A...B...C... – pozytywistyczna nowela Elizy Orzeszkowej z 1884 roku. Utwór daje przykład pracy u podstaw. Prowadzone przez młodą dziewczynę domowe nauczanie jest metodę nie tylko podnoszącą poziom wykształcenia wśród niższych warstw społecznych, ale i przykładem walki z germanizacją i rusyfikacją.
Lektura szkolna.
Czyta- Beata Łuczak
W okolicach Ongrodu znajduje się dwór zamieszkały przez panią Ewelinę Krzycką. Ma ona służącą - pannę Czernicką. Bogata dziedziczka angażuje się w działalność dobroczynną. W ubogiej chacie wiejskiej spotyka pięcioletnią dziewczynkę, która się jej niezmiernie podoba. Zabiera ją do siebie i adoptuje. Dziecko jest pieszczone i wychowywane w luksusie, otrzymuje drogie stroje, jest uczone przez Krzycką dobrych manier i języka francuskiego. Pani Ewelina zachwyca się dziewczynką. Po trzech latach pani zabiera małą Helę do Włoch. Po kilku miesiącach powracają. Panią Ewelinę Hela zaczyna nudzić i jest przez dziedziczkę coraz bardziej odpychana. Pani przyjmuje natomiast w swoim domu pewnego włoskiego muzyka okazuje mu coraz większą sympatię. Dziecko zostaje całkowicie odrzucone i przenosi się do garderoby, gdzie mieszka razem ze służącą. Pewnego razu Czernicka opowiada dziewczynce (w formie bajki) życie pani Eweliny.
Opowiadanie Gloria victis wchodzi w skład cyklu o tym samym tytule. Początkowo tytuł całości miał brzmieć 1863, co sugerowałoby bardziej dokumentacyjne i rzetelne relacje z przebiegu walk powstańczych. Ostatecznie tytuł zmieniono, gdyż autorce nie chodziło o wnikliwe sprawozdanie historyczne, ale o opis nastroju, jaki ogarnął część społeczeństwa przed wybuchem powstania i w trakcie trwania walk. ...
Nad Niemnem jest epopeją pozytywistyczną ukazującą obraz polskiego społeczeństwa drugiej połowy XIX wieku. Powieść Elizy Orzeszkowej wpisała się do kanonu literatury polskiej.Tłem powieści jest świat polskich dworów i zaścianków szlacheckich na Litwie. Autorka wprowadza nas w rytm, obyczaje i piękno tego świata, opisując losy ubogiej szlachcianki Justyny Orzelskiej i miłości, jaka połączyła ją z żyjącym z pracy własnych rąk Janem Bohatyrowiczem. Wątek mezaliansu, nawiązujący do staropolskiej legendy o Janie i Cecylii, a zapowiadający pogodzenie się zaścianka z dworem, jest ważnym motywem powieści. W Nad Niemnem obecne są także wspomnienie powstania styczniowego i refleksja nad ideą odrodzenia narodu polskiego.Powieść Elizy Orzeszkowej była kilkakrotnie ekranizowana w kinie i telewizji.Lektura dla szkół średnich
„Album kwiatowe Elizy Orzeszkowej”
ze wstępem Magdaleny Joncy
i komentarzem Zbigniewa Mirka
Botaniczne pasje Elizy Orzeszkowej są silnie obecne w jej twórczości literackiej. „Ze spojrzeń w przestworza i z pilnego przypatrywania się ziemi, z rozglądania się pośród krzewin i drzew, zbóż, traw i kwiatów (…) wyłania się pochwała krainy przyjaznej wszelkiemu życiu i życia pełnej” – pisał o „Nad Niemnem” Józef Bachórz.
Pisarka studiowała botanikę ludową nie tylko na potrzeby „Nad Niemnem” (1887), ale też „Tytana, fauna i nimfy. Wśród kwiatów” (1895), „Wesela Wiesiołka” (1900) czy „Niepoprawnego” (1900). Spędzała długie godziny na zbieraniu roślin, starannym ich suszeniu, a następnie układaniu w zielniki lub kompozycje kwiatowe.
Album florystyczny, którego karty prezentujemy, jest jednym z wielu opracowanych przez pisarkę. Powstał w 1890 roku jako charytatywny dar na rzecz głodujących mieszkańców Galicji. W roku 1894 został uhonorowany złotym medalem na Powszechnej Wystawie Krajowej we Lwowie. Obecnie albumem opiekuje się ossoliński Dział Rękopisów.
