Najpopularniejsza książka egipskiego noblisty Nadżiba Mahfuza. Hamida z Zaułka Midakk to pierwsza powieść Mahfuza przełożona na język obcy (angielski w 1964 roku), a także pierwsza, która ukazuje się po polsku. Jej akcja, podobnie jak innych utworów tego autora, toczy się pośród wąskich uliczek Kairu, gdzie w starych domach mieszczą się warsztaty rękodzielnicze i małe sklepiki, a pięknie rzeźbione okiennice kryją przed światem życie rodzinne mieszkańców, z jegospecyficzną obyczajowością, radościami i smutkami, nierzadko tragediami. Taką tragiczną bohaterką jest Hamida zaułkowa piękność, dziewczyna naiwna i prosta, ale odważnie i bez skrupułów walcząca o swoje szczęście. Pragnąc wydostać się w szeroki świat, gdzie mają się urzeczywistnić jej marzenia, nie waha się wystąpić przeciw obowiązującym normom, lekceważąc przy tym opinię bliskich i depcząc ich uczucia. Ale świat zawiódł nadzieje Hamidy. Nawet sprytnie obmyślana zemsta nie dosięgnie sprawcy jej nieszczęścia. Książka ukazała się dotychczas w 24 językach. Hamida, główna bohaterka Zukak al-Midakk, to jedna z najbardziej interesujących postaci kobiecych w twórczości Nadżiba Mahfuza. Jest nieślubnym dzieckiem, jej przybrana matka, uboga swatka, wynajmuje mieszkanie w domu bogatej wdowy w Zaułku. Hamida jest piękna i harda. Nienawidzi Zaułka, jego nędzy i panującej wokół beznadziei, marzy o nowoczesnych dzielnicach Kairu, o tym, żeby odrzucić galabiję, ubierać się modnie i żyć jak nowoczesna dziewczyna. Z Przedmowy Jolanty Kozłowskiej Nadżib Mahfuz ur. 11 grudnia 1911 w Kairze, zm. 30 sierpnia 2006, wybitny prozaik egipski, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1988. Po studiach w dziedzinie historii sztuki i filozofii pracował jako dziennikarz. Debiutował w 1938 roku zbiorem opowiadań Hams al-gunun (Szept szaleństwa). W ciągu ponad sześćdziesięciu lat napisał 33 powieści, 13 opowiadań, 30 scenariuszy filmowych, kilka dramatów, a także liczne artykuły prasowe. Jego twórczość literacką można podzielić na kilka okresów: historyczny, społeczno-obyczajowy i filozoficzny. Ostatnim wydanym przez Mahfuza dziełem był zbiór opowiadań Ahlam fatrat an-naqaha (Marzenia okresu rekonwalescencji), wydany w 2004 roku. Wielu znawców i badaczy literatury arabskiej określa go mianem egipskiego Balzaca. Wielką rolę w powieściach Mahfuza odgrywa Kair, którego topografia i atmosfera są po mistrzowsku zilustrowane w poszczególnych dziełach. W Polsce ukazało się kilka jego książek, między innymi dwa tomy trylogii kairskiej oraz nakładem Smaku Słowa w kwietniu 2015 roku Chan al-Chalili, Dzieci naszej dzielnicy, ""Pensjonat Miramar"" czy Karnak.
