Stosunki NATO–Rosja rozwijały się po zakończeniu zimnej wojny w nierównomiernym tempie. Nie brakowało okresów optymizmu (dekada lat 90. XX w.), ale także kryzysów i momentów dramatycznych (kilkakrotne zawieszanie współpracy), a całościowy bilans jest mocno obciążony wydarzeniami ostatnich lat po rosyjskiej aneksji Krymu. Pogwałcenie przez Moskwę zasad prawa międzynarodowego i zobowiązań politycznych wobec partnerów zagranicznych oraz pełnowymiarowa wojna informacyjna przeciw Zachodowi, połączona z prowokacyjnym zachowaniem wojskowym u granic (lądowych, powietrznych i morskich) NATO oraz w cyberprzestrzeni, doprowadziły do kolejnego zawieszenia praktycznej współpracy z Brukselą. W takim stanie spraw – co zdaje się podpowiadać lektura wielu analiz eksperckich – każdy obserwator znajdzie potwierdzenie dowolnej tezy politycznej, na przykład o historyczno-strategicznym determinizmie, prowadzącym do niemożności utrwalenia wzajemnych stosunków i nadania im konstruktywnego charakteru, trwałych zasadach rosyjskiej polityki mocarstwowej, „naiwności” Zachodu w budowaniu otwartej oferty współpracy i czynionych po drodze koncesjach (ze świata 10 Stosunki NATO – Federacja Rosyjska w świetle dokumentów Realpolitik), ale też o jego rozwadze w dążeniu do oparcia relacji na fundamencie prawa, wolności i demokracji.
Suwerenność i jej rola we współczesnych stosunkach międzynarodowych ciągle pozostaje przedmiotem sporu. Każdego miesiąca powstaje wiele prac jej poświęconych. Badaczy interesuje, czy państwa tracą suwerenność w czasach globalizacji, jakie są relacje między suwerennością a demokracją i na ile państwa zachowują suwerenność w Unii Europejskiej.
Wznawiana przez Polski Instytut Spraw Międzynarodowych książka pokazuje, że treść suwerenności zmieniała się na przestrzeni wieków, przyjmując formę cechy państw lub instytucji społeczności międzynarodowej.
Książka wypełni swoje zadanie, jeżeli przyczyni się do lepszego zrozumienia znaczenia suwerenności we współczesnym świecie, a co za tym idzie – do skuteczniejszego prowadzenia polityki zagranicznej państwa.
Zawsze myślałem, że nie warto pisać pamiętników. Uważałem bowiem, że pamiętnik, o ile ma być wydany za życia autora, musi być nieszczery, a jeżeli jest szczery, może być opublikowany tylko po śmierci autora. Dotyczy to zwłaszcza tych, którzy są aktywni w życiu politycznym. Może rozumowanie to obejmuje też innych autorów wspomnień, ale nad tym nie potrzebowałem się zastanawiać. Gdy jednak – po cofnięciu uznania rządowi polskiemu na uchodźstwie – objąłem w Anglii stanowisko szefa Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP, zrewidowałem ten pogląd. Przyznaję, że zrobiłem to przede wszystkim ze względów materialnych. Jak wszyscy uchodźcy, w każdej chwili mogłem się znaleźć w potrzebie zarabiania na życie pracą inną niż urzędnicza, dlatego postanowiłem się zabrać do pisania wspomnień.
Nic tak dobitnie nie świadczy o zasadności tezy o odrębności amerykańskiej kultury politycznej jak fakt, że liczba wybieralnych funkcji i stanowisk w Stanach Zjednoczonych przekracza 519 tysięcy – od prezydenta USA aż po hycla w stanie Vermont. Amerykanie uważają wybory za sedno życia politycznego kraju i praktyczną realizację zasady, że podstawę sprawowania władzy przez odpowiednie instytucje stanowi zgoda obywateli. Wybory uważa się za podstawowy sposób wcielania w życie normy najzwięźlej sformułowanej przez Abrahama Lincolna: „rządy narodu sprawowane są przez naród i dla narodu”.
Autor na podstawie wnikliwych badań źródeł i studiów literatury przedmiotu ukazuje zarówno formowanie się struktur dyplomacji polskiej i resortu spraw zagranicznych II Rzeczypospolitej, jak i ludzi – często wybitnych, pełnych energii, wielostronnie wykształconych – którzy z pasją się w tę pracę zaangażowali. To dzięki nim na nowo zaistniała polska polityka zagraniczna – prowadzona najpierw przez naród pozbawiony własnego państwa i dążący do jego przywrócenia, później przez raczkujące państwo.
Poglądy Ehrlicha na temat znaczenia „doktryn prawa narodów” nie są instrumentalizacją prawa, lecz wynikiem, skądinąd oczywistego, przekonania o działaniu reguł prawa w świecie polityki międzynarodowej, w ramach której ścierają się interesy jej autorów i aktorów. Prawo ma służyć ochronie legitymizowanych interesów, których treść należy wydobyć w procesach interpretacji reguł prawa narodów. Obecność „doktryn prawa narodów” nie relatywizuje też samego prawa. Istnieje co prawda wielość tego rodzaju doktryn, bo, jak twierdził Ehrlich, „[…] każdy wielki naród […] wytworzył i wytwarza szereg własnych «doktryn»”, ale odnoszą się one do jednego przedmiotu – wspólnego prawa międzynarodowego. Toteż Ehrlich ani nie instrumentalizuje, ani nie relatywizuje prawa. Twierdzi jedynie, że z reguł prawnych można wywieść lepsze lub gorsze argumenty służące ochronie interesów podmiotów, które te argumenty wysuwają. W każdym razie to w zasadzie dobrej wiary, o czym była już kilkakrotnie mowa, tkwi racja uzasadniająca obowiązywanie prawa międzynarodowego. „Doktryna prawa narodów” kwestionująca to, że państwo winno w dobrej wierze przestrzegać zobowiązań prawnych, jest odrzuceniem prawa, czego wyrazem dzisiaj są napaść zbrojna Federacji Rosyjskiej na Ukrainę 24 lutego 2022 r. i próby jej „uzasadnień” przez władze Rosji. Takie „uzasadnienia” są też „doktryną prawa narodów”, lecz tylko nominalnie, ponieważ kwestionują to prawo. Są więc wyrazem nihilizmu prawnego.
