego Wrocławska Diagnoza Społeczna. W zamyśle Autorów publikacja jest pogłębionym studium społecznej kondycji miasta Wrocław. Zawarte w tomie analizy są jednak nie tylko socjologiczną fotografią stolicy Dolnego Śląska, lecz także mają być głosem w dyskusji nad procesami społecznymi, których ramę stanowią polskie duże miasta.
Tytuł książki odnosi się do prezentowanych w tomie spojrzeń na miasto i jego mieszkańców. Pierwsze z nich dotyczy miasta jako formy życia społecznego, w której uczestniczą jego użytkownicy. Perspektywa konsumentów pozwala ujmować miasto jako system zbiorowej konsumpcji, z właściwym dla niego sposobem organizacji przestrzeni oraz praktyk społecznych.
W końcu miasto jest traktowane jako struktura społeczna budowana przez przestrzennie osadzone zbiorowości mieszkańców.
Książka opisuje mechanizmy rządzące stanowieniem prawa z perspektywy teorii systemów. Analiza procesu legislacyjnego dowodzi, że system polityczny w Polsce jest systemem operacyjnie zamkniętym. Nie przyjmuje informacji z otoczenia, zatem jego wytwory powstają w wyniku przetwarzania informacji pochodzących niemal wyłącznie z wewnętrznego obiegu komunikacyjnego.
Władza wykonawcza i ustawodawcza stanowią funkcjonalną jedność, mimo konstytucyjnego ich rozdzielenia. Dyskurs legislacyjny w Sejmie i Senacie jest zrytualizowany, a parlament służy legitymizowaniu decyzji rządu („maszynka do głosowania”).
Wywód popiera wiele wskaźników empirycznych, w tym pochodzących z bezpośredniej obserwacji prac komisji sejmowych i senackich. Dowodzą one, że realizowany model polityczny jest nieadekwatny do deklarowanych celów. Rewizji wymagałyby więc te rozwiązania instytucjonalne, które prowadzą do rozbieżności między modelem a praktyką.
Opracowanie niesie w sobie nie tylko siłę argumentacji teoretycznej, lecz także dotyka praktyki polskiego życia politycznego. Publikacja, która umożliwia Czytelnikowi wgląd do środka zamkniętego systemu, zaspokaja zarówno ciekawość, jak i daje szansę zmniejszenia nierównowagi informacyjnej między klasą polityczną a społeczeństwem. Dlatego książka powinna być lekturą obowiązkową dla politologów, socjologów, prawników, ale również dla każdego aktywnego obywatela, który nie chce tkwić w naiwności i pragnie zwiększyć częstotliwość epizodów otwierania się systemu na otoczenie. A dla klasy politycznej niech książka ta będzie ostrzeżeniem: są tacy, którzy wasze działania potrafią rozłożyć na czynniki pierwsze.
dr hab. Anna Pacześniak
dr Agnieszka Dudzińska jest socjologiem, pracuje jako adiunkt w Instytucie Studiów Politycznych PAN. Jej zainteresowania naukowe dotyczą reprezentacji politycznej, uczestnictwa obywatelskiego, instytucji politycznych, a także metod badawczych w naukach społecznych.
agdudz@isppan.waw.pl
Ostatnia dekada to okres wyraźnych zmian społeczno-przestrzennych w polskich miastach. Inwestycje w miejskim centrum, powstawanie nowych deweloperskich osiedli mieszkaniowych, ekspansja wielopowierzchniowych obiektów handlowo-usługowych i powiększanie się przedmieść – to tylko wybrane przejawy i elementy tych zmian. Towarzyszą im przemiany wartości i praktyk przestrzennych mieszkańców i użytkowników miasta.
Książka podejmuje temat postaw szczególnej kategorii mieszkańców wobec miasta – nastolatków w wieku gimnazjalnym. Główne pytania stawiane w książce dotyczą mechanizmów wpływających na ich postawy wobec miejskiego centrum, miejsca zamieszkania i galerii handlowej:
• Od jakich czynników zależą intensywność korzystania z tych przestrzeni i ich społeczne funkcje?
• Czy korzystanie z galerii handlowych przez nastolatki układa się w uniwersalny, ponadlokalny wzór typowy dla tej generacji?