„Florystyczne albumy, z uwagi na ich wyjątkowe walory estetyczne, stanowiły swego rodzaju ukoronowanie rozlicznych, jak je nazwała [Orzeszkowa], «robót kwiatowych», którymi się szczyciła i w których wytwarzaniu osiągnęła biegłość. Surowcowym zapleczem tych prac były łąki i pola na przestrzeni 5–7 mil wokół wsi Miniewicze i Poniemuń, do których w latach 1878–1896 wyjeżdżała na cztery wakacyjne miesiące wraz ze swym «najbliższym sztabem» oraz pieskiem Turkiem i kotką Baśką”.
ze „Wstępu” Magdaleny Joncy
Eliza Orzeszkowa (1841–1910) – jedna z najwybitniejszych pisarek polskiego pozytywizmu, publicystka i działaczka społeczna. Autorka powieści, nowel i opowiadań, m.in. „Dziurdziowie” (1885), „Nad Niemnem” (1887), „Cham” (1888), „Gloria victis” (1910). Jej twórczość obrazuje idee epoki oraz najważniejsze problemy życia społecznego. Podejmuje też problemy konfliktów narodowych, szczególnie powstania styczniowego. Jej książki cieszyły się dużą popularnością, a sama Orzeszkowa uchodziła za autorytet. Publikowała w „Tygodniku Ilustrowanym” i „Przeglądzie Tygodniowym”. Przyjaźniła się z Marią Konopnicką. W pierwszych latach XIX wieku dwukrotnie wysuwano jej kandydaturę do Literackiej Nagrody Nobla.
Magdalena Jonca – literaturoznawca, profesor w Zakładzie Historii Literatury Romantyzmu w Instytucie Filologii Polskiej UWr. Bada literaturę XIX wieku, literackie kreacje postaci historycznych oraz twórczość Słowackiego, Norwida, Dygasińskiego i Orzeszkowej. Naukowo interesuje się także literaturą dla dzieci i młodzieży. Autorka monografii „Sierota w literaturze polskiej dla dzieci w XIX wieku” (1994), „Enfants terribles. Dzieci złe, źle wychowane w literaturze polskiej XIX wieku” (2005), „Królowa Jadwiga. Szkice do portretu literackiego” (2013).
Zbigniew Mirek – botanik, profesor, pracownik Instytutu Botaniki im. W. Szafera PAN, którym kierował w latach 1999-2011. Jest autorem ponad pięciuset publikacji naukowych i popularnonaukowych z zakresu botaniki, ochrony przyrody oraz ekoteologii i ekoetyki. Był prezesem Polskiego Towarzystwa Botanicznego, przewodniczącym Komitetu Botaniki PAN, Komitetu Ochrony Przyrody PAN oraz członkiem Komitetu Ekologii PAN. Obecnie pełni funkcję wiceprzewodniczącego Państwowej Rady Ochrony Przyrody.
Nad Niemnem jest epopeją pozytywistyczną ukazującą obraz polskiego społeczeństwa drugiej połowy XIX wieku. Powieść Elizy Orzeszkowej wpisała się do kanonu literatury polskiej. Tłem powieści jest świat polskich dworów i zaścianków szlacheckich na Litwie. Autorka wprowadza nas w rytm, obyczaje i piękno tego świata, opisując losy ubogiej szlachcianki Justyny Orzelskiej i miłości, jaka połączyła ją z żyjącym z pracy własnych rąk Janem Bohatyrowiczem. Wątek mezaliansu, nawiązujący do staropolskiej legendy o Janie i Cecylii, a zapowiadający pogodze-nie się zaścianka z dworem, jest ważnym motywem powieści. W Nad Niemnem obecne są także wspomnienie powstania styczniowego i refleksja nad ideą odrodzenia narodu polskiego.
Powieść Elizy Orzeszkowej była kilkakrotnie ekranizowana w kinie
i telewizji.
Lektura dla szkół średnich
Trzy pozytywistyczne nowele Elizy Orzeszkowej zebrane w tym zbiorze należą do kanonu literatury polskiej. Zostały one napisane zgodnie z charakterystycznym dla epoki przekonaniem, że praca pisarska powinna łączyć się z pracą u podstaw nad wykształceniem i moralną odnową Polaków. A B C opowiada o misji domowego nauczania i walki z germanizacją, jaką podjęła młoda dziewczyna, Joanna Lipska. Dobra pani obnaża fenomen fałszywej filantropii, pokazując, że dobroczynność może być połączona z interesownością i przedmiotowym traktowaniem osób potrzebujących pomocy. Z kolei Legenda o Janie i Cecylii odwołuje do wartości rodzinnych i do roli, jaką dla utrzymania więzi ma przekazywane z pokolenia na pokolenie wspomnienie o przodkach i o czasach rodzinnej świetności.Lektura dla klasy V
W zacisznym i przytulnym dworze korczyńskim mieszka piękna, ale uboga szlachcianka, Justyna Orzelska. Ma już za sobą nieszczęśliwe uczucie do Zygmunta Korczyńskiego, bogatego kuzyna, który ją porzucił. Czy tym razem Justyna dobrze ulokuje swoje uczucia? Czy dziewczyna potrafi docenić szczerą miłość Jana Bohatyrowicza?