Prof. dr hab. Roman Kwiecień
Niezależnie od poglądów, merytorycznego przygotowania czy zajmowanego stanowiska książka „Myśl i strategia” Sławomira Dębskiego jest niezbędna dla zrozumienia wektorów polskiej polityki zagranicznej ostatnich trzech dekad. Idee, interesy i geopolityczne imperatywy znajdują wyrafinowanego interpretatora, który zawsze potrafi znaleźć właściwa metodę, aby jeśli nie przekonać czytelnika, to na pewno zainspirować go do myślenia. prof. dr hab. Zbigniew Rau Minister Spraw Zagranicznych RP w latach 2020–2023 Książka Sławomira Dębskiego przedstawia ostatnie 25 lat jako czas napięć, tarć, ryzyk i procesów ścierania się interesów i idei. Zawarte w niej eseje nie tylko stanowią chronologiczny zapis tych wydarzeń, ale dzięki swej celności i trafności wytrzymują doskonale próbę czasu. Gruntowna wiedza, solidny warsztat analityczny, dobry język czynią ten zbiór lektura obowiązkowa dla tych, którzy chcą zrozumieć kontekst zarówno polskiej myśli, jak i strategii. gen. Rajmund Andrzejczak Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w latach 2018–2023 To, co czyni te swoista kronikę szczególnie wartościowa, to głębia historycznej perspektywy, pozwalająca wyjść daleko poza opłotki doraźnej publicystyki, a także suwerenny ton autora. To nie jest ton „pawia” ani „papugi”, ale głos krytycznego analityka zadań, dokonań i niedokonań polskiej polityki zagranicznej, a także – kiedy trzeba – arogancji i ignorancji niektórych zachodnich komentatorów przemian na scenie geopolitycznej naszej części świata. prof. dr hab. Andrzej Nowak Uniwersytet Jagielloński, Polska Akademia Nauk Pięćdziesiąt esejów historyka i znawcy problematyki międzynarodowej Sławomira Dębskiego to przykład profesjonalizmu oraz koncepcyjnego i strategicznego myślenia, które z upływem czasu nie traci na wartości. Lektura tomu ułatwia zrozumienie źródeł i konsekwencji nowych wyzwań, ryzyka i zagrożeń, jakie towarzysza procesom przemian we współczesnym świecie. prof. dr hab. Adam Daniel Rotfeld Minister Spraw Zagranicznych RP w latach 2003–2005, UW, Wydział „Artes Liberales”
Doniesienia prasy zagranicznej o powstającej w 1918–1919 r. Polsce to marne źródła do badania dziejów niepodległości. Wiadomości ukazywały się w dziennikach od Atlantyku po Omsk spóźnione o dni, tygodnie lub nawet miesiące. Autorzy rzadko byli obiektywni. Treść bywała przepisywana z wiadomości agencyjnych lub – jawnie stronniczych – innych gazet. Komentarz mieszał się z opisem (często rzekomych) faktów, zależał od poglądów właściciela tytułu, jego stosunku do polityki rządu własnego kraju, sympatii ideologicznych, oceny zdolności do (prze)życia państw narodowych powstających na ruinach cesarskich imperiów.
Wartość niniejszego wyboru polega nie na odtwarzaniu faktów, ale na ich interpretacji. Dokumentuje zagraniczne poglądy o powstającej II Rzeczypospolitej, pokazuje potęgę i trwałość stereotypów, nadzieje i obawy związane z powstającą nową mapą Europy Środkowo-Wschodniej. Polska odgrywała na niej rolę kluczową. Do wyobrażeń o świecie idealnym pasowała rzadko. Jak wszystko inne, co powstawało na przełomie 1918 i 1919 r.
Książka jest cenną pozycją przedstawiającą sytuację polityczno-społeczną współczesnej Turcji. Pozwala zrozumieć zmiany zachodzące w tym kraju od proklamowania republiki po dzień dzisiejszy. Jest to na rynku wydawniczym pierwsza, tak obszerna pozycja politologiczna, opracowana z zastosowaniem nowoczesnych metod badawczych.
Znacznie poszerzone i poprawione trzecie wydanie podręcznika protokołu dyplomatycznego powstało ze względu zarówno na potrzebę wznowienia tytułu, jak i na możliwość uzupełnienia go nowymi doświadczeniami. Przykładem niedawnych zmian niech będą skutki wejścia w życie traktatu lizbońskiego dla pracy dyplomacji państw członkowskich Unii Europejskiej. Protokół to wiedza, którą ciągle poddaje się weryfikacji i którą wzbogaca się cały czas. Ambicją autora tego podręcznika było przybliżenie, a czasem nawet odczarowanie świata protokołu, by uczynić go bardziej użytecznym zarówno dla młodych dyplomatów, jak i wszystkich czytelników poszukujących odpowiedzi na pytania o właściwe formy zachowania, korespondowania, przyjmowania, ubioru czy składania wizyt.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
