Antologia "Polscy fotografowie, krytycy i teoretycy o fotografii 1839–-1989" mieści w sobie największy i najbardziej przekrojowy zbiór polskojęzycznych tekstów źródłowych z obszaru fotografii. Tom opracowany przez trzech poznańskich historyków sztuki (Witolda Kanickiego, Dorotę Łuczak, Macieja Szymanowicza) tom obejmuje łącznie ponad 260 tekstów (lub ich fragmentów), napisanych przez kilkudziesięciu autorów i autorek. Całość została podzielona na trzy osobne części, z których pierwsza (Początki fotografii w dyskursie publicystycznym, artystycznym i naukowym 1839–-1903) skupia się na wypowiedziach z XIX wieku, druga (Podstawowe paradygmaty polskiej teorii fotografii w latach 1900–1955) śledzi rozwój refleksji o fotografii od piktorializmu do socrealizmu, natomiast trzecia (Fotografia w dyskursywnej sieci w latach 1955–1989) obejmuje czasy najnowszych dyskusji teoretycznych dotyczących tego medium. Osobną częścią liczącej 848 stron antologii jest Aneks, w którym znalazły się trzy rozdziały poświęcone problematyce awangardy (ze szczególnym uwzględnieniem fotomontażu), a także fotografii kolorowej i reklamowej. Pogrupowane w ten sposób wypowiedzi poprzedzone zostały obszernymi tekstami naukowymi, napisanymi przez zespół badaczy odpowiedzialnych za wybór i opracowanie źródeł.
Antologia stanowi doskonałe uzupełnienie publikacji historycznych poświęconych historii fotografii w Polsce, ułatwiając badaczom pracę nad różnymi epokami, zjawiskami i nurtami. Lektura skierowana jest również do popularnych odbiorców spoza środowiska akademickiego, zainteresowanych różnymi aspektami fotografii. Zamieszczone w niej artykuły dotyczą zarówno istoty medium, jak i jego relacji ze sztuką, kulturą czy polityką. Pośród wielu autorów wyselekcjonowanych tekstów znalazły się liczne wypowiedzi klasyków polskiej sztuki, nauki, publicystyki i literatury (w tym m.in. Zdzisława Beksińskiego, Jana Bułhaka, Zbigniewa Dłubaka, Józefa Ignacego Kraszewskiego, Natalii LL, Bolesława Prusa, Józefa Robakowskiego, Mieczysława Szczuki czy Stanisława Witkiewicza). Oprócz wypowiedzi funkcjonujących w świadomości badaczy fotografii, w tomie opublikowane zostały rzadkie i nieznane artykuły, a nawet maszynopisy.
Książka została sfinansowana w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2014–-2018, projekt 11H 13 0125 82 pod kierownictwem dra Witolda Kanickiego
Książka dotyczy ważnego, ale niezbadanego dotąd zjawiska fotograficznego negatywu, będącego nie tylko pośrednikiem w procesie wywoływania zdjęć, ale również skończonym przedstawieniem, wykorzystywanym często w twórczości artystów i fotografów.
Może się wydawać, że fotografię wynaleziono po to, aby uzyskać wierne obrazy świata, uwiecznione na „lustrach obdarzonych pamięcią”. Co jednak się stanie, gdy spojrzymy na fotografię przez pryzmat negatywu? Wówczas okazuje się, że odbija ona świat na powierzchni czarnych, zniekształcających luster. Negatywowość umożliwia zatem zerwanie z realizmem i mimetycznymi funkcjami obrazów. Dzięki odwróceniu światłocienia kult mroku, nocy, niepokojącej obcości i niepoznanego pojawia się w centrum artystycznej refleksji. Zapisany na negatywach mundus inversus ułatwia dialog z systemami metafizycznymi opartymi na fundamentalnej polaryzacji światła i ciemności. Negatyw zaprzecza i pozwala na przyjęcie krytycznej postawy wobec obowiązujących norm i sposobów doświadczania świata.
Indywidualne podejście do fotograficznego rzemiosła przyniosło Wacławowi Nowakowi międzynarodowe uznanie. Potwierdzają to liczne publikacje w periodykach branżowych, a także udział w wielu ważnych wystawach po drugiej stronie żelaznej kurtyny (m.in. wystawa Vision and Expression w George Eastman House w Rochester w 1969 roku). O wyjątkowości krakowskiego artysty świadczy również współpraca z Polaroid Corporation nawiązana już w 1974 roku. Umożliwiła mu ona stały dostęp do materiałów amerykańskiego producenta, wysyłanych w ramach Artist Support Program. Prace Wacława Nowaka znajdują się dziś w ważnych zbiorach fotografii, w tym między innymi w europejskiej części kolekcji Polaroida przechowywanej obecnie w wiedeńskiej galerii Ostlicht.
Wacław Nowak. Polaroid składa się z obszernego eseju oraz części albumowej ponad stu fotografii natychmiastowych powstałych w latach 70. Pokazują ówczesną Polskę w amerykańskich barwach, silnie kontrastując z powszechną szarością PRL-u. Niezwykle rzadkie w krajach byłego bloku wschodniego zdjęcia na materiałach firmy Polaroid stały się pretekstem do opowieści o istocie fotografii natychmiastowej, politycznym uwikłaniu technologii i zachodnich dóbr konsumpcyjnych, rodzimej fotografii kolorowej, tzw. estetyce snapshotu, a także samochodach, amerykańskim hiperrealizmie i jego relacji z kulturą komunistycznej Polski.
Witold Kanicki – doktor historii sztuki, adiunkt na Wydziale Edukacji Artystycznej i Kuratorstwa Uniwersytetu Artystycznego im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu. W latach 2014–2020 wykładał gościnnie na Zürcher Hochschule der Künste w Zurychu. Pracował jako niezależny krytyk i kurator. Autor książki Ujemny biegun fotografii: negatywowe obrazy w sztuce nowoczesnej (2016) oraz wielu tekstów o sztuce i fotografii publikowanych m.in. na łamach „Kwartalnika Fotografia”, „Artluka”, „Exitu”. Od 2014 roku kieruje grantem Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, którego celem jest wydanie antologii polskich tekstów o fotografii. W ostatnich latach zajmuje się także historią polskiej fotografii natychmiastowej, był kuratorem dwóch wystaw zbiorowych – Instant Curiosities (Galeria Miejska Arsenał w Poznaniu, VIII Biennale Fotografii, 2013) oraz Archiwa błyskawiczne (Gdańska Galeria Fotografii, Muzeum Narodowe w Gdańsku, 2021).
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