Akcja powieści rozgrywa się podczas drugiej wojny światowej w starej dzielnicy Kairu zwanej Chan al-Chalili, do której przeprowadza się rodzina głównego bohatera, czterdziestoletniego egipskiego intelektualisty Ahmada Akifa. Egipcjanie uważają, że skoro Chan al-Chalili jest świętą dzielnicą, Niemcy nie odważą się jej bombardować. Rzeczywiście bomb spada tam mniej. Co jednak istotne, przeprowadzka jest dla rodziny niemal jak podróż za granicę. Wszystkie te zaułki są bowiem zamkniętymi rewirami, pilnie chroniącymi swoją odrębność. Ahmad powoli wnika w dzielnicę i odkrywa skrywane przez nią tajemnice. Poznaje nowych przyjaciół i miłość swojego życia, piękną Nawal. Los w końcu zaczyna mu sprzyjać. Niestety wszystkie pieczołowicie ułożone marzenia i plany Ahmeda rujnuje przyjazd ukochanego młodszego brata Ruszdiego. Na głębszym poziomie Mahfuz dotyka fundamentalnych zagadnień współczesności i zadaje sobie pytanie, czy podobnie jak niemieckie bomby, które codziennie zagrażają Chan al-Chalili, postępowi musi zawsze towarzyszyć niszczenie przeszłości. Miłośnicy książek Hamida z zaułka Midakk oraz Trylogii Kairskiej z pewnością pokochają ten ujmujący i z niezwykłym wyczuciem zarysowany obraz rodziny, która znalazła się na rozdrożu starego i nowego świata. Dzielnica Chan al-Chalili od wieków była bardzo ważnym bazarem na Bliskim Wschodzie. Obecnie jest to w zasadzie w całości dzielnica handlowa. Mieści się tu wiele sklepów, kawiarni, restauracji i kramów z żywnością i przyprawami. Kawiarnie są zazwyczaj maleńkie, urządzone tradycyjnie, serwujące kawę po arabsku i fajkę wodną. Do Chan al-Chalili przylega meczet Al-Husajna, uniwersytet i meczet Al-Azhar. Na terenie Chan al-Chalili znajduje się również zaułek Midakk upamiętniony w innej powieści Nadżiba Mahfuza. Ten historyczny rejon Kairu należał do najukochańszych miejsc Nadżiba Mahfuza, gdzie lokował nie tylko akcje swych powieści, ale również, gdzie sam często bywał.
„Gdyby Mahfuz został stosownie ukarany za Dzieci naszej dzielnicy, Rushdie nie odważyłby się nigdy opublikować Szatańskich wersetów”.
Szejk Umar Abd ar-Rahman (skazany za zaangażowanie na pierwszy atak World Trade Center)
Posiadłość Al-Dżabalawiego wyrasta pośrodku pustkowia niczym oaza na pustyni. Zamieszkać w niej mogą tylko wybrani. Al-Dżabalawi, potężny i bezwzględny patriarcha rodu, poddaje próbie kolejnych swoich potomków. Rozgoryczony ułomnością ich charakterów izoluje się ostatecznie w Posiadłości, skazując swoje dzieci na wieczne marzenie o raju na ziemi znajdującym się na wyciągnięcie ręki. Czy któreś z nich zda kiedyś egzamin?
W swojej najważniejszej powieści Nadżib Mahfuz opowiada duchową historię ludzkości. Pod postaciami potomków Al-Dżabalawiego kryją się prorocy islamu i innych tradycji monoteistycznych: Adam, Mojżesz, Jezus i Mahomet. Ta alegoryczna opowieść o mieszkańcach fikcyjnej kairskiej dzielnicy mówi o uniwersalności i powtarzalności ludzkich losów, a motyw ponadczasowej walki z uciskiem i tyranią sprawia, że „Dzieci naszej dzielnicy” to książka nigdy nietracąca na aktualności.
„Reakcja na tę książkę i oskarżenie Mahfuza o bluźnierstwo nie tylko symbolizują niekończącą się walkę Adama z Szatanem, ale przede wszystkim obnażają z pozoru anielskie maski, jakie przybiera Szatan w naszym wnętrzu. W tej walce bowiem zmagamy się nie z wrogiem zewnętrznym, lecz sami ze sobą, jesteśmy Adamem i Szatanem jednocześnie - i to zapewne tak bardzo zszokowało tych, którzy woleliby myśleć, że są aniołami.”
Raja Alem autorka książki „Wszystkie drogi prowadzą do Mekki”
„Wyrazista alegoria ludzkich dążeń i cierpienia” - New York Times
„Ambitna baśń, która obejmuje na swoich kartach nie tylko bliskowschodnią rzeczywistość, ale cały świat” - Washington Post Book World
„Mahfuz po mistrzowsku snuje ponadczasową opowieść o prześladowaniu i dążeniu człowieka do wybawienia od własnej natury” - Library Journal
Dla wielu Arabów Dzieci naszej dzielnicy to najważniejsza książka Nadżiba Mahfuza. Może tak jak on chcą wierzyć, że Egipcjanie wywalczą sobie kiedyś sprawiedliwe rządy i uczciwe, humanitarne społeczeństwo.
Jolanta Kozłowska, arabistka i tłumaczka
Nadżib Mahfuz urodził się 11 grudnia 1911 roku w Kairze, zmarł 30 sierpnia roku 2006, był wybitnym egipskim prozaikiem, laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w roku 1988.
