This book presents an analysis of the foundations organised by the Birla family in India. Several generations were involved in the renovation and establishment of sanctuaries, temples and other sacral buildings. As a result, between 1933 and 1998, nineteen Birla Mandirs were established, mainly in northern and central India. All the temples have the capacity to surprise with their various decorative motifs, not seen in other places, which – apart from their aesthetic function – above all bear important symbolic content. Therefore, is it possible to treat the Birla Mandirs as a specific medium – the carrier of a particular message that is not only religious, but with a significance that permeates other layers of social and political discourse. This message, as the authors of the book claim, have a bearing on the socio-political thought of India – supported by the creation and propagation of ideas related to identity and a national art. It also conveys the idea of hierarchical Hindu inclusivism which, although considering all religions as equal, treats Hinduism in a unique way – seeing within it the most perfect form of religion, giving man the opportunity to learn the highest truth. The book also examines whether the temples founded by the Birla family and the religious activities undertaken therein apply the concept of “inventing” tradition, and whether traditions created (or “modernised”) in contemporary times are a way of enhancing the appeal of the message conveyed from temple to society.
“The Vastness of Culture” is a series of publications presenting cultural studies and emphasizing the role of comparative research and analyses that reveal similarities, differences and intercultural influences. In our publications, cultures and civilizations are in a state of constant flux, engaging in dialogue, creating new understandings, competing for meaning under the influence of global content, without any clear boundaries, but with a vastness that forces questions to be raised.
Prof. Marta Kudelska is the Chair of the Centre for Comparative Studies of Civilisations, Jagiellonian University in Krakow. Her research interests include Indian philosophy and Sanskrit literature.
Prof. Dorota Kamińska-Jones is a lecturer in the Faculty of Fine Arts at the Nicolaus Copernicus University in Torun. She is also lecturer of Indology at the University of Warsaw. Her research interests include the art and culture of India and Great Britain, above all from the period of the Empire, feminism, colonialism and intercultural relations; she is particularly concerned with issues related to womanhood.
Dr Agnieszka Staszczyk is an assistant professor in the Centre for Comparative Studies of Civilisations at the Jagiellonian University in Krakow. Her research concerns the art of the Indian subcontinent—especially early iconography, the origin and cultural function of religious representations, and the architecture of modern temples.
Dr Agata Świerzowska is an assistant professor in the Centre for Comparative Studies of Civilisations at the Jagiellonian University in Krakow. Her field of interest covers the theory of religion and contemporary changes in religion and spirituality seen from an inter-cultural perspective.
Celem książki jest ukazanie ogółu idei związanych z jogą w Polsce w okresie od końca XIX wieku do 1939 roku wraz z kontekstem, z którego wyrastała i od którego pozostawała zależna. Joga w Polsce, w omawianym okresie, pozostawała ściśle związana z zachodnimi tradycjami ezoterycznymi (m.in. teozofią, antropozofią, agni jogą, spirytyzmem) – one to wyznaczyły ramy rozumienia jogi, jej interpretacji i wreszcie tego, jak była wcielana w praktykę życia codziennego. Jednocześnie jednak to właśnie ów kontekst ezoteryczny sprawił, że na gruncie polskim joga została związana z bogatym zespołem motywów narodowościowych, patriotycznych, niepodległościowych oraz mesjanistycznych i millenarystycznych, które nadały jej specyficzny charakter.
Pierwsza część książki – „Konteksty ezoteryczne” – została w poświęcona omówieniu wybranych wątków o proweniencji ezoterycznej, inspirowanych nimi lub przetworzonych przez tradycje ezoteryczne, które miały zasadnicze znaczenie dla powstania polskich interpretacji jogi i które w tych wizjach albo pojawiają się w formie niezmienionej, albo – częściej – zyskały nową formę. Część druga – „Interpretacje” dotyczy ściśle jogi w Polsce w okresie tuż przed odzyskaniem niepodległości w 1918 roku do wybuchu drugiej wojny światowej. Nie jest to jednak historia jogi (rozumiana jako historia faktów), ale raczej historia idei i jej interpretowania – wypracowywania sposobów rozumienia jogi i wdrażania jej w praktykę.
Książka ma charakter pionierski – podjęta problematyka nie była dotychczas przedmiotem systematycznych badań, a wykorzystane materiały archiwalne, dotąd niepublikowane, dają wgląd w niepoznany najwcześniejszy etap historii jogi w Polsce. Książka będzie interesującą pozycją zarówno dla badaczy historii kultury polskiej przełomu wieków, jak i czytelników zainteresowanych dziejami jogi na Zachodzie.
