Nie da się ukryć, że mieszkając w Polsce, jesteśmy dzisiaj częścią świata utożsamianego z globalną Północą, opisywanego przez Arjuna Appaduraia i Achille Mbembego, ale jednocześnie żyjemy w miejscu, gdzie trajektorie historycznych procesów i wektory energii społecznych niekoniecznie są z tym światem zbieżne. Trwa tu bowiem nieustanny proces negocjowania geopolityki naszego poznania albo aktualizowanie różnicy między Wschodem a Zachodem Europy – różnicy, którą wojna Rosji z Ukrainą odgrywa w nowej odsłonie. (…) Trzeba zatem zdać sobie sprawę z tego, że określone wyobrażenia o globalnych podziałach świata często stanowią kognitywną matrycę lokalnych stref kontaktów międzykulturowych. (…) Ale efekty spotkań w owych strefach kontaktu wydają się całkowicie emergentne i wydarzeniowe, co usprawiedliwia wybór metodologii i narzędzi ich badania. Podstawowym narzędziem diagnostycznym stref kontaktu i konfliktu są dla nas performansy naturo-kulturowe, które sytuują człowieka w przestrzeni relacji ze środowiskiem naturalnym, terytorium, społecznym otoczeniem oraz indagują wyodrębnione w ten sposób związki, nadając im nową dynamikę i wykładnię. Performans pełni tu zatem funkcję epistemiczną, na równi z innymi, uznanymi zwykle za bardziej „naukowe”, sposobami badania i konceptualizowania świata.
Ze Wstępu
Teatr, będąc narzędziem wytwarzania obrazu określonej kultury, uczestniczy w dyskursywnym procesie konstruowania związków artystów i odbiorców z miejscem i wspólnotą. Związek ten, jak staram się pokazać, domaga się jednak sproblematyzowania z chwilą, gdy uwzględnimy postulowany przez Stephena Greenblatta w jego Manifeście mobilności kulturowej ruchomy i niepewny status składników kultury oraz ich zmienne funkcje w różnych kontekstach i czasie. Zgodnie zatem z tytułem mojej książki patrzę na włoski teatr i jego kulturową specyfikę z dwóch wzajemnie się uzupełniających perspektyw. Traktuję go z jednej strony jako przykład sztuki lokalnej, gdyż odwołuje się on do języka, pamięci, skojarzeń, historii, wrażliwości i światopoglądu konkretnej społeczności, związanej z pewnym terytorium i miejscem. Z drugiej strony krytycznie ustosunkowuję się do tej właściwości, pokazując, że artyści teatralni – prowadząc od wieków życie podróżnicze – stanowili medium kulturowej mobilności (jak chociażby zespoły komików włoskich w XVII i XVIII wieku w Europie) i przenosili ukształtowane w ramach swoich przedstawień reprezentacje lokalnych wspólnot poza granice własnego kraju, konfrontując je z nowym odbiorcą. Pewne zaś elementy ich przedstawień, pozostające w pamięci widzów i kronikarzy, świadectwa lub ich „resztki”, podróżując i zmieniając swoich użytkowników, objawiały z czasem swoje nowe performatywności w kolejnych wcieleniach, niekoniecznie zbieżnych z aktualnie definiowanym narodowym charakterem sztuki.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?