W ciągu ponad sześćdziesięciu lat napisał 33 powieści, 13 opowiadań, 30 scenariuszy filmowych, kilka dramatów, a także liczne artykuły prasowe. Jego twórczość literacką można podzielić na kilka okresów: historyczny, społeczno-obyczajowy i filozoficzny. Ostatnim wydanym przez Mahfuza dziełem był zbiór opowiadań Ahlam fatrat an-naqaha (Marzenia okresu rekonwalescencji), który został opublikowany w 2004 roku. Wielu znawców i badaczy literatury arabskiej określa pisarza mianem egipskiego Balzaka.
Wielką rolę w powieściach Mahfuza odgrywa Kair, którego topografia i atmosfera są tam zilustrowane wręcz po mistrzowsku. W Polsce ukazało się kilka jego książek, między innymi Hamida z zaułka Midakk.
Czytając Miramar, oddajemy się w ręce wybitnego pisarza - jedynego, który poznał do głębi złożone problemy swojego kraju i jego skomplikowaną duszę.
John Fowles
Dzieła Mahfuza przepełnione są mnóstwem ciekawych niuansów i niesamowicie liryczne. Nagroda Nobla doceniła uniwersalną wartość jego powieści.
- Los Ageles Times
Wciągający portret życia w Egipcie końca lat sześćdziesiątych. Akcja powieści toczy się w pensjonacie Miramar w Aleksandrii. Poprzez historie jego mieszkańców, a także pracującej w nim pięknej Zahry, poznajemy dylematy, z jakimi mierzą się Egipcjanie. Powieść ma budowę paraboli i jest rodzajem pełnej niepokoju, głębszej refleksji nad tym, w którą stronę powinien podążać kraj targany przez wiele sprzecznych sił. Uosobieniem Egiptu jest Zahra – dziewczyna uczciwa i pracowita, ale niewykształcona. W którą stronę zwróci się Zahra? Jaka przyszłość ją czeka? Czy dokona najlepszych możliwych wyborów, czy też zmarnuje swoje szanse?
„Powieść Miramar ukazała się tuż przed klęską w wojnie 6-dniowej, w 1967 roku. Autor postawił w niej w stan oskarżenia Arabski Związek Socjalistyczny, skorumpowanie i zdemoralizowanie członków ekipy rządzącej, panoszące się zło. Tę powieść uznano później, za prorocze ostrzeżenie przed katastrofą. Pisarz znajdował się wtedy w głębokiej depresji, którą jeszcze pogłębiła klęska 5 czerwca.”
""Grzech"" to przejmująca opowieść o życiu w Egipcie przed rewolucją lat pięćdziesiątych XX wieku. Punktem wyjścia staje się tragiczne wydarzenie - pewna kobieta porzuca swoje nowo narodzone dziecko. Jego ciało znajdują miejscowi chłopi. Rodzi się w nich pragnienie ukarania winnego. Podejrzenie pada na zamieszkujących okolicę imigrantów. Poszukiwania winnych popełnionego grzechu ujawniają zaskakujące prawdy o ludzkiej naturze. Odkrywają także prawa rządzące całą zbiorowością oraz jej obyczaje i tematy tabu.Na podstawie książki nakręcono film Al Haram w reżyserii Henry'ego Barakata z udziałem znanych arabskich aktorów, między innymi Abdallaha Gheitha. Film był nominowany do nagrody na Festiwalu Filmowym w Cannes w 1965 roku, a w 1984 magazyn ""Al-Funun"" uznał go za najlepszy film w historii egipskiej kinematografii.