Jedna z młodzieńczych powieści Orzeszkowej od razu dostrzeżona i wysoko oceniona przez krytykę.Bohaterka jest panną z dobrego domu, ale zarazem owocem mezaliansu. Matka wielka dama wyszła za mąż za profesora Politechniki, naukowca, pozytywistę, któremu próżniacze życie arystokracji wydaje się wstrętne. Oboje rodzice ogromnie kochają córkę, ale każde z nich inaczej widzi jej drogę do szczęścia. Od lat żyją w separacji, ale zgodnie z wcześniejszą umową córka po ukończeniu pensji ma najpierw spędzić rok u matki, a potem rok u ojca.Czy matce uda się w ciągu roku wydać córkę za mąż, by zabezpieczyć ja przed nowomodnymi prądami, których sama nie rozumie i których się boi?Czułam, że między mną a Rozalią, tak jak między moją i jej matką, istniała głucha niechęć; ale gdzie było niechęci tej źródło, mogłam się wtedy jedynie domyślać, gdyż byłam jeszcze dzieckiem, nie znającym mrocznych spraw świata, kryjących się przed jawnością w głębinach poranionych lub żółci i jadu pełnych piersi ludzkich. Wiem tylko, że gdyby nie obecność wśród nas pana Agenora, byłabym prawdziwie nieszczęśliwa; tak mnie mroziła babka Hortensja, przerażała pani Rudolfowa i kłuła czułością Rozalia. Ale... pan Agenor tam był i, bądź co bądź, widziałam wyraźnie, jasno, że ja tu stanowiłam punkt, na którym najczęściej spoczywały spojrzenia jego, celem, do którego zmierzał jego dowcip, osobą, dla której miał on najwyszukańsze grzeczności i owe salonowe półsłówka, posiadające słodycz blamanżu lub kremu, lotną a uderzającą woń wody kolońskiej Jockey-club. Moje podniebienie świeżej eks-pensjonarki nie było jeszcze oswojone z deserowymi przysmakami, a zmysł powonienia z wonią salonowych pachnideł; toteż słodycz grzecznych słówek pana Agenora smakowała mi, a płynąca od nich atmosfera rozmarzenia uderzała do głowy.
W tomie pod tytułem 1863 przedstawiony jest obraz Powstania Styczniowego, który, ze znacznym zresztą opóźnieniem, bo dopiero na przełomie XIX i XX wieku, stworzyli wielcy polscy pisarze Stefan Żeromski i Eliza Orzeszkowa. To ówczesne opóźnienie miało dwie przyczyny. Jedną, jawną i mniej ważną, były restrykcyjne działania carskiej cenzury. Drugą, ukrytą i znacznie ważniejszą, były różnice w ocenie Powstania Styczniowego i jego dziedzictwa - różnice, które na wiele dziesięcioleci podzieliły polskie społeczeństwo. Literatura potrzebowała trochę czasu, żeby się z tym uporać. W opowiadaniu ""Rozdzióbią nas kruki, wrony"", jednym z największych arcydzieł literatury polskiej, oraz w Echach leśnych Stefan Żeromski, w symbolicznym skrócie ukazał stan duszy polskiej - jej tragiczne rozdarcie w drugiej połowie XIX wieku. Cztery opowiadania Elizy Orzeszkowej z tomu Gloria victis mówią o tym, jak Powstanie wyglądało z perspektywy szlacheckich dworów na wschodnich kresach Rzeczpospolitej. W jednym z tych opowiadań mamy wizerunek Romualda Traugutta, który zanim został dyktatorem, walczył właśnie tam, na Polesiu - ten wizerunek Orzeszkowa sporządziła na podstawie wspomnień z lat swojej młodości. W esejach Andrzeja Nowaka i Jarosława Marka Rymkiewicza, zamieszczonych na końcu książki, czytelnik znajdzie współczesną analizę i ocenę wydarzeń roku 1863.
Nad Niemnem to powieść ukazująca postaci o kontrastowych charakterach, różnym stosunku do pracy i przeszłości narodowej.