Przedstawiając wybraną przez siebie problematykę Autorka wykazuje dużą erudycję i dobre przygotowanie warsztatowe. Książka jest napisana ładnym stylem literackim i może stanowić wartościową lekturę dla szerszego niż ściśle naukowe grona czytelników.
(prof. dr hab. Beata Szymańska)
Na obecnym etapie rozwoju antropologii kulturowej coraz większą rolę odgrywają jej współczesne subdyscypliny, takie jak antropologia obrazu, widowisk, komunikacji, doświadczenia czy wreszcie – wyobraźni. Prowadzone w obrębie tych kontekstów badania pozwalają, niczym w soczewce, zobaczyć zjawiska współczesnej kultury, a jednocześnie zwrócić uwagę na tradycje, w których pozostają one zakorzenione.
Antropologia wyobraźni umożliwia zrozumienie, w jaki sposób kształtują się kulturowe wizje i marzenia. Próbuje też odpowiedzieć na pytanie, które z tych wątków charakteryzuje trwałość rozciągająca się nieraz na całe pokolenia, podczas gdy inne pojawiają się jedynie na chwilę. Specyficzną niszą w tych studiach pozostają badania nad ezoteryzmem. Ich przedmiotem jest imaginacja kulturowa, rzec by można, w postaci czystej, wraz z towarzyszącym tej sferze bagażem fantastyki, nierzadko też groteski. Ów zbiór opowieści i obrazów nieprawdopodobnych odgrywa jednak niekwestionowaną rolę kulturotwórczych inspiracji, toteż warto baczniej im się przyglądać. Wybrane tematy z tej dziedziny znalazły się w książce, którą oddajemy właśnie Czytelnikom.
Kultura polska zwykła się kojarzyć z tradycjami chrześcijańskimi, by nie powiedzieć katolickimi, o charakterze raczej zachowawczym. Jeśli jednak przyjrzeć się bliżej, okazuje się, że jednym z jej istotnych aspektów pozostaje swoisty mariaż z przekonaniami i rytuałami, które można określić jako ezoteryczne. W niniejszym zbiorze mieszczą się bardzo różne elementy. […] Pierwszy wiąże się z wyjątkowo mocnym poczuciem „słowiańskości”, także tej nieoswojonej i nieraz manifestującej się na pograniczu kultury ludowej i wysokiej, jak chociażby w obrzędzie dziadów. Drugi polega na traktowanym jako „mistyczne” odczytaniu chrześcijaństwa, zakorzenionym między innymi w perenialistycznej myśli Jakuba Böhmego. Trzeci wynika ze specyficznego doświadczenia polskiego patriotyzmu, stanowiącego paradoksalną syntezę mesjanistycznych intuicji i niewiary wobec idei świętej historii. Na zakończenie tego krótkiego przeglądu trzeba jeszcze wspomnieć o wątkach mających swe źródła w świecie Orientu, które trafiają na polski grunt zazwyczaj w formie już przetworzonej i ulegają dalszym przemianom, wpisując się w lokalne krajobrazy religijno-kulturowe. Te i inne, bliskie ezoterycznemu postrzeganiu świata komponenty nieraz ujawniały się w polskiej literaturze i sztuce, w filozofii i koncepcjach społecznych. Dają się one odnaleźć również w zaangażowaniu religijnym, także tym chrześcijańskim, a jednocześnie w sprzeciwie wobec wartości na ogół uznawanych za tradycyjne i niezmienne.
Wspomniane idee nigdy nie były widoczne na pierwszy rzut oka. Obecność i oddziaływanie tego obrazoburczego, a zarazem twórczego fermentu wydają się jednak nie do przecenienia w procesie kształtowania polskości, a zjawisko to jak dotąd nie było jeszcze przedmiotem systematycznych badań. Książka, którą oddajemy do rąk Czytelnika, stanowi pionierski zbiór studiów poświęconych tej właśnie tematyce.
Książka stanowi ciekawe, rzetelne i inspirujące studium dotyczące postaci guru, postaci kluczowej dla zrozumienia natury religijno-filozoficznych koncepcji indyjskich.
W literaturze światowej, jak i polskiej, dzieła poświęcone guru nie są liczne, a ich autorzy z reguły zajmują się wybranymi aspektami tego zagadnienia.
Z recenzji prof. dra hab. Łukasza Trzcińskiego
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