W tej trzymającej w napięciu mini powieści Mahfuz przedstawia losy bywalców pewnej kairskiej kawiarni. Wśród starszych klientów, pamiętających jeszcze Egipt sprzed rewolucji w 1952 roku, są także trzej młodzi, zaangażowani politycznie studenci. Pewnego dnia zostają aresztowani, a narrator powoli odkrywa przed czytelnikiem przerażające historie, które stały się ich udziałem... Szokująca powieść, w której Mahfuz opisuje, jak naprawdę wyglądała egipska demokracja. Książka, której nie da się zapomnieć.,,Karnak, krótki utwór, który trudno nazwać powieścią, ukończył autor w grudniu 1971 roku, ukazał się on jednak dopiero w 1974 roku, już potem, jak prezydent Sadat oficjalnie potępił okrucieństwa reżimu naserowskiego. Jest to próba rozliczenia się autora z okresem naserowskim oparta na faktach, czyli nie jest to całkowicie fikcja literacka [...] Karnak, oparty na faktach jest udokumentowaniem okrucieństw aparatu bezpieczeństwa reżimu naserowskiego. Dla Nadżiba Mahfuza zawsze najciekawsze są losy jednostki, konkretnych osób. Jego bohaterowie, to żywi ludzie, jakich można było i można teraz spotkać na ulicach Kairu.""Jolanta Kozłowska, Wstęp
?Jedenasta powieść, osiemnasta książka? jest portretem starzejącego się intelektualisty, Bjorna Hansena, który żyjąc w poczuciu przypadkowości, niedopasowania i nudy, decyduje się podjąć radykalne środki, żeby temu zaradzić. Zostawia żonę i małe dziecko, by razem z kochanką przeprowadzić się z Oslo do Kongsberg, na prowincję, gdzie zamierza rozpocząć nowe życie. Ale to, co go spotyka, nie spełnia jego oczekiwań. Hansen coraz bardziej odsuwa się od społeczeństwa, poświęcając się stopniowo myśli o ekscentrycznym eksperymencie. Pod wpływem niejasnego impulsu, korzystając z pomocy miejscowego lekarza, doktora Schiotza, symuluje wypadek samochodowy na Litwie. Całkiem zdrowy siada na wózku inwalidzkim, zdecydowany spędzić w ten sposób resztę życia, prowadząc niebezpieczną grę z samym sobą i ze społeczeństwem, które okłamuje. Co kieruje eksperymentatorem? Co kieruje lekarzem, utajonym narkomanem, gdy postanawia on pomóc w tej mistyfikacji?
Solstad kolejny raz podejmuje tematykę gry społecznej i jej granic, możliwości poznania samego siebie i odkrycia prawdziwej natury człowieka, która wciąż stanowi najbardziej niezrozumiałą i fascynującą zagadkę.
Dag Solstad jest jednym z najbardziej cenionych współczesnych pisarzy norweskich, a przy tym niezwykle barwną postacią na literackiej scenie Skandynawii. Urodził się w 1941 w Sandefjord. Zadebiutował w wieku 24 lat, wydając zbiór nowel ?Spiraller? (?Spirale?). Uznanie zyskał już kilka lat później powieścią ?Patynozielone!?, pisaną pod wyraźnym wpływem Gombrowicza (do czego zresztą przyznawał się otwarcie w wywiadach).
W jego twórczości można wyróżnić kilka etapów (tematyka egzystencjalna, społeczno-polityczna, krótkotrwała fascynacja ideologią komunistyczną), za najlepsze w dorobku uznaje się jednak utwory powstałe w nurcie egzystencjalno-psychologicznym (?Patynozielone!?, ?Noc profesora Andersena? czy ?Jedenasta powieść, osiemnasta książka?).
W swoich książkach Solstad porusza trudne kwestie i często balansuje na krawędzi prowokacji. Jego styl, sprawozdawczy, zbudowany z powtórzeń oraz z połączenia stylu wysokiego z niskim, jest swoistą marką pisarza i dopełnieniem jego powieści jako część kompozycji. Solstad inspirował się różnymi gatunkami, m.in. teatrem absurdu, groteską w stylu Gombrowicza, Ibsenem, literaturą irlandzką i francuską. Udało mu się osiągnąć nie tylko uznanie krytyków (laureat wielu prestiżowych nagród), ale i dużą popularność.
Nagroda Norweskich Krytyków 1992
Nominacja do The Independent Foreign Prize 2009
Pal Andersen, 55-letni profesor literatury i zdeklarowany ateista, spędza samotnie Wigilię w swoim mieszkaniu w Oslo. Uważa się za człowieka, który wie, kim jest, i zna swoje miejsce w świecie. Ale tej nocy jego przekonania zostają wystawione na próbę. Obserwując przez okno budynek naprzeciwko, Andersen staje się przypadkowym świadkiem morderstwa ? na jego oczach młoda, nieznana mu kobieta zostaje uduszona przez obcego mężczyznę. Profesor w pierwszym odruchu sięga po telefon, żeby zadzwonić na policję. Z powodów, które nie do końca sobie uświadamia, czuje jednak, że nie może tego zrobić, i odkłada słuchawkę. Zamiast zgłosić zajście, zaczyna potajemnie obserwować mordercę. Z czasem coraz bardziej uzależnia się od obserwacji i obserwowanego. Dręczą go wyrzuty sumienia, nie jest w stanie logicznie wyjaśnić swego postępowania, ale zarazem nie umie dokonać innego wyboru. Jest już za późno na zmianę.