• Czy w mieście – jako całości społeczno-przestrzennej – można wyróżnić specyficzne, lokalne wzory socjalizacji do życia w sąsiedztwie, przestrzeni publicznej i zbiorowości terytorialnej?
dr Marta Smagacz-Poziemska jest adiunktem w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jej zainteresowania badawcze oscylują przede wszystkim wokół socjologii miasta, socjologii przestrzeni, społeczności lokalnych, problemów społecznych, rewitalizacji. Od 2015 roku kierownik projektu badawczego NCN „Różnice i granice w procesie tworzenia wielkomiejskich społeczności sąsiedzkich. Studium społeczno-przestrzenne”. Autorka książki Revitalisation of Urban Space. Social changes in Krakow’s Kazimierz and the Ticinese district in Milan (2008, Edizioni Plus, Pisa); współautorka książek: Wykluczone sąsiedztwa. Społeczne aspekty rewitalizacji w przestrzeni wielkiego miasta (2007), Dzieci ulicy. Studium szczególnego problemu miejskiego (2011), Nasze problemy. Bezrobocie i bieda we współczesnym społeczeństwie polskim (2011). Autorka i współautorka artykułów naukowych dotyczących wymienionych zagadnień.
Janusz Beksiak już przed 1980 r. drukował swoje teksty o charakterze publicystycznym w tygodnikach i miesięcznikach o profilu ogólnym. Robił to jednak rzadko i dopiero artykuł o kryzysie gospodarczym z przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, zatytułowany O załamaniu i poprawie, wzbudził powszechne zainteresowanie. Od tego czasu Beksiak w miarę systematycznie komentował sprawy gospodarcze w wywiadach czy felietonach. (…)
Nie ma wątpliwości, że wyliczanie przez Beksiaka cech i przywar Polaków współtworzących polski dwudziestowieczny kapitalizm, takich jak nieufność do własności prywatnej, zaściankowość, skłonność do korupcji, mylenie przedsiębiorczości z oszustwem, mogłoby posłużyć jako podstawa programu badawczego nowej historii gospodarczej Polski.
z Wprowadzenia prof. Urszuli Grzelońskiej
Autorzy tomu dedykowanego Profesorowi Bohdanowi Jałowieckiemu podejmują najważniejsze problemy funkcjonowania miasta, społeczności lokalnych i regionalnych. Czytelnik znajdzie zatem odwołania do refleksji i badań nad przestrzeniami miejskimi, sposobami zarządzania miastem i świadomością jego mieszkańców. Empiryczne układy odniesienia są w tomie zróżnicowane, pojawiają się w nim studia nawiązujące do przestrzeni europejskiej i globalnej, ale też śląskiej czy mazurskiej. W takim opracowaniu nie mogło zabraknąć również społeczeństw sieciowych i związanych z nimi miejskich metamorfoz. Autorzy pytają zatem, czy sieci unieważniają znaczenie terytoriów w budowaniu tożsamości społeczności lokalnych i regionalnych.
Zakres tematyczny tomu jest zgodny z szerokością i innowacyjnością zainteresowań Bohdana Jałowieckiego. W swoim życiu zawodowym zajmował się wieloma zagadnieniami: rejonami uprzemysławianymi, transformacją postsocjalistyczną, społecznościami lokalnymi, rozwojem lokalnym i regionalnym, metropoliami, zarządzaniem miastem, semiotyką miasta – wszystkich Jego zainteresowań nie sposób tu wymienić.
W numerze [Contents]:
Danuta Hübner: Jak zarządzać zmieniającą się Europą: wyzwania nie tylko instytucjonalne. Seminarium „Dobre rządzenie”, 10 grudnia 2014, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie [How to govern the changing Europe: Institutions and beyond], doi: 10.15678/ZP.2015.32.2.01, s. 5–14;
Marcin Zawicki: Conceptual foundations of governance – a critical review, doi: 10.15678/ZP.2015.32.2.02, s. 15–24;
Maciej Frączek: Praktyka realizacji polityki rynku pracy w Polsce a współzarządzanie publiczne [The practice of implementation of labour market policy in Poland vs. public governance], doi: 10.15678/ZP.2015.32.2.03, s. 25–40;
Andrzej Klimczuk: Modele wielosektorowej polityki społecznej wobec ludzi starych i starości w kontekście zmiany technologicznej [Models of multisectoral social policy towards older people and old age in the context of technological change], doi: 10.15678/ZP.2015.32.2.04, s.41–53;
Marcin Kautsch: Rady społeczne i nadzorcze w opinii dyrektorów szpitali [Hospital managers’ opinions on social supervisory boards and supervisory boards], doi: 10.15678/ZP.2015.32.2.05, s.54–66.
Wybór tekstów klasycznych [Selection of classic texts]
Oliver E. Williamson: Ekonomia kosztów transakcyjnych: naturalne etapy rozwoju.Wykład noblowski wygłoszony 8 grudnia 2009 r. [Transaction cost economics: The natural progression], doi: 10.15678/ZP.2015.32.2.06, s. 67–90.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
