Kosmos fascynował człowieka od wieków. A jednak wiedza o nim – o jego powstaniu, historii, strukturze, możliwości przetrwania – stała się udziałem zaledwie kilku ostatnich pokoleń. Co tak naprawdę wiemy o roztaczającej się ponad naszymi głowami przestrzeni i „zawieszonymi” w niej galaktykami, gwiazdami, planetami, asteroidami? Niemiecki astrofizyk i dziennikarz w bardzo przystępny sposób wprowadza nas w tajemnice kosmosu, wyjaśniając miedzy innymi jak powstał nasz układ słoneczny, dlaczego ziemia jest okrągła, co napotkamy w czasie podróży w przestworzach, jak gruba jest najgrubsza z gwiazd, czy czarne dziury są w środku puste, co to jest ciemna materia i czy wszechświat będzie miał swój koniec. Choć książka ta ukazuje się w serii edukacyjnej dla młodzieży, z pewnością zainteresuje czytelnika w każdym wieku. Fragment książki Kosmos bez tajemnic Dlaczego Ziemia jest okrągła? Powstanie Słońca i jego planet Jest takie piękne powiedzenie, że nie ma głupich pytań — głupie mogą być tylko odpowiedzi. A jednak pytanie: „Dlaczego Ziemia jest okrągła?" - a nie na przykład sześcienna jak kostka do gry - wielu wydawać się może po prostu głupie. Planety su kulami - to wie każdy. O tym, że Ziemia jest okrągła, możemy przekonać się, podróżując dookoła świata. Poza tym media wciąż pokazują nam zdjęcia z kosmosu, na których widać błękitna kule ziemska. Ziemia jest jedna spośród ośmiu planet naszego Układu Słonecznego. Wszystkie są „okrągłe". Ale na ile są one rzeczywiście „okrągłe"? W końcu na ich powierzchni występują góry i morskie głębiny, co zniekształca ich krągłość. Kiedy jednak porównamy te „nierówności" z wymiarami całej kuli ziemskiej, przekonamy się, że są one relatywnie małe. Najwyższa góra na Ziemi, Mount Everest, liczy sobie K848 metrów. Średnica Ziemi wynosi 12756 kilometrów. Wyobraźmy sobie, że zmniejszamy Ziemię do wielkości balonu - teraz ma ona średnice jednego metra. Na tak pomniejszonej kuli nasz Mount Everest będzie mierzył zaledwie jeden milimetr. A wiec będzie mniejszy od mrówki. Jeżeli popatrzymy na wszystko w taki sposób, Ziemia wycia nam się niemal doskonała kulą. Ale nie będzie to jeszcze zgodne z prawda. Średnica Ziemi bowiem, mierzona w płaszczyźnie równika, w rzeczywistości jest o 42 kilometry większa od średnicy mierzonej od bieguna do bieguna. W naszym modelu kuli ziemskiej o średnicy jednego metra taka różnica nadal będzie czymś nieistotnym, gdyż wyniesie zaledwie trzy milimetry. Gdybyśmy przekroili Ziemie prostopadle do równika, płaszczyzna tego przecięcia nie miałaby więc formy koła, lecz formę elipsy. Formę przestrzenny zaś o przekroju elipsy nazywamy elipsoida. Co jednak spowodowało, że nasza planeta tak utyła, i to właśnie w okolicach równika? Przyczyna jest bardzo prosta: Ziemia w ciągu 24 godzin dokonuje jednego obrotu wokół własnej osi. Dzięki temu powstaje rytm dnia i nocy. Ponieważ obwód Ziemi wynosi w przybliżeniu 40000 kilometrów, to - jak łatwo obliczyć - każdy punkt na równiku obraca się z szybkością niemal 1700 kilometrów na godzinę. A wiec szybciej, niż rozchodzi się dźwięk. Dźwięk bowiem rozchodzi się z szybkością 1100 kilometrów na godzinę. Mimo to w ogóle nie dostrzegamy i nie czujemy obrotu ziemi, gdyż cała jej atmosfera kreci się razem z nią. Wysoka szybkość rotacji oddziałuje jednak na powstanie dużej .siły odśrodkowej. Siła ta wszystko wypycha na zewnątrz. Kto kiedykolwiek był na karuzeli łańcuchowej, ten poczuł na własnej skórze, co to znaczy. Silą odśrodkowa rozciąga Ziemie w okolicach równika tak, że jej średnica właśnie w płaszczyźnie równika jest większa od średnicy miedzy biegunami. Kula ziemska jest wiec - mimo gór i oddziaływania na nią siły odśrodkowej - niemal doskonalą kula. Ale lak naprawdę absolutnie doskonała kula byłaby gdyby się nie kręciła, a jej powierzchnię całkowicie pokrywałaby woda. W przypadku innych planet, takich jak Merkury, Wenus i Mars -- które wraz z Ziemia nazywamy planetami skalistymi - dzieje się podobnie. O właściwościach tych planet powiemy jednak nieco później. Inaczej rzecz się ma z tak zwanymi planetami zewnętrznymi, a więc zjowiszem, Saturnem, Uranem i Neptunem. Otacza je gruba warstwa atmosfery. Atmosfera ta jest na tyle nieprzenikalna, że astronomowie nie mogą zaobserwować powierzchni tych planet. Przypuszcza się tylko, że jądro tych ciał niebieskich jest kamienne. W przypadku dwóch gazowych olbrzymów, Jowisza i Saturna, ich eliptyczna formę możemy rozpoznać nawet przy użyciu prostego teleskopu. Najbardziej „płaska" spośród wszystkich planet jest Saturn. Jego średnica, mierzona w płaszczyźnie równika, jest niemal o jedni) dziesiąty większa od średnicy między biegunami. Dzieje się tak, ponieważ siła odśrodkowa na równiku jest bardzo duża. Jeden obrót lej planety trwa zaledwie nieco ponad dziesięć" i pół godziny, a dokładniej - 10,6 godziny. Tak więc każdy punkt, każde miejsce na równiku pędzi tu z szybkością 36000 kilometrów na godzinę. To jest 0 ponad 20 razy szybciej niż na Ziemi. Nie ma więc w tym nic dziwnego, że „łańcuchowa karuzela - Saturn" wygląda dość płasko. Z odrobina dobrej woli możemy więc przyznać, że planety są „okrągłe". To samo dotyczy naszego Słońca. Ponadto w naszym Układzie Słonecznym istnieje całe mnóstwo mniejszych ciał, takich jak asteroidy 1 komety, których formy kojarzy się nam raczej z ziemniakami. Dlaczego jednak wielkie ciała niebieskie maja formę kulista, a małe ciała nie maj;) takiej formy?[...] Kosmos bez tajemnic Spis treści:   Rozdział 1 Dlaczego Ziemia jest okrągła? . Powstanie Słońca i jego planet Rozdział 2 Czy na powierzchni Wenus usmaży się jajko? Podróż przez Układ Słoneczny Rozdział 3 Jak latająca ryba dostała się do nieba? Firmament pełen gwiazd Rozdział 4 Jak gruba jest najgrubsza gwiazda? Powstanie gwiazd i ich właściwości Rozdział 5 Czy czarne dziury są puste? Życie i śmierć gwiazdy Rozdział 6 Ile ramion ma Droga Mleczna? Galaktyki - wyspy wszechświata Rozdział 7 Czy Wielki Wybuch nastąpił w gwiazdozbiorze Pieca? Początek i koniec świata