Dwuznaczna fascynacja mordercą przybiera na sile. Gdy zbieg okoliczności pozwala obu mężczyznom, świadkowi i sprawcy, spotkać się w restauracji, ambiwalentna relacja wkracza na nowy etap. Profesor Andersen musi jakoś z tego wybrnąć...
Dag Solstad jest jednym z najbardziej cenionych współczesnych pisarzy norweskich, a przy tym niezwykle barwną postacią na literackiej scenie Skandynawii. Urodził się w 1941 roku w Sandefjord. Zadebiutował jako dwudziestoczterolatek, wydając zbiór nowel Spiraller (Spirale). Uznanie zyskał już kilka lat później powieścią ?Patynozielone!?, pisaną pod wyraźnym wpływem Gombrowicza (do czego zresztą przyznawał się otwarcie w wywiadach).
Geir Brevik zaczyna dorastać i na różne sposoby próbuje uciec od roli młodego człowieka oraz od narzuconej przez starość formy, jaka kryje się za tym określeniem. Kiedy spotyka sekretarkę Benedikte Vik, która z premedytacją gra rolę Kobiety Perfekcyjnej, to chociaż jest nią urzeczony (a może właśnie dlatego?), wypowiada wojnę formie, która według niego jest źródłem wszelkiego zła i zniewolenia. Geir wykorzystuje najlepszą przyjaciółkę Benedikte, Brit Winkel ? szarą i nieciekawą dziewczyną ? jako narzędzie, usiłując zedrzeć maskę z twarzy Benedikte i ośmieszyć ją jako symbol, a w rezultacie odebrać jej przewagę. Czy jest to jednak możliwe? Co skrywa maska Benedikte? Co kryje się pod maską gracza, kiedy gra jest jedynym znanym sposobem na życie?
Tak jak u Gombrowicza, gdzie ?z gęby można uciec tylko w drugą gębę?, Geir Brevik, demaskator, jest skazany na porażkę i musi ponieść tego najbardziej nieprzewidziane konsekwencje. Jak pokazuje Solstad, nie ma granic gry społecznej, ponieważ człowiek autentyczny (który wypełniłby treść między maskami) nie istnieje, w związku z czym jedynym rozsądnym rozwiązaniem jest doskonalić się jako gracz, szkolić w sztuce pozorowania, tak żeby uzyskać kontrolę nad samym sobą i nad innymi graczami.
Dag Solstad jest jednym z najbardziej cenionych współczesnych pisarzy norweskich, a przy tym niezwykle barwną postacią na literackiej scenie Skandynawii. Urodził się w 1941 w Sandefjord. Zadebiutował w wieku 24 lat, wydając zbiór nowel ?Spiraller? (?Spirale?). Uznanie zyskał już kilka lat później powieścią ?Patynozielone?, pisaną pod wyraźnym wpływem Gombrowicza (do czego zresztą przyznawał się otwarcie w wywiadach).
Kiedy młody mężczyzna wraca po wielu latach studiów do swojej rodzinnej wioski w Sudanie, odkrywa, że wśród znanych twarzy jest ktoś zupełnie obcy – enigmatyczna postać Mustafa Sa’id. Mężczyźni szybko się zaprzyjaźniają i Mustafa opowiada młodszemu koledze poruszającą historię swojego życia podczas pobytu w Londynie lat dwudziestych, tuż po I wojnie światowej.
Rozrywany towarzysko i pożądany przez kobiety jako egzotyczna błyskotka, Mustafa dokonał brutalnego rewanżu na dekadenckim Zachodzie i został w odwecie przezeń zniszczony.
Powieść ukazała się po raz pierwszy w 1966 i wywołała prawdziwą burzę w środowisku arabskim. W Egipcie umieszczono ją na indeksie i objęto zakazem druku na prawie 30 lat (utwór uznano za bluźnierczy i pornograficzny), w krajach Zatoki Perskiej i w Sudanie zakaz nadal jest utrzymywany. Mimo wszelkich tych kontrowersji w 2001 roku "Sezon migracji na Północ" został uznany przez Akademię Literatury Arabskiej w Damaszku za najważniejszą powieść arabską XX wieku.
Powieść przetłumaczono na ponad 20 języków. Rozeszła się po świecie w milionach egzemplarzy.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