Autorka opisała konflikt między rodziną Korczyńskich i Bohatyrowiczów, przedmiotem którego są kłótnie o ziemię. Ważnym wątkiem utworu są również dzieje Justyny Orzelskiej - ubogiej i dumnej panny, która nie chce być ani kochanką Zygmunta Korczyńskiego, ani żoną Teofila Różyca; wybiera za to skromne życie u boku Jana Bohatyrowicza.
Czy miłość Justyny i Jana pomoże zażegnać konflikt między rodzinami?
""Nad Niemnem"" Elizy Orzeszkowej to lektura z sugerowanego przez nową podstawę programową spisu utworów literackich do omawiania w liceum.Nasze wydanie zawiera tekst utworu oraz omówienie.
Małe, żydowskie miasteczko. Społeczność Szybowa jest podzielona na stronnictwa skupione wokół dwóch rodów: Todrosów oraz Ezofowiczów. Ród Todrosów reprezentuje orientację skrajnie konserwatywną, niechętną zmianom, nietolerancyjną. W rodzinie Ezofowiczów, którzy są ludźmi otwartymi, zwolennikami asymilacji, ceniącymi wartości świeckie, co kilka pokoleń rodzi się człowiek wybitny, sprawiedliwy. To Meir Ezofowicz podejmuje próby zreformowania życia społeczności, pokonania bariery między Polakami a Żydami. Nieustannie naraża się i sprzeciwia. W efekcie zostaje wygnany. Tylko u nas w formie audiobooka.
Eliza Orzeszkowa (1841-1910)
polska pisarka, publicystka. Jedna z najwybitniejszych polskich powieściopisarek, szczególnie w okresie pozytywizmu. Autorka powieści: "Nad Niemnem" oraz nowel: "ABC", "Dobra Pani".
Czyta Mieczysław Voit.
Książka zawiera starannie przygotowany tekst utworu, opatrzony na marginesach objaśnieniami i komentarzami (oznaczony symbolami graficznymi), życiorys autora, streszczenie lektury, dokładne omówienie problematyki utworu i plany przykładowych wypracowań związanych z tematyką omawianej lektury.
Książka zawiera: starannie przygotowany tekst utworu, opatrzony na marginesach ojaśnieniami i komentarzami (oznaczony symbolami garficznymi), życiorys autora, streszczenie lektury, dokładne omówienie problematyki utworu i plany przykładowych wypracowań związanych z tematyką omawianej lektury. Książka zawiera nowele: A... B... C..., Tadeusz, Obrazek z lat głodowych, Panna Antonina, Romanowa i Gloria victis.
(A... B... C..., Dobra pani, Gloria victis) Wybór nowel Elizy Orzeszkowej Wydawnictwa GREG to zbiór najpopularniejszych i najchętniej czytanych nowel, przygotowany specjalnie z myślą o uczniach. Zbiór obejmuje najważniejsze dzieła autorki, opracowane przez nauczycieli polonistów. Informacje zawarte w opracowaniu są zgodne z najnowszą podstawą programową. Przyjazny i logiczny układ książki, czcionka ułatwiająca czytanie oraz dokładne i rzetelne opracowanie sprawiają, że utwory należące do klasyki polskiej nowelistyki czyta się z prawdziwą przyjemnością, a zrozumienie ich nie stanowi najmniejszego problemu. Serdecznie polecamy.
"Nad Niemnem" powstało w latach 1885 - 1886, a do rąk czytelników trafiło w przededniu 25 rocznicy powstania styczniowego. Było więc nie tylko przypomnieniem i uczczeniem wielkiego narodowego wydarzenia, ale przyniosło również refleksje związane z popowstaniową rzeczywistością, podejmowało trudny temat zachowania narodowej tożsamości, mimo klęski i pogrzebania nadziei na szybką realizację niepodległościowych marzeń.
Czyta Ewa Matuszak
Płyta zawiera dedykowany player-program pomocny dla odłuchujących audiobooki na komputerze. Pomaga on w swobodnym poruszaniu się po tekście i wybór odpowiedniego rozdziału lub miejsca w czytanej książce.
Minimalne wymagania sprzętowe:
IBM PC procesor 1GHz
128 MB pamięci RAM
30 MB wolnego miejsca na dysku
napęd CD-Rom 8x
system operacyjny Windows 98/2000/NT/XP
W zacisznym i przytulnym dworze korczyńskim mieszka piękna, ale uboga szlachcianka, Justyna Orzelska. Ma już za sobą nieszczęśliwe uczucie do Zygmunta Korczyńskiego, bogatego kuzyna, który ją porzucił. Czy tym razem Justyna dobrze ulokuje swoje uczucia? Czy dziewczyna potrafi docenić szczerą miłość Jana Bohatyrowicza?
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
