Niniejsza publikacja udowadnia, że szeroko rozumiane źródła epistolarne są cennym materiałem do poznania przeszłości komunistycznej Polski. List i jego pochodne nie tylko służyły do komunikacji społecznej i instytucjonalnej, lecz były także narzędziem politycznym, formą protestu i interwencji, a nawet „bronią słabych” w walce z opresyjnym reżimem. Mimo ograniczeń systemowych wpływały na ówczesną rzeczywistość polityczną, społeczną, kulturalną i gospodarczą. Czytając tę książkę, można się przekonać, że liczba okołoepistolarnych wątków jest tak duża, że pozwala uzyskać wgląd w niemal każdy aspekt funkcjonowania PRL.
Mało który zakon budzi tak duże zainteresowanie i wywołuje tyle emocji, co założone w XVI w. przez św. Ignacego Loyolę Towarzystwo Jezusowe. Życie i działalność jezuitów owiewa mgiełka tajemnicy. Otwiera to czasem pole do snucia sensacyjnych domysłów, a nawet fantasmagorii spod znaku czarnej legendy. Niniejsza książka stwarza okazję do poznania historii jezuitów w Warszawie w pierwszej powojennej dekadzie. Nie tylko zagląda za kulisy – m.in. do „ukrytych dla świata” zakonnych miejsc i instytucji, lecz także obrazuje aspekty życia i działalności jezuitów. Przybliżając ich „sekrety”, opowiada również o stalinowskiej Polsce, w której członkowie Towarzystwa Jezusowego pełnili swoją misję, narażeni na prześladowania ze strony komunistycznego państwa. Autor książki przekonuje, że fakty potrafią być znacznie ciekawsze od najbardziej nawet wydumanych legend.
Na rok 1966 przypadł wielki jubileusz Milenium Chrztu Polski. W PRL żadna rocznica historyczna nie wywołała tylu emocji; wokół żadnej nie rozgorzał tak otwarty i ostry w formach spór, który pogłębił antagonizm między komunistycznym państwem a Kościołem katolickim. Milenijny rok, zwany Rokiem Te Deum, był zwieńczeniem opracowanego przez prymasa Stefana Wyszyńskiego wieloletniego projektu przygotowań wiernych do tego wyjątkowego jubileuszu. Najważniejszym założeniem tej koncepcji była duchowa i moralna odnowa Polaków, która miała się dokonać w ramach wielkich ogólnonarodowych rekolekcji. Kościelne przygotowania do Sacrum Poloniae Millennium odbyły się w trzech etapach. Zainaugurowały je w 1956 r. (powtórzone rok później w obecności prymasa) Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego. Zawarte w nich hasła zostały ukierunkowane na człowieka i mobilizowały do pracy nad sobą podczas Wielkiej Nowenny Narodu przed Tysiącleciem Chrztu Polski (1957-1966). Ten dziewięcioletni czas duchowego i moralnego wzrastania miał przygotować i niejako wprowadzić wiernych do obchodów wielkiego święta polskiego Kościoła w 1966 r. W ramach przygotowań do milenijnego jubileuszu hierarchowie zachęcali wiernych do pogłębionej odnowy duchowości i religijności, co było szczególnie istotne w kontekście kilkunastu lat komunistycznych eksperymentów z zakresu laicyzacji i ateizacji oraz funkcjonowania w warunkach nakreślonych przez quasi-totalitarną peerelowską rzeczywistość.Obchody milenijne miały przede wszystkim wymiar religijno-duchowy. Pośrednio stanowiły również wyzwanie rzucone ekipie I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułki, która niedługo po zawirowaniach politycznych Października 56 przystąpiła do przykręcania śruby w relacjach z Kościołem. Konkurencyjne obchody Tysiąclecia Państwa Polskiego, realizowane w latach 1960-1966, były nie tylko odsłoną inspirowanej przez władze partyjno-państwowe walki o rząd dusz Polaków, lecz także po raz kolejny pokazały istotę peerelowskiej niby-praworządności. Nie znaczy to wcale, że wysiłki zmierzające do uczczenia ahistorycznie datowanego na 1966 r. tysiąclecia państwowości zostały zupełnie pozbawione pozytywnych aspektów. Dzięki hojnym dotacjom rozwijały się historia i archeologia, powstawały setki szkół, pracowano nad poprawą infrastruktury. Inna rzecz, że wszystko to odbywało się w ramach polityczno-propagandowego zapotrzebowania.W kwietniu 2016 r. minęła doniosła rocznica 1050-lecia chrztu Polski. Jest to pretekst do pogłębionej refleksji nie tylko nad przeszłością, lecz przede wszystkim nad przyszłością polskiego Kościoła. Ale rok 2016 przywołuje także inną, bardziej świeżą pamięć historyczną, która wiąże się z obchodami milenijnymi przed pół wiekiem. W 1966 r. PRL stała się areną wydarzeń, które nie miały precedensu w poddanej komunistycznemu zniewoleniu Europie. Kościół świętował tysiąclecie chrztu Polski. Nieszczęście polegało na tym, że ta wyjątkowa rocznica przebiegała właściwie od początku w atmosferze wywołanego przez komunistów bratobójczego sporu nie tylko o polską historię, lecz przede wszystkim o polską tożsamość. Spór ten posłużył ekipie Gomułki jako paliwo do bieżącej walki politycznej z hierarchicznym Kościołem i katolickim w swej masie narodem. Nie zważając na okoliczności, bezpowrotnie stracono wtedy szansę na godne uczczenie jednej z najważniejszych dat w wielowiekowej historii Polski.W odniesieniu do tych wydarzeń Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Warszawie zorganizowało ogólnopolską konferencję naukową. Do udziału w niej zaprosiliśmy szerokie grono badaczy (nie tylko historyków) reprezentujących różne środowiska naukowe. Chcieliśmy, żeby konferencja stała się inspiracją do interdyscyplinarnej dyskusji o wieloaspektowym charakterze obchodów Milenium.
Uwolniony z internowania prymas Stefan Wyszyński podejmuje w 1956 r. walkę o rząd dusz z ekipą I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułki. Okazją do tego jest Milenium, czyli zainicjowane przez Kościół obchody wielkiego jubileuszu tysiąclecia chrztu Polski. Dla partyjnych decydentów duchowieństwo staje się znów wrogiem numer jeden. Pod sztandarem walki z ""ofensywą wojującego klerykalizmu"" peerelowski aparat władzy realizuje projekt ""Antymilenium"".Gomułkowska ""polityka historyczna"" i świecka celebra wydarzeń historycznych, tysiąclatki, ekologia w służbie totalistycznego systemu, pogoń bezpieki za obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej, nerwowe dyskusje w zaciszach partyjnych gabinetów i zamieszki na ulicach polskich miast w 1966 r. - to tylko niektóre opisane tu wydarzenia. Dzięki tej książce wiedza o Polsce lat sześćdziesiątych staje się pełniejsza.Publikacja w ramach centralnego projektu badawczego IPN ""Władze komunistyczne wobec Kościołów i związków wyznaniowych w Polsce 1944-1989.Książka Antymilenium. Konflikt państwa z Kościołem na tle obchodów tysiąclecia chrztu Polski (1956-1966/1967) - oprawa twarda - Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, IPN.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
