Niniejsza publikacja oraz wystawa, której towarzyszy, to efekty zainicjowanego w Muzeum Sztuki dialogu pomiędzy twórczościami Aubreyego Williamsa, malarza z Gujany związanego z Wielką Brytanią, oraz Erny Rosenstein, urodzonej we Lwowie polskiej artystki żydowskiego pochodzenia. Współobecność ich prac w kolekcji Muzeum Sztuki oraz powinowactwa odnajdywane w twórczości obojga stanowią punkt wyjścia do refleksji o sztuce, w której praca z trudną historią i diasporyczną tożsamością znajduje wyraz w abstrakcyjnych i surrealistycznych formach. Dialog ten inicjuje dyskusję na temat powidoków Holokaustu i kolonializmu w latach 50. i 60. xx wieku oraz dziś, a także nad tym, jak nawiedzają one naszą teraźniejszość i na nią wpływają. Konfrontacja dwóch wyjątkowych ścieżek artystycznych nie tylko daje okazję, by przyjrzeć się ich specyfice w nowym świetle, ale także, by przemyśleć kategorie z historii powojennego malarstwa i studiów nad pamięcią społeczną. Spotkanie to pozwala ukazać sposoby, w jakie niegeometryczna abstrakcja przenosiła traumę przemocy dwóch historycznych tragedii, sposoby tworzenia się pamięci o nich oraz sposoby ich reprezentacji, zadając pytania o relacje i możliwości porównań pomiędzy nimi. Autorzy czynią rozróżnienie pomiędzy tragicznymi przeżyciami Rosenstein naocznej świadkini Holokaustu a biografią Williamsa jako potomka afrokaraibskich przodków. Jednocześnie zwracają uwagę na życie po życiu przemocy. Tekstom esejów towarzyszą reprodukcje wybranych obrazów i rysunków prezentowanych na wystawie, a także innych omawianych w nich prac.
Dziecięca ciekawość świata, kwestionowanie logicznego porządku rzeczywistości były bliskie Ernie Rosenstein nie tylko w sztuce. Ważny był dla niej świat zwierząt, który traktowała na równi ze światem ludzi. Przywiązywała wagę do tego, co odrzucone i zapomniane. Rzeczy były dla niej materialnym śladem pamięci i elementem przemijania. Jej pracowania – niewielki pokój, w którym spędzała najwięcej czasu w ostatnich latach życia – była miejscem wręcz magicznym, bajkowym.
„Poławiacz cieni” pozwala się odczytywać i interpretować na wiele sposobów. Obecny jest tu bliski malarce duch surrealizmu, wizje z pogranicza jawy i snu, pojawiają się echa świata doświadczanego wojną i zagładą, walka dobra ze złem. To książka przeznaczona zarówno dla starszych dzieci, jak i tych, którzy tęsknią za światem dzieciństwa.
Bajkom towarzyszą znakomite ilustracje Katarzyny Walentynowicz, a teksty zebrał i opracował Jarosław Borowiec. Publikacja powstała we współpracy z synem artystki Adamem Sandauerem oraz Fundacją Galerii Foksal, która w ostatnich latach dokumentuje i opiekuje się twórczością Erny Rosenstein.
„Poławiacz cieni” to zaproszenie do niezwykłego świata wyobraźni jednej z wybitnych artystek wizualnych XX wieku.
Erna Rosenstein (1913–2004) – malarka, artystka wizualna, poetka, autorka tekstów literackich. Studiowała w Wiedniu w Wiener Frauenakademie (1932–1934), a następnie w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (1934–1937). Współtworzyła wraz z Marią Jaremą, Jonaszem Sternem i Jadwigą Maziarską I Grupę Krakowską. Traumatyczne doświadczenia z czasów wojny naznaczyły całą jej późniejszą biografię i twórczość. W okresie socrealizmu (lata 1949–1955) wycofała się z życia artystycznego. W ramach sprzeciwu wobec narzuconych przez stalinizm dogmatów tworzyła poza oficjalnym nurtem sztuki. W 1957 roku znalazła się w grupie artystów, którzy zawiązali II Grupę Krakowską. Wielokrotnie reprezentowała polską sztukę na wystawach międzynarodowych – Salonie Międzynarodowym w Monte Carlo (1964, 1965); Salonie Malarstwa Surrealistycznego i Fantastyki w ramach Biennale Sztuki w São Paulo (1965); Festiwalu Sztuki w Edynburgu (1969, 1978). Jej prace znajdują się w zbiorach największych muzeów w Polsce i za granicą.
Przez wiele lat pisała teksty literackie – wiersze, bajki, rymowanki dadaistyczne, scenariusze teatralne. Za namową męża – krytyka i pisarza Artura Sandauera – zdecydowała się opublikować swoje zapisy. W 1972 roku ukazał się jej pierwszy tom poetycki Ślad, następnie Spoza granic mowy (1976), Wszystkie ścieżki (1979), Czas (1986), Trochę z archiwum (1993), Jeszcze z archiwum (1994) i Płynie rzeka (1998). Za swoją twórczość została uhonorowana m.in. Nagrodą Krytyki Artystycznej im. Cypriana Kamila Norwida (1977) oraz Nagrodą im. Jana Cybisa (1996).
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
